|
2002
|
|
|
Eta ekimen honen harira, filosofia garaikidean eztabaidagai zentral bihurtu den testu klasiko hau argitara emateko beharra eta aukera ikusi genuen. Liburua editatzeko orduan, zuzenbidearen soziologiaren ikuspegitik eta Larraitz Ugarteren eskutik, Panoptikoak utzitako itzalaren aztarnak jarraitu nahi izan ditugu, idazlanari sarrera emateaz gain kartzelaz gehiago
|
jakin
nahi duenari zenbait argibide emanez. Testuaren itzulpena egiteko originalaren bila genbiltzala, hitzaurrean Bentham Project eko kide den Catherine Pease Watkin ek azaltzen duen autore nahasketarekin egin genuen topo.
|
|
|
Gotorleku horrek, inorentzat batere arriskutsua izateke, kanoien oldarrei salbu, edozeri egingo lioke aurre. Honen guztiaren inguruko xehetasunak hain dira ugariak ezen gehiago eta sakonago
|
jakin
nahi duenak jatorrizkora jo besterik ez bailuke egin; dena den, ideia berri bat azpimarratu nahi dut hemen. Panoptikoaren sarbidearen parean, errepidearen luzean barna, harresi bat eraikiko da, espetxearen aurkako erasorik balego, oldarrean parte hartzen ez dutenek nola edo hala beren buruak babesteko modua izan dezaten, asmo txarreko batek bakarrik igaroko bailuke une odoltsu horretan harresiz inguraturiko errepidea.
|
|
2004
|
|
|
Hil ez direnean, maiz gertatu dena, behin betiko markaturik gertatu dira, gizagabeturik maizenik. ...okoaren kronikan irakur daiteke, esaterako, nola Siziliako errege eta enperadore erromatar germaniar Federiko Il.ak(), jakin nahirik haurrek zein hizkuntza hitz egingo luketen handitu ahala, inorekin hitz egin gabe haziz gero," agindu zien neskameei eta inudeei esnea eta ditia emateko haurrei, berauek garbitzeko eta bainatzeko, baina laztanik ez xerarik ez egiteko, ezta hitzik ere ez egiteko;
|
jakin
nahi baitzuen haurrek, handitu ahala, hebraieraz hitz egingo ote luketen (hura izan baitzen lehen hizkuntza), ala grekoz, ala latinez, ala arabieraz, ala beren gurasoen hizkuntzaz. Baina alferrik ahalegintzen zen, zeren haur guztiak hiltzen baitziren". 26
|
|
2006
|
|
|
Itzuli denean Itakatik Atena, andereak dakartzan berriak
|
jakin
nahi dituztenez, Zeusen inguruan, Kontseiluan, bildu dira jainkozkoak:
|
|
2007
|
|
|
Lehen filosofoen galderak, beraz, ez dira batere berriak: kaosetik ordena nola sortu zen
|
jakin
nahi zuten, nola sortu zen oinarrizko masen disposizioa74, kosmogonietan jakin nahi den bezalaxe, hain zuzen.
|
|
|
Egiaren hedapena baieztatu nahi izango balu bezala, Hesiodok hasieraz egiten du galdera, lehen filosofoek bezalaxe: mundua nondik datorren
|
jakin
nahi du, zein oinarritik eratortzen den den dena170 jakin nahi du eta kosmogonia oso bat aurkezten du:
|
|
|
Egiaren hedapena baieztatu nahi izango balu bezala, Hesiodok hasieraz egiten du galdera, lehen filosofoek bezalaxe: mundua nondik datorren jakin nahi du, zein oinarritik eratortzen den den dena170
|
jakin
nahi du eta kosmogonia oso bat aurkezten du:
|
|
2008
|
|
|
Spinoza beste modu batean irakurri behar izan zuten. Eta aldi berean erlijioari buruz Kanten iritzia
|
jakin
nahi zuten. Horren ondorioz, erlijioaren patuak bere bigarren Kritikar ekin bat egin zuen.
|
|
2009
|
|
|
Kantek subjektuaren baitan jartzen du objektibitatea bera, eta, beraz, nahiz eta metafisika deitu objektibitate horren posibilitatearen azterketari, hori ez da guztiz egiazkoa. Ez baita metafisika tradizionala(" Metafisika berri horrek" berbaitango gauzak ahantzi ditu ja, bazterrean utzi ditu), baizik eta ezagutzaren teoriaren azterketa bat; nola ezagutzen dugun
|
jakin
nahi du, eta ez nola dauden gauzak haien baitan. Geure formetatik abiatzen da Kanten azterketa, geure formek nola baldintzatzen duten geure ezagutza eta, edo, nola jasotzen eta sailkatzen duten errealitatea.
|
|
2011
|
|
|
Eta hemen ez naiz hari ezer berririk azaltzen, behintzat Aristotelesen hitzak gogoratzen baditugu: " gizakiak izatez
|
jakin
nahi du".
|
|
2013
|
|
|
Kontzientzia ez da mundu paralelo batean sortzen den zerbait, kontzientzia ez da gorputzaren kutxan sartzen den mamua: kontzientzia izaki bizidunengan sortu da, eta biziaren esparruan arakatu da benetan zerbait
|
jakin
nahi badugu oraindik ere misterio handia den horretaz.
|
|
2014
|
|
|
Fricka lortzeko, iturritik edan behar izan du, begi bat galdu; gehiago jakiteko, intzestu gorenera iritsiko da. Freud-entzat hor dago ezagutzaren bilaketa ororen funtsa, baita jakintza zientifikoa ere; pertsonak ikerle madarikatuak badira, haien historiaren azken hitza ‘jakin’ nahi dutelako da; alegia, lehenengo psikoanalistaren arabera, nondik datozen
|
jakin
nahi dute, nondik datozen umeak, ezkutatzen dieten sexu harremanari buruz jakin nahi dute. Eta Wotanek ez du aitarik; logikoa da gehiago ezin ikastea, eta horrek heriotzara gidatzea.
|
|
|
Fricka lortzeko, iturritik edan behar izan du, begi bat galdu; gehiago jakiteko, intzestu gorenera iritsiko da. Freud-entzat hor dago ezagutzaren bilaketa ororen funtsa, baita jakintza zientifikoa ere; pertsonak ikerle madarikatuak badira, haien historiaren azken hitza ‘jakin’ nahi dutelako da; alegia, lehenengo psikoanalistaren arabera, nondik datozen jakin nahi dute, nondik datozen umeak, ezkutatzen dieten sexu harremanari buruz
|
jakin
nahi dute. Eta Wotanek ez du aitarik; logikoa da gehiago ezin ikastea, eta horrek heriotzara gidatzea.
|
|
|
Istorio horietan bada gaizki kokatutako buru-argitasun moduko bat: Wotanek eta Edipok lehenago
|
jakin
nahi dituzte gauzak. Oso urruneko etorkizun bat prestatzen duten bitartean, ekintzek, keinuek ihes egiten diete, norbaitek jasoko dien begitik jausitako malkoa bezala.
|