|
2023
|
|
|
Orokorrean oso balorazio onak jaso ditugu. Badakigu ez duela oinarri" zientifikorik", baina euskararen erabileraren norberaren pertzepzioari buruzko galderetan aipagarria da, nahiz eta iritzi subjektiboa jaso, denek edo gehienek
|
adierazi
dutelako KILIKA saioak bukatuta euskaraz gehiago aritu direla. Honek motibazioan eragiten du gure ustez, badakitelako, izena ematerakoan, KILIKA programaren helburua euskararen erabileran eragitea dela.
|
|
|
Erantzun bat izan ezik, gehien gehienak oso ongi egon direla
|
adierazi
digute.
|
|
|
Ekintzan parte hartzea euskararen erabileraren adierazlea da, gehienek(% 94) dezente eta asko parte hartzen dutela
|
adierazi
digute.
|
|
|
Muga jartzen diegu sakelako telefonoaren erabilerari, jarrera matxistei, eta zergatik ez erdararen erabilerari? Ikasleek aukera dezakete beste eredu batean izena ematea –ez dago haien esku, gurasoenean baizik, badakit–, baina ulertu behar dute gurean egoteak dakarren inplikazioa, gure identitatearen funtsa euskara dela argi
|
adierazi
behar diegu, hitzez eta ekintzaz, hala dela, eta ez dugula onartuko horren kontra doan jarrerarik. Ez dugula onartuko hori abstraktuan uzten dut, tokian tokiko erabakiak, proposamenak eta abar hartu direlako, bistan dena, baina hemen argi utzi nahiko nuke euskararen erabilerak (edo erabileraren auziak) helburu estrategikoa izan behar duela ikastetxe guztietan.
|
|
|
Gainera, askotan oharkabean pasatzen zaigun kontu bat ere badago, eta honakoa da: mugak aukera ere
|
adierazten
duela. Erdara mugatzea euskara hobeki ikasteko aukera edukitzea da, eta euskara hobeki jakinda, erabilera ere errazagoa izango zaie.
|
|
|
Ahozkotasunaz ari garelarik poetikotasuna esaten dugun aldiro, poesia aipatze hutsak atzerakoa eragiten die gurasoei edo irakaskuntzako hainbat profesionali. Pentsatzen dutena
|
adieraziko
balute, seguru asko esango lukete ez direla poetak, ez dakitela gauza handirik literaturaz, irakasle soilak direla berak, ez besterik. Poesia aipatze hutsak zailtasuna iradoki dezake, hizkuntzaren goien gradua, bikaintasun estetikoa, aparteko mundu batera garamatzan arte delikatu bat.
|
|
|
Populazioaren gehiengoa erdaldun hutsa izanik ere, euskaldunen kopurua gero eta handiagoa dela, ez hain nabarmenki, halere,
|
adierazten
digute inkestek; baina, aldi berean, euskaldun askorengan erdarak gero eta toki handiagoa hartzen duela ahozko harreman formaletan zein informaletan. Euskaldunen kopurua hazten ari da neurri handi batean helduen euskalduntzeari eta, bereziki, haurren irakaskuntzari esker, eta, horregatik, adin tarte gazteenak dira euskaldunenak ehunekotan.
|
|
|
Aditu eta arituen iritziak eta gogoetak jaso dira, oso ikuspegi eta abiapuntu diferenteetatik eginak. Aditu gisa egin nahi edo egiten ari diren proposamenen eta proiektuen berri eman digutenak; euskararen normalizazioan ahozko jardunak duen garrantziaz gogoeta egin dutenak; irakaskuntzan nola heltzen dioten arlo honi eta zer planteamendu egiten duten
|
adierazi
digutenak. Baita eskolaz kanpo zer ekimen eramaten diren aurrera azaldu digutenak ere, hain zuzen ere, ikastola eta eskoletan euskaldundu diren haurrek eta gazteek euskarazko sarea izan dezaten.
|
|
|
Horiengandik bereizteko ahalegina gazteen eginbeharren lehentasunetan dago. (...) Desberdintzea bezain garrantzitsua da, ordea," nor garen"
|
adieraztea
, identifikazioa, alegia. Gazteak bere burua bere egoera berean dauden beste batzuekin identifikatzen du.
|
|
|
Hizkuntza gaitasuna falta denean erabilera ezin da gauzatu. Nahiz eta hitz egiteko nahia edo gogoa
|
adierazi
, lotsa edo segurtasun faltak eraginda, ez dutela erabiltzen aitortzen dute. Hizkuntzan duten maila ez nahikoa gatazka iturri da eta sarritan hizkuntza antsietatea sentitzen dute.
|
|
|
Anbibalentziarik
|
adierazten
ez duten ikasleak badaude, barne gatazkatik kanpo agertzen direnak. Horien kasuan atxikimendua eta ezagutza maila orekatuta agertzen dira.
|
|
|
gurean, hizkuntza gutxitua da irakaskuntzarako hizkuntza nagusia. ereduan dihardu ikasleen gehiengoak, baina azken urteetako emaitzek euskarazko komunikazio gaitasunean zailtasun nabarmenak dituztela
|
adierazi
dute. Gure irakas hizkuntza minorizatutako edo gutxitutako hizkuntza dela kontuan hartzen badugu, egunerokoan dugun jarduteko moduaren gaineko hausnarketa egin beharrean gaude.
|
|
|
Hortaz, edozein sekuentzia didaktiko prestatzerakoan, irakasleak erremediorik gabe begiratu dio ebaluazioari bere osotasunean. Egoera hori abiapuntu duela, unitatea hasteaz batera ahalik eta xeheen
|
adierazi
ditu erdietsi beharreko helburuak eta haien lorpen maila zehaztuko duten adierazleak.
|
|
|
Oraindik ere gizarte esparru guztietara normaltasunez zabaldu ez den hizkuntza da, eta zenbait praktika komunitatetan ezagutza eraikitzeko eta partekatzeko behar besteko eraginkortasunez eta zehaztasunez erabiltzen ez dena. Ildo horretatik, Xabier Aizpuruak14 ere argi
|
adierazi
du, DBHko ikasleek gabeziak dituztela euren testuingurua soziolinguistikako ezagutzen bidez interpretatzeko. Hortaz, gizartean euskarak duen presentzia eta pertzepzioa aintzat hartuta lan egitea dagokigu euskal hezkuntza sisteman lanean dihardugunoi.
|
|
|
Artikulu honetan jorratutako ikuspegiak irakaslearen egiteko moduetan aldaketak dakartzala
|
adierazi
dugu. Hizkuntzetako irakasleek eta gainerako diziplinetako irakasleek gizartean ohikoak diren praktika komunitateetako egiteko moduak kontuan hartuta eta elkarlanean arituz jokatu behar dugu gure eguneroko jarduna planifikatzeko garaian.
|
|
|
Adibidez, euskaraz eroso aritzeko, pertsonen arteko oinarrizko komunikazio trebetasunetan (PAOKT) ikasleen irteera profilak B2 edo hortik gorakoa izan lukeela esatea ez da astakeria, trebetasun horretan B2 C1 mailak adin horretako ikasleen arteko komunikazio beharrak ase behar dituelako: hizkuntzaren adierazkortasuna, ñabardurak egiteko gaitasuna, jarioa, ironia
|
adierazteko
gaitasuna, barre eragiteko gaitasuna, modalizazioa egitekoa, hitz jokoak sortzeko gaitasuna, arintasuna7.
|
|
|
" Hizkuntza komunikaziorako konpetentziaren funtsa interakzioa da —ahozkoa, idatzizkoa, zeinatua eta multimodala—, koherentziaz eta egokitasunaz eginda, hainbat esparru eta testuingurutan eta hainbat asmo komunikatiboarekin aritzeko. (.....)" 9 Ahozkoaren gaitasunaren deskriptoreen artean nabarmentzekoak dira ahozko testuak argitasunez eta erregistro egokia erabilita sortzea, eta sentimenduak
|
adierazteko
gai izatea, lotura pertsonalak ezartzeko.
|
|
|
Helburuari dagokionez, ikasleen irteera profilaren zehaztapena behar da. Metodologiari erreparatzen badiogu, ikasleak hizketan paratzen dituen metodoak behar ditugu eta hizketan irakasteko baliabide didaktikoak, eta, ebaluazioari dagokionez, ikasleen eskola ibilbidean ahozko komunikazio gaitasunaren zein mugarri paratuko ditugun
|
adieraztea
.
|
|
|
13 Hizkuntzaren didaktikan jarduera solte horiek zentzua eta esanahia hartzen dute horien lanketa eta eragina ahozko gaitasunean neurtu eta
|
adierazten
denean. Horien markoa eta estalpea ahozkoa lantzeko sekuentzia didaktikoak dira. didaktikoak baino laburragoak dira, eta zenbait baliabide zehatz irakasteko eta lantzeko erabil daitezke.
|
|
|
Zorion agur baten egitura: Desioak
|
adieraztea
: gustatuko hasierako agurra, sarrera, litzaidake, poz handia emango muina eta bukaerako agurra. lidake...
|
|
|
Elkarreraginerako eta talde lanerako behar dituzten hizkuntza baliabideak: • Iritzia
|
adierazteko
eta argudiatzeko hizkuntza baliabideak (arrazoiak emateko): ustea edo iritzia azaltzeko eta arrazoitzeko egiturak ikusi eta erabili dituzte:
|
|
|
• Iritzien gaineko adostasuna eta desadostasuna
|
adierazteko
baliabideak: ados nago, nik ez dut uste horrela denik, konforme...
|
|
|
• Iritzia
|
adierazteko
eta argudiatzeko hizkuntza baliabideak (arrazoiak emateko): ustea edo iritzia azaltzeko eta arrazoitzeko egiturak ikusi eta erabili dituzte:
|
|
|
• Iritzien gaineko adostasuna eta desadostasuna
|
adierazteko
baliabideak: ados nago, nik ez dut uste horrela denik, konforme...
|
|
|
txikitxiki txikia, alfer alferra... Esajerazioak
|
adierazteko
baliabideak.
|
|
|
Horrek esan nahi du ebaluazioak neurrikoa izan behar duela eta, ahal dela, progresio bat erakutsi behar duela. Ikaslearen ebaluazioan, lehenengo ongi egindakoak
|
adieraziko
dira eta hobetu beharrekoak ondoren, ongi egindakotik abiatzeak ikasleen motibazioan eragiten baitu.
|
|
|
Era berean, hizkuntza da pentsamendua egituratzeko eta errealitatea barneratzeko bitarteko nagusia. Kontzeptuak, edukiak, hizkuntzaren bidez barneratzen dira, eta hitzezko ekoizpenen bidez
|
adierazten
edota partekatzen ditugu. Hizkuntzaren bitartekotza baliatuz eraikitzen ditugu, finean, ezagutzak elkarreraginean, eta hizkuntzaren medioz garatzen dugu ezagutza eraikitzeko eta partekatzeko adimen kolektiboa.
|
|
|
Tantak, 34 (1): 7 (https://doi.org/10.1387/ tantak.22803). hizkera akademiko horretan jasotako ezagutzak ohiko hizkerara ekartzeko, eta, elkarrekintzan norberaren aurretiko ezagutzekin uztartu eta esanahiak eraiki ondoren, berriz ere eskolako jardunak eskatzen duen hizkera akademikoan
|
adierazteko
gaitasuna lantzeko.
|
|
|
diren testu antolatzaile ideiak ordenatu, iritzia edo esapideak: alde batetik, eman, ideia berriak
|
adierazi
, bestetik..., eta gainera..., honez kontrako arrazoiak eman eta gain, egia esan, nire ustez, nik ondorioak adierazi. uste dut, nire iritziz, baina, dena
|
|
|
diren testu antolatzaile ideiak ordenatu, iritzia edo esapideak: alde batetik, eman, ideia berriak adierazi, bestetik..., eta gainera..., honez kontrako arrazoiak eman eta gain, egia esan, nire ustez, nik ondorioak
|
adierazi
. uste dut, nire iritziz, baina, dena
|