2008
|
|
liburuarenen edizio kritikoa argitaratu dela eta, artikulu honetan euskal kulturan hainbesteko eragina izan duen liburuaren irakurketa berri bat proposatzen da. Ikerketa eta material berriek aukera eskaintzen digute Quousque Tandem?!, eta oro har Oteizaren lan zabala, beste ikuspuntu
|
batetik
ulertzeko. Horretarako, ordea, beharrezkoa da Oteizaren eskultura eta testu ugariak testuinguru zabalago batean kokatzea, euskal kulturara soilik mugatu gabe.
|
|
Horretarako, ordea, beharrezkoa da Oteizaren eskultura eta testu ugariak testuinguru zabalago batean kokatzea, euskal kulturara soilik mugatu gabe. Era horretara, Oteizaren sorkuntza lan garrantzitsua modu egokiago
|
batean
uler daiteke, bere garaikoak ziren beste artista eta jokabideekin harremanetan jarriz.
|
|
Esanahi
|
bat
ulertu behar dugunean adierazle kate batean sartzen gara: adierazle batek aurreko adierazlearen esanahia argitzen digu, amaigabeko kate batean.
|
|
Jendarteko eremu guztiek barne borroka eta tentsio ugari dute, eremuen arteko harremanak ere nahikoak dira gatazkatsuak. Zentzu batean, eremu
|
bat
ulertze eta interpretatze erkidegoa da, diskurtso eta ekintza erkidegoa den bezala; baina bakarrik zentzu batean; izan ere, eremuko eragile onartuek ere norgehiagoka eta lehian dihardute nagusitasuna lortze aldera.
|
2009
|
|
Horren arabera, informazioa eta ezagutza dira aldekotasunaren aurrebaldintza; proiektua ezagutzeak aldekotasuna sendotzeko balio badu, ezagutza faltak aurkakotasuna eragiten du. Gaur egunean, hipotesi hori baliogabetua geratu da, nahiz eta larregitan euskal politikarien ahotan ikuspegi hori nabarmendu ohi den15 Halere, hipotesia baliogabetua geratzeak ez du esan nahi ezagutzak inporta ez duenik, bere rola beste modu
|
batean
ulertu behar dugula baizik. Horren inguruan osatuko dugu atala.
|
2010
|
|
adierazpen kulturala izanik, kolektibo baten «gogo bizia»4 asebete egiten duen mugarri
|
baten gisara
ulertzen dugu, bilgune horrek autokontzientzia iragartzeko gune sinbolikoa laburbildu eta metatzeko duen eraginean. Hots, «el marco escénico (en diferentes tiempos y lugares) ciertamente cambia y los actores cambian sus vestimentas y su apariencia; pero sus movimientos internos surgen de los mismos deseos y pasiones de los hombres y producen sus efectos en las vicisitudes de los reinos y los pueblos» (Lovejoy, 1960 [in Geertz, 2005:
|
|
Beharrezkoa dirudi, beraz, egiturazko edo fenomeno estruktural gisa ulertzen den patriarkatuaren eta gizabanakoaren jarreren adierazpenen artean dauden bitartekariak aztertzeak. Hori lortzeko, soziala den ikuspegi atomista gainditzea beharrezkoa litzateke, emakumeen kontrako indarkeria ikuspegi soziologiko
|
batetik
ulertuz. Lehen pausoa gizon zein emakume konkretuak era berean jendarte honen eramaileak eta ekoizleak direla (Gideens, 1995) kontsideratzean datza.
|
|
Hau da, sistema linguistikoa maneiatzeko bestelako trebetasunak (soziolinguistikoa eta pragmatikoa Europako Erreferentzi Marko Bateratuak dioenari jarraitzen badiogu) ere garatu behar ditu, hau era egokian erabili arte. Betiere, sistema linguistikoaren zati diren elementuak sistema komunikatibo oso
|
baten barruan
ulertu behar ditu. Beraz, adierazitako gaitasun linguistikoaz gain gainerako trebetasunak eta estrategiak garatu behar ditu egoera jakinetan komunikatzeko beharra sortzen zaion bakoitzean, ahalik eta era egokienean hizkuntza, ikuspegi zabal batean ulertuta, erabili ahal izateko.
|
|
Betiere, sistema linguistikoaren zati diren elementuak sistema komunikatibo oso baten barruan ulertu behar ditu. Beraz, adierazitako gaitasun linguistikoaz gain gainerako trebetasunak eta estrategiak garatu behar ditu egoera jakinetan komunikatzeko beharra sortzen zaion bakoitzean, ahalik eta era egokienean hizkuntza, ikuspegi zabal
|
batean
ulertuta, erabili ahal izateko.
|
|
30 Horrela da, lurraldearen antolamenduari buruzko delituetan (ZKren 319 art. eta hur.), historia ondarearen ingurukoetan (ZKren 321 art. eta hur.), baliabide natural eta ingurunearen kontrakoetan (ZKren 325 art. eta hur.) eta landare eta animalien babesari buruzkoetan (ZKren 332 art. eta hur.), guztiak ZKren 340 artikuluarekin
|
bat
ulertuz.
|
2011
|
|
Hauek ere modu zabalean ulertu behar ditugu, horretarako, nahikoa da aldeko, kontrako eta definitu gabeko posizioak kontuan hartzea. Aldekotasun handienetik kontrakotasun handienera doan sokan subjektuak mugitu ahal dira egoerak bultzaturik, eta, beraz, tenore batean modu
|
batera
ulertzen dutena beste testuinguru batean bestela ulertu. Hemen, jakina, tipo idealak sailkatzen eta zertzen saiatu gara, benetako egoeretan aplikatu ahal badira ere, ez dira nahastu behar egiazko egoerekin, horiek aski konplexuagoak baitira.
|
|
Horrez gain, jendarteko eremu guztiek barne borroka eta tentsio ugari dute, eremuen arteko harremanak ere nahikoak dira gatazkatsuak. Zentzu batean, eremu
|
bat
ulertze eta interpretatze komunitatea da, diskurtso eta ekintza komunitatea den bezala, gatazka komunitatea den bezala. Izan ere, eremu horretako eragile onartuek ere norgehiagoka eta lehian dihardute nagusitasuna lortze aldera.
|
2012
|
|
Euskal kultura eta hizkuntzaren munduan lanean ari ziren erakundeentzako kokapen bakarra eskainiz, haien arteko elkarlana indartzea zuten xede, horrela esfortzuak elkarrekin banatuz eta eraginkortasun handiagoa lortuz. Zentzu horretan, parkea funtzio anitzeko ikuspegi
|
batetik
ulertuko da hasiera hasieratik16 Planteamendu horretan, parkea sormenerako eta ekoizpenerako zentroa da, industria, teknologia eta kultura biltzen dituena. Aldi berean, parkea informazio zentroa izateko sortzen da eta bertan komunikazioaren esparruko jarduera duten enpresak arituko dira:
|
2014
|
|
– Lehenengo adiera
|
batean
ulertuta, hau da, azaleratze bezala ulertuta, Europar Komisioak abian jarritako ekimenak (1999, 2007 eta 2011) azpimarratu behar dira, argi eta garbi erakusten baitigute erakunde publikoak ebidentzietan eta ebaluazioan oinarrituriko Europa mailako kirol politikaren gobernantzari garrantzi berri bat ematen hasi direla.
|
2015
|
|
Elkarlana aipatzean, ordea, ez dute lotzen Pirinioetako plataforma digital batekin. Hori egin ala ez, elkarlana beste gisa
|
batean
ulertzen dute denek: elkarrekin berri batzuk lantzea, beste komunikabideetarako gaiak lantzea.
|
|
Horrela, lehen taldean Alonso Ligero dugu, eta horrek gizarte zerbitzuak zentzu zabal
|
batean
ulertzen zituen. Haren ustez, gizarte zerbitzuen helburua talde eta indibiduoen garapena eta haien oreka mantentzea da.
|
2017
|
|
Esperimentu mentalak irudimenaren errekurtsoak dira gauzen natura ikertzeko. Agertoki hipotetikoak erabiltzen dira, eta arrazoiketa edo errealitatearen aspekturen
|
bat
ulertzen laguntzen digute.
|
|
irakurketa berriak» artikuluak XX. mendeko bigarren erdialdean garrantzi erabakigarria izan zuen saiakera horren edizio kritiko berria proposatzen digu, garaiko euskal kulturaren birdefinizioetan hainbeste eragin zuena? sortzaile handi horren ibilbide artistikoa eta pentsamendu estetikoa beste ikuspuntu
|
batetik
ulertzeko. Autoreak berak diosku behar beharrezkoa dela Oteizaren eskultura nahiz haren testu ugariak begirada zabalagoz miatzen hastea, euskal kulturaren zorrora mugatu baga.
|
2019
|
|
Sormena, ordea, kolektiboan eragile izatetik harago, bertatik eratortzen den adierazpidea ere bada; bien arteko harreman eta lotura estua izanik. Hala, bada, kulturak jendarte
|
bat
ulertzen eta eraldatzen lagun diezaguke eta artikulu honen helburua Mikel Laboak norabide horretan egin zuen ekarpen berritzailea sakonago ezagutzea izango da. Horretarako, euskarazko komunitate zientifikoan Mikel Laboari buruz idatzi dena aztertuko dugu:
|
2020
|
|
Marko teorikoan zein testuinguru enpirikoan agertutakoa ikusirik, UPV/EHUko irakasle hasiberriek iRAKER programaren baitan jasotzen duten prestakuntza era sakon
|
batean
ulertzeko beharra nabaritu dugu. Hau da, programak dituen helburu formatiboak errealitatean betetzen diren eta programan parte hartzen dutenek dituzten beharrizanak asebetetzen ote diren ezagutzeko beharra sentitu dugu.
|
|
Azken finean, esan liteke, erantzunetan ikusten denaren arabera, irakasleikertzaile izatea zer den era sakonago
|
baten
ulertzea lortu dutela parte hartzaileetako askok programari esker. Izan ere, etorkizuna planeatzeko baliagarria izateaz gain eta erakundera egokitzen laguntzeaz gain, haien zereginak zeintzuk diren ikasi dute, bai eta zeregin horiek bete ahal izateko zer landu behar duten ere.
|
|
Azken finean, goi mailako hezkuntza jasaten ari den eraldaketa hau era global
|
batean
ulertu behar da eta ezin da ukatu irakaskuntza moldeak ere eraldatzen ari direla. Eraldaketa horren eskutik dator ohikoak diren edo izan diren klase magistralen amaiera nonahiko irakaskuntza ikaskuntza estrategia gisa, eta modu zabalagoan, irakasleen funtzioa ikasleen bidelagun izatea dela ulertu behar da, azken horiek ikas dezaten tresnak eskainiko dituen figura (Fernandez eta Paricio, 2019; Lobato eta Guerra, 2016).
|
|
Gai hau jorratzen hasi aurretik, ulertu behar da goi mailako hezkuntzako irakasleen jarduera ezin dela era bakar
|
batean
ulertu. Izan ere, irakasle izateak ezkutuko hainbat gaitasun ditu, aldakorrak direnak eta testuingurura moldatu behar direnak.
|
|
Horrez gain, azken hamarkadan abian jarri diren askotariko proiektuak deskribatzea eta ezaugarritzea dugu xede. Horrela, gure gizartean gero eta hedatuago dagoen errealitate
|
bat
ulertu ahal izango dugu. Halaber, proiektu horien garapenean gakoa denez, horien, eta horietan parte hartzen duten haurren eta familien egungo lege egoeran sakonduko dugu.
|
2021
|
|
Azken batean, ikerketa hau hastapeneko lan bat baino ez da izan, arkitektook arkeologiaren betaurrekoak jantzirik, nafar erret gazteluak ikuspegi global
|
batez
ulertzen has gaitezen.
|
|
Eta egoera horren aurrean, ekonomia kapitalistarekiko edo/ eta ideologia neoliberalarekiko kritikoak ziren zenbait ikuspegi teoriko, errealitate sozioekonomiko eta praktika enpresarial areagotzen hasten dira. Hegoaldetik zein Iparraldetik datozen esperientzia hauek, ezberdinak direnak, baina guztiek ekonomiaren eta prozesu ekonomikoen papera beste modu
|
batean
ulertzen dutenak, ekonomia solidarioaren terminoaren aterkipean kokatzen hasten dira (Perez de Mendiguren al., 2009).
|
2022
|
|
Lehen Hezkuntzako ikasleentzat, baina, bereziki konplexua da Wikipedia erabiltzea; eta erabiltzaileei buruz ari gara oraingo honetan, ez eduki sortzaile edo editoreei buruz. Wikipediako sarrera batek biltzen duen informazioa ulertzera iristeko estrategiak eta modu tradizionalean" paperean" idatzitako testu
|
batenak
ulertzeko behar direnak ez baitira berdinak. Lehen Hezkuntzako ikasleak estrategia jakin batzuk garatu behar ditu Wikipediako testu baten (estekak dituena, dituena, irudiak, taulak) kudeaketarako; eta kudeaketa maila horretara iristeko, irakurriaren ulermen maila ona izatea ezinbestekoa bada ere, ez da nahikoa (Garci' a & Salmeron, 2018).
|
2023
|
|
Depurazioa zeraman epailearen usteen arabera, langileak berronartuak edo berrezarriak1 izaten ziren, zigorrarekin edo zigorrik gabe, edo kanporatuak izaten ziren. Errepresio uholde askoz zabalago
|
baten barnean
ulertu behar dugu trenbidearena; izan ere, erregimen berriaren helburua langileria publiko guztiaren garbiketa ideologikoa, depurazioa, egitea zen, erregimen frankistaren sorkuntza zaildu zezaketen langile guztiak kanporatuz.
|