|
2000
|
|
|
1936an Txekian lehenengo Herriarteko Psikoanalisi Kongresua burutu zen.Perls ek aho agresibitateari buruzko
|
lana
aurkeztu zuen. Aho erresistentziak, izenburupean. Antza denez, Freud-ek ez zuen bere lanari buruz ezer esan, etahonegatik Perls atsekabeturik geratu zen.
|
|
2001
|
|
|
Eta eskoletan egindako
|
lana
aurkeztu ondoren, baloraziorako ordua helduzitzaigun. Esperientziaren ebaluazioa egiteko, fitxa bi sortu genituen, lehenengoaikaslearentzat eta bigarrena irakaslearentzat; eta erantzunak irakurrita, honakoondorio hauek atera ditugu:
|
|
|
Aipatutako
|
lanean
aurkezten den interpretazio proposamenak hilarrien ezaugarriak batu eta kronologikoki artikulatzen ditu, paradigmak sortuz:
|
|
2002
|
|
|
Informatika Fakultateko LSI Sailean (Lengoaia eta Sistema InformatikoakSaila) sortutako talde baten
|
lana
aurkeztu nahi da txosten honetan. Taldeak. Euskara++?
|
|
|
Informatika Fakultateko LSI Sailean (Lengoaia eta Sistema InformatikoakSaila) sortutako talde baten
|
lana
aurkeztu nahi da txosten honetan. Taldeak. Euskara++?
|
|
2003
|
|
|
Bileran hartutako beste erabaki batzuk honako hauek izan ziren: euskal ikasleen fitxategia egitea, UEUren berri izan zezaten; propagandari indar handiagoa ematea, aldizkarietan eta irratietan informazioa zabalduz edota afitxen bitartez; irakaskuntza hobetzen saitzea, ikerketa
|
lanak
aurkeztuz eta goi mailako irakaskuntza eskainiz; diru arazoak konpontzeko batzordea sortzea, ikasleentzako bekak eratzea; eta Oñatiko Ikastaroetako arduradunekin harremanetan jartzea, bi jardueren artean oinarrizko batasuna egon zedin. Aipatutako beste zereginen artean Euskal Herriko Unibertsitateen arteko koordinazioa bultzatzea izan zen bat; horretarako, tesinen katalogo bat antolatzea proposatu zen.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, biltzarrak interesgarriak ziren euskara eta euskal kulturaren gaineko ezagutzan sakontzeko ikerketak eta erabilera sustatzeko proposamen desberdinak plazaratu ziren. Guztira 11
|
lan
aurkeztu ziren, eta biltzar hiritarra izanik, abade eta eliztarren kopurua, Arantzazu edo Loiolan baino txikiagoa izan zen64.
|
|
|
Euskeran argitaratutako oharraren arabera, guztira 25
|
lan
aurkeztu ziren bi egunetan, baina gerora hainbat testu ez ziren kaleratu66 Buletinean 12 hizlariren lanak argitaratu ziren. Horretaz gainera, 10 hizlari ez ziren Arantzazura hurbildu eta haien lanak biltzarreko beste kideren batek irakurri zituen67 Hizlarietatik 11 abade edo fraide68 izan ziren, eta beraz, nabarmena da biltzarraren kokalekuak eliztarren parte hartzean izan zuen eragina.
|
|
|
Sariaren baldintzetan agertzen denez, lanak Euskara Batuan idatzita egon behar zuen. Aurkeztutako lanek gutxienez 100 orrialde izan behar zituzten, eta ezin zen itzulpen
|
lanik
aurkeztu. Sariaren zenbatekoa 1.000 dolarrekoa zen.
|
|
|
Euskaltzaindiaren Batzar agirien arabera, 1979an sariaren deialdia egin bazen ere, ez dirudi inork jaso zuenik (agian ez zen
|
lanik
aurkeztu). Beharbada, urte horretako deialdiaren oinarrietan honakoa zehazten zelako, lanak «tesina edo saio lana literatur alorrekoa»519 izan behar zuela (hau da, eremu zehatzegi bati buruzkoa).
|
|
|
Izan ere, Euskal Herriko unibertsitateetan, eta bereziki publikoan, goi mailako lan akademikoak prestatzen zituztenak gero eta gehiago baitziren. Urte guztietako datuak ez ditugun arren, badakigu 1986 urtean 10
|
lan
aurkeztu zirela, 1987an, berriz, 13, eta 1990ean saria desagertu zen urtean, 15 lan. Beraz, saria ez zen desagertu material faltagatik, bankuek horrela erabaki zutelako baizik.
|
|
|
Gai nagusiak lexikoa eta literatura izan ziren. Hizlarietako batzuek beren ikerketak aurkeztu zituzten48, eta beste batzuek, aldiz hizkuntzaren egoeraren gainekoak, hau da, corpus zein estatusari buruzkoak49 Oraingoan ez zen erdaraz
|
lanik
aurkeztu.
|
|
|
Bilbon guztira, 9
|
lan
aurkeztu ziren. Hala ere, bada detaile bat ihes ezin diguna egin, eta da, Arantzazun ez bezala, Bilbon hizlari gehienak laikoak izan zirela, Villasante eta Zabala izan ezik.
|
|
|
Sarrera hitzak herriko alkateak (Eguren) eta Euskaltzaindiko idazkariak (Irigoien) egin zituzten eta ondoren ponentzia nagusiak aurkeztu ziren. Biltzarrean izaera eta luzera desberdineko 14
|
lan
aurkeztu ziren. Testu guztiak Euskera buletinean argitaratu ziren, Lafitterena izan ezik.
|
|
|
Batzarrean Mogel edota Eibarrekin zerikusia zuten zenbait ikerkuntza lan irakurri zituzten53 Hizkuntzaren normalizazioarekin lotuta 6
|
lan
aurkeztu ziren, horietatik 3 hizkuntza batasunari buruzkoak: bi, Mogel eta hizkuntza batasunaren gainean54, eta bestea Yon Etxaiderena Euskaltzaindiari eskatzen ziona zenbait hizkuntza auziren gainean erabakiren bat hartzeko55 Beste hiru lanetatik, bi euskarazko hezkuntza aitzineratu beharrari buruzkoak izan ziren56, eta azkenean, euskararen zabalpenerako Bilbo alderako egitasmo bat aurkeztu zen57.
|
|
|
J. San Martinek (Juan Antonio Mogel eta Urkitza), L. Villasantek (Juan Antonio Mogel, berri jakingarri batzuk), S. Altubek (Eibartarrak eta euskara (hiztegi kontuak), J. Zubiaurrek (Mogel eta burdingintza eta Burdin langintzako itz batzuekLas flexiones verbales contenidas en Peru Abarka de Mogel), I. M. Etxaidek(), A. Arruek (Mogelez zeztxobaitJuan Antonio Mogel ta historia aurreko Espainia (sic) eta J. Gorostiagak(). Guztira 7 hizlarik, 8 ikerkuntza
|
lan
aurkeztu zituzten.
|
|
|
Etxebarriaren «Euskara Teknikoari buruzko eritzi batzu» lana (1975). Halaber egon ziren lan espezifikoagoak aurkeztu zituztenak ere, adibidez, Iñaki Azkunek «Teknologia mekanikoaren hastapenak»
|
lana
aurkeztu zuen, eta M. Haranburuk «Hypophysia» lanarekin lortu zuen titulua. Beraz, B mailako titulua lortu zutenek euskararen gaineko ezagutza zabala eta beraien gaia euskaraz emateko gaitasuna zuten.
|
|
|
Esate baterako Deustuko Unibertsitatean urteetan antolatutako Euskal Antropologiako euskal asteetan, euskara oso gutxi entzun zen, nahiz eta bertan euskaldun asko aritu423 Hala, 1970ekoan aurkeztutako 24 txostenetatik bat bera ere ez zen euskaraz izan, nahiz Jose Miguel Barandiaranek, Jose Luis Gotik, Alfonso Irigoienek eta beste euskaltzale batzuek berba egin zuten. Bigarren Euskal Antropologia astean berriz (1971 urtekoa), 38
|
lan
aurkeztu ziren, horietako bat euskaraz424, eta beste bi argitaratu ziren425 Hirugarren eta azken Euskal Antropologia jardunaldia 1973 urtean antolatu zen, eta 29 lan argitaratu ziren bi tomotan. Hala ere bakarra prestatu zen euskaraz, eta Antropologiari buruzkoa barik, lexikografikoa zen426.
|
|
2012
|
|
|
80ko hamarkadaren hasieran, frantziskotarren anaiartea utzita, Euskal HerrikoUnibertsitatean (EHU) hasi zen lanean irakasle. 1984an bere tesi
|
lana
aurkeztu zuen. Victor Gomez Pinen zuzendaritzapean?, Arrasateko (Gipuzkoa) mugimendukooperatibistako fundatzailea den Jose Maria Arizmendiarrieta apaizari buruz, hain zuzen. Haren proiektua gizakia eta gizartea batzeko proiektua zela esanzuen, sozialismoa eta pertsonalismo frantsesa batzen zituen gizarte antolamenduberri baterako proiektu berri bat legez deskribatuz.
|
|
|
80ko hamarkadaren hasieran, frantziskotarren anaiartea utzita, Euskal HerrikoUnibertsitatean (EHU) hasi zen lanean irakasle. 1984an bere tesi
|
lana
aurkeztu zuen. Victor Gomez Pinen zuzendaritzapean?, Arrasateko (Gipuzkoa) mugimendukooperatibistako fundatzailea den Jose Maria Arizmendiarrieta apaizari buruz, hain zuzen. Haren proiektua gizakia eta gizartea batzeko proiektua zela esanzuen, sozialismoa eta pertsonalismo frantsesa batzen zituen gizarte antolamenduberri baterako proiektu berri bat legez deskribatuz.
|
|
2015
|
|
|
Ondoren esperimentuak eta emaitzak erakutsiko ditugu. Amaitzeko, lan honi buruzko ondorioak eta etorkizuneko
|
lanak
aurkeztuko ditugu.
|
|
|
Lan honetan euskararen sorkuntza automatikoan eman diren lehen urratsak azaltzen ditugu. Urratshoriek azaltzeko, hiru ikerketa lerrotan egin diren
|
lanak
aurkezten ditugu: i) poesiaren sorkuntzan, ii) testuen sinplifikazioan eta iii) galderen sorkuntzan.
|
|
2017
|
|
|
Valencia et al. (2015)
|
lanean
aurkezturiko Remotest plataformak ikertzaileei beharrezko funtzionalitateakeskaintzen dizkie euren web nabigazioan oinarrituriko esperimentuak definitzen laguntzeko, hala nola, laborategian bertan eginiko edo urruneko web saioak maneiatzeko aukera edo eta bildutako elkarrekintzadatuak aztertzeko aukera ematen die. Honengatik plataforma honek esperimentu aukera anitz onartzenditu.
|
|
|
Honetarako ezaugarriak detektatzeko gehien erabiltzen diren bi algoritmoaukeratu ziren: Hall (1998) laneko Correlation based Feature Subset Selection (FSS) algoritmoa nonkorrelazioan oinarriturik ezaugarrien azpimultzoa aukeratzen den eta Kohavi eta John (1997) lanekoWrapper algoritmoa non emaniko sailkatzailerako optimoak diren ezaugarrien multzoa aurkitzen den.Gure kasuan Wrapper egikaritzeko Quinlan (1993)
|
lanean
aurkeztutako J48 sailkatzaile zuhaitza aukeratuzen.
|
|
|
Esperimentuak Witten et al. (2011) liburuan aurkezten den Weka software ingurunean egikaritu zirenondoko lau oinarrizko sailkatzaile erabiliz: John eta Langley (1995)
|
lanean
aurkeztutako Naive Bayes (NB), Aha et al. (1991) lanean aurkeztutako IBK (k bizilagun gertukoenak algoritmoaren inplementazioa), Platt (1999) lanean aurkeztutako SVM (euskarri bektoredun makina) eta Quinlan (1993) laneanaurkeztutako J48 (sailkatze zuhaitzak eraikitzeko C4.5 algoritmoaren inplementazio librea). Guztiak defektuzko parametroekin egikaritu zirelarik.
|
|
|
Esperimentuak Witten et al. (2011) liburuan aurkezten den Weka software ingurunean egikaritu zirenondoko lau oinarrizko sailkatzaile erabiliz: John eta Langley (1995) lanean aurkeztutako Naive Bayes (NB), Aha et al. (1991)
|
lanean
aurkeztutako IBK (k bizilagun gertukoenak algoritmoaren inplementazioa), Platt (1999) lanean aurkeztutako SVM (euskarri bektoredun makina) eta Quinlan (1993) laneanaurkeztutako J48 (sailkatze zuhaitzak eraikitzeko C4.5 algoritmoaren inplementazio librea). Guztiak defektuzko parametroekin egikaritu zirelarik.
|
|
|
Esperimentuak Witten et al. (2011) liburuan aurkezten den Weka software ingurunean egikaritu zirenondoko lau oinarrizko sailkatzaile erabiliz: John eta Langley (1995) lanean aurkeztutako Naive Bayes (NB), Aha et al. (1991) lanean aurkeztutako IBK (k bizilagun gertukoenak algoritmoaren inplementazioa), Platt (1999)
|
lanean
aurkeztutako SVM (euskarri bektoredun makina) eta Quinlan (1993) laneanaurkeztutako J48 (sailkatze zuhaitzak eraikitzeko C4.5 algoritmoaren inplementazio librea). Guztiak defektuzko parametroekin egikaritu zirelarik.
|
|
|
Hauetaz gain, sailkatze zuhaitzetan (J48) oinarritutako bimeta sailkatzaile ere eraiki ziren: Breiman (1996)
|
lanean
aurkeztutako bagging eta Freund eta Schapire (1996) lanean aurkeztutako boosting, non oinarri sailkatzailearen 25 iterazio egikarituko ziren. Sailkatzaile hauen igartze gaitasuna neurtzeko bost iteraziodun balioztatze gurutzatua (5 fold cross validation) metodoa erabili zen:
|
|
|
Hauetaz gain, sailkatze zuhaitzetan (J48) oinarritutako bimeta sailkatzaile ere eraiki ziren: Breiman (1996) lanean aurkeztutako bagging eta Freund eta Schapire (1996)
|
lanean
aurkeztutako boosting, non oinarri sailkatzailearen 25 iterazio egikarituko ziren. Sailkatzaile hauen igartze gaitasuna neurtzeko bost iteraziodun balioztatze gurutzatua (5 fold cross validation) metodoa erabili zen:
|
|
2019
|
|
|
– Quinlan (1993)
|
lanean
aurkeztutako J48 (sailkatze zuhaitzak eraikitzeko C4.5 algoritmoaren inplementaziolibrea). Sailkapen zuhaitzak datu basearen ondoz ondoko banaketa eginez eraikitzen dira, urrats bakoitzeanhori egiteko aldagai eta banaketa egokiena hautatzen dira.
|
|
|
– John eta Langley (1995)
|
lanean
aurkeztutako Naive Bayes oinarrizko sailkatzailea (NB).
|
|
|
Sailkapen zuhaitzetan (J48) oinarritutako meta sailkatzaile bat ere eraiki dugu: Breiman (1996)
|
lanean
aurkeztutako bagging. Boostrap laginak erabiliz hainbat zuhaitz eraiki eta sailkapenak bozketaz egiten da.
|
|
|
XXI.mende hasieran ere gaiak zenbait unibertsitatetako ikerketa taldetan indar handiagoa hartu du: Zulaikak (2003) Guggenheim efektuari buruzko Guggenheim Bilbao Museoa. Museums, architectureand city renewal
|
lana
aurkezten du Nevadan, eta Euskal Herriko Unibertsitateak, Jon Kortazarrengidaritzapean eta beste unibertsitate batzuekin elkarlanean (Bartzelona, Kiel, Paris eta Tartu), nazioarteko mintegiak antolatu ditu 2004an eta 2005ean. Lan horien zenbait fruitu Cuadernos deAlzate aldizkariko 35 eta 37 zenbakietan argitaratu ziren, 2006 eta 2007 urteetan.
|
|
|
Azken ideia horretan oinarrituz, bertso melodia berriak sortzen dituen
|
lana
aurkeztu da (Goienetxea eta Conklin, 2018). Lehenengo pausuan melodia berriaren estruktura semiotikoa, edo koherentzia estruktura, lortzen da.Horretarako aurretik existitzen den bertso bat txantiloi moduan erabilita honen barruan erlazionatuta dauden segmentuak lortzen dira, hau da, pieza barruan dauden errepikapenak, transposizioak edo erlazio abstraktuagoak.Behin koherentzia estruktura lortuta, bigarren pausuan, pieza berriaren barruan nota berriak sartzen dira koherentzia estruktura errespetatuz.
|
|
|
Doinu berriak sortzeko prozesuan bertso doinu ezagun bat erabili da txantiloi bezala, eta honen koherentziaestruktura sortu da (Goienetxea eta Conklin, 2018)
|
lanean
aurkeztutako metodoa erabiliz. Metodo honek piezareneduki melodikoa soilik sortzen duenez, lan honetan ere txantiloiaren jatorrizko erritmoa mantendu da.
|
|
|
Bestalde, arloko egoera sakonki aztertu eta gero, bi ondorio argi nabarmendu daitezke: batetik, denbora errealeko sistemen sintesia askotan landu den gai bat da.1992 urtean lehenbiziko ekarpena egin zen, eta gaur egun oraindik teknika ezberdinak sortzen edota besteak hobetzen dituzten
|
lanak
aurkezten dira punta puntako komunikazio hedabide espezializatuetan. Bestetik, tesi honetanproposatu den sistema motaren sintesia ez da inoiz burutu, egileek dakitenez, beraz horrek soberan justifikatzen dutesiari ekin izana.
|
|
|
Bestalde, azken urtean neurona sareen arkitektura konplexuagoak erabiliz, hobekuntza nabarmenak lortu dirahainbat hizkuntzatan. Lee et al. (2018)
|
lanean
aurkezten den arkitekturaren moduko bat eraikitzeak, euskararakoere emaitzak hobetu ditzakeela uste da.
|