2000
|
|
Debeku horren arrazoiak ez dira azaldu behar, legegile guztiek onartu baitituzte historian zehar. Neba arreben artean ere ezkontza debekatu behar da, ezkontza
|
bera
ohitura zuzenen santutegia baita. Bestela, ohitura on horiek mehatxupean leudeke amodio, gurari eta sedukzio jokoen aldetik.
|
|
...edo bere irudia ispiluan, euria, ekaitzak, ilargiaren aldiak, urte sasoi aldaketak, gizakiarekin animaliek duten harremana eta animalien arteko antzekotasuna eta bereizketa, sexu bizitzaren, jaiotzaren eta heriotzaren fenomenoak, laburbilduz, urtez urte gizakiak bere inguruan hautematen duen guztiak, hainbeste bide desberdinetan gurutzaturik, horrek guztiak bere pentsamenduan (bere filosofian) eta
|
bere
ohituretan zeregin bat betetzen duela; edo, are gehiago, horixe da egiaz dakiguna eta interesgarria iruditzen zaiguna.
|
|
...edo bere irudia ispiluan, euria, ekaitzak, ilargiaren aldiak, urte sasoi aldaketak, gizakiarekin animaliek duten harremana eta animalien arteko antzekotasuna eta bereizketa, sexu bizitzaren, jaiotzaren eta heriotzaren fenomenoak, laburbilduz, urtez urte gizakiak bere inguruan hautematen duen guztiak, hainbeste bide desberdinetan gurutzaturik, horrek guztiak bere pentsamenduan (bere filosofian) eta
|
bere
ohituretan zeregin bat betetzen duela; edo, are gehiago, horixe da egiaz dakiguna eta interesgarria iruditzen zaiguna.
|
2001
|
|
Urteetan izandako ikas prozesuen inertziahor dago, eta horri ihes egitea oso lan nekeza da ikaslearentzat. Ezin zaio egunbatetik bestera
|
bere
ohitura eta usteak aldatzeko eskatu; are gutxiago, exijitu.
|
|
Bide horretatik ez da anarkia gutxitzen, areagotzen baizik. Ez baitu inork arrazoi larririk gabe
|
bere
ohitura utziko iritzi berri bati gur egiteko.
|
|
Hor azaldu dira, gogoangarrienetatik bat edo beste aipatzeko, Azkueren MorfologÃa vasca osoa âez da laburraâ eta Altuberen Erderismos eta El acento vasco, euskararen kaltean beharbada U. jaunaren ustez. Eta ez du inork aditzera eman, nik dakidanez, Euskerak, bigarren agerraldi honetan,
|
bere
ohiturak aldatuko zituenik. Ez zuen, bada, U. jaunak besterik itxaroteko eskubide handirik:
|
2002
|
|
Jesuitek ere gorabehera ugari izan zituzten ebanjelioa munduan zabaltzeko zuten eragatik. Izan ere, lekuetara joan eta
|
bertako
ohiturak errespetatzen saiatzen ziren. Txinan izan zirenean, arbasoei eginiko kultoak onartzen zituzten.
|
|
Eta hori kolonialisten garaietatik: «hemen, frantsesek bidenabar, amazigh jendeak
|
bere
ohitura eta egitura tradizionalak baimendu zituzten. Ziurrenik, nekazal lur eta herrietan nagusi zirelako».
|
|
Horraitiño, gure Herri txiker eta aspaldietan bere aukeramena iñoren esku dauan honek,
|
bere
ohiturak, usadioak eta batez be, bere berbetea galtzeko arrisku benetan ikaragarrian, arrisku negargarrian herri jente gehiengoaren ardurarik ezaz, eta inguruan eta ganetik dituan kultura arrotzen azpietan, esan dogun lez, arrisku negargarrian ikusi izan dau bere burua, aldiak iraganago ta galpidea, hondamendi larritasuna handiago izateraiño.
|
|
Zein bilakaera izan zuen gizarte horrek? Noiz aldatu zituen
|
bere
ohiturak, hots, bere ekonomia morala. Zer nolako harremanak zituzten gizartehorren partaideek?
|
|
Hiru diraRuzafa k bereizten dituen langile taldeak: artisauak, langile ez gaituak eta lantegietako langileak, bakoitza
|
bere
ohitura, tradizio eta ezaugarriekin. Barcenilla k (1999) ere lan mundua hartu du ardatz gisa Errenteria modernoaren sorrera aztertzean, liburuaren zatirik handiena historia ekonomikoaren barruan sartu beharbaldin bada ere.
|
|
Robinson Crusoe k ez zuen kulturarik garatu Friday gaz batu arte. Robinson-ek
|
bere
ohiturak garatu zituen, baina Friday gaz trukatu arte, ez zuen kulturarik garatu.
|
|
Goretsiz gero ikusten duzu hego zabal zabaldua, horrela Junoren txoriak du
|
bere
ohitura hartua, isilik baina han izango da hegaztia harrotua: dontzeilak gogoko eta gustuko du bere edertasuna.
|
|
Zestio Galo agure lizun eta etxekalteari, doilorkeria salaketa egina zion aspaldi Augustok eta Tiberiok berak ere kargu hartua zion egun gutxi lehenago Senatuan; hala ere agindu zion bere etxean afaltzera joango zela baldintza birekin:
|
bere
ohituretatik bat bera ere ez aldatzea edo kentzea, eta afaria zerbitzatzen neska gazteek jardutea biluzik.
|
|
deskribatu zituenean, animali eredu hori aukeratu zuen; izan ere, uhartetxo batzuetan herpes motako birus bat zegoela ikusi zen, guztiak gaixotasunari lotuak. Era berean, tesiaren egilea 2 motako diabetes mellitus aztertzeko laborategiko animalia eredu gisa erabiltzeko aukera planteatzea ere eragin zuen tesiaren egileak; izan ere,
|
bere
ohiturak aldatu gabe azter zitekeen, egunez, eta UMHren animalarioan erraz erreproduzitzeko moduan. Azterketaren helburu nagusia zen egiaztatzea ea karraskari txiletar hori eredu ona ote zen gaixotasun hori aztertzeko.
|
2003
|
|
Nazio bakoitzak badu ere
|
bere
Ohitura berezien araberako bizia eramaiteko eskubidea, baztertuz, jakina, edozein oinarrizko giza eskubide bortxatzeko bidea, eta bereziki herri gutituen zapalkuntza. Nazio bakoitzak badu, beraz, bere Geroa eraikitzeko eskubidea, hezkuntza egokia emanez bere belaunaldi berriei.
|
|
Baina, ez zioten berehala erantzun eskakizunari, Ikastetxeko nagusiak hainbat ohar egin baitzituen UEUren garapenaren inguruan; besteak beste, UEUren jarduerak ez zuen kaltetu behar Ikastetxearen eta Nafarroako Unibertsitatearen arteko harremanak «Por lo tanto, deberán evitarse manifestaciones, actividades o escritos públicos que impliquen, en sentido negativo, a la Universidad de Navarra». Horretaz gain, Ikastetxea ez zela hotela gogorarazi zuten, eta
|
bertako
ohiturak errespetatzeko eskatu, baita bere independentzia erakunde moduan ere45.Beste alde batetik, Nafarroako Unibertsitateko zuzendaritzak UEUren berri zehatza eskatu zuen, iritzi propioa osatu ahal izateko. Azkenean dena konpondu zen, eta Larraonak baiezkoa eman zuen.
|
|
Beretzat gizonen errespetatzeko, etxeko andere on baten izaiteko, senarrak erraiten zuen guztia egin behar zen, gorputz guztia estali behar zen bezala. Horrez gain, ez zituen maite beste herrietatik heldu ziren aldaketak,
|
beretzat
ohiturak, ohiturak ziren eta punttu.
|
|
–Lapurrak libratzen zituen berak; hori zen
|
bere
ohitura.
|
2005
|
|
Gizartean nola bizi da gizon emakumea? Ikus ditzagun
|
bere
ohiturak:"
|
|
Pertsona bakarti hori beste inorekin, epe batez edo betirako, bizi ez den bitartean ez dago eragozpenik, baina gainerakoekin bizitzeko malgutasuna agertzen eta nork
|
bere
ohituretako batzuei uko egiten jakin behar da.
|
2006
|
|
10, emakume perfektua, John Derek ek bere emazte Bo ren gorazarrerako egindako lardaskeria pseudoerotiko eta komertziala; hango pertsonaietako batek zioen egoera bakoitzak duela bere doinu egokia, eta sexu jardunerako Ravel-en Boleroa zela musika ezin aproposagoa, erritmoz, iraupenez eta indarraren graduazioz. Ez dakit zer pentsatuko lukeen Hankapalok, ez dakit etxera ekartzen zituen neskei hamarreko kalifikazioa eman geniekeen ere; nolanahi dela, berak
|
bere
ohiturak eta zaletasunak zituen musikaren alorrean.
|
|
Noski, oso kasuistika zabala dago aipatzen ari garen bikote gazteen artean, bai gaitasun eta bai ohitura aldetik, eta, urruntze ariketa hori egin nahian, goian aipatutakoen tankerako galdera asko jarri dira mahai gainean aipatu lantaldean. Eta bertako ondorioetako bat izan da, han bildutakoen ustez orokorrean gai honetan hobe zela eguneroko hizkuntz jokaeraz, horiekin gustura dauden edo ez," hobetu" nahi luketen... pentsaraziko duen dinamika bat sortzen saiatzea, zuzenean"
|
bere
ohiturak" aldatu nahi dituenari begira material edo gida bat eskaintzen saiatzea baino.
|
2007
|
|
" Dharamsalara iritsi nintzenean, ez nuen inor ezagutzen. Ez nintzen indiarrez hitz bakar bat egiteko gai, eta
|
bertako
ohiturak arrotzak ziren niretzat. Asko kostatu zitzaidan nire bizitza berregitea.
|
|
Hain zuzen ere, gizaki sozialista sortu behar litzateke; bere lurrean, bere hizkuntzan eta
|
bere
ohitura berrituetan funtsatua.
|
|
Halaber, kultura, herri, herrialde zeinpertsona guztiekiko eta izadiarekiko begirunea eta antzeko balioak ere irakatsdiezazkiekegu. Izan ere, gure seme alabak beste herri zein herrialde bateraeramaten baditugu eta
|
bertakoen
ohiturak eta antzekoak irakasten badizkiegu, horiek errespetatzen ikasiko dute. Beste hainbeste gerta daiteke mendira eramatenbaditugu eta bertan dauden landareez, animaliez eta antzekoez hitz egiten badiegu, horiek maitatzen ikasiko dute-eta.
|
|
Hori dela eta, kolesterolik gabeko olioa erabiltzeak zerikusia zuen kolesterol maila jaistearekin eta kardio eta garun baskularren gaixotasunekin. Hala ere, kontsumitzaileari, gurina irenstera ohituta,
|
bere
ohiturak aldatzea kostatu zitzaion, koipe solidoaren ordez olio likido bat hartzeko, eta horrek olio hidrogenatuen aireratzea erraztu zuen, produktu likido bat solido bihurtzea lortzen baitzuten. Funtsean, landare koipe askotan dauden gantz azido poli asegabeak haustean datza prozesua.
|
2008
|
|
Kokagune ezagun batean jartzen gaitu, egunerokotasunak blaitzen ditu txoko guztiak eta oso hizkera eta tonu hurbila darabilenez erraz konektatzen dugu narratzailearekin. Honek bere ile urdinak eta tripa erakutsiko dizkigu, bere ahuleziak eta desirak,
|
bere
ohitura eta apeta txikiak, ezer baztertu edo disimulatu gabe.
|
|
Han
|
bertan
ohitura berezi bat ikusiko dut. Hori egiten da zorte ona ukaiteko.
|
|
Hementxe sor daitezke estreinako arazoak eta desengainuak, gurekin bizi den pertsona hori ezagutzen omen genuen pertsona bera (biziki idealizatutako beste hori) ez dela egiaztatzean, egunerokotasunak dakartzan obligazioen eta errutinen monotonia agertzean, hasierako zailtasun ekonomikoak azaltzean, bikote lagunak
|
bere
ohitura eta maniak erakustean.
|
|
Zenbait faktore fisiko eta psikologikoren arabera hautatu behar dira bai elikagai mota, bai lehiaketaren aurretik kontsumituko den kantitatea; beraz, komeni da kirolari bakoitzak
|
bere
ohituren eta egin beharreko kirol motaren arabera hautatzea elikagaiak. Hala ere, badira kontuan hartu beharreko gomendio orokor batzuk.
|
|
Elikagaien eta haien manipulazioaren aurrean izango duen jarreraren oinarria izango da gure jarduteko modua. Elikagaien manipulazioari eta higieneari buruzko ohiturak eta ezagutzak eskuratzeko iturriei buruzko irizpideari jarraiki, espainiarren zati handi batek onartzen du
|
bere
ohiturak hartu dituela ama ikasketen eta familia inguruneko behaketaren bidez. Sukaldean eta han prestatzen diren elikagaien segurtasunean bereziki sartzen da mikrobio jatorriko gaixotasunetatik babestea, higienearen eta desinfekzioaren bidez. Sukaldeko segurtasuna Oinarrizko lau printzipio erabilgarriak izan daitezke lehenengo urteetatik, eta etorkizuneko beste kontzeptu batzuk garatzeko platafo... Haurren ondoan sukaldean ematen ditugun arratoiak izango dira une egokia haien planteamendurako:
|
|
AVENA azterlanaren arabera, lau mutil nerabetik bat (%25, 69) eta bost neska nerabetik bat (%19, 13) gehiegizko pisuarekin bizi dira (gehiegizko pisua gehi obesitatea).
|
Bere
ohitura dietetikoen azterketak agerian uzten du kaloria banaketa bat dagoela, gantz asko eta karbohidrato gutxi kontsumitzen dituela; gantz azido saturatu gehiegi kontsumitzen dituela, eta hori arriskutsua izan daiteke epe luzera nerabe horiek gaixotasun kardiobaskularrak izateko. Azterketa oso horri esker, EVASYON programaren bidez gazteen artean obesitatea prebenitu eta tratatzeko esku hartze integral baten oinarriak ezarri ahal izan dira.
|
|
Badaude alkandora zuriaren ordez alkandora urdina edota koadrilako blusa soinean eramaten dutenak ere. Herri bakoitzak
|
bere
ohiturak ditu.
|
|
Ez, gurea herri tradizionala da,
|
bere
ohiturak mantentzen dituena. Baina ez da indigena.
|
|
Beren artean ezaugarri komunak badituzte ere, nahitaezkoa da kontuan hartzea ez dela existitzen" Immigrazioa" izendatzen dugun fikzioa; are gehiago, ez dago immigrazio espainiarra edo frantziarra, edo" hegoaldeko" herrialdeetatik etorritako immigrazioa. Espainia edo Frantzia, Senegal, Argentina, Maroko edo Ekuador estatuetatik etorritako immigranteen kolektibo asko daude, eta nork
|
bere
ohiturak, hizkuntza, identitatea, egoera eta beharrak ditu. Azken batean, haien aniztasuna eta konplexutasuna aintzat hartzean datza.
|
|
Bai, txorakeria dirudi, baina ez dut ezagutzen
|
bere
ohiturak aldatuz gero urduri jartzen ez den sortzailerik.
|
2009
|
|
Guztia, kristalekin itxitako toki batean egiten du eta dendaren kanpoaldetik Andrea Vasaren etxea ikus daiteke, erakusleiho batean egongo balitz bezala. Diseinatzaile honen helburua, bezeroak kirolari baten bizimoduarekin identifikatzea da, hots,
|
bere
ohiturak eta bere janzteko estiloa barneratzea.
|
|
Bost bat minutu ematea erabaki nuen.
|
Bere
ohiturari jarraiki, liburua plastikoan forratu zuela konturatu nintzen.
|
|
–Guk beste nazio bat osatzen dugu,
|
bere
ohiturak eta bere nortasun propioa dituena, eta nazio guztiek dute mapa ofizialetan toki bat edukitzeko eskubidea!
|
|
Izugarriak izaten ziren Domingok Teofilo Mariarekin izaten zituèn istiluak; Nazario Orbek
|
bere
ohitura hura jarri zuèn garaian, igandeetako eta jaiegunetako goizeko zortzietan diana jotzekoa, hartarako gramofonoa ezin ozenago piztuta, erabaki hartan zeresan handia izan zuen lehen Mundu Gerrak, zeinak Nazariok bere baitan lotan zuèn militarra iratzarri baitzuen?, Teofilo Mariari militarismoaren harra sartu zitzaion, halako eran, non, Rikardo Lehoibihotz erregearen paperean jarri, anaiak i... Domingo gogaitu zen arte:
|
|
Gizon urduria eta tirtiria zen Chaplin: horregatik eraman ohi zuen, beharbada, galtzetako sakeletako batean karta sorta bat, halako moldez, non eskua sakelan sartu eta kartak nahasten ibiltzen baitzen noiznahi, bere ezinegon hura asaskabidean jartzeko edo; hamaika txantxa egin izan zioten lagunek
|
bere
ohitura haren kontura:
|
|
Beti eskaintzen digu ikuskizun handi bat edo beste: paisaia dela, landaredia dela, fauna dela,
|
bertakoen
ohiturak direla...
|
|
Berriro ere, kontuan izan irudian agertzen ez diren beste liburutegiko funtzioak ere erabil daitezkeela. Programatzaile bakoitzak aukeratuko ditu zeintzuk erabili,
|
bere
ohiturei jarraituz eta aplikazioaren beharrak kontuan harturik.
|
|
Galdeketa egin ondoren, programak maila kognitiboan, fisiologikoan eta motorrean antsietateak duen agerpen maila erakusten dio erabiltzaileari. Ondoren, ikasleak sakon jakin dezake
|
bere
ohiturak eta ikasteko teknikak egokiak diren. Ezagutza hori lortzeko, bigarren galdetegi bat proposatzen da, besteak beste, aztertzeko lekua, plangintza, eskainitako arreta eta erabilitako metodologia ebaluatzeko.
|
|
Matthew Bowden Tea, nola hartu Tea edari unibertsala da, eta bigarrena, uraren ondoren, munduan gehien kontsumitzen dena. Herrialde bakoitzak
|
bere
ohiturak ditu prestatzeko eta dastatzeko orduan: naturalean, limoiarekin, azukrearekin, espeziekin (iltzea, kanela, kardamomoa, jengibrea…) edo esnearekin.
|
|
Lagun onarekin jatea, giro lasai eta lasaian, gehiago jatearekin ere lotzen da, une hori luzatu egiten baita. Beste kasu batzuetan, pertsona batek jatean duen portaerak beste pertsona bat animatu dezake
|
bere
ohitura aldatzera. Ondorio horiek dramatikoak izan daitezke zenbait egoeratan eta pertsona batzuentzat.
|
|
Bizitzari datxekion fenomeno banaezina izan arren, heriotza deserosoaz hitz egitea gai ezegokia eta gafea bihurtu da, batez ere, gurea bezalako herrialde garatuen tabu. Herrialde bakoitzak, eskualde bakoitzak, kultura bakoitzak eta baita garai bakoitzak ere
|
bere
ohiturak, errituak eta tradizioak ditu, heriotzarekin, sortzen duen dueluarekin, ehorzketekin eta ia anakroniko lutoekin zerikusia dutenak. Oraindik ere harrituta daude tanatorioko gaubeetako aseptiko eta profesionalizatuak, gorpuik gabeko hileta misak eta hildakoaren hondakinak erraustea.
|
|
Delituen egintzari dagokion alorrera ekarriz gero auzia, iduri luke bestelako ohiturak, beste kultura bat eta beste balio eskala bat dituzten pertsonek egindakoak direla gizartean alarma sortzen eta segurtasunik eza areagotzen duten delituak. Eta biztanlerik gehienen edo
|
bertakoen
ohitura berberak, kultura berbera eta balio berberak dituzten pertsonek egindako delituek, aldiz, ez dute halakorik eragiten.
|
|
Hala, elkarbizitzaren garrantzia aditzera ematen dute datuek. Besteak beste, biztanleen% 85,4k uste dute etorkinek
|
bertakoen
ohiturak eta tradizioak berenganatzen saiatu behar dutela.
|
|
Lehoi bakoitzak jateko
|
bere
ohiturak zituen. Izan ere, baten dieta erdia gizakian oinarritzen zen, eta besteak animalia belarjale gehiago eta gizaki gutxiago jaten zituen; zehazki, lehoi batek 11 pertsona eta besteak 24 jan zituela balioetsi dute ikertzaileek.
|
|
Gizon urduria eta tirtiria zen Chaplin: horregatik eraman ohi zuen, beharbada, galtzetako sakeletako batean karta sorta bat, halako moldez, non eskua sakelan sartu eta kartak nahasten ibiltzen baitzen noiznahi, bere ezinegon hura asaskabidean jartzeko edo; hamaika txantxa egin izan zioten lagunek
|
bere
ohitura haren kontura:
|
|
Izugarriak izaten ziren Domingok Teofilo Mariarekin izaten zituèn istiluak; Nazario Orbek
|
bere
ohitura hura jarri zuèn garaian, igandeetako eta jaiegunetako goizeko zortzietan diana jotzekoa, hartarako gramofonoa ezin ozenago piztuta –erabaki hartan zeresan handia izan zuen lehen Mundu Gerrak, zeinak Nazariok bere baitan lotan zuèn militarra iratzarri baitzuen–, Teofilo Mariari militarismoaren harra sartu zitzaion, halako eran, non, Rikardo Lehoibihotz erregearen paperean jarri... harena, baina, erraietako erreakzio bat zen, beharbada, gogaitze eta aspertze hutsa baino gehiago... lehen ere nabaritu izan baitzuen halako ezinegon bat, gehiegizko ordenaren aurkakoa, ikastetxean esate baterako, non diziplina erabatekoa baitzen, eta formazioak eguneroko ogia, sotanadunek noiznahi antolatzen baitzituzten ikasleak gelaz gela eta lerroz lerro patioan, bai goizeko lehen orduan, adibidez, geletara sartzeko, eta bai hainbat ekitaldi berezitan ere... ordenaren fundatzailearen omenez urtean behin ospatzen zena, seinalatuena.
|
|
–Guk beste nazio bat osatzen dugu,
|
bere
ohiturak eta bere nortasun propioa dituena, eta nazio guztiek dute mapa ofizialetan toki bat edukitzeko eskubidea!
|
|
Kronskyk berehala erakarri zuen emakumearen arreta eta konfiantza. Garai zaharrei buruz hasi zitzaion luze eta zabal. Orduko gorabeherak, garai hartako Varsovia, bere gurasoak,
|
bertako
ohiturak, Moskuko gorabeherak, sorterrira itzulera, nazien etorrera... Ez zuen Annari buruz hitz egin.
|
|
Horretan zeresan handia du aldaketa ekonomikoak: merkataritza gero eta garrantzitsuagoa da, hiriak eta hiribilduak gero eta indartsuagoak, eta esan dugun bezala, toki horietako burgesek ez dituzte aintzat hartzen gizarte feudal zaharra eta
|
bere
ohiturak, leinuak eta beraien arteko liskarrak. Beraz, gizarte feudaleko leinuen beherakadarekin batera, gizartean poliki poliki unitate berri bat sortzen hasten da, familia zentzu estuagoan, denboraren poderioz gutxi gorabehera gaur egungo bezalako familia izango dena.
|
|
Eltzea garbituta, kafea eta pattarrak eskatuko genituen. Bakoitzak bazituen
|
bere
ohiturak kafearekin. Estudianteak ez zuen pattarrik hartzen, baina bai gustura azukrea; Frantsesak ur xorta bat botatzen zion kafeari, gogorregi sumatuta; nik afaltzen sobratutako ardotik ematen nion Ramiroren eltzeko kafeari, berez falta zuen indarra.
|
2010
|
|
Hego Dakota urrunean jaiotako Joyce Hartzell argazkilari argia. Bill eta Joyce herriaz zein
|
bertako
ohitura umiletaz maitemindu ziren eta euren etxea bihurtu zuten. Zinema zalea zen Bill eta hainbat dokumental egin zituen bere 16 milimetroko kamerarekin, Angangueo herriko jaiak, biztanleen ofizioak, Espainia eta Hego Amerikatik egindako bidaiak Joycekin... erakusteko.
|
|
leiho hura, ezinezkorik ezinezkoena ere ahalezko bihurtzen zuena, balak geldiarazteko armadura, adibidez, edo Ama Birjina agertzeko markoa? eta don Antonio inozotasunaren eremuan sartzen; don Antonio, labur esanda, ez zen gizonak gara zezakeèn jakituriaz fidatzen, eta handik zetorkion, beharbada,
|
bere
ohitura hura, zutik irakurtzera bultzatzen zuena, letra idatziari nekearen adierazpena erantsi nahian, letra idatziaz, ongi pentsatuaz, fidatzen ez zelako edo?
|
|
...eskuinean bageunde bezala; handik aurrera, jakina, amaren eta doña Gertrudisen fedea sutsuago egin zen, eta fedearen suak are batago egin zituen, biak ere hezur eta mami bihurtu arte, ogi eta jaki; egun osoa pasatzen zuten arrosarioa errezatzen, besoak zabalduta askotan eta askotan; amak, bestalde, beti berarekin zeramàn kuxin txiki baten gainean belaunikatzeko ohitura zuenak, kuxina kendu zuen
|
bere
ohituretatik, don Antonioren aholkuei edo jarraituz; egun batean, gainera, agerketen zelaian zegoèn harri latz baten gainean belaunikatu, eta belaunak bi ubelune bihurtu zitzaizkion berandu gabe; eta, hala ere, belaun biluzien gainean belaunikatzen jarraitu zuen, kuxinaren dei leungarriei muzin eginda, egoerak eragiten ziòn mina bere eginez.
|
|
Urtero etortzen ziren gizon haietako asko hemengo neskekin ezkondu ziren eta familiak eratu zituzten. Horren ondorioz,
|
bertako
ohiturak hartzen hasi ziren, kakotx artean esanda. Hau da, antxoa prestatzeko euren era sortu zuten, eta gero horrekin kontserbak egiten hasi ziren.
|
|
Ipurdiz jota Estatu Batuak. Izango ditu museoak, kuriosoa izan liteke
|
bertako
ohiturak ezagutzea, jendea, gaua... Baina ez.
|
|
badakizu zertaz ari natzaizun, Damaso... — eta bere mundu mugatuaren araberakoa, bere burua katoliko integristatzat zuenarengandik ezin baitzitekeen bestelakorik espero; bere mundu mugatu hartan, beraz, bazuen leiho bat, mundu mugagabera jotzen zuena: leiho hura, ezinezkorik ezinezkoena ere ahalezko bihurtzen zuena —balak geldiarazteko armadura, adibidez, edo Ama Birjina agertzeko markoa— eta don Antonio inozotasunaren eremuan sartzen; don Antonio, labur esanda, ez zen gizonak gara zezakeèn jakituriaz fidatzen, eta handik zetorkion, beharbada,
|
bere
ohitura hura, zutik irakurtzera bultzatzen zuena, letra idatziari nekearen adierazpena erantsi nahian, letra idatziaz —ongi pentsatuaz— fidatzen ez zelako edo...
|
|
...eskuinean bageunde bezala; handik aurrera, jakina, amaren eta doña Gertrudisen fedea sutsuago egin zen, eta fedearen suak are batago egin zituen, biak ere hezur eta mami bihurtu arte, ogi eta jaki; egun osoa pasatzen zuten arrosarioa errezatzen, besoak zabalduta askotan eta askotan; amak, bestalde, beti berarekin zeramàn kuxin txiki baten gainean belaunikatzeko ohitura zuenak, kuxina kendu zuen
|
bere
ohituretatik, don Antonioren aholkuei edo jarraituz; egun batean, gainera, agerketen zelaian zegoèn harri latz baten gainean belaunikatu, eta belaunak bi ubelune bihurtu zitzaizkion berandu gabe; eta, hala ere, belaun biluzien gainean belaunikatzen jarraitu zuen, kuxinaren dei leungarriei muzin eginda, egoerak eragiten ziòn mina bere eginez.
|
|
Bai eta asmatu ere, adimenean baino hobeto funtzionatzen baitzuen nahasketak matrail artean, Robertok ondo zekien bezala. Fusioaren izenean eman zigun argumentu saila broma baizik ez zen,
|
bere
ohiturari jarraituz. Inporta zena produktuaren gustua zelako.
|
|
Nolabait, A. Smithek merkatuan ikusten zuen autorregulazio ahalmen hura, esku ezkutu hura, maila kulturalera, erlijiosora edo sozialera zabal dadila eskatzea ere badago. Mundualizazio garai honetan utz dezagun nork bere indarra erabil dezan
|
bere
ohiturak eta pentsamoldeak defendatzeko. Alabaina, jakina da babesik gabe iritziek zori anitza jasan dezaketela, aurrera egin dezakete... edo atzera.
|
|
" Legendes!", hots egin zuen. Edo apika ingelesez, legends, hizkuntzak etengabe nahasteko
|
bere
ohitura zela eta. " Seguru zaude?", galdetu nion.
|
|
" Hor gora igo behar al duk?", galdetu nion Pantxori.
|
Bere
ohituretako bat baitzen, zuhaitz edo harkaitz gainetan ikusten bainuen askotan. " David, adiskide, etzazu gora begiratu.
|
|
" Davidi ez litzaioke zuk ikustea axolako."" Ez dakit ba. Berak ezkutatu egin zidan
|
bere
ohitura hori", esan nion. " Lotsatu egin zelako, ziurrenik ere.
|
|
Ez nekien probokazio bat ote zen edo zinez ez zen konturatzen han ez zegoela erretzerik, baina kontua da debekatua zegoela esan behar izan niola, edo esatera behartuta sentitu nintzela. Paristar gisa
|
bertako
ohiturak errespetarazi nahi izan banizkio bezala. Ekintza horrek andre estu baten papera jokatzen ari nintzela sentiarazi zidan, edo okerragoa zena, ama batena.
|
2011
|
|
–Egia esan, inoiz ez nuen hala pentsatu. Erriberari buruzko Ikuska egitea erabaki genuenean,
|
bertako
ohiturak, bizimodua, hizkera, jasotzeko helburuarekin, ez nuen Ama Lur buruan izan, baina egia da pelikula horrek markatu egin ninduela, eta ez ni bakarrik, baita nire belaunaldiko asko ere, film eredugarria izan baitzen, egin nahi zen euskal zinemaren hastapena eta hazia?.
|
|
Jatorrizko hiztun herrien aurkako jazarpen historian Japoniak ere badu bere orbana: . Nire ama ainua izan arren, ez zizkidan
|
bertako
ohiturak irakatsi. Inork ez zuen ainu hizkuntza hitz egiten gure herrian, poliziek atxilotuko zituzten beldurrez bizi baitziren?.
|
|
Baina, egia esan, pertsona batzuk ez dira gai beren seme alabei arreta egokia emateko baldintza jakin batzuetan.. Gurasoek nahita egiten badute bakarrik esan dezakegu haur batek tratu txarrak jasotzen dituela?. Intentzionalitatea ez da tratu txarrak egoteko baldintza bat; izan ere, tratu txarrak ematen dituzten guraso asko ez dira horretaz jabetzen.. Gizarte bakoitzak eta familia bakoitzak
|
bere
ohiturak eta balioak ditu haurrak hazteko, zaintzeko eta hezteko moduan?. Haurren babes falta definitzen duten legeak familia guztiei aplika dakizkieke, salbuespen kulturalik gabe.. Seme alabei tratu txarrak ematen dizkieten gurasoek zigorra besterik ez dute merezi?.
|
|
Aitortzen dugu afrikarren ondorengoak, mende askotan zehar arrazismoa, arraza bereizkeria eta esklabotzaren biktimak izan direla, eta baita euren eskubide askoren ukatze historikoa pairatu dutela, eta baieztatzen dugu ekitatez eta berain duintasuna errespetuz tratatu behar direla, eta ez dutela inolako bereizkeriarik jasan behar. Hori dela eta, kultura eta norberaren nortasuna izateko duten eskubidea aitortu behar dira, baita politika, gizarte, ekonomia eta kultura bizitzan askatasunez eta berdintasun baldintzetan parte hartzekoa ere; nork
|
bere
ohitura eta helburuen esparruan garatzeko eskubidea; euren antolaketa moduak, bizitza modua, kultura, ohiturak eta erlijio adierazpenak izateko, mantentzeko eta sustatzeko; bakoitzaren hizkuntza propioa gorde eta erabiltzeko; tradiziozko ezaguerak eta kultura eta arte ondarearen babeserako; euren bizilekuaren baliabide natural berriztagarrien erabilera, gozamena eta kontserbazioa eta heziketa sis...
|
|
Medikuak ere konturatu dira dietek zer nolako garrantzia duten gaixoak sendatzerakoan”, adierazi du. Bakoitzak dituen helburu eta arazoen arabera egokitzen du dieta Itsasok, “bezeroa dieta eske etortzen denean,
|
bere
ohiturak eta osasun egoera aztertzen ditut lehenik; bakoitzari, bere ezaugarrien arabera, elikadura mota ezberdina egokitzen baitzaio”. Itsasoren ustez, egun, jendeak ez du orokorrean elikadura bereziki zaintzen eta gainera, elikagai enpresa nahiz komunikabideengatik ikaragarri manipulatuta gaudela uste du, “jende asko, ustez, bere elikadura zaintzen ari da, baina era berean, bere buruaren kontra ari da.
|
|
Beti izaten da hasiera zoragarria norbait bere etxetik, bere lagunartetik,
|
bere
ohituretatik aldentzen denean, lehenbiziko asteetan bidaiariaren zorion betea eragiten duena, baina gutxi irauten du eta haren lekuan halako malenkonia mingots bat nagusitzen da. Halaxe gertatu zen Drianten kasuan ere.
|
2012
|
|
askotan, beste hizkuntza batean egiten duen (eta hartan egitera behartzen duen) jendearekin. Eten eta urratu egiten dira, hainbatetan, ordura arteko
|
bere
ohiturak: egunero egunero" bere hizkuntzan" egiteko ohitura, besteak beste.
|
|
Monsieur Canivet, bitxia da!» Eta estimu are handiagoa zitzaion sotiltasun asaldakaitz harengatik. Unibertsoa leher zitekeen azken gizoneraino, berak ordea ez zukeen huts egingo
|
bere
ohituretarik txikienean ere.
|
|
Ospakuntza bukatua zen; jendea sakabanatu egin zen; eta, hitzaldiak jada irakurriak zirenez, bakoitzak berriro bere lerruna hartzen zuen eta
|
bere
ohiturara itzultzen zen: nagusiek sehiak hebaintzen zituzten, eta hauek abereak makilkatzen zituzten, adarren artean koroa berde bat, berriro ukuilura zihoazen garaile soraioak.
|
|
Hain gutxi zituen edukiak molde horretako xalotasundunak! Aizunkeriarik gabeko maitasun hau zerbait berria zen berarentzat, eta,
|
bere
ohitura errazetatik atereaz, aldi berean bere harrotasuna eta bere sentsualitatea balakatzen zituena. Bere burges zuhurtziak arbuiatzen zuen Emmaren asaldazioa, berari, bihotzaren zolan, xarmagarria iruditzen zitzaion, berarengana zuzendua baitzen.
|
|
errespetua eta negoziazioa. Bestea ulertzea eta
|
bere
ohiturak hartzea batez ere errealitate berriari aurre egiteko hainbeste oztopo gainditu behar izan dituenean. Iritsi berria duelu prozesu luze batetik igaro da.’ Autore batzuek “etorkinaren dolua” deitzen diote, eta, aldi berean, hainbat duelu prozesuk osatzen dute:
|
|
Jaioberriak egunean ordu asko lo egiten du, baina hirutik behin jan behar du; eta
|
bere
ohiturek ez dute bereizten egunez edo gauez den. Zaila da lehenengo asteetako erritmoari egokitzea.
|
|
Itxura handientsua eta aldi berean penagarria dauka; behinolako ohorezko patio zabala oilategi eta untxitegi bihurturik dago;, lehen gaztainondo itzaltsuak zeuden lekua, zuhaitzak bota zituzten eta orain lixiba zabaltzeko erabiltzen da, eta sarrera nagusiko ateburuan armarri bat igartzen da, Iraultza garaian dena puskatua. Han bizi den familiaren deitura Dupont da, baina" Maluretekoak" deitzen diete,
|
bertako
ohiturari jarraiki, hemen pertsonak eta beren lursailak hain lotuak daude ze ezinezko da batzuek besteetatik bereiztea. Jende zakarra eta fidagaitza da, basatia ia.
|
|
Batzuek hasiera hasieratik izaten dute pentsatuta lanaren izena eta badira beste batzuek horixe besterik izaten ez dutena lanari hasiera emateko, alegia, esaldi bat, titulu bat, izenburu bat eta horixe nahikoa dute abiatzeko eta nobelari, edo ipuinari hasiera emateko. Nork badu bere modua eta
|
bere
ohitura. Nik, esate baterako, orri bat izaten dut propio horretarako aldamenean nobela bat idazten ari naizela, eta zerbait bururatzen zaidanean, apuntatu egiten dut.
|
2013
|
|
Zergatik? Jendeari sarri anormal jokatzeko eskatzen diogu beti gaztelaniaz aritu denari euskaraz egiteko,
|
bere
ohiturak apurtzen ari gara, zentzua aurkitu behar diogu (arrazoi on bat), eskaera horri.
|
|
Esan beharra daukat ekainak 1etik aurrera ez dudala aldaketa nabarmenik ikusi eta izan litzateke, gutxienez etxe edo lokal bat saldu edo alokatzerakoan. Gainera, oraindik ez dago martxan ziurtagiria lortzeko zabaldu behar zuten portalea; beraz, gizartea zelan birziklatuko da
|
bere
ohituretan administrazioa bera atzetik badoa. Helduko da gure unea, baina ikusi egin dugu noiz.
|
|
Maan agentzia palestinarraren arabera, 300 bat pertsona manifestatu dira. Oinustu egin dira, eta, zapatak eskutan(
|
bertako
ohitura bat da), Obamaren kontrako esloganak oihukatu dituzte, Israelen gerrako krimenak babesteari utzi eta AEB Israel Britainia Handia: beldurrezko hirukia, besteak beste.
|
|
|
Bere
ohiturari helduta, sutan jartzen zenean, luma hartu eta idazten segitzen zuen, bere samin suminen asaskagarri.
|
|
Turismo mota honetan, bidaiaria destinoko familia batekin bizi da, eta hark
|
bere
ohiturak eta azturak erakusten dizkio; alegia, gastronomia, ordutegiak, familia egitura, etxearen antolamendua, lan egiteko moduak, etab. Hala, turistak oso gertutik ezagutzen du herrialde horretako kultura, bertakoek bisitatzen dituzten tokiak eta abar, bat gehiago izanik, eta ez bisitari soil bat.
|
|
Halaxe zehazten du indarrean dagoen Nafarroako Bildumak (1973) bere 1 legean, euskarazko testua aipatzen dela: 1 Legea.Konpilazioa.Foru Zuzenbide Pribatuari buruzko Konpilazio edo Nafarroako Foru Berri honek bere barnean hartzen du antzinako erresumaren zuzenbidetik egun indarrean dagoen zuzenbide zibila, betiere, tradizioarekin eta
|
bertako
ohitura, foru eta legeen praktikarekin bat etorriz. Nafarroako tradizio juridikoa Nafarroako foru zuzenbide pribatuaren esangura historikoaren eta zuzenbide horren iraupenaren adierazpen gisa, Konpilazioko legeen interpretazio eta integrazioa egiteko lehenespena dute, jarraiko hurrenkeraren arabera, honako hauek:
|
|
Errekonkista XI eta XII. mendeak bitartean luzatu zen, eta 1200 urtea aldera iparraldeko biztanleetatik bi herenak nagusitasun musulmanetik aske zeuden. Hala eta guztiz ere, askatzen ziren herriak batuta iraun beharrean, bakoitzak bere erreinua eratu zuen, besteengandik lokabe zena,
|
bere
ohiturei eutsita, idatzizko «foru»ei esker.
|
|
Katuak aginduak saihestu ohi ditu, baina
|
bere
ohitura txarrak maitasunez eta aholku batzuekin zuzendu daitezke.
|
|
Espainiako haur eta nerabeen %14k obesitatea du, eta %25ek gehiegizko pisua. Testuinguru horretan, gizarte zientifikoen ustez, jendea pixkanaka
|
bere
ohiturak aldatzera bultzatu eta heztea da helburua. Alde horretatik, medikuak dio egoerak laguntzen ez badigu ere, hobeto jateko ahalegina egin behar dugula.
|
|
Horretaz gain, herrian bertan ere badituzte erosleak eta etxera eramaten diete eskatutakoa. Bezero bakoitzak
|
bere
ohiturak dituela dio «batzuk astero kopuru zehatz bat bidaltzeko eskatzen digute, aurretik hitzartua duguna eta beste batzuk behar dutenean deitzen didate».
|
|
|
Bere
ohiturari helduta, sutan jartzen zenean, luma hartu eta idazten segitzen zuen, bere samin suminen asaskagarri.
|
2014
|
|
Bide horretan" zientzia popular" batetik erabakiak hartzea saihestu da. Bilatu den pentsaera ez da izan herriak duena
|
bere
ohituretan oinarritua, ezta ere teknikoena beren jakintza akademikoetan oinarriturik dutena. Horrela akademiak eskaintzen duen zehaztasunarekin herritarrek duten ikuspuntutik pentsatzeko konpromisoa hartu da.
|
|
Auzoko balkoi ugaritatik zintzilik, marra hori gorri eta izardun banderak ageri dira.
|
Bertako
ohiturak jarraitu nahian edo, pa amb tomàquet eskatu dut gosaltzeko. Sasoiz iritsi da bera.
|
|
Geldi geratu zen, isilik, begiak itxita. Ez nituen ezagutzen
|
beraren
ohiturak. Ez nekien irakurtzen beraren gorputzaren hizkuntza.
|
|
Ibiltzeari utzi gabe, Alcide Jolivet,
|
bere
ohituraren arabera, hitz eta pitz ari zen alai eta pozik, ezerk ere ozpintzen ez zion bere umore on horrekin.
|
|
Haren ustez, bilkura hartan finkatutako irizpideek ondoriozuzena izango dute emakumeak eremu publikotik atera behar izatearekin. Asmozuzentzailea zuen Kontzilioak eta emakumeen jarduerekin gertatu zen moduan, euskal kulturaren eremuan eragina izan zuen,
|
bertako
ohiturak zuzendu behar zirelauste zuten eta.
|