|
2006
|
|
|
Gerora begira, Europear Araudiari segika, Unibertsitateko Ikasketa Plan Berrien eta Titulazio Berrien ezarketa dela eta/ 2010 ikasturte inguruan egingo denaez dakigu xehetasunez zein izango den plan
|
berri
horien garapena. Hortaz, nekez aurresan daiteke zein izango den Soziolinguistika ikasketen geroa gure unibertsitatean. Ikasketa Maila:
|
|
|
Gerora begira, Europear Araudiari segika, Unibertsitateko Ikasketa Plan Berrien eta Titulazio Berrien ezarketa dela eta —2009/ 2010 ikasturte inguruan egingo dena— ez dakigu xehetasunez zein izango den plan
|
berri
horien garapena. Hortaz, nekez aurresan daiteke zein izango den Soziolinguistika ikasketen geroa gure unibertsitatean.l
|
|
2007
|
|
|
euskara eta gaztelera (hegoaldean) eta frantsesa (iparraldean) ez ezik, beste hizkuntzak ere jaso ditugu atal berezi batean. Izan ere, azken urte horietan Euskal Herriak jaso duen immigrazio berriak errealitate soziologikoa aldatu du neurri batean eta herritar
|
berri
horien etorrerak egoera soziolinguistikoan zer nolako aldaketak eragin dituen jakin nahi izan dugu. Noski, immigrazio berri horren eragina ez da Euskal Herriko hizkuntzen aniztasunean bakarrik gertatu.
|
|
|
Hazkundea, kasu gehienetan, eskolan edo euskaltegian euskara ikasi dutenek eragin zuten, hau da, euskara bigarren hizkuntza dutenek. Hori oso positiboa bada ere, zaila da euskaldun
|
berri
horiek euskararen kale erabileran nola eta zenbateraino eragiten duten jakitea. Eragin eragiten dutela badakigu eta, batez ere, euskara lehen hizkuntza dutenek euskaraz egitea
|
|
2008
|
|
|
Ariketetan trebatzea ezinbestekoa da hainbat prozesu automatizatzeko, eta ez dago esan beharrik trebatzeak, entrenatzeak eta errepikatzeak berekin ikaslearentzat lan gogorra eta esfortzua dakarrela. Ikuspuntu horretatik begiratuta, baliabide teknologiko
|
berri
horiek hezkuntzaren zerbitzuan jartzea lortzen da: ordenagailua ez da jolaserako tresna soil hutsa, helburu hezitzaile konkretu batzuk
|
|
|
Orain arte egindakoak bere lekua izango du gero ere, baina ziur asko, baliabide
|
berri
horiek ikasgelan egoki integratzen badira, hezkuntza mailan gaur egun ditugun ezin askori egoki eta taxuz erantzuteko moduan izango gara.
|
|
|
Esan behar da, gainera, proiektu honek ez dituela baztertzen gaur egun erabiltzen diren eta benetan etekina ateratzen zaien bestelako baliabideak; puntu horretan ez da ezeren beldurrik izan behar, aurrerantzean egingo dena orain artekoaren osagarri izango baita. Orain arte egindakoak bere lekua izango du gero ere, baina ziur asko, baliabide
|
berri
horiek ikasgelan egoki integratzen badira, hezkuntza mailan gaur egun ditugun ezin askori egoki eta taxuz erantzuteko moduan izango gara.❚
|
|
2010
|
|
|
euskara gehi beste lanbide gaitasun bat Euskaran ongi formatu izatea ez da aski izanen ikasleentzat. Beste formakuntza izan dute aipatu ditugun lanbide
|
berri
horietan aritzeko gai izateko. Edo orain euskararekin lan egiten duten batzuek bezala laneko ingurumenean berean beharrezko gaitasunak eskuratu dituzte.
|
|
|
Adibidez, hizkuntza ereduen inguruan ohiko eredu ofizialak —A, B, D ereduak— bereizteaz gain, garatzen ari diren beste ereduen inguruko informazioa ere eskaintzen du. Eredu
|
berri
horiek continuum batean kokatzen dira aurrekoen artean. Horrela, hiru ereduen ordez, beste sei eredu ere bereizten dira (liburuan, 2.13 Taula, 52 or.).
|
|
|
Hizkuntzaereduen inguruan ohiko eredu ofizialak —A, B, D ereduak— bereizteaz gain, garatzen ari diren beste ereduen inguruko informazioa ere eskaintzen du. Eredu
|
berri
horiek continuum batean kokatzen dira aurrekoen artean.
|
|
2011
|
|
|
Krisialdi bortitzean sartzen da gaztea eta ordura arte arazorik gabe, ia era inkontzientean, bere eginda zeuzkan balio eta jarraibide asko beste ikuspuntu batetik planteatuko ditu. Behar berriak ditu nerabeak eta bere bizitza behar
|
berri
horietara moldatzen hasiko da. Bizitza poliki poliki aldatzen joango zaio eta inguruarekiko harreman berriak definitzen joango da.
|
|
|
Esan bezala, adin horretan sozializazio eragile berriak izango ditu eta, orain arte ez bezala, gazteak gizarteko zein esparrutan sartu nahi duen erabaki behar izango du. Ondorioz, esparru
|
berri
horietako arau eta balioak bere egingo ditu. Umetan jaso duena gurasoen, irakasleen, aitona amonen edo neba arreben bidez ia oharkabean inposatua etorri zaio eta horrekin identifikatu da.
|
|
|
Kontua da nerabea deskubritzen ari den mundu eta esparru
|
berri
horiekiko harremana zein hizkuntzatan izango den, inguruneak hizkuntzaren erabilerarako motibazioei ezartzen dizkien mugak handiak baitira. Olatz Zabaletak dioen moduan, sozializazio prozesuan euskarak atzeraka egitea, hau da, adin batetik aurrera sozializazioa (lan mundua, kasu adierazgarriena da) gaztelaniaz izatea, erabileraren bilakaera motel honetan erabakigarria da.
|
|
|
Hau da, ume izateari uzten diotenean askok euskara erabiltzen jarraituko dute baina beste askok ez, bi adin taldeen artean nolabaiteko etena sortuz. Izan ere, adin honetan gazteak zein giza taldetan integratu erabakitzen duen moduan, harreman
|
berri
horietan zein hizkuntza erabili ere hautatu egingo du. Gainera, azaldu dugun moduan, aukeraketa hau modu kontzientean eta berak nahi duelako egingo du.
|
|
|
Estatuak ez dira gai beren soberaniaren parte izan diren prozesu ekonomiko eta kulturalak berek bakarrik kontrolatzeko. Beraz, botere
|
berri
horien eraginpean dago mundua eta horrela ari dira ezartzen gero eta antzekoagoak diren bizimoduak. Eta noski, hau guztia hizkuntza jakin batzuetan ematen ari da.
|
|
|
Beste hizkuntzekiko duen desoreka leundu du. Izan ere, umeak gaztarora iristen direnean eta esparru
|
berri
horietan murgiltzen direnean, askok euskara alde batera uzten dute. Horregatik nerabezaroan euskarazko ohiturak sortu behar dira, gaztelaniaz hasten dituzten erlazioak eta harremanak gaztelaniaz izaten jarraituko baitute.
|
|
|
Mikel Zalbide – Diglosiaren purgatorioaz. Teoriatik tiraka hobe esan, funtzio berri zenbaitetan sarbide izan duela, hala nola irakaskuntzan, administrazioan, komunikabideetan, zientzia eta teknikan, e. a. Baina funtzio
|
berri
horietan euskarak komunikazio behar arautuenak, formalenak, bete ohi ditu eta, berriz, gaztelaniak indartu egin du bere nagusitasuna giza eta gizarte esparru arautu gabeetan, berezkoagoetan. Jolasa, kirola, auzoko bizitza, elkarte eta elkargo mota gehienak, lagunarteko harremanak e. a, gaztelaniaren lurralde bilakatzen ari zaizkigu".
|
|
|
Afrikar independentzien garaian sortu zen, deskolonizazioaren garaian. herrialde anitz egoera soziolinguistiko konplexuan aurkitu ziren garaian hain zuzen ere: hizkuntz kolonialaren nagusitasun ofizialari eguneroko errealitate eleaniztun bati egiten zion aurre, herri
|
berri
horietan hizkuntza bat baino dezente gehiago mintzatzen ziren eguneroko jardunean baina hizkuntza ofiziala kolonizatzaileen hizkuntza jarraitzen zen izaten kasu gehienetan. de faktoko egoera postkolonial honi, koadro, marko teoriko bat emanez, iparramerikarren diglosia kontzeptuak egoera normalizatzen du eta egonkortasuna eransten dio Calvet en ustez. egoera horien zuzengabekeria eta hizkuntz gat... 45).
|
|
|
Adibidez, irakasle ikasketak hiru urtetik lau urtera pasa dira, ikasketa programak aldatu egin behar izan ditugu, eta urtetik urtera aldatzen ari gara. Iruditzen zait hemen gaudenok ahal dugunean ikasketa proiektu eta plan
|
berri
horietan material hau edo hemen agertzen direnak txertatzeko ahalegina egin genukeela, eta orain dela momentua. Bost urte barru gradu berri guztiak martxan egongo dira, eta gaitegiak eta gainerakoak finkatuta egonik, zaila izaten da buelta ematea. egiten ari garen honetan, nik neure burua eta beste batzuk animatuko nituzke, ahal den neurrian gutxienik, material horiei sarbidea egin diezaiegun.
|
|
2012
|
|
|
Bistan da, subjektu/ objektu bereizketa zurruna gainditu behar dugu. hartara, Jacob von uexküllen" biltze funtzionala" baliatuko dut: aipatu ditudan oldar horietako guztiek zergintzan arituagatik ere, diskurtsoeta praktika arma berriak asmatzen eta opatzen zizkioten objektibatu nahi zuten euskal jendeari. egia da, askotan larrutik ordaindu behar izan zuela euskaldunak arma
|
berri
horien aukera; baina mundua aldatzen ari zela, ezin aldatu barik biziraun. eta hortxe da muina. euskal zera asmatuz eta armatuz ibili diren aditu meneratzaile horiek guztien produkzioa, aldez eta moldez, erabili du euskal jendeak: batetik, herri apalak hala moduz errepikatuz, berera moldatuz eta berenaz egokituz; bestetik, letratu eta ustez goi kulturadunak produktore, hots, subjektu bakar zirelako ustean, kanpo modak bere eginez nagusigoa ondo markatu nahian. hala bada, euskara matrize izateari uzten joan zen, arian arian jendeek euskararekin zuten funtsezko lotura psikosozial hori galdu eta haren ordez erdal bizi munduan bestelako biltze funtzionala asmatu zioten batzuek. haren bidez erdal munduan biltze bat aurkitu zioten euskarari, guztiz galdu ez zedin, eta ondorioz ere, balioetsi eta zaindu zuten nolabaiteko funtzioa izan dezan:
|
|
|
Bestalde, elebidun gazteen artean, gero eta gehiago dira familiagiro erdaldunetatik datozenak eta euskara eskolan ikasi dutenak. Gazte euskaldun
|
berri
horietako askoren etxean euskara erabiltzeko duten aukera bakarra haiek bezala eskolan euskaldundu diren neba arrebak dira.
|
|
|
Baldintzak aldatzea tokatzen zaigu, beraz, norabide berriak markatzea eta ibilbide
|
berri
horiei sendo heltzea. Izan ere, errezeta zaharrekin ari gara helburuak lortu nahian eta azken urteotan jokalekua aldatuta aurkitu dugu; duela 30 urtetako mapekin ari gara gaur egungo bideetan eta errepideak aldatu dizkigute.
|
|
|
Hau da: etxe
|
berri
horiek bertako baserritarrek erosi zituzten, kale etxeak dira. Inbertsio modura edo hartuak.
|
|
|
Euskarazko kulturaren emaritik bezainbat edo gehiago elikatzen ari dira beste kultura horietako iturrietatik. Fenomemo
|
berri
horiek areagotzera datoz bertako etnokulturaren transmisioan hizpide izan ditugun eten urratze eta ahulguneak. Dislokazio kultural hori gaztelaniaren eta, hein batean, ingelesaren, indargarri bilakatzen ari da, euskaraz oratzen den kulturaren bizkarretik.
|
|
2013
|
|
|
Hori ez da ulertu behar, ordea, xede horretan amore emateko proposamen gisa, baizik eta, asmo horretan tematuz gero, beste ezeren aurretik baldintza egokiagoak sortzeari lehentasuna eman beharraz ohartarazteko intentzioa. Zein lirateke baldintza
|
berri
horiek?
|
|
|
Azken ohar moduan aipatu beharra dago euskararen gainbehera itzulbidean jartzeko ekimenean ahalegin handiak egin direla familiagiroan euskara ikasteko aukerarik ez duten pertsonak euskalduntzeko. Arrakasta ukaezina da lortutakoa, izan ere, hiztun
|
berri
horietako asko euskal hiztun aktibo bihurtu dira. Nolanahi ere, lan handia egiteke dago oraindik, euren burua benetako euskaldun modura hartzen ez dutenen artean, auto pertzepzio hori aldatzea nahi bada behintzat.
|
|
|
Ikerketa soziolinguistikoaren terminologian, eta baita herri hizkeran ere, hori izan da euskaldunberrien profil historikoa. Hiztun
|
berri
horien artean asko eta asko euskara ikasteko motibazio ideologikoak izan dituzte; Francoren erregimenaren aurkako erresistentziari lotutakoak edota identitate balioari lotutako motibazioak, hain zuzen. Garai hurbilagotan, euskara ikasten duten pertsona nagusi ugarik arrazoi instrumentalak ere erakutsi dituzte euskara lanbide jakinetan gero eta beharrezkoagoa delako. b) Gaur egun 35 urte baino gutxiago duten hiztun berriak.
|
|
|
Hori izan da euskaldunberrien profil historikoa. Hiztun
|
berri
horien artean asko eta asko euskara ikasteko motibazio ideologikoak izan dituzte.
|
|
|
Aurreikusi daiteke ama hizkuntza gaztelera izango duten arrasatear euskaldunak geroz eta gehiago izango direla. Hartara, familia bidezko transmisioari bultzada esanguratsu bat eman ezean, eta, bereziki, jatorri elebiduneko euskaldunek euren seme alabei euskara ama hizkuntzatzat eman ezean, saihestezina izango da belaunaldi
|
berri
horientzat euskara bigarren hizkuntza izatea eta, ondorioz, euren egunerokoan gaztelerarako joera nagusitzea. Dela euskararekiko atxikimendu berezirik ez dutelako, dela gazteleraz aritzeko askoz gaitasun handiagoa dutelako.
|
|
|
Familia bidezko transmisioari bultzada esanguratsu bat eman ezean, eta, bereziki, jatorri elebiduneko euskaldunek euren euskara ama hizkuntzatzat eman ezean, saihestezina izango da belaunaldi
|
berri
horientzat euskara bigarren hizkuntza izatea eta, ondorioz, euren egunerokoan gaztelerarako joera nagusitzea.
|
|
|
Batetik, nerabezaroan identitatea eraikitzen joaten dira gazteak eta hor funtzio garrantzitsua betetzen du hizkuntzak; bestetik, teknologiaren garapenarekin komunikatzeko bide eta modu berriak sortzen ari dira, eta horrekin batera baita hizkuntza aldaera berriak ere. Gaur eguneko gazteak komunikatzeko bide
|
berri
horiek erabiltzen dituzte eta gure ikerketarekin jakin nahi izan duguna da gazte horiek esparru informalean elkarren artean idatziz komunikatzen direnean erabiltzen duten hizkuntzak zein ezaugarri dauzkan. Azkenik, teknologiaren bitartez komunikatzeko erabiltzen den hizkuntza aldaera berri horrek kezka piztu du zenbaitengan.
|
|
2014
|
|
|
Forma tresna bezala harturik, eta funtzionaltasuna pentsamendutzat, hiria gizarte taldetan banatuz antolatu zen. Estatuaren boterea hiri antolaketa horretan islatu zen, botereak hiriaren antolaketa erabakitzeko gaitasuna zuen eta hiri
|
berri
horietan gizartearen kontrola sartu zen erabakitze kontzeptu moduan:
|
|
|
Industriaren funtzionamendua hiri
|
berri
horien logiketan ezarri zen eta egoera horretatik sortu zen hirigintza modernoa. Segregazioa ezarri zen hiria eremuetan banatzeagatik, funtzioen araberako erabileratan antolatu zirelarik hiriak.
|
|
|
Industriaren funtzionamendua hiri
|
berri
horien logiketan ezarri zen eta egoera horretatik sortu zen hirigintza modernoa.
|
|
2015
|
|
|
irakasleak aurkitu dira ohitu gabeko testu genero eta testuinguru mota berrien aurrean lanean. Egoera
|
berri
horien artean deseroso sentitu izan dira irakasle eta ikasleak. Zein izan daiteke horren arrazoia?
|
|
|
Baina ikasle etorri
|
berri
horiek eta euren familiak integratzen al dira bertako kulturan. Hau da, euskal kulturan?
|
|
2016
|
|
|
Beraiekin batera genealogia berriak, izen abizen berriak, itxura ezberdinak, erlijio edota sinesmen berriak... iritsi dira euskararen unibertsora deitutako horretara. Kasu askotan hiztun
|
berri
horiek ohiko identitate edota diskurtso euskaldunekin bat egin dute, bere ohiko balio, aldarrikapen, nahiekin... Baina beste kasu batzuetan ez da hori gertatu.
|
|
|
Baina, zer dakigu prozesu horri buruz? Zer dakigu hiztun
|
berri
horiei buruz. Zer egin dute eta zer egiten dute hiztun berri horiek hizkuntzarekin?
|
|
|
Zer dakigu hiztun berri horiei buruz? Zer egin dute eta zer egiten dute hiztun
|
berri
horiek hizkuntzarekin. Ez dugu informazio asko galdera horiek erantzuteko9 Halere, esan behar da azken hamarkadetan gehien handitu den hizkuntz tipologia hau dela, (ia) nagusitu arte.
|
|
|
" egungo baldintza soziolinguistikoekin euskararen erabilerak goia jo du(..). Ez dago hobekuntza tarterik euskal hiztunen kopuruak nabarmenki gora egiten ez badu eta, aldi berean, hiztun
|
berri
horiei euskarazko harremanetan txertatzeko aukerarik eskaintzen ez bazaie. Hau da, erabilerak ezin dezake gora egin elebidunen masa soziala eta euskararen erabilera ahalbidetzen duten sare zein guneen kopurua handitzen ez badira."
|
|
2017
|
|
|
Bakun laburpena. ...un berriak" deizioak biltzen ditu hizkuntza bat naturaltasunez eta erregulartasunez hitz egiten duten hiztunetatik hizkuntza hori lehen sozializazioko hasierako hizkuntzatzat izan ez duten horiek, hizkuntza hori tradizioz hitz egiten den eremu batean. artikulu honetan, irlanderaren hiztun berrien hizkuntza jatorriari, ohiturei eta ideologiei buruzko ikerketaren emaitzak aurkezten dira. hiztun
|
berri
horiek era askotako jatorri soziolinguistikoak dituzte, bai hazi diren familiari dagokionez, bai hezkuntza sistemaren esperientziari dagokionez ere. horietako asko ingeles hutseko ikastetxeetara joan dira, baina adierazi dute irlanderako irakasle inspiratzaileak izan dituztela. hiztun berriek esaten dute irlanderaren erabilerarekiko aldaketa nabarmenak izan dituztela bizitzako inflexio puntuetan(... • Hitz gakoak:
|
|
|
10). hizkuntza politikan aintzat hartzen hasi dira sare horiek formalki azken urteotan, nahiz eta horiek garatzeko dagoen funts erabilgarria erabat urria den. Irlanderako 20 urteko estrategia dokumentuan ezarri da gobernuak" hizkuntza komunitate edota sare berriak garatuko dituela Gaeltacht eremutik kanpo. komunitate eta sare
|
berri
horiek egongo dira, batez ere, herritarrek eta estatuak irlandera babesteko funtsezko masa kritikoa lortu duten komunitateetan" (irlandako gobernua, 2010: 23).
|
|
|
Hiztun berri bilakatzeko trantsizioa egiten duen jendearen kopurua nahiko txikia da eta hiztun
|
berri
horiek beraien helburuak bete ohi dituzte oztopo nabarmenak gaindituz.
|
|
|
Jon Walsh – Irlanderadun berriak: ...maiz, testuinguru soziolinguistikoaren eraginez alderantzika baitaiteke. irlanderadunen sare sozialak ahulak izan ohi dira eta desegin ohi dira, hiztunak bizitza zikloan aurrera egin eta beste norabait joan baitaiteke bizitzera, lanpostuz alda baitezake edota familia edo harreman berriak sor baititzake. hiztun berri bilakatzeko trantsizioa egiten duen jendearen kopurua nahiko txikia da eta hiztun
|
berri
horiek beraien helburuak bete ohi dituzte oztopo nabarmenak gaindituz. gehiago ikertu litzateke hiztun horien ideologiak eta identitateak eta irlanderaren etorkizuneko bilakaeran izan dezaketen eginkizuna hobeto ulertu ahal izateko. bada hiztun berri izan daitekeen talde handi bat, irlanderaz hitz egin nahi duen arren oraindik ere muda gauzatu ez duena, baina oso gutxi dakigu hari buruz. baliteke...
|
|
2018
|
|
|
Hiztun
|
berri
horietako askok euskara erabiltzeko aukera gutxi dute. Gaztenentzat eskola eta eskolako lagunartea izan daiteke aukera bakarrenetakoa.
|
|
|
Mehatxu mota
|
berri
horiek ez dira eskola eremura mugatzen, gizarte osora zabaltzen baitira. Hortaz, eleaniztasunaren onarpena orokortuko balitz ere, oraindik oso posible litzateke arrazoi ezberdinak direla medioeuskarak gizarte gehiengoarengandik behar besteko babesik ez jasotzea.
|
|
|
Datu pozgarria" zailtasun asko izan arren hiztun
|
berri
horiek euskara erabiltzeko egiten duten ahalegina" izanik, kezken artean nagusia" agertoki berria, behin eta berriz aipatu den paradigma berri hori, hiztun berriarena" da Dobaranentzat. " Neronek ikastola batean izan ditudan 2.000 ikasleetan hiztun berriak ziren gehienak.
|
|
|
Hori da gure hiztun berria, eta horrela ulertu behar da ezagutzan eta erabileran ez joatea erritmo berdinean. Argi dago gutxitasun horretatik abiatuta aurrera egin behar dugula, jakinda ere hiztun
|
berri
horiek ez dituztela bakarrik baliatzen bi hizkuntza, eleaniztunak baitira txikitandik. Ingelesezko hainbat eta hainbat produktu kontsumitzen dituzte, eta ikastetxean ere normaltasunez ematen dituzte ‘science’ eta ‘sport’ ingelesez.
|
|
|
Ikerketa horretan aztertu dena euskarak azken hogeita bost urteotan irabazi dituen 200 mila hiztun berrien gaia izan da. Informazio orokorra biltzeaz gain, euskararen hiztun
|
berri
horien bizipenak, hizkuntzarekiko dituzten jarrerak eta euskaraz aritzeko sortzen zaizkien aukerak eta zailtasunak aztertu dituzte. Jakin da, esate baterako, hiztun horietako askok euskaraz hitz egiteko erraztasunik izan ez arren (gaitasun mailako mugak), edo jatorrizko euskaldunekin (etxean ikasi dutenak) hitz egiteko aukera handirik izan ez arren, euskaraz egin, hitz egiten dutela.
|
|
|
Euskararen biziberritze prozesurako funtsezkoa izan da hezkuntzan, administrazioan eta komunikabideetan horren erabilera sustatu izana. Izan ere, erabilera esparru
|
berri
horietarako askotariko profesional euskaldunak behar zirenez, motibazio instrumentalak gehitu zitzaizkien lehengo arrazoi identitario eta kulturalei eta, horren ondorioz, nabariki handitu zen euskara ikastea erabaki zuten helduen kopurua, baita beren euskarazko irakaskuntza hautatzen zuten biztanleena ere. Erabilera alor desberdinetan egindako sustapen ahaleginen arteko aldeak korrelazio nabarmena uzten du agerian profesional elebidunen kopuruak alderatzen direnean.
|
|
|
biztanleria% 42 hazi zen 10 urtean (1960an, 4.444 lagun ziren; 1970ean, berriz, 6.341). Zumaiar
|
berri
horiek hartzeko beharrezkoak ziren etxeak, eta berriak eraiki zituzten herrigunetik kanpoko
|
|
2019
|
|
|
" Euskal Herriaren hezurdurarik eza da euskal historia modernoaren muineko arazo handia." (Auñamendi Eusko Entziklopedia). hartara, euskararen komunitatea hiru eremu politiko administratibo nagusitan3 dago banatuta, eta zatiketa horrek euskararen hautematea eta euskalgintzatik jarduteko aukerak zeharo baldintzatzen ditu. horregatik, hiru eremu politiko administratibo horiek jorratutako bideak banan banan aipatu beharra dago. hogeigarren mendeko 80ko hamarkadaren bueltan abiatu ziren Euskadiko Autonomia Erkidegoaren (EAE) eta Nafarroako Foru Erkidegoaren autonomia estatutuak; zehatzago, 1979an eta 1981ean, hurrenez hurren. Testuinguru politiko
|
berri
horien eskutik etorri zitzaizkion euskarari onarpen formala zein lege estatusaren aitortza. Oinarri horren gainean, bi lurralde horietako gobernuek diseinatu eta abian jarri zuten berariazko hpp bana.
|
|
2020
|
|
|
Martxan jarri behar dira enpresak berrasmatzeko prozesuak, aukera emango dutenak haiek leiho eta euskarri mota guztietarako pentsatutako ikus entzunezko eduki askotarikoen ekoizle ahaltsu bilakatzeko. Hau da, edukiak indartu behar dira irrati eta telebistako formatu tradizionaletan, banaketa kanal digital berrietan zabaldu behar dira eta, aldi berean, berariaz ekoitzi behar da banaketa modu
|
berri
horietarako.
|
|
2021
|
|
|
adibidez, unibertsitatearen espazioan parte hartuz behaketa jarduera bat egin ondoren konturatu dira euskaraz askoz pertsona gehiagok dakiela eta prest dagoela egiteko, edo ez dela egia" Bilbon inork ez duela euskaraz hitz egiten". Unibertsitatearen espazioa eta Bilboren espazioa ikerketaren hasieran ez bezala sumatzen dituzte orain eta ikaskuntza
|
berri
horiek mudantza beste espazioetara eramaten laguntzen die.
|
|
2022
|
|
|
Profil
|
berri
horiek direla eta, saiakera bat egon da fokua jartzeko hiztun berriei hizkuntza berria edo hizkuntzak gehigarri bezala hartzeak zer eragiten dien aztertzean. Horrek, autoreen esanetan, urruntze bat ekarri du terminologia zaharragoa ezartzen zuen akastun eredutik, non fokua ‘ez’ jatorrizko edo ‘bigarren’ hizkuntzaren hiztunetan egon baitzen.
|
|
|
nortasunik gabeko espazioak, anonimoak, giza gorputzen trantsiziokoak, non nekez sor baitaitezke kidetasun sentimenduak eta harremanak oinezkoak ere diren beste subjektuekin. Espazio desegokiak dira, pasatzekoak eta paseatzekoak, beti kezkagarriak, nortasuna minimizatzen dutenak, txikitzen gaituztenak, non arrotz sentitzen baikara, garraio trukagailu bat, azalera handi bat, edo merkataritza eremu
|
berri
horietako batzuk bezalako egitura baten pean (Gomez 2009).
|
|
|
Elkarrekin sortutako irtenbide
|
berri
horiek probatu eta zabaltzeko moduak landu eta ebaluatzen dira. Modu horretan, zenbait irtenbide beste eremu batzuetara zabaldu edota" eskalatu" ahal dira.
|