|
2003
|
|
|
Enbargoaren eraginez, 1.700.000 lagun hil dira, horietatik erdiak hamar urtetik beherako umeak. Irakeko Osasun ministroak eman zigun datua,
|
baina
Nazio Batuetako agentziek eurek atera dute kontua.
|
|
|
Mugarik gabeko Pailazoak gobernuz kanpoko erakundeak Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako NBEko Agentziari (UNESCO) eskatuko dio barrea funtsezko eskubidea dela adieraz dezan. “Ekimen zoroa da,
|
baina
Nazio Batuen alde egiten dugu mundu hobea sortzeko”, esan zuen atzo Pepe Viyuela GKE horretako lehendakariak. “Barrea gizateriaren ondarea da” kanpainaren aurkezpenean, aktore eta umorista ezagunak esan zuen barreak “desblokeatu egiten duela, elkarrizketarako bidea ematen duela, errespetuz eta duintasunez bizitzeko aukera ematen duela eta fusil bat baino zerbait gehiagorekin hurbiltzen dela”.
|
|
2004
|
|
|
|
Baina
Nazio Batuek ateratako txosten batzuk irakurritakoan iritziz aldatu nintzen.
|
|
2007
|
|
|
Ikus daitekeenez, Itunera bildutako giza eskubideen babesa modu esklusiboan estatuen esku geratzen zen hasieran, eta ezin da esan oso eragingarria zenik.
|
Baina
Nazio Batuen Batzar Nagusiak, 1966ko abenduaren 16an, Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Itunaren aukerako protokoloa onetsi zuen New Yorken, eta Espainia 1985ean atxiki zitzaion itun horri. Protokoloan berrikuntza garrantzitsua dago:
|
|
2010
|
|
|
Bi urte beteko dira bihar Berun urtua operazioa abiatu zuenetik Israelek, eta oraindik oso gogoan dute gertatutakoa. Bi urte dira ere Gazaren eta Israelen arteko mugan 300 metroko tartea ezarri zuela Israelek,
|
baina
Nazio Batuen Erakundeak eta gobernuz kanpokoek salatu dute pixkanaka muga tarte hori handituz joan dela Israel Palestinako aldean. Haur asko horra joaten dira eraikuntza materialaren bila, eta urtebetean 24 ume hil dituzte israeldarrek.
|
|
|
Kosovorekiko jarrera erabat aldatu du Serbiak. Bere probintzia izandakoaren independentzia onartu gabe jarraitzen du,
|
baina
Nazio Batuen Erakundean, Batzar Nagusiko ebazpen bat sinatu du, eta era horretan ateak zabaldu dizkio Serbiaren eta Kosovoren arteko konponbide bati.
|
|
|
Basoen zaintza finantzatzea eta lurraren berotzea bi gradu zentigradotik behera mugatzea ditu jomuga proiektuak.
|
Baina
Nazio Batuen Erakundearen (NBE) erabaki irmoa izateko, Cancunen bildutako 192 herrialdek onartu behar dute.
|
|
|
Ifni eta Sahara Mendebaldea 1958ko urtarrilean bihurtu ziren ofizialki probintzia espainol.
|
Baina
Nazio Batuen Erakundeak bultzaturiko deskolonizazio akordioen presiopean, handik hamar urtera, 1969ko ekainaren 30ean, Ifni Marokori entregatu zitzaion, aurreko itsas aldean arrantza egiteko eskubidearen truke.
|
|
2011
|
|
|
Txostenak berebiziko garrantzia dauka Bruselaren eta are NBEen etorkizuneko estrategietan aldaketaren bat eragite aldera,
|
baina
Nazio Batuen Drogari Buruzko Gailurra egin baino astebete lehenago argitaratu zen, eta horregatik ez zen astirik izan organismo horretan eztabaidatzeko. Hala ere, eta askok uste zutenaren kontra, NBEk agiri bat plazaratu zuen, non esaten baitzuen txostenaren ondorioak ontzat ematen zituela eta gaur egungo politiken porrota aitortzen baitzuen.
|
|
2012
|
|
|
Masterra amaitutakoan, beka horietara aurkezteko aukera eskaini ziguten eta izena eman ondoren sortu zitzaidan joateko aukera. Nire kasuan, dudan perfilagatik edo, FAOrekin lan egitea egokitu zitzaidan,
|
baina
Nazio Batuko beste edozein erakundetan izan zitekeen. Bi urteko beka abenduan bukatu zitzaidan arren, beste urtebetez lanean aritzeko kontratua eskaini zidaten proiektuari jarraipena emateko.
|
|
2013
|
|
|
Alsazian posible da erreferenduma, Korsika lurralde elkargo da, baina Euskal Herriari (oraingoz) ukatu. Kanakian posible da herritarrei galdetzea,
|
baina
Nazio Batuek Polinesia deskolonizatu behar dela esaten diotelarik, Parisek erantzun gauzatu dutela autodeterminazioa unionisten alde bozkatuta. Gogorra da Frantzia, baina posible dira aldaketak, ekinaren ekinez.
|
|
2015
|
|
|
zela aldarrikatuz, Espainiako eta Frantziako gobernuei konponbide prozesuan engaiatzeko eskatuz eta euskal alderdiei gatazkaren sustraiei buruz elkarrizketatzeko proposatuz, borroka armatuaren bukaera gauzatzeko marko guztiz politikoa eskaini zioten ETAri. Azkenean, ETAk ez du armistizioa Espainiako Armadaren Estatu Nagusiarekin negoziatu,
|
baina
Nazio Batuetako idazkari nagusi ohi Kofi Annanek egindako eskaerari erantzunez utzi ditu armak.
|
|
|
Will Kymlickak, sen handiz, nazioak eta soilik lurraldeak (EEBBetan bezala) batzen dituzten federazio sistemak bereizten ditu. Bigarren aldaeran sistema hau eraginkorra izaten da;
|
baina
nazioak batu behar direnean, federaziozaletasunak ezin du emaitza onik ziurtatu, interes kontrajarriak baitaude erdigunearen eta federazioen artean. Lurraldeak batzean etnia bat baino gehiago sar daiteke barruan, baina ez dute agertzen euren burua nazio bezala:
|
|
|
Irudia: Brown Betty Emakume garrantzitsuak mundu osoan Emakumearen Eguna 1911ko martxoaren 8an ospatu zen lehen aldiz,
|
baina
Nazio Batuen Batzarrak ez zuen modu unibertsalean onartu 1977ra arte. Hala eta guztiz ere, jarraian aipatzen diren emakume batzuek lehenago defendatzen zituzten beren eskubideak, eta haientzat merezi zuten lekua lortzeko borroka egiten zuten.
|
|
2018
|
|
|
Gauza bera jasangarritasunari dagokionean, kooperazio lan handia egin dugu horretan ere. Baina beti ere herrialdearen eskaeren eta erritmoaren arabera; nahi dutena eta eskatzen dutena konpontzen lagundu behar duzu une bakoitzean, ezin duzu ezer inposatu,
|
baina
Nazio Batuen Erakundeak zehatz mehatz jarraitu nahi du agenda globala eta hor eztabaida handia sortu ohi da. Uneotan, Nazio Batuen lan handiena klima aldaketa da eta hark darama diru zatirik handiena, 4 bilioi inguru, eta kopurua ziztu bizian ari da handitzen.
|
|
2022
|
|
|
Alde batetik, Nazio Batuen sistema unibertsala deituak lortu du, maila arauemailean bederen, goren gradua kontsidera daitekeena; hau da, mundu mailan badugu nahikoa kode, arau, erakunde eta batzorde gure planeta honetan gertatzen den gatazka, injustizia, zapalkuntza edo bidegabekeria oro aztertu eta konponbidean jartzeko aukera ematen digutenak.
|
Baina
Nazio Batuen Erakundeak berak ez du arau zuzen horiek indarrean jartzeko behar adinako aginterik.
|
|
2023
|
|
|
CIAren 2002ko urriaren txosten sekretu batek, amerikar presidentearen arabera, mehatxu hori erakusten zuen. Tony Blair-ek, Erresuma Batuarentzat, amerikar bertsio hori berehala sostengatu zuen
|
baina
Nazio Batuetako Segurtasun Kontseiluko beste hiru herriek (Frantzia, Txina, Errusia) ez zuten batere ber ikusmoldea. Froga argiak nahi zituzten ukan eta ez amerikar txosten sekretu baten konklusio zenbait.
|
|
|
Pobreziaren mugatik beherago 34 milioi afganiar litzateke (2020an 19 milioi). Afganistaneko daturik ez da gehiago,
|
baina
Nazio Batuen Erakundeak 40 milioi herritar direla kalkulatzen du, populazioaren %85a. Ekonomiaren berrabiatzeko esperantza guti da.
|
|
|
Oraingoz, «negoziazioen aurreko elkarrizketak» izango dira,
|
baina
Nazio Batuen Erakundearen Sudango misioaren buru Volker Perthesen egin zuen ohartarazpena, joan den apirilaren 26an: bi aldeetako inor ez dago prest «serioski» hitz egiteko.
|
|
|
Aljeriak, Arabiar Emirerri Batuek, Egiptok, Tunisiak eta Turkiak laguntza bidaltzeko asmoa helarazi dute atzodanik; humanitarioa, eta erreskate lanetarako sostengua. Ameriketako Estatu Batuak ere prest agertu dira,
|
baina
Nazio Batuen Erakundearekin eta GNUrekin hitz egiten ari dira laguntza nola koordinatu erabakitzeko.
|