|
2009
|
|
|
pertsona ona eta bihotz zabala izateko erlijioaren premiarik ez dago. XVIII. mendean hasi eta,
|
batez
ere XIX. mendean, eta Bigarren Mundu Gerrara arte gutxienez, literatura kritikoan kasik topiko bat da pertsonaia zintzoak, onginak, solidarioak, h. d.,, santuak, fedegabeak izatea (jeneralean besteak baino landuago eta kultuagoak ere bai).
|
|
|
Caro Baroja, gorroto etniko? espainol tradizionalez mintzo da(, porque en España existen unos odios étnicos de los que no se quiere hablar por pudibundez, por táctica o por principios?) 9; gorroto eta mespretxu batzuk, gutxienez XVI. mendeaz gero topikoak 10. Baina
|
batez
ere XIX. mendeaz mintzo da, eta liberalismo espainol batez, liberalismotik asko ez daukana, agian besterik ez alderdi politikoaren kapa baino, motxegia barneko espiritu inperial zahar bat eta pentsamendu berri bat jakobinoa ezkutatzeko. Espiritu bat eta pentsamendu bat beti espainolista fanatikoa (puntarengoak liberalismo espainolean militarrak dira, ez intelektualak, ezta politikoak ere), berdin berdina agertzen dena behin eta berriro eskuinean zein ezkerrean, XIX. mendearen erdialdeko liberalengan bezalakoxea mende buruko sozialistengan; eta gero ere, darrai Caro Barojak,, cosas parecidas en cuanto a la lengua, la incivilización, etcétera [euskaldunenak], se repitieron de 1936 a 1939 y no en boca de radicales, sino de gentes de extrema derecha?
|
|
2011
|
|
|
–Indarberritze saio batzuk arrakastatsuak gertatu dira.
|
Batez
ere XIX. mendean abiatu zirenak eta aspalditxodanik estatu aparatu beregainaz horniturik dauden hiztun herrienak atera dira garaile: demagun txekoa eta hebraiera, hungaroa eta finlandiera.
|
|
2015
|
|
|
Adibide txiki bat gogoratzen dut, ideologiarekin zerikusirik ez duena: Mertxe historiako irakaslea zen, Espainiako gaur egungo historia irakasten ziguna,
|
batez
ere XIX. mendea, bere konstituzio aldaketa etengabeekin, dena liberal txintxo eta kontserbadore karlista gaiztoen ipuin ezagunaren zelofanean bilduta; historiaz gain geografia ere sartuko zen programan, klimatologiari buruzko gauza bat burmuinean iltzatuta geratu baitzitzidan zeharo: Espainiako klima desberdinak azaltzen ariko zen, eta ozeanikoa iritsi zenean, gurea, alegia, irakasleak berak gogorarazi zigun bezala?, besteak beste ezaugarri hauxe eman zigun, hots, urteko ia egun guztietan egiten zuela euria; hura txorakeria bat zen, bi esku dituenari hiru dituela esatea bezala, baina inork ez zuen txintik esan eta zintzo asko kopiatu genuen irakasleak adierazitakoa, eta gero errepikatu egin zuen gainera, akatsik ez zegoela garbi uzteko bezala; klasea amaituta, gelako neska batzuekin komentatzen hasi nintzen, nolako txorakeria zen ia egunero euria ari zuelako hori, guk bistan baikenuen ez zela hala, baina, nire harridurarako, niri ez baina Mertxeri eman zioten arrazoia, hura irakaslea zela eta zioena zerbaitengatik esango zuela eta.
|
|
2017
|
|
|
–Gaur? hau, eman dezagun, XVIII. mendearen bigarren parteaz gero da, eta
|
batez
ere XIX.etik aurrera. Europan nazioen txikizio edo birregituraketen aroa da hori.
|