|
2000
|
|
|
Nafarroako euskararen aldeko taldeen artean elkargunea bilatu beharra dago; irekia, inork manipulatu gabea, araubide jakin batzuen legez funtzionatu eta erabakiak hartuko dituena. Lehen dimititu zuen Euskararen Kontseilu eta orain ezabatu den Hizkuntza Politika Zuzendaritzaren hutsuneak betetzeko, neurri
|
batean
bederen, eta Euskal munduaren barnerako eta kanporako erreferentzia eta gida izateko. Euskal komunitatearen ordezkaritza honek noski, txukun eta zarpailkeriarik gabe agertu eta jokatu behar du.
|
|
|
Hala ere, Eulalik badaki Araneko jendeei eratxiki ezaugarri
|
bat
bederen «atxinekosorginen» kontua dela, eta hori da meza liburuaz egindako testa. Eta kasik seguru da, haren amak bazuela laminaren estalgiaren berri, bai eta katu sorgin zaurituena ere.
|
|
|
Euskaldun, zaharrek? asmakizun hutsa dela leporatu diete euskarabatuaren bultzatzaileei, eta, neurri
|
batean
bederen, arrazoi osoz, politika berria gizaasmakizuna den neurri bereko asmakizuna baita euskara batua ere. Edo, arestianerabilitako terminoetan esanda:
|
|
|
Izan ere, garaiko euskaldungoa, gerrarekin, hizkuntzaren kultur eta erakunde mailan hain ahuldua gertatu zena?, parte estimagarri
|
batez
bederen, bere hizkuntzohituretan praktikan elebakarra ere bazela esan liteke: erdara zekien euskaldun askokgaizki zekien, artean, bigarren hizkuntza hori.
|
|
|
Euskal Herriaren historia eta gaurko egoera Herri konkistatua garen aldetik begiratubehar direla deritzot. Azken bi mila urteotan zehar, biribil hitz egiteko, Euskal Herriosoa ez bada, gure Herriko lurralderen
|
bat
bederen, ia eten gabe konkistapean izan da.Beraz, konkista egoera jasan beharra, aspalditik da gure Herriko ezaugarria. Jakinadenez, konkista horiek gure Herriarekin bukatzea lortu ez badute ere, Auñamendiko bialdeetan zabaldu zen lurraldeetan mugak murriztea.
|
|
|
beste nazio proiektuentzako nahitaezkoa izan behar duen bezala, hezkuntza sistemak ezarritako mugak eragiten duen neurrian eta gainditzeko edota egokitzeko premia eskatuko lukeen aldetik. Helburua aipaturikoa izanik, hezkuntza sistema frantsesera hurbiltzeko asmoa ere badugu; alde batetik, beste batzuen artean, hezkuntza sistema nazional espainiarrak eredu gisa hartu izan duelako, neurri handi
|
batean
bederen; eta, bestetik, Euskal Herriari begira, espainiarrak Hegoaldean bezala, sistema frantsesak Iparraldean izan duen eragin nabarmenengatik1 Azken finean, laburbilduz, ondoko hau dugu XIX. mendeak eman zuen eskema nagusia: hezkuntza egiturak iraunkorki finkatu ziren, lehenengo irakaskuntza, irakasleria, ikuskaritza eta hezkuntza administrazioari zegokienez bereziki, hezkuntza politikaren barruan gobernuaren jarduera ardatz nagusiak ziren neurrian, aipatutako politikak ezaugarri hauek izan zituelarik, hots, zentralizazioa, uniformizazioa, sekularizazioa, etab. Errealitate honek egoera zehatzaren aurrean jarriko gaitu:
|
|
|
Neurri
|
batean
bederen bi ikusmolde hauek elkartuko dituen Fichte-rengana joko dugu, lagungarri izango baita gero hezkuntzaren funtzioa zein den ulertu ahal izateko. Zentzu horretan, esan behar da, Fichte tradizio erromantikoarekin lotzen dela, nazioari buruz duen ideia kontuan harturik.
|
|
|
Diktadura jakobinoak ez zuen plan hori burutzeko behar adina indarrik izan, baina esandakoak, neurri handi
|
batean
bederen, hezkuntza sistema frantsesaren eraikitze prozesuak izango zuen norabidearen arrastoa erakusten du. Hala,. Terrorearen?
|
|
|
Irakasleek, esate baterako, ez zuten ezta titulurik ere behar (153 art.). Egoera honek zer pentsa sortzen du. Estatuaren sekularizazio nahiak ez zuen asmoen maila gainditzen, neurri handi
|
batean
bederen, eta egoera honek Estatu liberalaren eta Elizaren arteko tentsioa kistatzeko bidean jarri zuen, ondo asko dakigun bezala.
|
|
|
Zientziaren Eliza hura gehiago izan zen, beraz, gure isilpeko adiskidetasunari izena emaiteko modu bat, eta konplizitate keinu bat, etxeko bertze guztienganik bereizten gintuena, eta elkartzen... nahiz eta horrek ere ez zigun eragotzi egite guti batzuen aitzinatzea, zeinetarik pare
|
bat
bederen sonatuak baino sonatuagoak izan baitziren... zeren, komunionearen kontuan izan ezik, osaba Joanikot Lutheroren guragoa eta aldekoagoa baitzen Kalvinena baino eta, ondorez, gauzak gehiegi ez lotzearen aldekoa, airearekin aire eta haizearekin haize, eta zeren halakoak ere izan baitziren gure egite haiek ere —bihurrikeriatik ere franko zutenak, bertzalde—, bere mementuan ohartuko z... " Baldin satorren moduan ibili behar badugu, satorren moduan ibiliko gaituk, Joanes, lurpean, baina, haiek bezala, lurra ere jo diagu noizik behin, mutturraren erakusteko bertzerik ez bada ere".
|
|
|
Eta hala, bada, eskola akabatu eta etxerako bidean nindoan, noiz eta oroitu bainuen, lehen inpresionearen gibeletik, zure mintzaldia, eta noiz eta ohartu bainintzen, gauza haiek guztiak gogoan nituela, ezen ez zetozela bat zuk jakintasunari buruz zenuen iduria eta nik nuena, zeren nik Burgosko katedralarekin amesten nuen bitartean, zuk, itxura
|
batean
bederen, ez. Zeren Burgosko katedralak, zerurat beha paratu aitzin, lur sendo eta egonkor bat baitzuen funts eta azpi, non errotzen baitzituen bere oinak eta zimenduak.
|
|
|
...perstizionearen eta sineskeriaren landarea zimendutik eta erroetarik erauztea zuela amets eta, xede hari buruzkoan, egitekorik egitekotsuenetan sartu zela; eta erran dizut, halaber, ezen gure Zientziaren Eliza hura gure isilpeko adiskidetasunari izena emaiteko modu bat izan zela, bertze deus ere baino gehiago... nahiz eta horrek ere ez zigun eragotzi egite guti batzuen aitzinatzea, zeinetarik pare
|
bat
bederen sonatuak baino sonatuagoak izan baitziren: lehena, ondotik doakizuna duzu, jaun André.
|
|
|
Ai, nola izan nintekeen hain sinple eta inozent...! Halarik ere, orain pentsatzen jartzen naizela, nork daki hark errana edo erranaren zati
|
bat
bederen —jende printzipalarekin zituèn harremanez ari zelarik, konparazione— egia ez ote zen, zeren eta hura ez baitzen emazteki menditik edo basotik jaitsi berria, ez arrunta eta ez zakarra, bere moduetan eta maneretan; aitzitik, dotorea eta eleganta zen, zibiltasunaren arauak ezagutzen zituena, hitz errazekoa, aho xuri eta ele ederra; eta kontent zirudien bere ofizio hartan, bertzald... " Bai, mon petit.
|
|
|
Lakain saldo bat, nirekin ikustekorik ez zuena, eta hor izate hutsarekin nire trenpu txarra leize sakonetaraino hondoratzen zuena. Bazterretik barrandan, giza mailan goitiago ikusi nuen neure burua, egun bakar
|
batez
bederen haien artekoa ez izatean.
|
|
|
Labur zurrean, no rtasun horretan talde lana eta diru publikoa (neurri handi
|
batean
bederen).
|
|
|
Arazo horietan, Estatuaren esku hartzea ezin utzizkoa dugu, behar beharrezko baita baten bati oinorde izateko eskubidea ematea eta zatiketa modua ere finkatzea. Jabearen heriotza dela eta, ondasun jabegabe horietan ez da ikusten, lehen so
|
batean
bederen, bestelako jaberik Estatua baino. Ez gaitezen nahas; eskubide hori ez da eta ezin izan daiteke ere, oinordetza eskubidea; administrazio eta gobernurako eskubide hutsa da hori.
|
|
|
Gizarte eta legeria berri hark, neurri handi
|
batean
bederen, Euskal Herriarena deuseztatu zuen arian arian. Kode Zibilaren oinarri berriak eta Foruen aspaldiko indarra:
|
|
|
Baina, hartan ere, etxekoandreak ez zion irribarreño bat eskaini, ez zion begiratu ere egin. Junek berriz, begi garbiez begiratu zion, halako mirespenez agian, nahiz halako beldurrez ere, sinpatia poxi
|
batekin
bederen. Haren ahizpak ere begiratu zion; unetxo batez, ordea, bera ere beldurrez; berak ere helduagoa zirudien oraintxe.
|
|
2001
|
|
|
Desberdinak eta are kontrajarriak ere, baina bakoitzaren munduan sartzen, hura ulertzen eta bere osotasunean estimatzen saiatu ginen. Baita lortu ere, neurri
|
batean
bederen.
|
|
|
Hein
|
batez
bederen, desagertu den desgrabazio kontzeptu haren ordezko da.
|
|
|
Tulipán, Ligeresa eta Flora laginek esne gaingabetua jarri dute, hein
|
batean
bederen, uraren ordez.
|
|
|
Neure usaina ezin hartzearen arrazoia, sortze beretik etengabe hartu izana da, eta sudurra itxia dut harentzat. Neure buruarengandik banatuko banintz, erabat edo apur
|
bat
bederen, eta aldi batez deskantsatu ondoren atzera saiatu, ondo hartuko nuke neure usaina, eta beraz, neure burua usaintzeko aukera izango nuke».
|
|
|
Ez da galdera erraza, erantzun bakarrekoa ez behintzat, eta zuhurgabe litzateke hitz labur batez erantzutea. Aitzitik, nago erantzunak ez ote dituen hurbilbide asko behar, ikusmolde desberdin asko jaso, egiaren zati
|
bat
bederen islatu nahi baldin badu.
|
|
|
euskaldun eta euskaltzale izatea ez da aski. Baina gogodunek gauza
|
bat
bederen eska diezaiokete" euskera lantzen" ari diren gogogabeei: bakea.
|
|
|
eta Mendibururen lanez, zahar eta berriez1, esatekoak esanak daudelakoan, goraxeagotik hartuko nuke nik gaia hemen mintzatu behar dudanez gero pixkaren
|
bat
bederen. Eta Mendiburu baino gorago, eta beste orduko eta geroko beste hainbeste baino gorago orobat, Aita Manuel Larramendi daukagu, euskal gaietan.
|
|
|
Hizkuntzari darion betiko leloa, beti batekoa ez izanik ere, ez da batere aldakorra gertatu. Geure egunotan bertan, lanak izango genituzke obra mordoxka (hitz lañoz nahiz neurtuz  ondua) biltzen, dozenatxo
|
bat
bederen, geure munduko, inguruko eta urrutiagoko literaturetan sortuen aldamenean pareka dezakegunik: gai  direnek ere, huts ematen dute neurrian eta tamainan.
|
|
|
Kate maila ahul xamar
|
bat
bederen aurkitzen diot arrazoibide horri, eta esplikatu dudana besteren gogoeten ispilu zuzen izan ledin nahi nuke. Hona.
|
|
|
Euskaltzaleentzat ari naizenez, ordea, zera aitortu behar dut: Jose Mari Korta euskaltzalearen erailketa etxekaltea (euskaltzale ez zirenen erailketak bezain etxekaltea, ez gutxiago) diseinatu, burutu eta txalotu egin dutenek oztopo handiagoa jarri dute euskalgintzaren aurrerabidean Francok berak baino, haren jokabide basatiak trinkotu egin baitzuen, neurri
|
batean
bederen, euskaltzaleon komunitatea, — eta haiek, berriz, sendabide garbirik antzematen ez diodan pitzadura inposatu baitigute.°
|
|
|
1. Ez da izango, ziur, luzatzen zaigun galderari erantzuna ematen hasteko modu oso originala, baina nago," azkenurteotan" garaia zehaztea ez litzatekeela alferrikako saioa," azken" horren definitzean leudekeelako, hein
|
batean
bederen, oraingo benetako astinaldiaren lehenengo zantzu eta aurrekariak. Alegia, jakinda eta hala sentituta gainera, azken bi hiruurtekoa izaten ari dela euskararen aurka egin eta egon den bonbardaketa bortitzenetakoa, ezin bonbardaketa hori aztertu, berau prestatzeko logistika osoa eta baliabide anitzen nondik norakoak kontuan hartu gabe.
|
|
|
Hondarrean, dopatuak zebiltzan guztiak konprenitzen nituen. Gauza on
|
bat
bederen!
|
|
|
Liberala zen arras. Ezkondua zen eta hiruretarik
|
bat
bederen alaba zela, hiru semeren aita. Egoitza handia bazeukan kostaldean eta aitatxi artzainaren borda antolatua zuen asteburuak familian, han berdean zioen bezala, iragateko gisan.
|
|
|
Gasna ninia kultura autentikoa zen, esportatzea merezi zuen bakarra. Harro izateko arrazoi on
|
bat
bederen ematen zigun. Urrunetik gentozen autentizitate bila:
|
|
|
Oinez abiatu zen malda beheiti. Ordu
|
bat
bederen zuen trenbideraino. Ez zuen gibelerat begiratu nahi izan.
|
|
|
Eta B agertzea, bere aldetik, inork aldez aurretik pentsa zezakeena baino mila bider sinpleago izan zen. Egia esan, beti bere zain egon izan bagina bezala izan zen, eta, neurri
|
batean
bederen, hala zen, hau da, haren aiduru egonak ginen betidanik, euskara paradisuko hizkuntza zela esaten zuten garaietatik, bederen, eta nork daki lehenagotik ere ez ote geunden zain. Beraz, gertaera bere hartan hartuta oso harrigarria zen arren, guretzat oso berezkoa izan zen, oso naturala.
|
|
|
Gure asmoa zen haiek gu aurreratzea. Ondoren beste norabideren bat hartu eta zorte pixka batez gure arrastoa galduko zuten; edo, besterik ezean, denbora apur
|
bat
bederen irabaziko genuen.
|
|
|
Begirada gorrien eremu magikoan barneratu ginen emeki emeki, gure kezkak eta errezeloak alde batera utziz. Ni une batez kasuaz ahaztu nintzen eta zauriaren ziztadak, neurri
|
batean
bederen, leundu ere egin ziren. Gauak konturatu orduko irentsi gintuen.
|
|
|
Juliaren gorputza guztiz zurrunduta zegoen, eta neurea ere bai ziur asko. Ez genuen asko gozatu baina nerbioak, neurri
|
batean
bederen, lasaitu egin genituen.
|
|
|
Taxi bat deitu eta Pablori bertara sartzeko keinua egin ondoren, ostatu ezagun baten helbidea eman nion gidariari. Urruntzen ari zelarik, erregu begitarte xelebrea islatu zuen kristalaren beste aldetik baina, zorigaitzez, hasi berria zen zaparradak pittin bat lausotu egin zuen, harekiko lastima sentitzea, neurri
|
batean
bederen, eragotziz. Makuluak harturik, estropezuka eta minez mekaguenka, astiro alde egin nuen.
|
|
|
Nire begiak bereetan iltzatu eta zigarroa piztu nuen. Keak, une labur
|
batez
bederen, bere talo aurpegia lausotu zidan.
|
|
|
Neska, eskuaz ileari atzeraka eusten zion bitartean, kafea hurrupaka edanez hasi zen. Handik laster, neurri
|
batean
bederen, berpiztu egin zen.
|
|
|
Pablo burumakur eta eztulka ari zen eta une batez goragalea etorri zitzaion. Gero buruari bi eskuez eutsi eta pittin
|
bat
bederen lasaitu egin zen. Handik laster tipo segaila berriz atera eta berarekin joateko keinu egin zidan.
|
|
2002
|
|
|
Ikasgaiak, etxeko lanak, ikastorduak, eskolaz kanpoko jarduerak eta ikasturtean zehar eguneroko bizitzaren osagai diren eginbehar guztiak, denbora tarte
|
batez
bederen, bazterrean uzteko moduko oporraldiaren premia baitu ume txikiak, helduak legetxe.
|
|
|
Hori ezagutzenbaitut ongien, nahiz eta besteak nolatan diren ere zerbait badakigun. Bertanjazotzen dena UPV/EHUren gainerako ikastetxeetara zabal daitekeelakoan gaude, neurri
|
batean
bederen, eta, agian, Euskal Herriko beste unibertsitateen esparrutaraere bai. Errektore taldetik gutaz darabiltzaten paperetan, dagoeneko gureFakultateak erdietsi ditu II. Hizkuntz Normalizazio planak 2003 2004ikasturterako ezarritako helburuak.
|
|
|
Espaniar izaeraren ondorio logikoak, ordea, huts egiten du, neurri
|
batean
bederen. Izan ere, euskal produkzioa espainiar historiografiaren barruan kokatzen dazentzu bikoitzean:
|
|
|
Egoera horrek itxaropena pizten du, ezerezaren aurrean ez gaudelako: osorikdeskubritu gabeko eremu bat da Euskal Herrian hezkuntzaren historia; hau da, neurri
|
batean
bederen, egiteke, dago, eta ez, badago?
|
|
|
Kontuak ez zitzaizkien espero bezala atera, neurri
|
batean
bederen, bi lagunei. Nonbait, gau hartan mundu guztiak pentsatua zuen Garamendin afaltzea, beteta baitzegoen.
|
|
|
Konformaerraza naiz ni neurez, eta ez nion sekula trabarik ipintzen hark erabakitakoari. Are gutxiago gure egoeran, zeren gu emazte Pilar eta biok, alegia haien udaro udaroko gonbidatuak baikinen euren etxean, eta gonbidatu izateak nahiz gizonak anaiak eta andreak ahizpak izan haien azpiko egiten gintuen, neurri
|
batean
bederen, eguna nola antolatu erabakitzerakoan. Nik ez nuen batere sufritzen horregatik, eta emazte Pilarrek ere ez.
|
|
|
Nik neuk ere holakoak ikusi izan ditut zuzenean: behin istilu baten erdian harrapaturik gelditu nintzen ikasle batzuen aitzinean haiek euskara ez zela ageri unibertsitatean eta protesta adierazten ariki, eta orduan harriturik ikusi nuen protestanteen multzotxo hartan, hitz edo egiten zutenen artean, pare
|
bat
bederen bazela euskaraz mintzatzeko gai ez zena. Kurrinkeka edo arrantzaka, ez nintzen bereizketa egiteko gai izan estualdian, ari ziren erdaraz.
|
|
|
Horregatik. Neurri handi
|
batean
bederen. Nahiago da, hala ere, sinboloekin segitu, eta EHUren eta UEUren artean bereizi, batzuetan parean jartzeko gainera (unibertsitate hau batetik, eta beste hau, bestetik), eta beste batzuetan lehia akuilatzeko:
|
|
|
Baina Martekoa, honek egiten zuen, ez haiek. Horrek azalduko luke, neurri
|
batean
bederen, gertatutakoa.
|
|
|
Nahi nuke, bai, Zuazok dioena aurrera eramatea posible balitz. Nahi nuke leku batzuetan eraman dezaten, eta osotasunean eramaten ez badute, neurri
|
batean
bederen eraman dezaten, baina ez dakit hori posible den. Berak GarcÃa MÃ ¡ rquez aipatzen du, euskalkien arteko desberdintasunak direla-eta, argia egin nahian, nola erabiltzen duen idazle honek bere herriko hizkera eta zein ederki ulertzen diogun urrunekoek ere.
|
|
|
Normala denez, kritikarien arteko iritzi ezberdintasun batzuk azaleratzen dira: Javier Rojorentzat, ipuinen arteko poemak" ondoko istorioen osagarri dira"; Ana Urkizarentzat," ipuinen sarrera edo laburpen gisakoa egiten dute"; Felipe Juaristik, aldiz, uste du" independienteak dir [el] a, bai poemak nola ipuinak, itxura
|
batez
bederen".
|
|
|
Bigarren galderari dagokionez, esan behar da goi mailako profesionalen prestakuntza ezinbestekoa dela edozein gizarte aurreraturentzat; eta lan hori unibertsitateari dagokio, neurri handi
|
batean
bederen.
|
|
|
Euskal Unibertsitateak, hasiera
|
batean
bederen, eskaini behar lituzkeen titulazioek gizaeta gizarte zientzietan oinarrituak egon behar dute, giza kapital asko eta kapital fisiko eta teknologiko (laborategiak garestiak dira) gutxi eskatzen dutenak. Lehentasuna iraupen laburra eskatzen duten ikasketek izango dute, nahiz lizentziatuentzat eta hirugarren zikloarentzat ere irekita egon behar duten.
|
|
|
munduak itxaron dezake beste egun
|
bat
bederen.
|
|
2003
|
|
|
Agian barre egiteko arrazoiak ditugu... Irribarre txiki
|
bat
bederen eragingo duelakoan, horra XIX mendean Lapurdiko Getarian gertatu omen zen pasadizoa: serora gazte batek maitasuna zer zen erakusten zion gizonarekin ezkonduko zela esan zuen, eta apaizak hautagai bezala eskaini zuen bere burua.
|
|
|
Hasiera
|
batean
bederen, Euskal Herriko patronalari erantzuteko estrategia da ELA, LAB eta ESK sindikatuek ekintza sindikal bateraturako lortu duten akordioa. Hala ere, beste baldintza batzuetan, gerta liteke dinamika horren ondorioz eduki politiko handiagoko akordioetara iristea, subiranotasunaren eta klaseko sindikalismoaren planteamenduaren barruan.
|
|
|
Gauza
|
bat
bederen, jakina da: hamaika urteotan Groenlandiako hego ekialdeko kostako glaziarrak txikitu egin direla.
|
|
|
Gizarteak, iruzur horretatik askatzean, hainbatetan kontrako alderdira jauzi egin zuen eta, hein
|
batean
bederen, arinkeriaz tratatu egin du; areago, hainbat alorretan arrunkeriaren parean agerrarazi izan du, erreibindikazio gisa edo.
|
|
|
Nutrizioan adituek egunean gutxienez hiru fruta ale hartzea aholkatzen dute, hiru horietako
|
bat
bederen bitamina ugari duena (zitrikoak, kiwia, meloia, marrubiak, fruta tropikalak...).
|
|
|
Hamahiru hirietatik zazpik ez zuten proba gainditu, hiru helbide horietako
|
batean
bederen, nolabaiteko garraio publikorik ez zutelako (autobusa, metroa, taxia).
|
|
|
–Eta izenik gabe argitaratzen hastea erabaki zenuen ondoren –bota nion kolpetik. Sophieren bizitza ezagutu egiten nuela iruditzen zitzaidan, haren obra ezagutzen nuelako, eta kontatuko zidanaren zati
|
bat
bederen aldez aurretik asmatu nezakeela sumatzen nuen. Gure literaturaren itsaso barean dezenteko olatuak harrotu zituen nobela bat jarri zuen kalean Igarlea izenarekin.
|
|
|
Polifema ziklopea gizon arrunta eta txikia izan balitz, adibidez, zertarako balioko zuen Ulisesen abileziak; munstroaren krima erranak, gerla ekintza heroikoen lerroan kokatzen du. Halatan, guk orduan bi estatu genituen arerio tzar, estatu horiek bestalde, hein
|
batean
bederen, gure jende sozial erako eskubideak bermatzen zituzten arren.
|
|
|
Egin dezagun hegan, uneño
|
batez
bederen, magal bero eta amatiarrera, talko hau  tsen eta labanda uraren lurrinera, klarion kirrinkari eta jakintsuaren hotsera, inozentzia lehen eta puruaren sugarrera, auzoko zineman eta eskola miratuan eta itzal luzeko zumardi urdinean lapurtutako estreinako musu garbiaren oroimenera.
|
|
|
• Nafarroako Unibertsitate Publikoak euskal lerroetatik heldu diren ikasleei euskarazko ikasketekin segitzen lagundu behar die. Nafarroako egoera normalizatu batean lurralde osoko unibertsitate publiko bakarrak, neurri
|
batean
bederen, elebiduna izan behar du.
|
|
|
Argitaraldien mailaketak liburuen onarpen sozialaren berri ematen du, neurri
|
batean
bederen. Lehen argitaraldian dauden liburuek oraindik frogatzeke daukate arr akasta soziala.
|
|
|
Kristau ordena da, hortaz, Domatena, eta halakoxea izatea ere, neurri
|
batean
bederen, ezinbestekoa. Horretan desberdintzen da, besteak beste, Puffendorf, Grotius eta abarrekoen pentsamoldetik.
|
|
|
Berdin diola ezer ez harrapatuta ere, kontua itsasora irtetea dela eta, aspaldiko partez, bi lagunak elkarrekin egotea. Horixe dela garrantzizkoena eta, itxura
|
batean
bederen, ez duela euria egiteko asmorik. Egun ederra dagoela iragarrita.
|
|
|
Gutxi gorabeherako
|
bat
bederen emango digu horrek.
|
|
|
Dutxan sartzea erabaki du Damianek, eta sukaldeko gazteak, apur
|
batean
bederen bakean uztea. Hala ere, hegaberen gogoeta egin du berriz.
|
|
|
Nobela batek, kasurik hoberenean, denbora alferrik galtzeko baino ez du balio, erabaki du. Inoren hitz malabaretan begiak galtzeko baizik ez direla izaten, eta apur
|
batean
bederen ez duela fikziozko lan gehiago irakurriko. Ahal badu, inoiz ere ez.
|
|
2004
|
|
|
Garai hauek aitzin, uste genuen euskara gure baitan genuela, eta alderdikerian, militar zein politikoan, denbora higatzen zutelarik militante gehienek, euskara instrumentu bat zen" norbere euliak besteen buztanez haizatzeko". ...a arteko" barne" gatazken gainditzearen ondorio (edo iturri) izan da, egia baita" mugimenduko" alderdien edo erakundeen arteko edo barneko gerlatxoek elkarren sudurren ausikitzera ohituak gintuztela, funtsezko debateen hazteko ordez… Eta behatzen badugu Lizarra Garazi apurtuz geroztik den giroari, genuke berriz haurkeria horietan higatu, gu ez bagara, gazte belaunaldi pare
|
bat
bederen!
|
|
|
Aisia eta kontsumismoa ez ote dira, hein
|
batean
bederen, gauza berdintsua?
|
|
|
Bidean atsedentxo bat hartu eta auzitxo
|
bat
bederen planteatzeko aukera eman behar liguke pasarteak. Hor ageri zaigun ideia honetara mugatu nahi nuke zehazki delako auzitxoa:
|
|
|
Lehen lehenik, letraren errepublikan hain jantzia den baten lumatik irakurri duguna irakurtzea, atentzioa emateko modukoa da. Zeren, xehetasunetan arakatu gabe ere, elebitasunaren lantegian jadanik gauza
|
bat
bederen aski garbi dagoela diote: elebakarraren izaera psikologikoaren eta jarreraren aldean elebidunaren portaera ez dela alegia harena bezain gogo meharra.
|
|
|
Ikasketak ez du noski aribide formala izan behar osotara, oraingo joerak bestelakoak dira, helburua ez baita hizkuntzaren gramatika arauak buruz ikastea. Hala ere, ezinezkoa da neurri
|
batean
bederen ikasle helduaren ikasketa lanean hizkuntzaren alderdi formal hori alde batera uztea, eta ama hizkuntzaren edo lehen hizkuntzaren jabekuntza baldintza komunikatiboetan bezalatsu aritzea.
|
|
|
Baina, zorionez, ez naiz bakarra. Feli Etxeberriaren ondorengo aburuak irizkide
|
bat
bederen badudala esan nahi du: –Hizkuntzaren ikaskuntza ez da ezagutzaren bidez bakarrik egiten, askok hala uste duten arren.
|
|
|
Egin behar da, beraz, bereala, eta Biltzar Nagusi hortantxe onhartu, euskera osotuaren oinharri
|
bat
bederen: aditzaren konjugazioko paradigma osoa eta deklinazioak, gutxienez.
|
|
|
Batek edo bestek," politikarik ez dagoen gertaeretan" politika sumatzen dudala esango du. Halere gauza jakina da, beren zerbitzuko erresuma
|
bat
bederen ez duten hizkuntzak oro, hiltzen dirala; eta dutenak, azkartzen eta hedatzen. Bretoiña atzera ari da, Bretañia’ko gobernurik ez dagoelako; hebreotarrak, berriz, indartzen, Israel sortu delako.
|
|
|
Alegia: hein
|
batean
bederen, bere buruz ari dan kosmo txiki bat.
|
|
|
Hauetan finkaturik, hau erabaki du Benveniste’k: " Gure ideietako kosmoa, gure mintzairak moldatu du aurrenik... adimenduaren kategoriak eta pentsamenduaren legeak ez dira, hein
|
batean
bederen, hizkuntzak berak dituen barne pleguen eta kategorien antolamenduaren eta banaketaren irudia baizik".
|
|
|
Austria eta Hungria ez ziren gauza bat. Hein
|
batez
bederen, Txekiak Austria zuen etsai, eta Eslobakiak Hungria. Hau dela bide, Txekiako abertzaleek beren barrutiko dialektoen arteko batasuna egin zuten; eta, era berean, beren hizkuntza batasun berezia egin zuten eslobakiarrek.
|
|
|
Bretoiñak, euskaldunak, eta katalanak, beren jatorrizko hizkuntza baizik ez badakite, egia da kulturatik at hein
|
batean
bederen bizi direla. Bretoiñera baizik ez dakiten bretoiñak, esate baterako, ia eskierki analfabetoak eta eskolagabeak dira.
|
|
2005
|
|
|
Nola finantzatu operazio hori? Itxura
|
batean
bederen, ematen du ezen baliabide propioak eta %55eko kanpoko kreditu bat baliatu direla horretarako. Fagor Electrodomesticos enpresak operazioaren kostuaren %30 jarri du eta MCC Taldeak %18 ipiniko du.
|
|
|
Non nahiago lukete bizi emaztek? Iran, Irak, Aljeria, Sudanen... ala apur
|
bat
bederen giristino den mendebalean. Ez ote luke zerbait erran nahi horrek?
|
|
|
Talagog espainol euskara hiztegia, Arte de la lengua japona (es obra importantissima y casi tan rara como el arte de la lengua japona, Humbolten arabera), Tagalismo elucidado y reducida. Misionestetan ainitzek ikasiak zituzten tokiko bi mintzaira eta kasik denek
|
bat
bederen. Salterain Bizkarra hinduistaz (†1887) Ghandik erran zuen" gure erlisionea alderdikeriarik gabe eta barnatik ikertu duen lehen europarra dela".
|
|
|
Zeinek erran zuen egia?
|
Batek
bederen egia erran zuena. Tabu!
|
|
|
Idazketak, gainera, ohiko bizimoduan ezkutaturik irauten duten barne gorabeherak agerian utziko lizkioke baina jardunbide honetan gizateriak aspaldi aspaldian gutiziatu duen zaletasuna praktikan jartzeko aukera du: bera ez denaren plantak egitekoa, bestelako biziak, une
|
batez
bederen.
|
|
|
Hegoak, hein
|
batez
bederen, paraxut edo jausgailu modukoak dira.
|
|
|
Sistema inmunologikoan desordenaa eragiten duen gaitz honen agerpenaren kausa ezezaguna den arren badakigu hiru kasutik
|
batean
bederen herentziazko trastornoa dela.
|
|
|
Zernahialdaketa prozesutan barreneraturikdaudenhizkuntza aldaeren antolaketa etajokabideaulertzeko etaegokiinterpretatzekonahitaezkoa da ordura arteanaldaerahoriek adizkiak, eleak, izenondoak, hotsak, fonemak, perpausaren barreneko osagaien hurrenkera, interjekzioak... eduki duten itxura, egitura, funtzioa etabaliosinbolikoa hein
|
batez
bederen ezagutzea; baitageografian zeinlekutan erabiltzen ziren etanon ez, zeiningurunetan, norenaitzinean etazertarakojakinarengaineanegoteaere.Dialektologiakez duazteitzenaldaerabatenexistentziaedoinexistentziasoilik; horigezurrada. Halaegindenetan, dialektologia txarraegindenseinale; hobenaezdajakintzagaiarena, aztertzaile axolakabearena baizik.
|
|
|
4). Bertzalde, idazleen buruzagi gisa, kazetari idazkeraren batasuna nahi eta egin zuen, de Jacto, Eskualdunan, bereziki ortografian baina deklinabide an eta kazetari hiztegian ere bai, hein
|
bat
bederen.
|
|
|
Instant
|
batez
bederen entzun arimaren oihartzuna eta eutsi gogor, gogor eutsi benetan, zarena zarela, zarena zarelako, identitatearen ferekez gozatuz lor dezazun xedea eta bide batez, nortasunaren saski oparoan
|
|
|
–Guztiz alferrikakoa ere ez da izan –esan nion–; gauza politak gertatu zaizkigu. Beno, gauza polit
|
bat
bederen.
|
|
|
Bai gordina errealitatea! Ezin ote zuen komikien antz apur bat hartu, egun pare
|
batez
bederen. A, zein nekatuta nengoen!
|
|
|
Lurrean minez akabatu beharrean, begi zuloak izuaren izuz ia husturik baneuzkan ere, Marrok ez zuen zirkinik egin erruki apur
|
bat
bederen erakusteko. Haren eskutzarrak jertsetik heldu zidan, txakurtxo bati bizkarreko larrutik heltzen zaionean bezalaxe, lurretik apur bat jaso, beste eskuaz burua jirarazi, eta zuzen zuzen begiratu zidan, begi niniak erretzen zituen su gaizto harekin.
|
|
|
Orain pentsatzen dut zenbat bider begiratu dudan bizitzaren prismatiko hautsietatik, denborari eta patu itsuari so, neure buruari ziria sartuz, kaleidoskopio batean bezala zati koloredunak ikusten nituelako. Kutxa zahar hartan botata, prismatiko haiek nire ahalegin itsuaren adierazle ziren, jakin gose bainenbilen denboraren zulo hautsi eta itsuan barna, esperientzia zoriontsuekin eta mingarriekin koloreztatutako kristal zatiak oroimenera ekarri nahian, edo behintzat kaleidoskopio bat osatu eta neure bizitzari zentzu apur
|
bat
bederen eman nahian.
|
|
|
nire helburua, batetik, hizkuntza honek bere elementuak eraldatzeko jarraitzen duen metodoa azaltzea da, eta ez hainbeste eraldaketa horien zerrenda bat egitea; eta bestetik, hizkuntza horren egituraren atal guztiak elkarrekin bildu nahi nituzke, hauek arau Bakar baten arabera epaituak izan behar duten neurrian. Honengatik nire jokabidea, neurri handi
|
batean
bederen, hizkuntza baten ikasleak desiratuko lukeenaren kontrakoa izango da. Ze bide mekanikoa beti da bide motzena ikaskuntza hutserako:
|
|
|
nazio horiek emigratu egiten dutela, banandu, elkartu, eta nahastu egiten direla, hil egiten direla —fisikoki benetako dekadentziagatik edo espiritualki degenerazioagatik—, beste nazioei leku berria egiten dietela edo beraiek bertan, eraldatuta, berriz ere agertzen direla. Alde batetik edo bestetik lortutako abantaila bakoitzak, hala ere, eragina izaten jarraitzen du eta, neurri
|
batean
bederen, garaipen bat osatzen du, alegia, ekintzaren bitartez gizadiaren eremuan agertzen den garaipen bat. Era honetan —eta etenik gabe— sortzen dira gizadiaren bestelako formak, perfekzio handiagokoak zein txikiagokoak, baina beti ere elkarri laguntzen dioten eta elkarren eraginez lortzen diren gizadiaren formak.
|
|
|
Aitortu eta onartu beharrekoa da, aurrenik, ezinezkoa dela beste hizkuntza bat era neutral oso batez ikastea eta, egiaz, hemendik datorkiola honen irakaskuntzari zailtasunik handiena: " hizkuntza berri orori, gehiago edo gutxiago, batek edo besteak duen mundua ikusteko eta baita hizkuntza ulertzeko era propioa gainezartzen zaio" 143 Zentzu
|
batean
bederen saihestezina da hau, ze, bestelako gauzetan gertatzen den bezalaxe, gizabanako bakoitzak bere erara eskuratzen du hizkuntza arrotz bat, hau da, ez da hutsetik hasten baizik eta egoera historiko konkretu batetik. Gizakiaren ikas irakas prozesuak, orokorrean, ez dio inoiz" tabula rasa" moduko eskema bati jarraitzen eta, honen haritik, hizkuntzen jabetzea halaber gehiago da ikuspuntu jakin batetik abiatutako" espontaneitate aktibo" baten emaitza," errezeptibitate pasibo" baten ondorioa baino.
|