|
2000
|
|
|
Zer kontatu zigun, bada, dukeak? Kontatu zigun ezen konde frantses batek kontatu ziola, Frantziako eta Espainiako errege infantak ezkondu ziren egun berean, hain zuzen ere, nola behin
|
batean
arrain saltzaile baten saskitik itzuri zen karramarro bat, eta nola senar emazte batzuen kakontzian ezkutatu zen; eta iritsi zen gaua, etorri zitzaion emaztekiari kaka egiteko gogoa, joan zen aulkirat, paratu zen aulkiaren gainean, hasi zen bere egitekoa egiten... eta bat batean, ai!, oihuka eta oihuka hasi zen emaztea, zeren karramarroak hankaz handik heldu baitzion, beheko ezpainetariko batetik... " Lasai, maiteño, berehala laxatuko dizut hori, zeren hatsa egoztea baita sekeretua eta kontu honen gorabehera guztia"; eta hartu zuen senarrak hatsa, hurbildu zituen ezpainak istripua izan zen lekurat, egozten hasi zen hatsa karramarroa uxatzeko eta ohiltzeko esperantzarekin, baina orduan, ai!, senarrak oihuka eta oihuka ekin zion, zeren karramarroak bertze hankarekin senarraren goiko ezpainetarik bati heldu baitzion; eta sehiak hura ikusi zuen, eta guraizeak ekarri zituen; eta ebaki zion karramarroari hanka bat, ebaki zion bertzea, eta hala erdietsi zuten senar emazteek azkenean karramarro izugarri hartaz libratzea.
|
|
2001
|
|
|
Ez dakigu akordio hori nahikoa izango ote den kabiarraren legez kanpoko merkataritza dela eta (Errusian 8.000 milioi pezeta urtean), eta legez kanpoko harrapaketak 100.000 milioi pezetakoak izango ote diren. Frantziak garatu duen ekimen
|
batek
arrain hori salbatzera bultza dezake, izan ere, arrain haztegietan hazten hasi da, eta kabiar kantitate mugatuak sortzen ditu, prezio apalagoetan. Kabiar motaren bat 195.000 pezetakoa izan daiteke 250 gramoko.
|
|
|
Urak eta arrainak 1970eko urteetan bezain kutsatuta daude. Gaixotasuna jaitsi egin da, baina neurri handi
|
batean
arrainaren kontsumoa ere asko jaitsi delako. Horren ordez industrialki ekoitzitako janariak, hanburgesak, patata frijituak, gozokiak eta beste igo dira; eta horrela dieta arazoak ugaritu baizik ez dira egin.
|
|
2002
|
|
|
Dena den, elkarren arteko gatazkak ere ez ziren falta izan. Alde
|
batetik
arrain ekoizpenak saltzerakoan elkarren arteko lehia zela-eta sortutakoak daude. 1646anDonostiako San Pedro kofradiako maiordomoak, urte horretan Bizkaiak Gipuzkoaren antzera Ipar Euskal Herrikoekin komertziatzeko baimena lortu ondoren, BilboraNorvegiatik zetorren balea saina eramaten zutela kexatu ziren; ziotenez, Conversaren arabera Ternuatik ekarritako bakailao barrunbeen koipea baino ezin zezaketenekar36 Hau ez zen horrela, ordea, 1619az geroztik lapurtarrek ekarritako sainabertakoa bezala kontsideratzen baitzen saltzeko garaian37 Urte batzuek geroago, 1669an Donostiako balea ontzien jabeek Arrasateko Biltzar Orokorretan eskatuzuten beren sainak lehentasuna izan zezala Lapurdikoarekiko; baina biltzarrak ezzuen eskakizuna onartu, Conversaren arabera saina libreki sal baitzezaketenLapurdiko arrantzaleek38 Bestetik, dirudienez, hitzarmen horiek sinatuagatik ere, bateko edo besteko kortsarioek erasoak egiten zituzten aldizka; esate baterako, 1655ean Donostiako San Pedro kofradiako maiordomoa eta Gipuzkoako arrantza ontzien jabeak La Rochelleko kortsarioen erasoez kexatzen ziren39 Kortsarioekedozein aitzakia nahikoa zuten erasotzeko; horrela, 1696an Hondarribiako Miguelde Yarzagaray kapitain kortsarioak Lapurdiko ontzi bat atzeman zuen, eta, kontrabandoa zekarrenez, harrapaketa ontzat emateko eskatu zuen.
|
|
|
Kaltea eginda badago eta parasitoak eragin badie, digestio aparatua konpontzeko, urdailean dauden larbak biopsia pintza baten bidez atera behar dira, “zizare gisa garatzen dira, eta horregatik ziztatzen dute”, adierazi du Arenasek. Parasitoa berdela, legatza, bisigua, izokina edo txibiak bezalako arrainetan agertzen da, dio Arenasek, eta “izozten edo xerratan pasatzen badugu, anisakisa, hasiera
|
batean
arrainaren urdailean dagoena, muskulua ere inbaditu egiten du, eta horixe jaten dugu azkenean”. Arazo horren erroa, bere esanetan, “egun berean kontsumitzen diren itsasertzetik hurbil harrapatutako” piezetan datza.
|
|
|
Urmael
|
batean
arrainak sartzeko oharrak
|
|
2003
|
|
|
Bikoteka dihardute beharrean: bietako
|
batak
arraina metatzen duelarik, kidea lehorrerako bidean doa hamar egunean behin, deskarga egitera.
|
|
|
Ur Freskoaren eta Hazkuntzaren Akuikulturarako ARSren Zentro Nazionalak (NCCWA, ingelesezko sigletan) egindako azterlan berri
|
batek
arrainen genetika eta hazkuntza, uretako animalien osasuna, nutrizioa, produkzio sistemen garapena eta ingurumen gaiak aztertzen ditu. Lehen ikerketak ortzadar amuarrainei eta salmonid familiako beste arrain batzuei zuzendu zaizkie.
|
|
|
Europako Erkidegoetako Justizia Auzitegiaren (TJCEEE) epai batek (consumaseguridad.com), duela gutxi emandakoak, zehazten du ez dagoela Erkidegoko Zuzenbidearen printzipio orokor bat, estatu kideek gaixotasun infekzioso baten ondorioz beren ustiapen osoa edo zati bat suntsitu behar izan duten arrain hazleei kalte ordainak emateko betebeharra ezartzen duena. Europako Erkidegoko Zuzentarauek, arrainen berezko gaixotasun jakin batzuen kontrola arautzen dutenek, ez zuten kalte ordainik eman izokinaren (AIS) edo septizemia hemorragiko biralaren (SHV) anemia infekziosoak kaltetutako ustiategi
|
bateko
arrainak sakrifikatu behar izanez gero. Zuzentarau horien transposizioa egin zuten estatu kideen barne zuzenbidea ere ez zuten aldatu.
|
|
2004
|
|
|
Donostia ponpoxoarekin kontrastean, Pasaian beste bi erakustoki kokatu ditu Manifestak: bata, Ciriza Etxea, garai
|
batean
arrain biltoki izandakoa, eta bestea, Ondartxo, lehengo Azkorreta Ontziola.
|
|
|
WWF erakundearen arabera, diru kopuru horren parte handi
|
bat
arraina harrapatzeko gaitasuna areagotzera doa.
|
|
|
Prestatzen ari den arauak informazio zehatza eman nahi du propietate onuragarriei buruz, zientifikoki egiaztatu beharrekoak. Hala ere, adituek ohartarazi dute dieta orekatu
|
batek
arraina edo frutak bezalako elikagaiak sartu behar dituela. Ildo horretatik, Javier Arancetak, gidaren koordinatzaileak eta SENCko idazkari nagusiak, dio elikagai funtzionalak “ez direla panazea”, baina bereziki onuragarriak izan daitezke kontsumitzaile talde batzuentzat, hala nola bularreko haurtxoentzat, alergikoentzat edo elikagai batzuekiko intoleranteentzat.
|
|
|
Halaber, egoste denbora ere kontrolatu behar da, patata desegin ez dadin. Patata eltze
|
bat
arrainarekin egiten denean, kontuan hartu behar da azken jakia oso azkar prestatzen dela. Patata egosita dagoenean, azken egoste unean gehitu behar zaizkio arrain zatiak eltzeari.
|
|
|
Plater horietan elikagai ugari sartzen dira, eta oso ohikoa izaten da brokoli goarnizioa, eta kantitateak eskuzabalak izaten dira; beraz, gustura geratzen da bat eta ez da goserik pasatzen, oheratu baino ordu batzuk lehenago bada ere. Plater tipikoenak Ingalaterrara egindako bidaia batean, ezinbestekoa da ibilalditxo bat egitea eta kalean ez gurutzatzea oinezkoren
|
bat
arraina eta patata frijituak jaten, paperezko kukurutxo baten barruan. Horixe da “fish and chips” tipikoa, turistek gehien eskatzen duten plater ingeles tradizionaletako bat.
|
|
|
Urmael txiki
|
batean
arrainak eta uretako landareak elkarrekin bizi ahal izatea balio erantsia da beti lorategi batentzat. Baina zaila izan daiteke aterpetxe artifizial horren kokapena erabakitzea.
|
|
|
Hala ere, asaldura entzimatikoa edo kimikoa denean, tratamenduak ez dio eragiten; horrek esan nahi du merkataritza bizitza ez dela nabarmen areagotzen, baina produktuaren segurtasuna gainerako elikagaiena bezain handia izan daitekeela. Egoera horren adibide
|
bat
arrain freskoa da. Arrain freskoa ez da aldatzen mikroorganismoen eraginez, entzimen jardueraren eraginez baizik.
|
|
2005
|
|
|
Batzorde zientifikoaren ikerketaren arabera, anisakisa Espainian portuetako lonjetan lagindutako arrainaren %36 da, maizago Kantauri Itsasoan (%50) eta Ozeano Atlantikoan (%36), eta gutxiago Mediterraneoan (%6). Zientzialariek gogoratzen dutenez, legatz kokote
|
batek
arrain xerra batek baino denbora gehiago egon behar du sutan, beroa piezaren erdira iritsi eta larbak desaktiba ditzan, eta xafla eta mikrouhinak ez direla prozedura seguruak. Anisakis bidezko parasitazioak deskribatu diren espezieen artean, sardinak, antxoak, izokina, bakailaoa, legatza, zapoa, hegaluzea, berdela, erreboiloa, bakalada, bisigua edo txibia daude.
|
|
2006
|
|
|
sofistikatuak; baita alemaniarrarekin ere, handik jaso baitu ugaria plateretan aurkezten den elikagai kantitatea. Horien artean, nabarmentzekoa da “waterzooi”, zopa krematsu
|
bat
arrainezko turbopila, erreboiloa izenez ezagunagoa, adibidez, “karbonada flamenko” famatuak, txekor haragiarekin eginak txingarretan erreta, erramua eta erramua bezalako belar usaintsuekin onduta. ezkaia, eta tipularekin, azukrearekin, ozpinarekin eta garagardo saltsarekin lagunduta.
|
|
|
argi dago akuikulturakoak direla, eta egia da arrantzatu egiten dituztela, baina lehenago zerri itxietan edo antzinako gatzagetan askatu dituztelako, ez dira itsaso zabalekoak. Eta ohikoa da, halaber, herrialde
|
batek
arrain jakin bat arrantzatzeko baimena ematea eta gero beste batek pisatzea, eta hirugarren herrialde batera eramatea arraina merkaturatzera. Azken finean, praktika askok nahasketa sortzen dute, espeziea eta arrainaren jatorria oker dezakete.
|
|
|
Elkarrizketatuetako baten esaldia hauxe zen: «nahiago dut izokin errazio
|
bat
arraina dakien esne bat baino». Esaldi bat besterik ez da, baina bere ideien zati bat islatzen du.
|
|
2007
|
|
|
Kostako arrainen gehiegizko ustiapena eta arrain eta produktu eratorrien gero eta eskaera handiagoa ikusita, Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundeko (FAO) Arrantza Sailak azpimarratu du itsas harrapaketak hobeto aprobetxatu behar direla eta bilketatik eta produktuak prestatzetik sortutako hondakinak eta galerak murriztu behar direla. Elikagaia behar bezala prozesatzeko eta haren hondakinak ahalik eta hobekien aprobetxatzeko tresna erabilgarri
|
bat
arrainaren teknologia erabiltzea da, arraina eta beste arrantza produktu batzuk behar bezala manipulatu, landu eta banatzeko.
|
|
2008
|
|
|
Ongi planteatutako dieta
|
baten barnean
arrain urdinak ere badu bere tokia, bere gantz insaturatua denez (Omega 3) bihotz eta zainetako gaitzak prebenitzen laguntzen duelako; beraz, balio erantsia izan daiteke berdela, antxoa, sardina, atuna, hegaluzea edo txitxarroa ere kontsumitzea, bakoitza bere garaian.
|
|
|
Emaiozu gizon
|
bati
arrain bat, eta gaur jango du; erakutsi iezaiozu arrantzan, eta egunero jango du, dio txinatar esaera zahar batek. Eta horri kasu eginez dihardute One Laptop Per Child (OLPC) proiektukoek.
|
|
|
NARRATZAILEA Arrainei dagokienez, arima hesteetan daukatela esaten da. Horregatik, tabu
|
batek
arrainak jatea debekatzen digu gizonoi.
|
|
|
Gehitu arroza barazkiei eta erregosi. Bota dezagun abakando salda koilarakada
|
bat
arrain eta barazki nahasketaren gainean, eta, pixkanaka pixkanaka, busti egingo dugu, arrozak eskatzen duen bezala. Arrozak gozo gelditu behar du, ez lehor.
|
|
|
Partikularrek, ile apaindegiek, ospitaleek eta ikastetxeek erabiltzen dituzte profesional horien zerbitzuak. Laban
|
batetik
arrain guraize batera, hestebeteak mozteko diskoetatik aizkoretara, hainbat tresna behar izaten dira zorrotzaile on baten esku, gainbeheran dagoen lanbide baten esku. Zorrozteko gurpila akoplatzen zaien motor edo bizikleta baten gainean igota, zorrozteko makinaren pedalei esker, guraizeak edo aiztoak hurbildu egiten ditu.
|
|
2009
|
|
|
Haren arrebek, aldiz, bai Maria Bibianak bai Adak, miretsi egiten zuten, ibili ere, horregatik ibiltzen baitziren hirurak maiz, etxeko zabuan. Gabino ere hurbiltzen zen noizean behin, nahiago izaten zuen, halere, marrazkiak egin, edo ziba dantzatu, edo, aurrerago, etxean jarri zutèn aquariumari (kristalezko paralelepipedo bat zen, dozena erdi
|
bat
arrain biltzen zuena) begira egotea, minutuak eta minutuak egin baitzitzakeen jarrera hartan, aspertu gabe?, begirale gisa gehienetan, zabuan indarka ibiliz gero txorabiatu egiten baitzen. Batzuetan, Maria Bibianak Ada bultzatzen zuen, edo Adak Maria Bibiana; halakoetan, oholezko zabutik zazpi bat urratsera jartzen zen Domingo, zabuaren oszilazioak eta bi ahizpen joan etorriak perspektiba ezin egokiago batetik begiztatu ahal izateko, atzera eta aurrera, aurrera eta atzera; Domingok, gero, begiak zorrozten zituen, haiek, bata ala bestea?
|
|
|
Bermeon urtearen barruan egiten diren jai-egunik herrikoien eta errotuenetako
|
bat
Arrain Azoka da. Joan den asteburuan, nortasun handiko arrain azoka antolatu zuten, beraz, eta Bermeo betidanik ezaugarritu duten arrantza zaletasuna eta arrantza tradizioa nabarmendu ziren.
|
|
|
Orain arte erabilitako metodo analitikoen konplexutasunaren aurrean, UPV/EHUko ikertzaileek garatutako teknika askoz azkarragoa da, eta konposatu toxiko horren presentzia detektatzeko eta kontzentrazio maila giza kontsumorako muga onargarrien barruan dagoen jakiteko aukera ematen du. Garatutako metodoaren arabera, substantzia solido
|
bat
arrain estraktu batean esekitzen da, eta, metilmerkurioa badago, kolorea eta fluoreszentzia aldatu egiten dira disoluzioan. Ondoren, IDMko ikertzaileek adierazten dute zenbat den zehazki.
|
|
|
Haren arrebek, aldiz, bai Maria Bibianak bai Adak, miretsi egiten zuten, ibili ere, horregatik ibiltzen baitziren hirurak maiz, etxeko zabuan. Gabino ere hurbiltzen zen noizean behin –nahiago izaten zuen, halere, marrazkiak egin, edo ziba dantzatu, edo, aurrerago, etxean jarri zutèn aquariumari (kristalezko paralelepipedo bat zen, dozena erdi
|
bat
arrain biltzen zuena) begira egotea, minutuak eta minutuak egin baitzitzakeen jarrera hartan, aspertu gabe–, begirale gisa gehienetan, zabuan indarka ibiliz gero txorabiatu egiten baitzen. Batzuetan, Maria Bibianak Ada bultzatzen zuen, edo Adak Maria Bibiana; halakoetan, oholezko zabutik zazpi bat urratsera jartzen zen Domingo, zabuaren oszilazioak eta bi ahizpen joan etorriak perspektiba ezin egokiago batetik begiztatu ahal izateko, atzera eta aurrera, aurrera eta atzera; Domingok, gero, begiak zorrozten zituen, haiek –bata ala bestea– atzetik aurrera zetozenean batez ere, abiaduraren eraginagatik gonak edo soinekoak harrotzen baitzitzaizkien orduan, belaunak eta izterrak agerian utziz:
|
|
2010
|
|
|
Egoera idealean sukalde profesionaletan elikagai mota bakoitza frijitzeko frijigailu bat izatea gomendatzen da, zaporeen eta usainen trukea ekiditeko: hau da,
|
bat
arrainentzat, beste bat patatentzat, beste bat haragientzat eta azkena barazkientzat (baina hau ez da beti posible).
|
|
|
Horrela sortutako presio osmotikoak elikagaiaren nutrienteen irteera egosketa ingurunera eragozten du. Beraz, jakiak egosketa ingurunean dauden konposatu aromatikoak xurgatzen ditu, eta zapore eta usain gehiago dauzka (hau batik
|
bat
arrainekin eta haragiekin egiten da).
|
|
|
Arraina sexuaren arabera bereizten duen mekanismo robotizatua Tecnalia Zentro Teknologikoan garatu da eta patente bidean dago. Arduradunek diotenez, “irtenbide robotizatu horrek ikusmen sistema bat du, uhal garraiatzaile
|
batean
arraina atzemateko, eta zati robotizatuari adierazten dio non jarri behar den arrainaren sexua zehazteko, atzapar mekaniko batekin manipulatzen baita”.
|
|
|
Helburua da kontsumitzaileen osasuna gehiago babestea, iruzurrezko praktikak edo elikagaien aizunketak saihestea. Aplikazioa arrainean Eremu horretako azken aplikazioetako
|
bat
arrainaren jatorria kontrolatzea da, legez kanpoko arrantza jarduerak saihesteko eta gaur egun gehiegi ustiatuta, agortuta edo errehabilitazio prozesuan dauden espezieen %28ri atsedena emateko. Europako Batasunean, espezieen %88k ez dute berreskuratzeko denborarik, ekoizpen muga jasangarrietatik haratago ustiatzen baitira.
|
|
|
Zer berresten dute emaitzek? Ondorio nagusia da 70 kiloko pertsona heldu
|
batek
arrainaren bidez 1,1 mikrogramoko kadmioa, 2 mikrogramoko beruna eta 9,9ko merkurioa hartzen dituela egunean. Atzemandako mailak gorabehera, adituek adierazi dute gaur egun hartzen direnak AEBetako Ingurumena Babesteko Agentziak (HHI) ezartzen duen Erreferentziazko Aho dosia baino txikiagoak direla.
|
|
|
Eskola bateko nahiz besteko jakintsuak logosari buruzko beren eztabaidetan endredatuta entretenitzen ziren bitartean, aldi berean erretilu
|
bat
arrain marinatu eta itsaski dastatzen zutela, Zenonek biharamunean egingo zen beste erakustaldi batera joateko dei egin zien; itxuraz garailea Akiles izan bazen ere, errealitatean ez zegoelako jakiterik zer gertatuko zen zoritxarreko istripuarengatik ez balitz, eta horrenbestez ezin baitziren oraingoz bere aburuak ukatu. Eta inork ez zuen protestarik egin horregatik:
|
|
2011
|
|
|
Itsas trikuekin kontuz ibili naiz, baina gainerako itsas faunarekin hezurretaraino ikaratu naiz. Hemen arrainak basatiak eta oldarkorrak direla konturatu, eta une
|
batean
arrainez inguratuta ikusi dut neure burua. Erretretaren turuta jo dut.
|
|
|
Europako Batasun osoan ebaluazio metodo bateratuak sortzeko bi irizpideak nola erlazionatzen diren jakitea da lehentasunetako bat. Onura gehien dituen elikagaietako
|
bat
arraina da. Hala ere, arrain urdin gehiegi edatea, kasu batzuetan, substantzia arriskutsuetatik eratorritako arriskuekin lotu daiteke, hala nola dioxinekin, PCBekin edo metilmerkurioarekin.
|
|
|
Puntu horretan, ordea, A Coruñako ikastetxeen ia erdiak, Almeriako eta Murtziako hamarretik bik eta Bartzelonako eta Valentziako bik, hurrenez hurren, suspenditu dute. Hamarretik
|
bat
arrain freskorik gabe Txikienak «harrapatu» egin ohi dira. Hala ere, osaera dela eta (proteina eta koipe osasungarri ugari odol hodientzat eta bihotzarentzat, baita bitamina eta mineral ekarpena ere, hala nola burdina), funtsezkoa da astean lau errazio gutxienez jatea:
|
|
|
Hainbat jakintza alorretako aditu talde
|
batek
arrainaren eta itsaskiaren kontsumoak ekar ditzakeen arriskuak babesten ditu
|
|
|
Arraina, onura gehiago arriskuak baino. Diziplina anitzeko aditu talde
|
batek
arrainaren eta itsaskiaren kontsumoak ekar ditzakeen arriskuen aurrean dituen onurak bermatzen ditu. Adituak bat datoz, arrainen eta itsaskien kontsumoan onurak arriskuen gainetik daudela.
|
|
|
Orain, berriz, norbaitek informatikako programa berezi batzuk erabiltzen erakustea gustatuko litzaidakeela pentsatzen hasita nago; nik horren trukean masaje batzuk emango nizkioke. Eta beste
|
batean
arrain zopa goxo goxoa egiten ere gustura ikasiko nuke”. Beste behin, Olga Adunako bazkide bati masajea ematen ari zela masajea eman bitartean ingelesa praktika zezaketela ohartu ziren eta halaxe egin zuten.
|
|
|
Gogoak ematen digu jendeari zamarretik heldu eta astindu on bat emateko, esanez: . Baina, kirtenak halakoak, nolaz jarrai dezakezue bizitzen, jaten, lo egiten, gu infernu horretara botatzen gaituzuen bitartean, bertatik egun jakin batzuetan bakarrik ateratzeko, akuario
|
batetik
arrainak ateratzen diren bezala... Eta zuek hor zabiltzate, galtzerdien punturen bat askatu zaizuela, edo pastela ez zegoela behar adina eginda, edo izeba Lucie mindu egingo dela hura bisitatzera ez banoa??.
|
|
|
Hori etsipena! Hasiera
|
batean
arrain erraldoia uste izan duguna, gerora burdinazko kutxa herdoildua baino ez da izan!
|
|
2012
|
|
|
Segundoko bi arrainen prozesuaren produktibitatea eman da, kalitatean eragin negatiborik izan gabe. Irtenbide robotizatuak ikusmen sistema bat du, uhal garraiatzaile
|
batean
arraina detektatzen duena, eta robotari adierazten dio non jarri behar den arrainaren sexua zehazteko, eta, aldi berean, atzapar baten bidez manipulatzen da. Lan horietatik bi patente aurkeztu dira, soluzio robotizatua eraikitzen duen enpresari lizentziatu zaizkionak.
|
|
|
Bi aldeetatik gorritu eta baso bat ardo zuri bota. Utzi bi bat minutuz egosten, eta, ondoren, baso
|
bat
arrain salda. Gatza eta piperbeltza bota.
|
|
|
Buru gainean ematen dituzten otarreetan garraiatzen dituzte. Oihal zuri batez estalirik, otarre bakoitzean milako
|
bat
arrain kokatzen da.
|
|
2013
|
|
|
Gustura ikusiko genuke Katu hegodunaren frantsesezko bertsioa merkatu frantsesaren zabaltasunean lehian. Mota jakin
|
bateko
arrain bati dagokion itsasoan igeri egiten uztea bezala litzateke... Editoreak, baina, oraingoz, arrainak gure putzuan igeri egin dezan nahi du.
|
|
|
Filmean arraina gorrotatzen duen ume
|
batek
arrainak desagertzeko nahia agertzen du eta. Bere gura betetzen da eta horren kontra egin du gero.
|
|
|
Hemezortzi urte bete nituenean, Londres hegoaldeko auzo
|
batean
arrain banaketan hasi nintzen, Billinsgate deitzen zen merkatuan. Hamaseigarren mendetik omen zegoen merkatu hura leku hartan.
|
|
|
izenburua, jatorria: " Garai
|
bateko
arrain saltzaileak" (http://www.aiurri.com/)
|
|
|
Sortuko den testuaren komunikazio asmoa: Garai
|
bateko
arrain saltzaileen lanbidea nolakoa zen azaltzea
|
|
|
izenburua, jatorria: " Garai
|
bateko
arrain saltzaileak" (http://www.aiurri.com/)
|
|
|
Sortuko den testuaren komunikazio asmoa: Garai
|
bateko
arrain saltzaileen lanbidea nolakoa zen azaltzea
|
|
|
3 Komunikazio asmoa betetzeko, galdera horiei erantzutea nahikoa da. Galdera horiei erantzunda, garbi azalduta geratzen da nolakoa zen garai
|
bateko
arrain saltzaileen lanbidea.
|
|
|
Horregatik, elikagai preziatu horren kontserbazioan hobekuntzak bilatzen saiatzen dira adituak, segurtasuna eta higienea bermatzeko. Galizian egindako ikerketa berri
|
batek
arrainaren kontserbazioa hobetzeko teknika berri bat deskribatzen du. Artikulu honetan, azido organiko naturalek nola parte hartzen duten eta arrainaren bizitza baliagarria nola luzatzen den azaltzen da.
|
|
2014
|
|
|
Saltokiak ziren etxe horiek, eta, han hemen pilaturik, neurri eta itxura guztietako auzoak osatzen zituzten, bakoitzean salgai mota bat eskaintzen zela. Auzo batean burdinazko tresnak saltzen zituzten, beste batean zurezkoak; batean larruak, eta beste batean artileak; batean oihalak, eta beste
|
batean
arrain sikuak. Zenbait saltoki irudimen handiz eraikiak ziren, tearekin adreiluak eginez, esate baterako, edo okela gazitua harri gisa erabiliz; hau da, saltzaileak bezeroari zer eskaintzen zion erakutsiz.
|
|
|
Hori zen zailena. Langintza errazagoa zirudien xinaurri
|
bati
arrainak harrapatzen erakustea.
|
|
2015
|
|
|
Sukaldean bezala, ardogintzan ere lehengai onak izatea ezinbestekoa da Gil Berzalentzat: " Sukaldari
|
bati
arrain freskoa ematen badiozu, ziur plater ederra egingo dizula. Izoztutakoa emanez gero, ordea, agian hobetuko du, baina ez da bikaina izango".
|
|
|
Errazio bat izango litzateke pertsona
|
batentzako
arrain xerra bat, 150 gramo ingurukoa.
|
|
|
Batak besteak baino gehiago jaso ez zezan patroiak ausaz aukeratutako marinel
|
batek
arrain muntoak prestatzen zituen. Denak izan behar ziren berdintsuak.
|
|
|
Materiaren mobilizazio eta transformazio batzuk beste batzuk baino kaltegarriagoak dira, nahiz eta energia kantitate bera erabili. Adibidez, merkurio isurketa batek aintzira
|
batean
arrain gehiago hil egingo ditu energetikoki baliokidea den kare isurketa batek baino (Common eta Stagl, 2008: 105).
|
|
|
hoztea eta egostea; hotzak mantsotu egiten duelako patogenoen agerpena, eta bigarrena, barrualdea zenbat eta gehiago kozinatu, orduan eta arrisku gutxiago egongo da. Arrisku batzuk murrizteko beste modu
|
bat
arrainaren azala kentzea da. Arraina kentzeko arrazoiak Irudia:
|
|
|
arauz kanpoko arrainen harrapaketa jaisten bada, bazterkinak ere gutxitu egingo dira. Eta, denbora gutxiago daramanez populazio txiki
|
batetik
arrain txiki bat harrapatzen, txiki eta sakabanatu, erregai gastuak eta karbono emisioak murriztuko dira. Laburbilduz, arrantza errentagarriagoak dira, mozkin marjinak, inbertitutako kapitalaren etekinak, produktibitatea eta lehiakortasuna handitzen baitituzte.
|
|
|
Plastikozko gailu kodetu bat izan ohi da marka, markaketa noiz eta non egin den jakiteko. Arrantzale
|
batek
arrain bat harrapatzen duenean eta bere bizkarrean marka bat jartzen duenean, datu biologikoak, espeziea eta taila eta harrapaketa datuak (data, ordua eta posizioa, besteak beste) idatzi behar ditu. Orduan, animalia askatu egiten da.
|
|
|
Egunsentian, potina uretara bultzatu, eta arrantzan hasten zen Esterito tik hastandu gabe; Bebarentzat gauza erreza zen dozena
|
bat
arrain tipi biltzea, zein baitzen aski talde osorako. Aldika ur biltegiak igaten zituen potinera eta Jurururaino joaten zen haiek betetzera.
|
|
2016
|
|
|
Eraldatu gabe birsaltzeko. Adibidez, supermerkatu
|
batek
arrain kontserbak erosten ditu birsaltzeko asmoz erosi ere.
|
|
|
• Magoa zara: musika seinalea entzutean, objektu
|
bat
arrain/ txori/ suge bilakaraz ezazu, eta bizia emaiozu.
|
|
|
Batzuen gostuko, kaxkarotak dira ziburutar guziak! Beste frangok diote ez dela ehiago egiazko axkarotik bainan denboran hola deitzen zirela donibandar eta ziburutar arrantzaleen emazteak, bereziki saskitara
|
bat
arrain bizkarrean arrain saltzerat joaiten zirenak... Lehengo denboretan aldiz, kaxkarotak ziren agotak, Donibanen eta Ziburun beste jen
|
|
|
Iratiren ilustrazio hartan erdia arraina, erdia umea den aurpegi bat ikusi daiteke; halako hibrido bat. Aurpegi horren atzean zer egon zitekeen pentsatzen hasita, ume
|
bat
arrain nola bihurtu daitekeen, heldu nintzen itomen honetara. Seguruenik, bizitzako beste momentu batean egin izan banu, irudi berberaren atzean itomena beharrean euforia ikusiko nuen.
|
|
2017
|
|
|
ANTONIO. Bai horixe; horietako
|
bat
arraina da nabarmen, eta,
|
|
|
2 Planifi katu zuen ikerketa. Zuetako
|
batek
arrain diagrama kopiatu eta zuen arrain diagrama propioa
|
|
|
2 Planifikatu zuen ikerketa. Zuetako
|
batek
arrain diagrama kopiatu eta zuen arrain diagrama propioa hasteko ardura izango du. Diagrama Ekigunean duzue.
|
|
|
Bestalde, 1989 an badute eraikia erakustegi arraro bat, Seaquarium deitua dutena, bi hitz elgarri juntatuz, bat latinetik hartua eta bestea inglesetik. Hor badira ikusteko berrehun
|
bat
arrain mota eta 25 marrazo mota. Bada ere eskualde bat itsasoko apo harmatuentzat.
|
|
2018
|
|
|
, eta freskoa hoztua eta ultraizoztua izateak areagotu egiten ditu elikagaien segurtasunari dagozkion arriskuak. Zergatik ez izoztu elikagai desizoztu
|
bat
Arrain batek fresko irauten duen denbora espeziearen, harrapaketa metodoaren eta manipulazio moduaren araberakoa da. Hozteari dagokionez, harrapaketatik bertatik aplikatzen dira beti 0 eta 4 ºC arteko tenperaturak, eta hori banaketa etapa guztietan mantentzen da, kontsumitzailearengana iritsi arte.
|
|
|
—Ez jauna, ez baita hain harritzeko ostruka arrautza
|
batetik
arraina sortua! Ez ote da harritzenago Profetaren ordezkoa ardotan zopatua?
|
|
|
Egun hartan ezagutzen ez nuen Abaurregaina ikusi nuen, hobeki erranik, aditu egin nuen. Orbarako Arozarena saltzailea bere kamion berde zaharrean karrika batean zen emazteki montio
|
bati
arrainak eta fruta saltzen. Haien ondotik pasatu ginelarik ohartu ginen talde osoak Euskaraz xardukitzen zuela naturalki!
|
|
2019
|
|
|
Arrantzaleak arrotzari eman zizkion arropak: longaina, piltzar higatu
|
bat
arrain kirats okaztagarriarekin; kapela, ordurako bi hegal zabaletatik bakarra zeukana; eta baldea, arrainekin. Gero, kriseilua hartu, jaunari osasuna eta bizitza on bat opa eta lehenengo kantoian desagertu zen.
|
|
|
BIKOTE
|
BATEK
ARRAIN ZOPA ESKATU DU JATETXE BATEAN:
|
|
2020
|
|
|
Ja, ezkatak. Behin judu
|
batek
arrain batekin larrua jo zuen.
|
|
|
Martin arrantzale senegaldarra, martin arrantzale ugarietako
|
bat
arraina jateaz gain, intsektuak ere ehizatzen dituena igelak eta sugeak.
|
|
2021
|
|
|
Sardinak lehorreratu, gatzetan eman eta kanpora igortzen ziren. Amastu (bolintxea) teknikari esker, sare kolpe batez tona
|
bat
arrain harrapatzen zuten.
|
|
|
Hola, gaurko literaturan holakoak ikusten dira: ...ardo atera, kopa bat ardo merezi, kopa bat likore ekarri, kopa bat jerez hartu, botila bat ardo klikatu, botila bat ardo erosi, botila bat ardo zabaldu, katilu bat kafe zerbitzatu, katilu bat kafe eman, katilu bat arroz egosi, botila bat ur erosi, botila bat ur ekarri, botila bat xanpain ireki, katilu bat esne (bero) hartu, kopa bat xanpain hartu, kopa bat xanpain jaurti, kopa bat ur edan, katilu
|
bat
arrain zopa ekarri, katilu bat esne ekarri, katilu bat esne edan, botila bat koñak hartu, botila bat ardo eskatu, botila bat patxaran ireki, kopa bat armagnac eskatu, kopa bat cava kobratu... Horiek guztiak aski arruntak dira, eta horrelako adibide asko aurkitzen ahal dira literaturan.
|
|
|
Horren adibide ederra dugu Ekain kobazuloan, Debako arroan. Bertan agertzen den marrazki
|
batek
arrain baten irudia erakusten du. Historiaurreko gizakiek egindako izokin baten irudia da, hain zuzen ere.
|
|
|
7 Prestaketak arrautza gordinarekin (maionesa, adibidez): berehala kontsumitu, ez gorde beste egun
|
baterako
Arrain zuri gordina: 1 Arrain urdin gordina:
|
|
|
Malen Amenabar ilustratzailearen irudi iradokitzaile bat dakar Oihana Aranaren (Eskoriatza, Gipuzkoa, 2001) poema liburuaren azalak: neska baten eskua, kristalezko ontzi
|
baten barruko
arrainari keinuka. «Malen bertso mundutik ezagutzen dudanez, libururako eskatu nion propio».
|
|
|
Hautatu behar nuen, jakina, nongoak agertu nire eskuko pantailan, behar baino informazio gehiago ez emateko. Izugarri laketzen nintzen haien begirada gutiziatsuekin, nire langile esanekoei begira, akuario
|
bateko
arrainei bezala.
|
|
|
Lehenengoari azken uhineko neo orientalismoak ematen zion zerbait berezia, eta bigarrenari XX. mendeko errealismo magiko latinoamerikarrarekin lotzeko ahalegin zalantzagarriak. Baina avgitar
|
bat
arrain irin fabrika batean baino behartuago sartuko nituzke azken bi horiek aipagarrien zerrendan.
|
|
|
Berak bazkaria amaitu zuenean, aitari ontzi
|
batean
arrain  zopa ekarri zion autora. Jan zuen behintzat.
|
|
2022
|
|
|
Burutazio txarrak aldentzeko eta loak hartzeko, inguruan egin nahi zuen itzulian pentsatzen lasaitu zen. Hurrengo goizean, herriko kostaldeko arrantza auzora, Armintzara joatea pentsatu zuen eta bide
|
batez
arrainak erosiko zituen. Autoa erabiliz, paseoa eta guzti bi ordu eskasetan itzuliko zen lanera.
|
|
|
Hornitegiak kontserba lantegien ondoan ziren. Lonja
|
batean
arrainak sartzen ari ziren.
|
|
|
Burutazio txarrak aldentzeko eta loak hartzeko, inguruan egin nahi zuen itzulian pentsatzen lasaitu zen. Hurrengo goizean Armintzako kostaldeko arrantza auzora joatea pentsatu zuen eta bide
|
batez
arrainak erosiko zituen. Autoa erabiliz, paseoa eta guzti bi ordu eskasetan itzuliko zen lanera.
|
|
|
Hornitegiak bi kontserba lantegien ondoan ziren. Lonja
|
batean
arrainak sartzen ari ziren.
|
|
|
Labanak prestatzeko modurik ohikoenak hauek izan arren, hauek ere egin daitezke: saltsan marinela, saltsa berdean, paella
|
batean
arrain eta itsaskia edo pastarekin salteatua, beste elaborazio batzuei zaporea eta presentzia ematen baitie. Garrantzitsuena, kasu guztietan, jakiak prestatzeko premisari jarraitzea da, tersura eta zaporea gal ez ditzaten.
|
|
|
fumeta edo salda prestatzea Arrain zopa egiteko lehen urratsa fumeta edo salda prestatzea da, errezeta honen funtsezko zatietako bat. Horretarako, lapiko
|
batean
arrain hondakin ugari jartzen dira, gehienetan zuriak; zapoa eta legatza dira preziatuenak. Zakarrik gabeko buruak eta erdiko hortz eta hezurrak erabiltzen dira.
|
|
|
Berotik ihes egitea freskotasun eta babes bila, non eta berotze globalaren eragile handienetan. Baten
|
batek
arrainak, edo katarroak, harrapatuko ditu Arga ibaian; beste batzuek datu izateari utziko diote betiko, Bidasoko uretan edo Bilboko edukiontzi ziztrin batean.
|
|
|
–Azkarragoa izan behar duk. Begira, honela –azaldu zidan, nola egin behar nuen erakutsiz– Batzuetan, arrantzaldi
|
bateko
arrain guztia bizpahiru egunetan sartzen duk. Pentsa... hamar mila kilo legatz honelako kutxetan...
|
|
|
Arreba eta koinatuarekin zeukan harremanari eusten zion. Hauek euren seme alabekin gonbidatu zituen udazken larunbat
|
batean
arrain errea jaten sibaritak joaten ziren jatetxe batera.
|
|
|
Arrantzale bikaina zen suhia. Egun
|
batean
arrain bat harrapatu zuen, arrain handi handi bat, oso ederra, eta hoteleko gizonak egosita jarri zien afaritarako.
|
|
|
Bizkondesak etenaldi labur bat egin zuen eskola laikoko maistrari agur hotz lehor bat zuzentzeko, orduantxe sartu baitzen aretoan: elizara joaten ez zen eta bere senarrari hileta zibila egin zion emakume horietako bat; haren ikasleek esaten zuten, gainera, bataiatu gabe omen zegoela, eskandalosoa baino gehiago sinestezina gertatzen zen gauza, ia gizaki
|
bat
arrain buztanarekin jaio zela esatearen pareko zen hori. Bizkondesak gorroto zuen, bereziki, haren portaera akatsgabea zelako," zeren, bizkondeari esan ohi zion bezala?
|