|
2000
|
|
|
Ordu horretan kazetari gutxi izan ohi zen erredakzioan, eta neu ere kasualitatez suertatu nintzen han.
|
Bere
lan guztietan etsipenetik abiatzen zen abangoardiako artista plastiko multidiziplinar bati egindako elkarrizketa transkribatu behar nuen egun hartan, eta goi mailako solasaldi hark emango zizkidan buruhausteen beldur joan nintzen horren goiz lanera, aurrez aurre izan nuenean ez bainion piperrik ere ulertu gizon distiratsu hari.
|
|
|
Erredakziora itzuli eta
|
bere
lan guztietan etsipenetik abiatzen zen artista plastiko arranditsuaren esaldi labirintikoak transkribatzeari berrekin nion. Itzuli ere egin behar nituen, erdalduna baitzen euskal artearen printze gaindiezin hura.
|
|
|
Nazkatuta ninduten, leporaino beteta, egunero tratatu behar nituen artista, idazle, musikari, aktore, zinema edo antzerki zuzendari, bertsolari, dantzari eta abarrek. Munduaren zilbortzat zuten gehienek nork bere burua, eta gizadiaren historiako monumentu garrantzitsu eta funtsezkotzat nork
|
bere
lana; apalenak, berriz, gizajo hutsak ziren, edo hipokrita handinahi errukarriak. Horrela ikusten nituen nik behintzat, horrelaxe ikusarazten zizkidan horrenbeste urtetako errutinak.
|
|
|
Zer ari zen, zer inporta zitzaion, izan ere, bere bizitza antigoaleko emakume lotsagabe hari? Alta, amatxi zaharra hain leiala zen;
|
bere
lanean aplikatuta, irribarre ezti harekin... Ez zion behintzat hari ja ta bertan laga eta itsusirik egingo.
|
|
|
" nik gauza horietaz ezer ez jakitea nahiago nian. Nik Henri,
|
bera
lana zela ta auzora etorri eta, bertatik ezagutzen nian. Gero, auzoko mobida batzuetan ibili gintuan...
|
|
|
" Mutil hura", esan zuen Xanek," hitz egidazu beste mutil hartaz". " Hura?", esan zuen Junek;" Henri baino gazteagoa, ustez
|
berarekin
lan egiten zuena zen: mutil txiki bat...
|
|
|
Handia zen bere diru beharra; handia, baita, bere bakardadea. Eta hala ere,
|
bere
lanak hain azpikoa izan behar bazuen, bere zereginak horren ezereza, asmatuko zuen, asmatuko zuenez, ihesbide bat: besterik ez bada eskailerape hartan, edo biltegiko pakete lerro, kajatzar haien atzean, tarte bitarteka ezkutatzen, Etxezurian usaia zuen bezala, eta bestalde, bertan beste langile batzuek, batzuk han, besteak hemen, disimulo handiz, egiten zutela iruditu zitzaionez.
|
|
2001
|
|
|
|
Bere
lana egin zuelarik, bazterreko aulki luzean jarri zen, bezeroen bizkar eta ipurdiei begira. Piper poto bat, bakailao mazela bat... segitzen zuten emakumeek etxekoandreari eskatzen.
|
|
|
Desio eta ezin hura ore ezin hobea zen adiskidetasuna mamitzeko. Ardoak ere
|
bere
lana egiten zuen, altxagarriarena edo, zeren biak harrotu egin baitziren, labe gorian ogia bezala. Aurelio Portugaleko kanta bat hasi zen kantatzen," beijos ardentes, com que anciedade nós os colhemos nos labios teus...", herrimina eta maitemina nolazpait ere isurtzeko, eta Sadabak, ahal zuen bezala, lagundu egiten zion," nosos ko le!... nos la bios teeus!".
|
|
|
Umoreak baizik ezin zintzaketen salba, edo agian kritikak, baina horretarako ere ez zarete gauza, serioegitzat hartzen duzue zeuen burua. Izan ere, horixe izan zen Leibnizbarrutiaren irakaspen interesgarrienetakoa; ez zela, ez bera eta ez
|
bere
lana ere, erabat seriotan hartu behar gaztigatzen zuen umore fin eta argigarri, argi eragile bat. Zuek ez duzue horrelakorik usaindu ere egiten, eta hamar mila kongresu eginik ere ez duzue usainduko.
|
|
|
Xaho Xahorekin nengoen txortan.
|
Bere
lana bukatuta, oin puntetan nire gelara sartu eta whiskyak eztarria laztantzen duen leuntasun berberaz ohean irristatu zitzaidan. Bigarren txorta saioa zen goiz goizeko hura telefono zerriak jo zuenean.
|
|
|
Beronen jatorriari buruz apenas nuen zalantzarik: irentsitako alkohola
|
bere
lana egiten ari zen nonbait.
|
|
|
Mezua soila zen oso, telegrafikoa kasik. Imanol Rekalde abokatuak bere bulegoan hartuko ninduela esaten zen; ez zegoen zalantzarik Juliak
|
bere
lana ederki bete zuela.
|
|
2002
|
|
|
Biharamunean, dutxan zutunik, Galderrek nekez ikusi zituen bere oinak behatzak atzazalak. Garagardoak bazekien
|
bere
lana ongi betetzen. Ispilu borobilak betzuloak erakutsi zizkion.
|
|
2003
|
|
|
Ez dagoela denborarik, ez biologiarentzat eta ez Lupek bidean zekartzan emakume amodioberrituaren desioentzat. Are gutxiago begien aurrean
|
bere
lana azken muturreraino eramateko aukera daukala ikusi ere egiten ez duen polizia batentzat. Eta arnasa hartu du Damianek, urpetik irtendakoan bezala, sortu den harmonia, irudizkoa baino, benetakoa dela ikusi duenean.
|
|
|
Zatiak une berean bota ote dituzten jakin nahi dut, Arruti. Orduantxe ulertu du Damianek
|
bere
lana eta juzkua zein den ikerketarentzat erabakigarria. Entomologo adituaren garrantzia.
|
|
|
–Behin Deustura iritsita, denak giltzapean sartu genituen. Zorionez, gure Zerbitzuak egina zuen
|
bere
lana: Císcar eta J.L. Díez ontzietako buru, buruorde eta burugabekoen artean fidelak eta susmagarriak bereiztekoa.
|
|
|
Ez zekien fusilatua izateko denbora tartetxo bat falta zuela, ez besterik.
|
Bere
lan gelan hartu ninduen, gizalegez. Urteetan kapitain ibilitakoa zen hura, eta itsasoak ematen dakien dotoretasun aire horixe zeukan.
|
|
2004
|
|
|
Ez daki
|
beraren
lana estimatzen ote duten,
|
|
|
besteek maitatzea eta
|
beraren
lana
|
|
2005
|
|
|
Ez genuen galtzeko denborarik izaten, herio batean zihoakigun astia, larrualdiaren ondorengo elkarrizketak egiten zitzaizkigun labur.
|
Berak
lanera joan behar izaten zuen gero, edo senarra etorriko zen beldur izaten zen, edo nik utzitako arrastoak ezabatzeko denbora zuen –beti itzultzen da kontzientzia krimenaren lekura–, edo, beharbada, egun hartan haize gutxi zebilen kanpoan eta beldur zen leihoak denbora gehiagoz zabalik izan ote zituen baldin eta sexu usaina uxatuko bazuen hain haize gutxiko egun estanko batean....
|
|
|
Ez nintzen tabernetan sartzen, deskarga amaitutakoan baforean gelditzen nintzen makinistarekin kofradiara joan gabe gosaritara. Adinean sartua genuen Piñeiro, isila zen eta maite zuen
|
bere
lana. Sortida egin baino ordu bete lehenago ontziratzen zen hura beti, bezperan dena prest utzitakoa berriro ikuskatzen, labariarekin.
|
|
|
Ez naiz erretreta hartutakoen multzoan sartzen, hurrik eman ere, baina hona etortzen naiz ilea moztera, gizonak beti dauka harritzekoren bat.
|
Bere
lan zaharrean bihotzikara asko hartutakoa dela diost.
|
|
|
Lehorrean gauza mordoak jaten dio astia artistari, itsasoan berriz ez dauka aterpearen ez otorduaren ardurarik, eta berehala harrapatu zuen estimu handian zutela denek musikaria baforeetan. Ez zitzaigun axola
|
berak
lanik ez eginagatik, enparauek eginen genuen haren ordezkoa zinezko musika entzute alde, makinaren monotoniak erotu egiten zuen jendea. Kapitainek berriz zer nahiago, musikarekin eskifaia lasai, frontera ere horrela eroaten gintuen Andonik, pozarren eta kantari.
|
|
2006
|
|
|
Ez al du gorbatak itotzen orduan ere? Ez al du sentitzen idazle gorbatadunak gorbatak errealitatetik urrundu egiten duela, barregarri bihurtzen, erridikulu, hala bera nola
|
bere
lana. Ala galdera hauek al dira erridikuluak?
|
|
|
Apiril amaierako arratsalde lasaia da. Nor
|
bere
lanean murgilduta ikus ditzaket lankideak nire eserlekutik. Pantaila aurrean lanean batzuk, eserlekutik altxata besteak, komunera edo kafearen makinara joaten, liburukoteak edo egunkari eta aldizkariak kontsultatzen, zuzentzaileengana inguratu eta haiei galderak egiten...
|
|
|
Dena ondo dabil. Pieza bakoitza
|
bere
lanean ari da, eta makina erraldoia martxan da. Gezurra badirudi ere, mundu osoko berriak jasotzen, aukeratzen, ordenatzen, laburtzen, euskaratzen, zuzentzen, txukuntzen eta irakurleari zerbitzatzeko prestatzen ari da erredakzioa, bihar, publizitate eta guzti, dena behar bezala egon dadin kioskoan.
|
|
|
Monitoreak seguridade handia dauka, apal ustea,
|
bere
lana du. Gizartea, lan mundua, jende normala eta gure artean bitartekaria da, gure insertzioaz arduratuko dena, fundamentu zenbait erakutsiko diguna, garen desastretik izan behar dugun langileak izaterako horretan eskutik helduta eramango gaituena.
|
|
|
Herriz herri ibiltzen zen, batez ere nekazari umilen etxeetan. Begirunez egiten zuen
|
bere
lana, batzuetan kobratu barik, edo bertakoek eman zezaketen diru apurra jasoz... edo askotan gaztaren bat, urdaia, sagarrak eta halakoak. Argi zeukan jende umilak ezin zuela gehiago eman, eta tratu hari zein sendatzen lortu zuen ospeari esker, santu baten gisa hartzen zuten euren etxeetan.
|
|
|
Eskuma aldera begiratu ostean baserri solte batzuk industria astunaren eremu baten erdian. Orduantxe ikusi zuen txabola biltegia,
|
berak
lan egiten zuen tailer erraldoi haien osteko Playabarri auzo txikian. Hantxe gordetzen zituzten trenetan ordurako balio ez zuten hamaika pieza:
|
|
|
– Beste edozein bezalakoa –nik–,
|
bere
lana egiten duena.
|
|
2007
|
|
|
Ederki zekien egiten hori. Orsonek berak nahikoa distira bazeukan berez inguru guztia itsutzeko lain, baina, hala ere, argia baretzen hasten zela ohartzen zen bakoitzean, Oja ateratzen zuen, mahukan gordetako karta bat bailitzan, eta honek ederki egiten zuen
|
bere
lana.
|
|
|
Baina ezer ulertzen ez, ezin konprenitu inola hiru kutxa hutsetan sartutako pertsona nola jarri litekeen hiru zati ezberdinetan, oinak alde batera, burua bestera eta enborra auskalo nora, begi guztien agerian gainera. luke jakin nola egiten duen Iturrino Handiak
|
bere
lanik ospetsuena, nahiko luke ezagutu nire isilpekorik handiena. Zertarako?
|
|
|
Horixe izaten zen ateratzen nion guztia, artzainen ardiei buruz egunero galdetzen nionean. Mutu alde egin zuen
|
bere
lana beste muturrean betetzera, ni kargatuta utziz, ezen zenbat ardi eduki behar dituzte bi artzainek baldin eta bat kenduta bienak berdintzen badira eta bat emanda bikoizten badira?
|
|
|
– Diru gehiago ekarri zidan, bai –erantzun dio–, baina hori ez da harritzekoa. Ondo egiten du
|
bere
lana. Aspalditik ari da burtsan, inbertsioen kontu horrekin, eta beste makina bat negoziotan ere bai.
|
|
|
Gizon alaia zen, pittin bat fundamentu gabea eta lagunarteko giroaren zalea. Pozik aldarrikatzen zuen
|
bere
lana: nire laguntzarik gabe pelikula horiek ez dute argirik, esaten zuen, eta argirik gabe ezin dute gure bizitzari buruz hitz egin, ezin dute islatu zer moduz gauden.
|
|
|
Trapu zikinen bila ari zela, urtetan ikusi ez zuen Iñaki Tolosarekin topo egin zuen Okendoko parkinean. Jonek
|
bere
lan kaskarren ibilbidea laburbildu zion. Iñaki, aldiz, pozik zegoen:
|
|
|
ene bere ohera erakartzeko erabili zuenaren antzekoa baldin bazen, zinez erreusituko zuela segur nintzen. Estevezek aldiz
|
bere
laneko pistolaren prestutasuna aztertu eta okey murdukatu zuen.
|
|
|
Arropa biltzen ari zen, eta Migelek keinu irri emangarria egin zion bertan zegoela jakin zezan. Baina
|
bere
lanean murgildurik zebilen, albornoz morea soinean, eta gomazko bigudisez, plastikozko erruloz, koloretako gantxoz josirik ilea.
|
|
|
Amaitu du lehen zirriborroa. Etxean jarri die hitzordua bezeroei, bertatik bertarako harremana izatea da
|
bere
lanaren ezaugarrietako bat. Etorri zaizkio bi emakume, bat gazte kalparduna, bestea eguzkiak maizturiko ilegorria.
|
|
2009
|
|
|
Atzetik jarraitu nion Frantsesari
|
bere
laneko mahairaino. Ez baitzuen oraindik hitzik egin, gaztelaniaz ba al zekien galdetu nion.
|
|
|
Hainbat urtez
|
bertan
lanean egonagatik ez zen Sigma aspaldian Parisera itzuli. Herriratu zenean, hasieran hiri handi hura gabe ez ziraukeela zirudion, baina gero eta gutizia gutxiago zuen Pariseratzeko, Frantziako hiriburua baino nahiago baitzituen Erroma, Bartzelona, Atenas, Viena, Firenze, Berlin, Dublin, Venezia, Bilbo edo Madril.
|
|
|
Handik laster, Tucsonerako autobusaren maldan arrotz banandu ziren, bakoitzak
|
bere
lan zatia konplitu bailuen. Mexikarrez eta indigenez mukurutu ibilgailuak gero mortuak ebaki zituen, oiloak eta haurrak karkara ozenka esnatzen zirela.
|
|
2010
|
|
|
" Etxe guztietan ezkutatzen da herritar inuzenteren bat, amua jateko zorian egon litekeena". Higuina sentitu zuen beregatik,
|
bere
lan berriarengatik.
|
|
|
–
|
Bere
lanik badago museoetan?
|
|
|
Antsok Michel Houellebecq en eleberrigintza eta Bernardo Atxagarena zituen aztergai nahiz erkagai, bereziki hiriburu literarioekiko pertsonaien jarrera eta posizionamendua. Segituan susmatu nuen, hitzaldiaren izenburuarekin batera mailez bidali zigun laburpenean zerabiltzan hitzengatik, Pierre Bourdieuren eta neure teorietan oinarritzen zela
|
bere
lana. Bizpahiru hitzaldi batera programaturik zeuden Antsok hitz egin behar zuen ordurako, eta horietako bat hierarkia unibertsitarioan nire mailakoa zen ikerle ingeles ezagun batena.
|
|
|
Bestalde, Espainiako unibertsitate batean eduki zezaketen Houellebecqi buruzko ikuspegia interesa zekidan zilegi zen. Dena dela, ezin ukatu, hauek a posteriori egindako arrazionalizazio hutsak direna, eta egiazko egia dela balakatua sentitzen nintzela ezezaguna nuen mutil gazte erakargarri horrek nire kontzeptuen gainean eraiki bide zuelako
|
bere
lana. Antso erakargarria iruditzen zitzaidan, kontsiderazio fisikoez haraindi, ausardia behar zelako Houellebecq eta euskal idazle bat paraleloki aztertzen hasteko frantses eremuko espezialisten aurrean.
|
|
|
Zoritxarrez kale egin zuen berriro ere, eta gainera modu bikoitzean. Ohartzerako, nobelara pasatuak ziren euskal idazle nagusi guztiak eta apenas eskaini zioten arretarik
|
bere
lanari, kritika abegikor bezain motel batzuk argitaratu ziren arren, han eta hemen, bere testuak irakurterrazak zirela azpimarratuz. Despistatuta ibiliagatik bazekien irakurterraztasunarena modu diplomatiko bat zela kritikariarentzat adierazteko mintzaira literario txiroa zeukala idazleak eta liburuaren edukiak ez zeukala interes zipitzik.
|
|
|
Ikastun sartu nintzelarik, ikasi eta era
|
berean
lana egiten genuen, Euskaldunak berak, beste ontziola askok legez, bere eskola baitzuen. Eskolotan ikasten genuena praktikatzen genuen itsasontzietan.
|
|
2011
|
|
|
Albaitaria
|
bere
lanaz solasean hasi zaio Maiderri. Ekartzen dizkioten animaliei izenak jartzen dizkie.
|
|
|
Literaturatik heltzen ari zitzaion.
|
Bere
lan tresna, hain juxtu, sortzeko posibilitatea zen.
|
|
|
Aurpegirik gabeko pertsona hark diskrezio osoz desagerrarazten zituen biografiak. Haraino iristen zen
|
bere
lana. Bezeroari inoiz ez zion laguntzen nortasun berria eraikitzen.
|
|
|
Bisitari askok, erraturik, Miguel de Unamunotzat jotzen dute. Estatua besarkatu eta klik gabeturiko kamerak
|
bere
lana bete arte itxaroten dute. Estatua bilatzaileak dira guztiak.
|
|
|
Web obituarioen idazlea.
|
Bere
lan ibilbidean heriotza oharrak gizarte sareetan zabaltzeagatik nabarmendua.
|
|
|
Bada, ez nuela espero horrelako lur emaile batekin topo egitea, are gutxiago horrelako batek norbere aitaren hilkutxa apopilo gabe zegoela jakinarazi izana. Behartuta nago erabakitzen dudanaren berri berari ematera, ezin da eta ahaztu
|
bere
lan betebeharrak saihestuz, eta bidenabar arriskatuz, niregana zuzendu dela.
|
|
|
Bazekien urteak zirela alargundu zela, eta Zeberioren amak bere bi alabekin bizimodu eta harreman taxu normal samarra izango zuela irudikatu zuen: nork
|
bere
lana eta familia, telefono deiak tarteka gauzak ondo samar –" hainbestean" – zihoazela esateko, astean behingo familia bisita eta urtebetetze edo gabon ospakizunak, umeen etorrerak gozatuak eta etorkizunerantz proiektatuak iraganaren kalte eta norbere buru osasunaren mesede. Urte asko pasatu ziren inoiz itxiko ez zitzaion zauri hura egin ziotenetik, arima bi puska egitea, hori zauri bat bada behintzat.
|
|
|
Zerbait noblea ere bazuen betebehar hark, jakina: bitartekariak modu erabat bolondresean egiten zuen
|
bere
lana, sufrimendua –edo gutxienez haren luzapena– eragozteko asmo altruistarekin.
|
|
|
Gaizki pasatzen zuen Javierren zain, senarrak ekitaldi publikoak zituenetan, bereziki, nahiz eta bazekien halakoak izan ohi zirela seguruenak, goizean goiz autoan akabatzen –" jainkoarren, zer hitz da hori?" – zituztela haietarik gehienak, gutxien uste zutenean, akats ttipi batek edo segurtasun neurrietan egindako lasaiune minimo batek eraginik, bizkartzain eta guzti, autoaren pean lapa bonba bat jarrita," arratoiak bezala", eta ez zela aukera handirik geratzen, geratzen zena haien bihotza izaten zela, porrokatua, eta ez zegoela hari txinparta batekin berriro ere martxa ematerik, ez zegoela zerri balbula ez aleazio bereziko metalik haiek berpiztuko zituenik. Patricia ohituta zegoen odola ikustera
|
bere
lanean: transfusioak, oharkabean irteten zen borborra, ebakuntza zailenen ondoren zakarretan amaitzen zuten latexezko eskularruak, maskarak eta mantalak, oso lantzean behin kirofanoan geratzen zitzaien gaixoren bat, maskara hieratiko berpiztu ezinezkoak, atzematen zailak ziren aneurismak, ez zen beti miraria posible.
|
|
|
transfusioak, oharkabean irteten zen borborra, ebakuntza zailenen ondoren zakarretan amaitzen zuten latexezko eskularruak, maskarak eta mantalak, oso lantzean behin kirofanoan geratzen zitzaien gaixoren bat, maskara hieratiko berpiztu ezinezkoak, atzematen zailak ziren aneurismak, ez zen beti miraria posible.
|
Bere
lanaren parte zen hura, usain batzuk, irudi batzuk eta keinu batzuk, zehatzak eta zuzenak, errepikatzearen errepikatzez aski mekanizatuak. Azken urteotako teknologiaren aurrerapen itzelek keinu eta jarduera berriak etengabe ikastera derrigortu zuten –etxeko bibliotekan Javierren gustuko nobela saldoaren ondoan apalak leporaino betetzen zituzten kirurgia manual mardulak horren lekuko, AEBetako eta Australiako ikertzaileen artikuluak–, baina odola beti zen odola, eta ohiturik zegoen, bisturiaren marrazki zehatzera, mozketa kalkulatura, bular-hezurrak hatz puntekin ukitzera.
|
|
|
beltzaranegia.
|
Bere
lanean eraginkorrena ere bai, seguruenik –ez zen ahalegin berezirik egin behar Angolako gerran edo Cabo Verden hura imajinatzeko, tiro eremuetan eskolak ematen, fusila sorbaldatik zintzilik, arma hura berezko apendizea bailuen–, baina nabarmenegia suerta zitekeen haren presentzia. Ez.
|
|
|
...ri, tarteka iparraldera errekadutxoak eramaten eta iparraldetik errekadutxoak jasotzen, bere kasa lanean beti, atxilotuko zuten arte, eskuak lotuta eta jertse beltza buruan jarrita aterako zuten arte gauaren erdian bere etxetik, edo bere negozio propioa sortzen, eguzki panelen ingurukoa ziur aski, eta Euskal Herriko mendi eta lautadetan teilatuetara igo eta haiek muntatzen, aire librean lanean eta
|
bere
lana baliagarria zela sentitzen, eguzki panel haiek herria libreago egiten zutela, herriko zinegotzi, ilegalizatutako alderdi bateko apoderatu, edo kartzelan hamahiru urte pasatu ondoren omenaldirik nahi ez zuelako erkideekin haserre. Irudika zezakeen Zeberio La Santé kartzelan zeukan Soto laguna bisitatzen, barrez eta negarrez eta eztabaida sutsuetan," borroka armatuak ez dik zentzurik gehiago", edo" bai", edo" eutsi horri", edo" gurea duk garaipena", edo" zenbat jende ari den erortzen aspaldian", edo" ez ote dik honezkero Espainiako Barne Ministerioak agintzen gure erraietan"," bai zera, CIAk izatekotan"," hoa popatik, ez etorri orain hi ere haginetan txipak jartzen dizkiguten kontuarekin", eta" hi nola hago horretaz hain seguru?"," Auxoberriren garaia joana duk"," Barrionuevo es una zona especial"," gure teilatuaren kontra ari gaituk harrika"," hik ez daukak perspektibarik, historiak absolbituko gaitik"," hori Fidelek esaten zian eta hura ere"," hura ere zer?"," ikusten duk nola dabilen"," esadak nola"," azkenetan, agonia hutsean"," bizilegea duk agonia"," agian bai"," indarrez sentitzen haiz, bederen, Soto?"," indarrez sentitzen nauk, Zeberio"," baduk zerbait hori"," kemena, anaia".
|
|
|
Ez zekian zehazki zer zen, ezin pentsa zezakean bonba atomikoaren eraginetan.
|
Bere
lana egin zian nolabait...
|
|
|
–" Nostalgiarik gabeko souvenir", horrela deitzen zien
|
bere
lanei.
|
|
|
– Ez dinat deus ulertzen... Saldu ezean San Juan sutan
|
bere
lanak erretzen zituen pintorearenak bazinan zentzu bat, baina honek... Zaldi baten subkontzientea aztertu nahi duen psikiatra batentzat egokia akaso, halakorik balego, baina hortik aurrera...
|
|
|
Erantzungailuak salto egin zion bestaldean.
|
Bere
lan kontzeptual ezinezkoren batean murgilduta ibiliko zen, ez soilik hitzorduarekin eta geltokian jaso beharreko bisitarekin ahaztuta, baizik eta urteko sasoiaz eta munduaz ezaxola ere bai, ziurrenik. " Artista hauek, erremediorik ez".
|
|
|
Ordura arte sekula egin ez zuen gauza,
|
berak
lan egiten zuen enpresako irratia entzuten hasi zen, ardura profesional hutsez eta masokismoz. Manipulazioa hain zen agerikoa, lotsagorritu eta sutu egiten baitzen informazio buletin bat entzuten zuenero.
|
|
|
Yolandari begira, haren gizentasun ekuatortar zaparroa inoiz baino biziago zitzaiola, aste hartan etxea garbitu beharrik ez zeukala esan, eta horren ordez, liburu bat eskuratu zion, ozenki irakur ziezaion eskatuz. Ezustean harrapatu zuen eskaerak Yolanda, nola ez, eta une batez izutu ere egin zen, ezezkoa ematekotan bere nagusiaren perbertsio hari;
|
bere
lanak ere mugak zituela eta ez zegoela edozer egiteko prest otu zitzaion beharbada, liburu bat ozenki irakurtzeko eskatzen dizun pertsonak beste zein joera makur izan ote zitzakeen baloratu bitartean. Baina aspaldi ezagutzen zuen Fede, eta ez zion hari ageriko arriskurik ikusten.
|
|
|
Harri eta zur geratu zen. Inoiz ez zioten adiskideek idazten, eta are gutxiago
|
bere
lanagatik zorionak emateko. Marka zen gero.
|
|
|
Ehun urte halako pintorea jaio zela, berrogeita hamar halako hura hil zutela, hogeita bost halako polemika piztu zela... Begi batekin orainari eta bestearekin iraganari begiratzea, estrabikoki, horrela ulertzen zuen
|
bere
lana Idoiak. Aspaldian ez zen urteurrenen morrontzatik eta prentsaurrekoen automatismotik haratagoko kazetaritzarik.
|
|
|
– Nik ikusten dudan moduan, zerbait biziduna egin dut bere errautsekin. Hobetu egin ditut
|
bere
lanak...
|
|
2012
|
|
|
Margak aipatu du
|
berak
lan egiten duen enpresan ere antzeko zerbait egiten ari direla, eta hortxe bukatu da gaia. Janaria ez, ordea:
|
|
|
Bizpahiru agur keinu egin behar izan ditu.
|
Bere
lan mahaiaren atzean ezkutatu da, paper zutabe garaien artean, pantailaren atzean. Baina ordenagailua pizteko denborarik ere ez du izan, samaldan hurbildu baitzaizkio lankideak, doluminak ematera eta osasunari buruz galdetzera.
|
|
|
– Kafesneak egin du
|
bere
lana. Oraintxe bueltatuko naiz.
|
|
|
Azkenean, unibertsitatea utzi eta lanbide heziketa egin zuen, delineatzaile. Aita pozik hala ere, bereziki
|
berak
lan egiten zuen enpresan semeari postu bat lortu zionean, Josu bulegoetan ikus zezakeenetik, aitak miresten zituen horien artean. Orduan aitak behin eta berriro esaten zion:
|
|
|
Urrats bat saihets zegien banpez. Jainkoaren mutilak ez zuen armarik nehoiz ukitu, belaunaldiak borrokara akuilatzea zelako
|
bere
lana, Txatxorena ordreak ematean zetzan eran. Etxepare hargatik hor zegoen meza sekretuak murmurikatu behar zirenean.
|
|
|
Prest zeukaten dena. Espainolez zekien taldekide bakarra Iñigo izanik, Julio Cortazarrekin egotea izango zen
|
bere
lanik behinena, harekin solas egitea, ezer falta ez zekion ziurtatzea. Ez zuen orduan Cortazarren obra ezagutzen, baina laburmetraiaren aurreko hilabeteetan, filmaketan idazlearekin egotea tokatuko zitzaiola bazekienez, obra osoa irentsi zuen goitik behera.
|
|
|
Neskaren ezkerretara dago Bernard, neskaren mutil laguna kafetegiko zerbitzaria delako ezagutzen du. Laster hasiko da
|
bere
lan txanda.
|
|
|
N andreak badaki
|
bere
lanak balio duena baino
|
|
|
ez duzu arrazoirik. Langilea zara,
|
beraz
lanera.
|
|
2013
|
|
|
Zati solteak jostean datza patchwork teknika; ez nahastu matriuskaren kontzeptuarekin: errusiar panpinatxoak bata bestearen barruan gordetzen diren moduan, sortzailea ere ezkutatu ohi da
|
bere
lanaren geruzetan barrena. Ni ez.
|
|
|
Tomas Tturko atezain paratu zuen, jokalari bezala desastre samarra zelakoz, baloia Urrabiara ez dakit zenbat aldiz bota ondotik, eta harekin batera Gabika ere bai, nonbait paratzeagatik, kuadrillako kaxkarrena bera baitzen. Defentsan, Barrentxeko bi anaiak, eskuinean gazteena, Antonio, partidu osoa goiti eta beheiti lasterka pasatzen zuena, sekula nekatzen ez, eta erdian bertzea, Beltxa,
|
bere
lana beti ongi betetzen zuena, batere espanturik gabe; haren ondoan Andres Tanke, kontrario guziak ikaratzen zituena, erraten baitzuten ero zegoela; eta ezkerretik Arraitz, hura ere kasu ematekoa, ezkerreko hanka segaren modura manejatzen baitzuen. Zelai erdian, hiru lagun:
|
|
|
– Utzi denborari
|
bere
lana egiten –aditu zion amari esaten.
|
|
|
Badakit Chillidak maite duela euskara eta, beste artista txepel batzuek ez bezala, euskara ikasiz frogatu duela maitasun hori, ez gasna janez edo harriak aho eta burdinak oihu bihurtu nahian. Badakit Chillidak badakiela zer esan nahi duten gure herriko toponimoek, baita Hernanikoek ere; badakit Chillidak badakiela azken erakusketari eman nahi izan dion bakearen irudia ezin egokiago osatzen duela
|
bere
lanak paratu dituen baserriaren izenak," Zabalaga". Ondikotz, sobera izen ederra bide zen hori, zabalegia esanen nuke, gure eskultorearen obrategia izendatzeko.
|
|
2014
|
|
|
" Ileak balez orraztu ez dizkizun artean, uros", kontsolatu zuen Rene anaiak. Baina lohitua bezala da gerla bertzela, eta, noizbehinkako ezusteko horiek goiti edo beheiti, hiri ttipi baten iduri funtzionatzen du erreketako biziak, inurri bedera
|
bere
lanekin harat eta honat, nor bere errutinei lotua, nor bere aitzindariaren manuak betetzen, edo betearazten. Jean Etxandi, esaterako, usatu da neurketak egitera, ostalaria izaki bizi zibilean:
|
|
|
Hari beha ireki du letra hori: Xoribil jaunak
|
bere
lanak utziko dituenez, Fort jaunari kargatua izan zaio Zentsura Batzordearentzat Eskualduna itzultzea eta gisakoak ez diren notiziei peladuren egiteko manatzea. Mila deabruen euskaldun horiez ez dira sobera fio Suprefeturan:
|
|
|
Irenek ez zuen bere burua kapaz ikusten zazpietako inori ezer irakasteko. Urte bi zituen ordurako enpresa
|
berean
lanean, baina ez zitzaion iruditzen ezer askorik ikasi zuenik, ez zitzaion iruditzen ezer irakasteko moduan zegoenik, fartsa itxura hartzen zion guztiari.
|
|
2015
|
|
|
|
Bere
lan curriculum luzean ezagutu zituen Aretxabaletak gisa hartako nagusiak, ugazabak zein arduradunak. Ez zuen, hala ere, mendekurik hartu.
|
|
|
Arratsaldean bi ertzain joan zitzaizkion. Kontatu zien bezperako
|
bere
lan jarduna istripua gertatu arte. Hainbat aldiz errepikatu behar izan zien, hitz batzuk ia ia silabeatuz, txostenerako jasotzen ari zenaren idazketa abiadurara egokitzeko.
|
|
|
Libertitzen argitaletxekoez akordatu zen, bertako alma mater izan zen Juan Ramon Gaztegiz bereziki. Adiskide izan ziren sasoi batean, aspaldiko sasoiak edonola ere, gerora denborak
|
bere
lana egin zuen eta bakoitza bere bidetik eraman. Argitaletxea desegin ostean ere bere inguruan ibilitako batzuk elkartzen ziren, bi urterik behin edo, afaltzeko, beti Jon Miranderen heriotzaren urteurrenean, abenduaren 28an, beti Gaztegik deituta.
|
|
|
Zortzi eta erdietan irteten zen egunero bi alabekin. Laurora eramango zituen autobusean uzten zituen eta
|
bere
lanera abiatzen zen jarraian. Ateri egonez gero oinez eta bestela R5 batean.
|
|
|
Haatik, aski aberatsa da berez Saizarbitoriaren obra, aski lan barruan daukan jakinduria ateratzeko, autorearen zaurietan begi luzeak sartu behar izan gabe: utzi bakean artista, sakondu
|
bere
lanaren fruitua.
|
|
|
Denboratxoa zeraman Jota Balerdik medioetan agertu gabe, baina Artiumek atzera begirakoa eskaintzen zion berrogei urtetik beherako lehen euskal artista izateak egunkari eta telebista guztietara ekarri zuen berriro. “Pasako duk zaparrada”, pentsatu zuen Manuk, eta Artiumera sartu zen gogorik gabe,
|
bere
lana bete asmoz, “profesional bat naiz ala ez naiz? ”.
|
|
|
Eta, gauetik goizera, desagertu egin zen. Uko egin zion elkarrizketak emateari, ez zuela gehiago deus argitaratuko ematen zuen, agortu egin zitzaiola bere obsesioen iturritik zetorren fikzio itxurako ale ederren emaria, egin –edo kometitu– zitzakeen errepikapenekin izutu egin zela, edo
|
bere
lanaz aspertu; literaturaren pozoian zuen fedea galdu zuen agian, edo, batek daki, egia zen beharbada marmokena eta ez zioten jada hozka egiten, haien pozoia zen falta zitzaiona. Ezin esan abisatu ez zuenik, Ni ere izan nintzen behin zarataren parte izeneko ipuina profetikoa zatekeen nolabait, Thoreauren Walden zoragarriari egindako omenaldia, txabolaren gaia hartuta idatzitako narrazio labur eta ezezagun samarra.
|
|
|
Ikasi egin du inbaditua sentitu eta ez haserretzen. Etzatea da
|
bere
lana. Nahikoa du ahoz gora; buelta eman du, ahuspez hainbeste denbora agoantatuko ez duela jakin arren.
|
|
2016
|
|
|
Alegia, nobelek sinesgarritasuna baldin badute, azken azken finean, eta batzuek esaten duten moduan esateko, izaten da irakurleak onartzen duelako “errealitatearen eten bat” gertatzen dela irakurtzen duenean. Idazleari onartzen zaion pribilegioa da “errealitatea etetea”; onartzen ez zaionean,
|
bere
lana ez dela sinesgarria esanda, esaten ari zaio iruzurti bat dela (alegia, ez dituela betetzen bere artefaktu literarioari jarri dizkion arauak, tranpa egiten duela), edo bestela, zuzen zuzenean eta modu ankerragoan, ez duela idazteko eskubiderik, ezin zaiola onartu “errealitate eteteko” pribilegioa.
|
|
|
Maleta atxiki, tramankulua atera eta sinfonierra aurkitutako moduan utzi. Arrunt erraza mekanismoak
|
bere
lana egina balu. Eta itxuraz egina zuen, isiltasuna eta normaltasuna besterik ez baitziren Zabaletaren txaletean, baita teilatuan zebilen katuarentzat ere.
|
|
|
– Arduratuko zarete gero koadroez –esan zien Martinek– Orain goazen gora, ea tramankuluak
|
bere
lana egin duen.
|
|
|
– Horrek
|
bere
lana egin du. Izan dadila gure oroigarria zuendako.
|
|
|
Ferrolek bazeukan ontziola bat
|
bertakoei
lana emateko, Espainiako Armadaren urguilutarik bat. Gaia aldatzea hobe.
|
|
|
Poemak errezitatzen zituen pianojolea, emakumezkoa, Turismo Bulegorako esloganak idazten zituen jostuna, gizonezkoa, Sevillako Udalaren Nobela Sarian finalista izandako aduana agente bat, ez gizonezkoa ez emakumezkoa... Hauenak izaten zituen Martin de Muñagorrik zorioneko bizkarrekoak
|
bere
lanen bat aipatzen ziotela. Irri konplizeak, berriz, atxilotu politikoak atenditzen zituzten letradun gehienek eskaintzen zizkioten.
|