|
2001
|
|
|
|
Baina
Platon ez zen besoak gurutzatuta geratu. Zorigaiztokotzat duen egoera honen aurrean bere asmoa ordena sozial berri bat ezartzea da.
|
|
|
|
Baina
Platonena ez da rapsoda bati egindako kritika soila; aitzitik, Platonen kritika honen oinarrian jada mendebaldeko kulturaren ondare bilakatu diren irizpideak aurkitzen baitira: esanahi eta adierazlearen arteko ezberdintasuna, esanahiaren lehentasuna adierazlearekiko, eta esanahia egiaren eremuan neurtzea.
|
|
|
Esanahia, egia eta faltsukeriaren eremua da batez ere: adibidez, nik mahai eta apaintze mahai baten arteko ezberdintasuna uler dezaket,
|
baina
Platonen aburuz ezberdintasun hau ezin daiteke uler ez baditugu kontuan hartzen objektu hauei buruzko enuntziatuak egiazko edo faltsu bihurtzen dituzten egoerak. Era honetan, esanahiak eta egiak guztiz bat egiten dute.
|
|
|
|
Baina
Platonek antropologia eta politika bat garatzearekin batera pertsonaren irudi arkaiko honen bertsio filosofiko bat landu zuen. Zail litzateke politika eta antropologia horiek bereiztea; eta honexegatik bietako edozein har dezakegu gure analisiaren abiapuntu gisa, bietako inor ez baita bestearentzako baldintza, eta bata abiapuntutzat hartuz ezinbestean bestearengana ailegatuko gara.
|
|
|
Honela, elementu hauen arteko ezberdintasunen azpian bada elementu horietako batzuk beste elementu bihurtzea ahalbidetzen duen substratu komun bat. Prozesu honen kimika biziki landu gabea izan daiteke (grekoek ez zuten bestelakorik ezagutzen),
|
baina
Platon itxurazkoaren atzean dagoen substratuaren bila dabil. Eta mugatze elementuak hasierako materiaren desberdintze ezintasun hori lantzen du (esfera edo gereziondo baten enborraren borobiltasuna sortarazteko, esaterako).
|
|
2003
|
|
|
|
Baina
Platonen filosofia ezin da sistema batean laburbildu, oso zabal eta mugikorra baita, eta neurri batean gutxienez elkarrizketa bakoitzak balio propioa baitauka. Horietan teoria eraginkor eta ezengonkor bat agertzen zaigu beti, irakaskuntza organiko batean finkatu gabea.
|
|
2004
|
|
|
Hain zuzen hitzaren teknika boterearen tresnagisa erabiltzen zutelako haiek, ez egiaren tresna gisa.
|
Baina
Platonen iritzia bestelakoa zen, alegia, hitzaren helburua Egia dela. Garai horretako elkarrizketak ondoko zemenda honetandaudenak dira:
|
|
|
Platonen diskurtsoa hedatu baino lehen, onartua zen gizarte greziarrean czagutzatekniko eta moralean autoritate poetak zirela.
|
Baina
Platonen aburuz, auzi moralen, teknikari, bakarra ftlosofoa da, berak soilik baitu gaitasuna horiei buruzko czagutza sortzeko; eta, jakina, beste auzi tekniko bakoitzak ere baditu bere espezialistak.
|
|
2006
|
|
|
Ideia hauetan Kojevek Er en mitoa ikusten du, Politeia ren amaiera.
|
Baina
Platonenean egia (ideien elkarrekikotasun ulergarria) eternitateari (ongiari) lotzen zitzaion bitartean, Kantenean denborari zaio lotuko. Eta desberdintasun honen kariaz, Kanten" hautu librea" ez da, Platonenean bezala, gizakia denboratik at denaren, edo izan denaren, arabera, baizik denboraren barnean denaren, edo izango denaren, argitara.
|
|
2009
|
|
|
Metafisikaren emergentziaren kokagunea demagogia atenastarra izan zen, Sokratesen herra plebetarra, hilezkortasunean zuen sinismena.
|
Baina
Platonek eskura zuen filosofia sokratiko horretaz jabetzea, beraren aurka itzularazteko modua bazuen eta ahal zuen —eta behin baino gehiagotan, dudarik gabe, saiatu zen horretan— Bere porrota filosofia horri oinarriak ematea izan zen. XIX. mendeko auzia, historialarien aszetismo herrikoiarekin Platonek Sokratesekin egin zuena ez egitea da.
|
|
|
Giza arimak sakontasuna lortu baitu iraultza horri esker; espiritualizatu egin da, animalien gainetik jarri da; artea, kultura eta historia sortu dira" iraultza" horri esker.
|
Baina
Platon eta kristautasunaz geroztiko historia guztia dekadentziaren historia izan da.100 Nietzschek balioen transbalorazioa egitera gonbidatzen gaitu gu, gizaki dekadente hori gainditzeko. Orduan, gizakiaren hasierako egoera horretara bueltatzera gonbidatzen ote gaitu?
|
|
2010
|
|
|
eta Alemanian ere halatsu gertatuko zen espartakistak garaile izan balira, nik hala uste, mintzatuko natzaizu horretaz gero?, horixe gertatzen baita iraultza iraultzailearen Ideia, maiuskulaz!? bihurtzen denean, errealitatearen izenean, iraultzaileek Platon hil eta ehorzten dute,
|
baina
Platon beti pizten da nonbaitetik, bakterio infekzioso bat balitz bezala, guztia kutsatzen duena, baita iraultza bera ere?, behin Ideala finkatuta. Ideal gehienak dira ametsaren baitako?, Idealak guztia merezi baitu, baita etsai politikoa hankapean hartzea eta hura akabatzea ere. Abangoardiak herria gidatzen du, jakina?
|
|
|
Eta, hala ere, Damaso, badakit eta badakizu bere burua iraultzailetzat duen edonork zer erantzungo ligukeen: ...hemendik gutxira, ikusiko duzu, Trotski baztertu ondoren beste batzuk ere baztertu baititu... eta Alemanian ere halatsu gertatuko zen espartakistak garaile izan balira, nik hala uste —mintzatuko natzaizu horretaz gero—, horixe gertatzen baita iraultza iraultzailearen Ideia —maiuskulaz! — bihurtzen denean —errealitatearen izenean, iraultzaileek Platon hil eta ehorzten dute,
|
baina
Platon beti pizten da nonbaitetik, bakterio infekzioso bat balitz bezala, guztia kutsatzen duena, baita iraultza bera ere—, behin Ideala finkatuta —Ideal gehienak dira ametsaren baitako—, Idealak guztia merezi baitu, baita etsai politikoa hankapean hartzea eta hura akabatzea ere. Abangoardiak herria gidatzen du, jakina... hiltegira gidatzen du, ordea, edo herria hiltzeko, Errusian bezala, edo herriarekin batera hila izateko, Alemanian bezala, Alemanian ere ezker muturrak eraman baitzuen 1919an herria hondamendira... nahiz eta orain ez gauden askoz hobeto —gizakion historia etengabe errepikatzen den zirkulu bat da, zirkunferentzia batek inguratua, non mutur bat eta bestea bat diren—, Hitler eta ideologia nazia gero eta boteretsuagoak ikusten baititut:
|
|
2011
|
|
|
–
|
Baina
Platon faxista hutsa zen: poetak bota zituen bere Errepublikatik!
|
|
2012
|
|
|
Horregatik ezin izan daiteke cosmos material honetakoa. Eta beste salto bat eginez goazke Platonen forma inmutableen cosmosera,
|
baina
Platonen maisu Socratesek metodo induktiboaz definizio unibertsala bilatzen zuen termino etikoez, eta baita objektu materialez, eta definizio bat, suposatzen badugu unibertsala dela orduan inmutablea da (estudiatutako objektuaren esentziaren berri ematen du), eta guk soilik holaxe, objektu material baten inmutabletasuna suposatuz (errepikatzen dut: suposatuz) teoriak eta zientzia, oro har, egin ditzakegu.
|
|
|
10 Nik ikuspegi materialistagoa hartzen dut,
|
baina
Platonen larregiko heracliteismoa alde bat uzten dut, zeren cosmos material hau ez baita isuri etengabe bat, eta horregatik ez dut ondorioztatzen ininteligiblea dela erremedio barik. Nik aristotelismoaren kausa formala honela ulertzen dut:
|
|
2014
|
|
|
Mugimenduaren lau kausen teoria hor dugu, ezagutzaren teoriarik osoena, mende askotarako.
|
Baina
Platonen intuizioan oinarritzen da, eta intuizioa ez da demostrazioa, eta nik nahi dudanerako ez du balio. Nonbait han kosmos hau formala da, eta formen eta fenomenoen estudioak kosmos honen definizio gero eta zehatzagoa ematen digu.
|
|
2020
|
|
|
Pla Ton An. Pla Ton han, edo hemen.
|
Baina
Platon daukak izenean txertaturik.
|
|
|
|
Baina
Platonek duela milaka urte iragarri zuen demokraziak beti autokrazian amaitzen direla.
|
|
2021
|
|
|
Bigarren fase batean telezabor erako lehiaketa baten parodiaren lekuko izan gara, eta haren ostean etorri diren txinatar itzalen proiekzioak aurkikuntza esanguratsua izan dira ustezko errealitatearen engainua irudikatzeko. Argi zuriz apaindutako eskaileratik ordura arte DJa zena harpetik benetako mundurantz abiatu denean, amaiera polita eta desiragarria iragarri dugu guztiok,
|
baina
Platonen alegorian kanpotik datorrenak eta egia dakarrenak onespen txarra edukiko du itsutasunera ohituta daudenengandik, eta, horrela izanik, telebista huts bateko oskolari begira aurkitu dute zoriontasuna lurpeko biztanle kamuts haiek.
|