2000
|
|
Era berean, eztabaidarako gaiek iritzia emateko errazak eta oparoak izan beharzuten. Hori dela eta, prentsako hiru artikulu asmatu genituen, gai beraren ingurukoakhirurak, lexiko batasuna mantentzearren;
|
baina
aski desberdinak, eztabaida lehenartikuluarekin ez agortzeko?.
|
|
|
Baina
aski da: aski da, bai, eta sobera ere bai, beharbada, nahiz eta ongi aditzerat eman nahi nizkizun neure kontzientziaren gorabehera hauek, zeren eta iraganetik ulertu behar baita etorkizuna, eta uste dut ezen ez dagoela neure etorkizuna ulertzerik gorabehera haien berri jakin gabe.
|
|
|
Baina
aski dut apez hartaz, eta, derradan, akabatzeko, ezen egun haiek ezin gogorragoak egin zitzaizkidala, dolorezko dolore hartan eta bakardadezko bakardade hartan murgildurik, neure eri handiaren galtzearen ondorez. Eta nola maradikatu eta nola gorrotatu nuen itsasoa egun haietan...!
|
|
|
Baina
aski dut. Aski eta gehiegi.
|
|
Korridoreko argi hispean, Josuren gibelean Edurneren bisaia gorritzen zela imajinatu nuen. Iduripen hutsa, bistan da,
|
baina
aski neure buruarekin koleratzeko: astopitoa, zer eta" amultsuki" erran behar!
|
|
Gertakarien sailean zazpi hilabete nituen. Tarte laburra, inondik ere,
|
baina
aski gizonaren eskua naturaren —edo Jainkoaren, nork erran? — apetei aitzintzen zaieneko aurpegi ezberdinak gertutik ezagutzeko: mendi aldeko buru hiltzailearen mihi luze ubeldua, etxe ondoko intxaurrondotik dilindan; auto abarrikatu baten pusken artetik agertzen diren soin adar zatikatuak, bide bazterretako erretenean; nabalkada garbi batek marrazturiko tatuaje gorria, ordainketak eguneratu gabeko kokainazale berantiarraren bularraldean...
|
|
Laguna jakinean egonen ote zen, ezbairik batere ez nuen, lehendik ez bazen, ortzegunean berean ikasia, Ximurra aho handiak ekarri baitzuen solasera. Iragaitzez izan zen,
|
baina
aski Ttipiren buru azkarrarendako; kontuak agudo aterako zituen, niri zuzenean xehetasunik eskatzeko premiarik gabe. Itxoinaldiak hartaratua, Ttipi idurikatu nuen," S" handi kiribilduko karpeta multzo marduletik kanporatzen, eta nire mundualdia laburbiltzen zuten bi hiru orrialdeen akabailan bere ohiko kaligrafia ponpoxoaz jakingarri berria eransten:
|
2001
|
|
Behar bada pentsatua duzu Euskal Herria hondartza bat dela, osatua eta penarik gabea.
|
Baina
aski duzu hondartzatik bi pausoz aldaratzea, Euskal Herriaren aurpegi gaizto eta egoera tristeaz jabetzeko. Agian errealitatea itzalean datza.
|
|
Eta, noski, gurea ez da, ez literaturan ez beste ezein arlotan ere, eskualde osoautonomizatua. Pixka bat bai,
|
baina
aski ez, antza, literatura erabat desnazionalizatzeko. Ohar gaitezen, hala ere, pribilegio hori bospasei literatur esparruri dagokiela munduan, gehienez ere, alegia historian zehar literatur ondare gehien bildudutenei; eta, kopuru aldetik, gu bizi garen literaturaren hirugarren mundua nagusidela.
|
|
Eta badirudi, eta izan ere horrela da, aski urri gabiltzala sail horretan: duela zenbait urte bezain urri, ez;
|
baina
aski eta gehiegi oraindik. Hona zer dioen horretaz Santamaria jaunak:
|
2002
|
|
Atentatu bat ez bada, biktimaren bati egindako elkarrizketa, edo talde baten desartikulazioa... Egin izan ditut egunkaririk gabeko boladak ere,
|
baina
aski da semea kartzelan duen ama bat ikustea kalean, edo paskin bat, oroitzapenaren errota abiarazteko.
|
|
Beraz, ez da harritzekoa ditugununibertsitate egiturak ikertzeko egokiak ez izatea. Sailak dira unibertsitateen oinarrizko antolaketa egiturak,
|
baina
aski ezaguna denez, bere jakintza arloei dagokien irakaskuntza antolatzea da sailen betebehar nagusia.
|
|
Ez horrek ez hariaren bitarteko Internet eko unibertsitateak. Aukera hori ere hor dugu,
|
baina
aski da ikustea zer gertatzen den UOC Kataluniako unibertsitate arekin. Zenbat ikaslek egiten du han katalanez?
|
2003
|
|
Bai,
|
baina
aski da bidaiariaren ingelesa ezagutzea: oinarrizko galde erantzunak, funtzionatu ahal izateko.
|
|
Lafittek, ponposoki erlijioen historia deitu zion lan honi, zenbait erlijioren berri gonbaratua ematen baitzuen.
|
Baina
aski da atalburuak irakurtzea, lanaren xede katoliko militantea ikusteko: –Brahma, Vichnu eta Siba ez dire Yainco?,. Budda ezda yainco?,. Confucius ez da Yainco?... 101 Nalanahi ere lan bitxia da, zeren ikuspegi katoliko batetik arrisku gutxi zegoen euskaldunak halako erlijio exotiko eta urrunen batean, erortzeko?, eta beraz ez da oso agerikoa lan honen praktikotasuna.
|
|
Menpekoaren berezko patua. Erresistentzian, beraz, oraingoz behintzat, eta duinki,
|
baina
aski nahi eta ezinean, zorigaitzez.
|
|
Ekoizpen osoaren %54, 5 izan da berauen emaitza eta iazkoan, aldiz, lehen hamaiken artean titulu kopuruaren%62 osatu zuten. Ez da agian oso inportantea diferentziahau,
|
baina
aski esanguratsua iruditzen zait, sintoma bezala gutxienez. Editore hauek baitira, izan ere, liburu gintzarenberme handiena.
|
2004
|
|
Nondik gatozen kontuan izanik beharrezkoak bai,
|
baina
aski ez. Orain arte Aznarren jarrera ez hitz egitea izan da, Aznarren jarrera edota Aski da!
|
|
Kontzeptuen edukien azterketatik ez da balio adoktrinatzaile gordinik inon aurkitzen. Hego Euskal Herrira mugatu ohi den lurraldetasun eredu bat antzematen da inplizitu, euskararekiko interes bat (baina Antzinaroan bukatzen dena), eta gainerakoan garai desberdinetako datu sozial, politiko, ekonomiko eta kulturalak daude, hobeki edo okerrago laburbilduta,
|
baina
aski modu neutralean aurkezten direnak. Beraz kontzeptu historikoak ez daude helburu finalista bat iradokitzeko antolatuta (demagun Euskal Herriaren historia askatasunaren aldeko borroka konstante bat izan dela frogatzeko, edo kontrara Euskal Herriaren historia betidanik Espainian kokatu dela adierazteko).
|
|
Bidenabar, emakume hitzontziak auzo hari buruzko argibideak gehitu zizkidan: etxe zaharrak ziren,
|
baina
aski zabalak eta garestiak. Gehienbat Errusiako erreboluziotik ihesi etorritako aitonen seme probretuak bizi omen ziren bertan.
|
|
A rtikulu honen irakurle bat baino gehiago ariko da honez gero pentsatzen aurrekoa errealitate oroko rra alaauto rearen espiritu nazional (ist) aren ondorio hutsa ote den.
|
Baina
aski da Espainia, Frantzia edo Erresuma Batuko biblioteka nazionalen web orrietara joatea, aurreko planteamenduaren hedapena konfirmatzeko.8
|
2005
|
|
Hastapenean bertze kirol batzuk ere egiten nituen, bereziki judoa,
|
baina
aski istripu larria izan nuen, lehiaketa batean eroria. Hiru hilabetez igeltsatua egon nintzen, zutik, baina kasik ezin mugituz.
|
|
Eta prezioek ere ohiltzen dituzte gazteak. Azkaraten, ez Miarritzen bezain gora,
|
baina
aski gora dira lurren zenbakiak. Horrek du Jean Mixel Galant izuarazten:
|
|
Europan bertan eta Ipar Amerikan badaude politika munduari gizarte mugimenduetatik eragiteko esperientzia oso interesgarriak. Ez dugu dirurik ekonomian oinarritutako lobbya izateko,
|
baina
aski gutxiengo handia gara euskaldunok eta euskaldun ez diren euskaltzaleekin nabarmen handitzen den multzo soziala gara. Gure posizionamendu politikoa ordea, ahula da oraindik, izan litekeenarekin alderatzen badugu.
|
|
Euskararen hiztun komunitatea txikia da... baina jo dezagun atomo bat edo hazia bezain txikia ere badela. Ez da beste hizkuntza batzuk baino gehiago gizarte esparru batzuetan,
|
baina
aski da euskal sortzailearentzat. Euskal sortzaileak bere hizkuntza hautatu egin du, gure inguruko erdal sortzaile gehienek ez bezala.... eta hautaketa horretan, azpimarratu nahi nuke, ez direla arrazoi nazionalak eta abertzaleak bakarrik izan pisua dutenak.
|
|
Segurutik iruzkin horrek beste ipuingintza mota bati zegokion,
|
baina
aski esanguratsu suertatzen da ipuinen argitalpenen egoera zertan zegoen jakiteko.
|
|
Dena dela, Leirerekin izan zuen harremanak ez zuen hilabete batzuk baino gehiago iraun,
|
baina
aski izan zen gu bion artean amildegi bat sortzeko. Udan, Indiara joan zen, aurrez pentsatu bezala.
|
2006
|
|
Joxe Miguel Barandiaranek azterturiko harpea gidariarekin soilik bisita daiteke, eta hori erdaraz, nahitaez, Sarako herri euskaldunean. SNCFk baino adeitasun gehiago du euskaldunon aldera,
|
baina
aski ez. Jarri zerbitzua euskaraz ere, euskaldun gehiago joan baietz!
|
|
Hala eta guztiz ere, birgrabatzeko aukerak mugatuak dira (ehuntxo bat mila baino gutxiago)
|
baina
aski da hori erabilera konbentzional baterako.
|
|
Ortega-k ahaztu egiten du beti bere iturriak aipatzea.
|
Baina
aski erakusten du, ezagutzen duela Nietzsche, ageriki ezagutzen dituela halaber Vacher de Lapouge edo Chamberlain arraza" selekzionisten", Renan antisemitaren eta konpainiaren teoriak, batez ere Europako gizadia nola omen dagoen osatua gaineko geruza batez, arraza konkistatzaile indoeuroparrena, noblea, eta arraza konkistatu prehistorikoen substratuaz, eta ezaguna dugu, noski, azpiratur... herri xume laboraria, sehia.
|
|
Ados, dena ez da negatiboa – historian ezer ez da izaten dena negatiboa (ezta faxismoa ere).
|
Baina
aski duzu inguruan so egitea, ikusteko garai bateko Euskal Herria zer dagoen bilakatua. Historialari eta soziologoak behingoz utzi eta, poetak esango dizu, berak nola bizi duen.
|
|
Iheslariak ez ziren anitz, hogei hogeita bortz bat, gizon, emakume eta haur –Etxeberrireneko nire hiru eskolakideak, bertzeak bertze–
|
baina
aski aitatxiren kezka biziagotzeko: garai oparoagoak izanak ziren gazteluko bihitegian.
|
|
Jainkoak barka zitzala bera eta Zabalegi zena! Istant bat baizik ez zen izan,
|
baina
aski barne guztia iraul zekion lehen lerroak berak irakurrita: " Haur da ene seme maitea, ceinetan neure atseguin ona hartzen baitut, huni beha çaquizquiote".
|
|
Esanguratsua delakoan bosteko tipologia bat egin ohi dut, parametro desberdinen arabera antolaturik. Beste modu askotara ere antola daiteke editorialen unibertsoa,
|
baina
aski emankorra da modu hau.
|
|
|
Baina
aski luzamendu izan dugu; berriz ere galdetu behar dugu: zer da euskara?
|
2007
|
|
Joe Rokocoko (Zeelanda Berria). Jonah Lomuren ordezkoa dela diote,
|
baina
aski desberdina da. Bost urte zituela heldu zen Zeelanda Berrira.
|
|
unibertsalismoa, nazionalismoa; Ilustrazioa, kontrailustrazioa (San Inazioren bi banderak) 471 Kant ilustratua, unibertsalista, bakearen iragarle; Herder, naz (ional) ismoaren aitagoi, gerraren profeta? Estilo aldetik Berlin ez da idazle mailukari bat (beharbada hala idatzi beharra dago, batzuek ulertzeko),
|
baina
aski gardena bai bere mezuan, eta errepikakorra batez ere, irakurlea zalantzatan ez lagatzeko bere jarreraz. Vico and Herder eta beste hainbat saiotan nahikoa eta gehiago garbi azaldu du dikotomia manikeista horri buruz bere iritzia, eta, aukera aukeran, bere hobespena Herder-entzat, Kant eta, ilustratuen?
|
2008
|
|
egia esan behar badizuet, Trelawney Squirearen eskutitzean John Luxearen lehen aipamena irakurri nuenez gero banuen beldur bat buruan sartua, alegia ez ote zen Admiral Benbown hainbeste denboran talaian eduki ninduen marinel hankamotza.
|
Baina
aski izan zen aurrean neukan gizonari begirada bat ematea. Kapitaina ikusia nintzen, eta Zakur Beltz eta Pew itsua ere bai, eta bukaneroak nolakoak ziren banekielakoan nengoen:
|
|
Azkuek zenbait urte zeramatzan Akademia sortzeko asmotan, Euskal Herri osoan zehar hainbat pertsona prest zeuden laguntzeko eta debate ortografikoek korporazioaren beharra gero eta nabarmenagoa bihurtzen zuten. Akademiarako hautagai posible batzuk ere topatuta zituen,
|
baina
aski prestakuntza zuten pertsonak ez ziren gehiegi. Gainera erakundea sortzeko finantzabidea eta babesa falta zen.
|
|
Eredu moderatua zen beraz. Modernizatzailea ordura arteko euskaltzaletasun tradizionalistarekin alderatuz gero,
|
baina
aski normala Europako ereduen aldean. Eta hala ere, bere baitan moderatua izan arren, guztiz iraultzailea gertatzen zen Euskal Herrian hegemonikoa zen kultura nazional espainiar eta frantsesarentzat.
|
|
[?] je veux me donner ce spectacle de la matière, ayant conscience d, elle, et, cependant, s? élançant forcenément dans le Rêve qu, elle sait n? être pas,[?] devant le Rien qui est la vérité. / bai, badakit, gaiaren itxura ezdeusak baizik ez gira,
|
bainan
aski sublimoak Jainkoa eta gure arimaren asmatu ahal izaiteko. [?] nahi dut nere buruari ikusgarri hau eman:
|
|
Ezen Literatura itsasargi hura bezalakoa da: argia geldi geldi itzulika ari da
|
baina
aski argitzen du (beharbada liluraz, baina beharbada ez) harkaitzen aurka puskatzeko arriskua saihesteko.
|
|
2009an ere bai. Hurrengo urtekoak, halere, oso gutxitan igotzen dira,
|
baina
aski ezagunak dira txirrindularitza zaleen artean. Saint Bernard izena dute bi mendateek.
|
|
suizidioa. Finlandarrak ez dira gainontzekoak baino okerragoak,
|
baina
aski gaiztoak dira hil arterainoko idazteko materiala izan dezadan adierazi izan du inoiz lerrotako protagonistak.
|
|
Bertan jasota dago, hitzez hitz, Rosaren sumarioan ageri den aitorpen luzeko hainbat pasarte; bertan daude Rosak esan zizkidan garrantzitsuenak ere; ahalegina egin dut esan nahi zuenari baina esan ezin zuenari ere forma ematen.
|
Baina
aski da. Galdetzen dut:
|
|
Tupperrean albondiga gutxi batzuk gelditzen dira,
|
baina
askitzat jotzen dute. Apezak hatza sartzen du ahoan, hortz artean geratutako haragi puskak kentzeko.
|
|
Beharbada, ez.
|
Baina
aski zen bakar batek ni ezagutzea. Taberna batean egiten dut lan...
|
2009
|
|
Kirolari batentzat bi gehi bi ez dira sekula lau izan, eta ez dira sekula lau izango. Lasterketara artekoa milimetrikoki prestatuko duzu,
|
baina
aski da bezperan gaizki lo egitea, zure inguruko bati arazo bat sortzea, edo betiko oinetakoak puskatzea, neuronak desbariatzen hasi, gauzei behar baino buelta gehiago eman, eta dena hankaz gora joateko. Egia da arlo zientifikoa geroz eta presenteago eta garatuago dagoela, baina kirolean ez dago matematikarik.
|
|
Lehentze, aitak jakin zuelarik txirula jotzen nuela, harritu zen. Ez nintzen trebatua,
|
baina
aski. Handik aitzina, etxean.
|
|
Oinarri konplexua, baina ondorio ezin praktikoagoa uzten zuena gure glotopolitikarentzat. Adibideak besterik ez dira,
|
baina
aski esanguratsuak Txillardegiren ekarpenak izan duen izaera" praktikoa" ulertarazteko. Euskararen glotopolitikak eman duen intelektualik jantziena dugu Txillardegi inondik ere.
|
|
Jose Luis Alvarez Enparantza askok ezagutzen dute, milaka dira bere lana goresten dutenak, baina Euskal Herriaren berreuskalduntzeari17 egindako ekarpenaz18 gutxik hitz egin dute fundamentuz eta are gutxiago dira aintzat hartzen dutenak19 Intelektualki egiteke dugun bidea da gure auzietan pentsamendua garatzearena. Gehiegizko edo mingarri iritziko dio bakarren batek esandakoari,
|
baina
aski du soziolinguistika eta glotopolitika alorreko esperientzia eta pentsamendua biltzen duten argitalpenen bibliografiak arakatzea inor gutxik aipatzen duela ikusteko. Ez ekarritako datuak okerrak zirela esateko, ez bere usteak ustelak direla azaltzeko.
|
|
Ezinbesteko tresnak dira entzumen galera duten pertsonentzat,
|
baina
aski garestiak dira
|
|
Urbeltzek egin du Tango bat eszenan. Ongi da,
|
baina
aski du erraitea nazioarteko dantza ikusgarri bat egiten duela! Euskaldun egotea, horretan da korapiloa.
|
|
Juan Karlos Gerra eta Julio Urkixo karlistak dira. M. Soroa donostiarra ere karlista da,
|
baina
aski deskoloratua, bere burua liberalen artean eroso ikusteko. Ramos Azkarate tolosarra, alderantziz, liberala da, aski foruzale amorratua ordea karlistekin armetan joateko; eta aski euskaltzalea gero Euskal Erria aldizkarian inolako erreparo gabe kolaboratzeko.
|
|
Fenomeno hauek, laborategiko esperimentuak aparte orain?, ez dugu esango arruntak,
|
baina
aski ezagunak dira psikologo, antropologo, soziologo, erlijioen historialarientzat. Neurri batean, esperientzia estetikoan ere ematen dira, musika batek edo artelan batek ezohiki hunkitzen bagaitu.
|
|
Ederki.
|
Baina
aski da negar egiteaz. Emanak gara gure hizkuntzen auzia hileta musikarekin barneratzera; gure hizkuntzen inguruko guztia aldapa, neke eta zailtasun gisa bizitzera; gure problemak modu agoniatsu batean planteatzera eta plazaratzera.
|
|
Eta izan dira halakoak Alavesen sasoi honetan. Ez dira asko izan,
|
baina
aski da batzuek dena ez ematea talde osoa kolokan jartzeko. Javi Lopezekin izan duten jarrera beste biekin izan balute, puntu gehiago bilduko zituen taldeak Liga hasieran eta erdialdean.
|
|
Baina pertsonak ez hainbeste, gaurko irrikak atzokoak dira eta seguru aski biharkoak. Gerta daiteke modu ezberdinean azaleratzea,
|
baina
aski da klasikoak irakurtzea gizakia zeinen mantso aldatzen den ikusteko.
|
|
Dena pikutara bidalia omen nuen.
|
Baina
aski zen, Ananda. Aski.
|
|
Atzera jo, eta irteera gero eta hurbilago geneukan, harik eta ondo ondoan ikusi genuen arte,
|
baina
aski genuen irteten saiatzea berriro urrunarazteko.
|
|
Bistan da familiako hizkuntza transmisioa bermatzea gurasoen esku dagoela, ez herri aginteenean. Horrelako adibideak gehiago ere jarri ahal dira,
|
baina
aski da esan nahi duguna azaltzeko, hots, herri aginteen jarrera sustapenekoa izateak berak bakarrik ez duela hizkuntza baten etorkizuna bermatzen.
|
|
Hizkuntzen bizi indarra baloratu eta nolabaiteko arriskuan murgilduta dauden ala ez erabakitzerakoan kontuan hartzen diren bederatzi eremuak zeintzuk diren ikusita, begien bistan dago zenbaterainoko garrantzia duen babes ofizialaren neurriak eta hizkuntza politikaren eraginkortasunak. Bistan dago, halaber, eskolaren ahalegina behar beharrezkoa bai,
|
baina
aski eza dela hizkuntzaren bizi indarra areagotzeko, hartarako ezinbestekoa baita eskolatik haratago ere Unescok bere atlasean kontuan hartzen dituen esparru ugarietan ere indartsu izatea, edo batez ere esparru horietan izatea indartsu. Horrek guztiorrek agerian uzten du herri aginteen jarduera guztiz erabakigarria dela eremu urriko hizkuntzen egoera soziala hobetu ahal izateko, eta Iparraldean, Nafarroan eta Euskal Autonomia Erkidegoan tokian tokiko herri aginteek garatu dituzten hizkuntza politikak lurralde bakoitzeko bilakaeraren giltzarri nagusi izan direla.
|
|
Egia esan, zehatz mehatz ez dakigu nondik edo zertatik bizi zen Lazarraga.
|
Baina
aski da bere idazlanak irakurtzea konturatzeko bere bizitzaren aldi luzeetan ez zuela lanik egin. Garbi dago XVI. mendean liburuak irakurtzera, maitasunezko poemak eta narrazioak idaztera, edota maitasuna ez zenean bere familiari buruzko kronika historikoak idaztera dedikatzen zen jaun bat ez zela eskulangilea.
|
|
Eta nire komuneko zuloko ibilerak kontatu nizkion.
|
Baina
aski ez, eta besoarena ere, nola egin nuen jakin nahi zuela esan zidan, eta nahiak behar bihurtzen zekien Emilek.
|
2010
|
|
Hila Joseph Joe Mendive. Hila, Bruce Laxalt… Horiek denak aurtengo udaberrian joanak, berrikitan hilak,
|
baina
aski izan duzu telefonoa hartu, adiskide zaharrei deiadarra jo eta berehala jakiteko. Inazio Olarreagak esan dizu:
|
|
Hori da Geranioaren minipoetika poeman neure buruari eta irakurleari galdetzen diodana; hau da, nire zerak kontatzen ari naiz liburuan, hemen duzu bitsa eskuetan, bizitza bistan.
|
Baina
aski da zintzotasuna poesia ona egiteko. Zalantza itzelak izaten ditut idazten dudanaz.
|
|
Beste euskarri batzuk oso sendoak izaten dira,
|
baina
aski aldrebesak gertatzen dira jarri eta kentzeko.
|
|
Etorkizuna duen Estatu palestinar bat eraikitzeko, israeldar horiek ebakuatu lirateke,
|
baina
aski da horietako edozein kolonia bisitatzea, Ma, ale Adumin, adibidez, Jerusalem alboan, argi eta garbi ikusteko ez daukatela handik inoiz joateko inolako asmorik.
|
|
doña Primik begien hertsi ireki batean bereganatu??; ez zitzaidan zuzena iruditu; eta hara zer diren gauzak: nahiago izan nuen une hartan euskaraz ez zekièn doña Primi bat, segundo milaren batean aho korapilo haiek guztiak bereganatuko zituena baino, ikasi gabe bereganatu ere; euskararen defendatzaile sutsua nintzen,
|
baina
aski izan nuen irudikatzea zer tonto aurpegi jarriko zitzaidan, baldin eta Primi bat batean adizki luze ahoskaezin haietako batekin aterako balitzait, erraien eta beste barruki guztien errebolta eta iraulaldia sentitzeko; pertsonak bere harrotasuna behar baitu, eta nik neurea nuen, eta ez nuen ni inork tontotzat hartzerik nahi.
|
|
–Horrelako gauza anitz aipa daiteke,
|
baina
aski da geure bizitzaren erabateko bilakaera eta diziplina gupidagabea ikustea (bere ke eta goritasunezko guneekin, bere zirkulazioko fisika eta metafisikarekin, bere motore, hegazkin eta milioika pertsona dituen hiriekin), aski da gauza horiek ikustea bertan inon ez dagoela lanean ari ez den atomorik eta gu geu prozesu frenetiko horren muinari atxikita gaudela izu eta atseginezko sentimenduaz na... Mobilizazioa da, bai gerratean bai bakealdian, masen eta makinen aroan bizitza honek menperatzen gaituen eskakizun misteriotsu eta derrigorraren adierazpena?.
|
|
Ezbeharra gertatu zen ingurua itxi eta airekoaren istripuaren zergatia eman zezaketen zantzuen bila ibili ziren arratsalde osoan.
Hegazkinak mendi magal baten kontra jo zuela jakinarazi dute,
|
baina
aski informazio ez dute oraindik ere istripua zerk eragin zuen jakiteko. Nolanahi ere, oraingoz lantzen ari diren hipotesien artean, itxiarena dago.
|
|
niri hainbeste kostatzen ari zitzaidana —‘esan diezadakezu’ baino zailagoa egin zitzaidan ‘esan geniezazuekeen’— doña Primik begien hertsi ireki batean bereganatu...?; ez zitzaidan zuzena iruditu; eta hara zer diren gauzak: nahiago izan nuen une hartan euskaraz ez zekièn doña Primi bat, segundo milaren batean aho korapilo haiek guztiak bereganatuko zituena baino, ikasi gabe bereganatu ere; euskararen defendatzaile sutsua nintzen,
|
baina
aski izan nuen irudikatzea zer tonto aurpegi jarriko zitzaidan, baldin eta Primi bat batean adizki luze ahoskaezin haietako batekin aterako balitzait, erraien eta beste barruki guztien errebolta eta iraulaldia sentitzeko; pertsonak bere harrotasuna behar baitu, eta nik neurea nuen... eta ez nuen ni inork tontotzat hartzerik nahi.
|
2011
|
|
Azken ondorioa ezkorra da, dudarik gabe.
|
Baina
aski aberatsa, bere matiz eta ñabarduretan. diglosiaren purgatorioa gaitzesten den posizio espresutik abiatuz lehenengo aldia da hori, gure artean, konpartimentazio esparru batek, purgatorio izateaz gainera oasi izaera ere har dezakeela esaten dena. oso gogoan hartzeko ñabardura da hori: benetako eztabaida bati atea zabaltzen dion leihoa.
|
|
Politikan ere, euskaldunok badirudi arriskutsuak garela Espainiarentzat, oso kontzientziatuak, politizatuak, konprometituak?
|
baina
aski da hauteskunde oro gure alderdien artean sortzen diren tirabirak ikustea, banaketaren grina, traizioak, hitzarmen desnaturalizatuak eta fragmentazio tristea, konturatzeko zein ikusmira laburrez egina dagoen gure antolakuntza politikoa, hain laburra non Espainiak mugatzat jarri dizkigun lau horma ziztrinen artean geratzen baikara itsu eta, tristeena, pozik. Kanpo itxurak barne izaerari gaina hartzen dion gizarte batean bizi gara, eta hau oso arriskutsua da gurea bezalako herrientzat, kanpo itxurari zutik eutsiko dion egitura politiko propio eta eraginkorrik gabe, barne izaeraren dependentzia totala daukagulako gure nortasuna defendatzeko, finkatzeko eta garatzeko.
|
|
–Aukera ederra litzateke erretzeari uzteko.
|
Baina
aski da nire amets ergelaz. Zer eginen zenuke zuk?
|
|
" Azpian" (xia) egiten dute, eta (wu) dira" izakiak" txineraz, baina zer gordetzen du (wan) horrek? Ez ditu hiru trazu besterik,
|
baina
aski dira, hala ere," hamar mila" gauza laburbiltzeko. Idazkera erraztu aurretik, alabaina, (Taiwanen karaktere zaharrekin moldatzen dira oraindik), ondoko ikurra erabiltzen zuten:
|
2012
|
|
Bazela beste sustrai mota bat ere, oso urtsua,
|
baina
aski bakana eta zaila aurkitzeko, yahooek irrika handiz bilatu eta oso gogotsu xurgatzen zutena; eta guretzat ardoak zuen eragin berbera zuela sustrai hark haientzat. Haren eraginez, batzuetan elkar besarkatu, eta beste batzuetan elkar larrutzen zutela; uluka eta irribarreka, berriketan eta zabuka ibiltzen zirela, eta gero loak hartzen zituela lokatzetan.
|
|
Adibidea luzea da,
|
baina
aski argigarria adierazi nahi duguna adierazteko. Sail honetan, bada, akatsak, hitzen forma desegokiak, bibliografiazko erreferentziak, etab. sartuko ditugu; azken batean, metahizkuntzazko oharrak.
|
|
|
Baina
aski da, utz dezagun gogoeta hemen. Ez da nire asmoa izan Gandhi osoa esplikatzea.
|
|
Sampedro ez da azaltzen merkatuaren kontra, ez da eta hain inozoa,
|
baina
aski ongi bereizten ditu merkatu ekonomia eta merkatu gizartea. Bera ez dago merkatuaren kontra, giza bizitza merkaturatzearen aurka baizik.
|
|
Dena eman dut haren alde, baita nire logelako giltza ere.
|
Baina
aski, kito! Aditu didazu?
|
|
Gogoa beste nunbait zuten bi beretterek eta apezaren sotana beltzak hainbat urtetako egun guzietako mugimendu errepikatuak egin higaduraren dirdira faltsuak hor, barne ilunaren jendeen aintzineko ikusgarri... Argi baso ahulek egunaren iluna doi doia ordaintzen,
|
baina
aski, jendeak gogoz bazazkien otoitzen betiereko errepikentzat, aldareko liburua lili bakarren apaindurarekin argitua zela.
|
|
Azkenik, ezpata eder bat sortu nuen guziz geroari bortiztasun erakasle.
|
Bainan
aski bortizkeriatik, hauts ditzagun ezpata guziak. Enea ere?
|
|
Argentinan, armadak Malvinetan jasandako hutsegite lotsagarriak eman zuen abiapuntua; Paraguayn, berriz, armadak berak abiatu zuen prozesua; Uruguayn, Brasilen eta Txilen, era desberdinez, negoziazioek eta paktuek izan dute lehentasuna (12) Erran gabe doa, sailkapen guztiek izanen dituzte hutsak eta salbuespenak.
|
Baina
aski esanguratsu gertatuko zaizkigu denak. Eman dezadan sailkapen bat.
|
2013
|
|
Ezkerreko alderdi nagusiek jada gaitzetsi dute Erdoganen jokabidea. «Erreforma demokratikoez ari dira,
|
baina
aski jakina da neurriok ez dituztela kurduen oinarrizko eskaerak aseko», salatu du ESP Zapalduen Alderdi Sozialistako eledun Figen Yuksekdagek. Horren ordez, Istanbulgo Gezi parkeko errepresioa jarri du Ankararen jokabidearen adibidetzat:
|
|
Aita hil zenean ere aitzakia txar bat jarri zuen tarteko hiletara ez azaltzeko. Igor bera kontziente da aitzakia merkeegia eta txarregia izan zela Internetik gabe zegoela etxean eta hegazkineko txartelak sarean soilik saltzen zituztela,
|
baina
aski izan zen Triestera ez itzultzeko. Zertara, eta hileta batera, gainera.
|
|
Le Petit Parisien, Le Petit Journal, Le Matin eta Le Journal egunkariak ziren lau egunkari salduen horiek. Le Petit Journal en hastapena Dreyfus aferaren erdian agertu zuen jarrera antisemitak markatu zuen,
|
baina
aski laster hartu zuen jarrera neutroa. Eskuin muturrean kokatzen ziren, aldiz, La Libre Parole, Edouard Drumont politikari antisemitak 1891n sortu zuena, L. Autorité 1885ean sortu zen egunkari bonapartista, La Croix eta L. Action Française.
|
|
Afrikarrek gerlarako zuten motibazioa goraipatu zuen,
|
baina
aski ohargarria da afrikar haren frantses azentu bereziaren kontatzeko modu arina, ia trufakorra; are gehiago sudurra ganibetarekin moztearen ideiarekin afrikarrez ematen ari zen salbai irudia. Jarrera kolonialista edo arrazakeria kutsua ageri zen kontatzeko modu horretan.
|
|
Hemen ez da holakorik, boz saminegia baitu herioak, eta gutartean baitabila bethi. Holakoetan, orok badute beren erlisionea, orok beren sinhestea, ez orok argi eta iraupen berarekin,
|
bainan
aski barna, memento lazgarri batean arimaren itzultzeko. Erlisionearen beharra sendi dute bertzalde hirriskutik urruntzen diren egunetan, gogo bihotzak ilhun eta pisu daudelarik:
|
|
Arnaud Pochelou hemezortzi urtez ibili zen astekariaren kudeatzen, gerente gisa, 1887tik 1905 arte. Aiherran sortu zen,
|
baina
aski laster joan zen Donibane Lohizunera bizitzera. Istripuz, zango motz bilakatua zen, baina ez omen zen geldirik egoten zen horietarikoa.
|
|
Baina beste batzuk azaltzeko, zehaztu behar da idazten zuten horiek gizarteko eragileak zirela, eta eskutan zuten euskarria beren ideologia eta balioen zabaltzeko erabiltzen zutela. Idazten zuten guztiak ez ziren elizgizonak,
|
baina
aski laster, astekaria apaizen esku gelditu zen. Bernadette Bordakzehaztu bezala, garai hartan ez zen euskaraz idazteko gaitasuna zuen pertsonalitate laiko anitz Ipar Euskal Herrian, eta horregatik ere gelditu zen apaizen esku. apaizak ez ziren, berez, politikariak, baina informatze soilaz urrunago, Elizaren mezua edo erlijio giristinoarena zabaltzea zuten kezka nagusi.
|
|
agresibitatea eta larderia beharrean, pertsonen manipulazioa, engainua, makurkeria eta xantaia emozionala. Bere ama eta lehengusinaren aldean Joana guztiz desberdin aurkezten zaigu, beraz, eta behin baino gehiagotan egileak paralelismo garbiak,
|
baina
aski diskretoak, trazatzen ditu garai bereko beste erregina protestante batekin: Ingalaterrako Elisabet II.a, zeinekin hainbat gutun trukatu baitzituen.
|
|
Ametsaren bulkadak sortu duen energia oparoa izan da. Egindako ahaleginak eta lorpenak zerrendatzen hasteak luze jo dezake,
|
baina
aski dugu iragan hurbilera begiratu garbi xamarrarekin begiratzea bidea balioesteko. Pertsonen esparru intimoan, herri ekimenean nahiz erakunde ekimenean, ahalegin miresgarri eta emaitza aipagarrien mapa ikustekoa da.
|
2014
|
|
Espainiako Estatuari preso politikoen aferan pausuak eman ditzala eskatzen zaio eta Alemaniako Berdeen kide den Klaudia Rothek ere sinatu du. Adierazpen horiek ez dira oso ezagunak,
|
baina
aski garrantzitsuak Estatuari presio egiteko.
|
|
Ezin zen ezer esan, ordea, automatikoki nafar gaiztoa izatera pasatu nahi ezean. Zorra gero eta handiagoa zen,
|
baina
aski zen telefono dei bat CANek mugarik gabea zirudien kreditua emateko. Eta horrela, 60 milioi euroko zorra pilatu arte.
|
|
Kalea estutu zen saltokiak hasten ziren lekuan, eta kolore biziekin jantzitako neskak agertu ziren bat batean, guztiak ederrak; sekula halako neska ederrik ikusi gabea zela pentsatu zuen. Gizonak ere baziren,
|
baina
aski ergelak ziruditen denek, bera bezala ispiluaren aurrean, eta atso itsusiak zeuden, eta, segidan, baziren, baita ere, aurpegi arrunt eta desatseginak nesken artean; baina, oro har, aski maitagarriak ziren, kolore askotan jantziak, sei eta hogeita hamar urte bitartekoak, planik edo gatazkarik ez haien aurpegietan, eten gozo bat besterik ez, erakargarri eta bare. Minutu batez bizitza izugarri maitatu zuen, eta sentitu zuen ez ziola inondik ere uko egin nahi.
|
|
Hator gurekin hona, eta lagundu botila amaitzen. Nik uste ez dela askorik geratzen,
|
baina
aski izanen duk erronda baterako.
|
|
Tazitoren bertute germaniarren gurtzaz, zuri eta horail izatearen harrotasunaz (USAn batik bat). Fenomeno ideologiko kulturala da nagusiki, orientazio politiko bat adierazten duena,
|
baina
aski dferentziatua berriro: germanismo arrazista, pangermanismo kulturala (latinismoari kontrajarria), berau ere irudi ezberdinetakoa, eskandinabismoa, etab. Garaituaren germanismoa dago (Fichte, E. M. Arndt), animoak bilatzen dituena; eta garailearen germanismoa, bere goratasunaz jabetua, besteen destainazkoa.
|
|
Itsusia. Bai, itsusi samarra zen;
|
baina
aski gizon baldin bazinen, aitortu behar zenuen zeure baitan bazegoela erantzun baten arrasto ñimiño bat zarata haren egiatasun izugarriaren aurrean, susmo ilun bat, bazegoela zarata hartan esanahi bat, zuk, lehen aldietako gauetik hain urrun zeundenak, ulertzeko modukoa.
|
|
|
baina
aski gutxi gerora lortu zuen maila poetikorako. Batxilergoa jesuitekin
|