2004
|
|
Hori dala ta, euskaltzale famatu batzuk gramatika" ona"(=" Logika" ren araberakoa, beraz...) egin nahiz, bide horietan barrena abiatu ziran ausarki; eta berebiziko erdalkeriak irentsarazi nahi izan zizkiguten. Erderari (erdera bakar bati, espaiƱerari hain zuzen) datxekon barne egitura" Logika" ren alabatzat harturik, erderatu egin
|
zuten
gure hizkuntza. Ikus, esate baterako, espaiƱera hitzez hitz eta puntuz puntu itzuli diran sasi gramatika" garbiak":
|
2009
|
|
2001eko atlasean, ordea, Espainiako partean" arriskuan" eta Frantziako aldean" arrisku larrian" kalifikatuta utzi
|
zuten
gure hizkuntza; 2009ko 2 eta 3 mailetan, hurrenez hurren. Okerrago, 2009an baino arrisku biziagoan klasifikatu zuten euskara 2001ean Unescoko hizkuntzalariek.
|
2010
|
|
" ahuldutzat edo zaurgarritzat" jotako seiehun eta zazpi hizkuntzetariko bat da euskara. ...an ageri direnak, bosgarren kategorian alegia. tartean dira, laugarren kategorian zehatz esanda," egoera kritikoan" daudenak (538); hirugarren kategorian, berriz," arrisku larrian" daudenak (502), eta bigarrenean" arriskuan" daudenak (632). aitzitik, 2001eko atlasean, espainiako partean" arriskuan" eta Frantziako aldean" arrisku larrian" kalifikatu
|
zuten
gure hizkuntza; 2009ko 2 eta 3 mailetan, hurrenez hurren. beraz, unescoko hizkuntzalariek egoera arrunt okerragoan ikusi zuten 2001ean euskara 2009an baino. argi dago, horrenbestez, unescoren ikerketaren ondorioa: hobera egin du euskarak. gainera, aurreko atlasean ez bezala, unescok euskararen hiru lurraldeetako balorazio bakar eta bateratua egin zuen 2009koan, lurraldekako desberdintasunik egin gabe. horrela, bada, bistan da euskal autonomia erkidegoko hobekuntzari esker pasatu dela 2001ean" arriskuan" edo" arrisku larrian" egotetik 2009an" ahulezian" egotera oro har. euskal autonomia erkidegoko hobekuntza jarraituak konpentsatu ditu iparraldeko atzerakada etengabea eta nafarroako aurrerakada motela, eta, zentzu berean, nafarroako moteltasunak eta iparraldeko atzerakadak utzi dute eaeko euskararen egoera oraindik ere unescoren atlas horretan presente. euskararen egoera, bada, batzuk aitortzen dutena baino hobea eta askok nahiko luketena baino ahulagoa da. hazkunde baten kronika izan arren euskararena, eta galtzeko arrisku bizian dauden milaka hizkuntzen talde kide ez izan arren, euskarak atzera egiteko arrisku nabarmen eta ukaezinak ditu. euskara urrun dago berarentzat nahiko genukeen neurriko bizi indarra izatetik. horretara hurreratzen joateko, bidea etengabe eta gogotik urratzen saiatu beste erremediorik ez dago, etenaldirik gabeko hobekuntza iraunkorrak baino ez baitu areagotuko pixkanaka gure hizkuntzaren indar eta presentzia soziala.
|
2014
|
|
Errespetua eta esker ona merezi dute, beraz, garai ilunenetan zuziari eutsi ziotenek. Beharra ikusi
|
zuten
gure hizkuntza argira eramateko, ikasi zuten haize kontra, idatzi zuten, irakatsi zuten eta beraientzat ratu ez ezik gure eskuetan jarri zuten.
|
2018
|
|
Gaur egun, EAEn 20 urtetik beherakoen artean, %70 baino gehiago dira euskaldunak, eta duela 30 urte ez ziren %20ra iristen (4). Euskarazko eskola etorri arte, euskaradunen aurreko belaunaldiek, ahoz ahoko katean ikasten
|
zuten
gure hizkuntza, baina ez ziren gai euskaraz irakurtzeko eta idazteko. Euskarazko eskolak aho idatzizko gaitasun betea duten lehendabiziko hiztun osoen belaunaldiak eman ditu azken 50 urteotan:
|
|
Horren lekuko da Battis Toberaren zatian ageri den hizkera aldaketa, propio pertsonaiak eskatzen ziona bere mozorro festarako. Bide batez esana, zer ondo eta zer egoki iraintzen duten liburu honetako pertsonaiek, irainik ez zegoela esaten
|
zuten
gure hizkuntza zaharrean.
|