|
2000
|
|
|
Bizkaiak
|
bere
seme euskaltzale bati zor ziona bete du, Frai Bartolomerenak berriro gure eskuetan jarriz. Urkiza eta Baraiazarra euskaltzaleen adoreari eskertu behar diogu hori.
|
|
|
Arazo honen hasiera, publikoki bederen, 1901.eko Agorrilaren 29an izan zela esan genezake, Bilboko Lore Jokoetan, hain zuzen, han, ordurako Salamankako Unibertsitateko errektore zena, Bilbok
|
bere
seme ospetsuaren merezimenduei ezagutza egin nahirik, mantentzaile izendatua baitzuen. Migel jaunaren izaera pitxia eta tenperamentu zuzengaitza harrezkero aski ezagunak ziren, baina zentzu oneko inori ezin burura zekizkiokeen izendapen hark ekarriko zituen ondorenak.
|
|
2001
|
|
|
Eta zer balio ikusten dio genero bakoitzari? Galdera horri, ordea,
|
bere
seme alabetan gustukoena zein duen esan dezala eskatzen zaion gurasoaren gisan erantzun dio (aita) Zavalak:
|
|
|
Eta tradizioari begiratzea baino hobea testu eta dokumentuak kontsultatzea dela usteduenarentzat, ondo etorriko da Koranak emakume izen bakarra aipatzen duela gogoratzea, Mariarena alegia, Jesusen amarena. Eta bitxikeria gehiago nahi dituenarentzat, Mahoma zerura igotzeko balio izan zuen harri hartan bertan hil zuen, ia ia, Abrahamek
|
bere
semea, Jainkoarenganako erabateko zintzotasunaren froga gisa. Harria ere historikoa, alajaina.
|
|
|
Askok nahi dugun neurrikoa ez izanda ere, bistan da soziolinguistikoki euskara integrazio faktore izan dela, eta hala dela: euskaldunberrien kopuruak hori erakusten du, Deredua
|
bere
seme alabentzat aukeratzen dituzten gurasoek gauza bera erakusten dute.
|
|
|
Lan honetan II. mendeko inperio erromata rrarenautoritatea nabaria da, etsaien aurka eta legearen alde. Haatik, inperio konkistari buruzko hausnarketetan Marko Aurelio bere mugez kontziente zen oso —ez, ordea,
|
bere
semea Komodo— Danubioren ertzean, sarmaziarren aurkako borrokan, harrokeria inperialistaren kontra idatzi zuen:
|
|
2005
|
|
|
Aldi hartan, Federiko Krutwigek lehendabizikoBaskoniaidatzi zuen eta guk ezkutuan irakurri genuen. Gogorrak esaten zituen han, Leizaola Lehendakaria bizkarretik fusilatu zela
|
bere
seme alabei euskara ez erakusteagatik eta horrelakoak. Ez dut uste hau egia zenik.
|
|
2006
|
|
|
Aurrekoaren ondorioz, eskolan edo gelan etorkinen kopurua handitzat hartzen dutelako, kasu batzuetan guraso autoktonoek
|
bere
seme alabak A eredutik eredura, edo eredutik eredura aldatzen dituzte. Bestetik, ikastetxeetan ere horrelako jarrerak detektatu dira:
|
|
2007
|
|
|
Jende ikasiak [sic!] euskeraz bere kultura erabiltzeko gauza ez bada, berriz, kitto, gureak egin du: erri arrunta atzetik joango zaizkio eta orduan euskerak
|
bere
semeak galdu ditu.
|
|
|
Horiek denak hala izanik, nabarmengarria da, hala ere, gurasoen ardura
|
bere
seme edo alabarekiko arduraren esparrura mugatzen dela, nagusiki, eta ez heziketa horren antolaketa, kudeaketa eta erabakimen mailan. Hartaraino non irakaskuntzaz eta formakuntzaz deliberatzea irakaskuntzan lanean dihardutenen egiteko bihurtu dela ematen duen, eta ez seme alaben heziketaren ardura dutenena.
|
|
2009
|
|
|
Zuzendari lanetan laguntzeko, Claude Iruretagoienak
|
bere
semea hartu du, Jon, gainera biziki dantzari ona dena.
|
|
2011
|
|
|
Ama Euskera!
|
Bere
semiak gu Ameriketan zenbat arkitzen geran! ta urrutitik maitiago degu anbat:
|
|
2012
|
|
|
Zaila litzateke pertsona horiek beren seme alabei euskara baino ez transmititzea; gainera, motibo komunikatibo eta emozionalengatik ez dirudi egokia litzatekeenik ere.
|
Bere
seme alabei informazioak eta emozioak transmititzeko gai izan behar du guraso batek; gaitasun nahikorik ez badu euskaraz, hizkuntza bat baino gehiago erabili du. Oso gutxi dira benetako elebidun orekatuak, bi hizkuntzetan gai guztiez hitz egin eta emozio guztiak transmititzeko gai direnak.
|
|
2013
|
|
|
Nire aitona Gualeguaychun jaio zen, Entre Rios probintzian. Nire aitak ez dit behin ere esan, baina nire aitonak eta
|
bere
semeek, besteak beste nire aitak, argentinar pasaportea ere bazeukaten.
|
|
2015
|
|
|
" Eta nork hostia bidali zuen nire semea Orioko taberna hartara?", galdetzen du Lisak Antzararen bidea n. Bietan ere kontrastea handia da gizartearen bizimodu arrunt, hedonistaren eta
|
beren
seme alaben patu tragikoaren artean. Pertsonaia horiek ETAren indarkeriaren biktima gisa aurkeztuz, nolabait Saturnoren mitoa berridazten dela dirudi, alegia, bere seme alabak jaten dituen munstro gisa irudikatzen dela ETA.
|
|
|
Bietan ere kontrastea handia da gizartearen bizimodu arrunt, hedonistaren eta beren seme alaben patu tragikoaren artean. Pertsonaia horiek ETAren indarkeriaren biktima gisa aurkeztuz, nolabait Saturnoren mitoa berridazten dela dirudi, alegia,
|
bere
seme alabak jaten dituen munstro gisa irudikatzen dela ETA.
|
|
|
Hori dela-eta, gizarte oso klasisten ezaugarria da diglosia, H hizkuntza gizarte bereizle moduan funtzionatzen baitu, klase nagusien ondasun esklusiboa. Dena den, Euskal Herrian, gizartean gaztelaniaren eta frantsesaren ezagutza hedatu ahala, euskaldunen zati handiak utzi zion
|
bere
seme alabei euskara transmititzeari, harik eta euskara gutxiengoaren hizkuntza bihurtu arte. L hizkuntzak atzera egiteak pitzatu egin zuen diglosia, baina euskarari eutsi ziotenek modu diglosikoan eutsi (behar izan) zioten.
|
|
2018
|
|
|
80ko hamarkadan dena sortzen ikustea tokatu zitzaiola kontatu zuen Beobidek, eta, orain, globo batek airea galtzen duen bezala ikusi duela hori beheratzen; sortu ziren egitura gehienak mantendu bai, baina ahuldu egin direla, zentrifugazio mugimendu bat egin dutela.
|
Bere
semeek dena euskaraz izan dutela eta ez dutela ulertzen euskararekiko enpeinu hori. Normala da, atera zaizu.
|
|
2019
|
|
|
Dei horren aurrean, Haidarrek esan zuen
|
bere
semeak ama barik ere bizi zitezkeela, beraien kargu egingo lituzketen senide eta lagun asko baitzituzten, beraz, ondo zainduak egongo liratekeela; baina ez berak ez bere semeek ere ezin zutela duintasunik, eskubiderik gabe bizi, eta amaiera arte jarraituko zuela.32 Une horretan, Aminatu Haidarrek irakaspen feminista bikaina eman zion munduari, ekintza politikoa emakumeen eta maitasunaren betebeha... Gizakien duintasuna eta (giza, herri edo gizarte) eskubideak maitasunaren aurretik jartzean maitasuna lekualdatuz, birkokatuz.
|
|
|
Dei horren aurrean, Haidarrek esan zuen bere semeak ama barik ere bizi zitezkeela, beraien kargu egingo lituzketen senide eta lagun asko baitzituzten, beraz, ondo zainduak egongo liratekeela; baina ez berak ez
|
bere
semeek ere ezin zutela duintasunik, eskubiderik gabe bizi, eta amaiera arte jarraituko zuela.32 Une horretan, Aminatu Haidarrek irakaspen feminista bikaina eman zion munduari, ekintza politikoa emakumeen eta maitasunaren betebehar moralen aurretik jarriz. Gizakien duintasuna eta (giza, herri edo gizarte) eskubideak maitasunaren aurretik jartzean maitasuna lekualdatuz, birkokatuz.
|
|
2022
|
|
|
Egun batean, nekazari batek bere aita zaharra bazkaritik kanpo uzten du eta jateko egur zati batzuk baino ez dizkio ematen. Handik egun batzuetara, nekazari horrek
|
bere
seme txikia egurtxoak pilatzen ikusten du. " Zertan ari zara?" semeari galdetu, eta hara txikiaren erantzuna:
|