|
2002
|
|
|
Adingabe horiek gizarte eta erkidego lanak egin dituzte edo errehabilitazio terapiak hasi. Lege testuan, berritasun gisa jasotzen da pazientearen eskubideen dekalogoa, zeinaren bidez Madrilgo Erkidegoak
|
bere
lanpostua utzi baitie aldi baterako desintoxikazio terapiak egiteko lanpostua utzi behar duten langileei. Nerabe taldeek pilatzen dituzten 4.500 kilo zaborrek ere desagertu egingo dira.
|
|
|
Idazki horretan (apirilean) eskatu zen langile publiko minusbaliatuentzako eta senide ezinduentzako zuzeneko laguntza ekonomikoak berriz planteatzeko, “baina ez dugu erantzunik izan”, azaldu du AESPko idazkari nagusiak. Aldiz, gizarte ekintzako planaren barruan, laguntza orokorrak ematen dira tratamendu eta protesi odontologikoetarako, protesietarako eta entzumen kirurgiarako, protesietarako eta begi kirurgiarako, protesietarako eta kirurgia ortopedikorako, langilearen kargura dagoen seme alaba bakoitzeko eta
|
bere
lanpostura joateko garraio gasturako. Laguntza horiek “ez dute inolako justifikaziorik behar” aipatzen diren bi kasuetan, eta urteko 156 eurora irits daitezke.
|
|
2007
|
|
|
" Eskakizun hori ez betetzea (langileen ordezkariei kaleratzearen berri ematea) ez da informazio eginbehar bat ez betetzea soilik, horren errepresioa administrazio zehapen batean agortzen baita", dio epaiak. Eta horrela berreskuratu zuen
|
bere
lanpostua. Horrelako kasuek balio dute gogorarazteko, askotan, enpresaren eta langilearen arteko harremana itzulerarik gabeko puntu batera iristen dela, eta puntu horretatik aurrera, diferentzien ebazpena abokatuei eta epaileei dagokiela.
|
|
|
Deuseztzat jotzen den kaleratze baten epaiari berehala eman behar dio erantzuna enpresak: langilea
|
bere
lanpostuan berronartuko da eta kaleratzearen ondorioz jaso ez dituen lansarien ordainketa kobratuko du. Epaiaren egunetik epaia jakinarazi arte kontatuko da.
|
|
|
Gizarteak eta botere publikoek behar diren tresnak eman behar dizkiete familiei, adinekoak beren ingurunean mantendu ahal izateko, horixe baitute nahiago, inkesta guztiek diotenez. Baina hori egin beharra dago familiako kideren bat (batez ere emakumeak)
|
bere
lanpostua uztera behartuta egon gabe edo lan merkatuan sartu ezinik, eta horrek arazo larria ekarriko lioke etorkizunari. " Adinekoak beren inguruan mantentzeko tresnak eman behar dira, senideren batek lana utzi gabe".
|
|
2008
|
|
|
Arriskuak ugariak eta era askotakoak direnez, hobe du emakume bakoitzak,
|
bere
lanpostuaren ezaugarrien arabera, informazioa eskatzea.
|
|
|
Lege iruzurrean egindako aldi baterako kontratuak dituzten langileak. Hogeita hamar hilabeteko epean hogeita lau hilabete baino gehiagoko epean etenik gabe edo konponbiderik gabe–" aldi baterako bi kontratu edo gehiagoren bidez zuzenean edo aldi baterako laneko enpresek eskura jarrita enpresa
|
bereko
lanpostu bererako" kontratatuta egon direnak. Hori ez da aplikatuko prestakuntza, txanda eta bitarteko kontratuen erabileran.
|
|
|
60 urtetik beheitikoak izatea, autonomo gisa kontratatuta edo alta emanda egotea, eta osasun ziurtagiria aurkeztea. Hala ere, ez du balio lanik gabe dauden guztientzat, poliza honek langabezia egoera gisa aitortzen baitu aseguratuak
|
bere
lanpostua galtzen duen unea, bidegabeko kaleratzearen ondorioz. Gainerako kasuak (lan kontratua amaitzea, bidezko kaleratzea, plantilla arautzea, besteak beste) erabat bazterturik geldituko dira.
|
|
|
Espainia aurreabisurako denbora gutxien eskatzen dien herrialdeetako bat da enpresaburuei beren langileekin lan harremana amaitu dela jakinarazteko. Zer gertatzen da enpresak ezarritako epeak errespetatzen ez baditu eta, egun batetik bestera, langileak
|
bere
lanpostua uzteko eskatzen badu. Enpresaburuak epe hori betetzen ez badu, zigorra ezarriko zaio.
|
|
|
Adituek diotenez, fase honetan ez da komeni hautagaien ezaugarriak faltsutzea, makillatzea edo gezurrak esatea. Norbaitek berak espero duen profil profesionalari erantzuten ez badio, ia segurtasun osoz
|
bere
lanpostu berrian porrot egingo du. Birbideratzea.
|
|
|
Prozesu osoan zehar, izangaiak aholkulari baten laguntza du. Aholkulariak bere bilakaeraren jarraipena egiten du, elkarrizketa erregularren eta aholkularitza zuzenaren bidez. Era berean, hautagaiak
|
bere
lanpostu berriaren bilaketan arrakasta izateko behar duen prestakuntza jasotzen du mintegi moduan. Helburu nagusia pertsona indartzea da, lanpostu berriaren bilaketari arrakasta bermeekin aurre egin diezaion.
|
|
|
Juan Lunarren arabera, aholkulari batzuek" enplegu berria lortu eta urtebetera, gutxi gorabehera" egiten diote jarraipena langileari. Hautagaia
|
bere
lanpostu berrian erabat gustura eta integratuta egotea da helburua. Langilearen erreakzioa Adituen arabera, kaleratutako langile gehienek oso ondo onartzen dute berriz lanean ari diren aholkularien laguntza.
|
|
|
Puntu honetan, Langileen Erregimen Orokorra eta Langile Autonomoen Erregimen Orokorra desberdinak dira; izan ere, besteren konturako langile bat gaixo dagoenean, aldi baterako ezintasuneko lehenengo hiru egunak enpresak ordaintzen ditu, eta laugarrenetik aurrera Gizarte Segurantzak. Eritasun profesionala eta lan istripua Bere konturako langile batek babesa eta estaldura izan nahi dituenean garatutako jarduerarekin zerikusia duten gaixotasunetatik, hau da, lanbide gaixotasunetatik edo
|
bere
lanpostuan gerta daitezkeen istripuetatik, autonomoak kotizazio tasa altuagoa eta gertakizun arruntena baino handiagoa aukeratu behar du. Kasu horietan, borondatezko kotizazioa da, ez baita egin beharrik nahi ez bada.
|
|
|
Esate baterako, ile apainketaren eta estetikaren sektorean lan egiten duen eta lanbide eritasunaren edo lan istripuaren kasuan estaldura izatea aukeratzen duen langile autonomo batek %1, 10 gehitu dio kotizazio motari, eta eraikuntzako bere konturako langile batek %7, 30 Hala ere, Salvador Reynak dioenez, aztertzen ari dira laneko ezbehar tasa handia duten sektoreetan, hala nola eraikuntzan eta garraioan, istripuen eta lanbide gaixotasunen kotizazioa borondatezkoa ez izatea, inposatua baizik. Ildo horretatik, Estatutu berriak ekonomikoki ependientea den langile autonomoa (TRADE), pertsona fisiko edo juridiko beraren diru sarreren %75 jasotzen duena, kotizatzera behartzen du,
|
bere
lanpostuan gaixotasun profesionala edo istripua gertatuz gero estaldura izan dezan. Gizarte Segurantzak esleitutako mutualitateak aldi baterako ezintasun egoera onartzen duenean, langile autonomoak eskubidea du bere kotizazio oinarriaren %75 jasotzeko, gaitza deklaratzen den lehenengo egunetik hasita.
|
|
|
Hala, bada, zenbatekoa jakin daiteke sinatu aurretik, eta zalantzarik izanez gero, profesional batengana jo daiteke, Madrilgo Gizarte Graduatuen Elkargoak gomendatzen duen bezala. Praktikan, langilea
|
bere
lanpostura joaten den azken egunean eman ohi da finikitoa. Hala ere, kasu batzuetan, zenbait arrazoi direla medio, enpresak atzeratu egin dezake izapide hori formalizatzea; egun batzuk igaro ondoren, langilea berriz aurkeztu behar da konpainian, finikitoa sinatzeko.
|
|
2009
|
|
|
Kontratuen kalitatea eta eskatzaileen lan etorkizuna ere erakundearen lupatik pasatzen dira. Kontratu mugagabea, ondo ordaindua eta
|
bere
lanpostua arriskuan egongo dela uste ez dutenek puntuazio handiagoa lortzen dute, kalitate txikiagoko kontratuak dituzten beste eskatzaileen aurrean segurtasun handiagoa eskaintzen baitute, hala nola aldi baterakoak, obra bukaerakoak edo aldizkako kontratu finkoak. Kasu honetan bagaude, eta gure soldatak hipotekaren kuota esfortzurik gabe onartzen uzten badigu ere, erakundeak berme gehigarriak eskatzen ditu banku abal bat eskatuz.
|
|
2010
|
|
|
Inmaculada Suárez, psikologoa eta Oinarrizko Hezkuntza Orokorreko irakasleen diplomaduna, Irakaslearen Defendatzailearen koordinatzailea da hasieratik.
|
Bere
lanpostuan, egunero erantzuten die laguntza eta aholkularitza bilatzen duten irakasleen deiei. ikasturteko estatuko azken txostenean jasotzen den bezala, harremanetan jartzen diren irakasleen %45ek antsietate koadroak egiten dituzte, %20k depresio sintomak dituzte eta %14k lan baja dute.
|
|
|
Neurri berriak aukera ematen du aldi baterako kontratuak enplegua sustatzeko kontratu bihurtzeko. 30 hilabeteko aldian 24 hilabete baino gehiagoko epean, enpresa
|
berarekin
lanpostu berean edo beste batean, aldi baterako bi kontratu edo gehiagoren bidez, etenik gabe edo etenik gabe, kontratatuta egon diren langileak langile finko bihurtuko dira. Lan erreformaren aplikazioaren beste ondorio bat da aldi baterako kontratua amaitzeagatiko kalte ordaina 12 egunekoa izango dela (egungo zortzietatik hasita), baina pixkanaka 2012 urtetik aurrera.
|
|
|
Adiskidetze eskaera dagokion autonomia erkidegoko Bitartekotza, Arbitraje eta Adiskidetze Zerbitzuan kudeatu behar da. Lan agintaritzak alderdiak aipatzen ditu akordio batera iristen saiatzeko, eta langilea
|
bere
lanpostura itzuli ahal izateko edo dagokion kalte ordaina jaso ahal izateko, hau da, izapide aldiko soldatak (langileak prozesu hori egiten den egunetan lan egin izan balu jasoko zukeen dirua). Akordiorik ez badago, langileak ahalik eta lasterren aurkeztu behar du demanda Lan arloko Epaitegian.
|
|
|
Kaleratzeko alegatutako arrazoiak frogatzen ez direnean edo ezarritako eskakizun formalak betetzen ez direnean gertatzen da. Kasu horretan, epaileak epaian ezartzen du langilea
|
bere
lanpostuan berriz hartzea, bost eguneko epean, edo enpresaburuak lanera ez itzultzea aukeratzen badu legokiokeen kalte ordaina ordaintzea. Bost eguneko epe horretan aukerarik egiten ez bada, enpresaburuak langilea berriz hartzea aukeratzen duela ulertuko da.
|
|
2011
|
|
|
Ohikoena da bizpahiru egunez harpidetzea gaixo dagoen pertsona bat ordezkatzeko, haren lana ezin baita gelditu. Horregatik, beste langile bati eskatzen zaio egun horietan
|
bere
lanpostuan jardun dezan. Zein dira bi kontratu mota horien ezaugarriak?
|
|
|
Ordainketak babesteko aseguruaren bidez, entitate honen sareko klinikaren batean tratamendua hasten duten paziente guztiak automatikoki aseguratuta geratzen dira. Horrek esan nahi du tratamendua betetzen dela, harik eta pazientea
|
bere
lanpostura itzuli edo ospitaleratu duten klinikan alta eman arte. Gainera, pazienteetako batek aho hortzetako tratamendu bati jarraitzen badio eta lana galtzen badu, baita hortz arazoa konpondu ondoren sendatzen ez badu ere, lanik gabe egoteagatik ordaintzen diote.
|
|
|
Enpresak “outplacement” zerbitzuak kontratatzen dizkio aholkularitza bati. Honek martxan jartzen ditu
|
bere
lanpostua utzi behar izan duen langile baten lan bizitza birbideratzeko prozesuak. Helburu profesionalarekin bat datorren curriculum egokia prestatzeko eta elkarrizketak prestatzeko aholkularitza ematen dio aholkulariak langileari.
|
|
|
Eta horietako edozeinetan dauden langileek baimen egun batzuk hartzeko aukera izanen dute, legeak aurreikusten dituenak. Enpresari jakinarazi ondoren, langilea
|
bere
lanpostutik atera daiteke eta hilabete osoa berdin kobratu. Kasu horietan, langileak, besteak beste, ziurtagiri medikoekin justifikatu behar du arrazoia, eritasuna izanez gero.
|
|
2012
|
|
|
Hala ere, dekretuak honako hau gaineratzen du: “bi kasuetan, mugak errege lege dekretu hau indarrean jarri ondoren gertatutako iraungipenei eta kaleratzeei bakarrik eragingo die, eta iraungitzeak edo kaleratzeak eragindako lanbide talde
|
bereko
lanpostuak betetzeko eta lantoki edo lantoki bererako”. Zehaztasun horrek atea zabalik uzten die arrazoi objektiboengatik kaleratu dituzten 50 langile baino gutxiagoko enpresei, baldin eta epaileak bidegabetzat jotzen baditu, edo 2011ko azken hiruhilekoan kaleratze kolektibora jo badute, enpleguaren beste narriadura bat atzeman bada, edo aurtengo lehen hilabetean, orain langabeak kontratatu eta onura fiskalak izan badituzte.
|
|
|
“Langile biktimari tratu txarrak ematen zaizkio eta isolatu egiten da, Interneteko konexioa kentzen zaio, telefonoa kentzen zaio, kalera ateratzea eragozten zaio eta ez zaio jarduera atsegingarririk esleitzen. Erasotzailearen helburua biktima trukatu eta
|
bere
lanpostua uztea da”, zehaztu du Fornések. “Jasateko probabilitate handiena dutenak distiratsuenak eta betetzaileenak dira, lankideen bekaizkeria piztu baitezakete, enpresan aurkari gisa ikus baititzakete, edo beren buruenak, aurrera egiteko eta beren postua betetzeko beldur izan baitaitezke”, gehitu du.
|
|
2014
|
|
|
. Gauzazko ordainsariak Orain arte oso ohikoa zen soldatapekoek gauzazko ordainsariak jasotzea. Nork ez du jatetxe txekea Medidas de seguridad. o Zein langilek ez du izan
|
bere
lanpostura joateko garraio plusik. Plus horiek ezaugarri hauek zituzten:
|
|
|
Boluntariotza eta enplegua ez dira gauza bera. Boluntario batek GKE batean zeregin jakin bat egiten duen bitartean, bere aisialdian eta
|
bere
lanpostuan langile batek egingo lituzkeen lanak ordezkatu gabe, soldatapeko langile batek lan egiten du lan horretan. Espainiako Boluntariotzaren Plataformak gida batean azaltzen ditu boluntariotzaren eta enpleguaren arteko desberdintasunak, eta zergatik ezin den norbera bestea bezala hartu.
|
|
|
Adituen arabera, oso zaila izan daiteke berdintasun rol batetik (bikote rola) nagusi edo mendeko rol batera pasatzea. Hori dela eta, askotan aldeetako batek aukera du
|
bere
lanpostua utzi eta beste konpainia batera sartzeko. Lan espazioa partekatzea harremana hautsi ondoren:
|
|
2015
|
|
|
Ez dago baldintza egokirik kanpo enplegua sustatuko duten enpresa handiak abian jartzeko, baina pausoak ematen ari dira nork
|
bere
lanpostua sortzeko.
|
|
2016
|
|
|
Langabeek egindako beste kexa bat da ikastaro bat egiteko berandu jotzea, pertsona bat batean izena ematen denetik, batzuetan hilabete batzuk igarotzen baitira. Oso zorrotzak dira asistentziarekin.Hilabete batean ikasleak eskoletara hiru aldiz edo gehiagotan falta badira frogagiririk gabe edo ikastaroa aprobetxamenduz egiten ez bada, beste hautagai bati eman dakioke
|
bere
lanpostua (betiere emandako ikastaroaren %50 baino gehiago ez bada) eta kanporaketa dakar. Bai, falta da, beti jakinaraziz, medikuarengana joan behar izanez gero, epaitegira joan edo lan bat hasi, besteak beste.
|
|
2017
|
|
|
Eta lana bilatzeko asmoa dutenak? Hasiera batean, artikulu honetan azaltzen den bezala, kontratu bat duenak ez du
|
bere
lanpostua arriskuan jarriko, baina lan merkatuan sartu nahi dutenek izango dute oztopo gehien. Hona hemen brexit horrek enplegurako izango dituen ondorioak, Erresuma Batuan lan okupazioren bat izanez gero zer egin behar den eta lan egiteko hara joateko asmoa izanez gero nola jokatu.
|
|
|
Aholku erabilgarriak dira sorosleentzat, eraikuntzako langileentzat edo nekazarientzat, kanpoan lanbidea desarmatzen dutenak, baina baita zerbitzariak, okelak, garraiolariak edo ile apaintzaileak ere. Edozein pertsonak pasa dezake beroa
|
bere
lanpostuan! Muturreko tenperaturekin lan egiteak ondorio larriak izan ditzake, adibidez, bero kolpea izatea.
|
|
2018
|
|
|
Beste 14ak, berriz, langileak haurraren bizitzako lehenengo urtean aukeratzen duenean hartuko dira: lau nahitaezkoak eta lanaldi osokoak; beste 10ak, berriz, borondatezkoak izango dira eta lanaldi partzialean hartu ahal izango dira, baldin eta aita edo ama
|
bere
lanpostuan baimenari ez dagokion gainerako lanaldia badago.
|
|
2019
|
|
|
Epaian enpresaburuaren babesa lehenetsi zen absentismoaren aurrean, Espainian oso zabalduta dagoen praktika. Langile asko egunero
|
bere
lanpostura joaten ez badira ere, Epaia neurri eraginkorra da absentismoaren aurka. Langilea babesik gabe uzten duzu?
|
|
2020
|
|
|
anaterate Telelana? Enpresarekin akordiorik ez, ez
|
Bere
lanpostura joateko beldur den langile bat martxoaren 17an onetsitako Errege Lege Dekretuaren 5 artikulua erabiltzen saia daiteke, “urrutiko lanaren lehentasunezko izaera” zehazten duena. Hala, jarduera mekanismo alternatiboen bidez, bereziki urrutiko lanaren bidez, mantentzea ahalbidetuko duten antolaketa sistemak ezarriko direla xedatzen du.
|
|
|
“Amagandiko edoskitzea ezarrita dagoenean, gehiegizko pisua duten amek lagundu egin dezakete kiloak galtzen, edoskitzea luzatuz eta murrizketa energetiko bati ekinez; hau da, argaltzeko dieta neurritsua, esnearen ekoizpenari eta kalitateari eragin gabe”. Hori bai, betiere mediku batek edo dietista nutrizionista batek gainbegiratuta, eta,
|
bere
lanpostuagatik, bere kontura produktu argalgarriak hartu gabe, osasun arloko profesional baten kontrolik gabe.
|
|
2021
|
|
|
enpresaren azterketa medikoak, oro har, borondatezkoak dira, eta medikuak baja ematen duenean, konpainiari dagokion zatian ez da agertzen arrazoia. Hala eta guztiz ere, artikulu honetan azaltzen dugun moduan, enpresaburuak bere langileen segurtasuna zaintzeko legezko betebeharra du, eta langileak, berriz,
|
bere
lanpostuan (eta bere egoeran eragina izan dezaketen langileena) osasuna zaintzeko betebeharra. Hori dela eta, enpresak erabakitzen badu nahitaezkoa dela proba jarraitu bat egitea lanera joateko, ezin diozu aurka egin; uko egiteak laneko ondorioak izan ditzake.
|
|
2022
|
|
|
Pisu igoera hori handiagoa denean, erretzeko ohitura txarraren ordez elikaduran ohitura txarrak izatea da arrazoia. Arazo hori konpondu egin behar da, eta
|
bere
lanpostuagatik konpondu behar da. Hala ere, argi utzi behar da beti dela osasungarriagoa pisua neurriz handitzea tabakoak eragindako ondorio negatiboak baino.
|
|
|
Izan ere, aurrekari penalak erabiltzea ez da zuzenbidearen araberakoa, intimitaterako eta laneratzeko eskubidea lehenesten baitu. Era berean, gure legediak ezartzen du ez dela inolako langilerik diskriminatu behar, ez
|
bere
lanpostuan, ez lan baterako sarbidean. Legeak dio, halaber, aurrekari penalei buruzko informazioa konfidentziala dela eta debekatuta dagoela jendaurrean zabaltzea.
|
|
2023
|
|
|
Sifemia langile nekaezinaren nekea fisikoki eta mentalki jasatea da. Nekaezina den helburu bat lortzera “kondenatzen” da —bere enpresak edo bere kabuz ezarria—, egunero gaitasunik ez izatearen kondena edo frustrazio berarekin hasteko, nahiz eta
|
bere
lanpostuan ahalik eta gehien ari izan. Sifemia dutenak “perfekzionismoan ainguratutako pertsonak dira, eta, seguru asko, lanean anbizio handikoak, hazteko gogoa dutenak.
|