|
2000
|
|
|
Euskaltzaleen trinkotzea lortzeko bideak. Kontrajarriak ote dira trinkotze
|
lanak
eta gizarte osoari begira egiten diren plangintzak?
|
|
2001
|
|
|
Informazio hau Espainiako
|
Lan
eta Gizarte Arazoetako Ministerioak dauka.
|
|
|
Juan Carlos Aparicio
|
Lan
eta Gizarte Gaietako ministroak gaur esan duenez, Espainiako ekonomiaren hazkundea beherantz berrikusita, aurten, enpleguaren sorreran izango du eragina, eta “ez da aurreko urteetan bezain ikusgarria izango”; izan ere, urte amaieran 300.000 enplegu garbi baino gehiago izango da, “Europako batez bestekoaren gainetik”. Enplegurako Ekintza Plan Nazionalak laster onartuko du Ministroen Kontseilua, eta “bi bilioi pezeta inguru mugituko ditu, diru publikoaren %90, eta 1.100.000 langaberi laguntza ematea aurreikusten du, neurri horretaz baliatu ahal izango baitira”.
|
|
|
Pentsiodunek euroak sartuko dituzte beren kontuetan irailetik aurrera, nahiz eta benetako kobrantza pezetatan egiten jarraituko den dibisa komuna zirkulazioan jarri arte,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak jakinarazi duenez. Hala, Gizarte Segurantzak 2001eko azken lauhilekoan aurreratuko du eurora egokituko dela, bere zerbitzuen erabiltzaileei eta moneta berriaren funtzionamenduko prestazioen onuradunei erraztasunak emateko.
|
|
2002
|
|
|
Izan ere, Estatutua indarrean sartu zenetik joandako urteetan sindikatuak zenbait arazo kezkagarri ikusi zuen: autogobernuaren atzeranzko joera;
|
lan
eta gizarte gaietako hutsuneak; honi aurre egite aldera ekimen politikoak bultzatzeko euskal agintarien interes eza, gero eta handiagoa, eta patronalaren utzikeria medio autonomia kolektiboari ezarri zitzaizkion mugak. Gainera, sindikatu espainolak presio politikoa areagotzen ari ziren, estatua ez beste negoziazio esparru guztiak zapuzteko asmoz.
|
|
|
Politika pasiboak, Espainiako estatuan, Enplegu Institutu Nazionalak (INEMek) bideratzen dituela aipatu behar da. INEM delakoa erakunde autonomoada eta
|
Lan
eta Gizarte arloko Ministerioaren menpekoa da. Langabezia laguntzakINEMek kudeatzen dituen fondoen %80 direla ere aipatu behar da.
|
|
|
7
|
LANA
ETA GIZARTEA
|
|
|
Langabezian dauden langabe espainiarrek gehien eskatzen duten lana administrariarena da, Enplegu Institutu Nazionalaren (INEM) erabiltzaileen profilaren arabera, 2001eko hirugarren hiruhilekoari dagokiona. Okupazio horretan 153.897 langabe erregistratu ziren, egun horretan erregistratutako langabeziaren %10, 3,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak atzo jakinarazi zuenez. Eskaera handiena izan zuten beste lanpostu batzuk hauek izan ziren:
|
|
|
Etorkizun horretan, gero eta garrantzi handiagoko lanpostuak beteko dituzte, eta, kasu askotan, soldatak gizonenak baino txikiagoak izango dira. Neska horiei bide bat geratzen zaie
|
lan
eta gizarte munduko parekatze osoan, baina ikasgelatik alde egiten dutenean aurkituko dutena ez da amek aurkitu zutenaren antzik. Emakumea lan eta gizarte bizitzan sartzeari buruzko zifrek erakusten dute egindako bidea luzea dela, baina oraindik asko falta dela.
|
|
|
Neska horiei bide bat geratzen zaie lan eta gizarte munduko parekatze osoan, baina ikasgelatik alde egiten dutenean aurkituko dutena ez da amek aurkitu zutenaren antzik. Emakumea
|
lan
eta gizarte bizitzan sartzeari buruzko zifrek erakusten dute egindako bidea luzea dela, baina oraindik asko falta dela. Irakaskuntzako maila altuenetako ikasgeletan, irakasleen artean (irakasleen %59, 1) edo Administrazioko eliteko kidegoetan (epailetza, esaterako, %54, 6) emakume gehiago egoteaz gain, “gainditzen zailak diren kultura oztopoak geratzen dira” esan du Ana Alberdik, Emakumearen Euskal Erakundeko (Emakunde) ikasketa arduradunak.
|
|
|
Era berean, eskaintza onartu egin da prestazioa ez galtzeko, lantokian “ostatu egokia” baldin badago edo joan etorrietako gastuek hileko soldata garbiaren %20 gainditzen ez badute.
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak langabezia prestazioa berritzeko proposamena aurkeztu zien atzo enpresaburuei eta sindikatuei. Bertan azaltzen du Gobernuak “lan egokitzat” jotzen duena:
|
|
|
“La situación social en la Unión Europea 2002” txostenak, Estatistika Bulegoak (Eurostat) egin eta atzo
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak zabaldu zuenak, adierazten du Espainia dela lan istripu gehien dituen Europako laugarren herrialdea, Danimarkak, Belgikak eta Suediak bakarrik gainditzen dutena. Gure herrialdean, Gizarte Segurantzan afiliatutako 100.000 pertsonako 115 lan istripu izaten dira.
|
|
|
Horixe da 2001eko Errentaren “beste” kanpainaren lema. Atzo aurkeztu zuen Madrilen Gizarte Ekintzako GKEen Plataformak,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioarekin lankidetzan. Bigarren urtez jarraian, zergadunei dei egin nahi zaie beren elkartasuna “deklaratzera”, Errenta Aitorpeneko inprimakietan “gizarte intereseko beste helburu batzuk” laukitxoa markatuz eta, hala, beren zergen %0, 52 GKEen bidez talde behartsuenei emanez.
|
|
|
oporretako txandak penintsulako eta uharteko hoteletako hoteletan; kultura zirkuituak…, Imsersoren opor programak, hain zuzen ere, Imsersoren opor programak barne hartzen ditu, batetik, turismo jarduerak eta kontenplazio jarduerak egiteko, eta, bestetik, ahalegin handiko turismo aktiboa egiteko, eta, azkenik, nazioarteko trukeak egiteko. Azken hori Espainiako eta Portugalgo erabiltzaileen arteko trukea errazten duen jarduera da, Espainiako
|
Lan
eta Gizarte Gaietarako Ministerioak eta Espainiako Do Trabalhoe da Solidaridad de Portugal-ek sinatutako hitzarmenaren arabera. Oporrak zortzi egun inguru irauten dute, herri horretako herri desberdinetan.
|
|
|
Europarekiko harremanak Bestalde, Espainiako GKEen eta Europako gainerako herrialdeen arteko harremana dago. Alde horretatik, gure herrialdeko erakundeek «Europan gehiago inplikatu behar dute eta Europar Batasuneko beste herrialde batzuetan egiten den moduan sarean lan egin behar dute»,
|
Lan
eta Gizarte Gaietarako Ministerioko Gizarte Ekintzako zuzendari nagusiaren arabera, María Teresa Mogín. Gizarte Ekintzako arduradunak Ebren handitzearen garrantzia azpimarratu zuen, «gizarte bazterkeria handiagoa den» herrialdeak barne hartuko baititu.
|
|
|
Kanpamentu batzuetan egiten diren arrisku kirolak zaintza eta arreta handiena behar duten jardueretakoak dira. Horregatik guztiagatik, Gazteria Institutu Nazionalak (Injuve),
|
Lan
eta Gizarte Gaietarako Ministeriora atxikitako erakundeak, haurrentzako udalekuetako arrisku kirolak arautzeko arauak garatzeko eskatu die autonomia erkidegoei, hala nola eskalada, piraguismoa, raftinga, tirolina edo rappela. «Segurtasuna da lehentasunezko helburua», dio Carlos Lamok, «Grupo Joven» koordinatzaileak, kanpamenduak eta udalekuak antolatzen dituen erakunde batek, baina baldintza hau «aire zabalean egindako jarduerei ez ezik, elikadurari, garraioari edo ostatuari ere aplikatu behar zaio».
|
|
|
Guztira, 48.560 erretiratu zeuden izena emanda Enplegu Zerbitzu Publikoen bulegoetan, ekainean lana bilatzeko,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioaren datuen arabera. Ostiralean jakinarazi zuen 11.026 pentsiodunek enplegu partziala dutela eta pentsio bat jasotzen dutela.
|
|
|
Hala, Balearretan 681 daude, Nafarroan (648), Kantabrian (547), Errioxan (211), Melillan (99) eta Ceutan (33), dio Servimediak. Gainera,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioaren azken datuen arabera, enpresaburuek hobariak dituzte 60 eta 64 urte bitarteko 600.000 langile kontratatzeagatik, eta 65 urtetik gorako beste 102.000 langilek Gizarte Segurantzari ordaindu beharreko kostu guztia aurrezten dute. Pentsioa lan bat egitearekin bateragarri egiten duen araudi berria onartu ondoren, Eduardo Rodríguez Rovira Espainiako Adinekoen Erakundeen Konfederazioko presidenteak (CEOMA) «oso positibotzat» jo zuen Gobernuak erretiratuta dauden pertsonei lan merkatura itzultzeko aukera ematea, soldataren kobrantza pentsioaren zati proportzional batekin bateratuta.
|
|
2003
|
|
|
Joseba Azkarraga Rodero Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza sailburua
|
|
|
Geroago, Euskal Herriko Unibertsitateko zigor zuzenbideko irakasleek, Jon Mirena Landak eta Rafael Sainz de Rozasek hain zuzen, testua berrikusi dute, eta Deustuko Unibertsitateko euskara tekniko juridikoko irakasleak, Gotzon Loberak, ohar bikainak egin ditu. Horrek guztiak ahalbidetu du orain eskaintzen den testua prestatzea, betiere Eusko Jaurlaritzaren Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailaren laguntzarekin.
|
|
|
Ideia oraindik forma hartzen ari da, eta taldeak bere garapena eta jarduera ildoak markatu eta definitu behar ditu oraindik. Taldeak, besteak beste, Zientzia eta Teknologia Ministerioa,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioa, GKE batzuk eta haurren aldeko erakunde batzuk edo guraso elkarteak biltzen ditu. Joan den abenduan Zientzia eta Teknologia Ministerioak Nabigazio Seguruari buruz egin zuen kanpainaren moduko jarduerak sustatu nahi dira.
|
|
|
Eduardo Zaplana
|
Lan
eta Gizarte Gaietako ministroak atzo jakinarazi zuen, Valentzian, PFEZtik datozen laguntzak handitu egingo direla ezgaitasunak dituzten pertsonekin zerikusia duten programak garatzen dituzten GKEentzat. “Laguntzen zenbatekoa oso garrantzitsua eta funtsezkoa izango da minusbaliatuen elkarte eta taldeentzat”, adierazi zuen ministroak Emakume eta Ezgaitasunari buruzko Nazioarteko lehen Biltzarraren inaugurazioan.
|
|
|
Baina etxearen ondoren, enpresak daude, eta horiek ere parte hartu behar dute. Hori dela eta, Pilar Dávila
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioko Gizarte Ekintza, Adin Txikikoa eta Familiaren zuzendari nagusiak inauguratuko duen kongresuan ere eman zaie hitza.
|
|
|
Halaber, Gobernuak atzo bidali zuen Gorteetara Ezgaitasuna duten Pertsonen Ondarea Babesteko Lege Proiektua, Ministroen Kontseiluan jada landua, baina Estatuko Fiskaltza Nagusiaren, Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiaren eta Ekonomia eta Gizarte Kontseiluaren txostenen zain. Eduardo Zaplana,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako titularra, prentsaurrekoan agertu zen Kontseiluaren ondoren, bi proiektu horiek eta Familia Ugarien proiektua azaltzeko. Horien helburua da hirurek legealdi honetan behin betiko argi berdea ikustea.
|
|
|
Estresa da UGTrentzat “lanetik eratorritako arrisku nagusietako bat”.
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak egindako Laneko Bizi Kalitateari buruzko 2002ko Inkestan oinarritzen den sindikatuaren arabera, “lan absentismoaren %50 eta %60 artean estresarekin lotuta dago”. Lan Baldintzen IV. Inkesta Nazionalak (2001) ezartzen zuen gizarte zerbitzuetako sektoreak eta administrazioa edo banka direla laneko estresak gehien eragiten dituenak.
|
|
|
Joan den ekainaren 27an, Ministroen Kontseiluak argi berdea eman zion ezkontza hausturetan aitona amonek bilobekin duten harremana arautzen duen lege aurreproiektuari. Harrezkero, aitona amonen eskubideak iritzi publikoaren jomugan daude, eta kritika sorta bat sortu da,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak proposatutako neurri berri horiek zalantzan jartzen dituena. Eztabaida Familia Abokatuen Elkarteak plazaratutako txosten baten ondorioz sortu zen.
|
|
|
Eduardo Zaplana
|
Lan
eta Gizarte Gaietako ministroak atzo jakinarazi zuenez, 2004ko gutxieneko pentsioen eta alargun pentsioen igoera aurreko ekitaldietakoa baino handiagoa izango da. “Hemendik gutxira”, Gobernuak “zaharrenen pentsioak berriro igoko ditu, azken urteotan egin dugun bezala”, nabarmendu zuen Zaplanak Callosa del Segura (Alacant) herrira egindako bisitan.
|
|
2004
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Gaietarako Ministerioak emandako azken datuen arabera, Espainian hiru milioi langile autonomo daude
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Gaietarako Ministerioak emandako azken datuen arabera, Espainian hiru milioi langile autonomo daude.
|
|
|
Erakunde horien bitartez bideratzen eta gestionatzen dira IMSERSOk(
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioaren mendeko erakundeak), komunitate autonomoek eta herriek ematen dituzten laguntzak.
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak prestatutako Pertsona Edadetuentzako Ekintza Plana izeneko planean, 75 urtetik gorako pertsonak zaintzen dituzten familiei laguntzeko programak ematea aztertzen ari dira.
|
|
|
Adingabeen Erantzukizun Penala arautu duen Legea, eta Erregistro Zibilaren legeria argitaratu eta gero, Prozedura Zibileko Legearen argitalpen elebidun hau oso garrantzitsua izan da Justizia eta Zuzenbidearen alorreko euskararen normalizazio prozesuan euskara lan hizkuntza izan dadin egindako ahaleginetan; hau guztia Justizia
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailak eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuak urteetan zehar izandako lankidetzari esker gauzatu ahal izan da.
|
|
|
Joseba Azkarraga Rodero Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza sailburua
|
|
|
Modu berean, azpimarratzekoa da Eusko Jaurlaritzako Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailak egindako lana. Izan ere, hainbat neurri sustatu ditu, euskara benetan eta eragingarritasunez erabil dadin Justizia Administrazioan:
|
|
|
Bestalde, Deustuko Unibertsitateak berak hornitutako datu base terminologikoa erabili da, eta, horrekin batera, EUSKALTERM datu basea, Prozedura Zibilaren Legeari buruzko euskaraz argitaratuta dauden doktrina lanak, bereziki Eleria aldizkariak argitaratu dituenak, eta UZEI erakunde espezializatuak bere garaian prozesuko zuzenbideari buruz prestatutako berbategia. Halaber, Eusko Jaurlaritzako Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailaren barruan, Agiri Judizialak Itzultzeko Batzordeak aspalditik lanean dihardu, prozesu zibilaren formularioak euskaratzeko, eta, horregatik, batzorde horretan finkatutako testuak eta hemen erabilitakoak alderatu egin dira.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailak, eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuak egindako hitzarmenari esker, Prozedura Zibilaren Legearen testua euskaratu eta argitaraldi elebidun hau prestatu da. Institutu horretan, eta unibertsitate bereko Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegiaren laguntzaz baliatuta, euskarazko testuaren lehen bertsioa atondu zuen Arantza Líbano andreak, Deustuko Unibertsitateko Zuzenbide Fakultateko irakasleak.
|
|
|
Joseba Azkarraga Rodero Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza sailburua
|
|
|
Mila aditu baino gehiago bildu dira atzo Madrilen —eta hurrengo bi egunetan— II. Kongresuan, “Familia XXI. mendeko gizartean”, Drogazaletasunari Laguntzeko Fundazioak (FAD) eta
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak antolatuta. Ekitaldi hori martxoaren 1ean izango da Valentzian eta 3an Sevillan.
|
|
|
Familia Ugarien Espainiako Federazioak (FEFN) txalotu egiten du
|
Laneko
eta Gizarte Gaietako ministro Jesús Caldera 3 urtetik beherako seme alaba bakoitzeko hilean 100 euroko ordainsaria orokortzeko asmoa, eta familia laguntza bihurtzeko asmoa, amaren lan egoeran zentratu gabe. FEFNk jakinarazpen batean dio dagoeneko kritikatu zuela seme alabak eta etxea zaintzea aukeratu duten amak laguntza ekonomiko horretatik kanpo geratzea, horrek etxeko ama diskriminatzea baitakar, “bere familian nahiz gizartean funtsezko eginkizuna betetzen duen figura”.
|
|
|
Legedia José Ramón Losada FEFNko lehendakariak azaldu duenez, “hau, Familia Ugarien Legean jasota dagoena, diru publikoa banatzeko justizia kontzeptua da, errenta bera ezin delako berdin baloratu lau kideko familia batean edo zortziko batean”. FEFNk komunikatuan nabarmendu du
|
Lan
eta Gizarte Gaietako ministro berriaren sentsibilitatea, onartu baitu Espainiako familiek laguntza gehiago behar dutela nahi diren seme alabak izateko eskubidea askatasunez erabili ahal izateko.
|
|
|
Caritasek zenbait ezaugarri aipatzen ditu: ...neko errentekin, kotizazio gabeko pentsioekin edo langabeziagatiko prestazioekin bizi diren gizon eta emakumeak, “pobreziaren atalasetzat” hartzen den zenbatekoa baino txikiagoak direnak (errenta garbiaren %50 baino gutxiago), hiesa duten gaixoak, toxikomanoak, minusbaliatuak; “etxerik gabeko” emakume eta gizonak, deprimitutako landa eremuetako biztanleak; langabe kronikoak eta
|
lan
eta gizarte errehabilitazioko prozesuetan sartzen ez direnak, eta etorkinak.
|
|
|
Espainiako autoreak ordezkatzen dituen erakundeak gogorarazi du pirateria intelektualaren aurkako kanpaina hasi zenetik, duela hiru urte, beti salatu izan duela kaleko saltzaileek ustiatzen dituzten sare antolatuen biktima errugabeak direla, giza eskubide oinarrizkoenak urratzen dituztela eta beren herrialdeko egoera kaskarraz baliatzen direla. Bestalde, Ekintzan Dauden Kontsumitzaileen Federazioak (FACUA España) salaketa aurkeztu du
|
Lan
eta Gizarte Gaien, Kulturaren eta Osasun eta Kontsumo Ministerioetan, establezimenduetatik diskoa ken dadin, “harik eta argitaletxeek xenofobia eragin dezaketen baieztapenak aldatu arte”. Kontsumitzaileen elkarteak azpimarratzen duenez, “pirateria jazarri beharreko fenomenoa da, baina beti egon da”, nahiz eta gaur egun “delitu negozio horretan aritzen diren mafiak etorkinez baliatzen diren, diru gehiago irabaz baitezakete beren kontura beste kolektiboen kontura baino”.
|
|
|
Erakunde horrek ekainean salatu zituen gertaerak,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako, Kulturako eta Osasuneko eta Kontsumoko ministerioetan.
|
|
|
Vale Music diskoetxearen “No a la piratería” musika CDak merkatuan jarraitzen du, GKEek eta kontsumitzaile elkarteek egindako salaketetatik hiru hilabetera, “xenofobia bultza dezakeen” aurkezpen bat sartzeagatik, eta gaur jakinarazi du Ekintzan Dauden Kontsumitzaileen Federazioak (FACUA España) jakinarazpen batean. Erakunde horrek gertaerak salatu zituen joan den ekainean
|
Lan
eta Gizarte Gaien Ministerioan, Kulturan eta Osasunean eta Kontsumoan, eta sindikatuei eta etorkinen elkarteei jakinarazi zizkien. Egile eta Editoreen Elkarte Nagusiak (SGAE) ere (Fundación Autor CDaren karatulan agertzen da) bere logotipoak aldatzeko edo kentzeko eskatu zion diskoetxeari.
|
|
|
Gobernu zentralak ez du funts publikoetatik “lagunduko” aurreerretiro prozesuak “bultzatzen” bideragarriak diren enpresetan. Hala esan zuen atzo Oviedon
|
Laneko
eta Gizarte Gaietako ministro Jesús Caldera jaunak, Printzerriko Gobernuarekin bildu ondoren. Caldera nabarmendu zen “ez dela ona giza eta ekoizpen kapitala galtzea” adin goiztiarretan.
|
|
2005
|
|
|
\ Etorkinak diskriminatzen ditu
|
lan
eta gizarte arloetan.
|
|
|
Argiago ikusteko, hona adibide bat: Euskal Herrian Letonia, Polonia edo Europako ekialdeko zerbitzu bat kontratatzen bada, Letonia, Polonia edo dagokion estatuko legeak
|
lan
eta gizarte kontuez xedatutakoari jarraitu zaio. Horren ondorioz, Euskal Herriko enpresak kontratatutako zerbitzura diharduten langile letoniar, poloniar edo dena delakoek jasoko duten soldata eta lan baldintzak Letonia, Polonia edo dagokion herrialdearen legediak aurreikusitakoa bete du.
|
|
|
JUSTIZIA,
|
LAN
ETA GIZARTE SEGURANTZA SAILA
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioaren Gazte Gidak dioenez, onartzeko eskubidea “aintzatetsita dago jendaurreko ikuskizun, kirol, joko, jolas eta establezimendu guztietan, titulartasun publiko edo pribatukoak izan arren”. Baina eskubide hori erabili ahal izateko, kartelak edo publizitatea erakutsi dira nahitaez lokaletako sarbideetan, eta haietan sartzeko baldintzak argi eta garbi azalduko dira.
|
|
|
Espainiako familiek Etiopian egindako adopzioen gorakada lehorrean atxilotu du herrialdeko Gobernuak, baina modu esklusiboan bide “publikoan” egindako adopzioetarako, hau da, “libreki”. Adopzio mota horiek familiak egiten ditu, ordena horretan, dagokion autonomia erkidegoaren bidez, ondoren Gobernuak(
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioa) eta gero enbaxadak edo kontsulatuak. Gizarte Gaien Sailak uste du dena etiopiako barne politikako arazo bati zor zaiola, baina Afrikatik beldur dira adoptatutakoen “segimendu txostenak” jasoko ez ote dituzten.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Sailak egin du Epaitegia egokitzeko proiektua. Epaitegia XIX. mendearen bigarren erdikoa da.
|
|
|
13 noviembre 2003 (e). JUSTIZIA,
|
LAN
ETA GIZARTE SEGURANTZA SAILA (E.J.). Eusko Jaurlaritza.
|
|
|
(e). JUSTIZIA,
|
LAN
ETA GIZARTE SEGURANTZA SAILA (E.J.). E.J. Argitalpen Zerbitzu Nagusia.
|
|
|
año 2002 (e). JUSTIZIA,
|
LAN
ETA GIZARTE SEGURANTZA SAILA (E.J.). E.J. Argitalpen Zerbitzu Nagusia.
|
|
2006
|
|
|
Espainiako
|
Lan
eta Gizarte Segurantza ministerioak Espainiako Enpresaburuen Elkarteen Konfederazioarekin eta CCOO eta UGT erakundeekin adostu zuen aldaketa horri esker, mutuek lehiakortasun merkatu handiagoan murgilduko dira, non pribatutasunaren parterik txarrena beti langileek jasotzen duten. Zergatik?
|
|
|
Europar Batasunean, eta beraz Euskal Herrian, klase taldeen borroka gogorren ostean lorturiko
|
lan
eta gizarte babesari (handia edo txikia izan), Ongizate Estatuaren eskubideetan islaturikoari, Mastricheko Itunean (1992) heldu zioten erro errotik. Baina estalkirik gabe, Lisboako Estrategiaren (2000) osteko itunetan proposatu da indibidualismo gogorrean oinarrituriko eskema ekonomiko berria.
|
|
|
Eragindakoek agertzen dituzten sintomak, orokorki, larri larriak ez direnez, kalteen egiazko izaria ez da ezaguna oraino, Espainiako
|
Lan
eta Gizarte Arazoetarako Ministerioaren erakunde den Lan Baldintzen Zentro Nazionaleko adituek dioten bezala: teknikari hauek aitortu dutenez, maiz ez da erraza gertatzen horrelako sintomen eragileak ingurugiroaren kutsadura izan den zehaztea.
|
|
|
Halaber, epaileak eskariaren berri emango dio Aseguruen eta Pentsio Funtsen Zuzendaritza Nagusiari, baldin etaterioari, lan istripu eta gaixotasun pro aseguru erakundeari buruzkoa bada;
|
Lan
eta Gizarte Arazoetarako Minisfesionalen mutualitateari buruzkoa bada, eta, Balore Merkatuko Nazio Batzordeari, baldin eta bigarren mailako merkatuan negoziatutako baloreak edo finantza instrumentuak jaulki dituen sozietateari buruzkoa bada.
|
|
|
Konkurtsopekoa aseguru erakundea bada, autoa azkartasun berarekin jakinaraziko zaio Aseguruen eta Pentsio Funtsen Zuzendaritza Nagusiari, eta lan istripu nahiz lanbide gaixotasunen mutualitatea bada, baldintza berberetan jakinaraziko zaio
|
Lan
eta Gizarte Arazoetarako Ministerioari.
|
|
|
Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza sailburu moduan Konkurtso legeria/ Legislación concursal deritzon lan hau aurkezteak garrantzi berezia dauka niretzat, hainbat arrazoi direla eta.
|
|
|
Arean ere, hitzarmen horrekin erdietsi nahi den helburua biribiltzeko gakoa dugu aurrean, lan honek helburu horren garapenari ekiten baitio etenik gabe. Aldi berean, Euskal Autonomia Erkidegoko hizkuntza ofizialkide gisa euskara garatu eta aberasteko konpromisoa hartu du Eusko Jaurlaritzak, Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailaren bidez, eta lan honek konpromiso hori gauzatu, berriztatu eta esanbidez adierazi nahi du, ezbairik gabe. Konkurtso legeriaren argitaraldi elebidunak, bada, helburu horri eutsi nahi dio bete betean, egun zuzenbideak euskaraz bizi duen errealitatea ondu, zabaldu eta hobetzen duen adierazpide berriaren bitartez.
|
|
|
Joseba Azkarraga Rodero Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza sailburua
|
|
|
Aurreko horien artean aipatzekoak dira Adingabeen Erantzukizun Penalari buruzko Legea, Erregistro Zibilaren Legea eta Prozedura Zibilaren Legea. Guztiek islatzen dute, islatu ere, Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza Sailaren eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuaren arteko lankidetza oparoa, horren begi bistako fruituak baitira.
|
|
|
Joseba Azkarraga Rodero Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantza sailburua
|
|
|
Iturria:
|
Lan
eta Gizarte Gaietarako Ministerioa. Haurtzaro eta Familia Zuzendaritza Orokorra, 2001eko iraila.
|
|
|
Erreferentzia zentro nazional bat ere eskatzen dute. Hobekuntza horiek guztiek
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioaren, Osasun Ministerioaren eta autonomia erkidegoen arteko koordinazioa eskatzen dute.
|
|
|
Sexu bereko senar emazteak onartu ondoren, Espainiak lege aldaketak azaldu dizkie herrialdeei, eta alderdi teknikoetan lan egiten du, gainerako herritarrek bezala adoptatu nahi dituzten bikote horiei laguntzeko. Irizpideak bateratzea Kontu horretatik haratago,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak adopzioen arloan duen helburu nagusietako bat da izapidearen iraupena murriztea. Gaur egun, herrialdearen arabera, 6 eta 24 hilabete artean dago izapide hori.
|
|
|
Mediterraneoko eremuak, Andaluzia eta Murtzia (208.130 plaza), Balearrak (194.000) eta Valentziako Erkidegoa (179.765) dira ongien hornitutako eta urtero eskari handiena duten tokiak.
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak iragarri zuen, gainera, datorren urtean beste 200.000 plaza gehituko zaizkiola programari, 1.030.000 guztira. Baldintzak Baldintza hauetako bat betetzen duten pertsonentzat dira lanpostuak:
|
|
|
Beno, guk oso positiboki jaso dugu berria. Gizarte Ekintzako GKEen aldarrikapen historikoa zen, eta
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak berresten badu, aurrerapauso bat izango da haien lana aitortzeko. Espainiako GKE gehien gehienak finantziazio publikoaren mende daude oraindik.
|
|
|
Horrek esan nahi du% 5,4 hazi dela 2005arekin alderatuta, eta Espainiako altuena dela; batez bestekoa 165,33 eurotik gorakoa izan da, hau da,% 25,5 gehiago.
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak bildutako datuen arabera, Euskal Autonomia Erkidegoak 467.595 pentsiodun ditu guztira, iaz baino %2 gehiago. Erdiak baino gehiago (250.649) Bizkaian bizi dira, eta horien atzetik Gipuzkoa (158.366) eta Araba (58.580) daude.
|
|
|
Txosten hori erregistro bakar batean egin da, eta bertan parte hartu dute bai hezkuntzaeta bai osasun_ erakundeek. Hori dela eta,
|
Lan
eta Gizarte Gaietako Ministerioak gai horri buruzko sentsibilizazio kanpaina berri bat egitea erabaki du lehenik. Leloa:
|
|
2007
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntzarekin eratu dira apirila eta maiatza bitartean izango diren ikastaroak. Izan ere, Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantzako Sailaren laguntza eskuratu du Durangok, udalek garatutako bake hezkuntza eta bizikidetza programa eta ekimenetarako bideratutako lehiaketan. Esperientzi pilotua da Amurrio eta Durangon garatuko den hau.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzaren diru-laguntzarekin eratu dira apirila eta maiatza bitartean izango diren ikastaroak. Izan ere, Justizia,
|
Lan
eta Gizarte Segurantzako Sailaren laguntza eskuratu du Durangok, udalek garatutako bake hezkuntza eta bizikidetza programa eta ekimenetarako bideratutako lehiaketan. Esperientzi pilotua da Amurrio eta Durangon garatuko den hau.Gobernu Taldeak “adiskidetze, baketze eta elkarbizitzarako bideak zabaldu guran abiatutako lan lerroaren barruan” antolatu dira ikastarook, Aitziber Irigoras alkateordearen berbetan.
|
|
|
Galletagileen web orrialdeko esteketan klikatuz, Bilboko itsasadarreko zamaketari eta zirgarien edo Gipuzkoako kotoigile eta zigarrogileen errealitatea ezagutu daiteke. Era berean,
|
lan
eta gizarte arloko errealitate haren zenbait alderdi biltzen dituzten agiri eta bideoak ere ikus daitezke.
|
|
|
Justiziaren eremuak eta opera kantariek zein dantzariek jarraituko diete bide horri. Egia da Sarkozy lehendakaritzara
|
lan
eta gizarte mailako berrikuntzengatik heldu dela, gizartearen gehiengoak babestuta. Baina, apustu arriskutsua da bai berarentzat baita sindikatuentzat ere.
|
|
|
Sindikatuek ere amore ematen badute eta Sarkozyren erreforma neoliberalak orain gelditzea lortzen ez badute, beste kolektibo batzuek
|
lan
eta gizarte erreforma horiek eta lehendik egiteke daudenak jasan dituzte.
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Arazoetako Ministerio espainiarrak emaniko datuen arabera, Espainiako haurren adopzioa guztiaren %10 baizik ez da.
|
|
|
10 artikulua.
|
Lanerako
eta Gizarte Segurantzarako eskubidea
|
|
|
Batzordea osatuko dute Kanpo Arazoetarako, Justizia, Barne Arazoetarako, eta
|
Lan
eta Gizarte Arazoetarako ministerioetako ordezkari banak.
|
|
|
Lege honen 52.c) artikuluko arau hauste arina, 53.b) artikuluko arau hauste astuna, beregaineko langileen kasuan, eta 54.1.A) artikuluko arau hauste oso astuna dagoenean, prozedura zeharen bidez, lan arloko arau hausteen ondoriozko prozedura zehatzailean ezarritzailea hasiko da
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzaren aktatakoarekin bat etorriz. Zehapen horiek ezarriko dituzte aurreko lerrokadako agintariek.
|
|
|
Lan agintaritzak langabeziaren ondoriozko prestazioaren erakunde kudeatzaileari espedientea hasi dela komunikatuko dio, eta nahitaez eskatuko du
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzaren txostena, espedientea eragin duten arrazoien gainean, bai eta modu arrazoitsu batez ebazteko beharrezkoak diren txosten guztiak ere. Txosten horiek hamar eguneko epe luzaezinean egin dira, eta lan agintaritzak izan ditu horiek artikulu honen 2 eta 4 idatz zatiek aipatu kontsultaldia amaitu baino lehenago; lan agintaritzak kontsultaldia amaitu ostean espedientera bilduko ditu txosten horiek
|
|
|
Bukatzeko, erregelamendu hau bat etorri behar da
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren Ministerioaren «Gizarte Segurantzaren Kudeaketa Modernizatzeko Ekintza planarekin». Plan horrek proposatzen du, arauak antolatu eta sistematizatzeko programaren barruan, erregelamendu orokorrak egitea, eta, horien artean, Gizarte Segurantzan enpresak inskribatzeari, eta langileen afiliazioari, altei, bajei eta datu aldaketei buruzko erregelamendua.
|
|
|
Horren ondorioz, ekainaren 20ko 1/ 1994 Legegintzazko Errege dekretuak onetsi Gizarte Segurantzaren Legeblikoetarako ministroak onetsita, Esta Orokorraren testu bateginaren 5 artikuluak eta azken xedapenetatik zazpigarrenak xedatutakoaren babesean,
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren ministroak hala proposatuta, Administrazio Putu Kontseiluarekin adostuta eta aurretiaz Ministroen Kontseiluak 1996ko urtarrilaren 26ko bileran eztabaidatuta, hauxe xedatu dut:
|
|
|
Autonomia erkidegoen eta toki erakundeen esparruan, legeak lan agintaritzei, eta
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzari eratxikitako eginkizunak beste organo batzuei eratxiki dakizkieke.
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Arazoetarako Ministerioak, edo autonomia erkidegoetan gai horretan eskumena duen kasuan kasuko organoak, indarreko hitzarmen kolektibo baten xedapenak heda diezazkiekete, lege honen 82.3 artikuluan ezarri ondoreekin, enpresa eta langile edota jarduera sektore nahiz azpisektore batzuei, esparru horietan lege honen III. tituluan ezarri hitzarmen kolektiboak sinatzeko ezintasunak horiei ...
|
|
|
Hitzarmen kolektiborik ez duten ekoizpenaren ekonomia sektoreetako eta lurralde esparruetako jarduera adarren lan baldintzak Gobernuak arau ditzake,
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren Ministerioak hala proposatuta, eta berak egokitzat jotzen dituen kontsultak aurretiaz enpresaburuen elkarteei eta sindikatuei eginda; ez zaio kalterik egingo lege honen 92 artikuluan xedatutakoari, prozedura horrek izango baitu lehentasuna.
|
|
|
Gobernuak,
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren Ministerioak hala proposatuta, Lan kodea izeneko testu bakar batean jasoko ditu, lege honekin batera, lan arloko gaiak arautzen dituzten gainerako lege organiko eta arruntak. Lan arloko gai horiek titulu bananduetan antolatuko ditu, lege bakoitzeko titulu bat jarrita, hurrenkerako zenbakiekin, eta testuak hitzez hitz errespetatuta.
|
|
|
Aurreko lerrokadan xedatutakoari kalterik egin gabe,
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren Ministerioari baimena ematen zaio, lan araudiak edo lan ordenantzak oso osoan edo zati batean, aurretiaz indargabetzeko, edo hutsuneak betetzeko arazoak dituzten sektoreetako ordenantzen indarraldia 1995eko abenduaren 31 arte luzatzeko, hurrengo lerrokadan ezarritako prozeduraren arabera.
|
|
|
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren Ministerioak indargabetuko ditu horiek, aurretiaz Hitzarmen Kolektiboen Aholku Batzorde Nazionalak txostena emanda ordenantzaren edukia negoziazio kolektiboaren bidez betetzeari buruz. Ondore horietarako, kasuan kasuko ordenantzaren esparruan lege honek negoziazio kolektiboari eratxikitako gaien gainean behar besteko arauketa egiteko negoziazio kolektiborik dagoen balioetsiko da.
|
|
|
Aholku batzorde nazionala sortu da, eta horren eginkizuna izango da lanekonen esparru funtzionalak azaldu eta ze negoziazio kolektiboetako alderdiak aholkatu eta kontsultatzea, hitzarmehazteko asmoarekin.
|
Lan
eta Gizarte Segurantzaren Ministerioak xedapen egokiak emango ditu batzorde hori eratu eta jardunean hasteko, modu autonomoan edo antzeko eginkizunak dituen beste erakunderen bati lotuta. Batzorde horrek hiru alderdi izango ditu beti, eta negoziazio kolektiboaren esparru funtzionalen zehaztasunak adierazteko balio dezakeen jarduera katalogoa egin eta egunean egunean izango du.
|
|
|
Prebentzio baliabide horiek egon beharra
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzak agintzen duenean, kasuaren inguruabarrek halaxe eskatzen badute, detektatutako lan baldintzak direla-eta.
|
|
|
a) Teknikariei laguntzea, laneko ingurunearen prebentzio izaerako ebaluazioetan, bai eta, lege honen 40 artikuluak ezarritakoaren arabera,
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako ikuskatzaileei laguntzea ere, horiek lantokietan egiten dituzten bisita eta egiaztapenetan, lan arriskuak prebenitzeko arautegia betetzen dela egiaztatzeko. Ikuskatzaile horiei egin diezazkiekete egokitzat jotzen dituzten oharrak
|
|
|
Enpresan babes eta prebentzio jarduerez arduratzen diren pertsona edo organoek eta langileen segurtasun eta osasunerako eskumenak dituzten erakundeek enpresaburuari zein informazio eman eta enpresaburuarengandik informazio hori jasotzea, lege honen 40 artikuluak
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzarekin elkarlanean aritzeari buruz xedatutakoari kalterik egin gabe.
|
|
|
40 artikulua.
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzarekin elkarlana
|
|
|
1 Langileek eta euren ordezkariek
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzara jo dezakete, uste badute hartutako neurriak eta enpresaburuak erabilitako bideak ez direla nahiko, segurtasuna eta osasuna bermatzeko.
|
|
|
Lantokietara egiten diren bisitetan, lan arriskuen prebentzioari buruzko arautegia betetzen dela ziurtatzeko,
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako ikuskatzaileak bertara doala komunikatu behar die enpresaburuari edo horren ordezkariari zein ikuskatu beharreko pertsonari, segurtasun eta osasuneko batzordeari, prebentziorako eskuordeari edo, horrelakorik izan ezean, langileen lege ordezkariei, bisitak iraun bitartean horiek lagundu eta egokitzat jotzen dituzten oharrak egin diezazkioten; ikuskatzaileak ez ditu komunik...
|
|
|
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzakobentziorako eskuordeak, aurreko idatz Ikuskatzailetzak informatuko ditu pre zatiak aipatu bisiten emaitzen gainean eta horien ondorioz hartutako neurrienren Bisita liburuan eginbidea jasota. gainean, bai eta enpresaburua ere, lantoki bakoitzean izan behar den Laneko eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetza
|
|
|
Laneko eta Gizarte Segurantzakobentziorako eskuordeak, aurreko idatz Ikuskatzailetzak informatuko ditu pre zatiak aipatu bisiten emaitzen gainean eta horien ondorioz hartutako neurrienren Bisita liburuan eginbidea jasota. gainean, bai eta enpresaburua ere, lantoki bakoitzean izan behar den
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetza
|
|
|
4 Ordezkaritza handieneko sindikatu erakundeak eta enpresaburuen erakundeak kontsultatuko dira,
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzak laneko arriskuak prebenitzeko arloan jarduteko planak egin aurretik, bereziki, sei langile baino gutxiagoko enpresentzako programa bereziak egin aurretik. Orobat, plan horien emaitzen gaineko informazioa emango zaie hauei.
|
|
|
43 artikulua.
|
Laneko
eta Gizarte Segurantzako Ikuskatzailetzaren agindeiak
|