|
2001
|
|
|
euskarazko hitz elkartuak eta erakarriak" ziodunak" izatean (motivés), alemanez gertatu ohi den bezalatsu. Horrelako hitz bakoitzaren elementuek eta elementu horien antolabideek euskaran bertan dute oinarri eta gaurko euskaldun
|
batek
uler ditzake horrexegatik, nahiz sortu berriak izan. Inguruko erdarek, berriz, bestetandik harturikako gaiez, antzinako hizkuntza batetik edo bestetik?
|
|
2002
|
|
|
Adibide zabalago
|
batekin
uler dezakegu sistema lexiko osoa: izenekin.
|
|
|
" zerbaitez edo norbaitez iseka egiteko era, adierazi nahi denaren kontrakoa esatean datzana". Baina, ironia, modu zabalago
|
batean
uler dezakegu, esate baterako, umore fina eta zorrotza, aldi berean gaiztakeria puntu bat duena. Eta bide horretatik inoiz jo duten gaur egungo euskal idazleen zerrenda luzea da; izan ere, Luis Fernandezek aukeratutako bidea, gure gatazkaren errealitate gordina erlatibizatzeko eta kritikatzeko ironia erabiltzearena, gero eta ohikoago bihurtu da gure literaturan:
|
|
2008
|
|
|
Egun ezkorra izango nuen hori esatean (kar, kar, kar). Euskal Herri imajinarioa esatean, bateon
|
batek
ulertu dezake Euskal Herria besterik gabe imajinatu dezakegula. Ez da hori ere.
|
|
|
DNS laburdura ingelesezko Domain Name Server esalditik dator, domeinu izenen zerbitzaria alegia. Gizakiak modu erraz
|
batean
uler ditzakeen domeinu izen sinbolikoak, www.ueu.orgadibidez, konputagailuak erabiltzen dituen IP helbideetara itzultzen dituen zerbitzu ezaguna da DNS. Beste noranzkoan ere erabil daiteke zerbitzu hau, hots, IP helbide batetik abiatuta dagokion domeinu izena itzul dezake, erabiltzaileei lana erraztuz.
|
|
|
Uste dut haurrek programa gehienak ikus ditzaketela, baldin eta alboan norbait badute. Haurrek ez dute ikusten duten guztia ulertzen, eta guraso edo helduen laguntza eta esplikazio
|
batekin
uler dezakete.
|
|
2009
|
|
|
Jauzi hori munduaren ber ontologizatze prozesu baten emaitza da. Bere izaera intrintsekoa eraldatzen du eta orain mundua beste modu
|
batera
uler dezakegu, Floridiren arabera. Orain mundua, biosfera ez ezik, infosfera ere bada.
|
|
2012
|
|
|
Alde
|
batetik
ulertu dezaket herritarrak kontu garrantzitsuagoetan izatea burua, etxetik ez kaleratzean adibidez, baina egia da baita ere kulturaren industria oso industria indartsua dela, lanpostu asko mugitzen dituena eta hori ez da beti gardentasunez kontatzen. Familia ugari bizi da kulturatik, tartean zinematik, eta aintzat hartzeko sektorea izan behar luke.
|
|
|
Etxean izateak dakartzan eguneroko betebeharrak azaldu behar zaizkio: paseatzea, albaitariarengana eramatea, janaria zaintzea, eskuilatzea… Haurrak, duen adinaren arabera, erantzukizun horietan parte hartu behar du, txakurra ez dela gutizia
|
bat
uler dezan eta txakurra edukitzeak sakrifizioak eskatzen dituela uler dezan.
|
|
|
haur bikiak Autoreak dioenez, «heldutasun fase berak igarotzen dituzte, antzeko premia emozionalak dituzte, baina aldi berean». Seme zaharrago
|
batek
uler dezake haurrak arreta berezia behar duela, baina erditze anizkoitzen seme alabek ez. Eta jelosia sortzen da. Jeloskortasuna eta borrokak biziagoak dira bikien artean Garrantzitsua da gertaera hori ezagutzea bikiak ulertzeko, batez ere beren bizitzako lehen urteetan, orduan izaten baitira jeloskortasun gehien.
|
|
2013
|
|
|
Hori bereziki nabarmena da telebista propioa duten komunitateen kasuan. Izan ere, Katalunia, Galizia eta Luxenburgo kenduta (non lurraldeko populazioaren ehuneko oso altu
|
batek
uler baitezake hizkuntza gutxitua), telebista propioa duten gainerako hizkuntza gutxituetako komunitateak (euskara, galesera, gaelikoa, irlandera, frisiera, Finlandiako suediera, Esloveniako italiera, friulera, Suediako finlandiera, bretoiera, korsikera, ladinera, sorbiera eta saamiera) gutxiengo demografikoak dira beren lurraldean. Hartara, kontraesana sor liteke hor, lurralde osoko populazioak eskatzen duen politikaren eta bertako hizkuntz gutxiengo batek behar duenaren artean.
|
|
2014
|
|
|
Baina Shakekespeareren funtzio moldaketak ikertzeko orduan, ikusi dute, horiek entzutean, eskuin hemisferioko hainbat zati ere izaten direla martxan. «Ezker hemisferioarekin bakarrik, nolabait ere, esaldi soil
|
bat
uler genezake: haren egitura», azaldu du Martinek.
|
|
|
Buv teknologia zailegia da giza neskato
|
batek
uler dezan.
|
|
|
" Buv teknologia zailegia da giza neskato
|
batek
uler dezan".
|
|
2015
|
|
|
Jar dezagun konparazio
|
bat
uler dezazuen. Bat gatibu dago mairuen lurraldean.
|
|
2016
|
|
|
Osaba Ferminek merezi du hainbeste. Nire alabak ere bai, egunen
|
batean
uler dezan, baietz, euskara badela «hain inportantea».
|
|
|
Horietako batzuek hiztegia eta beste batzuk indartzeko balio dute, hitz batzuk nola idazten diren gogorarazteko. Playwith English jokoak gazteenei ingelesez irakurtzeko eta testu idatzi
|
bat
uler dezaten laguntzeko jokoak ere baditu, hitz guztiak ezagutzen ez badituzte ere.
|
|
|
Otoitz egiten dut egun
|
batean
ulertu dezazun.
|
|
2018
|
|
|
Idoia Mendiak joan den astean esan zuen ETAk 30 urte galdu dituela armak uzteko. Baten
|
batek
uler lezake 1981 baino lehenagoko atentatuak justifikatuta daudela. Bizkaiko Diputazioko presidente Augusto Unzetaren kontrakoa 1977an izan zen.
|
|
|
Ulermen eskolan, ikasleari eskatzen zaio idazten eta irakurtzen ikas dezala, ahoz eta idatziz zuzen komunikatu dadila, idatzizko testu bat edota ahozko azalpen
|
bat
ulertu dezala, eta, ororen gainetik, lantzen dira ardura pertsonala, gizartearekiko errespetua, norberaren buruaren gaineko higienea eta ohitura osasungarriak lantzea. Balore horietan guztietan, nabarmentzeko modukoa da nolako garrantzia ematen zaion norberak duen erabakiak hartzeko ardurari, eta hartutako erabaki horiekiko kontsekuente izateari.
|
|
|
Cantos iberos (1954) eta Blas de Oterok Pido la paz y la palabra (1955) liburuetan. Behin behineko etena egiten du estatuko poesiak, gaiei buruz, gehiengo handi
|
batek
uler diezaien bilatu nahiz. Nolanahi ere, behin behinekotasun luze eta ilun baten eragina partekatu arren, euren kultura nazionalen zapalketaren salaketari eutsi zioten, eta harekiko fideltasunaren ildoko lanean hiru literaturen berriztatze eta modernotze ahaleginean parte hartu zuten lehen lerroan.
|
|
2019
|
|
|
Egunen
|
batean
uler ditzagun elkarrekin
|
|
2020
|
|
|
Ziur izaki bakar
|
batek
uler dezakeela.
|
|
2023
|
|
|
Baina libre uztearena… Euskal Herrira bai, baina etxera ez dakit ba… Hilketak eragin dituenak zigorra bete behar du…". Zilegia da iritzia, noski, eta neurri
|
batean
uler dezaket euren argumentazioa ere. Baina puzzlearen zati bati soilik begiratzearen ondorio dela iruditzen zait, puzzle osoari erreparatu beharrean…
|
|
|
Hori dauka ona: jende
|
batek
uler dezake benetako manikiak direla eta gero irakur daiteke beste zerbait esan nahi balu bezala. Poema horretan grazia egiten didana da maniki asko oso estilizatuak izaten direla, ez dute benetako jendea ematen; eta askotan anonimotasun gehiago emate aldera bururik gabe egoten dira.
|
|
|
Putin bezalako gaizto bat taula erdian egonda, gainera… Palestina, ordea, oso bestelakoa da. Urterik urte lapurtutako lurren berri ematen duen mapa soil
|
batez
uler dezake edonork, baita gatazka lazgarri eta guztiz desorekatu hau ezagutzen ez duenak ere.
|
|
|
Hilketak eragin dituenak zigorra bete behar du». Zilegi da iritzia, noski, eta neurri
|
batean
uler dezaket euren argumentazioa ere. Baina puzzlearen zati bati soilik begiratzearen ondorio dela iruditzen zait, puzzle osoari erreparatu beharrean.
|
|
|
Ni ez nintzen ausartu Soseguneko ohean atera genuena inprimatzen, eta ad usum privatum atxiki nuen. Fotokopisteriatik irten ondotik, lehenago telefonoan solaskide izan zuenaren dei edo mezuren baten zain balego bezala, Petra behin baino gehiagotan ibili zen sakelakoa kontsultatzen; apur
|
bat
uler nezakeen arren, jendetasun gutxi erakutsiz, dena esan behar bada.
|
|
|
Historia nagusiak klase nagusi boteretsua edo estatua ordezkatzen du, nekez islatzen du errealitatea, eta bazter uzten ditu subjektu zapalduen mundu ikuskerak. Mendebaldeko zientzia eta industria modernoaren garapena taxutu zuten faktore konplexuak egiazki ulertzeko, ezinbestekoa da diziplina anitzeko ikuspegi erradikala baliatzea; hain zuzen, loratzen ari diren konplexutasun ikasketei esker, modu osoago eta konplexuago
|
batean
uler ditzakegu gure historia eta
|