|
2000
|
|
|
Turista yankiek, elkartasun ahalegin izugarri baten ondoren, galdetu zioten ea asmorik ba ote zuen kostaldean gora egiteko, Galway aldera edo. Ze, hala bazen, eurekin joan zitekeen autobusean, eramango
|
zutela
bere norabidea iparrerakoa bazen, eta ez lotsatzeko, abesti typical xarmangarriak kantatzen zituztela errepidean zihoazenean, eta asmakizunetan jolasten zirela gasik gabeko Coca Colak edaten zituzten bitartean.
|
|
2005
|
|
|
" Zeuri begira egongo dira, polita!" pentsatu zuen Silviak, esperientziak erakutsia baitzion mutilek ez
|
zutela
berarekin denbora inbertitzeko asmorik agertzen Zezilia aldamenean zuenean.
|
|
2006
|
|
|
Morroi honek esan zuen, tormentupean, Francesco Cenci hil zutenen atzaparretatik ihesi zebilela, eta horregatik zegoela ezkutuan, ez gauza txarrik egin zuelako. Esan zuen berak ez zekiela oso ondo nor ziren hiltzaileak, baina jauregikoak zirela, hori ondo zekiela, eta, seguru asko, Francesco Cenci hil zutenek hil
|
zutela
bere nagusia ere... Eta beldur zela.
|
|
2008
|
|
|
Esan nahi baita Gerardoren hitzek irri zabal bat eragin ziotela Nataliari, berezkoa bezain atseginezkoa, eta irri urduri bat Natividadi, irri urduri bezain behartu bat, kanpoko egoerak eskatzen ziona, inguruari inpresio txarra ez eragitekotan. Ricardo hartaz ohartzen zen, eta ohartzen zen, halaber, ez zuela atsegin Gerardok egiten zuèn akatsaren defentsa, ezezko keinu azkar bat ere egin zuen buruaz, lagunak adieraziaren adierazgarri?, bi artistek maiz eztabaidagai izaten zutena; ohartu zen, ondorioz, buruhauste handirik eskatzen ez zuèn ondorioa zen, inondik ere?, Gerardoren hitzek Natividaden aldean jartzen
|
zutela
bera. Ricardo?, ezinbestean; eta nola Natividad estu ikusten baitzuen, haren defentsan atera zen:
|
|
|
Inoiz kontua aitatuz gero, kapitainak halako hotsaz botatzen zuen arnasa sudurretik non orroka ari zela ematen baitzuen, eta bere begiradapean hartzen zuen aita, harik eta gizajoa gelatik uxatu arte. Ikusi izan nuen aita eskuak bihurritzen horrelako purrustaden ondoren, eta ziur nago pasa zituen buruhausteek eta izuak azkartu egin
|
zutela
bere heriotza penagarri, goiztiarra.
|
|
|
Carmen Bastidak esana zigun bi gertaerak aldatu
|
zutela
bere bizitza. Bata gerra izan zela eta bestea aitaren heriotza.
|
|
|
Esan nahi baita Gerardoren hitzek irri zabal bat eragin ziotela Nataliari, berezkoa bezain atseginezkoa, eta irri urduri bat Natividadi, irri urduri bezain behartu bat, kanpoko egoerak eskatzen ziona, inguruari inpresio txarra ez eragitekotan. Ricardo hartaz ohartzen zen, eta ohartzen zen, halaber, ez zuela atsegin Gerardok egiten zuèn akatsaren defentsa –ezezko keinu azkar bat ere egin zuen buruaz, lagunak adieraziaren adierazgarri–, bi artistek maiz eztabaidagai izaten zutena; ohartu zen, ondorioz –buruhauste handirik eskatzen ez zuèn ondorioa zen, inondik ere–, Gerardoren hitzek Natividaden aldean jartzen
|
zutela
bera –Ricardo–, ezinbestean; eta nola Natividad estu ikusten baitzuen, haren defentsan atera zen:
|
|
2009
|
|
|
ukatzeko bazen ere; Jainkoaren ustezko ordena, gizonek ezarria baitzen? eta bere esku kailuz eta maskurrez josiak ez baitziren halabeharrak bideratutako zerbait, bere miseriazko soldata halabeharraren fruitua ez zen bezala; ezetz, apaizek ez
|
zutela
bera engainatzen, halakoxea baitzuen Nikolaik bere gorputz hura, kapitalak mila bider zigortua, bere esanetan, oroitarri bihurtua, etengabe oroitarazten ziona berea errudun eta errugabeen arteko historia zela, ez patuak bideratua baina bai klaseetan banatutako gizarteak:
|
|
|
Itzuli eta astebetera agertu zen Grodor lehenengo batzarrera. Berarekin desagertu ziren beste hamasei lagunei buruz ez zuen ezer esan; esan zuen ez zekiela ezer, bakarrik eduki
|
zutela
bera gela batean.
|
|
|
Sorak esaten zuen Mr. Flesing bidali
|
zutela
bere bila beste biek Londresetik. Ingelesek uste omen zuten edadeko andre bat hil zuela Sorak eta kartzelara sartu nahi zuten.
|
|
|
esan nahi baita berez erremindua zena are erreminduagoa egin zela, zoritxarren ondorioz; komunista egin zenean, gainera, aurkitu zuen, ongi aurkitu ere, nori leporatu zoritxar haiek, kasualitatetik edo zuhurgabetasunetik haratago zihoazenak: ...noiznahi eta horregatik erabiltzen zuen ahoan Jainkoaren izena apaizek bezainbat, Jainkoari lotutako guztia –haren existentzia, lehenik eta behin– ukatzeko bazen ere; Jainkoaren ustezko ordena, gizonek ezarria baitzen... eta bere esku kailuz eta maskurrez josiak ez baitziren halabeharrak bideratutako zerbait, bere miseriazko soldata halabeharraren fruitua ez zen bezala; ezetz, apaizek ez
|
zutela
bera engainatzen, halakoxea baitzuen Nikolaik bere gorputz hura –kapitalak mila bider zigortua, bere esanetan– oroitarri bihurtua, etengabe oroitarazten ziona berea errudun eta errugabeen arteko historia zela, ez patuak bideratua baina bai klaseetan banatutako gizarteak: ezetz, haren kontra ez zegoela etsipen barkamenezko politika egiterik, borrokazkoa baizik, errudunen aurkako gorroto gupidagabea bitarteko!; Nikolaik, hortaz, historia garratz hura zeukan –bere mendeku gose hura, azken batean– bere bihotz behin eta berriz minduan, Teofilo Mariarengandik pixontzia jaso zuenean; Nikolaik, bestalde, ganbarari zeriòn hatsa eta kiratsa aditu behar zuen –kexatu ere, kexatzen zitzaion Grigoriri noiznahi:
|
|
2010
|
|
|
Honetan ez zegoen oker gure poeta. Berak maiz salatu zuen Gernikako arbola abesten zutenak karlistak zirela, eta ez
|
zutela
bere egin foruen erranahia. Gernika adierazgarria zen euskaldunentzat, baina batik bat euskaldun karlistentzat.
|
|
|
Kepak, bere txikitako zelatatze haietan, ez zuen ondo ulertzen zertan ari zen, horretaz pentsatu ere ez; gero, nerabezaroan sarturik, bere irrika ilunekin lotzen zuen arrebaren gorputza, bakarkako sexu atsegina eragiten zioten esku jolasekin; alabaina, ohartzen zen bere fantasiak pizten zituzten aldizkarietako nesken erretratu haiek zerikusi gutxi
|
zutela
bere arrebaren gorputzarekin. Lagun artean eskuz esku erabili ohi zituzten aldizkari haietan azal fin beltzaranduak ageri ziren, gerri lirain, sabel leun, bular puztu, ipur mardo, bilo luzeak... haien aldean androginoa zen bere arreba, edertasun gutxi eta emetasun gutxiagokoa.
|
|
2011
|
|
|
Baina Leilari iruditu zitzaion neska haiek ez
|
zutela
bera ikusi ere egin. Gizonen aldera zeuden begira.
|
|
2012
|
|
|
Ordurako iritsi nintzen, eta larri zeudela ikusita, eta alferrik zela guri aurre egitea, erruki eske hasi ziren. Kapitainak bizia barkatuko ziela esan zien, hitz ematen bazioten egindako saldukeriaz benetan damutuak zeudela, eta leial eta zintzo jokatuko
|
zutela
berarekin itsasontzia berreskuratzen, eta gero Jamaikaraino eramaten, handik etorri baitziren. Benetan ari zirela adierazteko era guztietako ziur hitzak eman zizkioten, eta kapitaina bazirudien prest zegoela haiek esaten zutena sinesteko eta haiei bizia barkatzeko.
|
|
|
Begitartea argitu egiten zitzaidala ohartu zen Gorentasun hura; hasperen batez, bere etxaldea han hasten zela esan zidan, eta halaxe jarraitzen zuela bere etxeraino iritsi arte. Baita ere erkideek barre egin eta mespretxatu egiten
|
zutela
bere negozioak hobeki ez eramateagatik eta hain ikasbide txarra erresumari emateagatik, baina halere gutxi batzuek jarraitu egiten ziotela, bera bezalako agure setati eta ahulen batzuek, alegia.
|
|
|
Haserre bizian jarri ondoren, nola ausartzen ginen houyhnhnmen gainean ibiltzen galdetu zuen ugazabak, ziur baitzegoen bere etxeko morroirik ahulena ere gai zela yahoorik indartsuena gainetik botatzeko edo lurrean etzan eta garagarrak irabaziz animalia hori hil arte zanpatzeko. ...tarako erabiltzen zela; gazte ziren bitartean, gogor jotzen zituztela, edozein bihurrikeriagatik; arrak, gainean jendea erabiltzeko edo garraioetarako zirenak, jaio eta bi urtera edo, irendu egiten zituztela gehienetan, haizekeriak kendu eta otzan eta eztiago bihurtzeko; bazekitela zer ziren sariak eta zigorrak ere; baina mesedez, har zezala gogoan jaun ohoragarri hark, gure herriko houyhnhnmek ez
|
zutela
bere herriko yahooek baino adimen izpi bat gehiago.
|
|
2013
|
|
|
Vladok ez zirela haren etxera sartuko esan zien. Eta ez
|
zutela
bere etxeko leihoetan kamerarik jarriko. Baina Mojcaren ahotsa entzun zuen bere atzean, baietz, pasatzeko esanez segurtasun kamerak instalatzen zituzten enpresako bi langileei.
|
|
|
Lehenengo eta behin, kontua bere osoan ez sinestera tematu zen; bigarrenik, seguru baino seguruago esan zuen Collins jaunari ziria sartu ziotela; hirugarrenez, senar emaztegaiok elkarrekin ez zirela inoiz zoriontsu izango sinetsi nahi izan zuen; eta, laugarrenik, berriz, ezkontza hori agian bertan behera utziko zutela. Auzi osotik, hala ere, bi ondorio atera zituen argi eta garbi; bata, Elizabeth zela gaitz guztien benetako arrazoia; eta bestea, guztiek izugarri ankerki erabili
|
zutela
bera, Bennet anderea; eta bi puntu horietaz jardun zuen egun osoan nagusiki. Ezerk ere ez zuen kontsolatzen, ezta baretzen ere.
|
|
2014
|
|
|
Belarriak estali zituen eskuekin, ustez eta hala besteak ohartuko zirela entzuteari uko egiten ziola eta ordainetan, gizalegez, hala jokatuko
|
zutela
berarekin ere, eta, horretan, bat batean aitortzaileak mugimendu zakar bat egin zuen errezelaren bestaldean, eta Rudolph besaburuaren txokoan gorde zen. Izuak itxura solidoa hartu zuen, eta bihotzaren eta biriken arteko tarte bat estutzen zion.
|
|
|
Garrantzi itzela izan behar mandatari horrek zeramatzan mezuek. Mikel Strogoffek bazekien ahal den guztia egingo
|
zutela
bera atzemateko.
|
|
2015
|
|
|
eta baita bera ere. Bere burua losintxatua sentitu zuen, losintxarako erraztasun gehien zeukan lekuan, pentsatzean edozein adinetara heldurik ere, haiek bihotzean txirikordaturik edukiko
|
zutela
bera; eta hau, eta hau, eta hau, pentsatu zuen, eskaileretan gora, eskailera buruko amaren sofagatik barrez, baina goxotasunez; aitaren kulunka aulkiagatik; Hebridetako mapagatik. Hura dena berpiztuko zen Paulen eta Mintaren bizietan; izen berriarekin saiatu zen:
|
|
|
Emaztearen gorpua jaso eta lurrean etzan du. Begiak itxi dizkio eta une batez begira geratu zaio urteetan bere emaztea izandakoari, bere seme alaben amari, eta gogora etorri zaizkio orain gutxi, hasarraldi batean, Kristinek amorruz aurpegiratutakoa, alegia, ez zuela inoiz maite izan, beharrak eta senideek erabakiak lotu
|
zutela
beregana eta inongo gizonik berekoiena zela. Ondo baino hobeto oroitzen du esan ziola eramanezina zitzaiola Ari Magnusson magistratuaren emaztea izatea.
|
|
|
Biharamunean goizago joan zen, nahiz eta pentsatu besteek ez
|
zutela
berarekin jokatu nahiko. Aitzakiaren bat jarriko ziotela uste zuen, baina ez zen horrela izan.
|
|
|
Alberto ere Gernikatik zetorren autoz, kafetegi aurrean gelditu zenean. Bere ume berriarena zabaldu zenetik igartzen zuen batzuek burua jiratzen
|
zutela
bera ez agurtzearren, eta gauza bera egin zuen barra osteko nagusiak bafada eta guzti. Alberto beldurtu egin zen, baina hala ere barrara hurbildu zen; eta nagusiak sukaldera egin zuen ihes.
|
|
|
Nola susma nezakeen nire semea bilatzen ari zirela eta sari eta guzti ematen
|
zutela
bere atxiloketara eramango zuen edozein argibidegatik?
|
|
2016
|
|
|
Berak gizakiaren ontasunean sinesten zuela, baina gizatxar asko ere topatu zuela bidean. Batzuek gaizki eta zikin jokatu
|
zutela
berarekin. Beste tekila botila bat eskatu zidan.
|
|
|
Paris atzean utzi eta Biarritzera joan zen. Han zegoela jakin zuen zuriek bonba bat eztandarazi
|
zutela
bere auzoan 14 urteko lau neskato beltz akabatuz, tartean Faniaren lagun min bat.
|
|
2017
|
|
|
Ikaratuta, eta ernegatuta. Argazki harexengatik hil
|
zutela
bere familiako ez dakit zein, eta ea berari ere pensiñua kentzea edo zer nahi ote zuten, hura berriz aterata.
|
|
|
Barnetegi hartan gertatu zitzaion guztia azaltzeko beharra zeukan, modu hartara pisua kenduko balu bezala. Bazekien ez zegoela denbora asko, laster alde egin behar
|
zutela
bere lagunek, eta berriz ere beste hamabost egun egongo zela haiek ikusi gabe.
|
|
2018
|
|
|
Eta beraz ez egiteko kasurik amari buruz gaizki esaka entzuten bazuen nonoiz, ez zuela ezer jakin gura ez bere alabaz, ez bere ilobaz, ez familia drogadikto haregaz zerikusirik zuen ezeregaz. Atso alargun hari tartera mugitu zitzaiola bere lekutik eta gurasoak pertsona onak zirela eta asko maite
|
zutela
bera, euren bihotzeko Izaro. Hori esaten zion Amuma Maitek, gurasoak kartzelan zituen ume hartaz arduratu zen andrak.
|
|
|
Anai arrebek, bestalde, agerian utzi dute Txetxu Urrutirengan sentimendu zaharkitu horiek, klasean oinarritutako herrak eta erresuminak, bizirik dirautela. Eta gure susmo gero eta sendoagoak dira, hain zuzen ere, klasean oinarritutako gutxiagotasun sentimendu horrek eta ezkutuan baina bizirik dirauen matxismoak bultzatu
|
zutela
bere emaztea hiltzera. Abokatuak heldutako ildoak ere gauza bera iradoki digu, haren estrategiak, hain zuzen ere, klase eta genero gorrotoa dutenen elkartasuna bilatu baitu, gure aburuz, arrakastarik gabe, ordea, ikusi dugunez.
|
|
2019
|
|
|
armaz egindako balentriak, garaipena lortutako eraso oldarrak eta turkoei egindako beste zenbait jukutria, aipatzeke utzi gabe ekintza haiek oihartzun handia izan zutela munduan, baina, izatez, ez zutela aparteko garrantzirik. Andereño gazteari jakinarazi zion, halaber, gizon aberastzat hartzen
|
zutela
bere herrialdean, non gari anegak zilarrezko zazpi txanpon balio zuen, eta garagardo upelak florin erdi, eta noizbait berarekin etxaldea gobernatzeko zoria izango zuen emakumea oparo biziko zela, nahi adina luma, artile, ezti, gurin, gari, okela eta garagardo eskura zuela; labur esanik, zoriontsu bizitzeko behar zen guztiarekin. Hori bai, itxura ederra izan behar zuen Jainkoaren graziaz, eta, andereñoaren begietara begiratuz, gaineratu zuen berarentzat askoz gehiago balio zuela edertasunak jatorri nobleak edo manera onek baino.
|
|
|
Psikologoarena zen entzun zuenetik burutik kendu ezin zuena. Oihan psikologo batengana eraman
|
zutela
berak, Andonik, eragindako mina osatu nahian edo antzeko zerbait esan zion Miriamek. Nola sinets zezakeen hori inork?
|
|
|
Egun edo gaueko beste edozein ordutan ez zuen ikusezinaren aurreko etsipen hura sumatzen, egunsentiko une honetan bakarrik, une honetantxe, fededunak lehen otoitzera deitzeko alminarreko eskailera igotzera joaten zen honetan. Zalantza superstizioso batek egiten zion ausiki kontzientzian irudikatzen zuenean eguzkia ibaiaren gainean zegoenean biztanleek lo jarraitzen
|
zutela
bere erruz, eta, bat batean iratzarririk, argiak zorabiaturik, galdetzen zutela oihuka non zegoen behar zen orduan bere deiadarra egin ez zuen almuedanoa, errukiberagoak esango zuen, Gaixo egongo da, bere zoritxarrerako, eta ez zen egia, desagerturik baitzen, bai, baina iluntasun nagusien iratxo batek lurreko barru aldera eramanda. Eskailera kiribila zen, eta igotzeko nekeza, are eta gehiago dagoeneko zaharra zen almuedano honentzat, beharrik ez zizkioten begiak estali behar, norietako mandoei bezala, zorabia ez daitezen.
|
|
|
Egun batez, bere buruari maniakoa deitzen zion bitartean, erabaki zuen hiriko plano batean gustatzen zitzaizkion eta gustatzen ez zitzaizkion etorbide zatiak seinalatzen joatea, eta harriduraz konturatu zen ezkerreko alboan biltzen zen zati atsegingarria luzeagoa zela, baina, hala ere, atseginaren intentsitatearen maila aintzat hartuz, eskuineko aldea nagusitzen zela, horren guztiaren ondorioa izaten zen askotan joaten zela alde jakin batetik eta beste aldeko espaloia begiratzen zuela, handik ez zihoalako damuturik. ...luan, mundu guztiak daki pertsonaia normalik ez dagoela, orduan ez zirelako pertsonaiak izango, uste izatekoa da, eta horrek, agian, esan nahi du Raimundo Silvak bilatu dituela, zuzendu dituen liburuetan, zenbait ezaugarri, eta ezaugarri horiek, denbora jakin baten ondoren, berezkoak ziren ezaugarriekin bat eginik, karakterra deitu ohi dugun osotasun koherente eta aldi berean kontraesankorra eratu
|
zutela
berarengan. Orain, Escadinhas de S. Crispimen dagoenean, berari begira dagoen txakurrari begira, batek galde lezake fikziozko zein pertsonaiaren antza duen, pena da animalia otsoa ez izatea, orduan berehala etorriko bailitzaiguke San Frantziskoren erreferentzia egokia, edo zerria, eta orduan San Anton izango zen, edo lehoia, eta San Markos izango zen, edo idia, eta orduan izango zen San Lukas, edo arraina, eta San Antonio izan liteke, edo arkumetxoa, eta San Juan Bataiatzailea izango zen, edo arranoa, eta Ebanjelaria litzateke, ez baita nahikoa txakurra gizonaren adiskiderik onena dela esana uztea, mundua nola dabilen kontuan harturik, agian azken adiskidea ere izatea litekeena da.
|
|
|
Erasoak berak edo erasoak utzitako arrasto nabarmenek, krisi sakon batean murgildu zuten Ana bolada luze batez. Honi erantsi behar diogu erasotzailea, Bartzelonako enpresari ezagun eta aberats baten semea, errugabetu
|
zutela
berari egindako sasi epaiketan.
|
|
2023
|
|
|
Mutikoak zortzi urte bete zituen. Jaungoikoaren semea jaio zen egun berean munduratu zen, baina azkar ikasi zuen ez Jaungoikoak ez bere semeak ez
|
zutela
beretzat ezer onik gorde, ezta poz txiki bat ere.
|
|
|
" NBEn egon nintzelarik, nire azalaren koloreak aurrera egitea oztopatu zidan", idatzi zuen. Hala, arduradunak –emakume ona bera– esan zion ezin
|
zutela
bera hautatu proiektuak gidatzeko," ez zuelako lortuko inork bera errespetatzea". Beste batzuetan, bere ahotsaren tonua eta" nortasun indartsua" aldatzeko eskatzen zioten, eta, bien bitartean, berak bertatik bertara ikusten zuen nola beraren nagusiak –gizon zuria bera– oihuka hitz egiten zion jendeari eta puta hitza erabiltzen zuen emakumeez jardutean.70 Genevako Nazio Batuetako langileei duela gutxi egindako inkesta batean, antzeko deskribapenak jaso ziren:
|