|
2017
|
|
|
Emakumea haserre bizi zegoen, ez horrenbeste,
|
berak
esan bezala, 170 libera gutxiago ordainduko zitzaizkiolako, baizik eta bere senar zenduaren maisu-lana gutxietsi egiten zelako. Astebeteko epean, Deplis jaunak 405 liberara jaitsi zuen bere eskaintza, eta are haserreago agertu zen alarguna.
|
|
|
Hartarako, Esfinter kontseilari fidelarengana jo zuen. Berarentzako orakulu eta konfidente zen Esfinter jaunari itaunketa egin ondoren,
|
berak
esandakoa teknizismoz jositako antzeko hitz ederrekin errepikatu zuela ohartuta (ez zen losintxatarako garaia), Esfinter bera baino askozaz bizkorrago eta eraginkorrago zen Krutzger, azeri itxurako zuzendariordearengana jo zuen.
|
|
|
Berotasun haren alboan eserita kontatzen zizkidan hamaika histori, hainbat gertaera eta beste hainbeste kontu zahar.
|
Berak
zioenez, antzina gertatutako kontuak ziren, baserrietako jendea iluntzearekin batera oheratu eta eguneko lehen eguzki izpien argitasunpean lanean hasten zirenekoak.
|
|
|
Hori da pixka bat beraiengandik jaso genuena. Gogoratzen naiz batek esan zidala," badakizu zergatik ez daukazuen musikarik, mugimendurik?", eta
|
berak
esan zidan," ez duzuelako behar". Eta esan zuen," zuengan hitzak eduki behar du izugarrizko pisua eta indarra, beste hori guztia behar ez izateko, eta hala ere komunikazioa lortzeko".
|
|
|
Ekuadorko sukaldaritzan oso ohikoa den platano mota, gordinik jaten den bestea baino handiagoa. Izenak
|
berak
dioenez, oraindik heldu gabe denean prestatzen da, erreta edo frijiturik nahiz egosirik jateko. Heldua denean ere erabiltzen da; kasu horretan," maduro" izenez deitzen zaio.
|
|
|
Aspalditik ari dira gauza
|
bera
esaten.
|
|
|
Fulton kaleko komisariako buruak bi agenteri agindua eman zien Kristopher Pointi etxeraino lagun ziezaioten, badaezpada,
|
bere
esanetan kontu hura oso susmagarria zelako, oso arraroa. Hitz horiek esatean, Kristopherri begiratu zion.
|
|
|
Adreilu batean egindako marka ere bat zetorren idatzitakoarekin, baita sotoaren altuerari zegokion datua ere. Kristopherrek komisarian
|
bertan
esana zuen etxea erosi zuenetik deigarria egin zitzaiola sotoa hain baxua izatea. Azalpena, noski, errelatoan ere aurkitu zuten:
|
|
|
Emazteari gertatutakoa kontatu nionean, agurearen erantzun bera eman zidan, salakotak zirela, alegia. Eta gauza
|
bera
esan zidan gero etxeko atezainak, eta pixka batean egoteko eskatu eta etxe barrura sartu zen. Eskuan argazki bat ekarri zuen, hamar urte atzera semeari kapela dendaren aurrean egindako argazkia, alegia; eta, han ere, kasko prusiarren ordez, salakotak!
|
|
|
Mantra errepikakor eta tematiaren antzera darabil buruan. Egia da,
|
berak
esan zion hori, hilabete pare bat lehenago, Errenteriako sukalde zaharrean izandako eztabaidaren ondoren. Ez zen lehena, ez azkena, baina aspaldiko potoloena bai.
|
|
|
Madrilen jaio eta zuzenbidea ikasi arren, bada urte mordoa Donostian euskara erakasten duela.
|
Bere
esanetan, abokatua izatea edo euskara irakaslea izatea ez dira hain ezberdinak: " bi kasuetan egia ezkutatu behar diozu bezeroari; ezin diozu esan kostu ikaragarriaren ondoren agian ez duela ezer lortuko.
|
|
|
Letragile on bat kantugile bikain batekin elkartzen denean, kendu daitezela bestelako artistak paretik, haiena baita erramu boneta. Ildo
|
beretik
esan dezadan, beso osoa beharbada ez, eskua ere gehiegi esatea litzateke, baina behatz bat edo bi, bai, aise emango nituzkeela iruditzen zait Ez zaitez joan oraindik kantuaren egile izatearen truke.
|
|
|
Polizia izango zela pentsatu nuen eta bat batean dena beltz ikusten hasi nintzen. Ez zen polizia, hiltzailea baizik, gizon madarikatu hark ni bahitzea erabaki zuen ez bainituen
|
bere
esanak bete.
|
|
|
|
Berak
esan bezala zerura begiratzen dudan bakoitzean badakit han dagoela, han urrunean. Gora begiratzen dudanean, zerbait zor diodan sentsazio hori izaten dut, hainbeste nuen berari erakusteko eta hainbeste zuen niri erakusteko.
|
|
|
Bertso lerroez gainera, prosazko zatiak ere estilo deklamatorioan itzuli ditu, ez prosa arruntean. Eta bertsotan eta errima erabiliz egiteari dagokionez, Garziak
|
berak
esandakoaren arabera, bertsotan idazteak ematen ditu erraztasunak ere, paradoxikoa dirudien arren: hiperbatonak eta naturalago erabil daitezke, eta, bestalde, erritmoak berak eraman egiten zaitu hein batean, eta erraztu egiten du entzutea.
|
|
|
Dena prest zeukan ostatu aurrean: gurdia, Xabier gaztea adi, eta bizpahiru lagun
|
bere
esanetara, gorpuak bertan jartzeko asmoz. Halaxe egin zuten eta eskerrak eman ondoren bertaratutako guztiei, Aragoi nagusiarekin bat egiten zuen ibaiaren paretik zihoan bideari ekin zioten, gorpuen isiltasuna eta uraren soinua lagun.
|
|
|
" Demokrazia parte hartzea da dio Toñak baina baita konpromisoa ere, eta akordioak lortzeko beharrezkoa da irtenbideak aurki daitezkeen foroetara jotzea".
|
Bere
esanetan, hitzarmenik eta erreferentziarik gabe geratu diren 380.000 langileei alternatiba eskaini nahi diete. Raúl Arza euskal erkidegoko UGTko idazkari nagusia ere iritzi berekoa da, hots, langile horien guztien lan baldintzak" eguneratu" ahal izango direla.
|
|
|
Aurten, gainera, ez ditudanez libururik salduenak erosi, elkarrizketatik kanpo geldituko naiz berdin berdin. Azokako atean lagun musikari batekin topo egin nuen, eta berbetan hasi ginen ekoizpenaz, salduenez, krisiaz... eta
|
berak
esan zidan arazoa dela batzuek pastelaren erdia baino gehiago jaten dutela, eta horrek pastelaren zatirik gabe uzten dituela besteak. Saltoki guztiek ez dute tamaina bera:
|
|
|
Haren aurrean ahulegi ez agertzearren, ez dugu esaten geuk zer sentitzen dugun, baina intuizioak hala dioelako edo, ziur gaude guk bota dizkiogun indirekta guztiak ulertu dituela. Orduan pentsatzen dugu
|
berak
esaten duen guztiak ere bigarren zentzua duela, eta, polita mundu guztiari deitzen dion arren, guri desberdin esaten digula, eta Facebooken jartzen dituen kanta guztietan identifikatuta sentitzen gara, eta aurrez aurre dugunean urtu egiten gara, eta esango genioke heldu gogor berton erori behar dut eta, baina ume batek baino azkarrago eta zentzu gutxiagorekin berba egiten dugu, eta azkenean nik e... Airean eraikitako gazteluak ez erortzeko modu bakarra sentitzen duguna egitea da.
|
|
|
Zeren san Anbrosio
|
berak
dioen bezala (Enarratio in Psalm., 35, 9):
|
|
|
Bada, molde
|
berean
esan daiteke Dabidez, Sansonez eta Salomonez ere. Zeren haiek guztiak, besterik anitz bezala, alferkeriak galdu zituen edo galtzeko arriskuan ipini zituen.
|
|
|
Eta Jainkoak
|
berak
esan bazuen ere multi sunt vocati, pauci vero electi (Mt 20:16 & 22:14), anitz direla deituak, baina gutxiak hautatuak, hargatik ez dugu guk, kristauok, zer izuturik. Zeren kristaurik baizik ez da salbatzen, eta gutxiak dira kristauak kristau ez direnen aldean.
|
|
|
Jainkoak
|
berak
esaten du atsegin dela haren uztarria eta karga ere arin; beraz, hala da, atsegin da eta arin. Zeren Jainkoak ezin esan dezake gezurrik.
|
|
|
Zeren oraino san Krisostomok
|
berak
dioen bezala (De Lazaro, 3 hom.: Luc.
|
|
|
Behar diogu geure etsaiari barkatu, guri ere geure Jainkoak barka diezagun. Zeren Jainkoak
|
berak
esana da ezen, baldin barkatzen badiogu guk geure etsaiari, barkatuko digula hark ere guri, baina ez bestela (Mt 6:14).
|
|
|
Halatan da san Agustinek
|
berak
esana (206 ep., De laudibus Hieronymi):
|
|
|
Eta Jainkoak
|
berak
esana da Ezekiel profeta baitan (Ez 33: 12):
|
|
|
Eta molde
|
berean
esan daiteke miserikordiaren esperantzan bekatu egiten duenaz ere: ez du hark ere miserikordiarik merezi.
|
|
|
Eta jondoni Paulok
|
berak
dioen bezala (1Ko 3:9),
|
|
|
Ordea, badirudi ezen orain Lege Berrion ezin egin daitekeela inolaz ere eta inortaz ere juramenturik. Zeren Jainkoak
|
berak
esaten du (Mt 5:34):
|
|
|
Nola baldin gizon bati esaten dituen hitz guztietan inor kontra balekio, eta esan baliezaiote" ez zaitugu sinesten, ekarzu zenbait lekuko", desohore eman bailiezaiokete, hala hitz guztiaz juramentu egiten duenak eta juramentuez
|
bere
esanak frogatu nahi dituenak ere ematen dio bere buruari desohore, zeren, ikusirik ez dela bera sinesteko, ekartzen baititu lekukoak zein baitira juramentuak, haiekin batean sinets dezaten.
|
|
|
Eta are gehiago, san Krisostomok
|
berak
dioen bezala (super epist.):
|
|
|
Haec et ipse commissi. Badagoke haserretu gabe bidegabeak errezibitzen dituena, baldin orduan
|
berean
esaten badio isilik bere baitan bere buruari: " Nik neuk ere egin nuen noizbait honenbeste".
|
|
|
Zeren oraino san Gregoriok
|
berak
dioen bezala (idem):
|
|
|
Ageriko azalpenik gabe, berak idatzitakoak ahaztetik, besteek idatzitakoak bereak zirela uste izatera igaro zen aitaren memoria matxuratua astebeteko epean. Asteazken hartan hasi eta ohean hilik aurkitu zuten egunera arte pasa ziren sei hilabeteetan, besteak beste, Madame Bovary, Ana Karenina, Harrotasuna eta aurrejuzkuak, Parmako Kartusia eta Katharina Blumen ohore galdua zuzendu zituen," argitaletxearen enkarguz" beti ere,
|
berak
esaten zuenez (Böllen liburuari zuzenketa arin batzuk baino ez zizkion egin).
|
|
|
Bizi guztia daramazu isilik.
|
Berak
esaten duena egiten. Bizi guztia lanean gauzak bere lekuan jartzen ez dituzulako.
|
|
2018
|
|
|
MALEN. (Utziko dio tontoarena egiteari bestearen barreak lortu ez dituenean.) Ai, Manuel! Urtero gauza
|
bera
esaten duk, urtero gertatzen duk hire bizitzako lehorterik kezkagarriena. Nola da posible hori?
|
|
|
Oso emakume ederra eta azkarra da Merriman andrea. Arretaz entzun zenuke
|
berak
esandako guztia, berak badaki zer den ona zuretzat.
|
|
|
Berez, 1970eko bigarren erdialdean kokaturik badago ere, Kureishik
|
berak
esan du ondoko hamarkadako giro politiko, sozial eta ekonomikoa gogoan idatzi zuela The Buddha of Suburbia. Egilearen bizi esperientziek pisu handia dute kontakizunean:
|
|
|
Baina Irati Jimenezek Berrian euskara zikina nahi zuela esan eta konbentzitu egin ninduen. Irakur ezazu, arren,
|
berak
esandakoa.
|
|
|
Matusalen sindromearen kontra Galizia aldean hiriguneetan gero eta gehiago dira espaloitik jaisten ez direnak. Izan ere, Sechuk
|
berak
esaten duen moduan: hizkuntza aldatzen baduzu, bizitza aldatzen duzu.
|
|
|
Oso artifiziala egin zitzaion koadrilakoari. Izan ere,
|
berak
dio euskaraz egiten diola euskaraz zuzentzen zaionari, baina horri gaztelaniaz egingo ziola momentu horretatik aurrera. Artifiziala zergatik?
|
|
|
Hau da, Erandioko plazatik abiatuta, zirkuluak egiten hasiz gero, Erandioko euskal komunitatearen gesaltze prozesuaren argazki paregabea lor dezakezu.
|
Berak
dioen moduan, salbuespenak egon badaude, baina salbuespenak baino ez dira. Eta, gaineratzen du, salbuespeneko kasuak burugogorrak izateagatik direla.
|
|
|
Ez gara nazioa, are gehiago, harrapaturik gaude erdal nazionalismoaren aramuan, Espainia zale nahiz euskotarra izan. Nonbait esana dut, eta oso mingarri egin zaie batzuei, ezen euskalgintzan badela dinamika zoro bat, pisu handikoa, non bizkarrezurra gobernuen aurrean aldarrikapenik aldarrikapen ibiltzea den, eta era
|
berean
esan dut jokabide hori, asmo onekoa bada ere, ez dela euskotar nazionalismoaren joputza besterik. Bitartean, euskal gizartegintzan pauso ganorazkorik ez (2).
|
|
|
Bide horretan erabaki dezente hartu lirateke eta ekinbide asko jorratu. Patxi Saez-ek proposamena egin eta bat azpimarratu du,
|
bere
esanetan agintari politikoek enpresari diru pizgarriek emateko erabakia hartu lukete, diru gehiago irabazteko aukeraren aurrean bakarrik mugituko direlakoan enpresen botere egituretatik euskarari sarbidea ematera. Hori horrela denik eztabaidagarria da, baina bestalde, diru-laguntzak eman eta inbertsioak egin behar direla begi bistakoa da.
|
|
|
Eta horretaz, gutxienez, hausnartzeak luke. Zeren eta,
|
berak
dioen moduan, nola bihurtuko dugu euskara euskaldunez osatutako gizartearen hizkuntza nagusia, lanerako hizkuntza gisa baliorik ez duen bitartean?
|
|
|
haur nerabeen kasuan (12 eta 14 urteko ikasleen eskolako hizkuntzen erabileraren datuak aztertu ditu Arrue proiektuak)" Zenbat eta osatuagoa euskararen sozializazioa ikasleengan, hainbat eta handiagoa hizkuntza horren erabilera". Sozializazioaren prozesuan,
|
bere
esanetan, hizkuntzaren alderdi kognitiboa, identifikazioarena eta afektiboa uztartzen dira, eta hiru motatako sozializazioak bereizten ditu: lehen sozializazioa (haurtzaroa gertatzen dena:
|
|
|
Aldiz, Patxi Saez-ek bere artikuluan baieztapen sendoa egiten du.
|
Bere
esanetan, beste arloetan egindako ahaleginak zapuztu egiten ditu lan munduak, eta zentzu horretan, arlo sozioekonomikoa da, gaur gaurkoz, euskarak duen problema nagusia. Asko dira, noski, arazoak, eta gehiago oraindik landu beharreko arloak; baina ziur aski orain arte ez du inork lan mundua problema nagusi gisa aldarrikatu.
|
|
|
Euskararen arrasto sozialak inoizko datu onenak baditu ere, gaur egun duen baino irismen sozial handiagoa nahi dugu askok eta askok euskararentzat. Eta gehiago nahi eta behar izate horretan, nolabaiteko bidegurutze batean gauden sentsazioa zabalduta dago euskaltzale aktiboenen artean (ez nuke inondik ere gauza
|
bera
esango herritar guztiez edo gehienez ariko banintz).
|
|
|
Baionako ortzi behatokitik komunikatu digutenez, kilometro bateko diametroa duen meteoritoa guregana hurbiltzen ari da, eta eguerdirako gurera eror daiteke. Euskal Gobernuak emergentziazko batzorde bat eratu du, eta
|
bertatik
esan digutenez, Segurtasuneko Sailekoekin harremanetan daude arriskua saihesteko. Badirudi egoera kontrolpean daukatela eta meteoritoaren talka ekiditeko modua badela.
|
|
|
Josebak
|
berak
dioen bezala, liburu honetan ibilaldi literarioa egiten du gertakizun, kontakizun, ipuinen munduan barrena, bai denboran bai kokapenean. Horren aitzakiaz bere figura zertxobait gehiago ezagutzeko probestuko dut.
|
|
|
Emozioak ditu eta aske izateko gogoa, baina hori guztia esateko programatuta dago.
|
Berak
esandako guztia gidoi hutsa da, talde oso batek lan egiten du horretan.
|
|
|
GAZTEA. (Zaharraren jarrera gaitzetsiz.) Lasai, e! (Bere kidea baino adeitsuagoa izan nahian, Juleni hitz egingo dio.)
|
Berak
esan nahi duena zera duk: ez garela hiri min ematera etorri, etekinak lortzera baizik.
|
|
|
Errepideari ekin genion gaua gainean genuela eta trafiko eskasiari esker berehala plantatu ginen Matalebreras herrian," del Madero" borturantz jarraituz. Eta hitzak
|
berak
dioen bezala" del Madero" n, maderoak aurkitu genituen; geldiarazi gintuzten. Guardia Zibilaren kontrola, gaueko 10etan, Soriako bazter galdu batean.
|
|
|
Otoitz bat duk arrantzaleek eguerdian egitekoa. Jainkoari beharrean, Anduri
|
berari
esateko ez zegok gaizki:
|
|
2019
|
|
|
Inork ez zuen Bucken lepagainean pisurik jarriko berak ez bazen.
|
Berak
esandakoa agindu sakratua zen Buckentzat. Behin, baltsa prestatu eta gero, Dawson herrian, guztiak itsaslabar baten gainean itsasoari begira zeuden.
|
|
|
gizon batek makila eskutan duela, erne ibili:
|
bere
esana bete behar da. Beharbada zurikeriak egin ere bai.
|
|
|
Horixe baietz, horixe baietz. Hori
|
bera
esan behar nuen nik.
|
|
|
Une honetan Erregina bere atzean
|
berak
zioena entzuten ari zela ohartu zen Alizia, baina hala ere, honela jarraitu zuen:
|
|
|
|
Berak
esana, ni ez nintzela
|
|
|
Hizketaldi haren barruan, noiz behinka miragarrizko euli soinu hura entzun zitekeen.
|
Berak
zioena munduko gauzarik garrantzitsuena eta originalena balitz bezala: " Hori bai ederra".
|
|
|
Hori
|
bera
esaten du Huckek. Iaz Bill Turner ito zenean ere berdin jokatu zuten.
|
|
|
Ogia baino gehiago zera da: urpera botatzean
|
bere gain
esaten dituzten exorzismo guzti horiek lortzen dute hori.
|
|
|
Orain bukatu dira bere buruko minak. Eta
|
berak
esan zizkidan azken hitzak...
|
|
|
Stureren bertsioa kolokan zegoen. Tord Ljungström ek, Sturek(
|
bere
esanetan) hilketarako izan zuen konplizeak, inoiz ez zion bere autorik utzi Stureri eta inoiz ez zuen eduki Sturek esaten zuen koloreko autorik. Gainera, Sturek 1987an atera zuen gida-baimena eta autoa gidatzeko batere trebetasunik ez zuen; hilketa, berriz, 1980an gertatu zen.
|
|
|
Oroitzapenen inplantatzearen akusazioaren aurrean, defentsiban jarria zegoen Quick en taldea. Stahle k behin eta berriro esan zuen berak ez zuela erabili memoria berreskuratzeko terapiarik eta Säter ko zuzendari medikuak (Susanne Nyberg ek) ere gauza
|
bera
esaten zuen, baina Dadermanek ikusi zuen memoria berreskuratzeko terapia eta sendagaiak konbinatu zituztela Sture aitorpen horietara eramateko. Benzodiazepinak erabili zituzten Sture tratatzeko:
|
|
|
Gure aitak Afrikatik, Burunditik alde egin behar izan zuen, beste askok bezala jakina, bestela orduantxe bertan hil egingo zuten.
|
Berak
dioenaren arabera, euren bila joan zirenean, ozta ozta atera ahal izan zuen bizirik. Gure aitaren familia tutsia da, herrialdean gutxiengoa dena, nahiz eta berrehun urtetik gora izan ziren gobernuan, alemanekin lehenengo, eta gero belgikarrak egon zirenean.
|
|
|
Badu zerikusirik lubakiaren ondoan uzteak? Lubakiak
|
berak
diot. Hiri osoan geratzen den lehen gerrate handiko lubaki bakarra da, ezta?
|
|
|
|
Berak
esaten zidan ezer ez ukitzeko, horregatik ez ditut gauzak atondu. Gauza bakoitza dagokion lekuan ipintzea gustatzen zait baina berari ez zitzaion gustatzen bere logelara sar nendin.
|
|
|
|
Berak
esaten du ingurukook asko laguntzen diogula, eta pozgarria da hori entzutea. Ni ahalik eta baikorren izaten saiatzen naiz, ez dudalako uste ezkor izateak onik egingo dionik.
|
|
|
Moldaviara bueltatu izan denean bertako familiari, eta batik bat, amonari azaldu izan dio zer den arrauna: " Amonari argazkiak erakutsi eta zer egiten nuen azaldu nion, eta
|
berak
esan zidan oso polita zela. Baina benetan ez du ulertzen zer den, zer dagoen kirol horren atzean.
|
|
|
Gipuzkoa Basketentzat lanean aritu den denboraren laburpena egiten hasten denean, 2005eko pasarte bat etorri zaio burura Arzallusi: " Santosen deia jaso nuenean klubean lanean hasteko,
|
berak
esan zidan ez zuela emakume florerorik nahi. Nik erantzun nion ni ez nintzela emakume florero bat, eta GBCn sartzen banintzen lan egiteko zela.
|
|
|
Biolentzia motel hau ez da ikusgarria, ezin da antzeman epe historiko laburrean, eta horregatik, ekologismoaren erronka nagusietariko bat da egun hondamen horiek ikusgarri egitea, kontzientzia ekologista suspertzeko. Zabor politikak ere badira hondamen horien adarretariko bat, Ezpeldoik
|
berak
dioen moduan, hondakinak ezkutatzeko jarduna nagusitu baita, triskantza ekologiko hori ikusezin bihurtzeko asmoz:
|
|
2020
|
|
|
Entzun espero ditudanak. Konplituko baita, seguru, Oteizak Etxeberria
|
berari
esan ziona: " Hilda ere ez zaituztet utziko bakean".
|
|
|
itzuliak eta asmatuak," elkarrekin harremanik baldin badute ere". Interesgarrien guretzat hemen asmatuak nahiz, Eduardo Gil
|
Berak
esan bezala," fue un excelente traductor", artean argitaratuak. Bi leit-motiv darabiltzate, Urkizuren arabera:
|
|
|
Zail da lagun baten lana, maite duzun lagun batena, ondo kritikatzea. Goresten baduzu, irudituko zaizu (zaie) liburu honen izenburuak
|
berak
dioen" laztanak" gaina hartu dizula. Izenburuaren bigarren osagaia(" aizkora") goregi jasotzen baduzu, izan dela pentsatuko duzu (dute) lehen osagaiaren mende zabiltzalako susmotik libratzearren.
|
|
|
Izan ere, Ricoeurek
|
berak
esango lukeen gisara," istorioak kontatzen ditugu giza bizitzaz aritzea merezi baitu.
|
|
|
Alde horretatik, obrako pertsonaiek, Apok eta Casandrak gure euskal Ihardets Apo bihurtu zen gaztelerazko bertsioan elkarrizketa filosofiko bati ekiten diote film klasikoen bidez, hala nola Alfred Hitchcock-en Ventana indiscreta edo Alain Resnaisen Hiroshima mon amour, baina George Choneyren Buenas noches y buena suerte filmografia gaurkotuagoa ahaztu gabe". Ildo
|
beretik
zioen Carlok
|
|
|
Izan ere, Ricoeurrek
|
berak
esango lukeen gisara," istorioak kontatzen ditugu giza bizitzaz aritzea merezi baitu. Honek, berebiziko garrantzia du garaituen oroimena berreskuratu nahi izaten dugunean.
|
|
|
Britainiarrek edo estatubatuarrek horixe
|
bera
diote, ez, ordea, Irlandako errepublikanoek eta Puerto Ricoko independentziazaleek, baina, haien antzera, haiek literaturara eta zinemara eraman izan di diren istorioak dira eta ez Historia bera, esan dezakete sistemaren magalean gizendutako politiko edota intelektual etsituek... Ados.
|
|
|
Baina ildo
|
beretik
zioen euskal idazleak ez duela sinesten oraindik euskaldun eta idazle izatea posible denik:
|
|
|
ikurrina eta gaztelania.
|
Berak
dio Katalunian ez lukeela horrelako arrakastarik izango estelada eta gaztelania horrela lotuko lituzkeen programa batek.
|
|
|
Sabino Aranak zioen euskara salbatuko zela bere lurraldean bizitzeko beharrezkoa izatera iristen zenean. Beste modu batera esanda, zioen euskara beharrezkoa izatera iristen ez bazen, herri edo hirietatik urrunen zeuden baserrietan ere sartuko zela erdara eta partida irabaziko ziola euskarari, partida irabazten hasia zegoen bezala baserrietan ere,
|
berak
esatera, Euzko Alderdi Jeltzalea sortu zuen garaian, duela ehun eta hogeita bost urte inguru.
|
|
|
Hurbilagoko egitateetara etorriz, 1931ko Lizarrako estatutua Hego Euskadiko lau lurraldeetako udalek gehiengo handiz hirutan ere onarturikoa; Telesforo Monzonek
|
berak
zioen bezala eta historialari askok, eskuineko jauntxoen (Rodeznoko kondea buruetarik) eta ezkerreko jauntxoen (Emilio Azarola buruetarik) traizio eta trikimailuz 1932ko ekainaren 19an baztertu ondoan nafarrek, berrogeita hamar bat hitzaldi egin zituzten Jose Antonio Agirrek, Manuel Irujok eta hirurek, besteak beste, Lizarra, Tafalla, Agoitz eta Lekunberrin, Nafarroa berriro euskal batasunera era... El trio de la bencina zioen Irujok zirela hirurak, izenburu bereko 1930eko aleman komedian, hiru gizaseme emakume batekin maiteminduta nola, berak Nafarroarekin halatsu.
|
|
|
Beraz," Manifestu atzeratua" n Joxek
|
berak
zioen moduan: " Nik ez dut bakerik nahi zeren bakea ez da libertatea... ta nire herriari indar egiten zaio... libertatea etorkizunean dago... libre izan nahi dugu... gizona ez da ideia bat... zergatik ez aitortu?
|
|
|
Mertxek ohi bezain xalo hartu gaitu. Koldok eskuan duen garagardoa mugitu du, hori izan da
|
bere
diosala.
|
|
|
Aita zuzen zegoen betiko legez, Lazarraga jaunak Anbereseko salerosketaren ehuneko lotsagarri bat eskatu zigun, bere hitzen arabera Burgoseko funtzionario antisemita porrokatuen erreparoak modurik erabatekoenean zuritzearren. Zeren,
|
berak
esan bezala ere, Kontsulatuko arduradun zituen senitarteko zein erkideen elkartasunera jo ez ezik, euren patrikeraren elkortasuna ere limurtu behar baitzuen gehienbat.
|
|
|
Bracek esaten zuenez, ez zuen letra hura oso ongi ulertzen, baina hala ere beti moldatzen zen adierazpena nolabait argi jartzeko. Bracek esaten zuenez, Mutua urrutiko lurralderen batetatik etorria zen,
|
berak
esaten zuenez; lehen aberatsa izana zen, baina iruzurgile batzuek lapurreta egin zioten, eta orain miseria gorrian zegoen, inolako bizibiderik gabe.
|
|
|
Tom zutik zegoen. Segundo pare bat itxaron zuen, efekturen bat lortzeko,
|
berak
zioenez, eta gero bere patxada zahar harekin esan zuen:
|
|
|
Horrekin harro harro jarri zen, herriaren salbatzaile eta heroi bezala agertzea baita Tom Sawyerrentzat pozik handiena,
|
berak
dioenez. Hortaz, bada, denak apur bat lasaitu zirenean, berriro ekin zion hariari:
|
|
|
Beraz, hantxe metalezko tresnazko musika banda bat egokitu izan balitz zerbait jotzeko, munduko ikuskizunik bikainena izango genukeen. Horixe
|
bera
esan zuen Tom Sawyrrek berak ere.
|
|
|
Baina ez pentsa Tomek alde egingo zuenik, bai zera!
|
Berak
zioen bezala, bere izeba Pollyk ikastetxea utzi, eta oporretara joateko baimenik emango ez ziolako. Beraz, nahiko kikilduta geunden.
|
|
|
Halako eboluziorik gabe, onerako denean, ez ginateke inora helduko; munduak, gizarteak, ez luke aurrera egingo... Gerd Muellerrek
|
berak
esan du poztu egingo dela Messik marka gainditzen badu. Mueller pozten bada, nor gara besteok, ba, ez pozteko?
|
|
|
Ama gezurretan ari dela sumatzen dute, baina ez dakite zergatik. Hala ere, Carmen lasaitu omen da apur bat ikusi duenean ume asko, asko eta askori euren amek gauza
|
bera
esan dietela eta ez direla bidaia kezkagarri horretan abiatuko diren bakarrak. Carmenek eskutxoa estutu dio Soleri, eta eztulen arteko une labur batean eguneko lehen irribarrea luzatu dio.
|
|
|
Gizona eta emakumea oso irribarretsu daude; pozik, azkenik, alabaren bila doazelako. Behin eta berriro errepikatzen zuela marrazki
|
bera
esan dio Lolari, eta koaderno guztietan uzten zuela azken orria hutsik Lutxanan egonda nahi zituelako koadernoak bukatu. Ondo pentsatuta zuela zein izango zen azken orrietako marrazkia, baina ezin izan zuela bakar bat ere osatu.
|
|
|
Argiri hasiera hasieratik, ezagutu zuen egun beretik, harroputz jasanezina iruditu zitzaion Martin, eta urteek ez omen diote iritzia aldatzeko arrazoirik eman. Martinekin bizitzen jarri nintzenean, ezin zuela sinetsi esaten zidan aukera zuen guztietan, edozein nerabe inuzenterekin topatuko nuela ligatu nahian bihar edo etzi, nik beste zerbait merezi nuela, sakontasun gabeko gizona zela, itxura hutsa, telebistan eta modako aldizkarietan agertzen diren horietakoa zela, eta eta abar... Ezin zuen ulertu zelan egon nintekeen hain maiteminduta, hain itsututa
|
berak
esaten zuen moduan; ez zuen uste luzaroko kontua izango zenik gure artekoa, beroaldi bat baino ez, kapritxo hutsa.
|
|
|
Eta, une horretatik, betiko maitemindu. Ez Ziortzaren bitartez,
|
berak
esaten zizkidan kontuekin, nire bizipen propioekin baizik.
|
|
|
Hasieran, pasatuko zitzaiolakoan geunden, denbora kontua zela pentsatzen genuen. Baina orain dela denbora gutxi hasi da zure itzulera prestatzen,
|
berak
dio laster bueltatuko zarela eta etxea zure gustura jarri behar dugula: landare ximelak kendu eta berriak jarri behar ditugula etxeko bazter guztietan, dena garbi eta txukun egon behar dela....
|
|
|
Hegoaldeko itsasertz guztietan beltzak kontrolatzen genituen. Bada, lehen esan bezala, John Saxtorph
|
berak
zioen bezala, ontziratu zen. Luzera txikia zuen, ilea eta azala hondar kolorekoak eta begiak ere halatsu.
|
|
|
Bere buru gain soildua beltzen aizkorakaden orbainez josita zegoen, halakoa izan baitzen haiekin lortutako adiskidetasun mina; begiratu besterik ez zegoen bere lepoko eskuin aldea, aurretik, atzetik, nonahitik eta batik bat buruan sartu zioten gezia atera zuen lekua. Hura gertatu zitzaionean,
|
berak
zioenez, oso presaka omen zihoan eta azkonak korrika egitea galarazten zionez, muturra hausteko geratu ezin, eta sartu zen bezala atera omen zen. Orain Sabaiiren kapitaina zen.
|