|
2003
|
|
|
Eta aski aise bete zituzten bi puntu horiek, Alemaniaren kasuan, Otto von Bismarckek eta, Italiaren kasuan, Cavour kondeak.
|
Baina
nazio xumeagoak printzipio beraren izenean Europaren erdian iratzartzen hasi zirelarik, erresuma eta inperio zahar batzuen puskatzeak arazoak sortu zituen.
|
|
2004
|
|
|
–Orain ere kultur nazioaren irudikeriari lotuak gaude, kultura etnikoan dugulako jarria gure uste osoa, eta ez diogulako garrantzirik ematen kultura politikoari.
|
Baina
nazioa osatzen duen gizarte politikoa da benetan bateratzailea, askotarikoa eta kultura askotakoa; horrek bakarrik eratzen du herritarren eskubideak babesteko lege sistema, eta horrek bakarrik sendotzen du babesgarri zaion Estatu nazio burujabea?. 704
|
|
2006
|
|
|
Nik ez dakit Historiaren baitan eta Izpirituaren azken argitze distiratsuan sinisten ote genuen (ez dut uste Hegel irakurria genuenik, zertxobait entzuna baizik, horretarako baikenituen maisuak) ez eta proletargoaren erabateko eta behin betirako iraultza salbatzailean ere (oso marxistak ere ez ginen, nahiz eta Marx zenbaitek uste baino gehiago irakurria eduki);
|
baina
nazioa, aberria, askatasuna, eta abar horietan bai, sinisten genuen, edo sinisten genuelako itxurak eginez ibiltzen ginen bazterretan zehar. Aldi berean, eta, normala zenez, ikonoklastak ere baginen, dezente anarkikoak ere bai.
|
|
|
Ez herrien,
|
baina
nazioen (Estatuen) psikologia hau da Caro Baroja-k bere kritika gehienen ituan duena. Batik bat horren sinplismoagatik; gero, bere arriskuagatik politikoki.
|
|
2008
|
|
|
Hala ere, honek ez du Euskal Herria nazio bihurtzen. Istorio horrek gizatalde baten iraupen fisikoa adierazten du,
|
baina
nazio auzia bertze nonbait jokatzen da. Euskaldunok mila, bi mila edo hiru mila urteko historia izan dezakegu, baina inori ez balitzaio bururatu nazio bat osatzen dugula, orduan ez ginateke nazio bat izanen.
|
|
|
Demokraziaz mintzo zitzaigun Otegi herri honen lurralde batasuna pizteko asmoz. Demokrazia ondo dago,
|
baina
nazio baten identitate egitura ez da eraikitzen demokraziari esker bakarrik. Nazioak era askotara eratu dira, eta gehienak ez dira oso era demokratikoan eraiki.
|
|
|
Aristondok esan digu orain dela 25 urte baino nazioago garela gaur egun.
|
Baina
nazioa ulertzeko ezin konta ahala irudikatze modu daudela ohartu gara saio honetan bertan. Nazio politikoaren kontzientziaz den bezainbatean, agian hobeto gaude orduan baino.
|
|
|
–Euskara nazioa da berez.
|
Baina
nazioa ez da hizkuntzan bakarrik oinarritzen?.
|
|
2011
|
|
|
alegia, nazio identitatearen egituran badirela hizkuntza baino faktore, sakonagoak?. Sakontasuna ulertzeko moduak egon daitezke, noski,
|
baina
nazio identitateak giza kulturaren plazara dakarren balio nagusia hizkuntzarena da gure ustez. Nortasun iturri ahaltsua da hizkuntza.
|
|
|
–Gellnerren dizipulua izan zen Anthony D. Smithen ustez, nazionalismoa modernoa da,
|
baina
nazioa antzinatik dator? .
|
|
2012
|
|
|
Recalcitrat undique tutus.
|
Baina
nazio bikain hura konkistatzeko proposamenen ordez, nahiago nuke Europa zibilizatzeko behar beste biztanle beren artetik bidaltzeko gaitasuna edo gogoa izango balute, guri ohore, justizia, egia, neurritasun, hiritar jarrera zintzo, sendotasun, kastitate, adiskidetasun, onginahi eta leialtasunaren hastapenak irakatsi ahal izateko. Gure arteko hizkuntza gehienetan ditugu oraindik bertute horien izenak, eta autore moderno nahiz antzinakoetan aurki daitezke; hau neuk baiezta dezaket egin ditudan irakurketa txikien ondorioz.
|
|
2014
|
|
|
garapena azaltzean dioenez, hots, Moises eta basamortuko urteak eta gero lurraldearen konkistakoak, Israel, presque une nation? da,
|
baina
nazioaren defektuak dauzka jada, eta Iahve, jainko nazionala, da.
|
|
|
Nazioaren kontzeptu objektibo, kultural, prepolitikoari à la Herder esentzialismoa egozten zaio; arriskua ez dago zergatik ukatu.
|
Baina
nazio subjektibo, nahizkoa, hori deskribatu ohi den bezala, kasik automatikoki, arbasoen hilobien lurra, bilakatzen da:
|
|
|
Voltaire edo Rousseau eta Kant bezala, Herder edo Fichte eta Renan une historiko hagitz diferentetan jardun dira problema hauen beren gogoeta gordina goldatzen, aurretiazko guztiz ezberdinetatik, arras bestelako arazoei erantzun bila, beren adierazpenak ez baitago parean jarri eta kontrastatzerik alderik ez balego bezala denboran nahiz funtsezko planteamolde eta asmoetan, zehatz bereizi gabe zein den beren esanen tokian tokiko esanahia edo balioa, eta zein ezin den oraino izan testuinguru sozial eta politiko nahiz teorikoagatik, alferrik delako haiek nazioaren teoria akabatutzat hartu gura izatea ikerketa baten zentzu abstraktuan. ...haren nazioaren kontzeptua ez da politikoa (subirania, etc.), nazioa Estatuari kontrajartzea aski politikotzat uler badaiteke ere; hots, bere ideia politikoak baditu ere Estatuaz eta nazioaz, ez da zuzenki nazioaren edo Estatuaren teoria politikorik egiten ari2030 Nazioaren muinean hizkuntza ezartzeagatik, esentzialistatzat kritikatzen da Fichte (hori arrazismoaren aldakitzat jotzen ez zaionean!);
|
baina
nazioaren sorgian hizkuntza dagoela, hari baino lehen Voltaireri irakur dakioke berdin berdin, eta beste hamaikari Alemanian nahiz Frantzian (Renani halaber, ikusi denez) 2031 Orokorki unibertsalista versus partikularista ezaugarritu nahi badira posizioak, nekez ukatuko da, Voltairek adina bilatzen duela Kantek arrazoimenaren unibertsala, edo Herderrek humanitate unibertsala; bestetik, Kantek aut... Fichte nazionalista sutsua, izan litekeenik unibertsalistena da2032 Hobeto edo gaizkiago, Modernitatean banakoaren eta unibertsalaren oreka bat denek bilatzen dute.
|
|
|
Alegia, beren ondotik mundua herrestatu behar zuten nazioen kolaborazioa, munduaren progresorako beharrezkoa, eten du gerrak.
|
Baina
naziook beren progreso propiorako ere beharrezkoa zuten elkarri laguntzea eta elkar osatzea; orain, gainetiko munduarena ez ezik, beren buruen kaltea eta lorrina eragingo dute. –Elle [gerrak] aura semé une haine violente entre les deux portions de la race européenne dont l, union importait le plus au progrès de l, esprit humain.
|
|
|
Garbi esateko: autore alemanontzat nazioaren mugak hizkuntzarenak dira;
|
baina
nazioarekin Estatua ulertzen bada, Estatuaren mugak hizkuntzarenak direla edo izan behar dutela esaten duen autore aleman ganorakorik, nik ikusi dudala, ez dago bat bakarra; aitzitik, tesi, aleman, horren bozeramaile bezala beti aipatuak aurkitzen diren autoreak. Fichte, Mommsen, Treitschke, etc.?, haien testuak irakurtzen badira, guztiz kontrarioa espreski esaten dutela denek egiaztatzen da.
|
|
|
baino ez dituela egin!). ...n que notre pays exerce sur les peuples conquis par ses armes; et beacoup admirent la promptitude avec laquelle ces deux provinces sont devenues françaises? 1057 Elementu germaniar inbasorea Frantzia barruan errazago eta osokiago hurrupatu da; muga aldean asmilazioa zailagoa izaki, egia da Alsazia eta Lorrena oraindik ez direla aski berreskuratuak, oraindik aski aleman eta alemanegiak direla1058,
|
baina
nazioak eraman handikoak dira, badakite etorkizuna eurena dela, eta egonarritsu dihardute euren asimilazio lana egiten. –Ce travail d, absorption, plus difficile et plus lent aux confins de la Germanie, s, opèrera sous la double influence de la race primitive et des frontières naturelles? 1059.
|
|
2015
|
|
|
Matute: . Esan genien errespetatzen genuela Lortu Arte,
|
baina
nazio eraikuntzaren ikuspegitik egina zegoela, ez eraikuntza sozialaren eta transformazio sozialistaren ikuspegitik. Prest geundela, baina espazio berri batean baldin bazen?.
|
|
|
zela aldarrikatuz, Espainiako eta Frantziako gobernuei konponbide prozesuan engaiatzeko eskatuz eta euskal alderdiei gatazkaren sustraiei buruz elkarrizketatzeko proposatuz, borroka armatuaren bukaera gauzatzeko marko guztiz politikoa eskaini zioten ETAri. Azkenean, ETAk ez du armistizioa Espainiako Armadaren Estatu Nagusiarekin negoziatu,
|
baina
Nazio Batuetako idazkari nagusi ohi Kofi Annanek egindako eskaerari erantzunez utzi ditu armak.
|
|
|
Will Kymlickak, sen handiz, nazioak eta soilik lurraldeak (EEBBetan bezala) batzen dituzten federazio sistemak bereizten ditu. Bigarren aldaeran sistema hau eraginkorra izaten da;
|
baina
nazioak batu behar direnean, federaziozaletasunak ezin du emaitza onik ziurtatu, interes kontrajarriak baitaude erdigunearen eta federazioen artean. Lurraldeak batzean etnia bat baino gehiago sar daiteke barruan, baina ez dute agertzen euren burua nazio bezala:
|
|
|
XX. mende hasierako Austria Hungariako Inperioan garatu zuten teoria hau austriar marxista deiturikoek, Otto Bauer buru, hango errealitate nazioanitzari aurre egiteko, baina, egia esan, ez da inoiz praktikan ipini, aurrerantzean garrantzirik har lezakeen arren, estatuek indarra galdu ahala. Hemen nazioa kulturarekin parekatzen da, definizio etniko kulturalean proposatu bezala,
|
baina
nazioa ez da estatuarekin parekatzen, eta hortxe datza bere ezaugarri nagusia, nazioa, kultura bezala, aukera pertsonaltzat jotzen da-eta, estatuaren osaketan edo praktika politikoan eraginik eduki gabe.
|
|
|
eta euskal herritartasuna zentzu estuagoan hartuz. Hau da, espainiar edo frantziar nazioa onartzen da,
|
baina
nazio horren barruan nolabaiteko kultur desberdintasuna agertzen duen herri bat badela zehaztuz: Euskal Herria.
|
|
|
187). Asko dira nazioa zati objektibo eta subjektiboz egina dela uste dutenak, baina niretzat subjektibotasuna da erabakigarria, kulturak asko baitira munduan,
|
baina
nazioak ez kulturak adina, askoz gutxiago baizik, eta aldea subjektibotasunak markatzen du: hots, nazio gisa aritzeko gizaki talde batek hartzen duen deliberamendua.
|
|
|
Hedatuena da, zalantzarik gabe, eta ez Euskal Herrian bakarrik, munduan zehar ere baizik. Azkeneko aukerari dagokionez, kultura askok nazio asko osatzen dituztela onartzen da, kultura nazioarekin batzen baita,
|
baina
nazioak ez dira estatuarekin identifikatzen eta, beraz, nazio aniztun estatuak eraiki daitezke. Estatua administrazioaz arduratzen da, eta ez du lehentasunik ezartzen kultura edo nazioen artean.
|
|
2017
|
|
|
Egile honen aburuz, naziokidea ez da asetzen komunitate historiko kultural bateko partaide izatearekin, horrekin batera eta horretaz gainera, aurrerantzean izan nahi duena izateko eskubide politikoak aldarrikatzen ditu. Egiari zor, naziotasunean edo etnikotasunean partekatzen diren tasun eta balioak antzekoak izan daitezke, hala nola hizkuntza, kultura, historia, lurraldea eta abar,
|
baina
nazio kontzientzia duen subjektuak ezaugarri etniko horiekin estatu bat eraiki nahi du. Subjektu etnikoak, aldiz, ez.
|
|
|
Sinetsi nahi ez duenak ez du sinetsiko,
|
baina
nazio identitateak bizi gaitu, gure bizitzaren nondik norakoa aldez alde zeharkatzen duen heinean. Usteak uste, globalizazioaren106 aro honetan ere bai, honen eragina gutxietsi gabe.
|
|
|
Polis greko diferenteak daude,
|
baina
nazio greko bakarra. Polisa (Estatua) artifiziala da.
|
|
|
Olinpiadak festa atletiko eta erlijiosoak ziren (kulturalak), literarioak (teatro, poesia, musikarekin), politiko eta diplomatikoak, komertzialak. Ez naiz luzatuko,
|
baina
nazio kontzientzia zirtzikatua berregiteko, elkartasunaren naturaltasuna erreberritzeko, hamaika modutako, festa nazionalak? (behialako Lore Joko eta oraintsuko Aberri Egunetatik, egungo Gure Esku Dago, euskal futbol, Korrika, Bertsolarien Txapelketa eta Amaiurren oroitegunetaraino) baliabide efikazagoak dira gure ikastaro guztiok baino, eta zor diegu holakoen antolatzaileei.
|