|
2007
|
|
|
Gainera, gero eta gehiago dira euskara seme alabei familian transmititzen dieten euskaldun berriak. Zenbat eta gehiago izan euskara bigarren hizkuntza izan eta
|
bere
seme alabei euskara familia bidez transmititzen dietenak, orduan eta euskal elebidun eta elebidun orekatu gehiago izango dira eta, horren ondorioz, handiagoa izango da euskaldunen dentsitatea, bai gune soziolinguistikoetan bai harreman sareetan ere. Euskaldun berriek euskara familia bidez transmititzeko joera areagotuko balitz, datozen urteetan euskararen erabilerak gora egiten jarraitzeko luke kalean, familian, lagunartean eta, oro har, gertuko harreman sareetan.❚
|
|
2011
|
|
|
eta besteetan ukatuago edo menperatuago, denetan daude estatuaren izena daramana eta ofiziala edo nazionala deitzen denaz gain hainbat hiztun erkidego, indar eta bizitasun ezberdinekin (Barreña et al., 2005). historian zehar gertatu diren hizkuntza ukipen egoerek, askotan, eta banan banaka, hizkuntza askoren desagertzea ekarri dute. galera horiek historian zehar nola bizitu diren jakitea ez da erraza, baina gaur badakigu arriskuan bizi diren hizkuntza erkidego guztiek kezkaz bizi dutela bere hizkuntzaren galera (Martì et al. 2005), eta ahal duten heinean bere hizkuntzaren biziberritzea lehentasunik handienetakoa bihurtzen dela gizatalde horientzat. oso adibide esanguratsua iruditu zaigu, berriki kolonbian ezagutu dugun nanuyo hiztun komunitatea. 50 bat hiztun izango dira, Amazonia aldean bizi dira, eta orain hogeita hamar urte ia desagertu ziren droga trafikoaren eraginez jasandako sarraskietan. euren hitzetan, gaur aitonak diren lau gizon salbatu ziren eta bere hizkuntza, eta bere oroimenak, kantuak eta erritualak gogoratuz nanuyo hizkuntza
|
bere
seme alabei irakastea erabaki zuten nahiz eta haien hizkuntza espainolez nahikoa ordezkatua egon. gaur bizibide eta ondasun oso eskasekin jarraitzen duten arren, harro erakusten dute kapaz direla euren artean nanuyo hitz egiteko, eta badirela zenbait gazte eta haur bere hizkuntza etxean ikasia dutenak eta ondorengoei transmititzeko prest daudenak.1 gaur ukipen egoera bortitzean bizi dira hizkuntz... Apur bat urrun begiratzeko ikus dezagun, adibidez, Afrikan zenbat hizkuntza bizi diren kinka larrian, batetik europar hizkuntzen erasopean, eta bestetik beste afrikar hizkuntza indartsuagoen eraginari ezin aurre eginik; wolofera, swahilia, yoruba, hausa eta beste afrikar hizkuntza nahikoa indartsu batzuk, —mundu mailan gutxituak badira ere—, beren lurraldeetan txikiagoen erasotzaile bihurtu dira (uranga et al. 2008). ez da erraza egoera horietan zer egin daitekeen asmatzea. hizkuntza aniztasuna edonork bizi du gaur, bere gizartea elebiduna delako, immigrazioaren ondorioz, edota ingelesaren eraso bereziki nabarmen eta zabalduari esker, adibiderik ezagunenak aipatzearren.
|
|
2012
|
|
|
euskaraz, gutxi asko, aditzen da herrian, euskaraz egiten ohi diete gurasoek haurrei eta euskaraz aritzen dira neska mutikoak beren artean jostetan. Berrogei urteotan euskararen egoera (hizkuntzaren estatusa, euskarazko irakaskuntza...) moldatu duten aldaketa handiak gertatu dira baina horiekin batera —eta ikerketa honetarako interesgarriena dena— iruritarren belaunaldi bat izan da deliberatu duena
|
bere
seme alabak euskaraz haztea, nahiz eta mintzaira hori guraso horien gehienen lehen hizkuntza ez izan. hortaz, ikerlanak galdera honi erantzun nahi dio: zertan datza Iruritako euskararen belaunez belauneko jarraipenaren sendotzea, bertze hainbat hizkuntza komunitate gutxituk ezin berma dezaketena?
|
|
|
euskararen aldekoagoen artean, %80, 6k uste du euskal herritarren hizkuntza nagusia dela euskara; bai bainakoen %55ek uste du euskal herritarren hizkuntzetako bat dela euskara, ez nagusia; eta berdina uste du kritikoagoen artean %76, 7k. Aldekoagoen %97, 6k dio
|
bere
seme alabek euskara ikas dezaten ziurtatzeko dezente
|
|
2015
|
|
|
Gainera, bere sendiaren kasuan bezala, euskalkia eta euskara batua ikasi ditzakete egoera horretan. Tamalez, andreak
|
bere
seme alabei euskaraz egiten dien arren, erdarara errazago jotzen dute bere ondorengoek, komunikatzeko errazagoa omen da eta.
|
|
|
|
Bere
seme alabek etengabe galdetzen diote" Por qué no nos enseñaste?" eta hark erantzuten du ez zitzaiolako ateratzen eta errua ez zela berea. , ordea, bere egoeran beste batzuek lortu zutela leporatzen diote.
|
|
2016
|
|
|
6 Oso garrantzitsutzat jotzen du eskola orduz kanpoko ekintzak euskaraz izatea,
|
bere
seme alabek eskuratu duten euskara mailak horrela adierazten baitio.
|
|
|
Oso garrantzitsutzat jotzen du eskola orduz kanpoko ekintzak euskaraz izatea,
|
bere
seme alabek eskuratu duten euskara mailak horrela adierazten baitio. arabera jokatu dugun arren, ahalegin berezitxoa ere eskatu diegu, euren bikotekideen buruan jar zitezen esan eta bere hizkuntzaren araberako lelo bat aukeratzea.
|
|
|
Batez ere familian, eta bereziki seme alabengan, eragin ohi du askotan. Nork
|
bere
seme alabak bere ohiturazko moduan, bere jokabide arau, balore eta kultura hobespenen arabera, hazi eta hezi ezina dakar, halakoetan, debekuak. Gazteengan ezarri ohi dira, sarri, horrelako debeku neurriak:
|