|
2000
|
|
|
Arabako gure ardoek duten alkoholaren erdia du eta 14 urte baino gutxiagoko gaztetxoek ez lukete edan behar, beren gibela oraindik bere heldutasunera iritsi ez delako. Elikagai bezala, litroko 400 kaloria ditu, hau da, mokadu
|
batez
jaten diren lau pasteltxoek adina. Sagardoaren historian, mendebaldeko herrien artean aitzindaria da Euskal Herria.
|
|
|
Pentsamolde borobil bat bertsoaren neurrira egokitua, adibidez txapelketa batean bota zenuen" bihur bekizkit hesteak harri/ hori ez bada horrela". Gaiari buruz zuzen zuzenean esan behar duzunaz gain, esaldi horiekin ia puntu oso
|
bat
jaten duzu, poetikoki ordurarte landu ez ziren bezalako formulazioak sartzeko. Gaiari erantzuteko, horrek berak ere ez al zizun ekartzen lau puntukoa baino gehixeago behar izatea?
|
|
|
Mekauenka igo zituen literako eskaileratxoak. Koltxoia probatu (urtebete lehenago Rocíoren gorputza hain bigunki babesten zuen hura, Eiderren esanetan), otarteko
|
bat
jan, aterpetxea apur bat ezagutu, eta erabaki zuen autobusetik ikusitako Rock of Cashel hura bisitatu behar zuela. Bai:
|
|
|
Eta, hala, ogi eta gazta puska
|
bat
jan ondoren, eskopeta hartu, sonbrailu lumaduna buru gainean jarri, eta erran zuen:
|
|
|
Eta zeren, bertzalde, aitona Nikolas gero eta urduriago baitzebilen denbora hartan, Villagrandeko dukearen kontu harekin, nik uste, ez dakit jeloskor zegoelako edo barrendik zalantza edo itzal
|
batek
jaten zuelako. Harik eta harekin xakean ari nintzen egun batean eskatu zidan arte ezen bakarrik utz nezala... eta, handik aitzina, bakarrik aritu zen, bere buruaren kontra edo barrendik jaten zuen bere itzal haren kontra arituko balitz bezala.
|
|
|
Bai, egia da ezen ene zangoak eta zangoetako junturak ez daudela bidaiatzen hasteko; egia da, halaber, hortzak eta haginak erdiak eroririk eta bertze erdiak usteldurik ditudala, bianda on
|
baten
jateko, eta ez nagoela, finean, Kleopatrare kin oheratzeko, haren hezurrekin ez bada, baina zinez eta minez aitortzen dizut ezen nekez gerta dakiokeela zure gutun bat baino present eta sari hoberik uharte spiritual honetako ermitau honi... edo naufragoari erran ote nuke, jaun André?, zeren eta halaxe sentitzen bainaiz usu, zalantzen itsaso koleratuan arrazoinaren untzia galdu zuen gizona bezala,...
|
|
|
Eta mugitu nuen nik peoi bat, mugitu zuen hark bertze peoi bat... eta hala ibili ginen, mugimenduz mugimendu, egunari gaua zerraiola, eta gaua egunari... zeren eta nik hari peoi
|
bat
jan bainion eta hark niri bertze peoi bat... eta aitzinago nik zaldun bat jan nion eta hark niri alfila... Eta mugimendu bati bertze bat zerraion, eta taula gaineko piezak urrituz joan ziren, urrituz eta urrituz, harik eta guti batzuekin geratu ginen arte.
|
|
|
Eta mugitu nuen nik peoi bat, mugitu zuen hark bertze peoi bat... eta hala ibili ginen, mugimenduz mugimendu, egunari gaua zerraiola, eta gaua egunari... zeren eta nik hari peoi bat jan bainion eta hark niri bertze peoi bat... eta aitzinago nik zaldun
|
bat
jan nion eta hark niri alfila... Eta mugimendu bati bertze bat zerraion, eta taula gaineko piezak urrituz joan ziren, urrituz eta urrituz, harik eta guti batzuekin geratu ginen arte.
|
|
|
Minutu ezbaitsu baten ondoren, ispiluaren aurrean jartzea erabaki zuen. Deseroso sentitzen zen, eta bat batean berealdiko izu
|
batek
jan zizkion begiak. Bizarra egiteko makina zuen eskuetan hartuta, tinko, eguneroko lan horri ekiteko asmoz; baina menderatuko ote zituen bereak ez ziren esku haiek?
|
|
|
" Gau batez, ilunaren izara bel  tzaren pean, alde egin nuen oihan puska birrindu hilotz hartatik. Negar egin nuen bidean, eta platano
|
bat
jan nuen. Ez zegoen trenik, ez zegoen furgonetarik, ez zegoen hegazkinik, eta arbolak oso garaiak ziren, gau azkengabearen begiak bezalakoak.
|
|
|
Egun oso bat behar duzu bide hori dena egiteko. Oinez egiteaz gain, gu La Concordeko jardinetan doi doi geratu ginen ogitarteko
|
bat
jateko. Lehertuta iritsi ginen etxera.
|
|
|
Kanpazar gaineko tabernan patata tortilla pintxo
|
bat
jan eta baxoerdi bat hartu ondoren, artean denbora nahikoa nuela eta, Arrasatera jaitsi beharrean Angiozartik barrena Bergararaino joatea erabaki nuen. Angiozarra heldu baino lehenago, hilerriarekin egin nuen topo ezustean.
|
|
|
Mendateko tabernan haragi egosi pixka
|
bat
jan eta baxoerdi bat hartu nuen. Tabernan bertako ama alabak eta bi baserritar baino ez zeuden.
|
|
|
Lauaxeta gabe, ezinbestean. Arratsaldean Elosun nintzen, Azkoitia eta Bergara artean, auzoko taberna bakarreko mahai batean eserita, ogitarteko
|
bat
jan ondoren kafetxo bat hartzen. Laja eta Landakandak Madrilen grabatutako disko zahar bat zuten jarria.
|
|
|
Ondoren, gosetuta, taberna batean pintxo
|
bat
jan eta baxoerdi bat hartu zuen. Bizirik zegoelako beste froga bat zen hura, ukaezina guztiz:
|
|
|
Etxekoandreak hari: " Lagundu zure ahizpari", agindu zion; eta, neska biek komedorea atenditzen zutela, bera plater txorkon batekin emakume zaharraren ondoan jarri, hari koilaratxo
|
batekin
jana ematen hasi zitzaion. Ama alabak behar zuten, nahiz fisikoan antz handirik ez izan:
|
|
|
Orduko Pitita, Xanek nahi izango zukeen baino askoz urrunago zen. Elurra zela ta, une batez Xanek esperantza izan zuen, Pititak itxoin egingo ziola; edo, indarrak berritzeko ez bazen (hura behinik behin, ez baitzebilen eskasean), bederen mendizaleen artean hala zelakoz usantza, mokadu
|
bat
jateko geldituko zirela. Ez zen halakorik izan.
|
|
2001
|
|
|
TOMAS bere mahaian ari da marrazten pintxo
|
bat
jaten duen bitartean. Asko gerturatzen da marrazkira, ongi ikusiko ez bailuen.
|
|
|
JOXEPAk largabistak atera eta pega pega eginda jartzen ditu leihoan. Irribarre egiten du, pizza zati
|
bat
jaten du.
|
|
|
MIREN eta ANTONek ur baso bana edaten dute ur makinaren ondoan. MIRENek patata frijitu poltsa
|
bat
jaten du eta gogo handirik gabe egiten du barre. LOREk artxibategietan dihardu zerbaiten bila.
|
|
|
LEIREk telefonoa eskuratzen du. IMANOL besaulkian eseri eta izozki tarrina
|
bat
jaten hasten da goilarakada handiz. Deprimitu xamarra dago...
|
|
|
Oraindik berdeak diren kokoetatik lortzen da. Kokoa ireki ondoren, koilara
|
batekin
jaten da. Koko helduaren elikagai berberak ditu, baina kontzentrazio txikiagoan.
|
|
|
Etxeratu eta, irabazitako dirua, ontzian ezarri zuten. Apurtxo
|
bat
jan, eta berriz itzuli zen gizona kaira.
|
|
|
Ondo gogoan dut oraindik. Presaka sartu eta lehendabiziko gauza pintxo pare
|
bat
jango zituen. Horretarako antsia berezia izaten zuen beti, bi mokadutan irensten zituen aukeran zeuden ogitartekotxoak.
|
|
|
Ezkaratzetik irteterakoan alboko lorategi utziari begirada beldurtu bat zuzendu dio Tasiok horregatik. Katu neurriko arratoi bat irudikatuz, belar gainean lasai jarrita ogi barra
|
bat
janez.
|
|
|
Eguraldi onak animatuta seguruena. Gaur uda usaina dago airean izan ere, hondartzatik izozki
|
bat
janez itzultzen zaren egun horietako baten zerbait, nahiz eta oraindik udaberrian egon eta egutegiak zenbaki dezente ipini gu eta egun epelen artean.
|
|
|
Tomas ezkondu egin zen. Baina txikle
|
bat
jaten den moduan ezkondu zen. Eta oraindik ere ezkonduta egongo da, hil ez bada.
|
|
|
Lucas turroi zati
|
bat
jaten ari zen telebista aurrean. Telebista ahotsik gabe zegoen.
|
|
|
Heladería Humboldt-en. Amarekin zegoen limoizko
|
bat
jaten. " Limoiak ilberri potoloak dira" esan nion mailukizkoa eskatu nuenean.
|
|
|
Barazkien gainean saltsa pixka bat bota. Orri zabal
|
baten gainean
jaten da. Ondoko, banana edo beste frutaren bat:
|
|
|
Ama: Seme, beste pixka
|
bat
jango duzu.
|
|
|
Baina noiz arte? (Ogi apur
|
bat
janez): Noiz arte, Emili?
|
|
|
Euskal mendietako zuhaitz belarrak azpijanean ihartzen ari den satorraren beldurra ez da Joanes bakarrarena. Gernikako arbola iharraren sustraiak ere, aitari en  tzuna dut, sator
|
batek
jan omen zituen. Dena dela, satorraren lana atertu gabe aurrera joango zela Joanes agure zaharrak ere ordu ezkero antzeman zezakeen eta jakina:
|
|
|
Quantum isti, tantum ille. millek aiña
|
batek
jan du;
|
|
|
ez nuen ulertzen jendeen hitzez deskargatzeko premia, hauen bata bestearenganako irudizko konfiantza erraldoia, amodio beharra, ulertzen ez nuen bezalaxe karrikan nola ibil zitekeen, Nike pareen ordez, larruzko zapata normalekin. Ordena berdineko ez konprenitzea pairatzen nuela ohartzean, gasna xerra
|
bat
jan nuen laguntza eske.
|
|
|
Zati hau hasterakoan mintzaldian ederki aritu zen antropologoaren solasek, gauaren minean, gasna puska
|
baten
jateko gogoa piztu zidaten. Amaren sabeletik artzainaren olako aixolberako bidean, euskaldunak zinezko kanibalak ginela errepikatzen nuen:
|
|
|
Carbayo mihi arrain
|
bat
jaten ari zen, lasai, hezurrak poliki poliki bereiziz, ardo zuri eta hotzaren laguntzaz.
|
|
2002
|
|
|
Hiru ordu eta erdian egin dugu buelta osoa. Izpegiko mendatean nahiko animatuak daude gaur irekita dauden bi bentak, batzuk edariren bat hartzera hurbildu dira, baten bat ogitarteko ederren
|
bat
jatera...
|
|
|
Hastapenean Kalbarioko gurutzera iganen gara. Han ogitarteko ttipi
|
bat
jan, ur xorta bat edan, eta gero Xoldoko gainerantz partituko gara. Harat arribatzean ikusiko dugu indarrak zein heinetan ditugun.
|
|
|
Garrastatxuko ermitara heldu aurretik ezkerrera doan pista hartu eta errekara jaitsiko gara. Baselizara joatea gomendagarria da, eraikuntza dotorea ikusteaz gain, alboan dauden mahai eta zelaietan mokadutxo
|
bat
jan genezakeelako. Harri soltez beteriko pistan behera egingo dugu eta ibai ertzeko baso ederrera iritsiko gara.
|
|
|
|
BAT
JATERA DOA
|
|
|
J. L. ZABALA: Lehen askoz bereiziagoak zeuden literatura eta kazetaritza, eta orain kazetaritzak literaturari eremu
|
bat
jan dio. Gure artean, bertsolaritzak, esaterako, gauza bera egin du, hizkuntzari dagozkion kontuetan esan nahi dut, eta hori berez ona dela uste dut.
|
|
|
Galanina mailaren gailurra gaua baino handiagoa da, eta elikagai koipetsuak ugaritzearekin lotuta dago. Jaki mota
|
bat
jateak ‘food craving’ saioak agertzea eta garatzea eragotz dezake. Estresari emandako erantzunaren teoria.
|
|
|
Bestalde, gatz gehiegi ez hartzea gomendatzen du, presio arteriala igo eta likidoak atxikitzen baititu. “Hipertentsioa dutenek egunean koilarakadatxo
|
bat
jatera mugatu lukete, eta kopuru horretan sartzen da elikagaietako gatz guztia”. Olioei dagokienez, oliba olioa gomendatzen du, “nahiz eta ez diren baztertu behar ekilore edo arto olioak”.
|
|
|
Gogogabetasunetik bizigogorantz. Jakina baita mota horretako pilulek, antsiolitikoek batez ere, menpekotasuna sortzen dutela, eta zaila izaten dela, honelatan, gaitzari eta pilula dosiei koska
|
bat
jatea. Hala, bada, oposizioetarako prestakuntzan, idazmakinako praktikak egiten zituen Sarak, edo kontabilitate liburuak miatzen zituen, edo kultura orokorrekoak.
|
|
|
Pixkanaka multzo ugaritsua osatuz joan ziren arkupean. Kandido pastel
|
bat
janez azaldu zen. Ezpainak zurituta pastelaren kremagatik, aho beterik mintzo zen.
|
|
|
Kolpe
|
batean
jaten dut lehendabiziko ogi txigortua. Azkarregi, halako jaki gutiziagarriaz behar bezala gozatzeko.
|
|
|
Aita hizketan eta hizketan, ahoa beteta oraingoan. Gazta puska
|
bat
jaten ariko da, ohiko protesta iristen baitzait:
|
|
|
Adibidez, kasino guztiak, joko etxe izateaz gain, hotel, jatetxe eta taberna erraldoi ere badira, eta, jakina, sarrera doanekoa da. Horietako askok bufet eskaintzen dute, edo, estatubatuarrek esaten duten bezala, All you can eat, hau da, diru kopuru txiki
|
baten truke
jan ahal duzun guztia har dezakezu aukeran dituzun dozenaka plateretatik, bazkarian edo afarian xahutuko ez dituzun sosak (eta gehiago) makina txanponjaleetan edo black jacken gastatuko dituzulakoan. Guretzat, adibidez, sekulako abantaila zen:
|
|
2003
|
|
|
Tailerrean lan egin eta gero, ortu edo esne behietara iristerik izan dute, produkzio handitan sartu gabe.
|
Batetik
jan egiten zenuen eta bestetik aurreztu. Gainera gaur dauden aurrerapenekin, lehen zortzi ordutan egiten ziren baserriko lanak orain hiruan egiterik badago.
|
|
|
Zer edo zer esan deutsu? hain harrapakin erraza zen, non Idak sarean jausitako euli
|
bat
jateko prest zegoen mamarroa bezala ikusten baitzuen bere burua.
|
|
|
Bibioti ere gustatzen ote zitzaizkion! Baina lagunarekin jateko nahi bazituen ere, ezin eutsi, poltsa ireki eta
|
bat
jan barik... Gurago zituen esnetan bustita, bigunduta, horrela apur bat idor gertatzen ziren, baina ondoan edukita tentazioa handiegia zen, eta berak modu bakarra ezagutzen zuen tentazioak hiltzeko:
|
|
|
Ai, ia ahaztuta egon naz. Beitu, opiltxo honeek erosi dodaz honantzean, zugaz
|
batera
jateko Bibiotek besteak erakusten zion poltsa eskuetan hartu zuen.
|
|
|
1775ean Bowles ek dio arraroa zela euskaldun bat mozkorra ikustea, edan aurrez asko jaten zutelako. 1778ean Juan Leglancé k Bilboko angulez eta txipiroiez (saltsa beltzean) esan zuen oso gozoak direla; bilbotar denak oso janarizaleak zirela zioen, eta bankete
|
batean
jandakoa deskribatu zigularik: bi zopa, oilanda egosia, bost erreki, bost pastel eta pikadillo, bost plater sarrerarako eta bost azkenak:
|
|
|
Famatuena edurra dugu, eztia eta txikitutako fruituekin hartzen zena. K. a. IV. mendeko zenbait liburutan, Alejandro Handiak edurrarekin errefrigeratutako eztia eta frutazko mazedonia
|
bat
jan zuela zioten. K. o.
|
|
|
Txirimoia gozoa da fruta fresko gisa. Horretarako, pieza goialdetik edo erditik moztu eta mamia koilaratxo
|
batekin
jan, haziak saihestuz. Txirimoiako mamia airearekin kontaktuan jartzean belzten da, eta hori saihesteko nahikoa da lima edo limoi zukuarekin bustitzea.
|
|
|
Eguerdiko ordu biak inguru ziren, eta gure ama hori Zaharretakora joan zen. Inazia Imaz Iraola izena du, 87 urte ditu, bakarrik bizi da, eta herriko jai egun hartan etxean ezer prestatzen ez hastearren, hara joan zen zerbait bazkaltzera; kazuela txikiren
|
bat
jatea zen haren asmoa. Libre zegoen mahai batean jarri zen, alabak lagunduta.
|
|
|
Baina ezin izan zuen bete bere asmo xumea: jende artean, festa giroan, kazuela txiki
|
bat
jatea. Jaiki, Zaharretatik irten eta han joan zen etxera, euri artean.
|
|
|
Matilde lehenagotik ezagutu izan balu," Puff" esango zion, edo" Ez dago beste zerbait?" esango zion, baina minutu bakar batzuk ziren Matilde ezagutzen zuenetik, eta etxe ezagutu berri batean ezin da" Puff" esan; are gutxiago," Puagg" edo" Ag" plater baten aurrean. Eta une hartan bildu ahal izan zuen borondaterik onenari esker, barazkien %54
|
bat
jan zuen.
|
|
|
Mailuki bat atera zuen alkondarako patrikatik orduan. Zati
|
bat
jan zuen eta Matiasi eskaini zion. Matiasek ezetz esan zuen.
|
|
|
Mailukia inponentea zen. Beste zati
|
bat
jan zuen Dimasek eta atzera gorde zuen patrikan.
|
|
|
Dutxa beroa gorabehera, hala ere, bere sudur puntak eta ipurmasailek hotz jarraitzen zuten. Tarteka askatu eta begiratzen niolarik, bere gorputzak esnekien konsistentzia zuela iruditzen zitzaidan, eta koilara
|
batekin
jateko gogoa ematen zuen edo koilararik gabe.
|
|
|
Gertaera hura ospatzeko, puru bat piztera mugatu zen don Justiniano, aitaren antzera antxume
|
bat
jatea arriskugarria zela iritzirik edo...
|
|
|
Platano
|
bat
jateko gutizia sartu zait. Goi aldeko azala kendu eta mamia estutuz, goranzka atereaz jatea gustatzen zait.
|
|
|
–Ile apaindegira joango naiz zure bila. Bokata
|
bat
jan, garagardo bat hartu...
|
|
|
Eskolako lagunei askotan kontatu die, harro harro, merenderora joaten direnean aitak  patata tortilla oso
|
bat
jaten duela. Eta sagardo botila oso bat ere edan, berak bakarrik, eserialdi batean...
|
|
|
Zapelatz
|
bat
jan bila ari da elurraren arrasean. Ez du ezer aurkitu, nonbait, eta artzain txabolako teilatu erdi abailduan pausatu da, tente, hurbiltzen ari direnei begira.
|
|
|
Lastargia eskuan, bide erdian tente tente, Â ilunak aurpegiaren alde
|
bat
jaten ziolarik (begiko partxeagatik), Karonte txalupariari arima galduak eramaten dizkion espektroa.
|
|
|
Paperezko zorro batean aurkitu duen oilasko txiki
|
bat
jan du hoztu baino lehen. Zabarki:
|
|
|
–Beste
|
bat
jateko, eta jateko gutxi –esan zion orduan txoferrari Robertek, geldialdi bakoitzaren ostean txoferraren alboan jesartzen baitzen.
|
|
2004
|
|
|
Poliki poliki, beherantz jo dugu. Behin Ixkibarren gaudela aukera paregabea dugu mokadutxo
|
bat
jateko. Han daude iturria, aulkiak, parrilak... deskantsatzeko nahiz jolasteko leku aproposa.
|
|
|
Aizu, beste budin
|
bat
jatera noa.
|
|
|
Hanburgesa
|
bat
jateko irrikaz nagoela konturatu naiz oraintxe bertan.
|
|
|
Arroz bola
|
bat
jango dut.
|
|
|
2 Ikastetxeak konpromisoa hartzen du haurrari janari berezia prestatzeko, behar bezala erantzuteko bitarteko eta baliabide nahikoak baititu. Ikastetxeak erabakitzen duenean haurraren janaria prestatu behar duela, haurrak dieta errespetatzeko behar zorrotzaren berri izan du; izan ere, elikagai alergenikoaren kantitate txiki
|
bat
jateak krisi edo shock anafilaktiko bat eragin dezake, eta horrek ospitaleratzea eskatzen du. Erantzukizun handiko konpromisoa da, eta, horregatik, oso garrantzitsua da sukaldeko langileek jakitea zer den elikagaiekiko alergia, zer ondorio kliniko dituen eta zein diren osagai edo elikagai alergenikoak.
|
|
|
Miguel Ángel Vázquez de Prada Fenil eko zuzendari nagusiak eta Espainiako Gazta Sustatzeko Elkarteko lehendakariak adierazi duenez, Espainian gaztaren sektorea garatzen hasi zenean, “gazta ia ez zen sukaldaritzan sartzen, postreak frutan oinarritzen ziren, ondoren esnekiekin ordezkatuta”. Espainiako gazta —segituan— gizarte ekitaldietara joaten zenean sartzen zen dietan; Grezian, berriz, beti hartu izan da feta gazta entsaladarekin, eta Frantzian, familiek gazta taula
|
batekin
jaten zuten mahaian. “Oso azkar hasi gara, baina oso kontsumo txikitik abiatu gara”, adierazi du.
|
|
|
Hurrengo lerroetan, izurriteak eta gaixotasunak garaiz detektatzeko apunte batzuk emango ditugu, baina, oraindik zalantzak badituzu, kontsultatu espezialista bati eta erabili beti intsektizida sistemikoak etsaiei aurre egiteko. Harrapari nagusietako bat barraskiloak dira, hostoen zati
|
bat
jaten baitute zulatuz. Hori saihesteko, gehiago erakartzen dituen ordezko elementu jangarria bila daiteke.
|
|
|
janari gisatu mota. Baina nahiago baduzu arrain plater on
|
bat
jan edo itsaskia, sukaldaritza mexikarrak ere aukera ugari eskaintzen dizkigu. Horien artean nabarmentzekoak dira hainbat saltsarekin zerbitzatutako huachinangoa edo otarraina.
|
|
|
Jakina da asetasunak energiaren erregulazioan eragiten duela. Palatabilitatea (elikagaien balio hedonikoa) elikagai jakin
|
bat
jatean sentitzen dugun plazeraren araberakoa da. Ezaugarri hori elikagaiaren propietate organoleptikoen araberakoa da, hala nola zaporearen araberakoa.
|
|
|
Horietako asko plater bakar gisa kontsumitzen dira. hala nola pizzak, baina ohiturarik hedatuena lehenengo eta bigarren plater
|
bat
jatea. Lehena, normalean, plater bat da zopa, pasta edo entsalada; bigarrenak, berriz, eginda daude.
|
|
|
esne estra, barazki edo kroketak prestatzeko bexamela egiteko, eta, hartara, txikienen onarpen handia aprobetxatzea elikagai horien bidez, dagoen esne kantitatea handitzeko bere dietan. Garrantzitsua da gogoratzea haur
|
batek
jateari edo jateari uko egiten dionean. elikagairen bat, zehazki, ez zaio komeni presioa egitea, ez bazaio eskaini elikagai lasaiak, ezarpen sendorik gabeak eta, jakina, galdu gabeak nerbioak eta garrasi egitea.
|
|
|
Antartikako itsas faunaren zati handi
|
bat
jaten duen krustazeo populazioak %80 murriztu dira 70eko hamarkadaz geroztik, Britainia Handiko Institutu Antartikoaren (BAS, ingelesezko siglengatik) azterketa baten arabera. BASeko zientzialariek uste dute fenomeno hori tenperaturaren igoerarekin lotuta egon daitekeela; izan ere, tenperatura 2,5 gradu zentigradukoa izan da azken 50 urteetan kontinente izoztuko atmosferan.
|
|
|
Batzuetan ere, barre algaraka hasten zen berak ere zergatik jakin gabe. Bakardadeak egunero bizi zati
|
bat
jaten zion.
|
|
|
Hau idazten nagoen denboran edan ditut pare bat ardo on eta baita tortila pintxo goxo
|
bat
jan ere. Tarte horretan esan didate Espaloiko arduradunek webgunea ere laster izango dela martxan.
|
|
|
Baina Del Valleren gogoa nahiko urrun zegoen Parisen Hansi lapurtu zion txapatik. Bere aurreko mahaitxoaren gainean zegoen disko
|
batek
jana zion arreta osoa. Wagnerren Parsifal operaren lehenbiziko diskoa zen.
|
|
|
Baina, egia erran, zegoeneko nik ez nien arretarik ematen emakumearen hitzei, gramofono erraldoiak zabaltzen zuen nota zaparradarekin batera hots urrun, jarrai bat bezala entzuten bainituen: mukuru beteriko apalategi bateko gauzaki
|
batek
jana zidan arreta osoa. Brontzezko argimutil bat zen, zahar itxurakoa eta ez oso garbia.
|
|
|
Gure gizartean Ni hori edozein andre gizonen (baina ez inolako animaliaren, batzuetan ezta ere andre gizon batzuen) duintasunaren aitorpenaren oinarrian jarri dugu. Neuk nahi dudana pentsatzeko eskubidea gaur egun giza eskubideen oinarri sakratua bihurtu da; eta garrantzi handiagoa emango zaio, gainera, mendebaleko biztanle baten iritzia emateko eskubideari, Afrika erdiko biztanle
|
batek
jateko eta osasunerako duen eskubideari baino, edo Amazonia aldeko talde aborigen batek bere lurraren ugazaba izateko izan dezakeen eskubideari baino.
|
|
|
—Zure pentsu pixka
|
bat
jaterik ba al daukat? —galdetu zidan behi gaixoak.
|
|
|
Mahai hutsetara isurtzen ziren argi horien itzal ahulek herrarazi egiten zuten eseritako jende bakana. Bi emakume dotore izkina batean, gizon bakarti bat, hiru gazte ogitarteko
|
bat
jaten, isil isilik. Alde egiteko larritasuna pizturik, zangada batez zerbeza hustu eta Maria heldu zuen.
|
|
|
Burdinazko hesiaren ondoan, eskuan lore sorta bat zuen andre ongijantzi bat neskatila bati begira zegoen. Sei edo zazpi urtekoa, hura, buruan lazoa eta botaxka gorribiziekin jantzia, jolasten ziren haurrengandik begiak kitatu gabe txokolatez estaliriko bollo
|
bat
jaten ari zen.
|
|
|
" Hago. Katilukoa egin diat eta, itsusia ez egiteagatik gazta puxka
|
bat
jan diat eta... Hara, horrek ere bereak partitu ditik."
|
|
2005
|
|
|
Bidea herri sarreraraino bakarrik garbitu dute makinek, horregatik lehendabiziko etxeen hegalean aparkatu dugu. Herrira heltzerako, duda mudakoa zen panorama erabat belztu da zeruan, elurra hasi du oparo eta ibilaldiko kera
|
batean
jateko ziren txerriki ogitartekoak automobiletik irten aurretik irentsi ditugu. Gosari bazkariaren ostean erraketak lotu eta oinez hasi gara.
|
|
|
Lehenagokoen hutsak ezin ulertuak baldin bazaizkigu, ez uste izan gaur egun baitezpada aitzinera goazela gu. Hemendik eta, ez zenbait mende, baina zenbait dotzena urteren buruan, nola jujatuko gaituzte, gu, apairua egitean jenden erdia goseak hiltzen ari dela telebistan ikusten ari, eta bisteka zaflaren ondotik, gasna zerra eder
|
bat
jan, mahats molko bat irets, kafea edan, onddokoarekin, eta hoinbeste janari zakar untzira botatzen dugunok. Mundu honetan bi mila milioi eta erdi jendek egunean bi eurorik ez dutelarik bizitzeko61 eta Europak bi euro eta erdi laguntza ematen dielarik nekazariei behi bakoitzarentzat!
|
|
|
Berehala iritsi zitzaizkion munduko min guztiak batera, Anek desfilea bukatu eta ikusleak txaloka hasi zitzaizkionean. Erabatekoa izan zen Aneren arrakasta, eta erabatekoa zen Inesek sentitzen zuèn mina, barru osoa istant
|
batean
jan ziona eta zulo handi bat ireki ziona, bere izatearen neurrikoa, hain zegoen gorputzaz ahul eta arimaz gogogabe. Zulo hartan barrena galtzera zihoan Ines, beraz, konortea galduta, baina, geratzen zitzaizkiòn indar apurrak biltzen zituela, honela esan zien amari eta Emili:
|
|
|
puskatto
|
bat
jan eta zorta bat edan ondoan, bilkura egiten duen jauna hobeki mintzo omen da (E 541, Sozialixtak art.).
|
|
|
Haragia txerri eta arkume errezetak egiteko erabiltzen dira gehien “musaka” ospetsua bezalakoa, grekoaren oso bestelakoa, Bulgaria patatekin eta haragi ehoarekin prestatzen da berenjenen ordez, eta gainera jogurt krema leun batekin estaltzen da. Haragia plater
|
batean
jan daiteke hainbat usain belarrez gozatutako saltxitxak “kebapche” gisa, edo “guiuvech” n, haragia laguntzeko ontzi baten barruan labean erretako tomate, piper eta ilarrak buztinezkoak. Postrerako, gaztarik onena Bulgariako janari goxoaren amaiera puntua aukeratzeko orduan zaila da gozoki gozoetako bat aukeratzea, gehienak horietako batzuk almibarretan prestatuta, edo gazta tradizional eta bizi batengatik, zuria edo horia.
|
|
|
Gauza
|
bat
jaten dugu, eta beste bat, gure organismoa, hasiera batean, jateko diseinatu zena. Istilua ez da gizateriaren ondarea soilik, animalien portaerako ikertzaileak gero eta tabu gehiago hausten ari baitira:
|
|
|
Hestebeteak eta lekale ospetsuak Salamanca mendilerroko klimak haragi onduak ematen dizkio lur honi bakarrak. Guijueloko urdaiazpiko famatuaz gain, beste produktu batzuk solomo iberikoa, saltxitxoia, lukainka edo farinatoa bezala, hestebete zuria, batez ere ogi eta koipe mamiekin egina txerrikia, arrautza frijituekin
|
batera
jan ohi dena, aintzatespen handia. Haragia ez da kalitate zigilua duen produktu bakarra.
|
|
|
Han, egunetan berari begira izan arren hartzerik izan ez duen gazta zatia dauka zain. Menbrillo apur
|
batekin
jango du, bakardadean, mahaian eserita, lasai.
|
|
|
Zer dira haginak gure edadean? Zuk badakizu zer den gure edadean intxaur
|
bat
jatea, señe. Martirio bat infernukoa.
|