|
2001
|
|
|
Ama sukaldean dago labadora jartzen eta platerean jarritakoa nola irentsi duen ikusiz, hamaiketako dezente
|
bat
zergatik ez duk eramaten, galdetu dio, horren gosetua ibili partez. Normalean hamaikak aldera jaten duen txokolatezko palmera nahikoa izaten duela erantzun dio Tasiok, baina egun txarra izan dutela gaur, eskaileretan gora eta behera jardun behar izan dutela.
|
|
|
" esploradore nekatu
|
batek
zer ikus lezake tristeziaren metro kuadratu baten mugetan limoiondoz inguraturiko kaminoak ezpadira; zer ikus lezake ardo usaineko muinoak eta eskifaia eroek gidatu ontzi gorriak salbu. ikus lezazke apika kristalezko irla batzuk, urre edo zilarrezko ziutate bat goizaldean, ikus lezazke suge erraldoiak, tigreak eta bale urdinak ozeano epel batean murgiltzen; ikus lezazke bi emakume soineko laranja...
|
|
|
Gaizkienik, aldiz, Rajasthan: liburu
|
batean
zer dagoen jakiteko %6 lagun bakarrik dira gai.
|
|
|
Liburu horrek hindu zintzo
|
batek
zer egin behar duen erakusten du. Ze garbiketa egin, ze soineko jantzi, ze otoitz esan, norekin ezkondu.
|
|
2002
|
|
|
Egia esan, ijito direnetz duda handia egiten dut nik. Ardi itotzea otsoei edo medikuek gaitz
|
bat
zer den ez dakitenean errua birusei leporatzen dieten bezala, horrelako okerkeriak ijitoen bizkarrean ipintzen dituzte batzuek.
|
|
|
–Galde iezaiozu Donibaneko emakume
|
bati
zer den muxarra eta zer den lupia, eta berehala esango dizu. Galde iezaiozu karrera egin duen mediku bati zer den kolesterola eta azido urikoa, eta hark ere berehala esango dizu.
|
|
|
–Galde iezaiozu Donibaneko emakume bati zer den muxarra eta zer den lupia, eta berehala esango dizu. Galde iezaiozu karrera egin duen mediku
|
bati
zer den kolesterola eta azido urikoa, eta hark ere berehala esango dizu.
|
|
2003
|
|
|
zuk idatzi duzu nobela baina ni naiz hor dagoena. Senarrak ez zekien, ezin zezakeen jakin, zaila baita orrialde sorta hanka artean estutuz begiak bilduta dagoen emakume
|
batek
zer pentsatzen duen jakitea. Berak abereekin lan egiten zuen edo, hobeto esanda, abereen psikologia ikertzen zuen eta ez zuen giza sentimendu korapilatsu guztiak zertan ulertu.
|
|
2004
|
|
|
–Gaur euskararen kontra ez dagoela askok esaten du, baina ez al da kontra egotea alde ez egotea??. 608 Zer da, izan ere, gaur eta hemen, hizkuntzen eta hizkuntza herrien arteko harremanak eratuak dauden bezala eratuta egonda, euskararen alde egotea? Lurraldez, erabilera esparruz eta gizarte estatuz hondoa jota dagoen hiztun herri
|
batean
zer nolako engaiamendu neurria galdegiten dio euskal hiztunari. Epelkeriak eta txepelkeriak erauzirik, muturreko egoeretan, ez al genuke muturreko jarrera hartu behar?
|
|
|
Lehor lehorrean, barrualdean. Ze barrualdeko neska
|
batek
zer esan jakin barik uzten bazaitu, ahalegindu arren ahotsa ez bazaizu heltzen ahora neska baten erruz, orduan akabo, amigo. Orduan bai.
|
|
|
Halako batean, auto bat agertu zen karrikaren buruan. Une
|
batez
zer egin ez nekiela gelditu nintzen, autoaren argiek itsututa, gauez errepideetan harrapatzen dituzten piztien antzera. Urrats bat egitera behartu nuen neure burua.
|
|
|
Tabernarena erdi kasualitatea izan zela esan dut, eta ez alferrik. Izan ere, amak bazekien taberna
|
bat
zer zen, Donostiako Parte Zaharreko batean enplegatua egon zenez gero, zerbitzari lanetan, barraren atzean batez ere, edariak eta pintxoak saltzen eta banatzen, eta pentsatzen dut berak ere izango zuela zerikusirik erabaki harekin. Hantxe ezagutu baitzuten elkar, amak lan egiten zuèn tabernan.
|
|
|
–Harekin ikasi nian dakidan guztia: penalti
|
bat
zer den, orsai bat –esaten zidan amonak–, baita futbol taktikak ere: WM, 4. eta auskalo zenbat gauza gehiago.
|
|
2005
|
|
|
–Ez, baina hanburgesa
|
bat
zer den badakit, eta. McDonald, s eko bezero goseak hanburgesa amets??.
|
|
|
Tira, badakit hor zaudela. Zortea izan duzu, jakin izan banu, bertan utziko nizun Akita ko txakurra, horrelako
|
batek
zer egin dezakeen jakin zenezan. Ekartzea nahi duzu?
|
|
2006
|
|
|
Labeguerie izan zen, Raimonen ondoren, gitarra soil
|
batekin
zer lortu zitekeen agertu ziguna. Labeguerie, gero, kantuen arrakastaren ondoren, politikan sartu zen, eta sartu zuten haiek laidoz eta irainez lurperatu zuten handik gutxira, Txipri Arbelbidek Enbatari buruzko bere liburuan ongi esplikatu duen bezela.
|
|
|
Nola gertatzen da nazio bat historikoki interesantea eta beste bat ez? Nazio historiagin
|
bat
zerk, zein elementuk, betegiten du eta ahalmentzen du historiko sozialki. Nazioa osatzen duten osagarri ezberdinen artean, elementu propioki historiagina bakandu eta erakutsi ahal izan baita.
|
|
|
Istant
|
batez
zer erantzun ez zekiela gelditu zen Agerre. Berak Ramirez Bakedanokoaren arrebaren gainean espero zuen galdeketa.
|
|
|
Orain bezala, orduan ere, adin horretan, armadek peoi edo laguntzailetako baizik ez zituzten mutikoak onartzen. Baina, zer deabru, infantzoi nintzen, Migel Mailuren iloba, setio
|
bat
zer zen banekiena eta, ustez bederen, lau etsai garbitu berria (egiazki bat baizik ez bazen ere eta hura erlijiokidea, ahantzi gabe bertze baten laguntza behar izan nuela balentria egiteko). Gizon ote nintzen, bertzalde, Ramonari egiten ahal zioten galde.
|
|
2007
|
|
|
Osoaz, filosofia egin daiteke, baina ez zientzia. Errealitate sozial
|
bat
zer den, herri bat esaterako, analitikoki bakarrik atzeman daiteke, hots, herriaren bizitzako zati ezberdinak (hizkuntza, erlijioa, lana, artea) bereiziz eta ikertuz, eta gero bakarrik beren elkarrekikotasunean aztertuz. Are, Dilthey-ren ezespena errotikoa da:
|
|
|
izan ere, gizakiaren kausalitate modu bakoitzak, izaera bat [karaktere bat] behar du, h. d., bere kausalitatearen lege bat, eta hau gabe inolaz ere litzateke izan kausa? 45 Gizakiaren kausalitatea, gizakiarena den bezainbatean, ez da kausalitate mekanikoa, orokorki, izpirituala? baino; eta konkretuago, karaktere baten kausalitate legez ematen zaigu (gizaki
|
bat
zer den, ez zaigu artekogabeki ematen, baizik haren egintzetan ageri den bezainbatean; eta haren egintzetan ez zaigu arima edo nahimen edo bezala ematen, karaktere bat bezala baino), eta hain zuzen karaktere enpiriko bezala, batetik (kausa naturalen menpekoa: bere sexu, tenperamentu, etab. generikoen arabera), eta karaktere adigarri bezala bestetik (kausa naturalez gaindikoa, librea, guztiz norbera).
|
|
|
552 Euskal Herrian ere batzuek autoktoniari eta antzinatasunari (eta, enda garbitasunari?) inportantzia eman izan diote. Ortega Gasset bezalako Hegelzale
|
batek
zer pentsatu behar zuen, aise asmatzen da. Bakarrik, Ortega-ren iseka batzuk euskaldunen lepotik horren karira, autoktonista eta antzinatearen harro horiek ulertu ere dituzte egin.
|
|
|
–La gran época de las ciencias del espíritu ha impuesto, en lucha con el sistema conceptual del siglo XVIII, el carácter histórico de las ciencias de la economía, del derecho, de la religión y del arte? 694 Bigarren premisa, metodoaren aldetik, konparatismoa da: hizkuntza, literatura, erlijio
|
bat
zer den ikertzeko, beste hizkuntzekin, etab., alderatzen da. –Al rechazar la escuela histórica en las ciencias del espíritu la deducción de verdades universales por medio del pensar constructivo y abstracto, no le quedó sino el método comparado para poder llegar a verdades de la mayor generalidad.
|
|
|
Ordu erdi
|
batean
zer egin ote daitekeen ez dakienari esan behar diot gauza asko egin daitezkeela, egin daitezkeela sekula pentsatu gabeak, egin daitezkeela pentsatutakoekin batera, jakina. Hasteko, autobusetik jaitsi bezain pronto, kafetegi batera sartu ninduen, arrapaladan ia.
|
|
2008
|
|
|
–(?) Kontatu nizun aurreko
|
batean
zer nola joan zitzaigun Guadabrezora egin behar genuèn bidaia, baita nola Ama Birjinak babestu gintuen, markesa andereak ez du inongo dudarik behintzat, heriotza seguru batetik.
|
|
|
Argudio ahul samarra iruditu zitzaidan niri. Baina ezin jakin superstizioso
|
bati
zerk eragingo dion, eta, nire harridurarako, George Merry asko lasaitu zen.
|
|
|
Esan nian nik, hondatu egin huela hire Biblia. Zin egiteko balio ez badu, espiritu
|
batek
zer emango du ba, bere truke. Ezta hauxe ere!
|
|
|
–Ederki, esan nion nik?, ez naiz inozo
|
bat
zer espero behar dudan ez jakiteko. Ba, datorrela okerrena, niri gutxi axola.
|
|
|
Ibilalditxo bat egin dugu, bizikletaz noski, eta atseden hartzeko gelditu gara. Orduan, handik gertu daukan borda
|
batean
zer edo zer hartzeko gonbita egin dit. Nik onartu.
|
|
|
Bere izatearen funtsa etnozidioan oinarritzen duen alderdi batekin hitzarmen demokratikoa? Sistema nazional totalitarioan hazi eta hezi den alderdi
|
batek
zer dauka demokraziatik. Hori da jakin nahi nukeena.
|
|
|
agintari abertzale horiek ez dakitelako zer den euskaldun izatea gure herrian. Ez dakitelako hizkuntza
|
bat
zer den. Ez dakitelako hizkuntza batean bizitzeari darion identitate soziolinguistikoa zertan den.
|
|
|
Horretan guztian gauzarik harrigarriena zera egiten zait niri: Lertxundi bezalako euskaltzale
|
bat
zergatik sartzen den sasi nazionalismo horren nahas mahasetan. Zalloren kasua besterik da, seguru asko:
|
|
|
–Puta zaharrek, moztu zuen Barbosak, arrangura kutsurik gabe?, sekulako bizipenak dauzkate. Gaztetxo
|
batek
zer ostia kontatuko dizu bizitzaz?
|
|
|
Litekeena zen hura ere, ni bezalaxe, arrunta eta ordezkagarria izatea, litekeena zen hark ere, nik bezalaxe, bulegari baten fenotipoa izatea (begirada nekatua, sorbalda eroriak), eta litekeena zen, parekotasunak asmatzen hasita, bainujantzia ere antzekoa izatea. Emakume batek horrelako gizaseme
|
batengan
zer ikus lezakeen irudikatu ezinik ari nintzen, olatuen artetik atera eta ile adatsetik ura zeriola niregana etortzen ikusi nuenean.
|
|
|
"(...) Kontatu nizun aurreko
|
batean
zer nola joan zitzaigun Guadabrezora egin behar genuèn bidaia, baita nola Ama Birjinak babestu gintuen –markesa andereak ez du inongo dudarik behintzat– heriotza seguru batetik. (...) Geroztik, baina, denbora pixka bat pasatu da, eta beste bat da Ama Birjinari egiten diogun eskaria.
|
|
2009
|
|
|
Beti izaten gara nolabait jakin min, laster badoala dakien
|
batek
zer pentsatzen duen, buruan zer gogoeta edo interes darabilen. Nire aurrean betiko kontuak baino ez zuen inoiz aipatu.
|
|
|
–igesi/ doan erri arnasa?; E, 54: , euskaldun
|
batek
zer gura dauan/ gatx jakin leiteke?. Txillardegiren Leturia n beste hainbeste gertatzen da.
|
|
|
Ezpata espainolak atera gaitu gure irla hodeipekotik eta historian sarrarazi. Jesuiten alumno eta kristau zintzo
|
batek
zergatik ez kriminala kontsideratu ezpata bortxakoi hori. Hemen bigarren puntua lotzen da:
|
|
|
Ala zuri ala beltz. Ez gara konturatzen apika, hori Elizaren interesa eta Elizek berek inposatu duten dilema dela (gero sinesgabeek, oharkabeki seguru asko, eliztar sinestunak izan ziren garaitik kuestionatu ere gabe jarraitu egiten dutela ematen duen ikuspegi dogmatikoa), eta pentsamendu ez dogmatiko
|
batek
zergatik onartu arrazoirik batere ez dagoena. E. S. Brightmanek azterketa bat dauka. Russell, s Philosophy of Religion?
|
|
|
–Hori ez? , une
|
batez
zer erran ez zekiela gelditu zen?. Jainkoarren, ez zaizu susmagarria iruditzen enpresak oraintxe amore ematea?
|
|
|
Une
|
batez
zer erran ez zekiela gelditu zen Oskar. Posible zen Anak bere benetako izena ez erabili izana.
|
|
|
–Zure notetara begiratzea besterik ez zenuen, jakiteko kukurbitazea
|
bat
zer den, baina zuk behar bezala begiratu ez eta beste bat izango duzu hurrengoan.
|
|
|
fabrika? ...atal bat, atal funtsezkoa, sarritan, familiaren aurretik?, bere harrotasun autoestimuen neurrikoa, eta fabrikak bere bideari ekiten baitzion, osasuntsu, arazoak arazo; Nazariok, baina, bazituen, gizon bezala, beste behar batzuk, urte erdi hartan bazter utzi zituenak, eta haiei kasu egiteko ordua ere iritsi zen, beharbada; izan ere, zuloan sartu zuten, bai, munstroa, ezin dei baitzitekeen beste era
|
batean
zer hura, garbi hitz eginda, nork bere burua engainatu nahi ezean?, munstroak orbetarrak urte erdi lehenago beste zulo batean sartu zituen bezala, ezinegonaren eta angustiaren zuloan?, eta garaia zen beraiek, orbetarrak, zulo hartatik irten zitezen, hilak lurpera, biziak mahaira?
|
|
|
–Zure bidea eta nire bidea bi dira, baina auskalo egunen batean ez ote dugun topo egingo??, baita aurki egin ere, ikusi ez ezik, hurbiltzen ari baitzen Domingo pauso azkarrean, hurbiltzen eta hurbiltzen, bertara heldu zen arte, non hiruzpalau langile ikusi baitzituen: galdetu zion haietako
|
bati
zertan ari ziren, eta langileak erantzun zion biltokiak prestatzen ari zirela, biharamunean kargatu behar baitzuten ontzia, biharamunaren biharamunean partitzeko; galdetu zion, ondoren, non aurki zezakeen ontziko patroia, eta langileak erantzun zion berandu gabe iritsiko zela, zeren beraiek egiten ari ziren lana, bukatuxea zutena, gainbegiratzekotan geratu baitzen, arratsalde partean, ilundu aitz... hementxe egongo naiz zain orduan; eta hala, itsasontziaren parean geratzen zela, aurrera eta atzera, atzera eta aurrera, gizon bat ikusi zuen Ianua Coelli ra hurreratzen, handik ordubetera gutxi gorabehera, eta Domingok irri egin zuen, gizon hark, aurpegiz ezagun egiten zitzaionak, beste bat oroitarazi ziolako, beharbada, Adarekin eta Maria Bibianarekin hiruzpalau hilabete lehenago ikusi zuèn Lobos de mar eko kapitaina, menturaz, hegal zabaleko fieltrozko kapeluak hartara eraman zezakeen?, edo bere burua inkontzienteki engainatzen ari zelako, hain zen handia Domingoren antsietatea eta hain handiak haren gogoa eta beharra, memento haren berezitasuna azpimarratzera, baita apaintzera ere, bide batez?
|
|
|
Zortzi metro karratu baino gehiago izango ez zituèn ziega itxurako hartan sartu ahala, aita semeek elkar besarkatu zuten, besarkada luze eta ezin estuago batean: ...n, negar zotinak eragindakoak, eta semeak aitaren hasperenak, negarraren ertzekoak haiek ere, aitak semeari harro nago zutaz esaten zion bitartean, eta semeak aitari ni ere bai zutaz; ilunpea lekukotzat hartu ezean, ez zuten beste lekukorik, eta horregatik luzatu zituzten aita semeek, beharbada, bihotzetik bihotzera hedatutako adierazpen haiek, beste egoera batean, argitan, adibidez, eta lekukoren
|
batekin
zer esanik ez, nekez egingo zituztenak, biek ala biek jasotako heziketa sentimentalean, eta haien balio eskalan, ondorioz?
|
|
|
Paper hauetan guztietan. Mitrofan?
|
bat
zer den esaten da. Munduko Mitrofanak esplikatzen dira.
|
|
|
Bazekien nire bulkada
|
bat
zer zen, eta hala ere ez zen uzkurtu. Arestiko doinu berean mintzatu zitzaidan:
|
|
|
Zortzi metro karratu baino gehiago izango ez zituèn ziega itxurako hartan sartu ahala, aita semeek elkar besarkatu zuten, besarkada luze eta ezin estuago batean: ...gar zotinak eragindakoak, eta semeak aitaren hasperenak, negarraren ertzekoak haiek ere, aitak semeari harro nago zutaz esaten zion bitartean, eta semeak aitari ni ere bai zutaz; ilunpea lekukotzat hartu ezean, ez zuten beste lekukorik, eta horregatik luzatu zituzten aita semeek, beharbada, bihotzetik bihotzera hedatutako adierazpen haiek, beste egoera batean –argitan, adibidez, eta lekukoren
|
batekin
zer esanik ez– nekez egingo zituztenak, biek ala biek jasotako heziketa sentimentalean –eta haien balio eskalan, ondorioz– sentimenduak adieraztea ez baitzen gizonen gauza; eta, hala eta guztiz ere, aita semeek, inongo lotsarik gabe, sentimendu haiexei ematen zieten forma eta adierazpidea, harik eta, barruko urak –urak eta odolak– baretzen hasi zirenean, Nazariok Teofilo ...
|
|
|
" Zure bidea eta nire bidea bi dira, baina auskalo egunen batean ez ote dugun topo egingo...", baita aurki egin ere, ikusi ez ezik, hurbiltzen ari baitzen Domingo pauso azkarrean, hurbiltzen eta hurbiltzen, bertara heldu zen arte, non hiruzpalau langile ikusi baitzituen: galdetu zion haietako
|
bati
zertan ari ziren, eta langileak erantzun zion biltokiak prestatzen ari zirela, biharamunean kargatu behar baitzuten ontzia, biharamunaren biharamunean partitzeko; galdetu zion, ondoren, non aurki zezakeen ontziko patroia, eta langileak erantzun zion berandu gabe iritsiko zela, zeren beraiek egiten ari ziren lana, bukatuxea zutena, gainbegiratzekotan geratu baitzen, arratsalde partean, ilundu aitz... hementxe egongo naiz zain orduan; eta hala, itsasontziaren parean geratzen zela, aurrera eta atzera, atzera eta aurrera, gizon bat ikusi zuen Ianua Coelli ra hurreratzen, handik ordubetera gutxi gorabehera, eta Domingok irri egin zuen, gizon hark, aurpegiz ezagun egiten zitzaionak, beste bat oroitarazi ziolako, beharbada, Adarekin eta Maria Bibianarekin hiruzpalau hilabete lehenago ikusi zuèn Lobos de mar eko kapitaina, menturaz –hegal zabaleko fieltrozko kapeluak hartara eraman zezakeen–, edo bere burua inkontzienteki engainatzen ari zelako, hain zen handia Domingoren antsietatea eta hain handiak haren gogoa eta beharra, memento haren berezitasuna azpimarratzera –baita apaintzera ere, bide batez– bultzatzen zutenak, bere burua animatzeko besterik ez bazen ere; egoera hartan gauza bakar batez baitzegoen Domingo ziur:
|
|
|
–Zure notetara begiratzea besterik ez zenuen, jakiteko kukurbitazea
|
bat
zer den, baina zuk behar bezala begiratu ez eta beste bat izango duzu hurrengoan.
|
|
|
Benjamin Mariaren omenezko afarian, sumendiaren indarra sentitzen zuen Nazario Orbek bere baitan, eta sumendiaren indarrarekin oheratu zen, aspaldiko partez; urte erdian bizi izandako tentsioaren eta gabeziaren eraginagatik –tentsioak, besteak beste, emaztearekiko urruntasuna ekarri zion–, halako antzutasun existentzial batean murgildu zen, bere baitan hustasun bat zabaldu balitz bezala, erabatekoa ez zena, bere baitan zerumuga bat zeukalako: ...atal funtsezkoa, sarritan, familiaren aurretik–, bere harrotasun autoestimuen neurrikoa, eta fabrikak bere bideari ekiten baitzion, osasuntsu, arazoak arazo; Nazariok, baina, bazituen, gizon bezala, beste behar batzuk, urte erdi hartan bazter utzi zituenak, eta haiei kasu egiteko ordua ere iritsi zen, beharbada; izan ere, zuloan sartu zuten, bai, munstroa –ezin dei baitzitekeen beste era
|
batean
zer hura, garbi hitz eginda, nork bere burua engainatu nahi ezean–, munstroak orbetarrak urte erdi lehenago beste zulo batean sartu zituen bezala –ezinegonaren eta angustiaren zuloan–, eta garaia zen beraiek –orbetarrak– zulo hartatik irten zitezen, hilak lurpera, biziak mahaira... bizinahia eta iraun nahia halaxe mintzatzen zitzaizkion, beharbada, Nazariori, kontzientzia...
|
|
2010
|
|
|
Denborarekin, baina, bilakaera bat izan nuen, pentsamendu askatasuna eta errepublikaren moldeak hobestera eraman nindutenak? ni bezalako ateo
|
batek
zer gutxiago!, ateo berezia banintzen ere, hori bai, bere ateismoa buru barneko esparru mugatuan bizi nahiago zuena plaza betean baino, non matxinadarako eta erreboltarako akuilagarri bihur baitzitekeen. Zeren, monarkia sistema atzerakoitzat nuen arren, are txarragotzat jotzen bainituen bat bateko aldaketa traumatikoak, halakoetan beti irudikatzen nuen jendaila Regina enean sartzen, nork bere eskuan makila, sardea edo fusila zeramala?, beste sistema zuzenago bat bilatzen zutenak, sozialismoa, komunismoa, edo anarkismoaren sistemarik gabeko sistema, denak ere bortxaz lortuak?, baina praktikan mila eta mila gorpu uzten zituztenak gudu zelaietan?
|
|
|
Badakizue zer den milimetro bat? Bada, hori!?, eta, milimetro
|
bat
zer zen modurik grafikoenean azaldu nahian, hatz erakuslea hatz lodira hurbilzen zuela, aitak bere ondorio existentzialak atera zituen: –Beleak hazi, eta begiak aterako dizkizute!?.
|
|
|
Baina Pagoagako Ama Birjinaren agerketak aipatu dizkizut eta utz iezadazu kontatzen istorio bat, han gertatutakoaren aurrekari gisa, ikus dezazun begi kolpe
|
batez
zertaz ari natzaizun apaingarrien kontu honekin.
|
|
|
Baina horiek Gobernuak ez zituen nahita egin. Zuk ez daukazu, ehuneko ehunean, epaile
|
batek
zer egingo duen bermatzerik?.
|
|
|
Akordiorako baldintza bila.(?) Merezi du Irlandakoa gogoratzea. Joko politikorako behar diren gehiengoak eta erkidego
|
bat
zer den erabakitzeko beharrezkoa den akordio zabala berezi zituzten. Horren arabera,, adostasun nahikoa?
|
|
|
eta. Palenque? idatzi zuen, horrelako bilaketa
|
batetik
zer espero zezakeen oso ondo jakin gabe, eta aurkitutako lehenengo orrialdean iltzatuta geratu zen. La jornada izeneko egunkari baten albistea zen, eta Amaiak bi aldiz irakurri behar izan zuen dena ondo ulertzeko.
|
|
|
Hura ez zen Felixinentzako tokia, bistan da, baina momentuan ez nengoen horretan pentsatzeko; bost axola gainera mutiko atzeratu
|
batek
zertan pasatzen zuen denbora, parkean kaniketan edo manifetan desafinatzen. Azkar ahaztuko nuen beraz Felixin hura eta bere kantua, handik laster beste ekitaldi batean ikusi ez banu.
|
|
|
Badakizue zer den milimetro bat? Bada, hori!", eta, milimetro
|
bat
zer zen modurik grafikoenean azaldu nahian, hatz erakuslea hatz lodira hurbilzen zuela, aitak bere ondorio existentzialak atera zituen: " Beleak hazi, eta begiak aterako dizkizute!".
|
|
|
Denborarekin, baina, bilakaera bat izan nuen, pentsamendu askatasuna eta errepublikaren moldeak hobestera eraman nindutenak... ni bezalako ateo
|
batek
zer gutxiago!, ateo berezia banintzen ere, hori bai, bere ateismoa buru barneko esparru mugatuan bizi nahiago zuena plaza betean baino, non matxinadarako eta erreboltarako akuilagarri bihur baitzitekeen. Zeren, monarkia sistema atzerakoitzat nuen arren, are txarragotzat jotzen bainituen bat bateko aldaketa traumatikoak —halakoetan beti irudikatzen nuen jendaila Regina enean sartzen, nork bere eskuan makila, sardea edo fusila zeramala—, beste sistema zuzenago bat bilatzen zutenak —sozialismoa, komunismoa, edo anarkismoaren sistemarik gabeko sistema, denak ere bortxaz lortuak—, baina praktikan mila eta mila gorpu uzten zituztenak gudu zelaietan... gauza jakina baita ideiarik gorenen izenean egin izan direla sarraskirik handienak, Meyer jauna ere kategorikoa zen iritzi hartan:
|
|
|
Baina Pagoagako Ama Birjinaren agerketak aipatu dizkizut eta utz iezadazu kontatzen istorio bat, han gertatutakoaren aurrekari gisa, ikus dezazun begi kolpe
|
batez
zertaz ari natzaizun apaingarrien kontu honekin.
|
|
2011
|
|
|
–Bakarrik hagoela? Hemen nagok ni, eta hor bestaldean irakurlea, idazle memelo
|
batek
zer kontatuko dion begira.
|
|
|
Zer egin ezin badugu asmatu, ez egiten ikasi dugu. Herri
|
batek
zer ez duen egin behar baldin badaki, herri hori erne dago, adimena dauka, sena, erresistentziaren lehen pausoa eman du.
|
|
|
Odola berritu! Arduradun on
|
batek
zertarako behar dik, odol berria?.
|
|
|
Tasio ezagutu eta fikzionatu nezakeela konturatu nintzen, urtebete baino gehiago eman nuen produktore bila, ezezkotan nintzenean aurrera ateratzea lortu nuen, eta bat batean ikusten duzu komertzialki, kritikarien aldetik eta baita nazioartean ere inoiz pentsatuko ez nuen erantzuna duela. Hasi nintzen ezagutzen zinema mundua zer zen, eta pelikula
|
batek
zer nolako oihartzuna, dimentsioa eta zabalkuntza izan ditzakeen?. Zinemaren botereaz aurrerago ere jabetuko zen zuzendari nafarra, Historias del Kronen lanak gizartean hautsak harrotu zituenean.
|
|
|
Lauraren heziketak pixka
|
batean
zer pentsatua eman zion, alegia zuzena ote zen langile batek begia jotzeaz hitz egitea berari. Baina ongi asko ulertu zion.
|
|
|
Elisaren alabek irribarreari eutsi, eutsi diote, baina erabakiak hartzea normala baino gehiago kostatu zaie, uste dut ni bezain protokolo bila ibili direla, ez dakite familia bainu
|
batean
zer egin behar den. Miresgarria hala ere egoeraren bridak zein denbora gutxian utzi dituzten amaren esku, nahikoa izan baita pare bat irribarre aldirekin egoera beren eskemetara egokitu eta egoera gidatzera jartzeko.
|
|
|
Guardiolak normal erantzun die, katalanez. Nazioarteko agerraldi
|
batean
zergatik ari den katalanez galdetu diote orduan beste kazetari batzuek. Entrenatzailea argi mintzatu da:
|
|
|
Ezker abertzalearen bozeramailea une
|
batean
zer pentsa geratu da, beste zerbait erantsi ote lukeen, baina gero zuhurtziaren harra piztu zaio aholku emaile, gehiago esatea gehiegi esatea ez ote den.
|
|
|
Edozein berri jakitean, berriro pizten duk sufrimendua gurean, berriro hasten gaituk arratsalde hura oroitzen, bizitzen, eta hori ez duk ona, ezin duk ona izan. Egunen
|
batean
zer gertatu zen jakiten badugu, pentsa ze eragin izango duen amarengan heriotzaren aurreko sufrimenduak jakiteak, xehetasun guztiak ezagutzeak. Pentsatu al duk horretan?
|
|
|
Mikel une
|
batez
zer erran ez zekiela gelditu zen. Ez zitzaion oso arraroa gertatu Julenek drogak hartzen zituelako ideia, ederki baitzekien haxixa erretzen zuela nerabea zenetik.
|
|
|
Ohartu zen erasotzaileak borda hartan babesturik zeudela. Une amaiezin
|
batez
zer egin ez zekiela gelditu zen.
|
|
2012
|
|
|
Pertsona normal
|
batek
zer egingo lukeen galdetu zenion zeure buruari. Itxarongelan igaro beharreko minutuak irakurriz beteko zituela iruditu zitzaizun eta aldizkari bila hasi zinen.
|
|
|
Bestela, bakarrik ikasiko duzu morala eta etika zer den. Galdegiozu gizaki aske
|
bati
zer egin gura duen. Gizaki aske batek ez du mina gogoko izango inoiz.
|
|
|
Bi Mundu Gerren tarte labur hartan sortu zen Bauhaus! Ba al dakizu gerra
|
bat
zer den?
|
|
|
Zuk ez zenion ezjakintasu hari garrantzirik ematen, jakin bazenekielako sekretu horiek inongo interesik ez zutela. Baina nik nire horretan jarraitu nuen eta, larunbat goiz batean, gosaritan, Analyst
|
bat
zer arraio zen galdetu nizun.
|
|
|
ez zuela lokalizatu oraindik El envíoren alerik, jakina, pentsatu nuen nik?, baina bai, kasualitatez, García San Martínen ibilbidearen inguruko informazio apur bat. Amara Berriko Txatarman tabernan, ezagun batzuekin hizketan ari zela, nire eskaeraren kontua aipatu zuen, eta haietako
|
batek
zer edo zer zekiela azaldu zion: antza, Miedo de cuentos argitaratu ondoren, eta probintzietako idazleei suposatzen zitzaien karrera eredu tradizionalari jarraiki, Madrilera jo zuen Alex García San Martínek, Espainiako literatur sistemaren erdigunera.
|
|
|
Bertute guztietarako joera orokorraz hornitu dituenez Naturak houyhnhnm zintzo haiek, eta ezertxo ere ez dakitenez izaki arrazional
|
batengan
zer den gaizkia, adimena lantzea eta guztiz beronen gobernupean egotea da haien goiburu nagusia. Eta adimena ez da haientzat guretzat bezala zerbait eztabaidagarria, auzigai baten bi alderdietan argudiatzen baitugu onargarriro; baizik eta berehala betetzen zaituena uste osoz; horrelakoa izan behar du, grinaz eta interesez nahasi, ilundu edo kolorgetua ez dagoenean.
|
|
|
...ra ote nuen ikusteko gogoa izan zuten haien arteko bizpahiru gaztek; makinara igo eta, poliki poliki, aurpegirantz hurbildu zitzaizkidalarik, haietako batek, guardiako ofizial batek, lantza mutur zorrotza barrura samar sartu zidan ezkerreko sudurzulotik, lastoz bezala kili kili egin eta doministiku eragin zidana bortizki; berehala hanka egin zuten nik ikusi gabe, eta hiru aste igaro ziren hain bat
|
batean
zergatik esnatu nintzen jakin nuen arte. Ibilaldi luzea egin genuen egun haren gainerakoan eta, gauean, alde bakoitzean bostehun zaintzaile nituela hartu genuen atseden; erdiek zuziak zituzten eta beste erdiek uztaiak eta geziak, botatzeko prest mugitzera ausartzen banintzen.
|
|
|
Halere, zilegi bekit esatea jaun ohoragarri hark, niretzat gauza harrigarria, hobeto ezagutzen bide zuela yahooen izaera nik neuk baino. Gure bizio eta txorakeria guztiez jarduten zuen, eta sekula aipatu ez nizkion asko ere aurkitu zituen, bere herrialdeko yahoo bat adimen pixka
|
batez
zer nolako gaitasunak zertzeko gai izan zitekeen suposatuz bakarrik; eta aski egiantz handiaz ondorioztatzen zuen zein izaki donge eta mespretxagarria izan behar duen.
|
|
2013
|
|
|
Izan gaitezen ausartak eta egin dezagun galdera: naufrago nekatu
|
batek
zer ikus lezake tristeziaren metro karratu baten mugetan. Versus bera mintzatuko zaigu orain:
|
|
|
–Miren, ez dut ulertzen halako txikikeria
|
bategatik
zergatik kabreatzen zaren hainbeste...
|
|
|
Lorenek bere molde eta moduak zituen, eta hala, lurralde berriren batera joan behar zuen bakoitzean, berak egiten zuen, lehenik eta behin, bidaia, bisitatu beharreko tokiak in situ erabaki, agentziatik lortutako kontaktuekin harremanetan jarri eta egiteko guztiak egiteko: bat bateko gaixotasun larri baten edo balizko istripu
|
baten aurrean
zer egin, zortzi bidaiarirentzako 4x4 egoki bat non alokatu, etab?
|
|
|
Lehengo batean, konparazio batera, gure amari orkatila bihurritu, eta hamar bat egunetan ibili zitzaiguan, ezinean, kexuka? eta badakik egun
|
batean
zer erran zion Raissak? –Burdinak urrezko taupadak amets?.
|
|
|
–Ni bezalako zakur infidel
|
batekin
zer eginen dute hiretarrek. Beren galeretara lotu, espainolek bezala?
|
|
|
Heretikoa zinen oraino. Heretiko
|
bati
zer axola Elizaren printze bat garbitzea?
|
|
|
Han, arrebak egiten zion bisita. Leirok gogoan du horietako
|
batean
zer gertatu zitzaion. «Arrebak txorizoz eta urdaiazpikoz betetako poltsa bat eman zion.
|
|
|
Dendan baziren bizpahiru itsusiago; eta ertzetan duen satinaren ordez beste kolore politago bateko puska bat josten diodanean, oso onargarri geratuko dela uste dut. Gainera,___ shireko ofizialak Merytonetik joaten direnean ardura gutxi izango du uda honetan
|
batek
zer janzten duen, eta hamabost egun barru aldenduko direnez...
|
|
|
Eta zein dohain du Lydiak, zein lilura dauka, gaztetasuna, osasuna eta umore alaiaz gain, Wickhamek ondo ezkontzearen onura guztiak nire ahizparen ederragatik alde bat uzteko? Batailoiaren aurrean bere izena lohitzearen beldurrak ohoregabeko ihes horri norainoko mugak jar diezazkiokeen, hori ezin dut nik esan; izan ere, ez dakit halako urrats
|
batek
zer nolako ondorioak ekar ditzakeen. Baina zuk jarritako beste eragozpenari dagokionez, ez dut uste arrazoi sendoa denik; Lydiak ez dauka bere alde aterako den nebarik; eta gure aitaren jokamoldea eta laxotasuna ikusita, bere etxean gertatzen zenari, itxuraz behintzat, betidanik eman dion arreta gutxia ikusita, Wickhamek beharbada pentsatuko zuen arazo honetaz ere gure aitak beste edozein aitak baino gutxiago egin eta pentsatuko zuela.
|
|
|
Lorenek bere molde eta moduak zituen, eta hala, lurralde berriren batera joan behar zuen bakoitzean, berak egiten zuen, lehenik eta behin, bidaia, bisitatu beharreko tokiak in situ erabaki, agentziatik lortutako kontaktuekin harremanetan jarri eta egiteko guztiak egiteko: bat bateko gaixotasun larri baten edo balizko istripu
|
baten aurrean
zer egin, zortzi bidaiarirentzako 4x4 egoki bat non alokatu, etab...
|
|
|
–Bai –erran zuen Omarrek– Baina, alde batetik, zernahi ikasteko gogoa badu ere, bertzetik, harritzen gaituzten erranak botatzen ditik aldika, harri eta zur uzten gaituztenak, berezko jakituria bat balu bezala, berak sekula ikasi behar izan ez duena. Lehengo batean, konparazio batera, gure amari orkatila bihurritu, eta hamar bat egunetan ibili zitzaiguan, ezinean, kexuka... eta badakik egun
|
batean
zer erran zion Raissak? " Burdinak urrezko taupadak amets".
|
|
2014
|
|
|
Orain deituko naute, box bat seinalatuko didate, gerritik gora eranzteko eta ohe baten paperezko bilkariaren gainean etzateko eskatuko didate. Mediku
|
batek
zer moduz nagoen galdetuko dit. Tentsioa berriz neurtuko didate, elektrokardiograma bat egin eta emaitza betikoa izango da:
|
|
|
Pertsonaien harremanetan, haien psikologian eta sentimenduetan oinarrituriko eleberria dugu hau, baina ez inola ere sentimentala eta gozoa. Adiskidetasunaren balioa, leialtasunaren zentzua, bikotekide
|
bati
zer eskatzen ahal diogun, diruak eta diru ezak sortzen dizkiguten katramilak, horra orri hauetan topa daitekeen koktelaren zenbait osagai.
|
|
|
Rafak halako
|
bati
zer esango ziokeen asmatu ezinik geratzen naiz; zirto zorrotza mihira etorrita ere, isiltasun zuhurra aukeratuko luke seguruena.
|
|
|
Herri bat lurralde batean bizi da, hizkuntza batean mintzo da, musika bat eta literatura bat gozatzen ditu, etorki bat dauka, lan eta ekonomia molde batean jarduten da, agian Estatu bat dauka, etab., eta hori dena jakin badaki, jabetua dago, badu horietako bakoitzaren kontzientzia. Hala ere, horrek denak ez du derrigor bere autokontzientziaren elementu
|
bat
zergatik izan (horietako elementu batzuek agian ez dute rolik batere bere autokontzientzian); are, herri batek ez dauka, kontzientzia guzti horrekin berarekin, zergatik herritasunaren autokontzientziarik batere eduki, zirkunstantziek hartaratzen ez duten artean. Aldiz, kontzientzia objektibo hori guztia, hots, lurraldea, hizkuntza, etab., bere identitateari erreferitzen zaionean, erreferituz?
|
|
|
Ni urduri jartzen nintzen, eta amorrarazita, eta neure buruarekin eztabaidan ea Kurtzekin argi eta garbi hitz egingo nuen ala ez; baina inolako konklusiorik atera aurretik, bururatu zitzaidan nire hitz egitea edo nire isiltzea, alegia, nire edozein egintza, hutsaren hurrengo gertatuko zela. Zer axola
|
batek
zer zekien edo zer ez zekien. Zer axola nor zen zuzendaria?
|
|
2015
|
|
|
Horrek ez du esan nahi ipurdian ezpata dantzarik ez dagoenik. Ni naiz Karlos, baina beste izen bat ederresten dut nirea ez dena, eta ez dakit garrasiok zeri dagozkion eta zakil
|
batek
zergatik ez dakien gezurrik esaten. Miraria, eta mirariaren gainean, miraria:
|
|
|
ahalbidetzeak lagundu dezakeela mugimendu batek indarkeria alde batera utz dezan eta, alderantzizkoa egiteak, aldiz, indarkeriaren bidez erantzuteko argudioak sendotu ditzakeela.280 Esan gabe doa Aznarren gobernuaren apustuak ez zuela zerikusirik izan Crenshawk proposatzen duenarekin. Batasunaren legez kanporatzeak Espainiako gizartean eta Euskal Herriko gizartearen zati
|
batean
zer harrera izan zuen jakingo ez bagenu, Crenshawren gogoetei jarraiki esango genuke borroka armatuaren jarraipenaren aldeko argudioak eman zituela ilegalizazioak, bide politikoak ukatzen zaizkionari beste bide batzuk hartzeko gonbita egiten baitzaio.
|
|
|
Besarkada soil
|
bat
zer kostatzen zaizu?
|
|
|
Auden zaharra baino lehenagokoak ditugu esaera zaharrak, eta aspaldi agindu zuten haiek, etxeko sua etxeko hautsaz estali behar dela. Hau dena esanda badirudi egundoko sekretu bat aterako dudala argira, eta azken
|
batean
zer da ba. Txikikeria bat, beste hainbat familiatan izan direnak bezalakoa.
|