|
2000
|
|
|
Argumentua musikaren similen bitartez dago antolatuta. Adibidez, aurreko nobela, jazz banda
|
bat
bezala zegoen antolatuta. Instrumentu bakoitzak bere protagonismoa zuen, baziren kontrabaxua eta bateria, hau da, estruktura erritmiko bat, saxofoiari mugak ipintzen zizkiona eta dena batzen zuena.
|
|
2001
|
|
|
Ordua. Laugarren nota pauso erren
|
bat
bezala botatzen duen karilonaren soinu disarmonikoak orduren bat markatzen du haren hots metalikoa aideak arrastaka daramanean" (67.r), istorioetan ere aipua errepikatu egiten da: "(...) laugarren nota pauso erren bat bezala galtzen zuen erlojuaren kariloe musika disarmonikoa zabaldu zen pasilotik.
|
|
|
Laugarren nota pauso erren bat bezala botatzen duen karilonaren soinu disarmonikoak orduren bat markatzen du haren hots metalikoa aideak arrastaka daramanean" (67.r), istorioetan ere aipua errepikatu egiten da: "(...) laugarren nota pauso erren
|
bat
bezala galtzen zuen erlojuaren kariloe musika disarmonikoa zabaldu zen pasilotik. (113.or)
|
|
|
Barrote gurutzatu oztopo aurrean zatiturik lehendabizi, baina zuzenki inklinazio fijo batekin sartzen den argia gero nire gainean sapaiko ispilua zuritasun batetan galtzen duen formarik gabeko hodei sendo bat egiten denean, karilonaren hots disarmonikoa argiasun masa horretan eroria, erresonanzia guztiaz desjabeturik, pauso gaizki eman
|
bat
bezala irentsia izanen dela jakiteko. (86.or.)
|
|
|
" ibaiari so berripaper saltzailea hitz ezezagunen hiztegi
|
bati
bezala bus txofer batzuk boxeolari hilaz mintzatzen apatridak bailiran trenak memoria karrilen fatalitatean galduz denboraren oihal xinglea arratsezkoa soilik arrabita baldarren nostalgia kantoietan eta haruntzago, moskorrak beilegi bizia beste zubi bat, prostitutak" (E, 52)
|
|
2002
|
|
|
Eta hala ere, eleberri honek eskatzen duen irakurketa aurrekoak eskatzen zuena baino biziagoa da. Poema
|
batean
bezala, irudi eta emozioen kontzentrazioa oso trinkoa da, eta ez da kasualitatea jatorrizko testua Zeruak izatea, Atxagak azken urteotan antzezle eta kantarien laguntzaz antolatu izan dituen lezio edo irakurketa poetikoetako bat. Zeru horiek eleberrian murriztu egin dira ia erabat osagai kronotopikoak:
|
|
|
Par. Batzu, batari buruz bertze ba dira, pluralitatearen edo anhitzaren indarrez izanen dira, bada; batasunarren ezpai ditezke izan, bata existitzen eztelakotz. Nabaski, gauza bakhoitza zenbatezin zathi dituen ore
|
bat
bezala da; eta hunelatan, asma diteken gauzarik tipiena atxiki dugula uste dugunean, hor dakusagu, ametsetarik bai litzen, batasuna atxiki uste genuenaren ordez, samalda bat; gauza tipi batenordez, gauza handia, hartaz ditekezan atalketari dagokunez.
|
|
|
Par. Hunelatan, bat existitzen ezpa da, bertze gauzetaz ezta sorthua izanen
|
bat
bezala, ez eta anhitz bezala ere, unitaterik gabe anhitz sortzea ezina baita.
|
|
|
Par. Bainan, bata, bakhar eta anhitz ba da, eta, gainera, iaiotzen eta hiltzen, ez ahal diteke erran: bata bilhakaturik, anhitz bezala hiltzen dela, eta anhitz bilhakaturik,
|
bata
bezala hiltzen?
|
|
2003
|
|
|
Arradioa itzali ta aho bete haginekin gelditu zan Fernando. Minuto batean entzundako berriekin, Gabilondok eta berak esaten zuten guztia lurrera erortzen zan kartakin egindako gaztelu
|
bat
bezela.
|
|
|
Ainhize ezpata
|
batek
bezala bihotza erditzen zion gertaerarekin gogoratzen saiatu zen, alperrik. Hodei gris iragazgaitzak eragozten zion ate haren atzetik zegoenari heltzea.
|
|
|
Bai, jakingo dut, baina orain flan
|
bat
bezala nago. Nahiago dut gaur pasabideetatik berarekin topo ez egitea Bibiotek irribarre egin zuen.
|
|
2004
|
|
|
Karlistada gerrateko burrukaldi bihurtu da batzarra, biltzarra, bilgunea, bilkorra, bilkuntza, bilera, batzakuntza..., ba... bil... ba... bil... ba... Trapu zahar
|
bat
bezala darabilkite umea. Ene!
|
|
|
Aitzinez aitzin du orain, Juanek hura, eta ezagutu ere laster ezagutu du, eta inoiz ez lako ikara haundi bat sartu zaio noiz geldituko duen bihotzera. Baina derrigorrak eraginda, gela hertsi txiki batean erasoka darabilten kantu
|
batek
bezala, hortzak eta ukabilak estuturik, arpegi eman ta gogor egiten dio Heriori.
|
|
|
Ekidazuko eliza ez dago herri herrian, alboko aldean, goienean baizik, erdi Aroko gaztelu
|
bat
bezala. Eta ikustoki zoragarria da elizpe hau.
|
|
|
Iturburua dagoen mendipean dago egon ere Don Trifonen granja famatua zigurat
|
bat
bezala.
|
|
|
Suangila talde
|
bat
bezala, aldare aurreko harmailetan drogan dabiltzan neskato mutikoei keinuka ari da Don Jose zaharra, geldi ta isilik egon daitezen...
|
|
|
Ehunzango
|
bat
bezala, auto ilada bat dator Olazaharrerantz. Ekidazuarrak dira, ta Olazaharko familiari laguntzera datoz.
|
|
|
Sorki zahar
|
bat
bezala darabilte Pedro Don Trifonek, beronen zerbitzariek eta txifa txakurrek. Eta haserretu egiten da.
|
|
|
Eta oilasko baten ondotik pasatzean..., jausten utzi kordelari, ta rapa!, atrapatu egiten dute oilaskoa. Jakina, aurrean artagaraua ikusten duenean, iruntsi egiten du berehalaxe oilaskoak eta..., arrain
|
bat
bezala atrapatzen dute.
|
|
|
Esku zarta burrunbada. Mikrofono aurretik alde egiteko agintzen dio zuzentzaileak gazte bizartsuari; baina hau taket
|
bat
bezala dago, geldi. Geroago ta urduriago dago jendea.
|
|
|
Oihartzun ibiltari
|
bat
bezala, leihorik leiho doa deiadar estu ta larria, ta irakiten dagoen marmara ta iskanbilan itotzen da.
|
|
|
Halako batean, aireko erraldoi bat agertzen da gure aurrean burrunbadaka. " Boeing 727" bat da, eta tiburoi
|
bat
bezala dator gureganantz.
|
|
|
Basamortu
|
bat
bezala egon da herria. Lagun gutxi ageri izan da kanpoan.
|
|
|
Euskal herriak utopiaz duen beharretaz baino." (Utopiaren fantasian, 1979). Barne arnas horren osagarri, Euskal Literatura (1977) azterlanean euskara" guztiz maite den emazte
|
bat
bezala" zuela idatzi zuen, eta" nik ez dakit zelan eta zergatik baina, txotxolotu egin nintzen euskara eta Euskalerriaz" erantsi. Eta halaxe zen izan ere, horrenbesterainokoa baitzitzaion maitetasun hori, haren hurbilekoek ondotxo zekitenez.
|
|
2005
|
|
|
Eta Pere Caldersen haritik tiratuz, gure artean ere ikus daiteke, gero eta gehiagotan zorionez, ipuina jenero oso
|
bat
bezala hartzen duen jendea. Egia da, eta hau behin baino gehiagotan aipatu dugu, euskal literaturan olerkigintzak une batetan izandako pisua bazirudien euskaraz poesia bakarrik egin behar zela narraziora pasa dela, eta fenomeno hau oso garai konkretuetan eman da, ipuingintza goraka ari den une batetan hain zuzen, eta guzti honek, nolabait, susmo txarrak sor ditzake jende batengan (eta ez ipuingileen kontra, argitaletxe eta erakundeen aurka baizik).
|
|
|
Gure gorputzeko azken zelula ordenagailu
|
bat
bezala programatua da. Edozein landare, animale edo gizonen hazia ere bai.
|
|
|
Martin Biscailuz, XIX. mende hondarrean, Los Angelesetako abokat aberatsenetarik izana: giza gaizo
|
bat
bezala hil zen, alkoholak errea, 42 urtetan... Zabala medikua, bere buruaz beste egin zuena.
|
|
|
Zabala medikua, bere buruaz beste egin zuena. Goytino, notario eta kazetaria, hiri hartako frantsesetan famatuena bezala ekarria garai beretan, aberats okitua izana eta bere bizia, herresta
|
batek
bezala bururatu zuena, bakartasunean: bere ondoregoa eskuraturik aitaren gandik urrun joan zen gazte haren parabolan ere, semea, bakarrik gelditu zen moltsa hustearekin.
|
|
|
Zein apezek oinarritzen du bere predikua Humani generis Pio XII.ak 1950ean izenpetu entziklikan, gure denborako aita saindu batek idatzia delarik alta? Elizaren seme den Karl Rahner Kontzilioko teologo handiak trajedia ilun
|
bat
bezala ikusten zuen entziklika hori batere dudarik gabe5.
|
|
|
Atertzen ez den erauntsi baten pean gara. Lehen aldian inarrosten gaituzte ortzi karraska
|
batek
bezala. Bigarrenean gutixago eta emeki emeki jartzen gara, hiriko burrunbari bezala.
|
|
|
Eta haur bat egiteko ezkontza beharrezkoa da, ezkontzak irautea ere bai, haurra sortu eta ez baita egina. Euskal populua leher egiten ari da, ezkontzarekin josteta ari garelakotz baloi
|
batekin
bezala, bizian sinesten ez dugulakotz. Non ez dugun onartzen Euskal Herriak leher egin dezan.
|
|
|
Paris alde horretan polizia deitua delarik gauaz, hamarretarik seietan emaztek jasan bortizkerien gatik da. Eta bigarren mailako arazo
|
bat
bezala ikusia da: Chirac Frantziako lehendakari sartu delarik 2002an, amnistia partziala erabaki baitu, xakur eta gatuen kontra bortizkeriak eginik kondenatuak izanak zirenei ez die barkatu, emaztekin bortitzak izanak zirenei aldiz bai46!
|
|
|
lerro horiek irakurtuko zituztenen sinestearen haztea beraz eta horretarako, bistan da Jesusen bizitzako gertakariak kondatu dituztela, baina ez historialari baten gogoarekin. Are gutiago gaurko historialari
|
batek
bezala.
|
|
|
Bide horren hartzeko bazterrera utzi ditugunak baino ehun aldiz gehiago emanen digu Jesusek, orai, mundu honetan. Beste bizi hura, beste zorion hura ere aipu du, oraingoari gehitzen zaion zorion
|
bat
bezala.
|
|
2008
|
|
|
// Uste dut Atxaga aparteko kasua dela. Enpresa
|
batek
bezala funtzionatzen du. Jende asko dauka bere inguruan, interes ekonomiko eta politiko asko mugitzen dira bere" izenaren" inguruan (baita euskal esparruarekin zerikusirik ez dutenak ere).
|
|
2009
|
|
|
Poza ematen ditela, hau ez da une ustela: ene maitea, tratatu nauzu gizon oso
|
bat
bezela, zuri eskerrak sinistu det nik gizon osoa naizela.
|
|
2011
|
|
|
Javi Cilleroren itzulpenean filme
|
batean
bezala ikusten ditugu islaturik MacDonaldek 1959an argitara emandako kontakizunean hain modu grafikoan aletutako gertaerak eta deskribatutako pertsonaiak eta giroa.
|
|
2015
|
|
|
Begira zer esan omen zuen (Linboko Argiak dixit) JA Arzek bere liburu gipuzkoano hori dela eta: " Faxistek eta alderdi politikoek Herria ume
|
bat
bezala kontsideratzen dute. Nik hori ez diat onartzen.
|
|
|
Behar bada hobe izango zen euskaldunentzat ez balitz kristautu, edo ez balitz latinizatu, baina urak joan eta gero Txirritak esan zuenez ezin harrapa daiteke amorraia. Eta barbaro berri horik bere joerak aurrera eramaten ba dituzte oso herri polita geratuko zaigu, bai jaunak, kartoi harrizkoa, txuri berde eta gorriz pintatua eta funditutako ordenadore
|
bat
bezala memoria eta iragan huts baten jabe orguilosoa.
|
|
2018
|
|
|
Baina denbora pasatu ahala, gomutapen garratz guzti haiek, ardo berria zahagi berrian, Edhenen presentzia bere bizitzan nabarmentzen zihoan heinean, ahantzi ez, baina makalduz joan zitzaizkiola, urrun iluneko oroimen printza xume ahul bihurtuz bere buruan, ongi zekien. Errotik aldatu zuen dena, urakan indartsu
|
bat
bezala, Edhenen etorrerak. Haize erauntsi gogor baten moduan astindu zuen, bere bizitza ahuspez jarriz.
|
|
|
Sabaipe bakar batean zeuden bakardade bi zirela sentitzen zuen. Etxea, berriz, ezin bizi litekeen ikaragarrizko olatuek jipoituz, triskanduz, behin eta berriro indartsu, bortizki jotzen zuten, itsaso urrunean galdutako irla bakarti suntsitu
|
bat
bezala.
|
|
|
Burua eta bihotza ez zirelako uste berekoak aurkitzen zen esturaldian, baina nahi eta nahi ez ebatzi behar zuen auzia; ondoren zirt edo zart egiteko. Oraingoan ez zegoen geldi geratzerik papamoska
|
bat
bezala buruak hala agintzen zion, gora begira geldi, zer egin ezean.
|
|
|
Ez zuen nahi umea gehiago ikuskizun bihurtzerik. Horregatik, zingiretan, basa zisne
|
bat
bezala berpiztea legokiokeela deliberatu zuen azkenez, uretako landareak janez, ur gazi gozoan biziko zen hegazti moko beltz horixkaduna. Goratzeko lain kemen edukiko zuen eta, behin jasoaz gero, hegaldi ahaltsuak egingo zituen luma zuri eder boteretsuekin.
|
|
2019
|
|
|
Umore beltzez eta ironiaz defendatzen da ama alabek biziarazten dioten egoeratik: " Txoritxo
|
batek
bezala. Floraren amak bere gizonaren heriotza kontatzean erabiltzen zituen hitzak ziren haiek eta[...] harrigarria gertatzen zitzaidan ehun kilo ongi paseak zituen gizon motz hark txoritxo baten moduan zerbait egin zezakeela entzutea" (13, 14).
|
|
|
Adibidez, Flora beroki gorria jantzita eserita dago etxeko sofan eta gehigarriaren orriak azkar pasatzen ditu, irakurtzeko denborarik hartu gabe, narratzailearen hitzetan, itxarongela batean balego bezala: " Biok geunden itxarongela
|
batean
bezala. Haserre egon ez bagina, lehendabiziko aldia al duzu zuk ere galdetuko niola pentsatu nuen, edo sendagile hau oso ona omen da, eta pentsatze hutsak barre erdi bat atera zidan" (157).
|
|
|
Ez da Ishigurorena bezain" britaniarra" gertatzen, hura parodia tristea baita, gupida eragiten baitu, batez ere protagonistaren beraren kaltetan, oso desajustatua baita bere pertzepzioa. Saizarbitoriaren Senarra, ordea, egoera gehienetan barregarria eta mezkinoa den gizajo
|
bat
bezala aurkezten da eta sarkastikoa suertatzen da bere diskurtsoan zein autokontzientzia gutxi duen, bere argudio merke, justifikazio bihurri eta deskripzio zekenen atzean, nortasun mesfidatia eta enpatia gabea islatzen baita, horren ondorioz majo sufritzen duela iradokitzen badu ere.
|
|
2021
|
|
|
Eskaintzen dizkiegun tarteak nahikoak al dira? Nahi dutelako sortzen dute edo azkenean beste jarduera
|
bat
bezala lantzen dute. Benetako zalantzak sortzen zaizkit".
|
|
|
" Zuk gustua baldin baduzu, nik uste dut transmititzen duzula. Zuk bizi baldin baduzu gustu bezala eta plazer
|
bat
bezala, eta gero etxean ez dakit zenbat liburu irakurtzen badituzu edo baldin badaukazu horretarako zaletasuna, hori transmititzen da, hori sumatzen da. Ez baldin baduzu, ez duzu transmititzen; hori ere horrela da.
|
|
|
Idatzi egin genuen poema bat... Hasieran esan zuenean denon aurrean irakurtzeko, denok geundela apur bat inseguridade
|
batekin
bezala.
|
|
|
Adibidez, aurtengo irakasleak egin duen bezala, klasera gogotsu joateko, musika behin baino gehiagotan erabili du. Premio bezala bai, baina irakasteko modu
|
bat
bezala ere bai. Orduan, horrek klasea interesgarriagoa egiten du eta atentzio gehiago jartzen dugu, jakinda musika edo beste tresna batzuk erabiliko dituela beti jendeak ez dituenak erabiltzen.
|
|
|
LI5: Interes pixka
|
bat
bezala falta da".
|
|
|
" Zuk gustua baldin baduzu, nik uste dut transmititzen duzula. Zuk bizi baldin baduzu gustu bezala eta plazer
|
bat
bezala, eta gero etxean ez dakit zenbat liburu irakurtzen badituzu edo baldin badaukazu horretarako zaletasuna, hori transmititzen da, hori sumatzen da. Ez baldin baduzu, ez duzu transmititzen; hori ere horrela da".
|