|
2023
|
|
|
Halaber, ekoizpen inguruabarrengatiko lan kontratua baliatu ahal izango da, kontratu modalitate horren objektua aztertzean esandakoaren arabera, kontraten, azpikontraten edo administrazio emakiden esparruko
|
lanak
ez direnean biltzen enpresaren ohiko jarduerara.
|
|
|
(a)
|
Lanera
ez joatea eta lanera garaiz ez heltzea behin eta berriro eta justifikatu gabe.
|
|
|
Justifikatu gabeko lan absentziarik ohikoenen artean honakoak nabarmen daitezke kaleratze arrazoi gisa: behin aldi baterako ezgaitasunaren ondoriozko altako partea izanda, berriro
|
lanean
ez hastea [1986ko urriaren 15eko (1986/ 6435 EDJ) AGE, 4 Salakoa]; langileak alde bakarrez hartutako erabakiaren ondoriozko absentziak oporrak hasteko dataren aurretik [1990eko otsailaren 15eko (1990/ 1562 EDJ) AGE, 4 Salakoa]; langilearen alde bakarreko erabakia borondatezko eszedentzia hartzeko [1990eko uztailaren 5eko (1990/ 7265 EDJ) AGE, 4 Salakoa].
|
|
|
16 Maria Luisak Vitoria Gasteizko jatetxe batean lan egiten du sukaldari gisa, lanaldi osoan. Eta azken aldi honetan pentsatzen ari da enpresaburuarekin hitz egitea, komentatzeko bere asmoa dela astean 3 orduz
|
lanera
ez joatea, ingelesa ikasi ahal izateko. Zer planteatu diezaioke enpresaburuari?
|
|
|
Egin eginean ere, jurisprudentziarekin bat etorriz, legeak ezarritako muga, egunean 9 lanordutik gora
|
lan
ez egitekoa, edo hitzarmen kolektiboak ezarritakoa, gaindituz egiten diren orduak aparteko orduak dira [ikusi 1992ko abenduaren 22ko (40/ 1992 db. errek. zk.) AGE, 4 Salakoa eta 2000ko irailaren 18ko (1696/ 1999 db. errek. zk.) AGE, 4 Salakoa].
|
|
|
Manu hori aplikatu behar da, enpresak dioenean lanik ezin duela eman, lanaldia betetzeko behar adina
|
lan
ez izateagatik [ikusi 2000ko abenduaren 22ko (1438/ 2000 errek. zk.) AGE, 4 Salakoa; edo grebalari ez diren langileek lan egin nahi eta ezin dutenean, salbu eta enpresaburuak LELTBren 45 artikuluko etete arrazoietakoren bat gauzatzen duenean [ikusi 1995eko ekainaren 20ko (2440/ 1994 db. errek. zk.) AGE, 4 Salakoa].
|
|
|
|
Lanera
ez joate gisa hartzen da lanpostura ez joatea lanaldi osoan. Eta lanera garaiz ez heltze gisa hartzen da lanpostura atzerapenarekin iristea edo lanpostutik egin beharreko orduak baino lehenago irtetea.
|
|
|
Lanaldi erdia bete gabe uztea
|
lanera
ez joate partzial moduan ulertu behar da.
|
|
|
Nolanahi ere,
|
lanera
ez joatea edo lanera garaiz ez heltzea aintzat har dadin, funtsezkoa da jokabide hori behin eta berriro errepikatzea. Are gehiago, kontuan hartu behar da lanera ez joateagatik eta lanera garaiz ez heltzeagatik behin eta berriro egindako falta justifikatu gabeak diziplinako kaleratzearen arrazoi direla (infra 7 gaia, 3.3.1).
|
|
|
Nolanahi ere, lanera ez joatea edo lanera garaiz ez heltzea aintzat har dadin, funtsezkoa da jokabide hori behin eta berriro errepikatzea. Are gehiago, kontuan hartu behar da
|
lanera
ez joateagatik eta lanera garaiz ez heltzeagatik behin eta berriro egindako falta justifikatu gabeak diziplinako kaleratzearen arrazoi direla (infra 7 gaia, 3.3.1).
|
|
|
(a) Gaixotasun arruntaren edo
|
lanekoa
ez den istripuaren kasuan, aldi baterako ezgaitasunaren ondoriozko prestazio aldia luzatzen da. Bada, prestazio aldia bajako bederatzigarren egunetik aurrera hasten da, eta enplegatzailearen konturakoak dira laugarren egunetik zortzigarrenerako prestazioak, bi egun horietakoak barne.
|
|
|
LELTBren 20.4 artikuluaren arabera" enpresaburuak egiaztatu ahal izango du, medikuek egindako azterketen bidez, langileak alegatu duen gaixotasunedo istripu egoera,
|
lanera
ez joateak justifikatzeko".
|
|
|
Hurrean ere, LELTBren 58.1 artikuluaren arabera"
|
laneko
ez betetzeak direla eta, enpresa zuzendaritzak langileak zehatu ahal izango ditu...".
|
|
|
Gizarte politikako arrazoiak zuzenbideko argudio filosofikoetan oinarritu ziren, eta halakoen artean nabarmendu behar da LANEren Filadelfiako Adierazpenak (1944) adierazitakoa: "
|
lana
ez da merkatu gaia".
|
|
|
Batzuetan, gehiegizko eskaintzarengatik, eta, beste batzuetan, ekoizpen sistema kapitalista lantzean lantzean astintzen duten krisien ondorioz fabrikak ixteagatik, soberan zegoen lan eskuak langabetuen kopurua gehitzen zuen, eta horrek segurtasunik eza eta ezegonkortasuna areagotzen zuen herritarren artean. Azkenik, igarri igarrian zegoen agureak bertan behera uzten zirela,
|
lanerako
ez zutelako balio eta, beraz, elbarritzat jotzen zirelako.
|