|
2000
|
|
|
Iragan astean baraualdia egin
|
zuten
Iruñean toki desberdinetako zenbait euskaltzalek presoen eskubideen eta prozesu politikoaren alde. Ez zuten ordea presoekiko elkartasun adierazpenera mugatu euren ekimena, euren ustez euskalgintzak ere bere bidea ibili behar baitu:
|
|
|
ORAIN dela berrogeita hamar urte egin zion Nafarroako Diputazioak omenaldia Julian Gayarreri. Beste ospakizun eta ekitaldien artean, Erronkariko tenorearen omenezko monumentu bat eraiki
|
zuten
Iruñeko Takoneran, orain Iruñeko Udalak berrituko duena. La Ondarra kultur elkarteak" Gayarre 2000" izeneko ekimena antolatu berri du.
|
|
|
Garai hartan euskaraz ezagutzen den dotrina bakarra Sancius de Elso zenak Iruñean 1561ean argitara emandako Doctrina Christiana zen, gazteleraz eta euskaraz egina. Eta 1621ean Utergako (Izarbeibarra) erretore zen Joan Beriainen mezatarako eskuliburua argitaratu
|
zuten
Iruñean bertan. Honen xehetasunak egoki eskaini zizkigun Aingeru Irigaraik, A. Apat Echebarne izenordepean argitara eman zuen Noticias y viejos textos de la. Lingua Navarrorum?
|
|
|
(Lam Entralgo, Torrente Ballester, Antonio Tovar, Foxa, Cunqueiro, Eugenio d’Ors, Garda Serrano...), amets egin
|
zuten
Iruñea Atenas espainiar bihurtzearekin estatu kolpe beltzari gurutzada sainduaren izena eman ondotik. Haietako batzuek frankismotik urruntzen jakin zuten gero.
|
|
2002
|
|
|
Egoeraren larria ikusita, Ondarearen Defentsarako Herri Ekimeneko sei pertsonek 2001eko urrian prebarikazio salaketa jarri
|
zuten
Iruñeko Lurralde Auzitegian Yolanda Barcina alkatea, Juan Ramon Corpas eta Iruñeko udaleko beste lau pertsonen aurka. 1985eko Espainiako Ondare Historiko Artistikoaren Legean eta 1949ko Gazteluaren Defentsarako Legean oinarritu zen seikotea.
|
|
|
Goittira iristean Aizkorbe, bere bost etxerekin azpian ikusiko duzue, hortxe diren pagoen artetik. Aizkorbeko haitz gorritik ateratako marmola erabili omen
|
zuten
Iruñeko Foru Monumentuko pilare zenbait egiteko.
|
|
|
Udaberriko egun hartan, gaita soinuek esnarazi
|
zuten
Iruñeko Donibane auzoa. Jimeno Arangurendarren etxazpian bildutako gaitariek doinu bat baino gehiago zor zioten Artaxonakoaren kemenari.
|
|
|
Nafarroako Juanaerreginaren testamentuaren bitartez, Parisen Nafar Kolegioa sortu zen. PariskoUnibertsitatean ikasten
|
zuten
Iruñeko kalonjeak hartu zituen 1333 urtera arte, baina XIV eta XV. mendeetako gerrek hondamendia ekarri zioten. 1418 urteanizandako suntsipenaren ondoren, kapera geratu zen bakarrik.
|
|
|
Dekretu horren ondorioz sortutako lehenengo emisora Iruñeko Radio Navarra (EAJ) izan zen. Emititzeko baimena 1933ko hasieran lortu zuen arren, horren berri beranduago eman
|
zuten
Iruñeko egunkariek; hain zuzen ere, 1932ko abenduan argitaratu zen lehenengo aldiz Radio Navarra izena prentsan (Albillo eta Sánchez Aranda, 1995: 32).
|
|
2003
|
|
|
Hemen, ezinbestean, aipamen laburra baino ez dugu egingo1 Lehen unibertsitate proiektua. mendean eratutako Tuterako Unibertsitatearen egitasmoa izan zen; baina, Alexandro IV.a Aita Santuaren bula lortu arren (1259) ez zen gau zatu. Garai berean, Nafarroako Joana I.a erreginaren testamentuari esker, Parisko Nafar Kolegioa sortu zen, eta bertan izan zuten aterpea 1332ra arte Parisko Unibertsitatean ikasten
|
zuten
Iruñeko kalonjeek. XIII
|
|
|
Adin, ogibide eta helburu desberdineko jendea hurbildu zen Iruñera. Anaitasuna-k argitaratutako inkesta baten arabera, arrazoi desberdinek bultzatzen
|
zuten
Iruñera hurbiltzera, hizkuntzari buruzko ezaguera sakondu nahia batzuetan; norbere jakintza arloan prestakuntza hobetzeko aukera, Euskal Herritik kanpo ikasten urtea pasa ondoren, bertoko giroan sartzeko aukerak ere erakartzen zuen, giro euskaldunean murgiltzeak (horixe izan zen adibidez Jon de Luisa mexikarraren kasua), UEU Euskal Unibertsitatearen oinarria izateak, beste lurraldeetako jendea e...
|
|
2004
|
|
|
Estudiante pisuko atea hautsiz sartu ziren polizia nazionalak Fermin atxilotzera. Furgoian etzanarazi
|
zuten
Iruñeko Komandantziako bidea egiteko. Zirrikituetan bilatzen zuen argi gabeziak eragindako arnas estuasunerako aringarri.
|
|
2006
|
|
|
Hainbat bilkura burutu ondoren, bakarrik PCEk eta alderdi horrek kontrolpean zuen CCOOren adar batek, CONEkoak, erabaki horien kontrako susmoak azaldu zituzten. Gainontzeko alderdiek, PSOEtik LCR ETA (VI) raino, talde abertzale guztiek, ezker muturrekoek eta baita Euskadiko Karlisten Alderdiak ere sutsu defenditu zuten euskaldunen hiriburutzat jotzen
|
zuten
Iruñean abertzaleen egun nagusi hori burutzea. Etorkizun hurbilean irekiko zen lehia politikoan, Nafarroa gainontzeko euskal probintziekin bat eginda zegoela azaltzea oso gogoan zutelako orduko erakunde horiek guztiek.
|
|
2007
|
|
|
6 euro.1987ko uztailaren 7a. Zenbait fanzinetan kolaboratzen zuten marrazkilariek TMEO komikiaren lehenengo zenbakia banatu
|
zuten
Iruñean. Kritika soziala eta umore garratza uztartzen zuten komikigileek euren istorioetan, eta hala jarraitzen dute 20 urte beranduago.
|
|
|
Laguntza bila ere bazetorrela eman zien jakitera Migelek. Ernesto Che Guevarari buruzko erakusketa xumea zabaldu nahi
|
zuten
Iruñean eta horretarako, argazkiak, oroigarriren bat –Arsenioren txapelarekin oroitu zen erremediorik gabe–, posterrak, bideoak, liburuak, egunkariak... behar zituzten haren bizitzaren lekuko. Era berean, adiskide, senide edo gerrillari ohiren baten presentzia beharrezkoa iruditzen zitzaien –hegaldia batzorde antolatzailearen kontura– mahai inguruan parte hartzeko.
|
|
2008
|
|
|
Baina segurtasun faltaren gorakadarekin ezin genuen kalera lasai atera, seme alabak ditugu eta lorik ere ezin egin". 2002an, lur hartu
|
zuten
Iruñean.
|
|
|
Elena Muñozen amak Nafarroa du jaioterri eta horregatik aukeratu
|
zuten
Iruñea, horregatik eta kalitate oneko bizimodua topatzeko itxaropenagatik. Zerotik hasi ziren," argentinarrak ohituta gaudelako zerotik hastera", eta bitxigintza negozioa ireki zuten Carlos III.a eta Gorriti kaleen artean.
|
|
|
Iaz azkenean mozio bat aurkeztu
|
zuten
Iruñeko Udaleko pleno aretoan, fidantzen gaiak ez hanka ez buru ez zuela salatuz. UPN alderdiaren aurkako bozekin, eta PSN, NaBai eta EAE ANVren aldekoekin, Gabon bezperako ospakizunak ez eragoztea onartu zen.
|
|
|
Hurrengo lore jokoetan, bai Hegoaldean eta bai Iparraldean zazpiak bat formula eta leloa errepikatuz eta finkatuz joan zen. Beraz, XIX. mende bukaera aldera, lore jokoen bidez eta haiekin lotura estua
|
zuten
Iruñeko Revista Euskara() eta Donostiako Euskal Erria() moduko aldizkari foruzaleen bitartez, elitetxo euskaltzale baten artean zazpi probintzien ideia gero eta ezagunago bihurtuz zihoan89 Baina inondik ere hirurak bat edo laurak bat formulak ordezkatu gabe, baizik haien osagarri gisa. Azken finean Hego Euskal Herriko euskaltzale eta foruzaleentzat, erradikalizatuenak izanik ere, zentzu politiko erreala zuen eskabidea hiru edo lau probintzien jarduera bateratua zen (Madrilen aurrean foruak elkarrekin eskatu ahal izateko); eta, aldiz, zazpiak bat formulak ez zien eskaintzen, ez Hegoaldeko foruzaleei, ez Iparraldeko euskaltzaleei, mugaz gaindiko lore joko eta elkartasun aldarrikapen sentimentaletatik haratago inolako proiektu politiko edo kultural konkreturik.
|
|
|
Joan den astean eskolako lagunek ikasturteari akabera eman zioten. Ortziralean, ekainak 20, ateraldia egin
|
zuten
Iruñera.
|
|
|
Azken urteetan jai batzordekoek Erredinen jarri ohi zuten karpa izan zen arazoa, hura jartzeko debekuari eutsi egin baitzion Udalak, eta, hala, baita han egitekoak ziren ekitaldiak antolatzea ere. Ostiralean izatekoa zen kontzertua eta larunbaterako aurreikusia zegoen herri bazkaria (jadanik 700 pertsonaren parte hartzea ziurtatua zuena), besteak beste.Irailaren 20an, Alde Zaharreko Jai Batzordearen egitaraua oso osorik errespeta zedin eskatzen zuen mozio bat onartu
|
zuten
Iruñeko udal talde guztiek, UPNk izan ezik.
|
|
|
Printzea deitzen diote. Baluarteren bosgarren mendeurrenaren ospatzeko ekarri
|
zuten
Iruñera. Kulturgunea bera, Maria Bayorekin inauguratu zuten.
|
|
|
Horiek salatzeko, atzo lantegietan informazio eta mobilizazio kanpaina bat egin zuen. ESK eta EILAS sindikatuek, berriz, elkarretaratzea egin
|
zuten
Iruñean, Ordu gehiagorik ez! lelopean.
|
|
2009
|
|
|
Aita Buenabentura setosoa zen, nonbait, eta aita Damaso ere ez zen oso bestelakoa izango, horren ametsik luzaroan egin gabe," aldizkingia" gauzatu egin baitzuten: 1919ko urtarrilaren lehenean, Zeruko Argiaren lehen zenbakia argitaratu
|
zuten
Iruñeko kaputxinoek, Damaso Intzaren zuzendaritzapean. Hilabetekari erlijiosoa zen, formatu txikikoa.
|
|
|
Medikuntza eta biologia ikasketak eginez irakasle aritu zen gazterik Hazparneko lanbide eskolan. 1965ean ETAren garraiolari lanak egiteaz akusatuta espetxeratu
|
zuten
Iruñean. Ateratakoan, 1967ko hauteskundeetan zerrendaburu eraman zuen Enbata mugimenduak.
|
|
|
Nagore Laffage irundarra 2008ko uztailaren 7an hil egin
|
zuten
Iruñeko etxebizitza batean, eta hiltzaileak gorpua Oianburura eraman zuen, bertan ezkutatzeko.
|
|
|
Nagore Laffage, jatorriz irundarra, 2008ko uztailaren 7an hil egin
|
zuten
Iruñeko etxebizitza batean eta hiltzaileak gorpua Oianburura eraman zuen bertan ezkutatzeko.
|
|
|
2002an, Marino Aierraren Ez nintzen ebanjelioaz damutu liburuaren berrargitalpena aurkeztu
|
zuten
Iruñean. Mintzoa argitaletxea arduratu zen edizioaz, eta Iruñeko Abarzuza liburu dendan antolatutako prentsaurrekoa hainbat lagunen artean eman zuten.
|
|
|
Heriotzak mobilizazio ugari eragin zituen, eta inguruko ia udalerri guztietako ordezkariek protesta ofiziala egin
|
zuten
Iruñean, gobernadorearen irudia arbuiatzeko. Handik sei hilabetera, Nafarroako Entzutegiak onartu zuen tiro egin zuten guardia zibilek, arduragabekeriaz?
|
|
|
Haur kantari jaialdiko azken saio ederra eskaini
|
zuten
Iruñean
|
|
|
Iragan abenduaren 28an ere, manifestazioa egin
|
zuten
Iruñean, eta 800 lagun inguru bildu zituzten. Badakigu desobedientziaren bidea ez dela iraunkorra gutxi bagara, baina, zorionez, manifestazioan ikusi genuen asko garela.
|
|
|
Derrigorrezko Lehen eta Bigarren Hezkuntzari dagokienez, A, G eta TIL ereduen ondorioz, bost nafarretatik bakarra euskalduntzen da, Martinezek azaldu zuenez. Gainera, Carlos Perez Nievas Hezkuntza kontseilariak martxan jarritako TIL eredua, Hizkuntzen Tratamendu Integrala, iruzur hutsa dela salatu
|
zuten
Iruñean bildutako ehunka lagunek.
|
|
|
Joan zen ostiralean Euskal Liburuaren Irakurketa Publikoa ospatu
|
zuten
Iruñeko Biurdana Institutuan. Aingeru Epaltza izan zen protagonista Irakurketa Publikoaren 10 edizioan, Nafarroako egungo idazlerik entzutetsuenetarikoa.
|
|
|
Zaleak lagun izan zituen Iturriagak. Bere aldeko txaloek eta animo oihuek apurtu
|
zuten
Iruñeko Anaitasuna pabilioiko hoztasuna. 1.600 lagun batu ziren bertan.
|
|
2010
|
|
|
Biek sortu
|
zuten
Iruñean La Liga de Derechos del Hombre. Ederki ezagutu zuten elkarte hori Soledad, Mariangeles eta Marian irakasleek!
|
|
|
2009 urteko uztailaren 16an, gaztea berriro atxilotu egin
|
zuten
Iruñean lapurreta egiteagatik. Horren ondorioz bi urteko kartzela zigorra ezarri zioten, baina nahiz eta aske egoteko baldintza hautsi, Ramos de Sousa ez zuten kartzelan sartu bere garaian.
|
|
|
Nagore Laffage, jatorriz irundarra, 2008ko uztailaren 7an hil egin
|
zuten
Iruñeko etxebizitza batean eta hiltzaileak gorpua Orondritzera (Erroibar) eraman zuen bertan ezkutatzeko. Poliziak egun berean aurkitu zuen Nagoreren gorpua.
|
|
|
M ARTXOAK 17 UPNk eta PPk manifestazio jendetsua sustatu
|
zuten
Iruñean. Leloa:
|
|
|
Azkenean auzitara sartu zuen arte 1749ko azaroaren 28an. Handik hamar egunera jakinarazi zion Josef Antonio Huarte eskribauak Iñarrari, en la caseria de Chamora, auzitara nola sartu
|
zuten
Iruñean sobre la validacion de parte de una mena en Elama y paraje que llaman de Basajaunegia.
|
|
|
712 urteetan Ebro ibaira iritsiak ziren arabiarrak eta 718an, kontrolpean
|
zuten
Iruñetik saioak egin zituzten Akitania eta Galia menperatzeko. Hain zuzen, Iruñean barna iragan zen, 732 urtean Poitiers hirian frankoek garaitu zuten armada arabiarra.
|
|
|
1525ean errege legezkoarekiko leial ziren batzuek ihes egin
|
zuten
Iruñeko espetxetik. Haien bila Pedro de Balanza batxilerra atera zen soldado talde baten buru Aezkoa, Zaraitzu eta Erronkari ibarretara, muga berria aldera alegia, bidenabar okupazio armadari oraindik aldizka aurre egiten zioten taldeen kontra aritzeko.
|
|
|
Maria erre egin
|
zuten
Iruñean, 1575eko urrian.
|
|
|
Helburu horrekin etorri dira Euskal Herrira Hiromi Yoshida, Rosana Entizne, Hanna Lantto eta Carlos Cid. Lau lagun horiek atzo, Euskara munduz mundu izenburua zuen hitzaldian parte hartu
|
zuten
Iruñeko Baluarte jauregian. Guztiak dira atzerritarrak, baina euskaraz primeran egiten dute.
|
|
|
Erabakiaren zain, mobilizazioekin jarraitzen dute Gamesakoek. Atzo, euren egoera salatzeko via crucis eolikoa antzeztu
|
zuten
Iruñeko kaleetan. Erakunde publikoetan idazkia utzi zuten, bakoitzari arduraz jokatzeko eskatzeko.
|
|
|
Ehun hautetsi inguru batu zaizkio momentuz eskari horri, eta atzo goizean manifestu bateratu bat aurkeztu
|
zuten
Iruñean, denek izenpetuta. Nafarroako Gobernuko Ekonomia eta Ogasun Departamentuaren aurrean elkartu ziren idatzia aurkezteko.
|
|
|
Hiriko errealitatearen zati bat ezkutatu nahi izana onartezina dela ohartarazi zuen NaBaik, prentsa ohar baten bidez. UPNk diru publikoa interes pertsonal eta politikoetara bideratzen saiatzeagatik azalpenak eman lituzkeela ere esan zuen NaBai k. Antzeko iritzia adierazi
|
zuten
Iruñeko Udaleko PSNko zinegotziek ere, eta ustezko pankartaren inguruko argibideak eskatu zizkioten Yolanda Barcina alkateari. UPNk, baina, ez zuen atzo azalpenik eman.
|
|
2011
|
|
|
Hango zentralek zioten lurrikara handienak jasateko moduan zeudela, eta horietako askok ezin izan dituzte guztiz gelditu». Bilbon bezala, Garoñako zentrala betirako eta berehala ixteko ere eskatu
|
zuten
Iruñean ere.
|
|
|
PPko bi kideek ez zuten kargurik hartu. Ekitaldia jarraitu
|
zuten
Iruñeko kazetari batzuk azaldu zutenez, PPko egoitzan esan zieten" intimidazio" giroagatik ez zirela joanen bilkurara. Rodriguez alkateak horren aurrean azaldu zuen herrian egon gabe ezin zela halakorik esan eta popularrei boza eman zieten uhartearrekiko errespetu falta zela ez agertzea.
|
|
2012
|
|
|
Behin honaino iritsita, flash-back bat egiteko premian nago. Zalaparta, kalapita eta astrapala franko eragin
|
zuten
Iruñea Veleiako ostrakak aurkitu zituzten egunetara noa hauts zientifikorik harrotzeko ezelako asmo barik. Izan ere, Jan Edan Lo hura irakurri nuenean, argia ikusi nuen.
|
|
|
«1998an, ETAren su eten baten aurrean, komenigarritzat jo zenuten testu hori bakea sendotzeko; orain, berriz, ETAk bere jarduera behin betiko utzi duenean, bestelako jarrera politikoa duzue». Duela gutxi Irlandako Sinn Fein alderdiko Alex Maskeyk eta Hegoafrikako Kongresu Nazionaleko Robert McBridek hitzaldia eman
|
zuten
Iruñean, otsail amaieran, eta haiek emandako aholkuak gogora ekarri zituen. «Normaltasuna lortzeko erantzukizuna behar dela esan zuten, eta zailena dela norbere posizioari uko egin gabe bestearen larruan jartzea eta bestea ulertzea».
|
|
|
CCOO eta UGT Hamasei urtean lehen aldiz, CCOO eta UGT sindikatuek elkarrekin ospatu zuen Maiatzaren Lehena Nafarroan. Bien deiari erantzunez, milaka pertsonak manifestazioa egin
|
zuten
Iruñeko erdigunean, Guztia amaitu nahi dute; lana, duintasuna, eskubideak lelopean. Sindikatuen arabera, 8.000 lagun bildu ziren, eta, Espainiako Poliziaren arabera, 1.700 inguru.
|
|
|
Navarra 1512 La incorporacion de Navarra a la Corona de España" (Pregon aldizkariko otsaileko aldizkariaren titulua). Bai, konkista izan zen jarraitzen du kontakizun historiko berrituak, baina ez oso latza, gainera behamondarrek sostengatu zuten eta errege nafarrek alde egin
|
zuten
Iruñetik. Funtsean, erregeak aldatu ziren, baina Nafarroak independente izaten jarraitu zuen.
|
|
|
Txinatarren dendatik atera ostean koka erostera joan zen. Saltzaileari deitu eta hitzordua egin
|
zuten
Iruñea iparraldeko industriagune batean. Hogeita bost gramo erosi zituen, kalitate gorena.
|
|
|
Alebinen mailan, Doneztebeko Aimar Otxotekok eta Enaitz Telletxeak 14 galdu
|
zuten
Iruñeko Oskoz eta Mataren kontra.
|
|
2013
|
|
|
" Askok ez dute inoiz formaziorik jaso, osasun zentroetan doluari buruz banatzen dituzten esku-orriak besterik ez dituzte ezagutzen". Gutxi batzuek hartua
|
zuten
Iruñeko Irakasleentzako Laguntza Zentroak antolatutako hamabi orduko ikastaroa, gehienbat dolu prozesuan oinarritutakoa baina heriotzaren pedagogia azaletik baizik aipatzen ez duena.
|
|
|
Manifestazio jendetsuak izan ziren Donostian eta Gasteizen, Bulebarretik eta Bilbo plazatik abiatuta. Elkarretaratzea egin zuten 60 pertsonak Baionan Herriko Etxearen aurrean, eta martxa bat egin
|
zuten
Iruñeko auzoetan zehar. Donibanetik eta Arrotxapetik igarota, Udaletxe plazan elkartu ziren ehunka lagun.
|
|
|
Berasaluze eta Albisu estutzeko derrigorrez irabazi behar zuten, eta oso urrun gelditu ziren. Irudi iluna eman
|
zuten
Iruñean, eta 22 galdu zuten Bengoetxea VI.a Beroizen aurka. Azken txanpako Titinen imintzio eta purrustadak, eta partida osteko pilotei buruzko kritikak ezinaren ondorio izan ziren.
|
|
|
Kartzela berean dago Errasti, eta gose grebari ekin dio harekin elkartasunez. Bestetik, dozenaka lagunek elkarretaratzea egin
|
zuten
Iruñean, Josune Arriaga Iruñeko kartzelatik eraman dutela salatzeko. Zaballako espetxean (Gasteiz) zuten atzo, baina Topasekora (Salamanca, Espainia) eramateko arriskuaz ohartarazi du familiak.
|
|
|
«Ni konbentzituta nago nire semea ez dela inongo desordena publikotan nahastu». Arratsaldeko seietan Iruñea Askatasunez herri mugimenduak eta atxilotuen senideek elkarretaratzea jendetsua egin
|
zuten
Iruñeko Udaletxe plazan. Berrehun pertsona inguru bildu ziren.
|
|
|
–Nire mezuei kasu egin beharrean, auskalo zer burubero igorri
|
zuten
Iruñera, hutsetik halako mendi handia zutiarazi duena Pauen eta Donapaleun.
|
|
|
b) Zer aurkitu
|
zuten
Iruña Veleiako aztarnategian?
|
|
|
Zehazki, Garbilñe Elizegi alkatea eta Florentino Goñi eta Mikel Ortega zinegotziekin agertu zen Sobrino prentsaurrera. Bertan jakinarazi zuenez, egun horretarako kontseilariarekin bilera egitekoa zuen, baina apirilaren 4ra bitarte gibeleratu
|
zuten
Iruñetik. «20 eguneko atzerapena ez du aunitz iduri, baina 15 urte baino gehiago daramazkigu Elizondoko saihesbidearekin bueltaka eta oraindik ez dugu bukaerarik ikusten», zioen Elizondoko alkateak.
|
|
|
Lan erregulazioan dauden langileak pixkanaka lanera bueltatzen ari dira. Gutxienez 6 txasis lantegian daudeOstiralean akordioaren berri eman
|
zuten
Iruñean Nafarroako Gobernuak, Sunsundeguiko zuzendaritzak eta UGTk. Ondoren tentsio handiko egunak izan ziren astelehena eta asteartea Sunsundeguin.
|
|
2014
|
|
|
Filipe VI.a Frantziakoak koroatzea onartuko zuen, baldin eta senar emazteek Frantziako tronuari betiko uko egiten bazioten. Azkenean, baldintza onartuta, 1329ko martxoaren 5ean Nafarroako Joana II.ak eta Filipe III.ak karguaren zina egin
|
zuten
Iruñean. Joanak erresuma lehenengoz eta azkenekoz zapaldu zuen orduan.
|
|
|
Henrich Zuppe, Karl Hilburgh, Maxe Griebel eta Emil Stehr. Hauek dena prest eduki behar
|
zuten
Iruñea eta Alcalakoak iristerako. Reupke eta Zupperena izan zen hornigaiak erosi eta, gaua lagun, Vigoko portuan gerarazia zen Werth merkantzi ontzi alemanera eramatearen ardura.
|
|
|
1917ko urtarrilaren 21ean, ihesaren nondik norakoak vox populi zirela, alemanek jai bat antolatu
|
zuten
Iruñeko Parisien antzokian. Hiri Buruzagia festa hutsa zen. n
|
|
|
Uhartek (Nafarroa) hartuko du, datorren maiatzaren 18an, Sortzen ek antolatu euskal eskola publiko berriaren aldeko besta. Iaz, bertan behera utzi behar izan
|
zuten
Iruñeko Takonera parkean egitekoa zuten jaia, eguraldiagatik. Txantrean hainbat ekitaldi ospatu zituzten egun handiaren bezperan, baina Takonera parkeko egitarau osoa bertan behera utzi behar izan zuten Sortzen eko kideek.
|
|
|
Hala, entzierroaren ordenantza berria izanen du Iruñeak aurki. Zezenen aurrean bezala, lasterka osatu dute neurri sorta; entzierroaren mahaitik azkar pasatu, eta, azkenean, atzo eztabaidatu eta onartu
|
zuten
Iruñeko Udalbatzan. UPN, NaBai, PSN eta PPN alde agertu ziren; Bilduk, Aralarrek eta Ezkerrak abstentzioaren alde egin zuten.
|
|
|
Bertze 38 parlamentari ditu Nafarroak atzotik. Herrialde horretako bertze hainbertze elkartek parlamentu soziala osatu
|
zuten
Iruñean, «bazterketaren aurka eta herritarren parte hartzearen alde» lan egiteko. «Aldaketa soziala, politikoa eta ekonomikoa» bultzatu nahi dute Nafarroan.
|
|
|
Interpretazio zentroa martxan jartzeko ekimen guztietan kolaboratzeko asmoa azaldu zuen. Eskultura Lastailaren 4an aurkeztu
|
zuten
Iruñean eskultoreak eta Nafarroa Bizirik fundazioak egitasmorako egin zuen Enneco eskultura. 5 metroko altuera izanen duen altzairuzko obra da.
|
|
2015
|
|
|
Kideen arteko jakintza trukaketak ere antolatzen dituzte gai baten inguruan gehiago dakienak gutxiago dakitenentzat ikastaroak eskainiz. Eta orain urte batzuk herri jantokia prestatu
|
zuten
Iruñeko Errotaberri elkartean. Ikusirik peñak astean zehar hutsik egoten direla, jatetxe modura egokitzea bururatu zitzaien.
|
|
|
«Iruñerriko gazte asanbladak kudeatzen zuen gaztetxea, eta lan gehiena Alde Zaharrean egiten zuen. Hustearekin batera, Alde Zaharreko batzar propioa sortzeko beharra ikusi zuten», dio Xabier Elizegik.Duela bi urte ireki
|
zuten
Iruñeko Alde Zaharrean Kalekalde, gazte mugimenduaren topalekua. Hainbat kolektibok partekatzen dute espazioa, hala nola Kateak Astintzen, Iruñea Antifaxista, Gazte peña, Ernai eta gazte asanbladak.
|
|
|
Berririk ez izateak eragin zuen manifestazio handi hura egitea?. 2007ko martxoaren 18an egin
|
zuten
Iruñean, Nafarroako Gobernuak deituta eta UPNk, CDNk eta PPk sostengatuta, bake prozesuaren aurka Euskal Herrian egin zen mobilizaziorik jendetsuena. Goiburua:
|
|
|
Gerra Zibilaren garaian atxilotu zutelarik, Nikolas Ormaetxea, Orixe,() sei hilabetez preso eduki
|
zuten
Iruñeko San Kristobal gotorlekuan. Handik atera ondoren, atxilotu egin nahi izan zuten berriro 1938an, baina Iparraldera ihes egitea lortu zuen.
|
|
|
Bide posibilistari eutsita, literatur euskararen batasunari buruzko agiria 1968ko urrian eman ondoren, euskal apezpikuei liturgia batuaren eskaria egin zien akademiak. Donostiako Elizbarrutiko itzultzaileen lana, euskara batuarekiko uzkurra, onartu
|
zuten
Iruñeko eta Bilboko apezpikuek ere, Vatikanoak berak ez zuelako testuen hirutasuna onesten. Baionako itzultzaileekin ere elkartzen hasiak ziren (Euskaltzaindia, 1971c:
|
|
|
Larunbatean ehunka lagunek martxa zaratatsua egin
|
zuten
Iruñeko karriketan epaiketa politikoak eta “amaierarik ez duen jazarpenak sortarazten duten haserrea eta sumina” azaleratzeko: “Nafarroan dozenaka lagun daude euren jardun politikoagatik espetxeratuak izateko arriskuan.
|
|
|
Larunbatean aurkeztu
|
zuten
Iruñean Korrika 19 Euskahaldun leloarekin bat eginezz, euskararen aldeko lasterketan parte hartzeko gonbitea luzatu zuten AEK tik. Otsailetik aurrera Korrika ko kilometroak eskuratzeko eta Korrika Laguntzaile izateko deia ere egin zuten aurkezpenean (12 euroren truke).
|
|
|
Handik bi urtera polizia hura epaitu
|
zuten
Iruñean berean. Bidezko defentsan tiro egin zuela deklaratu zuen, gaztea bere ihesean zenbait aldiz biratu zela poliziari su egiteko imintzioa eginez.
|
|
|
" Jeneralari erran nion Udalak eskainiko ziola teila bat bederen, oroigarri. Gobernadore militarrek denbora laburra egiten
|
zuten
Iruñean, eta ni erotzen nintzen, ordetze bakoitzarekin, berriz haste. Deliberatu egin zen Francorengana joatea.
|
|
|
Diputazioaren lehen hilabeteek kointziditu egin
|
zuten
Iruñeko Udaleko krisi unerik handienetarikoarekin, gobernadore zibilak Jose Jabier Viñes alkatea kargugabetu baitzuen maiatzaren 30ean, permisibitate handiegia erakutsi omen baitzuen zinegotzi sozialekin. Ordeztu zuena, Jose Arregi, Erregimenaren aldeko leialtasun ezin hautsizko agentea zen, Lurralde Audientziako abokatu eta Nafarroako Unibertsitateko Zuzenbide Zibileko irakasle.
|
|
|
Amnistiaren aldeko eskakizuna, etengabea Trantsizioa hasiz geroztik, bizkortu zen biziki maiatzaren 8 eta 15 artean," amnistiaren aldeko borroka astea" delakoaren barnean, greba orokorrera deitu baitzen lau herrialdeetan. 14ean larunbatarekin, ordena publikoko indarrek hartu
|
zuten
Iruñea. Udalak adostu zuen Polizia Armatuaren aktuazioa gaitzestea, bezperan erail baitzuten Jose Luis Cano eta beste zauritu anitz eragin.
|
|
|
Jeneralari erran nion Udalak eskainiko ziola teila bat bederen, oroigarri. Gobernadore militarrek denbora laburra egiten
|
zuten
Iruñean, eta ni erotzen nintzen, ordetze bakoitzarekin, berriz haste. Deliberatu egin zen Francorengana joatea.
|
|
|
pentsamendua nagusitzen zen. Nafarroako Kutxako langileen soldatak zertxobait hobeak izaki, pentsatzen
|
zuten
Iruñeko Kutxakoak aterako zirela irabazten. Azkenean, ez zuten kexatzeko arrazoirik izan.
|
|
2016
|
|
|
Korapilo hori askatuta, katalogoa kaleratzeko arazorik ez printzipioz.Iruña Veleia afera«Amets bat dirudi, baina errealitatea da». Hamar urte beteko dira aurten Henrike Knor hizkuntzalariaren lilura piztu
|
zuten
Iruña Veleiako euskarazko idazkunak azaleratu zituztenetik. Eta liluratik desilusiorainoko bidea egina du jadanik aferak.
|
|
|
Iruñeko Udalean agintea duen lauko gobernuak, berriz, laikotasunaren aldeko jarrera irmoa hartu zuen hasieratik; errefuxiatuentzako, harrera hiri? izendatu
|
zuten
Iruñea; LGBT bulegoa zabaldu zuen; udalak hutsik zituen etxebizitzak zaharberritu eta larrialdi sozialetarako eskuragai paratu zituen; PAH Hipotekak Kalte Eginikoen Plataformarekin bat egin zuen kaleratzeak geldiarazteko; polizia ereduaren aldaketa bultzatu zuen Udaltzaingoaren barruan; eta haur eskolen euskarazko eskaintza bikoiztu egin zuen.
|
|
|
Diario de Navarra k berak ere, gaur egun editoriala euskarazko hezkuntzaren kontra jo eta su egiten duen bezala, XX. mende hasierako iritzi artikuluetan haren aldarrikatzen zuen. 1907 urtean, esate baterako, euskara ikasteko akademia bat zabaldu
|
zuten
Iruñeko Dormitaleria kalean,, adin guztietako neska eta mutikoendako?. Zapataria kaleko berripaperak txalotu egin zuen ekimena, eta euren seme alabak matrikulatzera animatu zituen irakurleak,, gure hizkuntza zaharra berreskura dezaten?.
|
|
|
Fraide erredentoristek ere misio apostolikoetarako 32 orrialdeko Aita erredentoristen misio santuaren oroipena atera
|
zuten
Iruñeko Nikolas Marzelinoren moldiztegian 1903.ean, eta Iruñeko apezpikutegiak berriz, 70 orrialdeko Eliza kantak euskal erriko elizetarako oso egokiak atera zuen Iruñeko N. Aranbururen baitan 1904.ean; lan horretako kanta gehienak Pedro M. Urruzunok ondu zituen, ezpada hasierako San Frantzisko Xabierren kantata" En el eco de mis montes...", Fiteroko Pelaireak egina eta Polikarpo Ira...
|
|
|
Ez zen ohikoa Gendulain kapitainak Marinaren etxea bisitatzea, bestelako zuloetarako joera zuten. Guardia zibilen eremutzat
|
zuten
Iruñeko militarrek. Etxeari Casa Marina esaten bazioten ere, mugaldeko merkatari bat zen jabea, gazte zelarik guardia zibil aritutakoa eta orduan ere kide izandakoekin estuki lan egiten zuena.
|
|
2017
|
|
|
Epailea bertan ez zegoenez, dokumentu bat sinatu zuten haien asmoen berri emanez. Egun berean jakinarazi zuen Carmen Lamela Espainiako Auzitegi Nazionaleko epaileak terrorismo delitua ikusten duela Altsasuko liskarretan, eta han ikertuko dutela.Urriak 28 Aratz Urrizolak eta Edurne Martinezek ere euren burua aurkeztu
|
zuten
Iruñeko epaitegian, Benito epailearen aurrean deklaratzeko. Dokumentu bat sinatu zuten haien asmoen berri emanez.Azaroak 9 Mari Paz Benito Iruñeko instrukzio epailea inhibitu egin zen, eta Auzitegi Nazionalaren esku utzi zuen Altsasuko auzia.Azaroak 14 Auzitegi Nazionalaren aginduz, zortzi lagun atxilotu zituen Guardia Zibilak:?
|
|
|
«Terrorismo delituaren kalifikazioa ezabatzeko» eskatzen zuten bertan.Otsailak 13 Auzipetutako bi adingabe altsasuarrek Madrilen deklaratu zuten, Auzitegi Nazionaleko adingabeen epaitegian.Otsailak 15 Altsasuko auzia Madrilen epaitu behar dela berretsi zuen Iruñeko 3 instrukzioko epaile Maria Paz Benitok. Akusatuen defentsak jarritako erreforma helegitea ez zuen aintzat hartu.Otsailak 24 Auziak 100 egun bete zituen egunean, bilkura jendetsua egin
|
zuten
Iruñeko Sarasate pasealekuan, parlamentuaren aurrean (2.000 lagunetik gora). Martxoak 3 Auzipetuen gurasoek idazki bat plazaratu zuten salatzeko kasua «mendekuak eta zigorrak» bideratzen dutela.Martxoak 8 Nafarroako Lurralde Auzitegi aurrean elkarretaratzea egin zuten, #Altsasu: ez da terrorismoa lelopean, gazteen gurasoek deituta.Martxoak 22 Altsasuko auzia Iruñean epaitzeko eskatu zuten Espainiako Gorteetako 74 diputatuk eta hamalau senatarik.
|
|
|
Oso ondo moldatzen gara».Lehendik ere elkarrekin lan eginak dira Valverde eta Lertxundi. Lete hil berri zela, kontzertu bat eman
|
zuten
Iruñean, haren omenez, hango hizkuntza eskolak eskatuta. Gero etorri zen 3L emanaldia, Lete, Xabier Lizardi eta Esteban Urkiaga Lauaxeta poeten testuen bueltan.
|
|
|
Hirigintza operazio basatien garaiak ziren. 2009 urtean idatzi
|
zuten
Iruña Okako hirigintza plana.Garaiko aurreikuspenen arabera, hamabost urteko epean, zortziehun etxebizitza eraikiko ziren udalerrian. Horietako batzuk Langraiz Okako erdigunean kokatzea aurreikusi zuten, antolamendutik kanpo utziko ziren egungo hainbat etxebizitzen gainean.
|
|
|
Nafarroako Gobernuaren diru-laguntza izan dute proiektua aurrera eramateko. Webgunea asteartean aurkeztu
|
zuten
Iruñeko Kondestable Jauregian Marga Erdozain Malerrekako Mankomunitateko ordezkariak, Aritz Romeo Iruñeko udaleko ordezkariak eta Mari Carmen Izkue eta Joseba Segura gurasoek. Euskarazko musika, jolasak, aplikazioak, ipuinak, ikastaroak, agenda… Euskara zerbitzuetako bulegoetara makina bat zalantzekin jotzen dute gurasoek.
|
|
|
Duffour berba lapiko hori ez ote zen behingoan isilduko, pentsatzen zuen Andres Martinek. Aurreko gauean Badostaingo elizatik indarrez eta kateaturik eraman
|
zuten
Iruñeko zitadelara. Gaua ziega heze batean izoztuta pasa ondoren ondo etorri zitzaion pattar hura.
|
|
|
Irailaren 25eko gau hartan Espozi handinahiak eragindako zoramenak eta soldaduei ardoak ekarritako mozkorrak zapuztu
|
zuten
Iruñea askatzea.
|
|
2018
|
|
|
San Roke karrikatik Santa Luzia Soltxatera eraman
|
zuten
Iruñeko kartzela 2012 urtean. Hiri barnetik kanpoko aldera, alegia; Donibane auzotik herritarren begien bistatik at dagoen tokira.
|
|
|
Unibertsitateko irakasle eta ikerlari andana batek txostenak egin zituen, baina aditu bakar batzuek salatu
|
zuten
Iruña Veleian aurkitu objektuak faltsutuak zirela. Ondorioz, bi arkeologoak auzipetuak izan ziren eta Arabako Foru Aldundiak eta Arabako Fiskaltzak bost eta zazpi urte arteko presondegi zigorrak galdegin zituzten bi akusatuentzat, baina auzia ez da oraino argitua izan.
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak, Nafarroako Gobernuak eta Iparraldeko Euskararen Erakunde Publikoak EEP sinatutako euskara sustatzeko hitzarmena. Lankidetza teknikoko bost esparru ezartzen dituen akordioa 2017ko uztailaren 3an sinatu
|
zuten
Iruñean Nafarroako Gobernuko Herritarrekiko eta Erakundeekiko Harremanetako kontseilari Ana Ollok; Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Bingen Zupiriak eta artean EEPko lehendakari zen Mathieu Bergék.
|
|
|
ukatu egin dute istiluetan parte hartu izana, ez dute euren burua ezagutu iazko martxoaren 11n hartutako argazkietan eta bideoetan, eta azaldu dute istiluak hasi zirenean handik alde egin zutela. Laugarrenak, Julen Pradok, onartu du harri bat bota izana, baina ukatu du «terrorismo ekintzarik» egin zuenik.Iazko martxoaren 11n manifestazioa egin
|
zuten
Iruñean, Errepresioari Autodefentsa dinamikak antolatuta, eta han liskarrak egon ziren polizien eta manifestarien artean. Manifestazioa bukatutakoan, kaleko jantzitako poliziek zenbait gazte atxilotu, eta liskarretan parte hartzea leporatzeaz gain, «terrorismoarekin» lotutako delitua egotzi zieten.
|
|
|
haurrak" doktrinatu" nahi izatea leporatu diote Iruñeko gobernuari. Joan den larunbatean, adibidez, elkarretaratzea egin
|
zuten
Iruñean, Skolae" inposizioa" delakoan. Auzitara ere jo dute, baina lehen xedea ez dute lortu:
|