|
2019
|
|
|
472 Hain zuzen, M. Cervantesen jaiotzaren laugarren mendeurrenaren harira, Nafarroako euskaltzainak BRSVAPen (berr) argitaratu zuen El Quijoteren kapitulu
|
baten
itzulpena (Yrigaray 1947a).
|
|
2021
|
|
|
Dena den, aukera izanda ere, ez dakit eleberri bat bezalako lan luze
|
baten
itzulpenari ekingo niokeen. Printzipioz nahiago dut sortzen igaro denbora, eta ez itzultzen.
|
|
|
Arlo horretan egindako lanaren beste adibide bat da Etxepare Euskal Institutuaren webgunean txertatutako basqueliterature.com ataria, lehenago EIZIEk kudeatzen zuena. Halaber, 2015ean, Etxepare Euskal Institutuak eta Laboral Kutxak euskararen eta euskal kulturaren sustapenean eta elkarlanean aritzeko Etxepare Laboral Kutxa Itzulpen Saria sortu zuten, jatorriz euskaraz idatzi eta beste hizkuntza batean argitaratutako obra
|
baten
itzulpena saritzeko. Itzulpenaren kalitatea eta argitaletxearen sustapen plangintza aintzat hartu, eta bi biak (itzultzailea eta argitaletxea) saritzeko xedea du lehiaketak.65 Ikusten denez, euskal eremuan egindako literaturaren itzulpenak ezagutzera emateko ahalegina saritu nahi da.
|
|
|
Liburuaren hitzaurrean bertan aitortzen du Sarrionandiak poema itzulien artean apokrifo batzuk ere badaudela, baina lehen begiratuan behintzat ez da erraza sasi itzulpenak benetako itzulpenetatik bereiztea. Mohammed Al Kali ustezko poeta afrikarraren hiru poemak, adibidez, ez dira beste hizkuntza batean idatzitako sorburu testu
|
baten
itzulpenak, Sarrionandiak berak asmatutako poemak baizik. Testu horiek, ordea, beste poema itzuli batzuen artean aurkezten ditu, itzulpenak balira bezala, eta fikziozko autoreari buruz ematen duen informazioa benetako autore batzuen inguruan ematen duena bezain sinesgarria denez, benetako autore baten poemen itzulpenen aurrean dagoela sinetsarazten dio irakurleari.
|
|
|
Espazioa aldatu egiten da denborak aurrera egin ahala, hargatik diogu eremua dinamikoa dela, ez soilik espazioan, baita denboran ere. Gisa horretan, aurretik emandako irudia etengabe aldatuko litzateke, eta aztertzen den garaiaren arabera berregin, itzulpen norabideak edo eremuen posizioa aldatu, etab. Adibidez, sasoi batean bat izan daitezke literatur eta itzulpen eremuak, edota beste sasoi batean hizkuntza norabide
|
bateko
itzulpenak izan nagusi; inoiz itzulpen intralinguistikoak nagusitu izana ere gerta daiteke... Hala, baliteke garai jakin batean literatur itzulpenen hizkuntzei dagozkien norabideak eta kulturen arteko trukeak era batekoak izatea eta beste garai batean bestelakoak, etab. Garai batean edo bestean itzulpenari ematen zaion balioa, kapitala (kultural, ekonomiko, sinbolikoa...) aldatu egin daitezke, hori da eremuen dinamikotasunaren eta bilakabidearen funtsetako bat.
|
|
|
Azkenik, euskal literatur itzulpenaren funtzio kulturalari buruzko ohar batzuk egin gura genituzke. Sapiroren esanetan, itzulpenek legitimazio prozesuetan eragin dezakete, subertsio tresnak izan daitezke, nazio" txiki" en literaturak nazioarteko eszenara ager daitezke, edota argitaletxeen kapital sinbolikoa handitzeko modua izan daitezke; izan ere, beste hizkuntza batera itzulia izatea kontsakrazio bidea izan daiteke idazle batentzat, eta, alderantzizko norabidean, ospe handiko autore
|
baten
itzulpena egitea" autolegitimizatzeko" modua da itzultzailearentzat berarentzat ere. Kultur mailaz harago, baina, itzulpenak idazketa ariketa izan daitezke autoreentzat (2014:
|
|
|
Ildo berean, garai
|
bateko
itzulpen testuei buruzko ohar zehatzen aldean, joerak eta testuen arteko harremanak deskribatzea falta da oraindik, bai eta sareak identifikatu eta eremuaren bilakabidea agerraraztea ere. Izan ere, historiografien bilakabideari begiratuz gero, berritze metodologikoa gertatu aurreko historiografietan datu arkeologiko hutsak edo datu arkeologikoen zerrendatzeak jasotzen ziren batez ere.
|