2017
|
|
Azken esaldi honek, istorioarekiko arreta berpiztu zuen umeengan: nazkagarri hitzak ontasunari itsatsirik, halako erakargarritasun misteriotsu
|
bat
sortzen zuen. Izebaren ipuinetan agertzen ez zen sinesgarritasuna ematen zion.
|
|
Edozein arrazoi aurkitzen dute gu zapaltzeko, judua, ijitoa, homosexuala, elbarritua... izateagatik. Ezin dut sinetsi, ez nuke inoiz imajinatu ere egingo pertsona bat gai izan zitekeenik honelako leku
|
bat
sortzeko eta, are gutxiago, berarentzat perfektuak ez direnak edo gustuko ez dituenak hiltzeko.
|
|
Alaba gizon batekin ezkontzea pentsatu zuten bizi on eta zoriontsu bat izan zezan. Mutil egokia aukeratuz gero, neskatxak ez zuen inoiz diru eta lur faltarik izango, eta horrela, familia eder
|
bat
sortu ahal izango zuen. Hori zen, zoritxarrez, antzinako garai haietan gurasoek nahi zutena beraien alabentzat.
|
|
Horrek talde giro
|
bat
sortu du, baina benetan uste dut talde kontzientzia hori, eta BECen islatzen zen giro hori, ematen duena dela badaukagula bertsotaz harago dagoen zerbait egiten aritzeko kontzientzia. Alegia, gure helburua ez dela bertsotan egitea bakarrik, gure helburua ez dela txapel bat irabaztea, txapelketaren funtzioa eta hor dauden bertsolariena hortik harago doan zerbait da.
|
|
Beste kontu bat da bertsolaritza gaur egun mugimendu bat dela, hizkuntza minorizatu batean gaudela, eta gaur egun bertsolaritzaren masa mugimenduan oso funtzionala eta erakargarria dela bertsolari puntakoenen arteko lehia hori. Eta gainera balio duela kalitatea berritzeko, prestigio irizpideak berritzeko, eta masa mugimendu astinaldi interesgarri
|
bat
sortzeko. Orduan nik mugimenduko partaide moduan hori babesten dut, baina artista moduan ez zait ateratzen parte hartzea.
|
|
Ez berari bakarrik, noski. Baina emakume musaren paper tradizionalki pasiboa baliogabetu zuten, ama eta prostitutaren polarizaziotik harago zihoan eredu ordura arte ezezagun
|
bat
sortu zuten, genero gailenei bizkar eman zieten, pinturari eta eskulturari, besarkatzeko argazkilaritza, bideogintza edota performancea. " Hala ere, esaten didatenean, konplimendua da niretzat".
|
|
Batetik, arrantza indarrean zelako. Baina bestetik, eta batez ere, hasiberria zen jarduera ekonomiko
|
batek
sortu zuelako esperantza: turismoak.
|
|
Zamak burrunbaka jarraitzen zuen behean. Mastaren ertzetik txinparta urdin eta gorriztak atera ziren eta uztai
|
bat
sortu zuten gabian. Juana de Jesusek inork baino lehenago ikusi zuen dena.
|
|
Independentziaren aldeko borroken garaian Kolonbiako eta Ekuadorko Andeetan jaiotako dantza. Austriako vals aren egokitze
|
batetik
sortua dela diote. Aski arrakasta eta hedapen handia izan zuen XX. mendearen erdialdera arte.
|
|
Lehen unean, osabak ez zion erantzun. Lotsa pixka
|
bat
sortu zitzaion, gailentzen utzi ziolako tristurari. Gero malkoek estaltzen zuten aurpegitik aldendu zituen bere esku meheak...
|
|
Moteltzean, kanta luze
|
bat
sortuz urrundu zen astiro astiro. Amorfinoetako kanta bat.
|
|
(...) Baita: turismoa baldin bada herri baten industria bakarra, morroien gizarte
|
bat
sortzen duzu, serbitzarien gizarte bat, etorkizunean baliokoa izateko beharrezkoa litzatekeen I+ D horretatik guztiz urrun, baina irabaziak esku gutxitara doazela, lan prekarioa sortzen duela, bertokoentzat bizimodua garestitzen dela, ingurogiroa kaltetzen dela, idiosinkrasia galtzen dela eta serbitzarien gizarte bat sortzen dela kenduta, zer du txarrik turismo sistema honek. Ezer ez.
|
|
(...) Baita: turismoa baldin bada herri baten industria bakarra, morroien gizarte bat sortzen duzu, serbitzarien gizarte bat, etorkizunean baliokoa izateko beharrezkoa litzatekeen I+ D horretatik guztiz urrun, baina irabaziak esku gutxitara doazela, lan prekarioa sortzen duela, bertokoentzat bizimodua garestitzen dela, ingurogiroa kaltetzen dela, idiosinkrasia galtzen dela eta serbitzarien gizarte
|
bat
sortzen dela kenduta, zer du txarrik turismo sistema honek. Ezer ez.
|
|
Community managerraren irudia orain dela urte gutxiko kontua da. Izan ere, sare sozialak, gutxi gorabehera, orain dela hamarkada
|
bat
sortu ziren.
|
|
Orduan zeren zain gaude esan zuten bi ahizpek Triusek zulo handi
|
bat
sortzen ari zen bitartean hitz magikoak esanez.
|
|
Taiwaneko lantegi
|
batean
sortu ninduten, beno, ni eta ni bezalako milioika" klon". Gero multzoka kamioi batzuetara sartu eta han egin nituen nire" bizitzaren" lehenengo egunak, bidaia luze batean Durangoko denda batera heldu arte (bitxikeri moduan esango dizuet zorabiatu egin nintzela).
|
|
Hain zegoen liluratuta bere buruaz ze, halako baten, aintzirara jausi eta ito egin zen. Erori zen lekuan lore
|
bat
sortu zen, eta nartziso izena jarri zioten.
|
|
Begirada edo irribarre batzuen atzean dauden aukera guztiak eguzkitsu loratzeko. Batzuetan, unibertso osoa lerratzen da ordura arte ezezagunak ziren ezpainetan musu
|
bat
sor dadin, edo norbaitek irribarre egin dezan, eta horrelakoetan ez dago bihotzari bidea egiten uztea bezalakorik, egun bakoitza ametsetan bildutako oparia izateko.
|
|
Badakizue zer gerta daitekeen, gure taldea Aragoiko lurretan harrapatzen badute? Hainbeste desiratzen ari diren gudaldi berri
|
bat
sortzeko aitzakia eskura ematea!
|
|
Entzun arretaz esan behar dizudana, hitzez hitz Romani esan ahal izateko: Negozio petral honetan koadrila bat desagertu zen zoritxarrez joan zen neguan, eta beste
|
bat
sortu da udaberrian. Sinplea da mezua, ezta?
|
|
" Oso aintzat hartuko dugu emaitza dio Arregik herritarren hitza agindu zehatza delako guretzat". Uztailaren 26an udal plenoak mozioa onartu zuen esanez Usurbilek Gipuzkoako" hondakinen arkitektura instituzionalean" ez duela tokirik, eta batzorde
|
bat
sortzea erabaki zuen aztertzeko teknikoki, juridikoki eta ekonomikoki nola atera daitezkeen San Marko mankomunitatetik. Batzorde horrek memoria bat aurkeztuko du" bi hilabeteko epean, gehienez ere".
|
|
Eta hi, bestalde, esku hutsik bere ahoratzeko ezer izan gaberik. Inguruko harri bat hartu duk eta bere kontaktu hotzarekin batera estutu egin duk, bigundu nahiez edo, ogi bilakatu hadi, madarikatu zikin hori!, eta ibaiaren erdira jaurti duk korrontearen erdian osin txiki
|
bat
sortuz.
|
|
(diximulatzen) Ez zaitez hain zorrotza izan. Ez badu jokatzen mutikoak pena haundia hartuko du eta horrek trauma
|
bat
sortu diezaioke.
|
|
Vis imus et colligimus ea? Jauna, zuk hazi ona eta garbia erein zenuen zeure landan eta alorrean, baina badakusagu on harekin
|
batean
sortu dela gaiztoa ere. Nahi duzu, bada, joan gaitezen eta gaizto hura atera dezagun, bil dezagun?
|
|
Istorioaren aldeko olatu
|
bat
sortu zen: " mortal" hitza zintzotasunarekin lotzea laudatzeko moduko berritasuna zen.
|
|
Printzearen erabakiaren bikaintasunak onarpen xuxurla
|
bat
sortu zuen; hainbat pertsonak kontrako erabakia hartuko zukeen.
|
|
egia bakoitzak hotzikara
|
bat
sortzen duen ringean,
|
|
D' Aueaulony kondesak ere ideia idealizatu horietako
|
bat
sortu zuen batelariez, 1691 urtean, jantzi ederrak soinean ibiltzen zirela esanez. Zetazko arropaz irudikatzen zituzten, eta kapelu handiak buruan.
|
|
Beste lanabes batekin azala kentzen die. aizkorarekin forma ematen die. Habe lauki pilo
|
bat
sortzen ditu. Habe guztiak traktorean kargatzen ditu.
|
|
Dena den, orain postuetan eta gero konpartsaren atzetik saltoka dabilen mutiko indiarrari beti beldur izpi
|
bat
sortu dio erraldoi horrek: irribarre maltzurrarekin, begi handi zabalekin, baina une bat besterik ez da izaten, harridura, gozamena, dantza, zalapartak une hori ezerezean uzten baitute.
|
|
Gero feniziar merkataria berriro ere eskaintzetara hurbildu eta erakustaldi bat egin zuen, gauza bakoitzaren balioa adierazi nahian. Bitxia zen pertsona hau, beste arrotzen artean ezberdinena, oihal zuri batek goitik behera estaltzen zuen, baita burua ere eta bibote beltz batek margotzen zuen bere aurpegia kontraste bitxi
|
bat
sortuz zuritasun harekin. Merkataria Xemeinen begirada kuriosoaz ohartu eta oihala ukituz atorra, hitza esan zuen:
|
|
Oh Buhame aparta! Kanta bat merezi duzu. Itxoin pixka bat eta kanta zoragarri
|
bat
sortuko dut zuretzat munduan zehar zeure abilezia ezagut dadin. Itxoin pixka bat!!
|
|
Ez alafede! Eta eskuan zeraman zaldi ilez egindako zurda luze bat airean astinduz tximista
|
bat
sortu zuen, eta gero beste bat eta beste bat, ortzia bere begi amorratuak baino beltzago jartzen zelarik. Zaldi guztiak bere Zamaltzainaren tximistak entzutean itzuli eta juxtu basotik Kabana eta beste kaüterak Pitxuren laguntzan zetozenean, elkarren ondoan jarri eta denek izaki bat osatu zuten, erdi zaldi erdi gizon, hots, Zamaltzain bera, Zamaltzain erraldoi, dotore eta beldurgarria era berean, eta ikuskizun haren aurrean izuak jota, buztana hanka artean, basoan sartu ziren kaütera gizotsoak, lau hanketan.
|
|
Baina, elur antzara udako lurretara itzultzen zenean, umearen eta gizonaren artean langa
|
bat
sortzen zela ematen zuen, eta Fritha ez zen itsasargira joaten. Urte batean, hegaztia ez zen itzuli, eta horrek lur jota utzi zuen Rhayader.
|
|
Lantegiaren sarrera trafiko handiko errepidean zegoen, albo bietan platanondo handiek inguratzen zutenak. Zuhaitz sendoak ziren, eta udaberrian arku
|
bat
sortzen zuten kotxeen gainetik, bizitzak derrigor lantegi sarreraraino eramango zintuela iradokitzen zuena.
|
|
Ziurtasunez hitz egin zuen, baina zalantza
|
bat
sortzen ari zitzaiola ikusi nuen. Jainkoarren, utzi hitz egiteari behingoz oihu egin nion. Den dena nire aurka dago.
|
2018
|
|
Botereak askotariko aldeak ditu, baina bortxa da eragingarrienetariko bat. Norbaitek, bortxaren boterea galtzen duenean, ziur mendeko
|
bat
sortu dela, banako nahiz erkidego izan.
|
|
Lehen gaia" elefante" bezala aurkezteak, aitortzen dut, deserosotasun
|
bat
sortu dit. Ez naiz ni, sententzia finkoegien zale, eta aurrera dezadan abiapuntutik bertatik, ez dudala inolaz ere, terminoak biltzen duen lan esparruko euskararen presentzia, erabilera eta hitz batean, betetzen dituen funtzioen eskasia gutxietsiko.
|
|
Eta hemendik beste galdera
|
bat
sortzen zaigu: Hiztunek nolakoak izan behar dute hizkuntza bati bizi indarra emateko?
|
|
Orobat, sarritan entzuten dugu ardatza euskarazko (kultur) ekoizpen erakarriak sortzea dela; hori ere zerbait magikoa da, zeren, zerk egiten du produktu bat erakargarri? Gaurko gizartearen balioetan, nekez izango da euskal hiztun herriari loturiko zerbait, eta oso erraz EEBBetako auzo zikin, satsu, kirastu, lizuntsu eta erdi hondatu bateko gaizkile beltz
|
batek
sortutako ia edozer. Esan gabe doa ezen txalogarriak direla euskal ekoizpen onak sortzeko ahaleginak, behar ditugu eta, noski, eta halaber, nire mirespena merezi dute euskara lan munduan sustatzeko ekimenek ere.
|
|
Niretzat, pozik handiena, zuen iruzkinak jasotzea litzateke. Ea denon artean oihartzun pixka
|
bat
sortzen dugun eta euskararen ahotsa iritsi behar den tokira iristen den. Aldez aurretik, MILA ESKER.
|
|
Nafarroa aparte mantendu zuten, eta Saturren lagunek botereari eutsi zioten. Alderdi berri
|
bat
sortu zen eta bertan bildu ziren bera bezalakoak. Garai bateko su beroa apaldu behar izan zuten.
|
|
elkarte
|
bat
sortzea erabaki zuen,
|
|
Arratsalde osoan jarraitu genuen, tartean behin geldituz, eta adiskidetasun sentimendu alai
|
bat
sortu zen gure artean. Azkenerako ez zidan ihes egiten, eta elkarren ondoan esertzen ginen, besoez elkarri heldurik.
|
|
Arrats batez, ia ilun zela, iskanbila handi
|
bat
sortu zen herrixkan. Sentipen bakar batek pizten zuen taldea:
|
|
Kanpora ateratzen ginenean, intzigarrak karraska egiten zuen oinen azpian. Goiz batean izotza aurkitu genuen edalekuko osineko ur geldien gainean, eta zurrumurru handi
|
bat
sortu zen gure artean hari buruz. Hezur Handi agure zaharra zen gure taldeko kiderik zaharrena, eta ordu arte inoiz ez zuen halako gauzarik ikusi.
|
|
Modako azkeneko kotxea zeramatean abiadura bizian; herrialdeko ziberautopista garrantzitsuenetik zihoazela, bihurgune arriskutsu batean autoa labaindu egin zuan eta estatu globalak landatutako zuhaitz metaliko berrien kontra egin genian talka. Eskultore famatu
|
batek
sortutako zuhaitz hidrauliko zatar horiek.
|
|
JULEN. Begira ezak. (Julenek bi txalo joko ditu eta pareta ireki egingo da igogailu forma borobileko gelaxka
|
bat
sortuz.) Hemen duk.
|
|
Margoihal bat pintetan, horrexetan. Jakina, hagoen lekutik, irratiaren bestaldetik, ezin duk ezer ikusi, baina imajinatu egik margolana, zelan noan oihal zuriko ezerezetik unibertso
|
bat
sortzen. Lehen planoan, estatua bat.
|
|
Elkarri begira gelditu ginen Bertizko kaskoan hasten edo amaitzen zen, beti ere abiapuntuaren arabera, pagadira iritsi ginenean, entzundakoa sinistu ezinik. Jakina zen noski," robasetas" titulua izan bagenuela, baina hortik elkarte
|
bat
sortzera eta" labela" exijitzera eta gure kontrako" gurutzada santura" deitzera, sekulako aldea zegoen. Hamaika ikusteko jaio ginen, bai horixe!
|
|
Eta pasaporteak inplante guztiak jasotzen ditu. Bat, ezkerreko begi sintetikoa, 3Dko bio inprimagailu
|
batek
sortua; bi, buruan antena zibernetikoa: aurrean ditudan koloreak antzematen ditu eta soinu uhin bilakatzen ditu atoan; hiru, eskuineko besaurrean zentzumenen oroimen biltegia, ikonikoa eta ekoikoa; eta azkenik, titaniazko barrabil inteligenteak.
|
|
LAU. Beatles ek estilo berri
|
bat
sortu ditek... Frantziak, Italiak, lpar Amerikak ere baditiztek beren estilo bereiziak.
|
|
Antzinakoek zituzten kezka nagusiak eta gureak aski antzekoak izanik, eta gogoetatzen zituzten gaiak edo arazoen aurreko jarrerak araberakoak, orduko sinboloak adierazgarriak dira orain ere eta mito zaharren mintzagaiek oihartzuna izaten segitzen dute, behiala bete izan dituzten funtzioak bete beharrekoak baititugu mende honetan. Nahiz eta industria aurreko jendarte
|
batek
sortuak eta haziak izan, mitoak gure hurbil dira, desberdinak badira ere eguneroko bizitzako elementu material batzuk edo haienganako jarrerak, hala nola uraren hornidurak pausatzen dituen zailtasunak edo ogiari ematen zaion garrantzia.
|
|
Paulo Petrovitxen begi oro ohartzaileak erreparatu egin zuen eta hizki bakar batez nolabaiteko bizitza bat eman zion: hutsegite batek aurpegirik gabeko tenienteorde
|
bat
sortu zuen, familia-buru bat.
|
|
Weber familiaren enpresak historia luzea du, bere web orrian ageri denez. Alemania hegoaldetik Suitzara joandako gazte
|
batek
sortu zuen, 1881ean. Bavariar hark osatutako enpresa hiru mendean garatu da, eta 130 urte ditu jadanik.
|
|
Zapalkuntzak, umiliazioak eta zigorrak esklaboago bihurtzen dituzte esklaboak. Familia bakoitzean ez da Espartako
|
bat
sortzen, horien kontra egiteko. Garai ilunenetan jende xeheak nahiko lan du eguneroko bizimodu tristean aurrera egiten saiatzearekin.
|
|
Enpresariei ez zaie eskatzen Giangiacomo Feltrinellik bezala jokatzeko, jatorri aristokratikoari uko egin eta, argitaletxe aitzindari
|
bat
sortzeaz gain, iraultzaren aldeko bonbak jartzen hiltzeko. Lekutan daude Italiako langileek Fiat edo Pirelliko jauntxoen kontra 60ko hamarkadaren bukaeran egiten zituzten zigor ekintzak.
|
|
Ekimen pribatuak? Inork negozioak egin nahi baditu, kabiarra inportatu eta saltzeko enpresa
|
bat
sor dezala, kabiar barik bizi daiteke eta. Hezkuntza negozio bihurtzea herritarren funtsezko eskubideak urratzea da.
|
|
Alegia, bere hiztunek erabiltzen ez dutelako, bizkar eman diotelako, iritsi dela abelera horretara. Eta, dagoen egoera horretara bere hiztunek eraman baldin badute, zertarako" xahutu" behar den herritar guztien dirua gutxiengo
|
batek
sortutako egoera aldatzeko. Maiz, gainera, krisi ekonomikoaren aitzakiarekin, hizkuntza sustapenean herri diruak" harrika botatzea" gaitzesten dute.
|
2019
|
|
Amets guzti haiekin lotua zegoen berak barru barrutik basoarekiko sentitzen zuen dei ikaragarria. Dei honek gogo eta egonezin berezi
|
bat
sortzen zion. Ez zekien ziur zer sentitzen zuen.
|
|
Baten batek itsu izatea leporatuko dit. Sekulako arazoak ditugula, ez dagoela etxebizitza duin bat erosterik bizitza osorako hipotekatu gabe, hezkuntza sistemak ez duela funtzionatzen, unibertsitatean ikasitakoa eta lan merkatuak eskatzen duena maiz ez datozela bat, gizarte ustel
|
bat
sortzen ari garela, elkartasunik gabekoa, Ameriketako Estatu Batuen isla ezin fidelagoa.
|
|
Nekea, urduritasuna, kezka, ilusioa... Haurdunaldi biologiko
|
batek
sor ditzakeen aldaketa guztiak sentituko dituzu, baina zure sabela ez da handituko. Jendeak zu ikustean ez du emakume haurdun bat ikusten, eta, ondorioz, oso jende gutxik zorionduko zaitu.
|
|
Familiek mezuak uzten zituzten euren asmoak azaltzen, batzuek bere kasa joateko asmoa zuten, beste batzuk NAEL baten zerbitzuak kontratatzekoak ziren, eta bagenekien AFACek berak bidaia bat antolatzeko asmoa zuela. Guk, ordea, gure kasa joango ginela erabaki genuen, NAEL baten zerbitzua kontratatu gabe, baina horretarako sei bat familiak osatutako taldetxo
|
bat
sortu behar genuen, gastuak ikaragarri handiak izan ez zitezen. Asignazioko egunean ezagututako familien artean lau prest geunden gure kasa joateko.
|
|
Izugarri ondo geunden baina nekea sumatzen genuen, eta etxean bezala inon ez. Gainera, Garazi nahiko gaizki pasatzen ari zen, txinatar guztiek ukitu eta laztandu nahi izaten baitzuten, hain zen handia neskato errubia txiki
|
batek
sortzen zuen ikusmina. Izan genuen, hala ere, denbora nahikorik berriro hanka sartze eder bat egiteko Beijing osoa zeharkatu behar izan nuen taxi batean, Espainiako enbaxadara iritsi eta hara eraman beharreko paper guztiak hotelean ahaztuta utzi nituela konturatu ostean, bai eta hainbat bitxikeria ikusteko ere McDonalsen propaganda zuen aterki baten azpian gau eta egunez mugitu gabe zeuden militarrena ez zait sekula ahaztuko.
|
|
ERABAKIA. FAMILIA
|
BAT
SORTZEKO EGITASMOA
|
|
Baina bizikletak alde batera utziz gero, munduko garraio mota ia guztiak ikusi ahal izan genituen hango errepideetan: ...k bere tarifa zuelarik, motor arruntak, moto taxiak, sidekarrak, aterik gabeko kamionetak, kamioi handiak, kamioi txikiak, gurea bezalako mikrobusak, lineako autobusak den denak modu ezberdin batez margotuak, gurdiak... ez zuen inporta nola, kontua zerbait edo norbait garraiatzea zen, eta ibilgailu haiek guztiak hango errepidetan elkartzen ziren, aldapetan gora eta behera, ikaratzeko moduko koktel
|
bat
sortuz. Chongqingen bazaude eta arriskua gustuko baduzu, ez galdu taxi bat hartzeko aukera; bi euroren truke adrenalinaz beteriko bidaia ahaztezin batez gozatuko duzu!
|
|
Pixka bat aurrerago iturri ezagunarekin topo egin zuten. Tomi dar dar larri
|
bat
sortu zitzaion. Han zegoen kandela muturra, zeharo gastatuta.
|
|
Hori entzunda, izeba zaharren zimur sakonak arindu eta bigundu ziren, eta begitan poz berri
|
bat
sortu zitzaion:
|
|
Gau hartan benetako ekaitz
|
bat
sortu zen herrian. Tximista eta trumoiak, berebizikoak.
|
|
Guztia ilunetan zegoen. Une batean argiune
|
bat
sortu zen, inguruko sasi eta sastrakak ikusarazterainokoa. Gero, berriz iluntasuna nagusitu zen.
|
|
Gero, berriz iluntasuna nagusitu zen. Baina geroxeago beste
|
bat
sortu zen. Eta hurrena beste bat ere bai.
|
|
Sinesten denez, berotasuna eta energiaren iturria, biziaren hazia,... sinbolizatzen dituen eguzkia eta bere etengabeko mugimendua agerrarazten dizkigu. Erdigune
|
batetik
sortzen diren karratu edo biribil itxurako besoek (hiru, lau, sei, zortzi,...), eguzkiaren berotasun eta energiaren etengabeko dantza, jira-bira, adierazi nahi omen dizkigute. Ikusten dugunez, esbastika bi aldeetara bira daiteke.
|
|
Kultu horren inguruan baziren besta eta erritualak urte osoan zehar, baina batez ere, bi solstizioen inguruan. Neguko solstizioan eguzki zaharra hiltzen zela uste zuten eta baita eguzki jaio berri
|
bat
sortzen zela ere. Sinesmen hori zuten antzinako erromatarrek, zeltek eta baita euskaldun jentilek ere.
|
|
Gero izuturik, lasterka egiteari ekin zioten. Horietako batzuk erori egin ziren mendi magaletik behera zihoazela, lubizi
|
bat
sortuz. Euren gorpuak Arrastarango trikuharriaren azpian omen daude ehortzirik.
|
|
Neguburuan (neguko solstizioan) hiltzen zela uste zuten, edo hobeto esanda, data horietan eguzki zaharra hil eta eguzki berria jaiotzen zela. Hori zen, azken finean, eguberri zaharra, eguzki berri
|
baten
sortze eguna. Sineste hau Europa zahar osoan zabaldurik zegoen eta hori bereganatu nahian, giristinoek hortxe kokatu zuten Jesus haurraren natibitate edo jaioteguna.
|
|
Udazkeneko edo larrazkeneko ekinozioan, eguzkiak indargabetze prozesu berriari ekinen dio, eta horrela jaitsiz eta motelduz jarraituko du neguburura iritsi arte. Horixe izanen da eguzki zaharraren amaiera, bere heriotza, eta baita eguzki berri
|
baten
sortzea ere. Olentzeroren enborra, Eguberria, su indargearen tenorea, eta ziklo edo urte berri baten hastapena.
|
|
Loftus eta Ketcham en arabera (1994), terapeutak bultza dezake pazientea bat
|
batean
sortzen zaizkion oroitzapenak onartzera eta memoria faltsuak txerta ditzake pazientearen buruan. Freuden sedukzioaren teoriaren arabera, abusu sexualen oroitzapena erreprimitzeak sor ditzake nahaste mentalak, baina, laster, teoria hori albora utzi eta bulkaden teoria asmatu zuen jendeak ez zituen gertaera errealen oroitzapenak erreprimitzen; onartezinak ziren bulkaden desirak erreprimitzen zituen.
|
|
1960ko hamarkadan Suediako Elkarte Psikoanalitikoaren babesean lan egiten zuen Margitek, baina freudiar berrien korrontean kokatzen zuen bere praktika. Margitek talde bat osatu zuen, berak psikoanalizatu zituen pertsonez osatua, neurri handi batean; beraz, ezagutzen zituen haien arazo intimoak; freudiarra ez zen elkarte berri ezkutuko
|
bat
sortzea planteatu zien. Taldearen orientazio teorikoa Frieda Fromm Reichmann ek Psikoanalisia eta Psikoterapia liburuan planteatu zuena zen.
|
|
Berriki zesarea bidez haur
|
bat
sortu zen herrian, eta ohi kanpoko gertakizuna zenez, haur guziak nahasiak ibili ginen. Zesarea hitza bera lehendabiziko aldiz aditu genuen; bazuen halako misterio pittin bat eta errekreo orduan gai nagusia izan zen.
|
|
Baztango mendietako armarririk gabeko baserri
|
batean
sortua naiz. Herritik urrun, arras urrun.
|
|
Horrela suertatu zelako nonbait. Herri ttiki
|
batean
sortu eta bizi zen. Ikastolan hasi berria zen diktadorea hil zenean.
|
|
Institutuan fundamentu handirik ez zuen egin, eta amak ofizio bat ikasteko lanbide heziketetara zuzendu zuen, eta mekanikari ikasten hasi zen. Ama maite zuen, baina ezin zitzaion mintzo, ezin zion bere bihotza ireki, eta bien artean harresi
|
bat
sortu zen. Mutila berez irekia eta alaia, iheskor eta betizu bihurtu zen, aspaldi ikasi baitzuen bere ekintzen berri ez ematen, bakarrik eraman beharreko zama zen, beraz, pisu handiko zama hura.
|
|
Zikinen adoratzaileen ñapurkerietatik Bartak libre atxikitzeko, lurraldea ber biziaraztekoa zen, odol hotza isuriz hiper erruralitatearen zainetara, horrela eufemizatzen baitziren jada gure kanpainetako basamortu humanoak: eskola
|
bat
sortu, sosa zutenentzat izan arren, oinez ibiltzeko bideak marraztu eta ekintza kultural ezberdinak antolatu.
|
|
221 Nolabaiteko lehia
|
bat
sortzen da beti ea nork dakizkien hobeto idatzita ez dauden arauak.
|
|
528 Bat bazter
|
batean
sortzen da, auzo batean hazten, hiri batean koskortzen eta herrialde batean eta munduan gizentzen, baina unibertsoan hiltzen ez denak ez du bete patua bete.
|
|
594 Agian euskal gogoan gizabanakoarenaren zilegitasuna onartzen zailtasun edota susmo kultural bat egon daiteke, erromantizismotik trantsizio ez oso bat, niaren erditasuna egungo mendebaldeko zibilizazioan eten bat bere errealitatearekiko ikuspuntu orokorra asumitzea galarazten duena, eta salneurririk garestienean ordaintzen ari dena. Baliteke batzar, biltzar eta asanbladetako tradizio errotuak, antzinako gertuko demokraziakoak alegia, eztabaida zuzenaren mitifikazio bat eragin izana gurean beharbada, gizarte orokorraren iritzia eratzeko prozesu konplexuen balorazioaren kaltean, eta horrekin batera aspaldi honetan edozein kezka sozialen inguruan" kolektibo"
|
bat
sortzeko joera, garapen bereziak ernarazteko gauza bailiran. Egiazko kolektibo bakarra gizarte bera osoa ez bailitzan, edo gizateria bera ere hein batean, eta gure historian eta munduko historian ere" talde egiek" aski min eta gatazka ez bailuten egin.
|
|
679 Kultura herrikoiak urtero belar, lore eta zuhamuxka ereintza galanta bultzatzen zuen eta duen bitartean, non goi kulturaren zuhaitz lerdenak haz daitezkeen, masen kulturak bere aldetik, adin nagusitasunera XX. mendean heldu den unetik, gizasemearen arimaren oroimen ilunean meatzaritzari ekiten dio bakarrik. ...n kontzeptu bera ere kolokan jartzeaz aparte, esklabotasun garaietatik ikusi ez zen bezala, sineskeriak Ilustraziotik salbatzen saiatzen da jo eta su, irudi eta soinuaren erregistratzeko sistema berriak erabiltzen ahaleginduz izpirituen izatea `frogatze" arren, eta halaber behin egia diskurtsoen ezaugarri prestigiotsu bat besterik ez dela onartzea lortu duelarik, arte gehienetan genero berezi
|
bat
sortuz izpirituen izate hori biziagoki irudikatzen duena.
|
|
795 Errenazimenduko iratzarpenari leporatu ohi diogu gizakiak bere borondate hutsez norabide guztietan eta aldi berean haz daitekeelako ustea, baina egiatan Ilustrazioan bakarrik ausartu ziren aurrelariak entziklopedia
|
bat
sortzera.
|
|
820 Ezkortasuna arrazoi ebolutiboren batengatik garatu dugun pentsamolde edo sen
|
batengatik
sortzen da, zeinaren arabera gertatzen zaigun zerbait negatibotzat jotzen dugunean gakoaren egia aurkitzen asmatu dugun susmoa otutzen zaigun, eta hortaz gai horretan itxuren azpian datzana bezain negatiboa badelako sinesmena errotzen zaigu.
|
|
Duela hogeita hamahiru urte inguru, laupabost musikari bildu eta Baxenafarroan, Duzunaritzeko jaien aitzin etxez etxe ibili ziren diru eskean. Gehienak Urruñako Herburua auzoan bizi zirenez gero, horrela jarri zioten izena bat
|
batean
sortutako txarangari: Herburuko txaranga.
|
|
16 jelkaldian, Cassinek Eusko Jaurlaritza ordezkatzen zuen Manuel Irujorekin hitz egin zuen, Ingalaterran euskal tropa
|
bat
sortzeko asmoz:
|
|
Sarako bilkura horretan, Gilbeauk eta Vinson euskalariak euskararen ortografia finkatzeko akademia
|
bat
sortzea deliberatu zuten. Azkenik, 1901eko irailaren 16an, Hendaian lehen Euskal Ortografia Biltzarra izan zen, eta bertara hurbildu ziren Bidasoaren bi aldeetako euskaltzalerik famatuenak:
|
|
Uztailaren erdi aldean hizketan hasi ginen, bero bero eginda, eta Berttoli eta Hazia elkarteetako hainbat jendek hori aitzina eraman behar zela deliberatu zuten. Uztailaren bukaera alderako lehen batzarrak izan ziren eta batzar horietatik talde eragile
|
bat
sortu zen. Hastapenetatik koordinatzaile edo arduradun nagusiak Xerar Urrutia Berttoli elkartekoa eta Zelin Duperou Hazia elkartekoa izan ziren.
|
|
Bateragarria ote da Irisarriko lanbide nagusia den laborantzarekin? Ez al du gizarte berri
|
bat
sortuko. Ez ote da euskararen eta euskal kulturaren kalterako izanen?
|
|
3 Euskal dantza talde
|
bat
sortzea agindu zuen, horrelako euskal besta ederrak gehiagotan antolatu ahal izateko eta country giro horrekin behin betiko amaitzeko.
|
|
Legenda edo sineskeria guzti horiek elikatzen zituzten hibrido horien mitoa non gizakiak piztiarekin bat egitean naturaren aurkako nahaste
|
bat
sortzen zuen. Kasu gehienetan gizona da nahasten dena piztiarekin, bortxaz, bere ezkutuko apeta bortitzenak azalaraziz; horrekin justifikatu nahi da, nolazbait, gizakiaren, gizonaren alde bortitza, aseezina eta kontrolagaitza, piztiak gain hartzen baitio, ustez.
|
|
Gizakiak berezkoa du fantasiarako, ameskeriarako grina, ulertezinak diren fenomenoekiko miresmena, arrazionalismoarengandik ihes egiteko beharra. Manikeismoa ezartzen badiogu kontzeptu horri, bere kontrakoa irudimena litzateke; lehena, ameskeria suntsitzailea da, kontrolaezina bilaka daiteke, erotu ahal gaitu, gure buruak antolatutako antzerki
|
bat
sortuz; irudimena, ordea, lagungarria da ezagutzen dugun errealitatetik azalpenak, bideak eskaintzen digun neurrian.
|
|
Baina pentsatzen badugu gizakia desagertzeak ekarriko dituen baldintzak gaur eguneko bizidunentzat erabat kaltegarriak izango direla, oso bestelako egoera
|
bat
sortuko litzateke. Adibidez, guk orain oxigenoa arnasten dugu, eta ezinbestekoa zaigu bizitzeko, baina oxigenoa zianobakterioek metabolismotik ekarri zuten substantzia guztiz kutsatzailea da.
|
|
Paisaia menditsu
|
baten aurrean
sortutako irudiak. Irudia:
|
2020
|
|
Muga da Galizia eta Portugal bereizten dituena, Ourense hegoaldean. Eta ez da hainbeste lurralde literario
|
baten
sortzea, nola lurralde erreal baten literariotzea, diakronikoa gainera, liburuak kurritzen baitu XIX. mendetik 36ko Gerra artekoa. Geografia baten denboran zeharreko ibilbidea, beraz, nahiz ipuinak izan ukitu fantastikoa(" Galtza urdinak"), nahiz izan onirikoa(" Adosinda izuturik"), toponimo errealak hemen irakurleak aurkituko baititu zientoka.
|