|
2001
|
|
|
Zerben zaporea espinakena bezalakoa da, baina zertxobait leunagoa. Hosto berde eta finek orri mami
|
zuriek
baino egoste denboraren erdia baino gutxiago behar dute; beraz, hobe da zati horiek aldez aurretik bereiztea, eta, horrela, orriak ez dira bigunegi geratuko, gehiegi egosten dutelako. Hosto samurrak gordinik har daitezke entsaladan.
|
|
2005
|
|
|
Moldeko osoko ogiek (%8 inguru)
|
zuriek
baino zuntz gehiago dute (%4 eta %5, 5 artean).
|
|
|
Eguzkiaren argia jasotzean, bitamina, mineral eta fitokimiko antioxidatzaile gehiago kontzentratzen dituzte zainzuri
|
zuriek
baino
|
|
2008
|
|
|
8 eta 17 urte bitarteko biztanleria taldearen presio sistolikoa puntu bat hazi da duela hamar urtekoarekin alderatuta; baina diastolikoa hiru aldiz handitu da. Eta horrek esan nahi du… Badakigu presio sistolikoan puntu bat igotzen den bakoitzean %10 handitzen dela haurra hipertentsioa duen pertsona heldu bihurtzeko probabilitatea; badakigu, halaber, Afroamerikako nerabeek
|
zuriek
baino arrisku handiagoa dutela historiaurrean, eta duela gutxi ezkerreko bentrikulu hipertrofia aurkitu dugu hipertentsioa duten lau haurretatik batean. Hipertentsioaren kontrako tratamendua eman behar zaie haurrei?
|
|
2009
|
|
|
Adibide gisa, Amerikako Estatu Batuetako pertsonabeltzek erakutsi izan dute beti gaixotasun kardiobaskularretarako joera nabarmenkialtuagoa. Duela oso gutxira arte hipotesi onartuena zen osasun arazo horrek jatorrigenetikoa zuela, hots, beltzek
|
zuriek
baino zaurgarritasun genetiko handiagoazutela gaixotasun kardiobaskularretarako. Berriki, ordea, beste hipotesi bat espazioahartuz joan da:
|
|
|
Berriki, ordea, beste hipotesi bat espazioahartuz joan da: pertsona beltzak modu desproportzionatuki altuan daude inguruneko estresaren eraginpean (arrazismoaren adierazpenak), eta horregatik dituztepertsona
|
zuriek
baino hipertentsioan eta heriotza kausa orotan prebalentzia mailaaltuagoak (Clark, Anderson, Clark eta Williams, 1999). Are gehiago, pertsona beltzek arrazismoko sentimenduekin borrokatzeko erabiltzen dituzten moduek, sarriemozioak inhibituz?
|
|
|
Halibuta arrain erdi koipetsua da, eta produktuaren %3, 7 gantza du, arrain zurietan baino hiru aldiz gehiago. Proteina eduki ertaina du, ia %20, eta energia balioa, arrain
|
zuriek
baino zertxobait handiagoa, baina apala: 110 kaloria 100 gramoko.
|
|
2010
|
|
|
Hori gertatzen da dastatu aurretik landareak prestatzeko prozesuekin. Horrela, letxuga, endibia edo eskarolen kanpoko hosto berdeak kontsumitzeko zatiak hautatzean, barruko hosto
|
zuriek
baino kaltzio, burdina eta karotenoide gehiago dute. Zatikatzeko unea ere erabakigarria da, ebakidura handi eta uniformeak dituzten elikagai gehiago gorde daitezen.
|
|
2013
|
|
|
Haragi
|
zuriek
baino gantz gehiago dute gorriek, batez ere gantz saturatuak, eta, ondorioz, kaloria gehiago ematen dute.
|
|
2014
|
|
|
Renanen ikusmoldea txinatarrei buruz ere Voltairerena da. Renanentzat semitek monoteismoarekin erlijioan egin bide dutenaren antzera, Voltairerentzat (Renanentzat ere) txinatarrek berdin jokatu dute kulturan, historiako lehen istantean zibilizazio harrigarri bat kolpetik asmatuz,
|
zuriek
baino milaka urte lehenago (EM, 208), gero bere hartan seko gelditzeko, aurrerabiderik gabe (EM, 215; DP, 108). Egundoko antzinatearekin, historiarik apenas dute.
|
|
2016
|
|
|
Datu esanguratsuak atera ditu argitara, eta eztabaida publikoan sartzea lortu du: beltzek hiru aldiz aukera gehiago dauzkate indarkeria polizialaren biktima izateko,
|
zuriek
baino; eta kasuen %97tan, zigorrik gabe geratzen dira poliziak.Black Lives Matterrek publikoki adierazi izan du Etxe Zuriarekiko etsipena: «Presidenteak dio beltzen bizitzek axola dutela, baina gero ez du ziurtatzen hala izatea».
|
|
|
orain, gizon langileekin, eta, lehen, Eskubide Berdintasunaren Elkartean, gizon beltzekin. Anthonyk eta Stantonek eraso egin zieten gizon beltzei, konturatu baitziren emakume
|
zuriek
baino lehen lortuko zutela akaso esklabo ohiek boto eskubidea, eta berdin oldartu ziren langileriako gizonen aurka ere. NLUtik kanporatu zituztela ikusita, Stantonek azpimarratu zuen argi geratzen zela?(...) Revolutionek behin eta berriz esan duen hori, hau da, langile klaseko gizonak direla Emakumeen Sufragioaren etsairik okerrenak?.
|
|
|
Hezitzaile askok adierazten zuten ikasteko gurari biziagoa agertzen zutela Berreraikuntza garaiko hegoaldeko haur negroek, hegoaldeko haur
|
zuriek
baino.
|
|
|
Gerran ibilitako gizonen eta gerran ibilitako emakumeen arteko ezberdintasunari kritika egin zion, eta gogora ekarri zuen gerran ibilitako emakume beltzek beren ahizpa
|
zuriek
baino are gehiago sufritzen zutela. Hain justu ere, emakume beltzak, oro har, zapalkuntza korapilo hirukoitz batean harrapatuta zeuden.
|
|
|
Emakume negroen arteko elkartasuna zabalagoa zen, eta kanpoko bizitzaren ondorio behar zuen izan, dudarik gabe, bereziki hegoaldekoen kasuan. Iruditzen zitzaidan, oro har, preso
|
zuriek
baino izaera hobea zutela, indartsuagoak eta arduratsuagoak zirela eta joera txikiagoa zutela edo inoren salatari ibiltzeko.
|
|
|
Hegoaldean beltzek luze zabal jasaten zuen bortizkeria eta terrorearen argitan, logikoa eta konbentzigarria zen Frederick Douglassen pentsamendua, hau da, klase ertaineko emakume
|
zuriek
baino presa handiagoz behar zutela beltzek bozkatzeko boterea. Beren bizitzak defendatzeko borrokan ari ziren oraindik ere esklabo ohiak, eta, Douglassen iritziz, boto eskubideak baino ez zien garaipena ekarriko.
|
|
|
Ipar zein hego, etxetik kanpo lan egiten zuten emakume beltzek, emakume
|
zuriek
baino askoz neurri handiagoan lan egin ere. 1890ean, lau milioi emakume ari ziren lanean etxetik kanpo, eta horietatik milioi bat ziren beltzak.
|
|
|
Langile beltzek ebazpen bat atera zuten, eta, horren bidez, adierazi zuten ez zituztela errepikatu nahi, gure herrikide zuriek egindako akatsak, eta emakumeak kanpo utzi?. Hain zuzen, sindikatu zurien jarrera baztertzaileen ondorioz eratu zen sindikatu beltz hura, eta erakutsi zuen, praktikan, konpromiso sendoagoa zeukala emakume langileen eskubideekin, beren aurreko eta pareko
|
zuriek
baino. NLUk emakumeen berdintasunaren aldeko ebazpenak onartu zituen, besterik gabe; NCLUk, ordea, emakume bat ipini zuen antolakundeko politikak diseinatzen zituen batzorde betearazlean:
|
|
|
Abortu eskubideen aldeko kanpainari berari bagagozkio, koloreko emakumeek nolatan ez zuten, bada, ulertuko benetan presazkoa zela? Emakume
|
zuriek
baino askoz hobeto ezagutzen zituzten legez kanpoko egoerari etekina atera nahi zioten abortugile ezgaiak eta haien eskalpelo hilgarri eta baldarrak. Adibidez, New Yorken, estatu horretan abortua krimentzat hartzeari utzi aurreko urteetan, emakume beltzak eta puertorricarrak ziren legez kanpoko abortuen ondorioz hiltzen ziren emakumeen %80 inguru.
|
|
|
Emakume esklabo askok ez zuten umerik ekarri nahi lan behartu atergabeko mundu hartara, egunerokoak baitziren kolpeak, zartailukadak eta, emakumeen aurkako sexu abusuak. XIX. mendearen erdialdean, Georgian lan egiten zuen mediku bat konturatu zen paziente esklaboek abortu eta ilaurtze askoz gehiago jasaten zituztela, mediku berak artatzen zituen emakume
|
zuriek
baino. Sendagilearen arabera, gogorregi egiten zuten lan emakume beltzek.
|
|
|
Proportzioan, emakume beltz gehiagok lan egin izan dute etxetik kanpo, beren ahizpa
|
zuriek
baino. Emakume beltzek beren bizitzaren puska izugarri bat eskaintzen diote lanari, esklabotzaren hastapenetan finkatutako joera baten ondorioz.
|
|
2017
|
|
|
Zenbaki esanguratsuak oso. Emakume beltz, latino eta ez beltzek askoz ere babes handiagoa eman zioten Clintoni, emakume
|
zuriek
baino.
|
|
2018
|
|
|
Gertaeren maiztasuna neurtzeko, oso erraz bururatzen zaizkigun adibideak erabiltzen ditugu askotan. Galdetzen badigute ea gizon beltzek
|
zuriek
baino altuago egiten duten salto, Michael Jordan burura etortzen zaienek honela orokortudezakete: –Bai, gizon zuriek ez dakite salto egiten?.
|
|
2019
|
|
|
Beste era batera esanda: pastak edo opil integralek beren aukera
|
zuriek
baino gehiago murrizten dute gaixotasun kardiobaskular hilgarria izateko arriskua. Irudia:
|
|
2020
|
|
|
Nolakoa da emakume beltzen fisiologia? Emakume
|
zuriek
baino klitori askoz handiagoa dute. Gai dira plazer handiagoa hartzeko eta emateko?
|
|
|
Haien kontsumoak dieta orekatua izaten laguntzen du, eta organismoarentzat beharrezkoak diren bitaminak eta mineralak ematen ditu. “Haragi gorriek eta erraiek burdina gehiago dute
|
zuriek
baino. Oro har, koipe eta purina gehiago ere izaten dituzte. [un producto de degradación las proteínas que contribuye a la formación ácido úrico] “, dio Alfonso Pérez Bartzelonako Ospitale Klinikoko medikuak, Mapfre Fundaziorako azterketa batean.
|
|
|
Idazleak National Public Radio irratiari adierazi dionez, emakumeei irribarre egiteko esatea, telefono zenbakia eskatu edo ematea jazarpena da. Haren ustez, emakume beltzek
|
zuriek
baino jazarpen zakarragoak pairatzen dituzte. Emakume afro amerikar transexualen kontrako erasoak are latzagoak izaten dira.
|
|
2021
|
|
|
Sistema horrek egunerokoan du isla: afro amerikarrak ikasleko diru laguntza gutxiago jasotzen dituzten eskoletara joan ohi dira; aukera gutxiago dute lan on bat lortzeko, euren izenek «afro amerikar kutsua» dutelako; unibertsitatera heltzen badira ere, ikasle
|
zuriek
baino aukera gutxiago dute mailegu bat eskuratzeko —nahiz eta ikasketetan emaitzak ia berak lortu—; haurdunaldian, arazo gehiago izaten dituzte, eta, ondorioz, amen heriotza tasa ere handiagoa da komunitate horretako kideen artean.
|
|
|
Horien ondorioek, baina, sakonak dira gaur egun ere. Pam Jackson eta Jason Cummings soziologoek duela gutxi argitaratutako ikerketa baten arabera, erdi mailako klaseko afro amerikarrek osasun arazo gehiago dituzte
|
zuriek
baino; arazo horiek, hain zuzen, eguneroko bazterketarekin eta zuriak nagusi diren testuinguruetan lan eta bizi behar izatearekin lotzen dituzte.
|
|
|
Hori da arrazakeria estrukturalaren itxura: afro amerikarren etxeei eta negozioei zurienei baino balio gutxiago ematen zaie, eta
|
zuriek
baino gehiago ordaindu behar dute zerbitzuen truke.
|
|
|
1,9 aldiz afro amerikar gehiago hil ziren iaz COVID ondorioz; bi arrazoi nagusi daude horretarako: komorbilitate handia, eta
|
zuriek
baino askoz afro amerikar gehiagok lan egiten dutela gure osasun zerbitzuetako lehen lerroan, azpiegituretan eta elikadura sisteman. Beraz, ederra izan zen arren zuriak gure aliatu gisa ikustea polizia indarkeriaren aurkako protestetan, askoz gehiago dira afro amerikarrentzat kaltegarriak diren ereduak.
|
|
2022
|
|
|
Ikertzaile batzuek diotenez, klase horiek mobilizatzeko are zailtasun handiagoak dituzte klase popular
|
zuriek
baino. Zenbait ikerketak erakusten dutenaren arabera, banlieue tan, Poliziak oso bortizki hesitzen du ekintza militantea, eta horrek disuasio efektu handia dakar berekin.
|
|
2023
|
|
|
ilgag f449 Hondo iluneko saldak f963 Salda zuriarekiko aldea da salda ilunek izen hori hartzen dutela, eta tonalitate hori, erabiltzen diren osagaiak frijitu edo labean sartzen direlako, aldez aurretik eta ondoren egosketa urari gehitzen zaizkiolako. Salda
|
zuriek
baino zapore handiagoa du. f963 Hainbat plateren oinarri eta osagarri dira.
|
|
|
Aurrerago, baina, Lily ren erreportajerako FMFrekin harremanetan jarri zirelarik, zera adierazi zuten: " Ados gaude emakume beltzek zapalkuntza eta diskriminazio gehiago jasaten dutela emakume
|
zuriek
baino. Arrazakeria, supremazismo zuria, sexismoa, patriarkatua eta misoginia sufritzen dituzte emakume beltzek".
|
|
|
2018an Emakumeen Legeen Zentro Nazionalak (NWLC) egindako azterketa baten arabera, neska beltzek" helduen zenbait ideia estereotipaturi aurre egin behar diete, hots, sexualki probokatzaileagoak direla beren arrazaren kariaz eta horrenbestez aukera handiagoa dutela kamiseta eskotedunak edo gona motzak eramateagatik zigorra jasotzeko". Horrez gain," neska beltzek 17,8 aldiz aukera gehiago dute" Washington DCko eskoletatik kanporatuak izateko neska
|
zuriek
baino. Zigor neurrigabe horien arrazoietako bat zera da:
|