|
2003
|
|
|
ISIren datu baseak gobernuek onartutako erreferentea dira, baina ez dute erabat islatzen herrialde bateko ikertzaileen ekoizpena. Adibidez, Espainiako kasua aztertzean ez da kontabilizatzen gure ikertzaileek atzerrian egindako lan kopuru handia, “garun ihesa” izan ohi duen herrialde
|
batentzako
engainua. Nolanahi ere, arazo bera duten beste herrialde batzuek, hala nola Italiak, zifra hobeak dituzte (munduko ekoizpenaren %4, 18).
|
|
2006
|
|
|
Hartzaileari errorea sorraraztea halabeharrezko baldintza izan arren, ez da nahikoa publizitate mezu
|
bat
engainuzkoa izan dadin, horretarako PLOk eskatzen baitu hartzaileen merkatuarekiko jarrera aldatzea eta une berean lehiakidea kaltetzea (Lema, 1995b: Hortik dator, hain zuzen ere, merkataritza lehiaketaren eta publizitatearen arteko erlazioa, zilegi izateko publizitateak merkatuaren funtzionamendu ona izan behar duelako helburu (Feliu eta Bendito, 1989:
|
|
2009
|
|
|
Clickjacking: klik
|
baten
engainua
|
|
2012
|
|
|
Hartzaileari errorea sorraraztea halabeharrezko baldintza izan arren, ez zen nahikoa publizitate mezu
|
bat
engainuzkoa izan zedin, horretarako Publizitatearen Lege Orokorrak eskatzen baitzuen hartzaileen merkatuarekiko jarrera aldatzea eta une berean lehiakidea kaltetzea (Lema 1995b: Hortik dator, hain zuzen ere, merkataritza lehiaketaren eta publizitatearen arteko erlazioa, zilegi izateko publizitateak merkatuaren funtzionamendu ona izan behar duelako helburu (Feliu eta Bendito, 1989:
|
|
|
Baina, Lehiaketa Desleialaren Legearen bi artikulu horiez gain, aipatu behar da izatez engainuzkoak kalifikatzen diren jardueren katalogoa, lege testuan 21 artikuluan eta hurrengoetan jasotzen direnak. Horrela, publizitate iragarki
|
bat
engainuzkoa kalifikatzerakoan, frogatu da hura Lehiaketa Desleialaren Legearen 21 artikulutik 27 artikulura bitartean berez engainuzkotzat hartzen diren jardueren suposamenduetariko batean sartzen den. Erantzuna ezezkoa bada, iragarki horretan, 5 artikuluan edota 7 artikuluan aurreikusitako premisak betetzen diren aztertu da hura engainuzko publizitatetzat emateko edota engainuzko omisiotzat, hurrenez hurren.
|
|
|
Merkataritzako jarduera
|
bat
engainuzkotzat emateko beharrezkoa da bi premisa betetzea: jarduera egokia izan behar du haren jasotzaileengan uste okerra eragiteko eta, era berean, bigarrenik, haren egokitasuna eskatzen da haien portaera ekonomikoan eragina izateko.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen 5.1 artikuluan ezarritako bigarren tipoa jarduera
|
bat
engainuzko ekintzatzat emateko, eskaintzen den informazioa da, zeinak, nahiz eta zehatza eta egiazkoa izan ikuspegi abstraktu batetik errealitatearekin bat egiten baitu, eragin dezakeen errealitate horren zuzena ez den interpretazio bat. Egoera horrela izanda, jarduera bat, gure kasurako publizitatea, engainuzkotzat kalifikatzeko ez da erabakigarria eskainitako informazioaren zehaztasuna edo egiazkotasuna.
|
|
|
Garrantzi handia duena da informazioak hartzaileengan eragiten duen iritzia edo ustea. Ildo horretatik, informazio
|
bat
engainuzkotzat jotzeko oinarritu da, ezinbestez, haren hartzaileen artean eragiten duen interpretazioan. Lehen esan dugun bezala, Lehiaketa Desleialaren Legeak batez besteko kontsumitzaileari egiten dion aipamena argi dago dela «kontsumitzaileari, eskuarki informaturik dagoena eta zentzuarekin erne dagoena eta azkar dabilena».
|
|
|
Batez besteko kontsumitzailea, ez dezagun ahaztu, mezua bideratzen den hartzaile taldekoa. Ondorioz, jarduera
|
baten
engainuzko izaeraren azterketaren aurretik egin da haren hartzaile taldearen mugatze bat. Ondoren, jardueraren egokitasun okerra sortzeko baloratu da hartzaile talde haren barruan hark batez besteko kontsumitzailearengan eragiten dituen itxaropenen arabera.
|
|
|
Lehiaketa Desleialaren Legearen 7.1 artikuluaren arabera, beharrezko informazioaren isiltzeak soilik ekar lezake merkataritzako jarduera
|
bat
engainuzko publizitatetzat hartzea. Badirudi 7.1 artikuluak berak beharrezko informazioa honela definitzen duela:
|
|
2015
|
|
|
8 Ikusten nagoela dirudi nola diozuen ea zer egingo duzuen, guztian arriskua aurkitzen badut, malkoak bezalako hain gauza on
|
batean
engainua egon daitekeela uste badut; ni neu nagoela engainatua esango duzue; eta baliteke hala izatea, baina sinetsi ez dudala esaten pertsona batzuengan hala izan dela ikusi gabe; ez nigan, ordea; izan ere, ni ez naiz batere bihotz samurrekoa; alderantziz, hain dut bihotz sendoa, non batzuetan pena ematen baitit; hala ere, barruko sua handia denean, bihotzak, sendoena bada ere, alanbike batek be... Engainu honek, benetan hala denean?
|
|
|
Baliteke ni oker egotea, baina horretaz dakienari bestelako arrazoirik entzun arte, beti eutsiko diot iritzi honi; eta honela badakit pertsona
|
bat
engainu hauen beldurrez beterik izaten zena, baina otoitz honen beldurrik sekula ere ezin zuen izan.
|
|
2017
|
|
|
Bilkuraren tokira bertaratu bide ziren, alde batetik, Gilen, Tolosako benetako agintaria, eta bere konfiantzazko tropak eta, bestetik, hitzarmen edo konponbide
|
baten
engainuz edo promesaz toki horretara deitutako gudaroste baskoi asaldatu bat, itzal handiko buruzagiak ere tartean zirela. Antolatutako ekitaldi publiko baten ondoren edo hura gertatu baino lehen, baskoiek ezustean harrapatuta edo inguratuta ikusiko zuten beren burua.
|
|
|
Joxe Manuelen sumina gorabehera, txupinazoko istorioaren ondorioak ez ziren larriak izan; Joxe Manuelek ez zuen lanpostua galdu, eta horixe zen azken batean gerta zitekeen okerrik handiena. Oskar Leizaolak, ordea, filmean, erailketa baterako darabil adiskide
|
batengandik
engainuaren bidez jasotako informazioa. Markos Ostolazaren gaztetako istorioa Oskar Leizaolaren dramaren miniatura txiki bat baino ez da; eta Oskar Leizaolaren dramarena ez ezik definitzen eta mugatzen zaila zaidan zerbait zabalagoarena ere bai, nire ustez.
|
|
2019
|
|
|
1778an, Moreau demografoak idatzi zuen: . Emakume aberatsak ez dira espeziearen ugaltzeari beste garai
|
bateko
engainua deritzoten bakarrak; nekazari mundura ere iritsi dira animalia guztietan gizonak bakarrik dakizkien sekretu zoritxarreko horiek; herrixketan ere engainatzen dute naturaleza?. Hasieran, burgesian zabaldu zen, coitus interruptus, a; gero, nekazari eta obreroen artean; preserbatiboa bazegoen lehendik, gaixotasun benereoen kontra, baina orduan antisorgailu gisa erabiltzen hasi ziren, eta hedatuz joan zen 1840 aldean; batez ere, bulkanizazioa hasi zenez geroztik.
|