|
2000
|
|
|
Euskara taldeak jende gehiagoren beharra nabari du, euskararen egoera zaila baita Enkarterrin.
|
Batzuetan
euskarak aurrera egiten ez duela iruditzen zaie, baina ez da hala, euskaldunak ugaritu egin dira-eta Balmasedan azken 25 urtetan. Elkartea euskarak norabide hori jarrai dezan dabil lanean.
|
|
2001
|
|
|
Animaliek gernuarekin markatzen dute beren lurraldea, alderdi estatalistak euskararen inposizioaren beldurra, besteak beste, usatzen ari dira beren alorra markatzeko. Euskal gizarte plural honensektore
|
batzuetan
euskararen normalizazioaren kontrako jarrera argiak daude, sustrai historiko sakonak dituztenak, eta hori baliatzen ari dira abertzaletasuna ahultzeko. Halaber, euskaltzaleok eginiko hutsek ere laguntzen dute euskalgintzaren ideologizazioa, benetakoa ala alegiazkoa.
|
|
2002
|
|
|
Horrexegatik matrikulatzen dituzte euskal eskoletan. Baina kontua da, ordea, seme alaba hauek ez direla hizkuntzaren militante sutsuak eta
|
batzuetan
euskara beste edozein ikasgai bat izango balitz bezalatsu ikasten dutela, ez dakit nik hau den zure kasua, bortxaka, anitzetan beste erremediorik ez delako, ikasi behar den zerbait bezala. Nork askatuko du korapilo nahasgarri hau?
|
|
|
Mintza gaitezen garbi, eta, zure adineko batek behin esaten zidan gisa," zanja" dezagun kontua, erabaki eta onar dezagun arazoa esan nahi zuen, beldur naiz, erdal hitz ponpoxo horrekin. Nekez uler dezakegu
|
batzuetan
euskara espainolez hitz egiten ez baldin badakigu," zanjatu" kasuan bezala. Jesus Rubiok ere idatzi du beste lan bat ekonomiari buruz, euskal ekonomiari buruz edo, nahiago bada, euskararen ekonomiari buruz (Euskararen garabideak, Alberdania, 2002):
|
|
2003
|
|
|
haurrak euskaldunak dira, eskolan euskaraz ari dira, baina gero esango nuke jolastokian ere ez dutela beraien artean euskaraz egiten.
|
Batzuetan
euskara eskola hizkuntza gisa hartzen dutelako, eta aisialdietarako erdara nahiago izaten dutelako gertatzen da hori. Baina ez badira esparru guztietan euskararen erabilera bultzatzeko neurriak hartzen eta ez da batere erraza erabilera bultzatzea, adi ibil gintezke!
|
|
2004
|
|
|
Euskararen historian beti izan ditugu, gure hizkuntzaren eta kulturaren aurka mintzatu zitzaizkigunak, etsaiki. Etsaigoa horrek ordea bihurtze mota ezberdinak ekarri ditu;
|
batzuetan
euskara idatziak bere frogak egin nahian idatzea. Halaxe Larramendiren ondotik orduko espainol kritikalariei erantzuteko liburuak idatzi ziren, halaber 1974.an Juan Karlos erregeordeak esan zuenen euskara ez zela jakintzarako gai Elhuyar aldizkariarekin erantzun genion, gaitasunaren froga.
|
|
|
Kanal ertainetan, ordea, oso txikia da euskararen lekua, %10ekoa batez beste, nahiz eta ezberdintasun inportanteak dauden telebista batzuetatik bestetara, %60tik gora euskaraz emititzen duen Urdaibai TBtik, adibidez, %15era baino heltzen ez den Durango TBra, hain zuzen ere —nahiz eta azken hauek ere ahalegin handiak egiten ari diren euskarari leku zabaltzeko— Handietan eta katean jarduten duten ertainetan, berriz, ia ikusezina, edo hobeto esanda, entzunezina da euskara.
|
Batzuetan
euskara ez da aintzat hartua izan ere egin, hala nola, Vocento Correo taldearen telebistetan edota Local Mediarenetan (ez bada hamaikagarren aldiz Bai horixe aspaldiko saioa emateko). Localiarenetan, jarrera ezberdinak dituzte:
|
|
2005
|
|
|
Aitak goxo goxo egiten dit kontent dagoenean, eta entrenamenduak egiten ditugu baloiarekin egongelan. Baina
|
batzuetan
euskaraz hasten da eta orduan ez dugu barre egiten, berak ez dakielako oso ondo eta kosta egiten zaiolako. Horregatik ez zait gustatzen euskaraz egiten didanean.
|
|
2006
|
|
|
d) Ahal dela, eta erregela orokor gisa, gaztelaniazko testuan isildutako informazioa euskarazkoan ere esan gabe doa. Edozein kasutan ere, ulergarritasunaren mesederako,
|
batzuetan
euskarazko testuak gaztelaniazkoak baino informazio gehiago ematen du. Esate baterako, zenbait kasutan, gaztelaniaz competencia hitza erabiltzen denean, adierazi nahi da epaileak auzi baten gaineko erabakia hartzeko duen aginpidea; kasu horietan, euskaraz ere eskumenaz hitz egiten da.
|
|
2007
|
|
|
Euskararen gaia dagokion tokian jarri behar da, eta hori batez ere kultur eremua da.
|
Batzuetan
euskararen aldean ere muturreko posizioetara jotzen da eta horrek beste aldea ere muturrera eramaten du sarri. Atarrabian dugun arazo bat:
|
|
|
Bistan da, aspaldi badu nehork ez dakiela gehiago leku hau luzaz Euskaldunek Baya Ederra deitu izan zutela eta frantses kartetan ere
|
batzuetan
euskaraz deitua agertzen zela. Hondarrean gaur, Newfoundlandeko ingeles azentu bereziarekin ahoskaturik, frantsesek eman zioten izena du atxiki:
|
|
2008
|
|
|
Zergatik beti testuak euskarara itzuli behar izate hori?
|
Batzuetan
euskaraz sortutako testuak gaztelaniara edo frantsesera ere itzul daitezke, ez ala. Korredakzio teknikek badute tokirik gure eguneko jardueran?
|
|
|
euskal hiztun gehienek hizkuntza mendetasuna praktikatzen dute, gizarte egoera askotan euskara baztertuz. Egoera horietako
|
batzuetan
euskara erabiltzeak kontrako zuzeneko ondorioak izan ditzake hiztunengan (adibidez, lan bat galtzea edo ez lortzea). Kasu horietan, hizkuntza aukeraketa erabilera irizpideen araberakoa izango dela uler dezakegu, sinplifikatuz.
|
|
|
Bakoitzak bere funtzioak betez gero, Mackey k dioenez eleaskotasuna iraunko rra da. Bizkaieraren lurretan bizi den hiztunak, egoera batzuetan bizkaiera erabiltzen du, beste
|
batzuetan
euskara batua, Fishman-en, nor mintzatzen den zein berbetatan norekin eta noiz, hura izan behar baita gogoan, (Bilingualism> in> the> barrio, > 1965).
|
|
|
11 Ibarrako Euskara Zerbitzuan ere gertatu zaigu zuzenketarik ez eskatzea eta testuak akatsez beteta ikustea argitara eman ondoren. Beste
|
batzuetan
euskaraz ez dagoena euskaratzeko eskatzen da, baina euskaraz dagoena traketsa izan arren, ontzat emateko joera dago eta ez da zuzentzeko eskatzen. Adi egon eta mesfidantzaz jokatu beharra dago testu trakets eta akastunik itzur ez dakigun.
|
|
|
Eta hori, nire ustez, Estatutu prozesuari lotu behar zaio, autonomian ere zailtasunekin baina aurrera egiteko modua egongo zela irizten baitzuen. Hortaz, Azkue ez zen konformatzen eskola partikular
|
batzutan
euskara sartzearekin. Bere esperantza eskola ofizialetan ere euskara laster ikustea zen.
|
|
|
Euskara ez zen irakasten ezta bigarren mintzaira gisa ere. Azkue eta gisako euskaltzale batzuen ekinak ikastetxe pribatu banaka
|
batzuetan
euskara sartzea lortu zuen, baina ez gehiagorik, hezkuntza sistema nagusia erdara hutsez baitzen. Euskaraz aldizkari batzuk ere atera zituzten, baina ez egunkaririk, nobelak eta eskola liburuak oso urriak izanik.
|
|
|
Ohikoa da izen batzuk edo izen baten hainbat aldaera erabiltzea: izen eta abizen ofizialak, herri aldaerak, goitizenak...
|
batzuetan
euskaraz, bestetan erdaraz7.
|
|
2009
|
|
|
Uste dut, orokorrean, euskaldun direnen gizartean bizipen batzuk daudela, hizkuntzak eragiten duela gai batzuetara hurbiltzeko. Argi dago ikuspuntu politiko
|
batzuetan
euskara ez dagoela presente; orduan, literaturan ikuspuntu horietara gerturatzea euskaraz… Bere horretan errealitateak ekartzen duen ondorioa dela uste dut.
|
|
|
Momentu batez pentsatzen nuen euskara hilko zela baina orain pentsatzen dut salbatuko dela. Gazteria heldu da, eta egia erran beti plenitzen naiz bestaldeko euskaldunek euskaraz gaizki idazten dutela baina badira ere telebistan
|
batzuetan
euskara ederki emaiten dutenak. Orduan euskara egoki eta zuzen hori salbatuko da.
|
|
|
Non dago Jon? Galdera hori Hendaiako pareta anitzetan margotua zen,
|
batzuetan
euskaraz, besteetan frantsesez, batzuetan soilki, besteetan UMP eta PSOEri zuzenduz.
|
|
|
Erdaldun izaten jarraitzen dute, ez dute euskarara hurbiltzeko jarrera aktiborik gauzatzen. Jarrera kontraesankorrak ere badituzte,
|
batzuetan
euskaratik hurbilago eta beste batzuetan urrunago sentitzen dute euren burua, euskararena planteatu ere egiten ez duten eta askorik axola ez dien kontua da. Epeltasunez ikusten dute euskararen kontua, aurreiritzi ugari dituzte zuzenean ezagutzen ez dituzten euskararen munduei buruz, maila diferentetako urruntasunez bizi dute euskararekiko erreferentzia...
|
|
2010
|
|
|
Arkitektura hori dagozkion atal eta azalpenez horniturik dator gainera. Atal horietako batzuetan sarrera interesgarriak txertatzen ditu idazleak atalaren praxiari buruz,
|
batzuetan
euskaraz, nagusiki gazteleraz. Halatan, egilea bera ere mintzo da kalkulatu duen obraren iraupenaz, edota xehetasunak ematen ditu kontenplatu dituen hartzaileen inguruan.
|
|
|
Beste horrenbeste gertatzen da musika kontserbatorio eta musika eskoletan.
|
Batzuetan
euskarazko taldea egiteko zailtasuna izan ohi da eragozpen larriena. Besteetan, berriz, irakasle euskaldunik eza.
|
|
|
Zein hizkuntza darabilten gurasoek beraien artean Beti edo gehienetan euskaraz
|
Batzuetan
euskaraz
|
|
|
Euskara ez dute integraziorako bidetzat hartzen, ezta guztizko integraziorako ezinbesteko elementutzat ere, eta, hortaz, ez jakiteak ez ditu bigarren mailako herritar gisa sentiarazi. Arlo honetan, kezkatuta daude
|
batzuetan
euskara gehiegi baloratzen baita lan munduan, eta euretako batzuk kaltetuta sentitzen dira, normalean euren seme alaben etorkizuna arriskuan ikusten dutelako. Horrek abertzaleen kontrako kexa gehienak batzen ditu gaur egun. Euskara ikastea hautu pertsonaltzat jotzen dute, bestelako eraginik izan ez lukeena.
|
|
2011
|
|
|
guk ere bertze hizkuntzek bezala? latin eta gerkaratik harr ditzakegu eta euskararen phonetikari dagozkion legeen biraldakuntza ttipi ttipi batzuez eta
|
batzuetan
euskarazko gibeltzez termin tekhnikoen lexikona eduk genezake. Hola egin baldin ezpa geneza?
|
|
|
Hala, 50eko hamarkadan, Orixe eta jesuiten eskolakoentzat, ezagutza jasoa, ezagutza filosofikoa eta teologikoa zen, ez kimikoa, ez Natur Zientzien arlokoa ere. Euzko Gogoa aldizkariak, Zaitegi zuzendari zuela, goi mailako ezagutza euskaraz jartzeko saiakera horretan, gai jakin
|
batzuetan
euskarazko ekoizpena sustatu zuen, zientzia gogorrak baztertuz.
|
|
|
Kultura jasoaren ikuskera horrek, klasiko greko latindarren miresmenak eta letren gorentasunak, ekarri zuen Euzko Gogoak gai jakin
|
batzuetan
euskarazko ekoizpena sustatzea, eta ez beste batzuetan, zientzietan adibidez.
|
|
|
Bosgarren eta seigarren kasuak nahikoak arruntak dira. Bosgarrena lehenengo tipoaren osagarria izaten da, askotan enpresa bera euskaraz eta erdaraz aurkezten delako, batzuetan biak konbinatuz, beste
|
batzuetan
euskara eta erdara bananduz (esaterako, furgoneta alde batean erdaraz eta bestean euskaraz). Bistakoa denez, euskara beti izaten da gehigarri.
|
|
2012
|
|
|
Besterik da erakusleihoan jartzen duguna, dendaren barruko aldean.
|
Batzuetan
euskaraz ipintzen dugu, besteetan gaztelaniaz, bietara… Hor libre jokatzen dugu.
|
|
|
Bi gurasoak familia euskaldunbetekoak diren kasuetan euskaraz egitea ohikoa zaie, jatorrizko familian ezagutu den hizkuntza erabilera baita (1 eta 2 FG). kasu batean (3 FG), familia euskalduna osatu nahi izateagatik bikoteak bere harreman hizkuntza aldatu du, hizkuntza aztura aldatzea zaila izaten bada ere. Seme alabak izan eta haiekin zein hizkuntzatan egin hautatzean,
|
batzuetan
euskaraz egitea berez heldu zen (3, 4 eta 5 FG). Bertze batzuetan haurren familia barneko hizkuntza sozializazioari lotutakoak (haurrei zein hizkuntzatan egin, etxean nola egin, gurasoen artean nola egin...) bikotekideen adoste edo negoziazio baten ondorioa izan da (7 FG).
|
|
|
Kasuren batean, gaztelaniara jo beharrean aurkitu izan dira, baina, oro har, euskaraz burutzen dira batzar eta bilerak. Hori aztertutako lau herrietan, nahiz eta
|
batzuetan
euskararen erabilera sendoagoa sumatzen den. Herritarrekiko komunikazioak:
|
|
|
Iñaki Caminok dioen bezala (1998: 176), «Leku
|
batzuetan
euskararen halako hibridazio bat egiten baldin bada, beharbada hori euskara biziaren seinalea da».
|
|
2013
|
|
|
Nire ustez, diskurtsoaz gain, beste planteamendu batzuk berritzea ere beharrezkoa zaigula, euskara izango bada Framing Berria ereduan esaten den bezalakoa, agian gehiago, edo horrenbeste, praktikekin lotuz, diskurtsoekin lotuz gain. Adibidez, egun hauetan (irailean) telebistan ikusten ari gara zenbait politiko euskararen aldeko diskurtsoak ez dituzten erabiltzen, euskararen aldekoak ere ez direnak,
|
batzuetan
euskara erabiltzen dutela, gehienetan irakurriz bada ere, espero dutelako eraginkorragoa gertatuko zaiela horrela egitea, bere gertuko bezeroak ez direnentzako ere iritsi nahian: agian hauteskunde garaian gaudelako?.
|
|
|
Dios, nola bukatuko ote da gau hau? Roberta Bacciren ezpainak sentsualki mugitzen ziren italieraz, tarteka gazteleraz ere esaldiren bat esanez eta bakarren
|
batzuetan
euskarazko hitz solteren bat sartuz. Orduan bezala.
|
|
|
Gune ofizialetatik iduri du euskal kulturaren kanpo hedapenaz ari garelarik norabide jakin bati buruz aritu direla: ipar mendebaldeko unibertsitate, erakusketa eta zirkuitu jakin
|
batzuetan
euskarazko sorkuntzako egile edo produktu homologagarri batzuk kokatzeaz. Zabalagoa behar du gure kanpo hedapeneko politikak.
|
|
2014
|
|
|
Euskararen baitan neurketa asko burutu ohi dira, eta hauen bidez euskal hiztunen komunitate baten autokontzientzia sortzen da, eta norberak hizkuntz bat hautatuta gure egunerokotasunerako, kategoria bat edo bestea elikatzen dugu. Baina inkestetan" gehienetan gazteleraz,
|
batzuetan
euskaraz" aukera ezartzen bada, tarteko kategoria bat sortzen da. Hots, inkesten diseinuak eta ezartzen diren erantzun aukerek" errealitate" bat irudikatzen dute gure pentsakeran.
|
|
|
Azken urteotan ezagutzak aurrerapauso handiak eman baditu ere, ezagutza handia dagoen lekuetan zein ezagutza xumeagoa dagoenetan, erabilerak nekez egiten du aurrera, ez da euskararen erabileraren aldeko portaeran islatu. Badirudi, hala ere, egoeraren arabera edo taldearen baitan, aldatu egiten dela jokaera,
|
batzuetan
euskara gehiago eta besteetan gutxiago erabiliz.
|
|
|
Galdetuak euskaraz erantzunez gero, euskaraz eman zen azalpen osoa; baina gaztelaniaz erantzunez gero, gaztelaniaz. Galdetegiak ere bi eratara josi ziren;
|
batzuetan
euskara lehenetsita, eta besteetan gaztelania. Biak bi hizkuntzatan.
|
|
|
Laburpena. Ia euskaldun guztiok gara elebidunak, geure egunerokoan
|
batzuetan
euskaraz dihardugu eta hurrena gazteleraz. Elkarrizketa berean ere tartekatzen ditugu bi hizkuntzak, batzuetan apropos agian, eta beste askotan, aldiz, ohartu ere egin gabe.
|
|
|
Testuinguru konplexu horretan, bada eztabaida adibidez zein ote den unerik egokiena hirugarren hizkuntza sartzeko edo zenbateko esposizioaren pean egon behar duen ikasleak hizkuntza bakoitzari dagokionez, alde batetik badirelakozjendartean sentiberatasun desberdinak: batzuek kezka izanen dute ingelesaren sarrera neurrigabeak euskararen normalizazioari kalte egiten ahal diolakoz, euskararen ezagutza orokortua atzeratzen delakoan edo ezinezko egiten delakoan, eta beste batzuek, berriz, lehen baino lehen egin nahi dute aurrera ingelesa ikastean eta menperatzean, horrela
|
batzuetan
euskararen gaia bigarren maila batean utzita. Ikuspegi eta sentsibilitate desberdin horien emaitza dira zenbaitetan azalarazten diren tentsioak, konparazio batera EAEn curriculumdekretuan izan ziren aldaketak Eusko Jaurlaritzan alderdi politiko desberdinek elkarri txanda hartu ziotenean gobernu lanetan.
|
|
|
Eta gero euskaratzea zen, erran nahi baita, euskal hizkuntzarekin jostatzea. Gaur egungo euskal hizkuntzarekin, ez unibertsitate hizkuntza batekin, nahiz eta
|
batzuetan
euskara maila asko erabili. Hori aktoreekin landu dugu, Shakespearek egiten zuen bezala.
|
|
|
Orduko abertzaletasuna lau haizetara gehien zabaldu zuenetako batek, Iberoko Aita Ebanjelariak, etengabe aipatu zuen arrazaren, odolaren eta jatorriaren garrantzia bere idatzietan (1979). Diskurtso huraxe izan zen nagusi abertzaleen artean 1936ko gerrara arte, nahiz
|
batzuetan
euskarari garrantzi gorena ere aitortu zioten abertzale batzuek: Jose Ariztimuño Aitzolek, horien artean.
|
|
|
Eta arazoa. Arazoak baino, gehiago esango nuke zailtasunak. Zailtasunak dira batzuetan zenbait herritako elkarteek dituzten egunerokoak, zailtasunak aurrera egiteko; zailtasuna da batzuetan mugimenduari eutsi ahal izateko eta bultzatzeko baliabideen urritasunak; zailtasuna
|
batzuetan
euskara alderdikeriatan nahastea adostasun minimo bat gabe.
|
|
|
Jakina, jendeak ez du euskaraz edo erdaraz egiten.
|
Batzuetan
euskaraz eta besteetan erdaraz egiten du normalean, baina denetan izaten da arrazoi bat hala egiteko edo ez egiteko. Horren berri izan genuke, zehatz mehatz, eta hizkuntzaren protagonisten ahotik, herritarren ahotik alegia, zuzenean jasota.
|
|
2015
|
|
|
" Taldeko eta koadrilako hizkuntza gisa euskara ezartzea oso zaila da". " Hizkuntza zuzena, hizkuntza bizia falta zaigu, hikan adibidez, etena egon da"," Seguru egon behar dugu,
|
batzuetan
euskaraz hitz egitean freskotasun hori falta badugu ere, hitz eginez hartuko dugula".
|
|
|
|
Batzuetan
euskaraz egiten du Eroskin eta izugarrizko poza hartzen du euskaraz erantzuten diotenean.
|
|
|
Euskarazko irakasleak txarragoak direla entzuten da; ikasmateriala kaxkarra dela; prestakuntza gazteleraz hobea dela; ikasgai batzuk gazteleraz egin behar direnez, hasieratik dena gazteleraz egitea logikoagoa dela; MIR azterketa gazteleraz izanik, euskaraz ikasteak ikasleon emaitza akademikoari kalte egiten diola... Funtsean, gradua gazteleraz ikasita, prestakuntza mediko hobea jasoko den sinesmena dago zabalduta, eta, gure etorkizuneko lanbidea jokoan dugunez, badaezpada ere, zurrumurruei kasu egin, eta gaztelerazko klasean ematen dute izena ikasle hauek.Egia da
|
batzuetan
euskaraz ikasteak zailtasun gehigarriak jartzen dizkigula ikasleoi, diglosia egoera duen hizkuntza gutxitua izanik erraztasunik ez baitago. Hala ere, ulertezina eta onartezina egiten zait gure ikasketen maila zalantzan jartzea.
|
|
|
Nireak, batez ere, bai.
|
Batzuetan
euskaraz idatzi ditut, besteetan ingelesez. Kantuaren gaiaren arabera askotan, eta ez naizelako ni bakarrik, Josh ere hor dagoelako, eta berak ez du ez euskaraz ez gaztelaniaz hitz egiten.
|
|
|
153
|
Batzuetan
euskarazko artikulu edo berriren bat agertu ohi da zutabearen ordez.
|
|
|
Orri elebidunetan albiste eta erreportaiak frantsesez eta berri txikiak eta iritzi idatziak euskaraz emateko joera sumatzen da. Frantsesezko testu luzeei
|
batzuetan
euskarazko titulua edo bizpahiru lerroko sarreratxoa paratzeko joera ere antzeman daiteke, joera horrek diglosia are nabarmenago bihurtzen duela.
|
|
|
Azkendatu horrek eta UF ez) UF itzulpen aukeran aurkitutako portzentaje altuek adierazi dezakete itzultzaileek saiakera berezia egiten dutela xede testuetan UFak txertatzeko, jatorrizkoan UF estimulurik ez egonarren. Horrela, hizkuntzaren ahultasuna medio, jatorrizkoak baino testu adierazkorragoak edo mailajasoagokoak sortzen dira
|
batzuetan
euskaraz.
|
|
2016
|
|
|
etxean, kalean eta lanean ez dut besterik egiten egun osoan; ametsetan ere euskaraz ari izaten naiz; irakurri eta idatzi ere euskaraz egiten dut oso nagusiki." b)" euskaraz hitz egiten dut maizenik, ia erabat; baina irakurri eta idatzi erdaraz egiten dut gehienetan"; c)" segun non nagoen, norekin ari naizen eta zertaz, batera edo bestera egiten dut:
|
batzuetan
euskaraz, besteetan erdaraz"; lekuak, solaskideak eta gaiak erabakitzen dute hori. d)" bietara egiten dut nahas mahas, euskaldunekin11: bietara egiten dut etxean, kalean, lantokian eta lagunartean"; e)" gehienetan erdaraz ari izaten naiz, baina euskaraz ere egiten dut hainbat alditan (lagun batzuekin, edadeko euskaldunekin, gurasoen herrira noanean)"; f)" jakin badakit ondo samar, baina gutxitan egiten dut euskaraz; erdaraz bizi naiz oro har"; h)" No sé euskera, aunque ya me gustar� a", eta
|
|
|
Alta, ez da beste biderik antzerki testuen balioaren frogatzeko, eta aurreiritzi hauen mozteko. Ulergaitza da euskal literaturaren defenditzeko beste nahikeriarik ez agertzea, eta bidea uztea
|
batzuetan
euskara ezagutzen ez dutenei ere horrelako baieztapenen egiteko. Ohargarri da De la Granjak espainolez idazten duela errateko XIX. mendeko testu horiek balio literariorik ez zutela.
|
|
2017
|
|
|
|
Batzuetan
euskara teknikariak izan dira lankidetza dinamika horiek erraztu dituztenak, beste batzuetan zinegotzi temati bat egon da atzean, edo, sarritan, euskaltzaleen elkarteko kideak. Edonola ere, eragile eta aktore guztiek zerbait jarri behar izan dute mahai gainean, prozesu horien arrakasta bermatzeko.
|
|
|
Helburu egingarriak finkatu behar ditugu: kopuru jakin
|
batzuetan
euskararen ezagutzak eta erabilerak gora egitea.
|
|
|
Helburu egingarriak finkatu behar ditugu: kopuru jakin
|
batzuetan
euskararen ezagutzak eta erabilerak gora egitea. Helburu hori erdiesten badugu, aldapa ez da hain pikua izango.
|
|
2018
|
|
|
Kasu honetan euskara gizarteak inposatzen dituen (bi) generoen arteko tentsioaren erdigunean agertzen zaigu. Genero sistemak garai eta gune zehatz
|
batzuetan
euskara eta emakumeen arteko lotura ezarri du eta modu sinbolikoan zein praktikoan euskararen feminizazioa gertatu da. Baina kontrakoa ere gertatu daiteke, eta praktikan gertatu da eta gertatzen da.
|
|
|
Beraz, hizkuntzaren erabilera ez dago une horretan espazio horretan dagoen langilearen mende (adb. ‘hemen euskaraz egiten da’ edo antzekoak ikusten diren denda eta bulegoetan,
|
batzuetan
euskaraz hitz egiten da segun eta nor dagoen). Horrek erraztu egiten du lehenengo hitza euskaraz egitea.
|
|
|
Zumaiaren eta euskararen arteko harremanean hainbat gorabehera gertatu dira. Horrela, izan dira lotura sendotu edo estutu egin duten gertaerak, eta izan dira harremana ahuldu eta hondatu egin dutenak;
|
batzuetan
euskarak ezkutatu egin behar izan du, zumaiar hiztunak makalago edo indarrik gabe zeudelako; beste batzuetan, berriz, harro eta irribarretsu ikusi dugu herriko plazaren erdian, euskaldunak indartsuago zeudelako.
|
|
|
" Eta komentau dozu, lagunen artian eskolan juten zinaten neskatilen artian,
|
batzutan
euskeraz berba itte zinuela. Bai, baina harrapau ezkerio... medallia ipintzen zozkuen.
|
|
|
Hor bai egongo dira gaitasun ezberdinak. Erandion egingo diegu gonbita, nahiz eta belarriprest izan, pertsona batzuekaz leku zehatz
|
batzuetan
euskara gehiago erabiltze ahalegintzeko.
|
|
|
Batzuetan halakoak entzun behar izan ditut antzerkian. Batzuetan euskalkia erabiltzeagatik eta beste
|
batzuetan
euskara batua erabiltzeagatik. Horrek esan nahi du euskaldunok konpondu beharreko arazo bat dugula.
|
|
|
EHAZE elkarteak 2016 estreinaldien zerrenda argitaratu zuen iaz, eta hori egite hutsak euskal teatroaren inguruko begirada aldatzen lagundu zidan. Aurten plazaratu du 2017 denboraldiari dagokiona, eta, hura ikusita, nago ez ote den
|
batzuetan
euskarazko teatro mota batzuen arabera egituratzen sektore osoa, ez ote den izen gutxi batzuen itzalaren arabera neurtzen antzerkigileei kazetariek hainbestetan analizatzeko eskatzen dioten" euskal teatroaren egoera". Nire ustez, zerrendaren ikusgarritasunak mesede egiten dio une honetan euskal teatroari:
|
|
|
Gure gaiari helduz, toponimiaren bidez hizkerak hezurmamitzen dituzten ezaugarriak aztertu nahi ditugunean arazoak ez dira gutxi. Besteak beste, aintzat hartu behar da
|
batzuetan
euskararik ez zekiten eskribauek transkribatzen zituztela leku izenak, eta oraintsu arte ez dela onomastika araupetzeko irizpide bateraturik eman. Hori dela eta, erregistroz erregistro aztertu behar dira eskribauek idatziz emandako transkripzio eta oharrak.
|
|
2019
|
|
|
Ikerketaren helburua ez zen euskara batuari buruz edo euskalkiei buruz Ipar Euskal Herrian entzuten diren aitziniritziak, estereotipoak edo klixeak biltzea.
|
Batzuetan
euskara ezagutzen ez dutenen bidez hedatuak dira. Hizkuntzei buruzko ideologian oinarrituak, eskolak, komunikabideek, iritzi liderrek jendarteko iritzian barreiatuak dira.
|
|
|
Aldiz, Ipar Euskal Herrian euskara batu berezi bat badela idatzi dute. Beraz, hamargarren galderari erantzuten diotenean aipatzen ez baldin badute ere, lurralde horretan ere
|
batzuetan
euskara batu bat erabiltzen dutela susma dezakegu. Berriz, euskara batu erramoldearen definizioaren aniztasuna agertzen zaigu, nahiz gizarte mailan, hizkuntza komunitatearen mailan, nahiz norbanakoaren mailan.
|
|
2020
|
|
|
gauza bat da HPSrekiko harremana eta beste kontu bat da, gobernu osoa kontuan hartuko bagenu, euskarari zentralitate gehiago eman litzaiokeela uste dugula. Sail batzuk ari dira lanean eta beste
|
batzuetan
euskara nahiko periferikoa da.
|
|
|
Beste kontu bat da zein hizkuntzatan erantzunen duen:
|
batzuetan
euskaraz izanen da, gaztelaniaz bestetan. Ahobizi txapa dutenek euskaraz ulertzen duten guztiekin euskaraz hitz eginen du.
|
|
2021
|
|
|
Era berean, gogorarazi nahi dugu Nafarroako Irakaskuntza Publikoa Hobetzeko Itunak jasotzen duela espezialitate jakin
|
batzuetan
euskarazko eskaintza zabaltzeko behar diren neurriak aztertuko direla. 2018 urtetik zain gaude.
|
|
|
Eta galdetu izan didate gure ikuskizunetan hizkuntzak ze rol duen.
|
Batzuetan
euskara agerian dago gure ikuskizunetan, baina ez dagoenean ere presente dago. Erritu n, adibidez, ez dago letra bat bera ere euskaraz, eta kantatzen dena ez da ulertzen; beraz, ez dago euskara bere horretan, baina ez daukat zalantzarik Erritu ikusten duen bati euskara ere transmititzen zaiola; badaukala sustrai bat, gure mugimenduaren oinarria sortzen dela leku eta testuinguru batetik, zeinetan euskara ezinbestekoa den eta mugimendu hori eta euskara erabat bat eginda dauden.
|
|
2022
|
|
|
Orokorrean, osasun zentroko familia mediku zein erizainekin euskaraz aritzen direla erantzun dute gehienek,% 82k, hain zuzen ere," beti edo ia beti" aukera hautatu du. %11ek
|
batzuetan
euskaraz aritzen dela erantzun du eta %7k, ostera, osasun profesionalekin ez diharduela euskaraz erantzun du.
|
|
|
Momentu konkretu batzuetan eta pertsona konkretu batzuekin,
|
batzuetan
euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz egiten dutela. Esate baterako, klasetik kanpo, pertsona berarekin batzuetan euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz.
|
|
|
Momentu konkretu batzuetan eta pertsona konkretu batzuekin, batzuetan euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz egiten dutela. Esate baterako, klasetik kanpo, pertsona berarekin
|
batzuetan
euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz.
|
|
|
Era berean, zenbait parte hartzailek adierazi dute momentu konkretu eta pertsona konkretuekin,
|
batzuetan
euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz egiten dutela. Esate baterako, klasetik kanpo, pertsona berarekin batzuetan euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz egiten dute (12).
|
|
|
Era berean, zenbait parte hartzailek adierazi dute momentu konkretu eta pertsona konkretuekin, batzuetan euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz egiten dutela. Esate baterako, klasetik kanpo, pertsona berarekin
|
batzuetan
euskaraz eta beste batzuetan gaztelaniaz egiten dute (12). Gainera, institutuan nahiz unibertsitatean bertan ere, zenbaitetan pertsona konkretu bati euskaraz eta besteari gaztelaniaz egiten diote:
|
|
|
Lizarra, Orkoien, Antsoain… Tokian tokiko udalbatzak onartutakoari helegiteak jarri dizkie, eta helegite horietako zenbait onartu egin ditu Nafarroako Administrazio Auzitegiak. Hala, zenbaitetan udal horiek kendu egin behar izan dituzte hizkuntza eskakizunak, eta beste
|
batzuetan
euskara meritu moduan ez aitortzera behartu dituzte.
|
|
|
Lizarra, Orkoien, Antsoain… Tokian tokiko udalbatzak onartutakoari helegiteak jarri dizkie, eta helegite horietako zenbait onartu egin ditu Nafarroako Administrazio Auzitegiak. Hala, zenbaitetan udal horiek kendu egin behar izan dituzte hizkuntza eskakizunak, eta beste
|
batzuetan
euskara meritu moduan ez aitortzera behartu dituzte.
|
|
2023
|
|
|
“Nire ikuspuntutik, egoera beste toki batzuetan bezalakoa da, ez dut ezberdintasunik ikusten”, ziurtatu du Garmendiak. “Umeek
|
batzuetan
euskaraz hitz egiten dute eta beste batzuetan ez. Ez dut uste hemen aparteko arazorik dugunik.
|
|
|
Erdara ulertu ia dena egiten nuen.
|
Batzuetan
euskaraz pentsatu eta itzulpena egiten nuen zuzenean, eta hor bai, hanka sartu edota motelago hitz egiten nuen, dena euskaratik erdarara itzultzearen joeragatik. Erraztasuna, jarioa falta zitzaidan.
|
|
|
Ez diat konprenitzen! ” Batzuetan halakoak entzun behar izan ditut antzerkian. Batzuetan euskalkia erabiltzeagatik eta beste
|
batzuetan
euskara batua erabiltzeagatik. Horrek esan nahi du euskaldunok konpondu beharreko arazo bat dugula.
|