|
2008
|
|
|
Azpiegitura handietan erabiltzen diren egitura metalikoak muntatzeaz arduratzen da. AHTko zati horren kontratista nagusia Tecsa eta Altuna y Uria enpresen arteko aldi
|
baterako
lan elkartea da. Sustatzailea, berriz, Adif da, Espainiako tren azpiegiturak kudeatzeaz arduratzen den administratzaile publikoa, Sustapen Minis terioaren barnean.
|
|
|
Horrez gain, berina zerratzeko hesia ere deserrotu du, eta barneko altzariak lurrera bota. Agentziaren ondoan dagoen Aldi
|
Baterako
Laneko Enpresaren bulegoari ere doi bat egin dio kalte erasoak.
|
|
2009
|
|
|
Hego Euskal Herrian 21.000tik gora langilek jasan dute 2008an eta aurtengo lehenbiziko 15 egunetan onartutako enplegu erregulazioen eragin latza, atzo Lakuako Gobernuko Lan sailburu Joseba Azkarragak jakinarazi zuenez. Haren arabera, espediente gehienek aldi
|
baterako
lana kentzea ekarri dute eta %10ek kontratua deuseztea. Eta ez dirudi azken urteko datu txarrek aurten hobera egingo dutenik, Bizkaiko Enpresarien Konfederazioak, Cebek ek, atzo iragarri zuenez, aurten enplegu erregulazioen fluxua indartsua izango da-eta.
|
|
|
Espedientea, printzipioz, abenduaren 31 artekoa da, baina badago beste sei hilabetez luzatzeko aukera, sindikatuekin negoziatuta. Aldi
|
baterako
lanik egiten ez duten langileek soldata gordinaren %90 jasoko dute. Hasiera batean soldataren %65 eskaini zuen enpresak.
|
|
|
Otsailetik izandako kopururik handiena da hori. Maiatzean, esaterako, 1.359 lagun geratu ziren aldi
|
baterako
lanik gabe; %55 gutxiago, beraz. Gainerako 11 dosierrak behin betikoak izan dira, eta 150 langileren kaleratzea ekarri dute.
|
|
2010
|
|
|
Ez dute lanik, alargun pentsioa oso eskasa dute edo gizarte laguntzei esker bizi dira. %46, 7k badituzte diru sarrera propioak, baina kasu gehienetan aldi
|
baterako
lana edo lanaldi partzialak dituzte, eta soldata apalak. Lan prekarietatea sufritzen dute, eta pobreziaren mugan bizi dira gehienak.
|
|
|
Zenbait proposamenek erreformaren norabidea oso garbi azaltzen dutela uste du: besteak beste, aldi
|
baterako
lan enpresen jarduera zabaltzeak, patronalaren hobariak eta salbuesteak handitzeak, gaixoaldien kontrola areagotzeak eta kaleratzearen kalte ordainak murrizteak. Patronalak nahi duen guztia egitera doaz, salatu zuen LABek.
|
|
|
Metaleko negoziazioari dagokionez, malgutasuna egutegi aldetik, geografikoki eta lanpos tuz aldatzeko orduan hobetu nahi du patronalak. Lege aldetik, azpikontratatzeko, kontratuak aldi
|
baterako
laneko enpresen bidez egiteko edota nahi duten mutualitatea aukeratzeko eskubidea izatea nahi dute enpresek. Aurreko lan hitzarmenetik mugatuta zeuzkaten aukera horiek.
|
|
2011
|
|
|
Bulego horretatik igaro dira azken egunotan banku handietako ordezkariak eta Europako Batzordeko lehendakariorde bat.Toxok bileraren ostean azaldu duenez, erreformak «premiazkoak» direla ziurtatu die Espainiako hurrengo gobernuburuak, eta Gabonak bukatu arteko epea eman die gizarte eragileei sei puntu hauetan ados jartzeko: negoziazio kolektiboaren zeregina, kontratazioa, lan absentismoa, gatazkak auzitegietatik kanpo konpontzeko prozedurak, aldi
|
baterako
lan enpresak eta trebakuntza.Toxo baikor azaldu da, besteak beste, PPko presidenteak argi utzi diolako ez duela lan kontratu bakarra ezartzeko asmorik, bere alderdiko sektore liberalenak hala egitea nahiko lukeen arren. «Berak badaki Espainiak kontratu mota bakarra baino gehiago behar duela», esan du CCOOko idazkari nagusiak.
|
|
2012
|
|
|
Udaberri arabiarrak ekarri duen kaleko artearen eta grafitigintzaren pizkundeak ere eragin handia du komikigintza libanoarrean. Hala, grafitilarien eta komikigileen
|
baterako
lanak ikus daitezke Beiruteko kaleetan. Gehienetan, protagonista Siria da.
|
|
2014
|
|
|
«Lan baldintza penagarriak dituzte beharginek. Aldi
|
baterako
laneko enpresa batek kontratatuak dira; erregulazio txostena ez egitea posible da?». Hain justu, langileen kexak gogoan izan dituzte EH Bilduk eta PSE EEk.
|
|
2015
|
|
|
Ibon Navarrok gutxi gorabehera egin du nahi zuen garbiketa, eta Marco Crespirekin denboraldia hasi zuten jokalarietatik zazpik bakarrik jarraitzen dute. Aldaketen zerrenda buruz ematea ia ezinezkoa da, Zurbaoko bulegoek aldi
|
baterako
lan enpresa batenak baitirudite.Hona hemen denboraldi honetako aldaketen laburpena. Hasi eta egun taldean ez dauden jokalariak:
|
|
2016
|
|
|
Hau da, funtzio publikoan jardunean dauden langileen %25ek baino gehiagok ezin dute behin behinekoa izan, eta «Eusko Jaurlaritzaren menpeko sail askotan gainditzen den kopurua da hori».Egoera hori bideratzeko, LABek Europako sententzia hartuko du oinarri gisa, eta dagoeneko lanean ari direla aurreratu du Casanovak. Kontratu aldi
|
baterako
laneko enpesen (ABLE) eraginez dagokien kalte ordainak jasotzeko eskaera egin diote administrazioari, eta behin behineko langileen ziurgabetasunarekin amaitu behar dela aldarrikatu du sindikatuak: «Horrek kostu pertsonal handiak eragin ditu, ziurgabetasuna eragin duelako pertsona horietan».
|
|
2020
|
|
|
Etxean lan egiteaz gain, beste neurri batzuk aipatu zituen: besteak beste, lanaldia malgutzea, norberaren kontuetarako diren jaiegunak orain hartzea, oporrak aurreratzea, lanaldiak murriztea, borondatezko eszedentziak eskaintzea edo aldi
|
baterako
lan erregulazio txostenak. Egunkari honek kontsultatu dituen enpresa eta erakundeek azaldu dutenez, instituzioetatik jasotzen dituzten berri eta oharren arabera ari dira jokatzen; azpimarratu dutenez, baina, langileentzako babes neurriak eta lan jarduerak egun batetik bestera alda ditzakete.
|
|
|
Lanuztearen bitartez, lortu nahi dute zuzendaritzak enpresa hitzarmena betetzea, sindikatuen ustez hari izkin egiteko neurriak hartu dituelako azken urteetan. Batetik, salatu dute azpikontraten eta ABLE aldi
|
baterako
lan enpresen erabilera areagotu egin duela lan batzuk egiteko. Bestetik, saiatzen ari da lan hitzarmena ez aplikatzen «gazteei eta emakumeei», haien «kalteberatasuna baliatuta».
|
|
|
Pentsatzen dut litekeena dela langile horietako asko ere aldi
|
baterako
lan etenean egotea une honetan, azken urteetan kultur eskaintzan orokortuz joan den pribatizazio eta subkontratazio politikek hartaratuta. Eta datu hori ere ez da ahaztekoa, maiz kristalezko hezurrak baitauzka kultur azpiegiturei eusten dion eskeletoak ere.
|
|
|
Mercedesek egun berera atzeratu du itzulera. Langileek behartu zuten itxiera, behar bezalako segurtasun neurririk ez zegoela argudiatuta —47 langilek eman dute positibo koronabirusagatik— Gaur egun, aldi
|
baterako
lan erregulazioan daude langileak.
|
|
|
Lanuztearen bitartez, lortu nahi dute zuzendaritzak enpresa hitzarmena betetzea, sindikatuen ustez hari izkin egiteko neurriak hartu dituelako azken urteetan. Batetik, salatu dute azpikontraten eta ABLE aldi
|
baterako
lan enpresen erabilera areagotu egin duela lan batzuk egiteko. Bestetik, saiatzen ari da lan hitzarmena ez aplikatzen «gazteei eta emakumeei», haien «kalteberatasuna baliatuta».
|
|
|
Geroz eta enpresa gehiago ixten ari dira Euskal Herrian, eta, horrekin batera, aldi
|
baterako
lan erregulazio txostenak ugaritzen. Erabaki hori hartu dute gaur goizean Aernovak Berantevillan duen plantan —450 langile— eta Tubos Reunidosek Trapagaranen eta Amurrion dituen fabriketan —1.000 langile inguru bien artean— Sidenor altzairutegiak, berriz, arratsaldean itxi ditu Basauriko fabrikako ateak (Bizkaia), langile batzordeak hala eskatuta.
|
|
|
Egoeraren aurrean, Alaves Baskonia taldeak aldi
|
baterako
lan erregulazioa ezarri die bere beharginei, gizarteko bestelako enpresen bideari jarraituz. Osasunak, Realak eta Athleticek, berriz, jokalariekin ituna egin dute, eta, txapelketa dagoen moduan amaitzen bada, jokalariek diruaren %20 inguru irabazteari utziko diote.
|
|
|
LAB sindikatuak salatu du administrazio publikoarekin kontratua duten hainbat enpresak aldi
|
baterako
lan espedienteak aurkeztu dituztela. Enpresek, besteak beste, zerbitzua eskaintzen dute eskolen jantokietan, haurren garraioan edo kiroldegietako garbiketa lanetan.
|
|
2021
|
|
|
Orain arte egin ditugun elkarrizketetan ondorio nagusia izan da, ohiko erabiltzaileek hor jarraitzen dutela, noski, baina soslai berri batzuk ere azaldu direla: egoera prekarioan dagoen jendea, ostalaritzako langileak edo negozio txikiak itxi dituztenak, aldi
|
baterako
lan erregulazioan daudenak, etxeko langileak, eta kontraturik gabe lan egiten duten emakumeak eta atzerritarrak. Uste dut, izan daitekeela erabiltzaile mota bat lehen gizarte zerbitzuetara jotzeak lotsa ematen ziona, eta orain egoerak behartuta joan dena.
|
|
|
Abuztuak 31 Uda garaia nahiko antzua izan zen negoziazioetan, baina bazuen arrazoia, langile batzordeak eta enpresak bazekiten abuztu amaieran elkar ikustera behartuta zeudela indarrean zegoen aldi
|
baterako
lan erregulazioa negoziatzeko. Hiru bilera izan ziren, eta enpresak berretsi zuen ez zuela helegitea kenduko.
|
|
|
Beste gatazka puntu estrategiko bat grebalariak ordezkatzeko lorturiko zirrikitua da. Haien oporrak ordezkatzen ari dira aldi
|
baterako
lan enpresa baten bitartez. «Grebalari batzuen oporrak!
|
|
|
Langileen ordezkariek azpimarratu dute, halere, krisia aldi baterako dela, eta gogorarazi dute hori bera berretsi duela Lan Ikuskaritzak joan den astean argitaratutako txostenean ere. Txostenak dio krisia behin behinekoa dela, ez dagoela kaleratzeak justifikatzeko arrazoirik, eta aldi
|
baterako
lan erregulazioa nahikoa izan daitekeela egoerari aurre egiteko.
|
|
|
Aurten haiek egitea garestiagoa da, kutsaduraren inguruko zergarengatik, eta gure eskaerek gora egin zuten». Hain handia izan zen gorakada, aldi
|
baterako
lan erregulazioa egiteko asmoa bertan behera utzi zuen. Halere, ez daki zenbat iraungo duen olatu onak:
|
|
|
Nekazaritza sindikatuekin ditugun hitzarmenei esker, PCRak egiten zaizkie behargin gehienei, baina arazoa dugu azpikontratatuta daudenekin: aldi
|
baterako
lan enpresek kontratatzen dituzte, eta etengabe ibiltzen dira Errioxa, Aragoi eta Nafarroa artean mugitzen. Hori kontrolatu nahian ari da Lan Osasun Saila, baina ertz anitzeko auzia da.
|
|
2022
|
|
|
Hala, langile guztiei soldatak igotzea, gutxieneko soldata 19.000 eurokoa izatea eta urtean 20 lanordu libre gehiago izango dituztela sinatu dute gaur. Gainera, ELAk ohartarazi du muga ezarri diotela aldi
|
baterako
laneko enpresa bidez kontratatzeari: «Langilegoaren %5a baino gehiago da aldi baterako laneko enpresa bidez kontratatu, eta gehienez 16 asteko kontratuak izan dira».
|
|
|
Gainera, ELAk ohartarazi du muga ezarri diotela aldi baterako laneko enpresa bidez kontratatzeari: «Langilegoaren %5a baino gehiago da aldi
|
baterako
laneko enpresa bidez kontratatu, eta gehienez 16 asteko kontratuak izan dira». Horrez gain, telelana arautzeko oinarriak eta gehiegiko lanaldia ekiditeko bideak adostu dituzte gaur sinatutako hitzarmenean.
|
|
|
Begien bistako ikuspegi ekonomiko bat du: gazteen artean orokortuta daude langabezia, aldi
|
baterako
lana, soldata apalak... Horrez gain, bizitzaren garestitzeak bizi kalitatearen okertzea dakar.
|
|
|
Pentsiodunek ondo hartu dute hitzarmenen ultraaktibitatea berreskuratzea, sektoreko hitzarmena enpresakoaren gainetik jartzea, soldatetan eta osagarrietan soilik bada ere, eta aldi
|
baterako
lan kontratua edo zerbitzu kontratua ezabatzea, «nahiz eta kontratua ekoizpenaren inguruabarrengatik mantendu». Era berean, hobekuntza bat da, EHPMrentzat, azpikontratek sektoreko hitzarmena aplikatu behar izatea, hitzarmen propioa izan ezean; «baina ez dezagun ahaztu lan kostuak merkatzeko balio dutela, istripuen eta prekarizazioaren kontura».
|
|
|
«Bizi baldintzak okertzen ari dira azken urteetan. Gazteriaren artean langabezia kronikoa, aldi
|
baterako
lanak eta soldata baxuak nagusitzen dira. Bizitza ere erabat garestitu da azkenaldian:
|
|
|
behin behinean jarduten duten zamaketariak. Bada, EAEko Auzitegi Nagusiak mugarri bat ezarri du azken horien lan harremanetan, bati arrazoia eman baitio bere salaketan, eta Bilboko portuko lau zamaketa enpresak eta haiek erabiltzen duten Randstad aldi
|
baterako
laneko enpresa salatzailea behin behinean kontratatzera behartu ditu. Hala ez balitz, 49.770 euroko kalte ordaina eman liokete.
|
|
|
Epailearen ustez, baina, behin behinekoen jarduna aldi baterako lanaldien legediaren arabera arautu behar da, eta ezin dira hainbeste kontratu pilatu. Epaiketan, aldi
|
baterako
laneko enpresaren abokatuak onartu zuen urtean 17.000 20.000 behin behineko kontratu egiten dituztela Bilboko portuan.
|
|
|
Epaileak Bilbo Estiba errugabetu du, eta aldi
|
baterako
laneko enpresa eta zamaketa enpresak jo ditu erantzule. Epaiketa irabazi duen zamaketariak bost horietako bat aukeratu behar du, eta enpresa horrek erabaki du finko egiten duen edo kalte ordaina ordaintzen dion.
|
|
|
SEA enpresarien elkartea da patronalaren ahotsa, eta, ELA, LAB eta CCOO sindikatuek nabarmendu dutenez, talka soldatatik harago doa. SEAri egotzi diote aldi
|
baterako
lan enpresen erabilera ez mugatzea, azpikontraten subrogazioa itunean sartu nahi ez izatea eta lanordu kopurua ez doitzea, besteak beste. Egoera hori salatzeko, manifestaziora deitu dute gaurko, Gasteizen (17:30).
|
|
|
Nola? Azpikontratekin, aldi
|
baterako
lan enpresekin, estatu mailako lan itunekin...», salatu du Mitxel Lakuntza sindikatuko idazkari nagusiak.
|
|
|
Nola? Azpikontratekin, aldi
|
baterako
lan enpresekin, estatu mailako lan itunekin...», salatu du Mitxel Lakuntza sindikatuko idazkari nagusiak.
|
|
|
KPIa %6, 5 igo izana oztopo handia bihurtu da, eta, sindikatuek azpimarratu dutenez, azken urteetan langileen erosketa ahalmena %8 txikitu da. Soldatetatik haragoko eskakizunak ere badituzte; besteak beste, aldi
|
baterako
laneko enpresen erabilera mugatzea, azpikontraten subrogazioa itunean sartzea eta lanordu kopurua doitzea.
|
|
|
KPIa %6, 5 igo izana oztopo handia bihurtu da, eta, sindikatuek azpimarratu dutenez, azken urteetan langileen erosteko ahalmena %8 apaldu da. Soldatari ez dagozkion eskakizunak ere badituzte; besteak beste, aldi
|
baterako
lan enpresen erabilera mugatzea, azpikontraten subrogazioa itunean sartzea eta lanorduak doitzea.
|
|
|
Hamalau puntu aurkeztu zituzten sindikatuek, eta horietatik bi ziren deigarrienak: soldata KPIaren arabera igotzea eta ABLE aldi
|
baterako
laneko enpresen erabilera hiru hilabetera mugatzea. Patronalak ez zituen onartu.
|
|
2023
|
|
|
Batetik, kontratu finko etenen gorakada sasoian sasoiko lanpostuetan obrako edo zerbitzu jakin baterako kontratuaren desagerpenaren ondorioa da. Aldi
|
Baterako
Laneko Enpresak kontratu modalitate horiek modu berri batean erabiltzen ari dira, baina horien soldatak eta lan baldintzak kontrolatzeko tresna berriak ezarri ditu Lan Erreformak baita ere. Gainera, lanaldi osoko mugagabe etengabeen egoerarekin alde nabarmena egon arren, finko etenek harreman egonkorra dute enpresarekin, gehienetan txandakatze gutxiago izango dute, formakuntza eskuratzeko eta trebatze sendoago bat hartzeko aukerak izanez.
|
|
|
Haserre horren erakusgarri, ELA eta LAB mahaitik altxatu ziren iragan ostiralean eginiko bileran. Arcelorrek aldi
|
baterako
lan espedientea aplikatu nahi die 7.000 langileri, eta haren baldintzak negoziatzen ari dira.
|
|
|
Bilboko lan arloko epaitegiko 5 salak Vulcanizados Zuloaga (VZ) enpresa zigortu du aurtengo apirilean indarrean jarritako aldi
|
baterako
lan erregulazioarengatik. ELA sindikatuak jakinarazi duenez, epaileak erregulazioa indargabetu du, eta, ondorioz, egoitza Zaratamon (Bizkaia) duen enpresak behin behinean etendako lan kontratu guztiak aktibatu ditu.
|
|
|
«Eusko Jaurlaritzaren dirua anbulantzia pribatuak ordaintzeko erabiltzen da, eta diru hori enpresek beren onbiderako erabiltzen dute». Horrez gain, zerbitzua «prekarizatuta» dagoela salatu du Gorostizak, aldi
|
baterako
lan asko dagoela eta horrek zerbitzuaren kalitatea okertzen duela; eta, azken finean, zerbitzua jasotzen duten herritarrek pairatzen dituztela ondorioak.
|