2001
|
|
Hamabost egun eta eskari bakar
|
bat
ere ez. Ez dago estu, baina.
|
|
Euskaraz idazteak baditu alde gaitz nabarmenak, hala nola maizegi txinoz mintzatzea (txinorik gabe) dirudiela, eta zirika ari arren ez dela inor asko konturatzen,
|
batez
ere ez dela konturatzen konturatu behar lukeena bera. Bada lerro hauetan nahikoa ziri aspaldiko adiskide dudan Pepe  Berruezori, garai hartan El Diario Vascon idazten zuenari, zuzenduak.
|
2002
|
|
Ni ahoa bete hortz geratzen naiz, momentu bakar
|
batean
ere ez baitzait aukera hori burutik pasatu. Ez zihoazela Abelen bila!
|
|
 Alfer alferrik zen. Lerro bakar
|
batek
ere ez ninduen betetzen. Eta lana bertan behera uzten nuen.
|
|
heroikotasunaren itxura ematen bazaio, Â gezurra errazago irensten da egia baino". Klasetik irten ginenerako pintada ezabatua zegoen, baina, Pertiz aparte, irakasle bakar
|
batek
ere ez zigun hari buruzko aipamen txikiena ere egin.
|
|
Afarian erabilitako trasteak garbitu zituen; harraska eta harraska ondoko gainetan zapi bustia pasatu zuen, eta gero erratza hartu zuen, zorura erori zitzaizkidan ogi papurrak jasotzeko. Bitarte horretan guztian, hitz
|
bat
ere ez niri, ezta begiradarik ere; lanerako amorru hark niri zerbait esatetik edo nirekin detaileren bat izatetik libratuko balu bezala. Telefonoa zegoen gelako atera begira  tzen zuen noizbehinka.
|
|
Gazte ginenean, zure adinak, Benito Lertxundi kantariak [1] sentimentalak ginela esaten zigun, gazte sentimentalak, hori zioen, hamazazpi urteko gazte sentimentalak. Egia behar zuen izan zeren garai bertsuan Moustaki [2] izeneko kantari egiptoar
|
batek
ere ez dut uste Lertxundi eta biak apropos eta nahita bat eginak ziren gai honetan kantatzen baitzion, frantsesez honek, bere ahots marrantatuarekin, hamazazpi urteko neska eder bati: 17 ans, une femme, une enfant qui ne sait rien encore et découvre son corps que le soleil enivre et que la nuit délivre.
|
|
Ez da inondik ere unibertsoa, batzuek esan izan duten gisa. Herrixka
|
batera
ere ez da iristen, auzo koxkor bat baizik ez baita, adiskide gazte. Eta onar dezagun, bakarrik gaude, etsaiek inguraturik.
|
|
denetarik egon behar du. Esaten ari naizena da gutxienez harrigarria dela zortzi kritiketatik
|
bat
ere ez izatea halakoa, lerro hauek idaztean argitara eman den gaztelaniazko bakarra nolakoa izan den kontuan hartuta behintzat (eta" halakoa" diodanean, Â kritikaren jiteaz ari naiz, baina baita sakontasunaz ere: ez da soilik luzera kontua, kritika duin bat garatzeko aukera gehien zituen euskarazkoa luzea bai, baina gainerakoak bezain deskriptibo eta azalekoa delako, errepikapenez betea, eta kontraesanen bat edo besteren jabe).
|
2003
|
|
–Ez, ene sarjentua.
|
Bat
ere ez.
|
|
Harrigarria zen, harrigarria zenez, baina geltokiko kanpoaldean ez nuen txakur bakar bat ere begiz jo. Bakar
|
bat
ere ez. Herri gunean entzuten zen zaratari erreparaturik, guztiak han zehar zebiltzala ematen zuen.
|
|
jubilatu avilestarrak zioena egia bazen eta ez nuen batere zalantzarik hala zela, dagoeneko patruilaren batek pasatu behar izango zuen handik, bai oinez bai motorizaturik. Agente bakar
|
bat
ere ez zen pasatu, ordea. Ez zen noski gauza ohikoa, eta are gutxiago B. bezalako hiri turistikoari zegokion mailakoa.
|
|
Ikaragarri gustura segitzen nuen, gogo  tsu ekin nion lanari, deskargagailuari heldu eta aizkora enborrean bezalaxe sartu nuen belarretan, sakon sakon, tiratu eta izpi
|
bat
ere ez zen mugitu; tiratu berriz eta batere ez; berriz, ezer ez; berriz bizepsak, trizepsak eta kuadrizepsak erabiliz; ia zintzilik batzuetan, aurretik nuela, atzetik nuela, bertara igota; porlanezko belarra, jaun andreok.
|
|
ecusi oi dira azquenic Emacumiac Labe gori baten antzeco escubacaz, urtzeen daquienac Diru mueta guztiac, ur emunagaz beste bagaric; edo benetan emungo daube modu bagaco Avarienta eta neurri bagaco Codiciosa zital ba  tzubec izatera: eta, negar garrico gauza dana, Emacumiac puntu oneitan guztietan eguin oi daube escrupulo guichi edo
|
bat
ere ez; argatic conveni da, Emacumia egotia amorio, erruqui, eta Prudencia andico Guizon baten obediencian, eta ez bere vorondateco izatia (Osaba: 278).
|
|
heriotza ona prestatzeko meditazio gehienak horrela hasten dira. Nola ez, guztiek aitortza orokorra egun bakar
|
bat
ere ez atzeratzeko, gauero kontzientzia azterketa arretatsua egiteko, eta ahal adina induljentzia irabazteko errepikatzen dute.
|
2005
|
|
Igande askotan, bazkal ondoren, krepez leporaino eginda jaikitzen nintzen mahaitik; sofara joaten nintzen zuzenean, erdi burtzoratuta, patxaran ttanta bat hartzera, ama eta Idoia mahaia jasotzen eta ontziak garbitzen ari ziren bitartean. Nik, orduan, plater
|
bat
ere ez nuen ukitzen, ez halaber erratzik edo esku trapurik har  tzen. Orain harritu egiten naiz zergatik Idoia, kontu hura zela-eta, ez ote zen nirekin sartzen, zen bezalakoa izanda; beharbada, kabroi bat bezala lanean ikusten ninduelako, eta nahikoa banuela pentsatzen zuelako; ezin dut garbi jakin zergatik.
|
|
Gaztaroko lehen adiskideak izan nituen haiek, ez luzaroko, baina, gutxienez, nengoen itxituratik irteteko balio izan zidaten. Western bakar
|
bat
ere ez nuen galtzen, erabat zaletu bainintzen haietara; telebistan ere ikusi nituen halako filmak; hain zuzen ere, garai hartan ekarri zuen aitak zuri beltzeko telebista, bere kamioian. Beraren lagun bat Bianchi lantegian aritzen zen, elektronika lanetan, eta lanetik kanpo telebistak muntatzen zituen, gero prezio onean saltzeko.
|
|
hazkunde ekonomikoaren terminoetan erabili izan da eta. Era berean, bizi mailaren eta bizi kalitatearen arteko aldea zein den ikusiko dugu ezen, usterik zabalduena hori bada ere, bizi mailaren igotzeak beti ez dakar berekin bizi kalitatearen hobekuntzarik, eta kalitate horren hobekuntza
|
batek
ere ez dakar ezinbestean bizi mailaren igoerarik.
|
2006
|
|
Neuk ere ez dut gustuko neure jokabidea. Batzuetan hitz
|
bat
ere ez. Beste batzuetan, berriz, ezin isildu.
|
|
Bat batean, sekulako espazio handi baten atari balitz bezalako itxura hartu zuen bideak: gure aurrez aurre, itsasoa bete betean eta bare; zeruan, laino bakar
|
bat
ere ez. Labar sekulako batek ederragoa bihurtzen zuen parajea.
|
|
Gurasoei galdetu, amona Erikarekin jardun, eta udaletxeko artxibategian arakatu, nire zuhaitz genealogikoa gero eta adartsuagoa zen. Eta, orotan onena, adar bakar
|
batek
ere ez zuela mailaturik. Harro esateko moduan nengoen:
|
|
Sekulako izua zion aitarena errepikatzeari. Hortik Hermannen gogor planta, arren artean arrena zela frogatu beharra, maritxu zirkin bakar
|
bat
ere ez barkatzea bere buruari. Hala ere, ez zen sentiberatasunik gabea, ez zen bihotz gogorra.
|
|
Isilik. Elsbethek ahoa zabaltzen zuen aldiro arnasaren lurruna ateratzen zitzaion bakarrik, hitzik
|
bat
ere ez. Kezkatuta zegoen.
|
|
Burura etorritakoak esan nizkion, egiarik bakar
|
bat
ere ez, eta nire kontakizuna amaitutakoan, neu izan nintzen bere bizitzaz galdetu ziona. Ezer gutxi kontatu zidan, baina seguru nago egia zela esandako guztia:
|
|
Nor etorriko zuan nire alde egitera? Inor gutxi ezagutzen nian Milanen, eta bakar
|
bat
ere ez lira txar bat gomendioan utziko niokeenik. Ez nian abokaturik ere ezagutzen, beti ibili nauk halakoengandik urruti, sekula ez zaidak-eta gustatu jendearen miserien uzkian hatza sartuz bizitza aurrera ateratzen duen jendilajea.
|
2007
|
|
Ingalaterran diren hogeita hiru bertsionetarik eta Frantzian diren hogeita zazpietarik,
|
batek
ere ez du aitzin testurik.
|
|
Nire ustez, autodeterminazioa, berez, eskubide demokratiko bat da, bortizkeriarik gabe, gehiengo argi batek erabakirik eta naziotasunaren aldetik homogeneoak diren lurraldeetan burutzen bada, Montenegron egin duten bezala edo Eskozian egin nahi duten bezala. Hiru baldintzetarik
|
bat
ere ez da Zazpiak Baten betetzen. Agian laster beteko dira Hirurak Baten edo, behintzat, Bizkai Gipuzkoetan (Arabak ba ote du autodeterminatzeko eskubiderik?
|
|
Zaila iruditzen zait, baina, poeta, filosofo, artista edo zientzialari bati duin iriztea ohore hori lortzeko. Eta zer esanik ez, emakume
|
bati
ere ez.
|
|
Nafarroa erdal estatu bat izan zen, eliteak erdaraz aritzen zirelako (jendaurreko ekitaldietan behin  tzat), administrazioa erdaraz egiten zelako eta Tafallatik beheiti bizi ziren gehien gehienak erdaldunak zirelako. 1841a arte, Nafarroa erresuma bat izan zen, baina Gorteek eta Diputazioak ehunka urtez sortu zituzten dokumentuetariko
|
bat
ere ez dago euskaraz.
|
|
Hemen, ordea," euskal herria" eta" Euzkadi/ Zazpiak Bat" lasai asko nahasten ditugu. Hitzez hitzeko" euskal herria", Algortatik Eskiulara eta Urketatik Lizarraga Ergoienera alegia, ez da nazio bat, euskaldun
|
batek
ere ez baitu bere naziotzat hartzen. Zazpiak Bat, ordea, Samatzetik Kortesera eta Lanestosatik Barkoxera bitarteko eremua, nazio bat da, euskaldunen nazioa (edo nazioetariko bat), nahiz eta bertan euskara gutxiengo baten mintzaira izan.
|
|
Zer aurkakotasun izan zitekeen lurraren eta hizkuntzaren artean?
|
Bat
ere ez. XIX. mendean bihurtu ziren muga hizkuntzak, mendiak eta ibaiak bezala.
|
2008
|
|
Berlin girls izan da hurrengoa. Hiruretako
|
batek
ere ez du berlindarrik. Baina kontua ez da nondik datorren, Berlin girl bat izatea baizik.
|
|
Gerezi zaporeko izozki bat jan dut eta nirekin
|
bat
ere ez doan poltsa arrosa bat erosi dut. Gero, ez zaizkit gauza gehiago bururatu eta botikara sartu naiz.
|
|
Hiru irribarre isil elkartu dira sukaldean,
|
batek
ere ez dakielarik zein den besteen zioa. Baina hirurek antzeman dute euren irribarreen hondoan dagoen tristura.
|
|
...spretxuz begiratzen, destainaz hitz egiten, nazkaz entzuten, altzari bati zapia pasatzen diozu hautsa kentzeko, olioa ematen diozu aldian behin, edo pipien kontrako botika, baina ezta hori ere, Tomasek ez zidan altzari bati eman ohi zaion tratua ere opa, eta nik diodana, zergatik naiz logelako mahaitxoa baino gutxiago, berorrek ulertu behar lidake esaten ari naizena, baina tristeena da kontu bakar
|
bat
ere ez zaidala ondo ateratzen, behin ere ez, eta horrela nola egingo dut ihes zulo beltz madarikatu honetatik...
|
|
Rosak gorabehera azpimarragarririk gabe pasatzen ditu laneko lehen orduak. Bezero bakar
|
batek
ere ez dio, goiz osoan, ubelduragatik galdetu.
|
|
Holaxe hasten da. Gero, segi eta segi, eta beste gauza pila
|
baten kontra
ere ez omen daukazu egoterik, eta orduan irentsi ahalak irensten dituzu, eta azkenerako lehertuta hil egiten zara eta, jakina, ez daukazu heriotzaren kontra egoterik. Holaxe bukatzen da.
|
2009
|
|
–Ankerkeriaz, zitalkeriaz jokatu zenuen nirekin, esan zuen azkenean Wardesek ahots isil batez?. Salatu izan bazintut, munduko epaitegi bakar
|
batek
ere ez zintuzke errugabetzat joko.
|
|
Etorkin gosetiak besterik ez dut ezagutzen. Frantziar bakar
|
batek
ere ez dit deitzen. Inor ez da fidatzen nirekin.
|
|
Adimenez ongi dabilen inor, zibilizatua bada, tolerantea beraz, ezin egon daiteke gure kultura bizi dadin kontra,
|
batez
ere ez dugulako beste inorenik kaltetzen. Eskubideak ditugu, bai, baina eskubideez gain, betebehar bat ere badugu, ondokoekin modu zibilizatuan, tolerantean eta haurridetasunez.
|
|
Sinestea zaila bada ere, kantautore katalan bakar
|
batek
ere ez du landu bere kantetan ez makien mugimendua ez LluÃs Companys presidente martiria. Eta ez gara orain askapen mugimendu gisa planteatutako kanta batez ari, baizik eta gertaera batzuen irakurketa ia kondeszendiente bat egiten duenaz; hau da, ideal batzuk bultzatu nahi eta, kasu askotan, bidean heriotza aurkitu zutenen ustezko erromantizismoa kanta zezakeen kanta batez.
|
|
kaletar/ ikasia gehienbat, katalanen kasuan, eta, baserritar kaletar/ ahozkoa, euskaldunen kasuan. Hori dena osagai identitario linguistikoen susperraldi horren adierazgarria da, herria hiri handi bat bezala ikusten duen ideiarekin lotuagoa dagoen prozesu baten bitartez, euskaldunen kasuan âideia hori oso ongi ekarria izan da gure garaietaraino Bernardo Atxagaren [26] irudi poetikaren bidez. Botere guneak dibertsifikatu egiten dira,
|
batek
ere ez du erabateko nagusitasuna, eta, beraz, kontaktuaren eta elkarrekikotasunaren beharra sortzen da biztanleria kokatua dagoen espazio fisiko desberdinen artean. Baina alderantziz ere gerta daiteke, Herrialde Katalanetan sendotuagoa dagoen herrialde/ hiriburu ideiaren arabera, non gune nagusi batek âBartzelonak, Valentziak eta inguruko eragin guneekâ lurraldearen gainerakoa irradatzen baitu.
|
|
Gure ustez, Estatuak herritarren erabateko nazionalizatzea lortzeko betidanik izan dituen zailtasunak ulertzeko, haren izaera baztertzailea ulertu eta neurtu beharra dago. Periferiaren ezaugarri kultural bakar
|
bat
ere ez da inoiz hartu espainiar nazio nortasunaren elementu bereizgarri gisa, eta horrek diferentzia identitarioaren eraikuntza soziala bultzatu du beti.
|
|
Horren arrazoiak argi daude. Lehen labealdi hartako kantari eta taldeetako
|
bat
ere ez zen boterean zeuden alderdien. EAJ eta CiU, hurbilekoa.
|
2010
|
|
Ez dakit bar horrek irekita irauten duen. Berrogeita hamarretik gora izen mahairatu ziren baina
|
bat
ere ez zitzaigun gustatu. Orduan nik behin galdetu nion hitz batez gogoratu zen Xabier Aizpurua.
|
|
Marrazkiz eta zirriborroz gainezka banago ere,
|
batek
ere ez nau asebetetzen. Claudiuren mahai garbiaren erdian ageri da HORTUS CONCLUSUS, lorategi hertsia Europar kulturan izenburuko txostena.
|
|
Medikua izanagatik, osasunarentzat onuragarriak diren jakien taulan azaltzen zirenetatik bakar
|
bat
ere ez zuen eskatu, ez eta hain sokorritua den entsalada nahasia ere. Entsaladilla errusiarrarekin hasi baginen, ondoren arrautza frijituak etorri ziren, txingar, patata frijitu eta piperrez lagunduta, guztia ere ardo gorri nafarrak bustita.
|
|
Kalez kale garbiketa lanak bukatu eta hara joaten zuan. Baratzean hasi aurretik hamaiketako ederra jartzen omen ziotean berari bakarrik gonbidatuentzako gelan, bertako oiloen arrautza frijituak, gonbidatuentzako apartatuta zeukaten txorixo muturren
|
bat
ere ez zitean faltako eta ogia ere ez, beraiek egina, gainera. Hura zuan lanaren ordaina eta Patxintxi kontentu joaten zela bazekiat nik, berarekin betidanik harreman handia izan dudalako.
|
|
Ahal balu, akabatu egingo ninduela, bere pazientziaren sabaia jo nuela, adarra jotzen ari nintzaiola konturatu zela ala handik atera eta pertsonal sailera joko zuela funtzionario nazkagarri bat kaleratzeko zer egin behar zen jakitera? Lauretatik
|
bat
ere ez.
|
|
Kode horrekin irakurri eta ulertu behar dira erabaki guztiak; baita Espainiako Auzitegi Konstituzionalaren 2008ko urrikoa ere, non esaten duen inolako euskal instituziok, ez Lehendakariak, ez Eusko Jaurlaritzak, ez Eusko Legebiltzarrak ere?, bakar
|
batek
ere ez duela gaitasunik euskal gizarteari iritzia eskatzeko edo kontsulta egiteko. Euskadin, Espainiako instituzioak bakarrik dira gai euskal gizarteari iritzia eskatzeko, berdin dio kontsulta hori loteslea izan edo ez.
|
|
" Don Santiago, zuk baino hobeto dakit Cara al sol". Tristeena zen han kanpoan garrasika ari zirenak ez zirela nire adinekoak, berrogeita hamar urtetik gorakoak; hogei urte inguruko gazteak ziren, eta haietako bakar
|
batek
ere ez zuen ezagutu frankismoaren garaiko eskola. Horixe da benetako arazoa.
|
|
XXI. mendean gaude, ez Erdi Aroan. XXI. mendean nortasun nazionalak ez dira inposatzen, bakar
|
bat
ere ez.
|
|
Lehendakari bakar
|
batek
ere ez du negoziatu ETArekin. Baina Suarezen garaitik gaur egun arte, Espainiako presidente guztiek negoziatu dute ETArekin.
|
|
Natural de Azparren en Francia y residente en Irun. Baina pobrezako sententzian ageri diren zortzi testigu goizuetarretatik ale
|
batek
ere ez du ematen hazpandar honen beste berririk: Por lo que respecta a Gracian de Echeverria nada puede declarar por no conozerlo.
|
|
Horratx nor zen, bada, gure" Berdabio" sonatuaren andrea. Elizako agiri horietatik, ale
|
batean
ere ez du esaten, ordea, zein etxetan jaioak ziren senide horiek. Baina, bizitzaz eta hizkeraz ere aski aranaztarra den Joxe Eskudero Portolokoari jasoa dakit Goizuetan, 2005eko urriaren 29an:
|
|
Ematen den datu berri bakarra, bakoitzaren adina: Fagoagak 61 urte, Untxalok 54, Berroetak 60, Iñarrak 48, Apezetxeak 39, Huizik 29, Minondok 53, eta Elosegik 48 Baina, zortzi testigu goizuetarretatik ale
|
batek
ere ez du ematen Grazian Etxeberria jaunaren ibileraren berririk; badirudi lauetan arrotzena zela Goizueta aldean. Hor gelditzen da, ordea, sententzia honen hasierako datua:
|
|
A zer mauka gure ofizio xelebre bezain amorragarri honetan gabiltzanentzat! Baina, ezetz esan dit, lau herri horietako elizetarik ale
|
batean
ere ez dela ageri Asparz zenaren aipamenik. Auskalo nongoa zen?...
|
2011
|
|
guztira, 171 Hurrengo goizean, den denak fusilatu zituzten:
|
bat
ere ez zen bizirik atera. Emakumeak Ravensbrük eko kontzentrazio esparrura bidali zituzten eta horietako asko bertan hil ziren; euren umeak seme alabarik ez zeukaten Alemaniako familien artean banatu zituzten eta haien arrastoa galdu egin zen betiko.
|
|
–Den denak:
|
bat
ere ez zion utzi, muestrarako ere.
|
|
–
|
Bat
ere ez. Kasu honetan ere ez da eraso sexualik izan; eta gorputzean ez dauka bestelako zauririk edota lotuta egon izanaren arrastorik.
|
|
Ikerketa bertan behera utzita zegoen, erabat geldirik. Hildako emakumeak identifikatu barik jarraitzen zuen, lekuko
|
bat
ere ez zuten aurkitu, ezta hiltzailearen arrastorik ñimiñoena ere. Egunkarian argitaratutako informazioak ontzat eman zituen alemaniarrak:
|
|
–Harrezkero, ihesian ibili izan naiz beti, toki batetik bestera. Gizon
|
batek
ere ez nau ukitu handik ona: ezin ditut sentitu haien eskuak nire gorputzean.
|
|
Batzuek, begia begi truk eskema betetzen zuten; besteek, prentsari hainbeste gustatzen zaizkion bezalako istorio moralizatzaileetara zeramatzaten. Eta guztiek, heroi bat eskatzen zuten, baina bakar
|
batek
ere ez zure arazoa konpontzeko biderik eskaintzen. Aitzitik baizik.
|
|
Bere erantzukizun zuzena azpimarratzen zuten hitzok entzun zituenean,
|
batez
ere ez diozuela ezer egingo esan nionean, irribarretxo bat atera zitzaion, baina irribarretxo urduri mespretxuzkoa. Defentsiban zegoen, argumenturik gabe.
|
|
Herrira sartzen gara, kontrol bakar
|
bat
ere ez topatu izanaren fortunarekin. Platanondoen eta adarrak lurrean.
|
|
Beraien senarrengana sarritan. Hondarribian aurkitutako beste
|
batek
ere ez zuen suerterik izan:
|
|
Alanbre sareak egiteko zapadore taldean trebatu ginen bi geunden. Horrelako gauzak egiten genituen instrukzioetan eta oso baliagarriak izan zitzaizkigun, handik basurde
|
bat
ere ez baitzen pasako.
|
|
Tira, kontua da limoi arbolak lau urte zeuzkala, harrigarria zirudien arren; harrigarria, diot, nire ezjakintasunean txiki iruditzen zitzaidalako oraindik: metro
|
bat
ere ez zen izango luze eta sei limoi eskaintzen ari zen jada (indartsua eta ederra zen benetan bere hostoen usaina), handi samarrak lau eta txikiagoak beste bi.
|
|
Eta esaten diot neure buruari: " Nik Puxkin, ordea, ez diat sakon irakurri, pulamentuzko itzulpen
|
bat
ere ez diat-eta eduki sekula!". Gauza asko eskuetatik kanpo geratzen zaizkizu.
|
|
Eskapo joaten naiz korrika eta beti burura etortzen zait Joxean Artzeren poema: " Herriagatik behar da bizi, behar da irabazi, ez hil",
|
batez
ere ez hil.
|
|
Riechmannek era grafikoan azaldu du: " XX. mendeko sozietate industrialak masail handiko haur itzel baten antza du, atxikita dago titi erraldoi bati, eta une bakar
|
batez
ere ez dio uzten petrolioa zupatzeari. Hidrokarburoekiko adikzioa duen umetxo hori ez da pertsonarik autorizatuena ekologismoari heldugabea dela aurpegiratzeko".
|
2012
|
|
Hementxe dauzkat gaur arte aurkeztu dituen lan guztiak eta baita lehenengo eta bigarren ebaluazioetan egindako azterketak ere. . Meriturik
|
bat
ere ez duela sinetsita dago Inas; ardi zaharraren eskarmentuak eraman du Iñigori proposamen hori egitera. Zer da adimentsua izatea:
|
|
Bizitzeko, edonon aurki dezake zer jan, nahiz eta elurterik latzenak egokitu. Bestelako ardurarik,
|
bat
ere ez. Bakarrik zein lagunekin ibil daitekeen.
|
|
Apustua egin behar izango balu, ez luke zailtasun handirik edukiko tartean ibili diren lauren izenak emateko. Beretariko
|
batek
ere ez du hain ongi marrazten eta besteren bat limurtuko zuten lan horretarako. Sarde baten lau hortzak dira:
|
|
Galori gezurra iruditu zitzaion gertatutakoa. Medikuaren mantalean lokatz zipriztin
|
bat
ere ez zen ikusten. Une luze bat behar izan zuen amorruari eusteko; gero, galtzerdiak eta zapatak jantzi zituen, eta patxada berreskuratu zuen bien bitartean.
|
|
Hezetasuna besterik ez zerien hormen artean ilunpeak irentsita iragan zituen egunek ahantzarazi egin zioten Galori zeinen paregabea den madariondoen hostoak mugitzen ikustea, inguruetako etxeak erdi botata edo goitik behera zatiturik eta bazterrak txiki txiki eginda egonagatik; tomate sail baten itxurak erakarri zuen bere arreta: azkonar edo basurde aldra
|
batek
ere ez zuen hobeki egingo bere lana. Une luze bat behar izan zuen begiak eta barrua paisaia itzal hartara egokitzeko, eta egokituta, laster antzean, bide ondoko zuhaitzen batetik sagar aleren bat hartuko zukeela bururatu zitzaion.
|
|
Maitasun irrikatsu bat sentitzen du haurrarengana, alaitasun iturria barik, tortura gertatzen zaiona. Joan aurretik, mila gomendio egin zizkien Hélèneri eta neskameari,
|
batez
ere ez ziezaiotela utzi ibai ertzera hurbiltzen. Hélènek, hain berea duen zuhurtasun txeratsu horrekin, buruari eraginez, esan zion:
|
|
John Milton poetak hiru alaba izan zituen. Bakar
|
bat
ere ez zen eskolatik pasatu. Neskak zirelako, beharbada.
|
|
Gertatu zena ezin izango du adierazi hurrenez hurren jarritako esaldien bidez. Zenbat denbora pasatu zen ba erasotzailea segika ari zitzaiola ohartu eta haren eskua sentitu zuen arte? Agian minutu bakar
|
bat
ere ez. Eta agian minutu bakar bat ere iraun ez zuen tarte hartan arnasa entzun zion; pattarraren usain garratza ezagutu zion haren hatsari; ia bost urtez goritutako infernuaren irudiak gogoratu zituen; eta, batez ere, ezaguna izateagatik mingarriagoa izan ohi den izua sentitu zuen.
|
|
Gertatu zena ezin dut adierazi hurrenez hurren jarritako esaldien bidez. Zenbat denbora pasatu zen ba segika ari zitzaidala ohartu eta haren eskua gainean sentitu nuen arte? Agian minutu bakar
|
bat
ere ez. Baina agian minutu bakar bat ere iraun ez zuen tarte hartan, arnasa entzun nion; pattarraren usain garratza ezagutu nion; ia bost urtez goritutako infernuaren irudiak gogoratu nituen; eta, batez ere, ezaguna izateagatik mingarriagoa izan ohi den izua sentitu zuen.
|
|
Ohar
|
bat
ere ez.
|
|
minutu
|
bat
ere ez da pasa,
|
2018
|
|
Hango eta hemengo jaurtigaien arrasto urdin laranjek zerua zeharkatzen zuten norabide guztietan, altzairuzko ipurtargien itxuran. Zuhaitz
|
bat
ere ez zen zutik geratzen bi gudarosteen artean; lokatz eta lurreko zulo besterik ez zegoen, eta zulo haien barruan, hilotzak edota zaurituak, azken horiek amari deika eta birjinari erreguka.
|
|
–
|
Bat
ere ez.
|
|
–Lekuko
|
bat
ere ez dugu izango, jakina.
|
|
Barrikadako tira  tzailerik amorratuena hamahiru urteko mutiko bat zen. Fusilariz jantzitako neska
|
bat
ere ez zitzaion atzean geratzen, eta gogor ekiten zien arerioei, harik eta bala batek kopetaren erdian jo eta hilik erori zen arte. Orduan, barrikadako guztiei halako eroaldia sartu zitzaien, eta han hasi ziren ausarkeriak.
|
|
Euriak antzera jarraitzen zuen, eta dena ilun zegoen. Herritarrik
|
bat
ere ez zebilen. Pentsatu egin behar zuen.
|
|
Miru bat pausatu zen oilo eta txita papur  jaleen artean, eta mirua ere papur zenbait jaten hasi zen. Oilo eta txita bakar
|
bat
ere ez zen harrotu, bakar bat ere ez zen kol kolka eta hegazalapartaka hasi. Miruak, bere konpainia ondo hartzen zutela ikusi zuenean, txitak irensteari ekin zion.
|
|
Miru bat pausatu zen oilo eta txita papur  jaleen artean, eta mirua ere papur zenbait jaten hasi zen. Oilo eta txita bakar bat ere ez zen harrotu, bakar
|
bat
ere ez zen kol kolka eta hegazalapartaka hasi. Miruak, bere konpainia ondo hartzen zutela ikusi zuenean, txitak irensteari ekin zion.
|
|
Deseroso litzaidake adi  tzera ematea errukia edo damua izan zirela arrotza ardi baten modura hiltzetik libratu zutenak. Haren itzarraldi tupusteko
|
bati
ere ez nion halako beldur berezirik. Ez nuke egia osoa esango arrotzaren atzetik zetozen etsaien berri jakin nahi nuela aitortuta ere, nahiz ezin dudan ukatu argitu nahi nuela nortzuk zituen orpoz orpo, zergatik jo zuen nire etxean atea.
|
|
Atariko zakurraren ezusteko zaunkaren
|
batek
ere ez ninduen gehiegi arduratzen. Basurdetan ibiltzetik ezagutzen zuen hontza  uluaren antzeko nire soinua.
|
|
Modu bakarra nuen, baina, fraide doktrinoaren presentzia hura, Erregek, Aba Yakue deanaren esanekiko beti hain perkatx, ilobarekin bizi izaten utz ziezadan. Hala ere, eta nahiz fraide doktrinoak nik jarritako behaztopa bakar
|
bat
ere ez izan bere lanean, taberna zuloetako itsu paperak âizenik gabeak eta nire izenik eman gabe gehienetan, ni gehiegi ez haserretzearrenâ aspaldi hasita zeuden Grazibel eta bion artekoak, senitarteko maitasunari egotzi ordez, fraide doktrinoak perturbatio antinatura deituko zuenaren fruitutzat jotzen(" galdetu diodanean zure balakuez, balakuetara mugatzen den osaba baten maitasun... Orain kopla haiek barrez hartu beste erremediorik geratzen ez bazait ere, egun haietan gauza nintzen edozein koplari harrapatuz gero Julius Proboren tramankulu  gainera eramateko, gutxiagogatik ere jarria nuen-eta harako bidean bat baino gehiago.
|
2019
|
|
–Denak maite nituen, baina, inola ere,
|
batek
ere ez zidan bihotza harrapatu. Zentzurik badu?
|
|
Emozioz gainezka, umea lurrean utzi eta barrura sartu da presaka. Behingoagatik, ume
|
bat
ere ez zaio atzetik etorri; zerbaitek adierazi die distantzia uzteko.
|
|
Lalek neska gazteei begiratu, eta beste esan beharrik ez dagoela ohartu da. Neska zirela ekarri zituzten esparrura, eta, orain, nahiz eta
|
batek
ere ez duen hogeita bat urte baino gehiago, emakume gazteak dira, hautsiak eta zaurituak. Badaki izan zuketen emakumeak izatera ez direla inoiz iritsiko.
|
|
Goizean goizago iritsi dira, eta mutikoentzako esparru batera eramango dituzte.
|
Batek
ere ez du zenbakirik.
|
|
–Gizonekin oheratzeaz ari garenez, ni al naiz hemen gizonezko bakarra? Morrosko
|
bat
ere ez didazue ekarri? –esan du Ibaik.
|
|
Une
|
batez
ere ez nion utzi zugan pentsatzeari.
|
|
Ez zuen uste berak ere bere izenik esan zuenik goizera arte luzatu zen gau hartan. Momentu bakar
|
batean
ere ez zitzaion burutik pasatu mugikor zenbakia eskatzea, edo ematea. Mugikorra, soilik, kargagailua eskatzeko aipatu zuen.
|
|
Norak ixteko imintzioa egiten hasi zen ateari begiratu zion. Segundo bakar
|
bat
ere ez zuen erabakia hartzeko. Han geratu, Jonen zain, Jonekin.
|