Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 38

2010
‎Oso ondo, erantzuten dit berak beste barik, bat batean ulertu bailuen orain tokiz kanpo dagoela auto errukiz agertzea, ezta nire aurrean ere.
2011
‎Lehenagoko ama batek ulertzen ahal du bere semea oso ederra ez dela, eta notario baten alabarekin ez dela ezkonduko, baina nekez ulertzen ahal du ezta rock talde zikin batean ere gitarra jotzeko besteko edertasunik ez duela.
‎Lehenagoko ama batek ulertzen ahal du, semea antikapitalismoaren aurkakoa izaki, sistemaren aurkakoa izanik, ohiko baloreen aurkakoa izaki, ez duela sekula etxera ekarriko sos bat ere, telebista berri bat, markako urdaiazpikorik, baina ez da ulergarria noizbehinka ezbehartxoren bat etxera ez ekartzea, zurrumurru gaiztokoren bat, auzoko giroan zer esana emateko ere behinik behin gauza ez izatea, eta bizitze hutsarekin... Noiz edo behin, esan ahal izatea, esaterako," ikasi, ez du ikasi gure semeak, baina auzoko saltsa guztietan dago sarturik.
‎Urteak eman ditut ozeanoak zeharkatzen eta orain, uste dut, laster jaurtiko dudala azken arpoia. Egunen batean ulertuko didazu. Baina zer geratzen zaigu, Giovanni?, galdetu zion Carlak, zergatik gaude horrela berriro?
2013
‎Baina neskak, niri jaramonik egin gabe, telefonoa itzali eta zerbait idazteari ekin zion errebista satinatu batean. Luzatu nuen lepoa barroteen gainetik eta lerro bat ulertzea lortu nuen: " Badakit batzuetan triste ikusten nauzula...".
‎Ideia horiek gorputz bat osatzen joan dira, kulturgintza bizitzeko modu bat, praktikan mamitua, ez oso formulatua. Modu propio xamar batean ulertu ditu hainbat gauza: artistaren tokia mugimendu artikulatu batean, sorkuntzaren kokapena merkatuan, administrazioarekiko interlokuzioa, arazo politikoarekiko kokapena, transmisioa ulertzeko modua, hedapenaren neurria...
‎Hainbestekoa izan da herrion hedapena eta arrakasta, pentsamolde hau unibertsala dela uste izateko joera dugu. Baina badira herriak gizartearen osaketa eta funtzioak beste era batean ulertzen dituztenak, eta zapalkuntza edo subordinazioa nonahi gertatzen den arren, indoeuroparren pentsamoldea ikuspegi hermeneutiko batetik ondo nabarmendu, frogatu eta aztertu litekeen elementua dela agertu du Dumezilek.
‎Batetik, faktikoki erabat nagusi, kooperatibak garatzeko ikuspegi enpresarial eta garapenzalea. Bestetik, eskukada bat pertsonaren buruan soilik, kooperatibagintza herrigintza edo koherentzia sozial zabalago baten baitan ulertzen duen ikuspegia. Ez dago kolorerik lehia horretan, bigarren ikuspegiaren bultzatzaileak lau katu izan baitira.
‎Egoeraz gain norabidea interesatzen bazaigu, hegemonien asimetria hori bestelakotzeko bidean jartzea da euskararen komunitatearen iparra. Matrize horren espazio elebidunak, asimetriak eta hegemonia gune txikiak modu dinamiko batean ulertuta mutazio edo ibilaldi batean kokatu ditugu, berriz ere. Ibili egin behar dugu, joan, ez lekura abiatu.
2014
‎1929ko krisia ekonomikoa orokortuaren uhina Frantziara heldua da hondarrean, kargudunek aski errepikatu ondoan gure sistemak gerizatzen gintuela, orain bezala hots, eta ez ditu aztaparrak laxatzen. Espainiako gerlan parte hartzeko eza eman du Blumek eta Frantziako aurrekontua begien aitzinean dituen batentzat ulertzekoa da. Munichetik heldu oihartzunek armatzeko beharra diktatzen.
‎Testu ingurua ihes egiten zaizu. Publikoan zarelarik ez baduzu iradokipen bat hauteman, batzuetan, auzokoaren irritik jelosten zira eta bigarren txanda batean ulertzen. Hor horretarik deus.
‎Gizonak ezin du irudien artean jauzi gehiagorik egin, harrapatuta dago aireportuko irudi horretan. Halako batean ulertuko du emakumea heriotza ikusten ari dela, nasa horretan, behin ume izandako gizon gatibuaren heriotza.
2015
‎Lehengo ordezkatua eta ordezkoa batu egin dira irudikatze praktiketan. Erregimen hau irudikapenen gehiegikeriaren orpotik dator, eta irudi batez ulertzeko, zeinuek hipertestu tankera hartu dute: hipertestuan testu batetik bestera jauzika dabilen praktikak ondokotasun fisikoa gainditu behar du, ondokotasun kodifikatu baten arabera jokatuz.
‎Bi sindikatuen agiria une politiko jakin batean ulertu behar da: " euskal gatazkak" pairatzen duen blokeoa gainditzeko ahaleginean hainbat eragile abertzale urratsak egiten hasi diren unean, hain zuzen ere; ELAk ere bere ardurari erantzun behar dio, horrek arriskuren bat badakarkio ere.
2016
‎Hiru izan ziren, funtsean, Etxeberrik euskaraz idatzi zituen lanak, plangintza ongi eratutako baten barnean ulertu daitezkeenak. Lehenbiziko lana Escuararen hatsapenak ditugu.
2017
‎Itsuskeria arrosario luze horren abiapuntuan, Jakes Casaubonek azaldu legez, antza ez dago euskaldunen fanatismo proberbialik. Beste era batera ulertu du Casaubonek:
‎" bertso doinuekin eta kantatzeko moduekin lan berezia egin litekeela iruditzen zait, horiek musikaz laguntzeko ahalegin berezia eginez, Horretarako bide batzuk sumatzen ditut, gehiegi pentsatu gabe: ahotsak lehentasun handia eta tratamendu zaindua izan luke[...] erritmo markatu gabeak landu lirateke seguru asko, eta musika modu malgu batean ulertzen duten musikariekin egin litzateke lan. Xumetasunaren ideia ere bueltaka darabilt:
‎Xabier Minaren jarduera militarra nabarmendu bada ere, haren eginkizun politikoa are nabarmenagoa izan zen, zeren ezin baita bata ulertu bestea aintzat hartu gabe. Are gehiago, Minak bere izen soilarekin sinatzeak, alegia, graduazio militarrik erantsi gabe, erakusten digu haren izaera zibila militarraren gainetik zegoela.
‎Zentzu honetan jarraituz, gaitasunek gizartea gizarte auditatua bilakatuko du, jada ez bagara. Bestetik, lanean zehar esan dugun bezala, ezagutza zentzu ekonomiko batean ulertzen da, informazio eta komunikazio teknologiak eta ezagutza ekonomiarako oinarrizko faktoreak baitira. Hots, eta Robertsonek esan bezala, mozkinak edo etekin ekonomikoa sorrarazi ditzakeen ezagutzaz ari gara.
‎Hauxe da Ingelesarekin gertatzen ari dena gaur egun. Munduko bost biztanlerik batek Ingelesez hitz egin dezake, baina sortzen ari diren Ingeles" berriak" gero eta ugariagoak dira. Gaur egun Singapur, Ghana edo Nigerian erabiltzen diren" Ingelesak" ez ditu ingelesdun atzerritar batek ulertzen.
‎Frantsesa du ama hizkuntza (A) eta bera da oinarrizko eskolan eta geroko ikasketetan landu duena (B), AB hiztun osoa da, beraz. Lana dela medio, Alemana ikasteari ekin dio; denbora baten buruan ulertzen du aski ongi eta moldatzen da emeki (B). Dagoeneko elebiduna da, baina bi hizkuntzetan dituen ezagutza eta erabilera desberdinak dira:
2018
‎Konkistarekin batera, Antso VI.a Jakitunak eraikitako errege etxea, Nafarroako errege erreginek Iruñean zuten egonlekua alegia, Gaztelako erregeordeen bizitoki bihurtu zen. Antso VI.a Jakitunak Nafarroako errege izendatu zuen bere burua (eta ez Iruñeko), eta erreinua eta monarkiaren sendotze instituzionala bilatzen zuen politika baten barnean ulertu zuen jauregiaren eraikuntza. Jauregiak bi funtzio nagusi zituen:
‎Mendea bukaturik zegoen, Antzinako Erregimenaren aztarnen gainean liberalismoa eta kapitalismoaren zutabeak zabaldurik zeuForuen aldeko monumentuaren eraikuntza (Iruñeko Udal Agiritegia, ca. 1903). den Iruñean, baina hala ere antzinako ikurra, Foruena, Iruñearen erdian altxatu zen. Hasiera batean ulertzeko zaila izan litekeen arren, mende bukaerako kontu hauek ez dira hain arraroak, foralismoa ere era dinamikoan ulertu behar baitugu, eta, Berrezarkuntzaren garaian, egoera berria legitimatzeko eta zalantzan ez jartzeko tresna bihurtzen delako. Foruak ezabaturik, foralismoa eta nabarrismoa nafar agintari liberal eta kontserbadoreen ikur gisa ere agertzen dira, eta, XX. mendea aurrera joan ahala, ikur horien defentsan etengabe agertzen zen mugimendu karlista ezinbesteko tresna bihurtuko da ordenamendu kapitalista gero eta gehiago mehatxatzen zuen langile mugimenduaren aurka.
‎1521ean, erresuma berriz konkistatzeko egoera hobean zeudela zirudien. Oraingo honetan, Frantziaren inbasioa testuinguru zabalago baten barruan ulertu behar da, Espainiaren eta Frantziaren arteko lehiaren barruan hain zuzen ere, Italiako penintsulan zituzten nahiak zirela-eta. Garai hartan, gainera, Gaztelako komunitateen altxamenduaren ondorioz, komuneroen matxinada alegia, Karlos V.ak indar militarrak sakabanatu egin behar izan zituen.
‎Euskal hezkuntza egitura propioa sortzearen alde mintzatu da Ane Ablanedo unibertsitateko irakaslea429 Hutsetik hasi da egitura horretan, eta horrek bidea eman lezake" heziketa beste modu batez ulertzeko". Hezkuntza sistema on bat, aurrerakoia, ebaluaketa eta neurketen ordez, haurraren garapena helburu duena.
‎Ulermen eskolan, ikasleari eskatzen zaio idazten eta irakurtzen ikas dezala, ahoz eta idatziz zuzen komunikatu dadila, idatzizko testu bat edota ahozko azalpen bat ulertu dezala, eta, ororen gainetik, lantzen dira ardura pertsonala, gizartearekiko errespetua, norberaren buruaren gaineko higienea eta ohitura osasungarriak lantzea. Balore horietan guztietan, nabarmentzeko modukoa da nolako garrantzia ematen zaion norberak duen erabakiak hartzeko ardurari, eta hartutako erabaki horiekiko kontsekuente izateari.
2019
‎Sindikatuen izaera aztertzeko fokatze eta metodologia ezberdinak erabili izan dira. Gure kasuan, agentzia eta estrukturaren arteko eztabaidak gainditzeko asmoz, eta horiek modu dialektiko batean ulertzeko, sindikalgintza estrategikoaren fokatzera hurbilduko gara, zeinetan testuinguru ekonomiko, soziala eta politiko kulturalak sortzen dituen aukera estrategiko ezberdinak, eta sindikatuen erabaki estrategikoak horiekiko kontuan hartzen diren (Urban, 2015: 274).
‎Erronka beraz, demokrazia ohiko tokietara zabaltzeaz gain, enpresa kapitalistaren barruan ere ezartzea zen, jabetza pribatuaren despotismo espazio oro ezabatzea. Zapaltzaileen desjabetzea eta (langile) demokrazia batera ulertu zituzten beraz. Eta logika horretatik ulertu behar dira Marxek eta Engelsek eginiko adierazpen ugariak, non sozialismo komunismoa demokraziaren konkista moduan ulertzen duten; gizarte zibilaren parte erreal bihurtuko lituzkelako enpresarien menpekoak izandako langileak.
‎eser.', utz!, bota.. Zer gertatzen da agindu bat ulertzen ez denean. Nola erreakzionatzen du agindua eman duenak, eta nola, jaso duenak?
2021
‎Kontrobertsiaren hari kronologikoari tira egin aurretik, eta gertatutakoa hobeto uler dezagun, kontutxo bat argituko dut beste ezer baino lehen, alegia, zer den hipotesi zientifikoa. Hipotesi zientifiko bat, erraz esateko, fenomeno natural bat ulertzeko proposatzen den azalpen bat da, behin behinekoa eta frogatzeke dagoena beraz, baina zelan edo halan fenomenoa interpretatzen laguntzen diguna.
‎Nahi duzun guztia lor dezakezu desiratuz gero!". Egoera bat, arazo bat edo informazio bat ulertzeak ez du esan nahi ezer ikasi denik, etorkizunean erabili ahal izateko informazioa memorian gorde barik ez baitago benetako ikasketarik. Zenbatetan entzuten diegu gazteei esaten pelikula bat ikusi dutela baina ez dutela ezer gogoratzen?
2022
‎Isonomia, isegorta, isomoiria... Kontzeptu horiek demokraziaren funtsa apur bat ulertzen lagundu digute. Alta bada, antigoaleko Grezian demokrazia izan ote zen?
‎" Gregorioren egoera oso gogorra da; bere familiak baztertzen du. Baina alde batetik ulertzen dut gurasoen egoera, arduratuta dagoz, azkenean ez da pertsona normal bat eta ulergarria da neurri batean, ikusten duten itxuragatik baztertzea".
‎borroka armatu iraultzaileak, narkoa, alderdien jokoa, kapitalaren interesak, extraktibismoaren, jatorrizko herrien eta elikadura subiranotasunaren arteko tenkak eta abar. Baina Mexiko apurtxo bat ulertzea zailagoa dela, hemengo hilketa, inpunitate eta gainerakoek nondik heldu ere jakin gabe naukatela.
‎Zalantza dut hori ote den zehazki eman behar zaion izen eta ulertzeko modua. Formulazio hori emanda edo beste modu batera ulertuta, behar bati erantzuten dio ametsak. Hizkuntzaren etorkizun posible baten marrazkia egingo duen giza multzoa osatzeko beharra da.
2023
‎—Ez zuen liburu gehiago" argitaratu" —zehaztu du Rosak—, poesia beste modu batez ulertzen eta bizitzen zuelako. Eta liburu hori lagun batzuk animatuta argitaratu zuen, baina, asko kostatu zitzaigun konbentzitzea.
‎" Joakina Balentziagak beste modu batez ulertzen zuen poesia. Ez zuen idatzi nahi, bizi baizik.
‎Kontzientzia hori gabe, zaila litzateke historiaren paradoxa bat ulertzea: basakeria nagusitzen denean, fanatismoa, gizakiei ez ezik, liburutegiei eta artelanei ere aihertzen zaie, monumentuei eta maisulan handiei.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia