|
2000
|
|
|
Istorio krudelak eta beldurgarriak ziren hasieran.
|
Baina
istorio gordin haietatik, egungo ipuin liluragarri eta amaiera zoriontsuetara heldu gara, guztia, haurren mesederako. Gomezen iritziz ordea," haurrei zer esan eta zer ez erabakitzerakoan, gure one tik irtenda gaude".
|
|
|
Estilo zuzena,
|
baina
istorio korapilatuak, nahasiak ageri dira liburuan. Konkretuki bi ipuinetan:
|
|
|
Otto Petteren etxe zahar hori hasieran zelai zabal baten erdian zegoen.
|
Baina
istorioan sute bat dago, eta hain zuzen istorio horrek eramaten nau pareta jartzera: sutea gehiago zabal ez dadin, etxea mendi baten abaroan jartzen dut.
|
|
|
—Ohe eta diru aferetan balitekek,
|
baina
istorio hau ez duk nire espezialitatekoa. Berriemaileren bat usmaka jarri eta ordenagailuari lan pixka bat eginarazita, aurkituko nikek noski, bi hiru egun izanez gero.
|
|
2001
|
|
|
Jakina denez, eredu honek bere eragina izan zuen, handia gainera, mugaz honako idazleen artean, giputz eta bizkaitarren artean eskuarki, XVIII.ean eta XIX.eko lehen partean, Larramendiren eskolatik hasita;
|
baina
istorio hau aski aipatua dugu honezkero. Diogun ere orduantxe errotu zela egundaino ezagutu dugun erlijiokera (dogma, morala, elizkizunak eta arauak), elizgizonetako zati handi batek herriarekin zituen harremanak, aldeak alde, zirela bide.
|
|
2004
|
|
|
Lagun hori astindu asko hartutakoa da, baina, eta bera etxean egunero jotzen dutela erantzuten dio, plastako horien balizko arrazoiak azalduz.
|
Baina
istorioko protagonistak ikusten du lagunak komentatzen dizkion arrazoi horiek beregan ez direla gertatzen, eta jarraitzen du galdetzen: zergatik jo nau amak?
|
|
|
Film bat egiteko prozesuarekin gauza bera gertatzen da. Alderdi teknikoan gauzak aldatzen dira formatu bat edo bestea erabili,
|
baina
istorioa kontatzerako orduan formatuak ez du garrantz irik. Gary Winick zinemagileak formatu digitala erabiltzen du bere lanetan eta zera dio formatu digitalari buruz:
|
|
2005
|
|
|
Ikusle bezala ez da bortxaz koreografoaren diskurtsoa harrapatu behar,
|
baina
istorioa biziki konkretua bada, hobe da ikusleak mezua jaso dezan. Bestela aski frustrantea izanen litzateke.
|
|
|
Telebista Edukien Aurrean Haurrak Babesteko Autoerregulazio Kodea iazko abenduaren 9an jaio zen modu ofizialean,
|
baina
istorio honen hasiera askoz lehenago bilatu behar dugu. Izan ere, hamar urte baino gehiago da Mugarik Gabeko Telebista zuzentaraua indarrean dela Europako Batasunean.
|
|
|
Zerriak eta oiloak etxeetako balkoietan hazten zituzten etorkinak, eurak koskortzean non nahi zegoen droga, kartzelan sartu irten ibiltzen ziren gazteak, orduan euren idoloak zirenak eta gero drogak edo bala galduren batek gazterik hilobiratu zituenak...
|
Baina
istorio bat gelditu zitzaidan gogoan iltzatuta: Sararen istorioa.
|
|
2006
|
|
|
El Golpe pelikularen gidoia bikaina da
|
baina
istorioa haren gainetik dago: hor lortu nahi dena ez da jendeak, zine aretotik irtetean, Gidoiaren zoragarria!
|
|
|
Jende asko ezagutu nuen joan etorri haietan,
|
baina
istorio gutxi. Askotan, arrisku latzak pasatu genituen elkarrekin.
|
|
2007
|
|
|
Inoiz ez naiz istorioak memorizatzeko kapaz izan, hitzak bakarrik. Hitzak bai, nahi adina,
|
baina
istorioak... Alabak batzuetan horri buruz hitz egiten du haserre aurpegiarekin, Fridari buruz, eta tabernei buruzko zerbait esaten du, eta desesperazioari buruzkoa, baina niri ahaztu egiten zait, agian taberna esaten duenean edateko tokia pentsatzen egoten naizelako, eta desesperazioa esaten duenean etsipena, 8 letra.
|
|
2008
|
|
|
Ohean etzan eta istorioak kontatu neure buruari. Baliteke huskeriak izatea,
|
baina
istorio horien barruan nagoen artean, eragotzi egiten didate ahaztu nahiko nituzkeen gauzetan pentsatzea. Nolanahi ere, kontzentrazioa arazoa izan liteke, eta, sarri samar, gogoa azkenean itzuri egiten zait kontatu nahian ari naizen istoriotik pentsatu nahi ez ditudan gauzetara.
|
|
|
Istorio ugari kontatzen dira nobela guztian zehar; gehiegi, ene irudirako. Aurelio Arteta pintorea, Ricardo Bastida arkitektoa, Liborio Uribe (aitona) eta Jose Uribe (aita) dira, seguruenik, hausnarketa horietako pertsonaia zentralak,
|
baina
istorioak ez dira pertsonaia horietara mugatzen. Gisa guztietako esplikazioak daude gisa guztietako kontuei buruz, eta askotan loturarik ez du batak bestearekin.
|
|
|
Nahi dugun informazio guztia daukagu Interneten, baina ozeano ikaragarri handia da sarea eta ez da erraza bertan arrantza egitea. Ez dut gogoan aita eta ama izango ginela erabaki genuen egun berean izan ote zen ala digestioa ondo egiteko egun batzuk pasatzen utzi ote nuen,
|
baina
istorio honi dagokion hurrengo irudia ordenagailuaren aurrean ageri zait. Ziurrenik Google n" adopción" eta" internacional" hitzak idatziko nituen, ziurrenik ordu asko pasatuko nituen pantailaren aurrean, loari eta idazketari lapurtutakoak, eta ondo gogoan ez badut ere, badakit informazioa bilatzen hasiko nintzela, buru belarri hasi ere, dena berehala aurkituko nuelakoan, dena berehala aurkitu nahian, horrela jokatzen baitut zerbait kaskezurrean sartzen zaidanean.
|
|
|
Ez daude kalitaterik onenean inprimatuta, margenak ez dira hemen bezain erosoak, papera hori xamarra da, ados:
|
baina
istorioek hemen besteko distira dute.
|
|
2009
|
|
|
Benetan gertatutako hilketa horiek aztertu dituzten aditu gehienak ez datoz bat berarekin. Ezta Alan Moore idazlea eta Eddie Campbell ilustratzailea ere,
|
baina
istorioa kontatzeko abiapuntu interesgarria izan zitekeela pentsatu zuten.
|
|
|
Kopako partidan, maiatzaren 13an, indarrak neurtuko dituzte berriro ere,
|
baina
istorioa ezberdina izango da, espero gutxienez.
|
|
|
Guztiok ditugu jakinarazten ez ditugun sekretuak. Pertsonaiok izan nahi dutenaren maskara mantendu nahian dabiltza,
|
baina
istorioa aurrera doan heinean euren sekretuen berri izango dugu.
|
|
|
Bestalde, Anjel Lertxundiren Zoaz infernura, laztana idatzian tragedia humano bat agertzen zaigu, ondo muntatuta, esango nuke modu zinematografiko batean muntatuta,
|
baina
istorioaren interesgarritasunaren iragazia doi doi pasatzen duena.
|
|
|
KANDIDO:
|
Baina
istorioko protagonista da zuhaitza!
|
|
|
Gidoi urria izatea leporatu diote askok. Louvre eta Nouvelle Vague ildoko aitzindari Les 400 coups filmaren artean paralelismo bat sortzen du,
|
baina
istorioa modu egokian harilkatu gabe, pieza solteak pilatuz.
|
|
|
Ikusgarri hasten da filma, efektu kolpeekin eta pertsonaia erakargarriekin.
|
Baina
istorioak aurrera egin ahala, David Mameten gidoia sinesgaitzagoa eta hutsalagoa bilakatzen da. Baina izan ditzazkeen gabezia guztiekin ere, film oso entretenigarria da.
|
|
|
Konplexua izan dut, kontu serioak detaile txikiak ez eta gertakari handiak zirela uste izan dudalako.
|
Baina
istorio handi bat kontatzen didatenean, gerra bat adibidez, datuak eta datak ahaztu egiten zaizkidala konturatzen naiz. Baina kontatzen badidate gerra hartan ez dakit nork begi bat galdu zuela, hori ez zait sekula ahazten.
|
|
|
Oso korearra da: alegia, argazki ederra du,
|
baina
istorioa minimalismoaren muga guztiak apurtzetik gertu dago. Oso hitz gutxikoa, inora gabeko ibilera isilak, noizbehinkako biolentzia eztandak eta gizarte desegituratu baten erretratu sasipoetikoa.
|
|
|
Hurrengo orrialdeetan, harremana sendotuz doa, estutuz, biak bikote bihurtzeraino. Nork bere istorioa kontatzen dio besteari,
|
baina
istorio propio bat eraikitzen saiatzen dira, maleta bakarreko istorioa. Ipuinak aurrera egin ahala, bien arteko harremana gero eta estuagoa izan arren, bada harremanaren gainetik hegan dabilen itzal antzeko bat, tristura aire bat.
|
|
|
Hobeko zuen ama desesperatuak orduan grebalari higatzea.
|
Baina
istorio zaharrak ziren eta mutiko adeitsua zenez, Sigma taberna hartan ausatzen zen, batez ere udan, alfer ego bila.
|
|
2010
|
|
|
Halere, zuzendariak unibertso bat sortzea lortu du, istorioa modu koherentean azaltzeko. Umorea badago (oso garrantzitsua, Santiago Segurak El Gran Vazquezen prentsaurrekoan esan zuen bezala, samintasun pilo bat dago Sail Ofizialean), baita surrealismoa eta dezepzioa ere,
|
baina
istorioari sakontasun apur bat falta zaio, pertsonai, paisai eta intentzio aniztasunean indargabetuta.
|
|
|
Estatutuak ERCren babesa galdu zuen, Madrilen egindako aldaketak zirela eta. Kataluniako herritarrek erreferendumean berretsi egin zuten Madrilen hitzartutako Estatutu berria,
|
baina
istorioa ez zen hor bukatu. 2010 urtearen hasieran, Espainiako Auzitegi Konstituzionalak Estatutuari buruz zer erabakiko zuen zain zeuden Katalunian, eta hainbat atal Konstituzioaren kontrakotzat joko dituela aurreratu dute hainbat hedabidek.
|
|
2011
|
|
|
«Unibertso hori ahalik eta modu zabalenean islatzeko», bost protagonistek askotariko soslaiak izatea hobetsi dute, adinari, jatorri sozialari, akusazioari, bizi izandako egoerei edo zigorraren urte kopuruari dagokienez, besteak beste. «Bost istorio ezberdin izango dira,
|
baina
istorio guztiekin pelikula bakarra osatuko dugu».Zuzendari bakoitzak bere begirada eskainiko dio lanari, eta horregatik, presoekin egin bezala, belaunaldi eta jatorri ezberdinetako zinemagileengana jo dutela azaldu du Martinezek. «Oraingoz, jarri dudan irizpide bakarra gaiak ez errepikatzea da, ahalik eta zabaltasun handiena lortzeko».
|
|
|
Baina ipuinak kontatzea bada jardun artistikoa ere; alegia, mintzamena modu sortzailean eta ederrean erabiltzea, esan gabe esatea, entzulearekin jolastea, irudimenaren eremuetan barneratzea. Jendarte tradizionalean ipuin kontaketaren balioa eboluzionatzen joan da, jakina, jendarte berarekin batera,
|
baina
istorio bat entzuteko une garrantzitsu horren balioa galdu gabe. Diote Jainkoak pertsonak egin zituela istorioak entzun nahi zituelako, hain baita berezia jardun hori.
|
|
|
Bai, fintasun eta kontu handiarekin aurkeztu du gaia zuzendariak, erritmo pausatuaz, kontatzeko duen modu pertsonalarekin, egungo zinemari hainbatetan darion arrapaladako estetikari muzin eginez.
|
Baina
istorioaren garraztasuna ere ez du saihestu, ez da erori gehiegizko samurkerian; besterik gabe, ikusleoi utzi digu gure ondorioak ateratzen. Hala, gauza handia lortu du zuzendari nafarrak:
|
|
|
Gartxon gizakia, memoria historikoa berreskuratzearen aldeko ikur bihurtuta, auzipetuen aulkian esertzen da, Itzalaren konkistaren garaiko krimenak ikertzeagatik prebarikazioa egin zuelakoan, beste hainbat arrazatako Manos Limpias, Falange Española de las JONS eta Libertad e Identidad elkarteetako jaun ilunak salatuta.
|
Baina
istorioan murgildu ahala, keinuz beterik dagoela ohartuko gara: hor dago Erresumaren Gobernuak izendatutako adituen batzorde bat, Hildakoen Haraneko ugazabaren gorpuzkiak handik ateratzeko proposamena adosten duena; hor dago Hildakoen Harana Babesteko Elkarteko abokatua; hor dago Fernando Aramburucopulos azti germaniarra; hor dago Jaurlaritza Errioxar inperioarekin negoziazioak apurtuz...
|
|
|
izango den, istorioak berak eramaten gaitu. Kontua da gehienetan guri komedia ateratzen zaigula,
|
baina
istorio gogorrak dira hala ere, umore ukituekin?. Atsegin dute pelikula sailkaezinak egitea, komedia hutsean geratu beharrean.
|
|
|
Izaki sinbolikoak izanik istorioak behar ditugu, gure bizierak orientatzeko narratibak, eta etorkizunak behar duen kontakizun bihotz altxagarriak badu pistarik izan ginen hartan. Informazioan aberatsak
|
baina
istorio gogoangarririk gabeko garaiotan, ekintza poietikoak, ekintza sortzaile berriak alegia, indartsuagoak dira iragana emendatzen ez dutenean, iragana egokiro baloratzea hautatzen dutenean. Iraganak, eta beroni loturiko politika sinbolikoak, jarraitzen du erakusten gaitasun handia ekintza politikoaren alde pertsonak mobilizatzeko, proiektu modernizatzaileak iragana debaluatu nahi izan badu ere (hortik bere krisi kulturalaren zati handia, iraganik gabe geratu den norbanako nartzisistaren tragikomedia).
|
|
2012
|
|
|
Pasarteak ez dira niri gertatutakoak,
|
baina
istorio horien azpian dauden minak nireak dira: heriotzari beldurra, esaterako.
|
|
|
Liburua irakurrita, ordea, sentipen arraro batek hartzen zaitu. Nire ondoan zegoen haurrak «irudiak ederrak dira,
|
baina
istorioa tristea» esan dit eta horixe iruditu zait niri ere: Testuak badu gerratik, badu tristeziatik eta badu, beraz, gerraren gordinetik nahikoa.
|
|
|
Urtero berrargitaratzen eta merkatura ateratzen dira txikienei gozarazteko. Errealitatean inspiratzen diren egungo haur idazleak
|
Baina
istorio berrien alde ere egin behar da. «Gaur egungo haurren sorkuntzak fantasia alde batera utzi eta errealismora jotzen du», haur eta gazte literaturaren kritika den Victoria Fernandezen iritziz.
|
|
2013
|
|
|
Askorentzat aspergarria suertatuko zen, proposamenaren izaera zela-eta, baina baliabide gutxirekin maisulanak egin daitezkeela frogatzen du. Erritmo geldoa du,
|
baina
istorioa biziki interesgarria da. Trama oso sinplea da:
|
|
|
Horrek pizten du sorkuntza». Hari bat dauka kontakizunak,
|
baina
istorio batetik besterako bidea leuntzea iruditzen zaio bere ofizioko zereginik zailena. Badaki, ordea, trantsizio horiek nola erraztu.
|
|
|
–eta, barrutik hats hartzen zuela, gehitu zuen?: Nire ahizpetarik batek, azkenean, Xa, abanak, dantza talde batean bukatu zuen,
|
baina
istorio luzea da, eta ez zaituztet gogaitu nahi?
|
|
|
2011 urtean, Baltasar Garzon epaileak behin behinean artxibatu zuen, nahikoa frogarik ez zeukala argudiatuta.
|
Baina
istorioa ez da amaitu: duela bi urte, ustez GALekin elkarlanean jarduten zuen argazki denda baten berri eman zuen El Mundo egunkariak.
|
|
|
–Bingley jaunaren zintzotasunaz ez daukat zalantzarik, esan zuen Elizabethek bero?, baina barkatuko nauzu ziurtapen hutsak nahikoa ez bazaizkit konbentzitzeko. Bingley jaunak bere laguna oso trebeki defendatu duela esango nuke,
|
baina
istorioko zenbait partaideren ezaupiderik ez duenez eta gainerakoa bere adiskidearengandik beragandik jakin duenez, zaldun bien gainean lehendik uste nuenari oraindik ere eustera menturatuko naiz.
|
|
|
Askotan esaten da gero eta gutxiago irakurtzen dela eta literatura hondamendira doala
|
baina
istorioak kontatzeko ariketa hori leku askotan presente dago. Zineman, adibidez.
|
|
|
Eszenografia sinplearen atzean aktore biren lana aurkitzen dugu, aktoreak aurrez aurre euren ofizioaz berba egiten erritmoz beteriko komedian. “Komeria zoroa da, aktore ofizioaren inguruan berba egiten dugu, gure buruaz barre eginez, erritmo handiz, dantzan, kantuan, baina testuak badu beste hausnarketa asko, hasiera dibertigarria izango da,
|
baina
istorioa aurrera doan heinean drama kutsua hartuz joango da. Irribarrea galdu barik”, kontatu digu Galde Perezek.Obrak Galder Perez eta Lander Otaolan ibilbide profesionalaz berba egiten digu.
|
|
|
–eta, barrutik hats hartzen zuela, gehitu zuen–: Nire ahizpetarik batek, azkenean, Xa’abanak, dantza talde batean bukatu zuen,
|
baina
istorio luzea da, eta ez zaituztet gogaitu nahi...
|
|
2014
|
|
|
Askok ez du nobela irakurri, baina gehienok ezagutzen dugu istorioa; beldurrezko nobela da, zientzialari ero bati eta berak sortutako izakiari buruzkoa. Akaso horretan dago testuaren erakargarritasun nagusia,
|
baina
istorio izugarri bat baino gehiago da Frankenstein. Iñigo Errastik ekarri du euskarara, eta itzulpenak ez du tatxarik: lortutako baliokidetzaz gain, ematen du estiloa ederki harrapatu duela.
|
|
|
Haien identitateekiko egindako edozein hurbilpen immigrante rolera mugatzen da.
|
Baina
istorioak dauzkaten pertsonak dira: maite dute, amorrarazten dira, min hartzen dute, bilatzen dute...
|
|
|
Baliabide horiek bideo bikaina bihurtzen dute, adin txikikoekin une ona igarotzeko eta, aldi berean, fruta kontsumoa. Gainera, lukuruan Peruko jatorrizko fruta gelditzen da, gozokiak, postreak eta izozkiak egiteko asko erabiltzen dena. Espainian ez da erraza lortzea,
|
baina
istorio hau haurrak probatzera animatuko ditu fruta berriak. 5 Titia altarekin! ‘ipuina’ Titia altarekin!
|
|
2015
|
|
|
Ia azala azalaren ondoan.
|
Baina
istorio honek ez du, berez, beldurrik ematen, hiltzailearen azken mezura heldu arte.
|
|
|
deitzen diren istorio horietako heroi bik elkar ezagutu zuten auto baten barruan. Kanpamenduetako suaren inguruan behin eta berriro kontatu zioten ipuinak inoiz ez zion beldur handirik eman gidariari,
|
baina
istorio horretan bezala, biktima segundo luzez, luzeegiz geratu zen kopilotuaren jarleku hutsari begira. Segundo luzeegiz.
|
|
|
Oso sendoa da, ere bai, euren atxikimendua kontuzaharren benetako testutzat daukatenarekiko. . Ez dut ulertzen,
|
baina
istorioak horrela dio?;. Halada?;. Kontakizunak hala dio?, behin eta berriz izan zen baieztatua.
|
|
|
Ez nekien ez nondik joko nuen eta ez non bukatuko nuen,
|
baina
istorioaren hasiera garbi nuen. Duela hogei urte gure osaba zulo bat egiten hasi zen Oñatzen, mendian, eta buruhezur batekin egin zuen topo.
|
|
|
"
|
baina
istorio osoa jakitea merezi duzue".
|
|
|
|
Baina
istorio ona dago hor nonbait.
|
|
|
|
Baina
istorio on bat dago nonbait.
|
|
2016
|
|
|
Halaber, ikuslea nahastea lortzen dute, zalantzak sortzea lortzen baitute. Beraz, L' inconnu du lac (Alain Guiraudie, 2013) bezalako filmak salbuespena direla esan dezakegu; izan ere, irrika eta atseginezko sexua gorestea baino ohikoagoa da identitate eta sexu orientazioan oinarrituz publikoaren itxaropen eta usteekin jolas egitea.Suediako Pojkarna ekoizpeneko (Alexandra Therese Keining, 2015) hiru protagonistak «lesbiana» direla esaten digute besteek hasieran,
|
baina
istorioak aurrera egin ahala zalantzak sortuko zaizkio publikoari. Jakina denez, norbanakoaren identitatearen eraikuntzan zeresan handia daukate inguruko pertsonek, eta, inguru lagungarria egokitu ezean, zaila da norbera den bezalakoa izatera iristea.
|
|
|
Banoa, nahi baduzue.
|
Baina
istorioa ez da horregatik aldatuko. Besterik gabe, inork ez ditu gertaerak hautatu eta ordenatuko, kontakizunak zentzu dramatikoa eduki dezan.
|
|
|
|
Baina
istorio horiek ez ziren edonoiz kontatzekoak; izan ere, Josefak salda ontzia utzi zuen mahai gainean, eta Martinek fansaina egin zuen mol zabaldu berriarekin.
|
|
|
– Ondo idatzita dago, Nea idazle fina da,
|
baina
istorioa...
|
|
|
|
Baina
istorio hau bestelakoa da.
|
|
|
|
Baina
istoriorik xelebreenak zuhaitz eta landareei entzuten dizkiet.
|
|
|
Zenatur izana eta deputatu ere ba. 1985 etik aitzina ere kargu asko atxikiak
|
bainan
ixtorio frango ukanak, batzu eta besteekin ezin akomeatuz. Bertute handiko gizona, batzutan sobera tematsua orobat...
|
|
|
Zoritxarrez, Arnaud Paris gazterik hil zen, minbiziak eramanik.
|
Baina
ixtorioa ez da hortan gelditzen. Alabaina, Maria ez zen luzaz alarguntsa egon:
|
|
2017
|
|
|
|
Baina
istorioa ez zuen Maitek hor amaitu nahi izan. Eta kontatu zuen nola momentuko egunak zenbatzetik iragandakoak zenbatzera pasatu zen.
|
|
|
Ez nuke nik esan behar,
|
baina
istorioa ondo kontatu nion. Ihesaldi bat imajinatu nuen Kalahari basamortuan zehar alemaniarren Afrikaraino:
|
|
|
Gajoak bigarren aukera bat izan zezakeela uste zuen. Arren baino arren erregutu zidan eta prestatu genuen ez hankarik ez bururik ez zuen plan bat,
|
baina
istorio hau luzea da eta jarraituko dugu puntuak kentzera zatozenean?, esan zuen eta berriro lehengo imintzio bera egin zuen, zegoen lekutik altxatu gabe burua aldendu eta nire ezpainean egindako jostura ederretsi zuen tarte batez. Bere kontakizuna gogorra baina aldi berean ederra iruditzen zitzaidala esan nion, eta niri gertatua txikikeria bat zela berearen ondoan.
|
|
|
–Une oso gogorrak izan ziren, gogorregiak neskato batentzat?, esan eta isilik egin zuen tarte bat. ?
|
Baina
istorio hau ez da horrenbestez bukatuko. Tarteka oraindik irakaslea agertzen da eta nire atzetik ibiltzen da egun batzuetan.
|
|
|
aurrena Mikel, bere irribarre xarmagarri harekin, gero Kontzejupetik aldizkaria, gero argazki zaharraren kontua, gero negarrez agertu zen atsoa... Barre egin genuen atxabaltarrak kontatu zigunean,
|
baina
istorio bitxi horren atzean benetako tragedia bat zegoela igartzen zen, edo hala sumatzen nuen nik behintzat. Zer ote zegoen argazki hartan?
|
|
|
Juanito Muñagorri Jontxuren aitona izan zen, guk ezagutu ez genuena, ezta Jontxuk ere, bera jaio baino pare bat urte lehenago hil baitzen.
|
Baina
istorio asko zekien aitonari buruz, etxean entzunda. Eta guk ere bai horrenbestez, Jontxuk guri kontatuta.
|
|
|
bestetik,, zuzendu okerrak? izeneko atala dago; kasu honetan hiztunari istorioa guztiz garatutaematen zaio,
|
baina
istorio batzuetan ustez naturalak ez diren perpausak sartzen dira, hiztunak bereiritzi gramatikala eman dezan eta berregin dezan.
|
|
|
Komiki kategoria bakarra egongo da, euskaraz edo testu barik. Gaiak eta teknika libreak izango dira,
|
baina
istorioak jatorrizkoa eta argitaratu bakoa izan du, eta kolorez edo zuri beltzean egin ahal izango da. Lanek bi orrialde baino ez dituzte izango, A4 formatuan (bertikalean).
|
|
|
Irudi aldetik oso antzezlan landua, maskara lan dotorearekin, hori guztia Pascal Gaigneren musikaz lagunduta. Begietatik sartzen den antzezlana,
|
baina
istorioan baduela mamia, elkar maite duten emakume biren istorioa. Antzokiko besaulkietan adin guztietako ikusleak.
|
|
|
Hil izan banindute, atxilotu izan banindute sikiera, orduan pentsatu zenuen hori aurrenekoz. Artean bazenekienean zurea, beste milakarena ere izateagatik, istorio ziztrin bat baino ez zela historiaren zabalean, istorio epiko samar bat nahi baduzu,
|
baina
istorio ziztrin bat azken batean.
|
|
|
– Bai, bai...
|
Baina
istorioak eskatzen zuela iruditu zait.
|
|
|
Altzai eta Lakarrikoari egin zaion jorraldira itzuliz, kardinala ez dute gorrien lerroan ezarri antiklerikalismo hutsez,
|
bainan
istorioak hola manatzen duelakoz. Eiki Cisneros kardinala, Castilla/ Gaztelako lehen ministro bortitza, lazgarri gogorki ari izan zen Nafarroa konkistatu berriaren aurka, jendea hertsatuz, etxe, gaztelu, jauregiak deseginez, hala nola Frantses Xabier saindugaiaren sortetxeari dorreak moztuz.
|
|
|
Lo egin aitzin, ixtorioak kondatzen zaizkio, eta maiz ixtorio izigarriak, izialdura sortzen dutenak.
|
Bainan
ixtorio horiek erraiten dira amaren eta aitaren xokoan, edo amatxiren xokoan, erakusteko beldurra naturala dela bainan norbait badela ondo ondoan, lasaitzeko. Norbait hori ezaguna da, familiakoa da, maitatzen duguna da.
|
|
2018
|
|
|
Elurra jin baitzauku alabainan eta kasik tipustapez... Egia erran, aro ikerleek bezperatik errana zuten holako zerbait gerta zitakeela
|
bainan
ixtorio horrek etzuela haatik luze iraunen. Asteazken goizarekin beraz leihoak ideki orduko ohartu gira gauaz elur egina zuela eta arras polliki ere gainerat.
|
|
|
Bestetik, zure erretreta zonbatekoa izanen den arrunt beste molde batean neurtua litake, lanean ari ziren urtetan hunenbeste pundu bilduz eta bilketa hori denentzat molde ber berean egina. Ez da oraino deus trenkaturik
|
bainan
ixtorio horrek soka luzea ukanen du ondoko hilabetetan...
|
|
|
Gisa hortako mezua gogoan, ixtorio pollit zerbaitekin nahiko nuen bururatu artikulu hau,
|
bainan
ixtorio hits bat jin zait gogorat. Duela zonbait egun, autobusez nindoan Donibane Lohizunetik Baionarat.
|
|
|
Jatorrizko kontratua istorio bat baino ez da, fikzio politiko bat,
|
baina
istorio hura asmatzea mundu politikoan esku hartzeko bide funtsezkoa izan zen; horregatik, fikzio hori indarrik gabe utzi nahi bada, politikaren jatorriari buruzko istorioen xarma ezabatu beharra dago. Gaur egungo mugimendu feministak patriarkatuaren jatorriari buruz sortutako historia aieruzkoetan, ordea, ondo islatzen da jatorriaren inguruan betidanik izan den lilura hori.
|
|
|
Izan ere, gizarte zibileko anaitasunean, gizon orok du aukera bere buruari berresteko eta besteek berari aitortzeko gainerakoen berdina dela anaiartean.
|
Baina
istorioa ez da benetan horrela bukatzen.
|
|
|
Ostantzien, galdetu argazki hortan ikusi dozun emakumeari...
|
Baina
istorio luzea da eta ez naz nor besteen kontuak zabalduten hasteko.
|
|
|
Torturatua izatearena, adibidez, garai batean elkarri kontatzen zizkioten istorioetan behin eta berriro azaltzen zen gaia. Berak, zorionez, ez zuen sekula halakorik pairatu, ez zirelako harrapatzera iritsi,
|
baina
istorio ikaragarriak entzun ditu. Behin atxilotzeko zorian egon ziren grisak, baina antza informazioa gaizki eman zieten, eta haien etxebizitzara sartu beharrean goiko solairuko ikasle pisu batean egin zuten oldarra eta atxiloketa:
|
|
|
Fauna, hori bai, nagusiki da alpinoa, «mendi lasterkari edo zeharkaldiko eskiatzaile», eta hortik goiti.
|
Baina
istorioak gero ez dira izango hain zerutiarrak, ezpada erabat lurta rrak: mendira doazen ustean putetxera joango diren gizon konprometituak («Noizdanik dutxatzen zara mendira joateko?», 65 or.); bezperan istripua izan, mendia igo ez, eta aterpeko emaztearekin enbolikatzen den emaztea, denon sorpresarako («Aterpeko zain daria zen Laurent.
|
|
|
|
Baina
istorio honen ondoren, esan dezadan, aldi oro, berrian berri bete behar dudan orri zuria; batzuetan dagoeneko idatzia eta berriz irakur dezakedana, baina ia beti, aldi oro, berrian berri has dezakedan testu bakoitza, bizi puska bat da. Eta poeman kabituko den guztia bertan nuen poesia idazten hasi aurretik, eta ondoren, berriz, atzera, esertzekok eta idazteko gogoa, beharra, ahalkea, nostalgia... aldian aldian neure beste egitekoen artetik, nere gogoetetara ekar nazakeena, mundu ezezagun eta bizi gabeko batera bultzatzen dakiena, ustez, bizi ahala idazten baitut eta idatzi ahala bizi bainaiz, eta nahi, behintzat, izango banaiz sortu egin nahi baitut, eta sortuko badut bizi egin behar baitut.
|
|
|
Kaotikoa izan zen kontzertua, talde guztietako kideok oholtza gainean amaitu genuelarik. Eta are kaotikoagoa ondorengo parranda,
|
baina
istorio hori beste baterako utziko dugu.Hurrengo egunean, lagun galiziarraz agurtu eta ajeari buelta emateko likidoz kargatuta ekin genion itzulerari, goizean goiz amets eder batetik esnatu berritan eduki ohi den antzeko sentipenarekin. Eta galdera zehatz bat airean bueltaka, gai izango al gara haiek guri eskainitakoa guk Usurbilen bueltatzeko?
|
|
|
Asteatxok beti jakin nahi zuen nornahik baino gehiago
|
baina
istorioak nahiera moldatzen zituela oharturik geunden. Bien arteko eztabaida adituz, garbiki xilatu genuen aribearra aipu zuelarik garraldar baten izena izkutatzen ari zela, ez jakin zerengatik.
|
|
|
Begira, Jean Luc, 800 km falta dira, beraz Nik Ni ez naiz asko joaten zinemara, eta ez dut ulertzen
|
baina
istorio politak gustatzen zaizkit.
|
|
2019
|
|
|
Egia esan, konplikatua da esplikatzea. Dantza klasiko bat twist batekin, hori bai disfrutatzera gindoazen,
|
baina
istorio sinple eta labur laburra (ordubete baina gutxiagokoa) ikusi genuen, zeinean generorik ez zegoen, Beltxargen aintzira klasikoaren argumentua erabat galduta zegoen, eta Txaikovskiren musika oso tarteka entzun genuen. Hau guztia egia da.
|
|
|
Oraindik ez dakit zergatik
|
baina
istorioak harrapatu nau. Agian neuk ere amuma miresten nuelako, eta oraindik haren heriotzari buruz berba egitea kostatzen zaidalako.
|
|
|
Nahi dugun informazio guztia daukagu interneten, baina ozeano ikaragarri handia da sarea eta ez da erraza bertan arrantza egitea. Ez dut gogoan aita eta ama izango ginela erabaki genuen egun berean izan ote zen ala digestioa ondo burutzeko egun batzuk pasatzen utzi ote nuen,
|
baina
istorio honi dagokion hurrengo irudia ordenagailuaren aurrean ikusten dut. Ziurrenik Google en" adopción" eta" internacional" hitzak idatziko nituen, ziurrenik ordu asko pasako nituen pantailaren aurrean, loari eta idazketari lapurtutakoak, eta ondo gogoan ez badut ere, badakit informazioa bilatzen hasiko nintzela, buru belarri hasi ere, dena berehala aurkituko nuelakoan, dena berehala aurkitu nahian, horrela jokatzen baitut zerbait kaskezurrean sartzen zaidanean.
|
|
|
ezagutzen duen lekua baita.
|
Baina
istorio bakoitzak Donostia ezberdin bat erakusten du, Urgull menditik eta Kontxako badiatik, harago joaten, saiatu baita komiki bakoitzean:
|
|
|
emakumearen papera babestu zuen, prostituzioaren aldeko lege berriak bultzatu zituen gobernuan; birjintasunaren eta amatasunaren inguruan, adibidez, erretorika berri bat ere sortu zuen, artean pentsaezinak ziren kontzeptuak normalizatuz.
|
Baina
istorio pertsonal aski berezi bat dauka: alaba bat izan zuen, Eva.
|
|
|
Barbara Miller, haratago doa, sexua emakumeak kontrolatzeko tresna gisa aurkezten du Placer femenino lanean. Bertan, 5 historia, 5 emakume, 5 kultura eta 5 herrialde ezberdin ditugu
|
baina
istorioa bakarra: sexua eta emakumearen kontrola.
|
|
|
Ez dizuet filma zapuztuko,
|
baina
istorioak duen gogortasuna kontuan izanda, irudiek kontakizunaren gordintasuna baretzen dute. Filmaren edertasuna zoragarria da eta argazkia berezi zaindu duten arloetako bat da.
|
|
|
Arregi: Kontakizuna gerra zibilean hasten da,
|
baina
istorioa 33 urte geroago bukatzen da. La trinchera infinita n gerraostea, diktadura… gauza asko jorratzen dira, eta horrek ezberdintzen gaitu.
|
|
|
Bihotza estu, koadernoa, boligrafoa eta grabagailua hartu nituen, eta han joan nintzen Aizarnara. Zer aurkituko nuen jakin ez,
|
baina
istorio hark barrua ukituko zidala dudarik izan gabe. Gelditutako orduan eta irribarrea ahoan zuela agertu zen Arantxa; biotan norbaitek beldurra bazuen, argi dago berak baino nik gehiago nuela.
|
|
|
—Bai, horrela da jarraitu zuen izeba Eduk,
|
baina
istorio hau ez zen gertatu gerra zibilaren garaian, zertxobait geroago baizik.
|