|
2000
|
|
|
J. Galindezek, bere burua Ameriketako Dominikar Errepublikan erbesteraturik ikusi
|
zuenean
ere, giza eskubideez arduratzen jarraitu zuen eta. La era de Trujillo, diktadurari buruzko tesia prestatu zuenean hil zuten.
|
|
|
...en hartaz amorosturik nengoela, harik eta, halako batean, ohiko narda eta betiko higuina jaundu zitzaidan arte —bertzeen aurkako narda eta neure buruaren aurkakoa, jaun André—, halako moldez, non, handik aitzina, haren perfumeak ere ez baitzidan oka egiteko gogoa baizik eragin, harekin batean nigargura ere guztiz nagusitzen zitzaidala, ene haragia egur heze bat balitz bezala, gar egiten
|
zuenean
ere nigar egiten zuena.
|
|
|
Eta ezpatari antzetsua eta ezin trebeagoa zen, bertzalde, egunoroz bere ezpata erabiltzerat entseiatzen zena, baita untzi gainean ere, gezurrezko edo idurizko konbatetan, batean marinel baten kontra, eta bertzean bertze baten kontra, edo Antonio Ibarbiaren kontra ere, erakustaldi haietan guztiei ere gailentzen zitzaiela. Eta hain zegoen Bizkaikoa bere ezpatari lotua, non, hitz egiten
|
zuenean
ere, baterat eta bertzerat mugitzen baitzituen eskuak, haietan ezpata ikustezin bana balu bezala.
|
|
|
Erran diezazuket, jaun André, ezen ezagutu izan ditudan pertsona gehienak, ehuneko lauretan hogeita hemeretzi bai, molde berekoak izan direla, estatuaren eta elizaren arauetan eta egunorozko azturetan eta ohituretan moldatuak, baina ezagutu izan ditut, halaber, arau horietarik atera izan diren bakan batzuk, edo, atera izan ez badira ere, arauen arteko zirrituetarik kanporat beha jarri izan direnak eta, behakoaren behakoaz, ikusmoldea aldatu izan dutenak, nahiz eta gero beren izatasuna bertzeei ezkutatzen ibili izan diren, edo oso giro eta gune mugatuetan azaldu behar izan duten: ...izan zen horietarik bat, bere pentsatzeko manera partikular harekin, eta bere hitz egiteko modu harekin, zeren, gaizki hitz egin behar zuenean, batik bat marinelen aitzinean, mila maradizinoz eta bertze hainbat juramentuz josten baitzuen bere solasa, baina ongi baino hobeki moldatzen zen, orobat, bera baino jende ikasiagoarekin ere, baita filosofiaz, zientziaz eta teologiaz mintzatu behar izaiten
|
zuenean
ere, zeren, batetik, irakurriak baitzituen Montaigneren Entseiuak eta itsasoaz mintzo ziren bertze liburu batzuk ere, eta zeren, bertzetik, kapitaina ere bertze filosofo bat baitzen, bizitzaren eskolan ikasia... portuetako eskolan, beregainki, portuetako bizitzak bizitzaren zinezko porturat balerama bezala.
|
|
2001
|
|
|
Eta eskafandra astuna erantzi
|
zuenean
ere barreka zegoen oraindik. Arrantzaleak lanean ari ziren eta txalupen sartu irtena nabaritzen zen portuan.
|
|
|
Eta elurrik egiten ez
|
zuenean
ere, gauez izarrik hotzenekin leia egiten zuen sarritan, eta patioko ur putzuak izoztuta topatzen genituen goizargitze zurbiletan.
|
|
|
Hiz  kuntzalaritza eta euskal literaturari buruzko ikuspegia; euskara batuaren aldeko apustua; eztabaida soziolinguistikoaren plazan parte eraginkorra hartu izana... Bizilegezko hizkuntza nahi zuen baten filosofiaren ispilua da Mitxelenak alor horietan guztietan jokatu zuen papera, eta Pedro Migel Etxenikek filosofia horixe zuen gogoan Mitxelenaren aipua hizpidera ekarri
|
zuenean
ere: " Gure herriak herri artean bere tokia behar duen bezala, gure hizkuntzak ere berea aurkitu behar du hizkuntza artean...".
|
|
|
Eta baita Arana Goiriren" neovasco" edo euskara berria, eta ez arrazoirik gabe agian, hizkuntza espainolari kontra egitearrenso rtua zelako. Francok hizkuntz uniformitatea inposatu
|
zuenean
ere, ez da hori hizkuntz borroka ren testuinguruan ulertu behar, desbideraketa iraultzaileei aurka egiteko baizik. " Habla español" zioenean Francok," piensa español" esaten ari zen.
|
|
2002
|
|
|
Galderrek sinetsi egiten zion. Baita benetako bataila gerra amaitutakoan jokatu zela esaten
|
zuenean
ere.
|
|
2003
|
|
|
Horrelaxe izaten da hori. Horrelaxe izan zen golfeko bizimodu isolatuak Jaioneren irudia goitik behera mailagabetu
|
zuenean
ere. Bere etxeak Zoriona baino, Infernuko Marra behar lukeela pentsatu du Damian Arrutik.
|
|
2004
|
|
|
Berak dio oraintxe dagoela bere onenean. 29 urte bete behar ditu uztailean, eta dio oraingo moduan ez dela egon sekula, ezta 36ko Giroa irabazi
|
zuenean
ere, 22 urterekin, pentsa. Eta esaten du urterik onenak ari zaizkiela lapurtzen, ez dakiela nor, baina norbait horretan ari dela, bere urterik onenak eta jende askorenak lapurtzen, ez dakiela nor, baina gerra puta hori, dio.
|
|
|
Edozein txosten idaztean, bazkaria prestatzean, leihotik begiratzean... kapitainak aurikularrak jarri eta Mireia Elosegi haren elkarrizketak eta sekretuak entzuten zituen, zuzenean. Horrela egiten ez
|
zuenean
ere, guztia grabatuta gelditzen zenez, gauero pare bat ordu hartu eta neskaren zaratak entzun eta aztertzeari ekiten zion.
|
|
|
Eta nik sinetsi egiten nion, kontatzen
|
zuenean
ere ezin disimulatu baitzuen barnetik astintzen zuen emozioa, ahotsa dar dar.
|
|
2005
|
|
|
Eta gu, anaiarekin eta lagunekin, kalean ibiltzen ginen jolasten. Euri pixka bat ari
|
zuenean
ere jokatzen genuen, zaparrada ari zuenean ez baina. Neguan, jokatu ahal izateko zelaitik elurra kentzen ibiltzen ginen.
|
|
2006
|
|
|
Francesco Cenci behin baino gehiagotan salatu zuten aita santuaren aurrean, baina honek, Klemente VIII.ak, ez zuen inoiz zigortu, ezta Francescoren amoranteak sodomiaz salatu
|
zuenean
ere –sodomia bekatu larria zen garai hartan, eta, neurri batean, lizunkeria barkaezin eta erabat gaitzesgarria da gaur egungo elizarentzat ere.
|
|
|
Eta arrazoi haientzat ere tokirik ez, nonbait. Zerbait esan zidaten Léon Degrelle belgikarrak Kontxako hondartzan lur hartu
|
zuenean
ere. Zer ez daukat gogoan.
|
|
|
Alferrik da. Ni
|
zuenean
ere denboraldiak egindakoa naiz.
|
|
2007
|
|
|
Hortaz? Eta Zapaterok udal hauteskundeetarako azken mitina egin
|
zuenean
ere, han zen emakumezko bat, interprete lanak egiten. Hau beste mundu bat da.
|
|
|
Halakoetan bere begi gorri lausoak ageri agerian geratzen ziren. Gauean, irakurzalea izaki, semea liburuaren aurrean eserarazten
|
zuenean
ere irauten zioten neke itxurak eta aurpegiaren abaildurak:
|
|
2008
|
|
|
Eta astindu bat ematen zion, ez bi edo hiru astindu? astintzen
|
zuenean
ere neurriz astintzen baitzuen, pairatzaileak sentitzeko moduan, bai, baina dohaineko ankerkeriara jo gabe, hain zen maisua bihotz onekoa, misiolari berezi bat zen, azken batean, bere misio berezian sinesten zuena?, edo hain zuten herritarrek gizon hura bihotz onekotzat, jendeari beti laguntzeko prest, urte hartako gabonetan jaso zituèn opariak esandakoaren erakusgarri, batek oilo bat oparitu ba...
|
|
|
batean zapi busti bat eskatzen zion ahizpari, kopetan jartzeko; bestean azpil bat, oka egiteko; orain listuontzia; gero pixontzia; geroago bizkorgarria? behar zuenean beharrekoa eskatzen zuen, hutsik egin gabe, eta behar ez
|
zuenean
ere bai, zoaz baina joan ahala zatoz, zatoz baina etorri ahala zoaz, bidean harriak jartzea beste eginkizunik ez balu bezala.
|
|
|
Esan nahi baita Reginak beti aurkitzen zuela markesa anderea bere tokian, bihotz buruen lehentasunezko zutoinean eta mirespenaren idulkian? atxikitzeko modua, baita desadostasunaren haizeak astintzen
|
zuenean
ere. Horregatik egoten zen hain gustura markesa anderearekin, harekin egoteko aukerak ohoratua, hark bere alabena baino antz handiagoa zuela aitortu zionean zer esanik ez; markesa andereak, gero, Nazariori buruzko galderak egin zizkion, haien harremanei buruzkoak?
|
|
|
halakoa izan baitzen, agidanez, balizko bortxaketak eragin ziòn haragi ikara eta halakoa haragi ikarak eragin ziòn erantzuna, umiliazio erabatekoak harrotasun erabatekoa du berdinbide?, nortasunaren berrespen automatiko bezain absolutu batera eraman zuena, ezinbestean eraman ere, fede absolutuzko jarrera bitarteko? bestelakoan Reginak bai baitzuen, antza, baita itsu sinesten
|
zuenean
ere, itsu sinetsi, markesa andereak bezala sinetsi nahi izatekotan!?, errealitatearekiko halako zentzu bat, jatorritik eta berezko mesfidantza batetik zetorkiona, ausaz, eskala sozialean ibili behar izan zuèn bideak baldintzatua, ezer ez izatetik zerbait izatera iristeko bidean zegoenak berezko zentzu bat behar baitzuen, defentsiban jarri behar zuena halabeharrez, mila lehia eta beste hainbat bo... horixe baitzen, menturaz, psikearen edo sinesmenaren ikuspegitik, markesa anderearen eta Reginaren arteko alde nabarmenetako bat:
|
|
|
Gerardok aitaren ahotsa zuen, lakarra eta zakarra, baita aitarena baino indartsuagoa eta kementsuagoa ere, posibilitate gehiago ematen zizkiona, bai gora egiten zuenean, meteoritoen eta kometen arrastoen atzetik galtzeko, eta bai behera egiten
|
zuenean
ere, haitzuloetako gau ilunetan durundiz durundi sartzeko, lurraren magala berotzen duen lehen suaren bila, beharbada, beste munduko ahotsa iduri.
|
|
|
Mahaiari itzulia eman eta bere aulkian esertzera zihoanean, bere buruaz mintza zedila eskatu omen zioten. Ez orduan ez gero, postreen buruan hitza hartu eta hogeita hamar urte lehenago bezain ondo menderatzen zuen erretorikarekin diskurtso bat apailatu
|
zuenean
ere antzeman zioten burutazio txarrik. –Gaztetan utopiaren distirak eta kaosaren ederrak itsutzen gintuzten.
|
|
|
Olanok Espainiako Vuelta irabazi zuenean ere garaipenaren zati bat nirea zela sentitu nuen. Alejandrok [Valverde] Lieja Bastogne Lieja irabazi
|
zuenean
ere bera adina poztu nintzen, eta gauza bera gertatu zait Dauphine Libere lasterketan ere. Eurek irabazi dute, bai, baina gure laguntza ezinbestekoa izan da helburua lortzeko.
|
|
|
Bigarren postu hori lortzeko laguntza txiki bat eman niola nabaritu nuen. Olanok Espainiako Vuelta irabazi
|
zuenean
ere garaipenaren zati bat nirea zela sentitu nuen. Alejandrok [Valverde] Lieja Bastogne Lieja irabazi zuenean ere bera adina poztu nintzen, eta gauza bera gertatu zait Dauphine Libere lasterketan ere.
|
|
|
Garai hartan, amarekin bizi zen, gurasoak banandu egin baitziren 2 urte zituela. Irrati kontrolaren mandoak utzi eta bolante bat hartu
|
zuenean
ere amarekin bizi zen. Artean, 8 urte zituen, eta lasterketak irabazten hasia zen.
|
|
|
Luze sakatuta eta zehatz errematean. Barriolak agindu
|
zuenean
ere pilotakada bikainak jo zituen Irujok. Nabarmentzekoak ezker airez seigarren koadrotik jotako boleak.
|
|
|
Natalia, baina, deliberaturik zegoen sakrifizio hura bere bizkar gainean kargatzera; hasi ere, halaxe hasi zuen bere ibilbidea, indartsu bezain borondatetsu; egunak aurrera egin ahala, ordea, indarrak ahituz joan zitzaizkion, ez baitago gaixo gaixoagorik zaintzaile osasuntsua gaixotu nahiko lukeena baino, eta era hartakoa baitzen Natividad, bere ahulezia indar gisa erabiltzen zuena, teorian bera baino indartsuagoa zena –Natalia osasuntsua– ahultzeko: batean zapi busti bat eskatzen zion ahizpari, kopetan jartzeko; bestean azpil bat, oka egiteko; orain listuontzia; gero pixontzia; geroago bizkorgarria... behar zuenean beharrekoa eskatzen zuen, hutsik egin gabe, eta behar ez
|
zuenean
ere bai, zoaz baina joan ahala zatoz, zatoz baina etorri ahala zoaz... bidean harriak jartzea beste eginkizunik ez balu bezala. Nataliak sumatu zuen arte bere pazientziaren gurdia harri haien artean trabatuta gelditu zela.
|
|
|
" Zerbait blokeatzen denean, astindu bat ematea onena, eta buruarekin berdin". Eta astindu bat ematen zion, ez bi edo hiru astindu... astintzen
|
zuenean
ere neurriz astintzen baitzuen, pairatzaileak sentitzeko moduan, bai, baina dohaineko ankerkeriara jo gabe, hain zen maisua bihotz onekoa –misiolari berezi bat zen, azken batean, bere misio berezian sinesten zuena–, edo hain zuten herritarrek gizon hura bihotz onekotzat, jendeari beti laguntzeko prest, urte hartako gabonetan jaso zituèn opariak esandakoaren erakusgarri, batek oilo bat ...
|
|
|
Esan nahi baita Reginak beti aurkitzen zuela markesa anderea bere tokian –bihotz buruen lehentasunezko zutoinean eta mirespenaren idulkian– atxikitzeko modua, baita desadostasunaren haizeak astintzen
|
zuenean
ere. Horregatik egoten zen hain gustura markesa anderearekin, harekin egoteko aukerak ohoratua, hark bere alabena baino antz handiagoa zuela aitortu zionean zer esanik ez; markesa andereak, gero, Nazariori buruzko galderak egin zizkion, haien harremanei buruzkoak... baita tarteka bere kezkak eta bere barrua neskameari hustu ere:
|
|
|
Esan nahi baita egintza hura, Alvarori aurre egitera bultzatu eta Reginak berak Ama Birjinaren erabateko graziatzat zuena, araua berresten zuèn salbuespena bezalakoa izan zela Reginaren bizitzan: halakoa izan baitzen, agidanez, balizko bortxaketak eragin ziòn haragi ikara eta halakoa haragi ikarak eragin ziòn erantzuna –umiliazio erabatekoak harrotasun erabatekoa du berdinbide–, nortasunaren berrespen automatiko bezain absolutu batera eraman zuena, ezinbestean eraman ere, fede absolutuzko jarrera bitarteko... bestelakoan Reginak bai baitzuen, antza, baita itsu sinesten
|
zuenean
ere –itsu sinetsi, markesa andereak bezala sinetsi nahi izatekotan! –, errealitatearekiko halako zentzu bat, jatorritik eta berezko mesfidantza batetik zetorkiona, ausaz, eskala sozialean ibili behar izan zuèn bideak baldintzatua, ezer ez izatetik zerbait izatera iristeko bidean zegoenak berezko zentzu bat behar baitzuen, defentsiban jarri behar zuena halabeharrez, mila lehia eta beste... markesa andereak itsu sinesten zuenean –handiki jaio zen eta handiki jarraituko zuen hil bitartean, egoera ekonomikoari lotutako kezka handirik gabe– itsu sinesten zuela... halako moldez, non ohikoa ez zèn edozein gertaerari mirariaren maila eman eta mirarien sailean kokatzen baitzuen usu; eta Reginak baietz esaten zion, markesa andereari beti esaten zion baietz:
|
|
|
Gerardok aitaren ahotsa zuen, lakarra eta zakarra, baita aitarena baino indartsuagoa eta kementsuagoa ere, posibilitate gehiago ematen zizkiona, bai gora egiten zuenean, meteoritoen eta kometen arrastoen atzetik galtzeko, eta bai behera egiten
|
zuenean
ere, haitzuloetako gau ilunetan durundiz durundi sartzeko, lurraren magala berotzen duen lehen suaren bila, beharbada, beste munduko ahotsa iduri.
|
|
2009
|
|
|
Beharrerako, zamari legez, belarrak, ortuariak, irina eta beste hamaika jenero igaro edo garraiatzeko erabili izan da. Gainera, etxerako bidea ondo jakiten zuen, baita gainean joaten zena loak hartzen
|
zuenean
ere.
|
|
|
1991n Raul Cedrasek Jean Bertrand Aristide kargutik kendu
|
zuenean
ere zigor neurriak hartu zituzten. Haiti hain herrialde pobrea izanik eragina izango zutela uste zen, baina kolpistek eutsi egin zioten.
|
|
|
Taldean eta bide jakinetatik leku jakinetara ibili behar zuen. Libreena
|
zuenean
ere, mendi egunetan?, ordu jakinetarako leku jakinetan egon behar zuen besteekin batera. Orduan solasak eta edozer gauzak dauka inportantzia gehiago, norlehenkak, apustuak, kantak?
|
|
|
Lortu zuen bere sarea jostea, eta gu bertan katigatzea, arrantzale zaharraren trebeziaz. Abisuak abisu, aurrera jarraitzeko asmoa genuela ikusi
|
zuenean
ere, ederki jakin zuen Ugarte eta Xantiren artean sasiak sutzen. Txanpon haiek Xantiri Virginiak eman zizkiola aspaldi susmatua izango zuen, izan ere.
|
|
|
horregatik sentsazio hura, lotan zuèn zerbait orduantxe piztu balitzaio bezala, plazer iturri oparoak baitziren, antza, indarra eta sexua, sexua eta indarra, Domingok ez baitzuen epe labur hartan besterik sentitu; arraren indar indartsua eta emearen indar indargabea, indarrez hustutako indarra, indarra bera baino indartsuagoa izan zitekeena: huraxe gertatu baitzitzaion Domingori, agidanean, Ada azpiratu
|
zuenean
ere garaile bezain garaitua sentitzen zela, nexka mende zuen arren haren mende balego bezala; paradoxa bat zen hura, dudarik ez, ar emeen arteko joko eta jarrera dialektikoen ondorio, bai baitzirudien ezen indarrak indar eza garaitu zuela, bai, baina indar ezak indarra garai zezan; lehen aldia zen hura, baina, handik aurrera ere, askotan bizi behar izango zituen antzeko esperientziak, eta ez modu etenean, lehen esperientzia hura bezala, baizik eta modu osoago batean:
|
|
|
Ada ez zen irakurzalea, beraz, baina Txaro bai; are gehiago: gai hura ukitu izan zuenetan, Adak ez zuen txintik ere atera, ezta behin batean Ana Ozoresen aipua egin
|
zuenean
ere, La Regenta ko protagonistarena; aitzitik: gaia aldatzen ahalegintzen zen; Adaren jarrera hark, ordea, Txaroren jakin mina piztu zuen, baita jakin mina minago bihurtu ere, halako moldez, non, egun hartan, zuzen heldu baitzion gaiari:
|
|
|
Odol-jarioa, baina, ostera itzuli zitzaion hilabete eskasera, eta orduan, galderak buruan pilatzen zitzaizkiolako edo, zergatik sendatzen nauzu, Jauna, gero berriro gaixotzeko??, zergatik hau niri?, ez al duzu Benjamin Mariari egin zenionarekin aski???, are urduriago jarri zen Maria Bibiana; eta berriro ekin zion arazoa ezkutatzeari, baina galdera gero eta zorrotzagoak etortzen zitzaizkiolako edo. Jainkoak gauza guztiak ikusten baditu, hau ere ikusten ari ote da?, baina orduan, hau lotsa eta hau lotsa, ai ene eta ai ene?!?, nahaste borraste batean sartu zen, bai baitzirudien ezen galdera zorrotz haiek hortz are zorrotzagoak zituztela, orekaren oinarriak jaten zituztenak, harik eta barrutik ezin kontrolatu zituèn mugimendu eta sentimenduak kanpora egiten hasi zitzaizkion arte; hura Adarekin zituèn erreakzioetan suma zitekeen?. Lehen ez zenuen horrelako jeniorik, Bibi!? esaten zion ahizpa gazteak?, baita pianoa jotzen
|
zuenean
ere, musikaren baitan kontzentratu ezinak hanka sartzera eramaten baitzuen maiz?. Zer gertatzen zaizu gaur?, galdetzen zion izeba Ernestinak?, ohi ez bezala; eta, aurrekoan Jainkoaren borondatea apetatsu bezain ulertezina gertatu zitzaiolako edo, Ama Birjinari zuzendu zitzaion orduan, erarik kontzienteenean zuzendu ere, burua guztiz apalduta, agurmariaren letrari orduantxe aurkitu balio bezala benetako zentzua lehen aldiz:
|
|
|
Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: beste gauza bat zen haren bibote oparoa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez
|
zuenean
ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan ere halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza?; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buruar... ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
|
|
|
Etxe hartan guztiek estimatzen zuten Gabino, baita Teofilo Mariak ere, inbidia guztien gainetik eta zelo guztien azpitik: mundu aparteko batean bizi zen, bere baitan bilduta, aitak xanpain botila bat hustu eta edalontzietara husten
|
zuenean
ere, ikustekoa zen nola gelditzen zen mutila, Domingorekin batera, behetik gora zihoazèn burbuilei begira!?, absente bezala maiz; horregatik, presente egiten zenean, guztiek apur bat harrituta begiratzen zioten, esanez bezala: –Baina zu ere hemen al zeunden, Gabino?
|
|
|
Eta hala zirudien, bai: oporretan aitaren herrira joan eta osaba Ismaelek, denborarekin ehiztari amorratua izatera iritsi zenak, usotara edo joan zitezen tentatzen
|
zuenean
ere, Domingo ez zen joaten, Damaso eta Gabino ere, beste arrazoi batzuengatik, joaten ez ziren bezala. Teofilo Maria zen halakoetan osaba Ismaelekin joaten zèn bakarra, eta hura ere gutxitan, aitak inoiz eman ziòn erantzuna, ehizazaletasunari buruzkoa, buru buruan zeukalako, beharbada: –Ni ez naiz osaba Ismael eta ez naiz izango.
|
|
|
Oroitzapen hartatik etorri zitzaion Domingori, ausaz, elizetara sartzeko ohitura, inor edo ia inor egoten ez zenean, hori bai?, baita Elizarekin hautsi
|
zuenean
ere, espazio sakratu haiek lurraren eta Jainkoaren sabeltzat hartuko balitu bezala, halako eran, non oroitzapen hartatik baitzetorkion, halaber, hainbat taldekideren aurkako bere jarrera hura. Chaplin ezizenekoarekin bakarrik mintzatzen zen gai haietaz, denborarekin konfiantzazko adiskide min izango zuenarekin?, zera esatera bultzatzen zuena:
|
|
|
etengabe bereizten zituena: ezin senti zitekeela, beraz, abioi baten gainean giza abioi, zaldi baten gainean giza zaldi senti zitekeen bezala, Teofilo Maria, aita bezalaxe, gizon praktikoa baitzen, azken batean, lurra zuena bizileku eta lurra zerumuga, baita zaldiak airean eramaten
|
zuenean
ere, zaldiaren hankak, lurrera lotzen zutenak, bere bereak sentitzen baitzituen orduan ere, zaldi gainean giza zaldi, abioi gainean ez gizon ez abioi?
|
|
|
–Teofilo Mariari: biharko Regina eneko zutabe nagusiari?; begien arteko lehian, bestalde, anai arrebetan zaharrenak gogoan behar zituen Adaren lehentasunak, Domingoren aldekoak. Ada beti Domingoren alde, baita Domingok etxetik alde egin
|
zuenean
ere!, bere aldekoak baino gehiago, bera etxeko zutabe nagusia izateko deitua zen arren; eta orain zer??, izeba Ernestinak esandakoari men egin behar ote zion, jertsea lehenetsiz eta sakelako erlojuaren aurrean jarriz?; non geratzen zen, ordea, egoera hartan aita, etxean lehentasunezko tratua merezi zuena, inor baino lehenago, Ada eta Domingo baino lehenago zer esanik ez?; izeba Ernestinaren ordena ez zen, beraz, bere ordena. Teofilo Mariarena?, aitarena ere bazena, eta hala, erantzun beharrekoa erantzuteko bere beta hartzen zuela, honela esan zion neba nagusiak Adari, irri zabal itxurako bat eginik:
|
|
|
Adak, baina, ez zekien zer erantzun? karta hura irakurri
|
zuenean
ere, hasteko, nora ezean bezala geratu baitzen.
|
|
|
Basque» nintzen anglosaxoien begietara. Amerikar Entziklopediak «Basque» sarrera eguneratu nahi izan
|
zuenean
ere, neuri eskatu zidan. Harrezkero leporaino egin dut bateko eta besteko entziklopedietan euskal eta euskal amerikar gaiez idazten.
|
|
|
Hasieran hamabi zergatik izan ziren jakin ez dakigu, agian garaiko kultura erlijiosoak eraginda, Ebanjelioko apostoluen antzera. A.G. Urkixok Bizkaiko Aldundian egitasmoa aurkeztu
|
zuenean
ere, 1906an, zifra bera eman zuen, hori bai. Zergatik ez dakigu.
|
|
|
Spoprtingi irabazi eta Athleticek bizirik jarraitzen du. Kopa azkeneko irabazi
|
zuenean
ere bai, Sporting bera kaleratu zuen, noiz eta final laurdenetan. Hori gogoan zutela joan ziren zale dezente Gijoneraino, eta, besteak beste, hori gogoan zutela zelairatu ziren jokalariak. bazekiten ezin zutela hutsik egin.
|
|
|
Bizirik dago, adierazi du Dylanek bere web orrian (www.bobdylan.com) egin dioten elkarrizketa batean. Modern Times (2006) aurreko lana argitaratu
|
zuenean
ere, azken urteetako soinu digitalarekiko mesprezua azaldu zuen Dylanek
|
|
|
Zertarako orduan... Nahikotxo saiatu da jada Abruzzoetako (Italia) txirrindularia, soinean maglia arrosa izan
|
zuenean
ere bai. Pramartinon, Bolognan, Monte Petranon, Blockhausen, Vesuvion...
|
|
|
Baina, Athleticeko euskarriaren ekarpena bezain garrantzitsua izan zen euria. Athletic ideia barik zegoen, baina ahalegin txikiena egiteko asmoa agertzen
|
zuenean
ere ez zen gai baloia azkar mugitu eta aurkari lekuz kanpo harrapatzeko. Berdegunearen egoerak ez zion lagatzen.
|
|
|
Ada ez zen irakurzalea, beraz, baina Txaro bai; are gehiago: gai hura ukitu izan zuenetan, Adak ez zuen txintik ere atera, ezta behin batean Ana Ozoresen aipua egin
|
zuenean
ere, La Regenta ko protagonistarena; aitzitik: gaia aldatzen ahalegintzen zen; Adaren jarrera hark, ordea, Txaroren jakin mina piztu zuen, baita jakin mina minago bihurtu ere, halako moldez, non, egun hartan, zuzen heldu baitzion gaiari:
|
|
|
Eta hala zirudien, bai: oporretan aitaren herrira joan eta osaba Ismaelek, denborarekin ehiztari amorratua izatera iritsi zenak, usotara edo joan zitezen tentatzen
|
zuenean
ere, Domingo ez zen joaten, Damaso eta Gabino ere, beste arrazoi batzuengatik, joaten ez ziren bezala –Teofilo Maria zen halakoetan osaba Ismaelekin joaten zèn bakarra, eta hura ere gutxitan, aitak inoiz eman ziòn erantzuna, ehizazaletasunari buruzkoa, buru buruan zeukalako, beharbada: " Ni ez naiz osaba Ismael eta ez naiz izango.
|
|
|
" Teofilo Mariari: biharko Regina eneko zutabe nagusiari"; begien arteko lehian, bestalde, anai arrebetan zaharrenak gogoan behar zituen Adaren lehentasunak, Domingoren aldekoak –Ada beti Domingoren alde, baita Domingok etxetik alde egin
|
zuenean
ere! – bere aldekoak baino gehiago, bera etxeko zutabe nagusia izateko deitua zen arren; eta orain zer...?, izeba Ernestinak esandakoari men egin behar ote zion, jertsea lehenetsiz eta sakelako erlojuaren aurrean jarriz?; non geratzen zen, ordea, egoera hartan aita, etxean lehentasunezko tratua merezi zuena, inor baino lehenago, Ada eta Domingo baino lehenago zer esanik ez?; izeba Ernestinar...
|
|
|
Adak, baina, ez zekien zer erantzun... karta hura irakurri
|
zuenean
ere, hasteko, nora ezean bezala geratu baitzen.
|
|
|
Oroitzapen hartatik etorri zitzaion Domingori, ausaz, elizetara sartzeko ohitura –inor edo ia inor egoten ez zenean, hori bai–, baita Elizarekin hautsi
|
zuenean
ere, espazio sakratu haiek lurraren eta Jainkoaren sabeltzat hartuko balitu bezala, halako eran, non oroitzapen hartatik baitzetorkion, halaber, hainbat taldekideren aurkako bere jarrera hura –Chaplin ezizenekoarekin bakarrik mintzatzen zen gai haietaz, denborarekin konfiantzazko adiskide min izango zuenarekin–, zera esatera bultzatzen zuena:
|
|
|
Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: beste gauza bat zen haren bibote oparoa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez
|
zuenean
ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan ere halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza...; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buru... ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
|
|
|
Etxe hartan guztiek estimatzen zuten Gabino, baita Teofilo Mariak ere, inbidia guztien gainetik eta zelo guztien azpitik: mundu aparteko batean bizi zen, bere baitan bilduta –aitak xanpain botila bat hustu eta edalontzietara husten
|
zuenean
ere, ikustekoa zen nola gelditzen zen mutila, Domingorekin batera, behetik gora zihoazèn burbuilei begira! –, absente bezala maiz; horregatik, presente egiten zenean, guztiek apur bat harrituta begiratzen zioten, esanez bezala: " Baina zu ere hemen al zeunden, Gabino?
|
|
|
...n sartu zen, bai baitzirudien ezen galdera zorrotz haiek hortz are zorrotzagoak zituztela, orekaren oinarriak jaten zituztenak, harik eta barrutik ezin kontrolatu zituèn mugimendu eta sentimenduak kanpora egiten hasi zitzaizkion arte; hura Adarekin zituèn erreakzioetan suma zitekeen –" Lehen ez zenuen horrelako jeniorik, Bibi!" esaten zion ahizpa gazteak–, baita pianoa jotzen
|
zuenean
ere, musikaren baitan kontzentratu ezinak hanka sartzera eramaten baitzuen maiz –" Zer gertatzen zaizu gaur?" galdetzen zion izeba Ernestinak–, ohi ez bezala; eta, aurrekoan Jainkoaren borondatea apetatsu bezain ulertezina gertatu zitzaiolako edo, Ama Birjinari zuzendu zitzaion orduan, erarik kontzienteenean zuzendu ere, burua guztiz apalduta, agurmariaren letrari orduantxe au... bedeinkatua zara zu andre guztien artean, eta bedeinkatua da zure sabeleko fruitua, Jesus... eta Maria Bibiana halaxe gelditzen zen, isilik, eskuak bildurik eta begi arrenkariak goraturik:
|
|
|
gorputz bat, berea, eta beste gorputz bat, zaldiarena, bi forma zerikusirik ez zutenak, itxura batean, eta, halere, zaldiarengandik hain hurbil sentitu zen, non istantean nabaritu baitzuen ezen forma bakar batek hartzen zituela biak, zaldia eta zaldizkoa; Teofilo Mariak nekez jakin zezakeen adin hartan zer zen zentauro bat, baina halako zerbait sentitu zuen, ausaz, zaldia eta zaldizkoa ez zirela jada bata eta bestea –ez zirela, alegia, bakoitza bere aldetik eta bere bidetik–, baizik eta beste bat –beste norbait–, bi aldeak alde bateko egiten zituena eta bi bideak bide bereko; abioiarekin, baina, guztiz bestela gertatu zitzaion, hasieratik beretik igarri balu bezala ezen motorraren hotsak alde batetik zihoazkiola eta bihotzarenak bestetik, bertigoa labana bat balitz bezala, josi beharreko bi espazioak –abioiari zegokiona bata, eta gorputzari bestea– etengabe bereizten zituena: ezin senti zitekeela, beraz, abioi baten gainean giza abioi, zaldi baten gainean giza zaldi senti zitekeen bezala, Teofilo Maria, aita bezalaxe, gizon praktikoa baitzen, azken batean, lurra zuena bizileku eta lurra zerumuga, baita zaldiak airean eramaten
|
zuenean
ere, zaldiaren hankak –lurrera lotzen zutenak– bere bereak sentitzen baitzituen orduan ere, zaldi gainean giza zaldi, abioi gainean ez gizon ez abioi...
|
|
|
horregatik sentsazio hura, lotan zuèn zerbait orduantxe piztu balitzaio bezala, plazer iturri oparoak baitziren, antza, indarra eta sexua, sexua eta indarra, Domingok ez baitzuen epe labur hartan besterik sentitu; arraren indar indartsua eta emearen indar indargabea, indarrez hustutako indarra, indarra bera baino indartsuagoa izan zitekeena: huraxe gertatu baitzitzaion Domingori, agidanean, Ada azpiratu
|
zuenean
ere garaile bezain garaitua sentitzen zela, nexka mende zuen arren haren mende balego bezala; paradoxa bat zen hura, dudarik ez, ar emeen arteko joko eta jarrera dialektikoen ondorio, bai baitzirudien ezen indarrak indar eza garaitu zuela, bai, baina indar ezak indarra garai zezan; lehen aldia zen hura... baina, handik aurrera ere, askotan bizi behar izango zituen antzeko esperientziak, eta ez mo... sexua eta indarra, apokalipsiaren zaldizkoak lauhazka ilbetezko behorren gainean; indarra eta sexua, erregeak gorputz garaituaz tronu bat egin eta bere aginte makila ezar zezan, haragiaren eremu eta zoko moko guztietan; gero, baina, haize ezti batek inguratzen zuen inguru guztia, baita azal leunak azal zakarra ere, ferekak eta laztanak nonahi, iratxo batek su bat pizten zuen bitartean bertigoaren auskalo zer kobazulotan eta auskalo zer hutsunetan –sexuan beti omen iratxo bat, bihurrikeriaren bat egiteko prest–, harik eta azal batuen astinaldiak eta azalen arteko zirkuitulaburrak itzaltzen ziren arte, gorputz garailearen burdina gorputz garaituaren sutegian urturik; jarraian, gudu zelaian geratzen ziren aztarnak, ikusi nahi zituenarentzat:
|
|
2010
|
|
|
Illinoisko senatari zenean, Irakeko inbasioaren aurka agertu zen Obama. AEBetako Senatuko kide zenean eta Bushek Irakera soldadu gehiago bidaliko zituela iragarri
|
zuenean
ere aurkako botoa eman zuen. Eta presidentetzarako lehiatu zenean, baita kargua hartu zuenean ere, soldaduak Iraketik aterako zituela agindu zuen.
|
|
|
AEBetako Senatuko kide zenean eta Bushek Irakera soldadu gehiago bidaliko zituela iragarri zuenean ere aurkako botoa eman zuen. Eta presidentetzarako lehiatu zenean, baita kargua hartu
|
zuenean
ere, soldaduak Iraketik aterako zituela agindu zuen. Orain esan eta agindutako denak betetzen ari dela uste du Robert Gibbs Etxe Zuriko bozeramaileak.
|
|
|
Eskuartean ditugun datuen arabera, ekonomiak gora egiten
|
zuenean
ere urtarrilean langabezia hazi egiten zen, beraz, 2010ean ez da joera aldatuko, nahiz eta urteetan izan zenaren antza handiagoa izango duela uste dugun, 2009an ikaragarria izan zen eta, adierazi du Corbachok Kongresura iritsi denean. Lan merkatuari eta elkarrizketa sozialari buruzko aurreikuspenak emateko egin du agerraldia ministroak.
|
|
|
haren arreta osoa zen, eta haren begiek distira berezia zuten. Aulkitik jaiki, kapitainaren eskutik arma jaso eta, soldadu batek egingo lukeen eran, irmo jarri zenean, ez nintzen harritu, ezta eskua bekokira eraman
|
zuenean
ere, kapitainari diosal militarra eginez. Gero, eskua jaitsi, eta ozen bai ozen esan zuen:
|
|
|
Domingo eta Ada? eta beren ezinezko amodioa; baldintza haietan, nola ez zitzaion Adari errotuko anaia ikusteko eta hari laguntzeko irrika!; halakoetan, Bibirekin joaten zen, baina behin edo behin ere joan zen bakarrik; Domingok bere aukera egin
|
zuenean
ere, oroitzen dudanetik?, bakarrik joan zen Ada, baita ezin kopetilunago etxeratu ere: –Bukatu dira Domingori eraman beharreko gaztak eta bukatu dira opariak?
|
|
|
Txillarre ez zuten, dena den, betiko utzi. Beste hainbat lekutan ere egin izan zituzten Batasunaren eta PSE EEren arteko bilkurak, baina Elgoibarko baserriak inoiz ez zion utzi bilkura leku izateari, ezta ETAk su etena eman ondoren prozesuak beste abiada bat hartu
|
zuenean
ere. Txillarre baserritik pasa ziren, Egiguren, Egea, Otegi eta Barrenaz gain, Batasuneko nahiz PSE EEko beste hainbat ordezkari ere.
|
|
|
Porrot egiten ari zena ez zen bi hilabeteko elkarrizketa saioa, urte askotako lanaren poderioz eraikitako prozesua baizik. Dena ez baitzen, noski, irailaren 20ko bilera hartan hasi, ezta Jose Luis Rodriguez Zapaterok bost hilabete lehenago Espainiako Kongresuko adierazpenaren bidez bake prozesuari bedeinkazio ofiziala eman zionean ere, ezta ETAk zortzi hilabete lehenago su etena iragarri
|
zuenean
ere, ezta 15 hilabete lehenago Espainiako Gobernua eta ETA Genevan negoziatzen hasi zirenean ere. Loiolan bukatzen hasi zena, askoz lehenagotik zetorren.
|
|
|
Ez zen konformatu, gainera, maleta eramaten ez uztearekin. Indar sinesgaitzaz, mutilaren besotik tiraka hasi zen barrualderantz, eta honek maletaren heldulekua askatu
|
zuenean
ere, agureak jarraitu egin zuen ahaleginetan, barrura, barrura... mutilaren gorputz osoa atepetik pasatzea lortu zuen arte.
|
|
|
Domingo eta Ada... eta beren ezinezko amodioa; baldintza haietan, nola ez zitzaion Adari errotuko anaia ikusteko eta hari laguntzeko irrika!; halakoetan, Bibirekin joaten zen, baina behin edo behin ere joan zen bakarrik; Domingok bere aukera egin
|
zuenean
ere —oroitzen dudanetik—, bakarrik joan zen Ada, baita ezin kopetilunago etxeratu ere: " Bukatu dira Domingori eraman beharreko gaztak eta bukatu dira opariak" esan zuen;" Zergatik?" galdetu nion;" Gaizki iruditzen zaiolako..."; Ada penatuta zegoen, zinez, eta haren penak penatzen ninduen, eta orduan, haren begia alaitzeko edo, esan nion:
|
|
|
haren arreta osoa zen, eta haren begiek distira berezia zuten. Aulkitik jaiki, kapitainaren eskutik arma jaso eta, soldadu batek egingo lukeen eran, irmo jarri zenean, ez nintzen harritu, ezta eskua bekokira eraman
|
zuenean
ere, kapitainari diosal militarra eginez. Gero, eskua jaitsi, eta ozen bai ozen esan zuen:
|
|
|
Etiopia liburuaren hasieran agertzen den" Piolet poeta" ipuina aztertzen nuen. Atxagaren liburu hori Euskal Literaturaren Historian orain oso goraipatuta agertzen den arren," artisau moduan" argitaratu zenean oso gutxi saldu zen, eta Ereinek bigarren edizioa atera
|
zuenean
ere ez zuen salmenta arrakastarik izan. Ez dakit Atxaga ospetsu bihurtu zenean nire ikasturte programa hartan hura sartzeko agertu nien egoskortasunaz ikasleak gogoratuko ziren ala ez.
|
|
|
Handik geroxeago, berriz, Pedro Legarra beratarrak, ikusi omen zuen Artikutza aldera nola sartu zen. Hango ostatuan bere tragoxka egin
|
zuenean
ere, bere onetatik aterea omen zebilen gizona: temblando y con tanta turbación que la tabernera le dixo si hiba enfermo.
|
|
|
" Zuretzat da —esan zidan esku bat nirearen gainean jarriz— Egun batean, nahi baduzu, utzi Iruaingo gordeleku hartan amerikanoaren sonbreiruarekin batera. Ex voto bezala." Broma egiten
|
zuenean
ere ez zuen aurpegia aldatzen. Begiak zirrikitu hutsean uzten zituen, hori zen dena.
|
|
|
Joannes Etcheberriren Manual Devotionezcoari, 1627an, eta Eliçazara erabiltceco liburuari ere, 1636an, Axularrek eman zien. Gvero izkiriatu
|
zuenean
ere, gomendiozko kartan dioenez," egiazko legearen eta fedearen mantenatzen eta sostengatzen" ari zen.
|
|
|
Hain zuzen, sare horretan geratu ziren apurrekin ez moztearren baino ez zen hurbildu terrorismoaren biktimen kontzentrazio batzuetara, Gasteizen lanean zegoenetan, nahiz presoen Euskal Herriratzearen aldekoetara, herrian harrapatzen zutenean halako ekitaldiek. Euskaldunon Egunkaria itxi zutenean izan zen Donostiako Bulebarrean amaitu zen manifestaldian –lehengusuarekin batera–, eta Fernando Buesa sozialista ETAk hil
|
zuenean
ere parte hartu zuen, Gasteizko lankide funtzionarioekin batera, isiltasun minutuan. Gutxienekoak bete zituen, besterik gabe.
|
|
2011
|
|
|
Sasoi hori bosgarren postuan amaitu zuen Athleticek, eta UEFA koparako sailkatu zen. Hamar urte geroago, Athletic Ligan bigarren postuan sailkatu eta Txapeldunen Liga jokatu
|
zuenean
ere ez zituen taldeak horrenbeste puntu lortu lehen 22 jardunalditan. 36 puntu eskuratu zituen, orain baino bi gutxiago.
|
|
|
19:30ean hasi zen, baina askoz lehenago zegoen plaza lepo bete. Euria hasi
|
zuenean
ere inork ez zuen lekua utzi. Aterkiengatik Mateo ikusteko aukera ere izan ez zuten pertsonak egon ziren, baina haren bakarrizketa euripean entzun zuten.
|
|
|
–Nola hunkitu ninduten amaren hitzek, segitu du Leonek, ahotsa dar dar?, halakoa baikenuen hura, baita hitz egiten
|
zuenean
ere, lurra haren mihitik mintzatzen zela zirudiela! Baina amak ez zian, artean, bukatu, eta, hatza goiti zeramala, ezin ozenago erran zian:
|
|
|
Horregatik egin zuen aitonak hobera hasieran, edo hala iruditu zitzaion beroni?, baita atake izugarri hura izan
|
zuenean
ere, don Damiánek tratamendua aldatu eta botika berriak errezetatu ondoren; gero, ordea, eguna joan eta eguna etorri berdintsu sentitzen zela igarri zuenean, min handi harekin, sinesmena galduz joan zen.
|
|
|
Baina alferrik. Algara luze, gozo hura entzuten zen, baita hots egiten
|
zuenean
ere: «Ez dakit zergatik egiten dudan barre».
|
|
|
Julie Andrewsetik Mildred Nartwick era pasa nintzen, Decalzos por el parque n mozkortzen denean; lanpernak amaitu eta barrarainoko bideari ekin nion ordaindu eta lokartu baino lehen etxera iristeko asmoz. ...rori, ezta mutikoteak bultza egin zidanean ere, ez nuen ulertzen, oihu guturalek gutxi gorabehera lehengoak izaten jarraitzen zuten, niretzat desatseginagoak gertutasunagatik, momentu batetik aurrera gainera niri barre gehiago egiten zidaten garrasi betean ari zen mutilari baino, bera amak, ni Descalzos por el parque n koherentea ez litzatekeen mespretxu begiradaz desafiatu ondoren, mahaira eraman
|
zuenean
ere, niri begira jarraitzen zuten; ni oinekin negoziatzen ari nintzela zirudien, tarte batez zapatei so geratzen nintzen, eta gero pauso bakoitza ikuskatzen nuen, baberoa kenduta, ez neraman barrez jarraitzen zuten hartan; arropagatik zen, eta ezpainetakoagatik, ez lesbiana nintzelako, errentagarria ez dena zahartzaroa da, non ezpainak gorriz pintatzea dekadentziaren azpimarra barkaezin bihurtzen... Ojala politikoki ez zuzenagoa balitz mozkorrei barre egitea, hori ere banintzelako orduan.
|
|
|
Hainbat eta hainbat artikulu ditu argitaratuak Herria aldizkarian, Gehexan Pontto ezizenaren pean eta, artikulu bilduma argitaratu
|
zuenean
ere, izen bera ageri zuen tituluak: Ponttokeriak (Elkar, 1996)
|
|
|
Ezagutzen nuen eta lupu galanta zen. Sekula ere ez zuen aurrez aurre berba egiten eta, egiten
|
zuenean
ere, gauzak ilun eta erdizka esaten zituen. Ez zuen sekula begietara begiratzen; lurrera begira egiten zuen berba.
|
|
|
Euskaltzainburua Jose Maria Lojendio zela sartu zen Haritxelhar akademian 1962an, Manuel Lekuona euskaltzainburu izendatu zutenean hartu zuen buruorde kargua 1966an, eta 1970ean Lekuonaren lekua Luis Villasantek hartu
|
zuenean
ere buruorde jarraitu zuen. 1988an, Villasantek buruzagitza uztea erabaki zuenean, Haritxelharri berari proposatu zioten kargua hartzea.
|
|
|
Ez zion inoiz graziarik egin Pedro guardia zibil sartu izanak. Nekazaritzan aritu zen beti bera, nekazaritza sindikatuetan ere bai, ez zuen Palentzia uzteko tentaziorik izan sekula, ezta familia osoa gosez hilko zitzaiola ematen
|
zuenean
ere. Bi aldiz porrot egin zuen bere kooperatibak, eta bi aldiz utzi zion Pedrok dirua.
|
|
|
Baina bazen: ...rako aukera, umeen iskanbilak eta xalotasun une eternoak –segundoen barruan dauden mendeak, ahaztu egin zaizkigu agian, baina ezagutu zituen gu izan ginen umeak mende horiek–; maitasunaren eta sexuaren promesa –promesarekin nahikoa zen hainbestetan, baita norbera promesa horren lekuko hutsa zenean ere, baita promesa hori urliak sandiari egin eta norberak atearen zirrikitutik ikusten
|
zuenean
ere; begirada biziberritzeko premia duen azeri zahar batek edo jainko nekatu batek bezala, promesen lekuko izatea nahikoa zen batzuetan–.
|
|
2012
|
|
|
giza eskubideak bermatzea, gizarteratzea, parte hartze politikoa eta herri garapena. Karguaren zina egin
|
zuenean
ere «gorrotoa albo batera» utzi eta bake prozesua abiatzeko asmoa agertu zuen Santosek, baina orduz geroztik, armadaren eta gerrilaren arteko borrokak ez dira eten, eta joan den urteko azaroan gobernuaren indar armatuek hil egin zuten Alfonso Cano, erakundeko orduko buruzagia. Nolanahi ere, Alvaro Uribe aurreko presidenteak Kolonbiako talde armatuen kontra aurrera eramandako politika militaristarekin hautsi nahi izan du Santosek agintean dagoenetik, eta atzo bertan prest azaldu zen «gatazkaren amaiera» ekarriko duten negoziazioak abiatzeko.
|
|
|
Kritikoagoak eta jantziagoak. Musika utzia zenuela ematen
|
zuenean
ere, beti itzuli zara. Badago behar bat?
|
|
|
Afaldu ostean, Uxuek Irati ohera lagundu zuen eta Pablo, beti bezala, euria ari
|
zuenean
ere ateratzen zen aterkia eskuetan?, Atticus hartu eta ingurutik buelta bat ematera atera zen. Egoitz giltzapean sartu zutenetik buelta hauek luzatu egin ziren, eta Uxuek, konturatu zen arren, ez zuen ezer esan.
|
|
|
Bai, alde egin
|
zuenean
ere ama zuan. Aio, Ander!
|
|
|
Ez zen oso handia, ezkerreko begiaren azpian hasi eta sudur txikia amaitzen hasten zen punturaino luzatzen zen apenas, baina deigarriena ez zen haren tamaina, kolorea baizik: gorriminaren eta purpuraren arteko tonu batekoa zen, eta distira egiten zuen are argiak zuzenean jotzen ez
|
zuenean
ere. Haren hazpegiak, bestela, ederrak ziren ia, edo gutxienez ez desatseginak:
|
|
|
Kapitain portugaldarrak itsasoan bere ontzian jaso eta salbatu ninduenean, nirekin horren ongi, zuzen eta zintzo, eta baita bihotz onez jokatu
|
zuenean
ere, ez zitzaidan eskerrik txikiena ematea ere burutik pasa. Gero uretan galdua, porrot eginda eta uhartean itotzeko arriskuan egon nintzenean, damutzetik urrun nengoen eta baita gertatutako zigorra izan zitekeela uste izatetik, eta neure buruari esan eta esan besterik ez nion egiten zoritxarreko zakur bat besterik ez nintzela, beti zoritxarreko izateko jaioa.
|
|
|
A zer nolako hasiera! Gerora jakin nuen lehen gobernua osatu
|
zuenean
ere berdin jokatu zuela, azken ordura arte ez zuela inork ezer jakin, ezta sailburu izango zirenek ere. Askotan pentsatu izan dut burutik pasatu ote zitzaion ezetz esan nezakeela.
|
|
|
SAID. Ez naiz ni defenditzen hasiko, baina askotan gaizki irakurtzen ditugu beste erlijioak. Ze
|
zuenean
ere... emakume apaizik ez dago. Eta mojak zerbitzariak baino ez dira...
|
|
|
frantsesak izan ziren âFrigidaire markakoakâ Donostian sartu ziren hozkailu lehenak, eta etxe oneko donostiar chic aberatsak frigidaire deitzen hasi ziren handik urte batzuetara donostiar arruntentzat frigorÃfico frigorifikua izango zenari. Carmeni dagokionez, ez zion sekula utzi hozkailuari frigidaire deitzeari, ezta erretiroa hartu
|
zuenean
ere.
|
|
2013
|
|
|
Volkelgo Sekretua ituna betez, Herbehereetako orain arteko gobernu guztiek ukatu egin dute bonba horiek han zeudela. Baita Wikileaksek 2010eko azaro amaieran horien berri zabaldu
|
zuenean
ere. «Ez nuen uste gauza txoro horiek hor segituko zutenik 2013an. pentsamendu militarraren tradizio zentzugabe bat dira», adierazi du Lubbersek.
|