|
2004
|
|
|
Histerikoa, eginen zion arrapostu Marckek, hori egiten bazuen amak, gehienak bezala, histeriko bat baino ez. Ez, esanen zion Bazterrek, edo bai,
|
baina
baita ere ni bezain preso herri hartan.
|
|
|
Ez ziren adiskideak, adiskidantza maitasunean baitago oinarriturik, eta maitasuna oraina da; gainontzekoa, esanen zuen Harakinek nahi zuena, bizi izandako maitasunaren oroitzapena, sentimenduen arkeologia zen; gezurra, alegia; bizitzeko beharrezko gezurra, baina gezurra.
|
Baina
baita ere, pentsatu zuen, osasunaren izenetako bat, hizlariak ongi esan bezala.
|
|
2010
|
|
|
Uste daitekeenaren kontra, sexu berekoen arteko harremanak ez dira horregatik errazagoak, ez bada kontrakoa. Arren kasuan bederen, harreman homosexualen zelatatzea, iraintzea dago;
|
baina
baita ere bortxaketa, emeen ordezkatzea.
|
|
2011
|
|
|
Atzean utzi du Montero eta are atzerago M.B., hots, Mauricio Briones, Bastian Brionesen eta Daniela Contrerasen seme txiletarra, Puerto Edenen jaioa. Lipar batez otu zaio hura berreskuratzea,
|
baina
baita ere berehala ohartu haren arriskuaz. Inork jakingo balu Mauricio Brionesen atzean Domingo Montero dagoela, Montero bihurtuko litzateke berriro eta haren bizitzaren lema astuna mugiarazi luke.
|
|
|
Aitortu behar dut, elkarrizketako une mamitsuenak ez zirela izan desagerpenaren berri eman ziezadakeen zer edo zeren gainekoak. Honetaz atera nuena zen forentse bat zuela aitak joko lagun, hilda eta ondorengorik gabe zegoena;
|
baina
baita ere, mahai hartan batak bestearen beharrei aurre egiteko ere erabiltzen zela jokoa. Eta pentsatu nuen forentseak izan zezakeela zerikusirik desagerpenean.
|
|
2012
|
|
|
Gu boston arteko alaiena bera. Arduratsua eta langilea,
|
baina
baita ere une batetik aurrera, jai egiteko ordua iritsia dela erabakita, bere inguruan babes jantzi ikusezin bat eraikitzeko gaitasuna duena. Ardurak eta kezkak bere buru gainetik bost bat zentimetrotara gelditzen zaizkio orduan.
|
|
2013
|
|
|
Honek ez zuen ezer ihardetsi, ados zegoen zantzu. Ni harrituta nengoen, Harkaitzen keinuagatik, noski,
|
baina
baita ere amaren otzantasunagatik, hark beti baitzuen laguntasun beharra, larruekin batez ere, haiek leuntzen edota josten, belar eta ale lehorrekin ere bai, edota okela lanetan. Beste emakumeak zituen lagun, baina ni nahi ninduen ondoan, ederto ikas nezan.
|
|
2015
|
|
|
Fernando Aranburuk esandakoa ez da egia: gure literaturan bada etakide zintzo eredugarria,
|
baina
baita ere etakide zeharo gaiztoa, etakide ergela, ETAren ankerkeriarekin kolaboratzen duen hiritar arrunta, Euskal Herriaren etnozidioan kolaboratzen duen pertsona normala, konstituzionalista on eta gaiztoa, estatutuaren aldeko koldar kolaboratzailea, estatutuaren aldeko zintzo jakintsua... askotarikoa duzu eskaintza. Hori bai, nola Saizarbitoriaren obran hala ETAren inguruko euskal literaturan oro har, pertsonaiarik gorrotatuena, torturatzailea bera baino gehiago, intelektuala da, alegia, borroka armatuaren aldeko idatzi eta mintzaldi xaxatzaileen bidez gazteak zizpoleta hartzera bultzatzen dituena, eta espetxera, eta hiltzera, hura bizimodu erosoan dabilen bitartean, benetan busti eta engaiatu gabe.
|
|
|
Zentzu horretan, Saizarbitoriaren idazketaren ondorioetako bat ez dabil urruti doluaren lanetik. Doluak hildako enpirikoari erantzun diezaioke,
|
baina
baita ere gure bolada depresibo oldarkorretako jende errealaren fantasiazko hilketari. Kleinen jarraitzaile Hanna Segalen esanetan, gure barne mundutik maitasuna desagertu eta maite dugun jendea suntsitu dugularik, gure etsipenak erremediorik ez duelarik, orduan ekin behar izaten diogu, doluaren bidez, gure barrualde hori berregiteari, zatiak bildu, hiliko pusketak berpiztu eta amatatua biziarazteari.
|
|
2017
|
|
|
“Ba hori, itxura, abertzale, sendo, irmo, isilarena daukala baina gero, batez ere euskaraz
|
baina
baita ere gazteleraz, oso egoki adierazten duela bere burua. Ez da hala, Miren? ” eskatu dio laguntza.
|
|
|
Euskal Herria bakarrik eta bere kabuz ezagutzeko asmoa zuen, plan zehatzik gabe, gogoak eta zoriak eramaten zuten lekura joanez une oro. Baina tarteka nirekin solasaldi patxadatsuak izan nahi zituen, batez ere ikusitakoaren inguruko zalantzak argitzeko;
|
baina
baita ere, axola ez bazitzaidan, nire ikuspegiaren berri jakiteko.
|
|
2019
|
|
|
Uxue Alberdiri, aldiz, kontrara gertatu zitzaion: txikitatik feminismoa presente egon den etxe batean hezitakoa, plazara irten arte ez zuen gorputz osoarekin ulertu feminismoa zer zen eta zein biolentziatatik babesteko balio zuen; denborarekin, balio izan dio plazan gertatzen zitzaizkionen inguruan teorizatzeko,
|
baina
baita ere bereak zoro baten pentsakizunak ez zirela ulertu, konplizeak aurkitu eta bakarrik ez borrokatzeko. Laura Mintegik harreman kontraesanezkoa du feminismoarekin:
|
|
|
Idurre Alonsoren (2010) erdigune literarioen inguruko ikerlanak argi uzten du, apenas dagoela emakumezkorik Hego Euskal Herriko batxilergoko 825 irakasle eta ikasle elkarrizketatu ondoren eratutako zerrendetan. Testuliburuetan gehien aipatzen diren idazleei galdetu zitzaien elkarrizketetan,
|
baina
baita ere ikasgeletan gehien irakurtzen eta gehien estimatzen diren idazleei buruz.
|
|
|
Edonola ere, urteetan eta lanetan aurrera egin ahala, gero eta handiagoa da jendaurrean dagoenean sentitzen duen “autoritatea”. Bilakaera handia ikusten du bere baitan,
|
baina
baita ere besteek bera hautemateko moduan ere:
|
|
2021
|
|
|
Agertokiko albo batean atril bat jarri du, baina egiatan handik ez du ia berbarik egingo, eszenaren erditik eta beste edozein puntutatik baizik, bere gizon ahots lakarrarekin apainduz Atxagaren kontakizunaren inflexio puntuak, nahiz eta nik zehaztasun gehiago eskatuko niokeen ahoskatzerakoan. Soinu bandaren girotze ahalmenari behar den beste garrantzia eman dio eta plano desberdinak sortzeko Henryren orri idatziak, lagunek bidalitako postalak eta irudi proiektatuak tartekatzen ditu, batez ere inbentarioaren zerrendak erakusteko,
|
baina
baita ere beste gauza batzuk irudikatzeko, hala nola poliziak egindako erretratu robota edota Hamburgeko portuan su emandako itsasontzia.
|
|
|
Bere xalotasunean, horixe izan daiteke mundu honetan bizi ahal dugun unerik berezienetariko bat.
|
Baina
baita ere cava tapoia botilatik askatu eta airetik bidaiatzen libre uztea, edota... puzkerra igogailuan botatzea. Giza ekintza laburren zerrenda horretan, denetariko gauzak aipatu dituzte Metrokoadroka kolektiboko lagunek beren azken lanaren hasieran:
|
|
|
“Bada ken dezagun hori eta bestea jarri. Ni Estatu Batuekin nago
|
baina
baita ere munduko nazio guztiekin. Batzuek uste dute patriotismoa dela gizonak gerrara bidaltzea.
|
|
2023
|
|
|
Beltza ez den txori bat ikustean, hortaz, handituko litzateke gure konfiantza “beltza ez dena, bele ez dela” ziurtapenarekin. Era berean, ikusiko bagenu berdea den kanario bat, “beltza ez den guztia ez da bele” esaldian ziurtasuna irabaziko genuke,
|
baina
baita ere bere baliokidea den “bele guztiak beltzak dira” esaldian. Hau da, ikusiko bagenu katu zuri bat, edo lore urdin bat, inkontzienteki, “bele guztiak beltzak dira” esaldiaren segurtasuna handituko genuke.
|
|
|
Arazo honek, gainera, eragiten die bai pentsamendu modernoaren dikotomia klasikoei, hala nola, arrazoia emozioa, subjektua jendartea, barrualdea kanpoaldea edota gizona emakumea.
|
Baina
baita ere teoria kritikotik sortu diren hainbat irudiri horiek ere pentsamendu modernoaren ondorengo baitira; hegemonia kontrahegemonia, subjekzioa agentzia, boterea erresistentzia edota diskurtsoa praktika horren adibide dira. Era berean, kontzeptualizazio hauek konpromiso politikoa izan behar dute, eta botere harremanen berri eman behar dute.
|
|
|
Ez da soilik desira sexuala deseraikitzea, desira sexual horri dagokion desira soziala deseraikitzea da erronka, espektatibak eta jomugak barne.
|
Baina
baita ere, gorputza etekina lortzeko makineria bezala ez ikustea.
|
|
|
Eraikin baten eraikuntzan eta eraikina erabilgarria izateko beharrezkoak diren instalazioen atzean, adituak diren diseinatzaileak eta eskulangileak daude, eta eraikina baldintza egokietan mantentzeko, beharrezkoa da eraikin hori pertsona talde batek zaintzea. Eskulana beharrezkoa da,
|
baina
baita ere eskulan horren atzean dagoen ezagutza, giza harremanen bitartez modu formalean edo informalean transmititzen dena. Etxebizitzaren aldeko borrokan sartuz gero, aurreko guztiaz gain, beharrezkoa izango da asanblada baten sorrera eta antolakuntza, eta hura kontsistentzia minimo batekin mantentzea denboran.
|