|
2008
|
|
|
Aurrekoetxeak eginiko ikerketen ondorioek erakusten dute nolako eragina duten estandarrek hizkera jakin batzuetan. EUDIA ikerketa taldearen proiektuan aztertu nahi dena ere hori da,
|
baina
euskal eremu guztia aintzat harturik, hau da, estandarraren zantzuak hain nabari eta indartsuak ote diren Euskal Herriko gainerako herrietan ere. Euskararen atlas soziolinguistiko dialektologikoa ikerketa proiektuaren atal bat da, beraz, ikerketa artikulu hau, aztertzen ditugun herri bietara mugatuko dena.
|
|
2009
|
|
|
«Jaurlaritzak egin duen ikerketatik eratorritako soldaten datuak kontuan hartuta, uste dut hobegarriak direla orokorrean. Hala ere, guk egindako alderaketetan eta 2007ko datuei dagokienez, Goienako ordainsariak, ez asko,
|
baina
Euskal Autonomia Erkidegoko zerbitzuen sektoreko soldaten azpitik daude. Gu batez bestekoan egon gaitezke.
|
|
|
|
Baina
Euskal Herritik joandako jendearen artean bereizketa oso bortitza gertatu zen eta, adibiderik argiena Uruguaiko Gerra Handian dugu. 1839 eta 1851 urteen artean egondako Gerra Handia edo Troia Berriko gerran gertatutakoa (Irigoyen, 2001) besterik ez genuke ikusi:
|
|
|
Horrek Uruguairi oso kalitate oneko produktua esportatu ahal izatea ekarri zion.
|
Baina
euskal herritarrak ez ziren landa munduan soilik gelditu, baizik eta hirigune urbanizatu edo metropolietan ere presentzia handia izan zuten. Lanbide aniztasun honek erakusten digu erraztasun handia izan zutela mota ezberdinetako lanetan ibiltzeko, horrek abantailak eman zizkielarik.
|
|
|
12 Esandakoaren ildotik, bi zehaztapen egin nahi ditugu. Alde batetik, herritarren posizioak ulertzen saiatu gara,
|
baina
euskal jendartea bere osotasunean hartuta. Gogoan izan behar da herri kaltetuetako biztanleek modu orokor batean erakutsi dutela herri kontsulten bidez beren aurkakotasuna.
|
|
2010
|
|
|
Hori Espainian eta Frantzian,
|
baina
Euskal Herrian. Bada, neuk esango nuke berdin antzera, alegia, gaur egun Espanian konstituzionalistak eta Frantzian errepublikanoak izenen bidez ezagunak direnak Euskal Herriko unibertsitate eta giro akademikoetan nagusi diren neurrian, euskal abertzaleak oso txarto ikusiak direla, hala nola, adibide erraz bat ipintzearren, musulmanak oso txarto ikusiak diren Estatu Batuetako unibertsitateetan.
|
|
2011
|
|
|
273). Gutxi asko, euskaldun guztiok gara gioidunak,
|
baina
euskal nazionalismoak ezin du hori onartu, hibridotasuna ezin duelako onartu: espainiarra guztiz txarra denez (izan behar duenez), ezin du onartu euskalduntasuna horrekin kutsatu izana, eta idealki bada ere, euskalduntasun garbia, hutsa, nahiko luke.
|
|
2013
|
|
|
Orain, globalizazioak eta aro postmodernoak ustez dena irauli duten garaian ere berdin dirau. Horretan datza euskal selekzioaren arazoak hein batean,
|
baina
Euskal Herriak oro har kirolen garrantzia lehenetsi du kluben lehiaketetan, bere nazio izaera aldarrikatzeko.
|
|
2014
|
|
|
Hasieran etnia eta hizkuntzaren bidez, baina praktikan aktibismo politikoaren eta euskal nazionalismoarekiko atxikimenduaren bidez, abertzaletasunak espainiar immigrazioarekiko mugimendu uzkurra izateari utzi, eta bere lehentasunen artean immigranteak mugimendura erakartzea jarri zuen. Ikuspegi horretan garrantzitsua izan zen marxismoaren eragina (euskal herri langilea bezalako kategoriek erakusten duten moduan),
|
baina
euskal nazionalismo osoak bat egin zuen immigrazioarekiko diskurtso horrekin. Izan ere, mugimendu politikoa izaki, abertzaletasunak zukeen inolako arrakastarik erdietsi euren jatorriagatik Hego Euskal Herriko herritar askoren aurka egin izan balu.
|
|
|
Ikusi daitekeenez, errepublikanoen artean euskararen erabilera eta Euskal Herriarekiko sentimendua eskutik joan ziren gehienetan, eta euskal nazionalismoaren agerpenera arte, errepublikano gehienak euskararen erabileraren eta euskal probintziek elkarrekin zituzten harreman historikoen defendatzaileak izan ziren.
|
Baina
euskal nazionalismoak plaza publikoan indarra hartu zuenean, Gipuzkoan XX. mendearen bigarren hamarkadan bezala, nazionalistekiko aurkakotasunarekin batera, euskararekiko mespretxua ere handitzen joan zen errepublikanoen artean22.
|
|
|
Nolabait, bere euskalduntasuna tartean euskararen erabilerarekin justifikatu nahi izan zuen, euskarak bere bizitzan izan zuen garrantzi handia azaleratuz, nahiz eta bere ideia politikoetan independentziarako tarterik egon ez. Hala ere, independentziarik ez
|
baina
euskal probintzien autonomiaren aldekoa izan zen Iturrioz, gobernuarengandik distantziak markatuz:
|
|
2017
|
|
|
Askotariko bilduma egin da urte luze hauetan, urte asko,
|
baina
Euskal Unibertsitate batentzat hasierako abiapuntua. UEUren baitako datu bilduman, Buruxkak, liburutegi digitalean 120 argitalpen dira Psikologiari lotzen zaizkionak, bestetik, UZTARO aldizkarian 100etik gorako artikulu jaso ditugu.
|
|
2018
|
|
|
Espainiako Estatutik bananduko litzatekeen Euskal Estatu burujabe baten barneko ekimen demokratikoak dena aldatuko lukeela.
|
Baina
Euskal Estatu burujabe sozialista feminista batek Troikari eta Alemaniari zer erantzungo liekeen ez du aztertu haren iritziz eta hor amaitzen da Euskal Estatu euskaldunaren fantasia politikoa. Gabilondoren ustez, egun, subiranotasuna, Troikatik eta Alemaniatik pasatzen dela jakin arren, ezker independentistak subiranotasun gabezia era fetitxistabatean konpondu du, sozialismoa Troikaren eta neoliberalismoaren aurka aldarrikatuz.
|
|
2020
|
|
|
espainolak izan nahi ez dutenak baina badirenak. Bizkaiko Ezkerraldeko ezkertiar anarkista joerakoak eta zituen gogoan9, gaur egun Podemos en ingurukoak edo, hots, espainol direla esatea hastio dutenak
|
baina
euskal identitatera heltzeko aski indar edo borondate ez dutenak, eta horixe, nahi gabe ere, espainol gelditzen direnak, identitateren bat izatea saihetsezina baita.
|
|
2021
|
|
|
Zaila da jakitea ipuina berez non sortua den, eta nondik zabaldu den mundu zabalera. Praktikan, beraz, eta Barandiaranek dioenari jarraikiz, Mari Xor euskal eta euskarazko herri ipuina dela ondorioztatzen dugu,
|
baina
euskal aldaera izatera mugatzen ote den baieztatzea, besterik litzateke.
|