|
2000
|
|
|
J. Galindezek, bere burua Ameriketako Dominikar Errepublikan erbesteraturik ikusi
|
zuenean
ere, giza eskubideez arduratzen jarraitu zuen eta. La era de Trujillo, diktadurari buruzko tesia prestatu zuenean hil zuten.
|
|
|
...en hartaz amorosturik nengoela, harik eta, halako batean, ohiko narda eta betiko higuina jaundu zitzaidan arte —bertzeen aurkako narda eta neure buruaren aurkakoa, jaun André—, halako moldez, non, handik aitzina, haren perfumeak ere ez baitzidan oka egiteko gogoa baizik eragin, harekin batean nigargura ere guztiz nagusitzen zitzaidala, ene haragia egur heze bat balitz bezala, gar egiten
|
zuenean
ere nigar egiten zuena.
|
|
|
Eta ezpatari antzetsua eta ezin trebeagoa zen, bertzalde, egunoroz bere ezpata erabiltzerat entseiatzen zena, baita untzi gainean ere, gezurrezko edo idurizko konbatetan, batean marinel baten kontra, eta bertzean bertze baten kontra, edo Antonio Ibarbiaren kontra ere, erakustaldi haietan guztiei ere gailentzen zitzaiela. Eta hain zegoen Bizkaikoa bere ezpatari lotua, non, hitz egiten
|
zuenean
ere, baterat eta bertzerat mugitzen baitzituen eskuak, haietan ezpata ikustezin bana balu bezala.
|
|
|
Erran diezazuket, jaun André, ezen ezagutu izan ditudan pertsona gehienak, ehuneko lauretan hogeita hemeretzi bai, molde berekoak izan direla, estatuaren eta elizaren arauetan eta egunorozko azturetan eta ohituretan moldatuak, baina ezagutu izan ditut, halaber, arau horietarik atera izan diren bakan batzuk, edo, atera izan ez badira ere, arauen arteko zirrituetarik kanporat beha jarri izan direnak eta, behakoaren behakoaz, ikusmoldea aldatu izan dutenak, nahiz eta gero beren izatasuna bertzeei ezkutatzen ibili izan diren, edo oso giro eta gune mugatuetan azaldu behar izan duten: ...izan zen horietarik bat, bere pentsatzeko manera partikular harekin, eta bere hitz egiteko modu harekin, zeren, gaizki hitz egin behar zuenean, batik bat marinelen aitzinean, mila maradizinoz eta bertze hainbat juramentuz josten baitzuen bere solasa, baina ongi baino hobeki moldatzen zen, orobat, bera baino jende ikasiagoarekin ere, baita filosofiaz, zientziaz eta teologiaz mintzatu behar izaiten
|
zuenean
ere, zeren, batetik, irakurriak baitzituen Montaigneren Entseiuak eta itsasoaz mintzo ziren bertze liburu batzuk ere, eta zeren, bertzetik, kapitaina ere bertze filosofo bat baitzen, bizitzaren eskolan ikasia... portuetako eskolan, beregainki, portuetako bizitzak bizitzaren zinezko porturat balerama bezala.
|
|
2001
|
|
|
Eta eskafandra astuna erantzi
|
zuenean
ere barreka zegoen oraindik. Arrantzaleak lanean ari ziren eta txalupen sartu irtena nabaritzen zen portuan.
|
|
|
Eta elurrik egiten ez
|
zuenean
ere, gauez izarrik hotzenekin leia egiten zuen sarritan, eta patioko ur putzuak izoztuta topatzen genituen goizargitze zurbiletan.
|
|
2004
|
|
|
Berak dio oraintxe dagoela bere onenean. 29 urte bete behar ditu uztailean, eta dio oraingo moduan ez dela egon sekula, ezta 36ko Giroa irabazi
|
zuenean
ere, 22 urterekin, pentsa. Eta esaten du urterik onenak ari zaizkiela lapurtzen, ez dakiela nor, baina norbait horretan ari dela, bere urterik onenak eta jende askorenak lapurtzen, ez dakiela nor, baina gerra puta hori, dio.
|
|
|
Edozein txosten idaztean, bazkaria prestatzean, leihotik begiratzean... kapitainak aurikularrak jarri eta Mireia Elosegi haren elkarrizketak eta sekretuak entzuten zituen, zuzenean. Horrela egiten ez
|
zuenean
ere, guztia grabatuta gelditzen zenez, gauero pare bat ordu hartu eta neskaren zaratak entzun eta aztertzeari ekiten zion.
|
|
|
Eta nik sinetsi egiten nion, kontatzen
|
zuenean
ere ezin disimulatu baitzuen barnetik astintzen zuen emozioa, ahotsa dar dar.
|
|
2006
|
|
|
Francesco Cenci behin baino gehiagotan salatu zuten aita santuaren aurrean, baina honek, Klemente VIII.ak, ez zuen inoiz zigortu, ezta Francescoren amoranteak sodomiaz salatu
|
zuenean
ere –sodomia bekatu larria zen garai hartan, eta, neurri batean, lizunkeria barkaezin eta erabat gaitzesgarria da gaur egungo elizarentzat ere.
|
|
2008
|
|
|
Eta astindu bat ematen zion, ez bi edo hiru astindu? astintzen
|
zuenean
ere neurriz astintzen baitzuen, pairatzaileak sentitzeko moduan, bai, baina dohaineko ankerkeriara jo gabe, hain zen maisua bihotz onekoa, misiolari berezi bat zen, azken batean, bere misio berezian sinesten zuena?, edo hain zuten herritarrek gizon hura bihotz onekotzat, jendeari beti laguntzeko prest, urte hartako gabonetan jaso zituèn opariak esandakoaren erakusgarri, batek oilo bat oparitu ba...
|
|
|
batean zapi busti bat eskatzen zion ahizpari, kopetan jartzeko; bestean azpil bat, oka egiteko; orain listuontzia; gero pixontzia; geroago bizkorgarria? behar zuenean beharrekoa eskatzen zuen, hutsik egin gabe, eta behar ez
|
zuenean
ere bai, zoaz baina joan ahala zatoz, zatoz baina etorri ahala zoaz, bidean harriak jartzea beste eginkizunik ez balu bezala.
|
|
|
Esan nahi baita Reginak beti aurkitzen zuela markesa anderea bere tokian, bihotz buruen lehentasunezko zutoinean eta mirespenaren idulkian? atxikitzeko modua, baita desadostasunaren haizeak astintzen
|
zuenean
ere. Horregatik egoten zen hain gustura markesa anderearekin, harekin egoteko aukerak ohoratua, hark bere alabena baino antz handiagoa zuela aitortu zionean zer esanik ez; markesa andereak, gero, Nazariori buruzko galderak egin zizkion, haien harremanei buruzkoak?
|
|
|
halakoa izan baitzen, agidanez, balizko bortxaketak eragin ziòn haragi ikara eta halakoa haragi ikarak eragin ziòn erantzuna, umiliazio erabatekoak harrotasun erabatekoa du berdinbide?, nortasunaren berrespen automatiko bezain absolutu batera eraman zuena, ezinbestean eraman ere, fede absolutuzko jarrera bitarteko? bestelakoan Reginak bai baitzuen, antza, baita itsu sinesten
|
zuenean
ere, itsu sinetsi, markesa andereak bezala sinetsi nahi izatekotan!?, errealitatearekiko halako zentzu bat, jatorritik eta berezko mesfidantza batetik zetorkiona, ausaz, eskala sozialean ibili behar izan zuèn bideak baldintzatua, ezer ez izatetik zerbait izatera iristeko bidean zegoenak berezko zentzu bat behar baitzuen, defentsiban jarri behar zuena halabeharrez, mila lehia eta beste hainbat bo... horixe baitzen, menturaz, psikearen edo sinesmenaren ikuspegitik, markesa anderearen eta Reginaren arteko alde nabarmenetako bat:
|
|
|
Gerardok aitaren ahotsa zuen, lakarra eta zakarra, baita aitarena baino indartsuagoa eta kementsuagoa ere, posibilitate gehiago ematen zizkiona, bai gora egiten zuenean, meteoritoen eta kometen arrastoen atzetik galtzeko, eta bai behera egiten
|
zuenean
ere, haitzuloetako gau ilunetan durundiz durundi sartzeko, lurraren magala berotzen duen lehen suaren bila, beharbada, beste munduko ahotsa iduri.
|
|
|
Mahaiari itzulia eman eta bere aulkian esertzera zihoanean, bere buruaz mintza zedila eskatu omen zioten. Ez orduan ez gero, postreen buruan hitza hartu eta hogeita hamar urte lehenago bezain ondo menderatzen zuen erretorikarekin diskurtso bat apailatu
|
zuenean
ere antzeman zioten burutazio txarrik. –Gaztetan utopiaren distirak eta kaosaren ederrak itsutzen gintuzten.
|
|
|
Natalia, baina, deliberaturik zegoen sakrifizio hura bere bizkar gainean kargatzera; hasi ere, halaxe hasi zuen bere ibilbidea, indartsu bezain borondatetsu; egunak aurrera egin ahala, ordea, indarrak ahituz joan zitzaizkion, ez baitago gaixo gaixoagorik zaintzaile osasuntsua gaixotu nahiko lukeena baino, eta era hartakoa baitzen Natividad, bere ahulezia indar gisa erabiltzen zuena, teorian bera baino indartsuagoa zena –Natalia osasuntsua– ahultzeko: batean zapi busti bat eskatzen zion ahizpari, kopetan jartzeko; bestean azpil bat, oka egiteko; orain listuontzia; gero pixontzia; geroago bizkorgarria... behar zuenean beharrekoa eskatzen zuen, hutsik egin gabe, eta behar ez
|
zuenean
ere bai, zoaz baina joan ahala zatoz, zatoz baina etorri ahala zoaz... bidean harriak jartzea beste eginkizunik ez balu bezala. Nataliak sumatu zuen arte bere pazientziaren gurdia harri haien artean trabatuta gelditu zela.
|
|
|
" Zerbait blokeatzen denean, astindu bat ematea onena, eta buruarekin berdin". Eta astindu bat ematen zion, ez bi edo hiru astindu... astintzen
|
zuenean
ere neurriz astintzen baitzuen, pairatzaileak sentitzeko moduan, bai, baina dohaineko ankerkeriara jo gabe, hain zen maisua bihotz onekoa –misiolari berezi bat zen, azken batean, bere misio berezian sinesten zuena–, edo hain zuten herritarrek gizon hura bihotz onekotzat, jendeari beti laguntzeko prest, urte hartako gabonetan jaso zituèn opariak esandakoaren erakusgarri, batek oilo bat ...
|
|
|
Esan nahi baita Reginak beti aurkitzen zuela markesa anderea bere tokian –bihotz buruen lehentasunezko zutoinean eta mirespenaren idulkian– atxikitzeko modua, baita desadostasunaren haizeak astintzen
|
zuenean
ere. Horregatik egoten zen hain gustura markesa anderearekin, harekin egoteko aukerak ohoratua, hark bere alabena baino antz handiagoa zuela aitortu zionean zer esanik ez; markesa andereak, gero, Nazariori buruzko galderak egin zizkion, haien harremanei buruzkoak... baita tarteka bere kezkak eta bere barrua neskameari hustu ere:
|
|
|
Esan nahi baita egintza hura, Alvarori aurre egitera bultzatu eta Reginak berak Ama Birjinaren erabateko graziatzat zuena, araua berresten zuèn salbuespena bezalakoa izan zela Reginaren bizitzan: halakoa izan baitzen, agidanez, balizko bortxaketak eragin ziòn haragi ikara eta halakoa haragi ikarak eragin ziòn erantzuna –umiliazio erabatekoak harrotasun erabatekoa du berdinbide–, nortasunaren berrespen automatiko bezain absolutu batera eraman zuena, ezinbestean eraman ere, fede absolutuzko jarrera bitarteko... bestelakoan Reginak bai baitzuen, antza, baita itsu sinesten
|
zuenean
ere –itsu sinetsi, markesa andereak bezala sinetsi nahi izatekotan! –, errealitatearekiko halako zentzu bat, jatorritik eta berezko mesfidantza batetik zetorkiona, ausaz, eskala sozialean ibili behar izan zuèn bideak baldintzatua, ezer ez izatetik zerbait izatera iristeko bidean zegoenak berezko zentzu bat behar baitzuen, defentsiban jarri behar zuena halabeharrez, mila lehia eta beste... markesa andereak itsu sinesten zuenean –handiki jaio zen eta handiki jarraituko zuen hil bitartean, egoera ekonomikoari lotutako kezka handirik gabe– itsu sinesten zuela... halako moldez, non ohikoa ez zèn edozein gertaerari mirariaren maila eman eta mirarien sailean kokatzen baitzuen usu; eta Reginak baietz esaten zion, markesa andereari beti esaten zion baietz:
|
|
|
Gerardok aitaren ahotsa zuen, lakarra eta zakarra, baita aitarena baino indartsuagoa eta kementsuagoa ere, posibilitate gehiago ematen zizkiona, bai gora egiten zuenean, meteoritoen eta kometen arrastoen atzetik galtzeko, eta bai behera egiten
|
zuenean
ere, haitzuloetako gau ilunetan durundiz durundi sartzeko, lurraren magala berotzen duen lehen suaren bila, beharbada, beste munduko ahotsa iduri.
|
|
2009
|
|
|
Taldean eta bide jakinetatik leku jakinetara ibili behar zuen. Libreena
|
zuenean
ere, mendi egunetan?, ordu jakinetarako leku jakinetan egon behar zuen besteekin batera. Orduan solasak eta edozer gauzak dauka inportantzia gehiago, norlehenkak, apustuak, kantak?
|
|
|
Lortu zuen bere sarea jostea, eta gu bertan katigatzea, arrantzale zaharraren trebeziaz. Abisuak abisu, aurrera jarraitzeko asmoa genuela ikusi
|
zuenean
ere, ederki jakin zuen Ugarte eta Xantiren artean sasiak sutzen. Txanpon haiek Xantiri Virginiak eman zizkiola aspaldi susmatua izango zuen, izan ere.
|
|
|
horregatik sentsazio hura, lotan zuèn zerbait orduantxe piztu balitzaio bezala, plazer iturri oparoak baitziren, antza, indarra eta sexua, sexua eta indarra, Domingok ez baitzuen epe labur hartan besterik sentitu; arraren indar indartsua eta emearen indar indargabea, indarrez hustutako indarra, indarra bera baino indartsuagoa izan zitekeena: huraxe gertatu baitzitzaion Domingori, agidanean, Ada azpiratu
|
zuenean
ere garaile bezain garaitua sentitzen zela, nexka mende zuen arren haren mende balego bezala; paradoxa bat zen hura, dudarik ez, ar emeen arteko joko eta jarrera dialektikoen ondorio, bai baitzirudien ezen indarrak indar eza garaitu zuela, bai, baina indar ezak indarra garai zezan; lehen aldia zen hura, baina, handik aurrera ere, askotan bizi behar izango zituen antzeko esperientziak, eta ez modu etenean, lehen esperientzia hura bezala, baizik eta modu osoago batean:
|
|
|
Ada ez zen irakurzalea, beraz, baina Txaro bai; are gehiago: gai hura ukitu izan zuenetan, Adak ez zuen txintik ere atera, ezta behin batean Ana Ozoresen aipua egin
|
zuenean
ere, La Regenta ko protagonistarena; aitzitik: gaia aldatzen ahalegintzen zen; Adaren jarrera hark, ordea, Txaroren jakin mina piztu zuen, baita jakin mina minago bihurtu ere, halako moldez, non, egun hartan, zuzen heldu baitzion gaiari:
|
|
|
Odol-jarioa, baina, ostera itzuli zitzaion hilabete eskasera, eta orduan, galderak buruan pilatzen zitzaizkiolako edo, zergatik sendatzen nauzu, Jauna, gero berriro gaixotzeko??, zergatik hau niri?, ez al duzu Benjamin Mariari egin zenionarekin aski???, are urduriago jarri zen Maria Bibiana; eta berriro ekin zion arazoa ezkutatzeari, baina galdera gero eta zorrotzagoak etortzen zitzaizkiolako edo. Jainkoak gauza guztiak ikusten baditu, hau ere ikusten ari ote da?, baina orduan, hau lotsa eta hau lotsa, ai ene eta ai ene?!?, nahaste borraste batean sartu zen, bai baitzirudien ezen galdera zorrotz haiek hortz are zorrotzagoak zituztela, orekaren oinarriak jaten zituztenak, harik eta barrutik ezin kontrolatu zituèn mugimendu eta sentimenduak kanpora egiten hasi zitzaizkion arte; hura Adarekin zituèn erreakzioetan suma zitekeen?. Lehen ez zenuen horrelako jeniorik, Bibi!? esaten zion ahizpa gazteak?, baita pianoa jotzen
|
zuenean
ere, musikaren baitan kontzentratu ezinak hanka sartzera eramaten baitzuen maiz?. Zer gertatzen zaizu gaur?, galdetzen zion izeba Ernestinak?, ohi ez bezala; eta, aurrekoan Jainkoaren borondatea apetatsu bezain ulertezina gertatu zitzaiolako edo, Ama Birjinari zuzendu zitzaion orduan, erarik kontzienteenean zuzendu ere, burua guztiz apalduta, agurmariaren letrari orduantxe aurkitu balio bezala benetako zentzua lehen aldiz:
|
|
|
Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: beste gauza bat zen haren bibote oparoa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez
|
zuenean
ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan ere halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza?; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buruar... ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
|
|
|
Etxe hartan guztiek estimatzen zuten Gabino, baita Teofilo Mariak ere, inbidia guztien gainetik eta zelo guztien azpitik: mundu aparteko batean bizi zen, bere baitan bilduta, aitak xanpain botila bat hustu eta edalontzietara husten
|
zuenean
ere, ikustekoa zen nola gelditzen zen mutila, Domingorekin batera, behetik gora zihoazèn burbuilei begira!?, absente bezala maiz; horregatik, presente egiten zenean, guztiek apur bat harrituta begiratzen zioten, esanez bezala: –Baina zu ere hemen al zeunden, Gabino?
|
|
|
Eta hala zirudien, bai: oporretan aitaren herrira joan eta osaba Ismaelek, denborarekin ehiztari amorratua izatera iritsi zenak, usotara edo joan zitezen tentatzen
|
zuenean
ere, Domingo ez zen joaten, Damaso eta Gabino ere, beste arrazoi batzuengatik, joaten ez ziren bezala. Teofilo Maria zen halakoetan osaba Ismaelekin joaten zèn bakarra, eta hura ere gutxitan, aitak inoiz eman ziòn erantzuna, ehizazaletasunari buruzkoa, buru buruan zeukalako, beharbada: –Ni ez naiz osaba Ismael eta ez naiz izango.
|
|
|
Oroitzapen hartatik etorri zitzaion Domingori, ausaz, elizetara sartzeko ohitura, inor edo ia inor egoten ez zenean, hori bai?, baita Elizarekin hautsi
|
zuenean
ere, espazio sakratu haiek lurraren eta Jainkoaren sabeltzat hartuko balitu bezala, halako eran, non oroitzapen hartatik baitzetorkion, halaber, hainbat taldekideren aurkako bere jarrera hura. Chaplin ezizenekoarekin bakarrik mintzatzen zen gai haietaz, denborarekin konfiantzazko adiskide min izango zuenarekin?, zera esatera bultzatzen zuena:
|
|
|
etengabe bereizten zituena: ezin senti zitekeela, beraz, abioi baten gainean giza abioi, zaldi baten gainean giza zaldi senti zitekeen bezala, Teofilo Maria, aita bezalaxe, gizon praktikoa baitzen, azken batean, lurra zuena bizileku eta lurra zerumuga, baita zaldiak airean eramaten
|
zuenean
ere, zaldiaren hankak, lurrera lotzen zutenak, bere bereak sentitzen baitzituen orduan ere, zaldi gainean giza zaldi, abioi gainean ez gizon ez abioi?
|
|
|
–Teofilo Mariari: biharko Regina eneko zutabe nagusiari?; begien arteko lehian, bestalde, anai arrebetan zaharrenak gogoan behar zituen Adaren lehentasunak, Domingoren aldekoak. Ada beti Domingoren alde, baita Domingok etxetik alde egin
|
zuenean
ere!, bere aldekoak baino gehiago, bera etxeko zutabe nagusia izateko deitua zen arren; eta orain zer??, izeba Ernestinak esandakoari men egin behar ote zion, jertsea lehenetsiz eta sakelako erlojuaren aurrean jarriz?; non geratzen zen, ordea, egoera hartan aita, etxean lehentasunezko tratua merezi zuena, inor baino lehenago, Ada eta Domingo baino lehenago zer esanik ez?; izeba Ernestinaren ordena ez zen, beraz, bere ordena. Teofilo Mariarena?, aitarena ere bazena, eta hala, erantzun beharrekoa erantzuteko bere beta hartzen zuela, honela esan zion neba nagusiak Adari, irri zabal itxurako bat eginik:
|
|
|
Adak, baina, ez zekien zer erantzun? karta hura irakurri
|
zuenean
ere, hasteko, nora ezean bezala geratu baitzen.
|
|
|
Ada ez zen irakurzalea, beraz, baina Txaro bai; are gehiago: gai hura ukitu izan zuenetan, Adak ez zuen txintik ere atera, ezta behin batean Ana Ozoresen aipua egin
|
zuenean
ere, La Regenta ko protagonistarena; aitzitik: gaia aldatzen ahalegintzen zen; Adaren jarrera hark, ordea, Txaroren jakin mina piztu zuen, baita jakin mina minago bihurtu ere, halako moldez, non, egun hartan, zuzen heldu baitzion gaiari:
|
|
|
Eta hala zirudien, bai: oporretan aitaren herrira joan eta osaba Ismaelek, denborarekin ehiztari amorratua izatera iritsi zenak, usotara edo joan zitezen tentatzen
|
zuenean
ere, Domingo ez zen joaten, Damaso eta Gabino ere, beste arrazoi batzuengatik, joaten ez ziren bezala –Teofilo Maria zen halakoetan osaba Ismaelekin joaten zèn bakarra, eta hura ere gutxitan, aitak inoiz eman ziòn erantzuna, ehizazaletasunari buruzkoa, buru buruan zeukalako, beharbada: " Ni ez naiz osaba Ismael eta ez naiz izango.
|
|
|
" Teofilo Mariari: biharko Regina eneko zutabe nagusiari"; begien arteko lehian, bestalde, anai arrebetan zaharrenak gogoan behar zituen Adaren lehentasunak, Domingoren aldekoak –Ada beti Domingoren alde, baita Domingok etxetik alde egin
|
zuenean
ere! – bere aldekoak baino gehiago, bera etxeko zutabe nagusia izateko deitua zen arren; eta orain zer...?, izeba Ernestinak esandakoari men egin behar ote zion, jertsea lehenetsiz eta sakelako erlojuaren aurrean jarriz?; non geratzen zen, ordea, egoera hartan aita, etxean lehentasunezko tratua merezi zuena, inor baino lehenago, Ada eta Domingo baino lehenago zer esanik ez?; izeba Ernestinar...
|
|
|
Adak, baina, ez zekien zer erantzun... karta hura irakurri
|
zuenean
ere, hasteko, nora ezean bezala geratu baitzen.
|
|
|
Oroitzapen hartatik etorri zitzaion Domingori, ausaz, elizetara sartzeko ohitura –inor edo ia inor egoten ez zenean, hori bai–, baita Elizarekin hautsi
|
zuenean
ere, espazio sakratu haiek lurraren eta Jainkoaren sabeltzat hartuko balitu bezala, halako eran, non oroitzapen hartatik baitzetorkion, halaber, hainbat taldekideren aurkako bere jarrera hura –Chaplin ezizenekoarekin bakarrik mintzatzen zen gai haietaz, denborarekin konfiantzazko adiskide min izango zuenarekin–, zera esatera bultzatzen zuena:
|
|
|
Nazario ez zen bere apainketa pertsonalean orduak galtzen zituèn gizona; esan ere, esan zitekeen gizon landugabea zela alor hartan, apur bat oihesa, Reginarekiko harremanek, denborarekin, alor hura ere lantzera eraman zuten arren; baina horra: beste gauza bat zen haren bibote oparoa, halako moldez, non, bizarra egiterakoan, minutuak eman baitzitzakeen biboteko iletxoak berdintzen; eta bizarra egiten ez
|
zuenean
ere berdin, orduan hatzekin aritzen baitzen, bibotea lisatu eta iletxo bakoitza bere tokian jarri nahian balebil bezala, puntak pittin bat goraka; gero, lanaren emaitza gain gainekoak ikusita, atseginezko irritxo bat egiten zion bere buruari; esan nahi baita orduan ere halaxe aritu zela Nazario Orbe, hain zegoen harro bere biboteaz, antza...; lana bukatutzat eman zuenean, baina, ez zion bere buru... ispiluak islatzen zuèn irudiak ez zuen ohiko harrotasunik adierazten, inondik ere; Nazariok, beraz, beste zerbait behar zuen buruan; Nazario, izan ere, ez zen motza; une hartan, gainera, ez zuen disimuluan ibili beharrik, bakar bakarrik baitzegoen komunean, ispiluaren aurrean; gero, ezpainak mugitu zituen, baina hotsik gabeko mugimenduan, aurrez aurre zuenari hizketan ariko balitzaio bezala, begiak begietan iltzaturik:
|
|
|
Etxe hartan guztiek estimatzen zuten Gabino, baita Teofilo Mariak ere, inbidia guztien gainetik eta zelo guztien azpitik: mundu aparteko batean bizi zen, bere baitan bilduta –aitak xanpain botila bat hustu eta edalontzietara husten
|
zuenean
ere, ikustekoa zen nola gelditzen zen mutila, Domingorekin batera, behetik gora zihoazèn burbuilei begira! –, absente bezala maiz; horregatik, presente egiten zenean, guztiek apur bat harrituta begiratzen zioten, esanez bezala: " Baina zu ere hemen al zeunden, Gabino?
|
|
|
...n sartu zen, bai baitzirudien ezen galdera zorrotz haiek hortz are zorrotzagoak zituztela, orekaren oinarriak jaten zituztenak, harik eta barrutik ezin kontrolatu zituèn mugimendu eta sentimenduak kanpora egiten hasi zitzaizkion arte; hura Adarekin zituèn erreakzioetan suma zitekeen –" Lehen ez zenuen horrelako jeniorik, Bibi!" esaten zion ahizpa gazteak–, baita pianoa jotzen
|
zuenean
ere, musikaren baitan kontzentratu ezinak hanka sartzera eramaten baitzuen maiz –" Zer gertatzen zaizu gaur?" galdetzen zion izeba Ernestinak–, ohi ez bezala; eta, aurrekoan Jainkoaren borondatea apetatsu bezain ulertezina gertatu zitzaiolako edo, Ama Birjinari zuzendu zitzaion orduan, erarik kontzienteenean zuzendu ere, burua guztiz apalduta, agurmariaren letrari orduantxe au... bedeinkatua zara zu andre guztien artean, eta bedeinkatua da zure sabeleko fruitua, Jesus... eta Maria Bibiana halaxe gelditzen zen, isilik, eskuak bildurik eta begi arrenkariak goraturik:
|
|
|
gorputz bat, berea, eta beste gorputz bat, zaldiarena, bi forma zerikusirik ez zutenak, itxura batean, eta, halere, zaldiarengandik hain hurbil sentitu zen, non istantean nabaritu baitzuen ezen forma bakar batek hartzen zituela biak, zaldia eta zaldizkoa; Teofilo Mariak nekez jakin zezakeen adin hartan zer zen zentauro bat, baina halako zerbait sentitu zuen, ausaz, zaldia eta zaldizkoa ez zirela jada bata eta bestea –ez zirela, alegia, bakoitza bere aldetik eta bere bidetik–, baizik eta beste bat –beste norbait–, bi aldeak alde bateko egiten zituena eta bi bideak bide bereko; abioiarekin, baina, guztiz bestela gertatu zitzaion, hasieratik beretik igarri balu bezala ezen motorraren hotsak alde batetik zihoazkiola eta bihotzarenak bestetik, bertigoa labana bat balitz bezala, josi beharreko bi espazioak –abioiari zegokiona bata, eta gorputzari bestea– etengabe bereizten zituena: ezin senti zitekeela, beraz, abioi baten gainean giza abioi, zaldi baten gainean giza zaldi senti zitekeen bezala, Teofilo Maria, aita bezalaxe, gizon praktikoa baitzen, azken batean, lurra zuena bizileku eta lurra zerumuga, baita zaldiak airean eramaten
|
zuenean
ere, zaldiaren hankak –lurrera lotzen zutenak– bere bereak sentitzen baitzituen orduan ere, zaldi gainean giza zaldi, abioi gainean ez gizon ez abioi...
|
|
|
horregatik sentsazio hura, lotan zuèn zerbait orduantxe piztu balitzaio bezala, plazer iturri oparoak baitziren, antza, indarra eta sexua, sexua eta indarra, Domingok ez baitzuen epe labur hartan besterik sentitu; arraren indar indartsua eta emearen indar indargabea, indarrez hustutako indarra, indarra bera baino indartsuagoa izan zitekeena: huraxe gertatu baitzitzaion Domingori, agidanean, Ada azpiratu
|
zuenean
ere garaile bezain garaitua sentitzen zela, nexka mende zuen arren haren mende balego bezala; paradoxa bat zen hura, dudarik ez, ar emeen arteko joko eta jarrera dialektikoen ondorio, bai baitzirudien ezen indarrak indar eza garaitu zuela, bai, baina indar ezak indarra garai zezan; lehen aldia zen hura... baina, handik aurrera ere, askotan bizi behar izango zituen antzeko esperientziak, eta ez mo... sexua eta indarra, apokalipsiaren zaldizkoak lauhazka ilbetezko behorren gainean; indarra eta sexua, erregeak gorputz garaituaz tronu bat egin eta bere aginte makila ezar zezan, haragiaren eremu eta zoko moko guztietan; gero, baina, haize ezti batek inguratzen zuen inguru guztia, baita azal leunak azal zakarra ere, ferekak eta laztanak nonahi, iratxo batek su bat pizten zuen bitartean bertigoaren auskalo zer kobazulotan eta auskalo zer hutsunetan –sexuan beti omen iratxo bat, bihurrikeriaren bat egiteko prest–, harik eta azal batuen astinaldiak eta azalen arteko zirkuitulaburrak itzaltzen ziren arte, gorputz garailearen burdina gorputz garaituaren sutegian urturik; jarraian, gudu zelaian geratzen ziren aztarnak, ikusi nahi zituenarentzat:
|
|
2010
|
|
|
haren arreta osoa zen, eta haren begiek distira berezia zuten. Aulkitik jaiki, kapitainaren eskutik arma jaso eta, soldadu batek egingo lukeen eran, irmo jarri zenean, ez nintzen harritu, ezta eskua bekokira eraman
|
zuenean
ere, kapitainari diosal militarra eginez. Gero, eskua jaitsi, eta ozen bai ozen esan zuen:
|
|
|
Domingo eta Ada? eta beren ezinezko amodioa; baldintza haietan, nola ez zitzaion Adari errotuko anaia ikusteko eta hari laguntzeko irrika!; halakoetan, Bibirekin joaten zen, baina behin edo behin ere joan zen bakarrik; Domingok bere aukera egin
|
zuenean
ere, oroitzen dudanetik?, bakarrik joan zen Ada, baita ezin kopetilunago etxeratu ere: –Bukatu dira Domingori eraman beharreko gaztak eta bukatu dira opariak?
|
|
|
Txillarre ez zuten, dena den, betiko utzi. Beste hainbat lekutan ere egin izan zituzten Batasunaren eta PSE EEren arteko bilkurak, baina Elgoibarko baserriak inoiz ez zion utzi bilkura leku izateari, ezta ETAk su etena eman ondoren prozesuak beste abiada bat hartu
|
zuenean
ere. Txillarre baserritik pasa ziren, Egiguren, Egea, Otegi eta Barrenaz gain, Batasuneko nahiz PSE EEko beste hainbat ordezkari ere.
|
|
|
Porrot egiten ari zena ez zen bi hilabeteko elkarrizketa saioa, urte askotako lanaren poderioz eraikitako prozesua baizik. Dena ez baitzen, noski, irailaren 20ko bilera hartan hasi, ezta Jose Luis Rodriguez Zapaterok bost hilabete lehenago Espainiako Kongresuko adierazpenaren bidez bake prozesuari bedeinkazio ofiziala eman zionean ere, ezta ETAk zortzi hilabete lehenago su etena iragarri
|
zuenean
ere, ezta 15 hilabete lehenago Espainiako Gobernua eta ETA Genevan negoziatzen hasi zirenean ere. Loiolan bukatzen hasi zena, askoz lehenagotik zetorren.
|
|
|
Ez zen konformatu, gainera, maleta eramaten ez uztearekin. Indar sinesgaitzaz, mutilaren besotik tiraka hasi zen barrualderantz, eta honek maletaren heldulekua askatu
|
zuenean
ere, agureak jarraitu egin zuen ahaleginetan, barrura, barrura... mutilaren gorputz osoa atepetik pasatzea lortu zuen arte.
|
|
|
Domingo eta Ada... eta beren ezinezko amodioa; baldintza haietan, nola ez zitzaion Adari errotuko anaia ikusteko eta hari laguntzeko irrika!; halakoetan, Bibirekin joaten zen, baina behin edo behin ere joan zen bakarrik; Domingok bere aukera egin
|
zuenean
ere —oroitzen dudanetik—, bakarrik joan zen Ada, baita ezin kopetilunago etxeratu ere: " Bukatu dira Domingori eraman beharreko gaztak eta bukatu dira opariak" esan zuen;" Zergatik?" galdetu nion;" Gaizki iruditzen zaiolako..."; Ada penatuta zegoen, zinez, eta haren penak penatzen ninduen, eta orduan, haren begia alaitzeko edo, esan nion:
|
|
|
haren arreta osoa zen, eta haren begiek distira berezia zuten. Aulkitik jaiki, kapitainaren eskutik arma jaso eta, soldadu batek egingo lukeen eran, irmo jarri zenean, ez nintzen harritu, ezta eskua bekokira eraman
|
zuenean
ere, kapitainari diosal militarra eginez. Gero, eskua jaitsi, eta ozen bai ozen esan zuen:
|
|
2011
|
|
|
–Nola hunkitu ninduten amaren hitzek, segitu du Leonek, ahotsa dar dar?, halakoa baikenuen hura, baita hitz egiten
|
zuenean
ere, lurra haren mihitik mintzatzen zela zirudiela! Baina amak ez zian, artean, bukatu, eta, hatza goiti zeramala, ezin ozenago erran zian:
|
|
|
Horregatik egin zuen aitonak hobera hasieran, edo hala iruditu zitzaion beroni?, baita atake izugarri hura izan
|
zuenean
ere, don Damiánek tratamendua aldatu eta botika berriak errezetatu ondoren; gero, ordea, eguna joan eta eguna etorri berdintsu sentitzen zela igarri zuenean, min handi harekin, sinesmena galduz joan zen.
|
|
|
Baina alferrik. Algara luze, gozo hura entzuten zen, baita hots egiten
|
zuenean
ere: «Ez dakit zergatik egiten dudan barre».
|
|
|
Julie Andrewsetik Mildred Nartwick era pasa nintzen, Decalzos por el parque n mozkortzen denean; lanpernak amaitu eta barrarainoko bideari ekin nion ordaindu eta lokartu baino lehen etxera iristeko asmoz. ...rori, ezta mutikoteak bultza egin zidanean ere, ez nuen ulertzen, oihu guturalek gutxi gorabehera lehengoak izaten jarraitzen zuten, niretzat desatseginagoak gertutasunagatik, momentu batetik aurrera gainera niri barre gehiago egiten zidaten garrasi betean ari zen mutilari baino, bera amak, ni Descalzos por el parque n koherentea ez litzatekeen mespretxu begiradaz desafiatu ondoren, mahaira eraman
|
zuenean
ere, niri begira jarraitzen zuten; ni oinekin negoziatzen ari nintzela zirudien, tarte batez zapatei so geratzen nintzen, eta gero pauso bakoitza ikuskatzen nuen, baberoa kenduta, ez neraman barrez jarraitzen zuten hartan; arropagatik zen, eta ezpainetakoagatik, ez lesbiana nintzelako, errentagarria ez dena zahartzaroa da, non ezpainak gorriz pintatzea dekadentziaren azpimarra barkaezin bihurtzen... Ojala politikoki ez zuzenagoa balitz mozkorrei barre egitea, hori ere banintzelako orduan.
|
|
2012
|
|
|
Afaldu ostean, Uxuek Irati ohera lagundu zuen eta Pablo, beti bezala, euria ari
|
zuenean
ere ateratzen zen aterkia eskuetan?, Atticus hartu eta ingurutik buelta bat ematera atera zen. Egoitz giltzapean sartu zutenetik buelta hauek luzatu egin ziren, eta Uxuek, konturatu zen arren, ez zuen ezer esan.
|
|
|
Bai, alde egin
|
zuenean
ere ama zuan. Aio, Ander!
|
|
|
Ez zen oso handia, ezkerreko begiaren azpian hasi eta sudur txikia amaitzen hasten zen punturaino luzatzen zen apenas, baina deigarriena ez zen haren tamaina, kolorea baizik: gorriminaren eta purpuraren arteko tonu batekoa zen, eta distira egiten zuen are argiak zuzenean jotzen ez
|
zuenean
ere. Haren hazpegiak, bestela, ederrak ziren ia, edo gutxienez ez desatseginak:
|
|
|
Kapitain portugaldarrak itsasoan bere ontzian jaso eta salbatu ninduenean, nirekin horren ongi, zuzen eta zintzo, eta baita bihotz onez jokatu
|
zuenean
ere, ez zitzaidan eskerrik txikiena ematea ere burutik pasa. Gero uretan galdua, porrot eginda eta uhartean itotzeko arriskuan egon nintzenean, damutzetik urrun nengoen eta baita gertatutako zigorra izan zitekeela uste izatetik, eta neure buruari esan eta esan besterik ez nion egiten zoritxarreko zakur bat besterik ez nintzela, beti zoritxarreko izateko jaioa.
|
|
2013
|
|
|
Miseria handian sartu zen Euskal Herria gerra garaian, eta jateko ezer gutxi zeukan jendeak; merkatua ez zen bere horretara itzuli gerra bukatu eta handik denboraldi bat arte. Amak eskutitz hura idatzi
|
zuenean
ere ez zegoen etxean. Ospitalera eraman zuten, eta hiltzear zegoen ordurako.
|
|
|
Mutila, haren motxila eta barruan jasotzen zituen eguzkitako krema potoak zituen buruan, kezka iturri. Jean Lucek bazihoala esan zion egun hartan ere, lau ume mokorekin bakarrik eta oraindik ordaintzeko urte asko falta ziren hipoteka batekin utzi
|
zuenean
ere, gutxiago kezkatu zen.
|
|
|
Anormaltasun hura normaltzat balute bezala. Halako moldez, non, autobusak matxuraren bat
|
zuenean
ere, bizpahiru egunetan aitzina egitea eragozten ziona, bertan gelditzen baitziren bidaiariak, zama astun bat zeramatenak bereziki, autobusaren jarlekuak ohetzat harturik. Beren egunerokotasun beti berdin hartan, abentura bat ere izan zitekeen hura desbenturaren erdian...
|
|
|
Anormaltasun hura normaltzat balute bezala. Halako moldez, non, autobusak matxuraren bat
|
zuenean
ere, bizpahiru egunetan aitzina egitea eragozten ziona, bertan gelditzen baitziren bidaiariak, zama astun bat zeramatenak bereziki, autobusaren jarlekuak ohetzat harturik. Beren egunerokotasun beti berdin hartan, abentura bat ere izan zitekeen hura desbenturaren erdian...
|
|
2014
|
|
|
Argibideak zehatz mehatz bete zituen. Charley Paulsonek zortzigarren aldiz dantzatzera gonbidatu
|
zuenean
ere, poz plantak egin, eta interesa nahiz zoriona itxuratu zituen. Ez zen eguraldiari edo Eau Claireri edo autoei edo bere eskolari buruz mintzatu; gai hauetara mugatu zuen elkarrizketa:
|
|
|
Estepa gorrian beste edozein gizaki izoztuko zen gauez goian zerua eta behean lurra; hark, ordea, aterpea egin eta hantxe egiten zuen lo. Beste edozein gizaki nora gabe ibiliko zen lainopean edo latitude haien gau polar luzean; hark, ordea, ez zuen bere bidea galtzen, ez lanbroak zeru ertza ezkutatzen zuenean, ezta eguzkiak egunetan eta egunetan iluna uxatzen ez
|
zuenean
ere. Lautada zurian barrena erne baino erneago zebilen beti, delaware tribukoen sena gidari.
|
|
|
Bai umetan, bai nerabetan eta bai helduaroan ere. Alkatetza bereganatu
|
zuenean
ere, plan bat izaten zuen aterabide problema bakoitzeko. Atrakatzaile batzuek banku bateko sukurtsal bati eraso ziotela?
|
|
2015
|
|
|
Denbora gehiago behar izan zuen Iñakik aitari zerbait gertatzen zitzaiola igartzeko, eta igarri
|
zuenean
ere ez zuen sekula amaren segurtasunik izan. Iñakik ere ez zuen ezer galdetu, erantzunen beldur zelako.
|
|
|
Ez zion sekula ezer aurpegiratu, baina euren bizitza egiteko eta semeak hazteko erabili zuten etxea saldu beharra kolpe latza izan zen harentzat, Asunentzat. Geroztik ez zuen emaztea une bakarrean ere erabat zoriontsu ikusi, beti zegoen zerbait goibela berarengan, baita irribarre egiten
|
zuenean
ere.
|
|
|
Egia esan, Migel Kaxero ez zen inoiz mutil lerden horietakoa izan. Frantziatik etorri berritan gelakide gisa ezagutu
|
zuenean
ere ez, nahiz eta orduan itxura arras ezberdina izan. Moztaka eta gizen samarra zen orduan ere, baina ilea oso motz, militarren eran ia?
|
|
|
Bere kabuz hasi zituen harremanak, baina, pixkanaka, EIAko eta EEko beste kide batzuek ere parte hartu zuten, bereziki Bandresek. Suarezen dimisioaren ondoren agintea Leopoldo Calvo Sotelo alderdikideak hartu
|
zuenean
ere Rosonek jarraitu zuen Barne ministro, eta EEko buruzagiekin zituen elkarrizketek aurrera egin zuten.
|
|
|
Txema Montero bakarrik joan zen Mahai Nazionaletik, baina Hipercorreko atentatuari buruz zeukan ikuspegi kritikoa ez zen bakana, lapa bonba eta kotxe bonbazko atentatuek bilatu gabeko heriotza ugari eragiten zituzten garai haietan. Iñaki Esnaolak Aljerreko prozesuaren ostean borroka armatuari bukaera azkarra bilatu behar zitzaiola argudiatu
|
zuenean
ere ez zegoen bakarrik, gutxiengoan zegoen arren. Herri Batasunan 1990etan egindako bi barne eztabaidetako bozketetan agerian geratu zen borroka armatuarekin kritikoa zen gutxiengo esanguratsu bat zegoela ezker abertzalean:
|
|
|
beti egia esaten zuela. Baita isilik egon behar
|
zuenean
ere.
|
|
|
aitagurea errezatzen
|
zuenean
ere,
|
|
|
Besotik oratu zidan, samur. Hitz egin
|
zuenean
ere leun zuzendu zitzaidan, gaixoei eta ohi zaien eran. Eraitsita edo ikusten ninduelako seguruena, behar baino itzalduago.
|
|
2016
|
|
|
Bazekien burua nola mugituko zuen etorri berriari agur egiteko, bazekien nola helduko zion mahukari, bazekien bezeroaren iruzkinei erantzutean ahoa nola mugituko zuen. Neskaren keinu eta imintzio guztiak ezagunak zitzaizkion, hura ikusteko aukerarik ez
|
zuenean
ere behin eta berriz errepasatzen zituelako buruan; hainbestetan berritzen zituen bere baitan prismatikoetatik ikusitakoak, non gaueko txanden arteko bi aste haietan ere neska ia egunero ikusi zuela iruditzen baitzitzaion.
|
|
|
Baina Gandhi, saindua izanagatik ere, INDITAR ABERTZALEA izan zen; eta, ahimsa, ren bidez jokatu
|
zuenean
ere (bortxarik ezaz, alegia), britaindar inperialismoaren kontra borrokatu zuen(...)
|
|
|
Hurrengo egunetan, eguraldi eskasak jarraitu egin zuen; euria ari ez
|
zuenean
ere giroa hotza eta goibela zen. Nik ez nuen ostiralekoan pentsatu nahi.
|
|
|
–Amari besotik heltzen. Euria ari
|
zuenean
ere, nahiago blai egin, aterkipean amaren ondoan joan baino. Bi anaiak berdin.
|
|
|
larru eta ileak laztea, buru bihotzak une batez elbarritzea, oin azpian lurrik ez dela sentitzea... Bere kasuan ez zegoen haragi txigortuaren usainik, elektrokutaturiko gizajoaren entzefalograma lau eta koxka gaberik; baina, hala ere, orduak behar izan zituen bere onera etortzeko, eta gai hartaz pentsatzeko bezainbateko lasaitasuna berreskuratu
|
zuenean
ere dunbots bat nabari zuen lokietan, durundia buru barnean, durduzatze bat gogo bihotzak iluntzen eta inarrosten zizkiona: gezurra esan zion amak, bai, baina ez bakarrik aitari buruz, baita aitona amonei zegokienean ere; hainbeste gezurren artean, itsasontziko bidaia ere ipuin hutsa ote zen pentsatu zuen bere artean Alsinak, baina bazirudien ezetz, egia baitzen Begoña eta beronen gurasoak Euskal Herritik ihesi joan zirela, Frantzia aldera aurrena eta Mexikora hurrena; ez zen egia, ordea, autoaren istripuarena, eta gezurra esateko arrazoia edozein izanda, zena zela eta hobe beharrez eginik ere, Alsinak ezin zuen burutik kendu bere amak, Begoñak, beraren aita amak Alsinaren aurrean hiltzat jo zituenean, fisikoki hil ez bazituen ere, bilobarentzat hilik gelditu zirela aitona amonak, hilik bizi izan zirela hainbat eta hainbat urtez, zonbiak balira bezala.
|
|
2017
|
|
|
baitzion emazteak, behar fisikoak asetzeaz gain, eta haurrak emango zizkion, gazte gaztetatik ehundegian edo beste zereginen batean lanean jartzeko. Horrela, biztanleriak beheranzko joera hartu
|
zuenean
ere, ugaritu egin ziren, itxura batean, etxean lan egiten zuten langile haiek; herrian bizi ziren halako familia handiak txolarreak habe gainean bezala etxean pilatuta bizi zirela esanez deskribatu zituen garai hartako austriar batek XVII. mendean. Antolaera horretan, nabarmendu beharra dago gizonak jasotzen zuela emaztearen soldata, emazteak eta senarrak orpoz orpo lan egin arren eta emazteak merkaturako salgaiak ekoitzi arren.
|
|
|
Niri metal urtuaren erorkera pisua eta geldia ekarri zidan gogora, eta zerbitzaria ere, garagardoez ahaztuta, txunditurik gelditu zela iruditu zitzaidan, neskaren adatsak airean espiral dotore bat marraztu ondoren bizkarrean nola pausatzen zitzaion begira. Beharbada egoera urdurietan edo zalantza uneetan egingo zuela imintzio hori pentsatu nuen, eta tarteka begira geundenok aspertzen ari ginela ikusten
|
zuenean
ere bai.
|
|
|
Barnetegian ere saiatu zen ahalik eta zintzoen jokatzen, inoren atentzioa deitu gabe. Ahalik eta iskanbila gutxien sortzen zuen, ez zen inorekin sartzen eta norbaitek bere kontra zerbait esaten
|
zuenean
ere beste aldera begiratzen zuen. Emozioak kontrolatzen ikasten ari zen.
|
|
|
Perez eta Trump tartean behin geratzen ziren elkarrekin, baita inoizka afaltzera joan ere. Kubako bahimendua bertan behera utzi zutenean, Trumpek aholkua eskatu zion Perezi, herrialde horretan hotelak eta golf zelaiak jartzearen inguruan. Obamak uharte hori bisitatu
|
zuenean
ere, Perez izan zen harekin joan zirenetako bat?. Clinton presidente zela, berriz, Arteen Funts Nazionaleko batzordean aritu zen.
|
|
2019
|
|
|
Urrea atzetik segika izan zuen bizitza guztian: gorteatu eta limurtu egiten zuen; arbuiatzen
|
zuenean
ere, atzera bueltan etortzen zitzaion. Lantzean behin, noski, nekea ere ekarri zion hainbesteko zoriak; tarteka, beldurra ere bai.
|
|
|
Eta Athleticek Etxebe fitxatu
|
zuenean
ere, berdin segitu zuen sinesten, zoritxar luzearen tunelak ere argibideren bat behar baitzuen lekutxoren batean. Baina zerbait berria ere pentsatu behar zuen, sufrimendu hura luzeegia gertatzen ari baitzitzaien senarrari eta biei.
|
|
|
Telefonoari heltzen zion eskuak hegan egin zuen airean, poliki poliki jaitsi zen, eta telefonoa pausatu eta gero, hantxe gelditu zen, telefonotik bereizi nahiko ez bailuen, edo ezin esan daitekeen hitzaren zain bailegoen. Hobe zukeen Raimundo Silvak beste hitzez kezkatu izan balitz, ahoskatu egin ziren hitzez, adibidez, edozein konturatuko litzateke Maria Sara doktoreak ez zuela sinetsi egun osoa poesia liburuaren gainean lanean pasatu zuelako aldarrikapen hura, ez eta nobela irakurtzen balizko bi ordu pasatu zituelako aitzakia sinesgarria gaineratu
|
zuenean
ere, baina emakumeak ezin zezakeen jakin inondik inora ere nola bete zuen egun hartako denbora, igartzen ibili zen, tira, emakumeen gauzak, denek uste dute sorginak eta pitonisak direla eta azkenean beren burua engainatzen dute, edozein gizontto arruntek bezainbeste, gehienetan onberatasun ironiko eta tolerantearekin hartzen dituzten gizontto arruntek bezainbeste. Baina Raimundo Silva goren graduan asaldatu zuena izan zen emakumeak esan zuela, larderiaz esan ere, baina tonua gehiegi azpimarratu gabe, Ez iezadazu huts egin, zalantzarik gabe ez zen ari bere gaitasun profesionalari buruz, nola ariko zen horretaz, baldin eta bizitza osoa lanean jardun eta gero, eta barkatu errepikatzea, baina bestela ahaztu egiten da, baldin eta bizitza osoa lanean jardun eta gero oker bakar bat baizik ez bazuen egin, eta hura atzemanda, aitortua eta, zorionez, barkatua.
|
|
|
Leirek, bokalearen gaineko balkoi pribilegiatu hartako barandan bermatuta, ilea tente jartzen zitzaiola sentitu zuen. Beti gertatzen zitzaion gauza bera doluaren dei arrailgarria entzutean, baita elizkizunetako protagonista ezagutzen ez
|
zuenean
ere.
|
|
2020
|
|
|
Bazekien bere txanda zela. ...ala, eta mahai inguru bat aipatu zuen jarraian, literaturari buruzko eztabaida bat, zeinetan Agirrezabal delako horrek ez zuen ahorik zabaldu, ahoa zabaldu eta hitz egiten hasiko zela zirudien bakoitzean beste batek jaten baitzion hitza, eta berak jarraitzen zuen behatza altxatuta, ez omen zuen besoa altxatzen, behatz lotsati bat baizik, eta halako batean moderatzaileak hitza berari zegokiola esan
|
zuenean
ere, lekuz kanpoko gauzak esaten hasi omen zen, gauza interesgarriak bai, baina eztabaidarekin loturarik ez zutenak: despistearen apologia gisako bat egin omen zuen, sortzaileak despistea ezinbestekoa duela frogatu nahi balu bezala, eta zientzialari eta idazle handi despistatuen kasuak aipatu omen zituen, Pasteur-ena esate baterako, bere ezkontzara joatea ahaztu baitzitzaion eta gonbidatuek etorri behar izan baitzuten bila.
|
|
|
Eta jarreraren nekeak mugitzera behartu
|
zuenean
ere, gogoeten norabidera mugitu eta atzerantz bihurtu zen, kaiko kale barrenerantz, Pescados Casiano lonjarantz alegia. Eta orduantxe erreparatu zuen han zebilen mugimenduan:
|
|
|
Besteak ere bertan gelditu ziren alkatearenganako adeitasunez, baina urrats pare batera eta Aingeruren irribarre jostalariari erantzun gabe, ezta honek, poltsak seinalatuz, txantxetan esan
|
zuenean
ere:
|
|
2021
|
|
|
Pentsatu dut inoiz ez ote dion hermafroditismoak ematen halako kontzeptu bitarrak sortzeko gaitasun berezia. Egun soziologia barik soziolorgia egin litzatekeela bota
|
zuenean
ere ez genuen barre gutxi egin, ba. Eta egia:
|
|
|
Martin joan egin zen eta Oihana geratu. Eta Oscarrek etxeko txirrina jo
|
zuenean
ere, ez zen mugitu. Aitak aurkeztu zion.
|
|
|
Kontrola zezakeen min bat, kontrolatu ezin zuen beste minaren gaineko arreta desbideratzen laguntzen ziona. Kontrolatu ezin den mina desbideratzerik ez
|
zuenean
ere, ukabilak estuturik aurkitzen zuen. Eskua eman nahi izaten zion berak, baina Amaiak ez zuen irekitzen.
|
|
|
Eskatzen ez bada, ez dago faborerik. Aita agertu egiten zitzaion, agertuko ez zela esaten
|
zuenean
ere. Baratzetik ekarritako kalabaza handi batekin batzuetan.
|
|
|
Kotxean leku bat onartu
|
zuenean
ere, depositua beteta zegoela uste zuen Hélènek. Edozelan ere, ez zen damutu alde egiteaz; Denise oso adeitsu egonda ere, sobera sentitzen zen etxe gainpopulatuan.
|
|
|
Gizartearen mitoa eta bizitako esperientziaren errealitatea kontrajarriz, gezurrak ezagutzera eman nahi zituen, ekintza bultzatzeko. Labur esanda, Sartrek definitutako" idazle konprometitua" bezala bizi izan zen, eta, bere gaztaroa deskribatzen
|
zuenean
ere, satira zorrotza egiten zion burgesen bizimoduari.
|
|
2022
|
|
|
–Morroiak Paulita eraman
|
zuenean
ere lekukoek deskribapen guztiz desberdinak eman zituzten hari buruz.
|
|
|
Ainarak esaldia ahoskatu eta sukaldetik irten zen etxebizitzaren korridore estura, ardo kopa eskuan. Sukaldeko leiho ondoan zegoen Edortak ez zion berehala erantzun, eta erantzun
|
zuenean
ere astiro hitz egin zuen, nagiak hartuta balego bezala.
|
|
2023
|
|
|
Mendi Bakartiaren erraietan eginiko egunak ekarri zituzten gogora, eta baita Zazpi Erreinuetako izotzezko harresi erraldoia alderik alde gurutzatu zutenekoa ere. Dragoiaren Herriak zitadela menderaezina konkistatu
|
zuenean
ere han omen zebiltzan. Zeharkatu zituzten Cimmeriako baso ilun isilak, eta Ametsen Jaunaren gaztelu betikorra ere ikusi omen zuten, urrutian, laino artean.
|
|
|
Bikoteak bonbardaketetatik ihes egin behar izan zuen bigarren aldia zen. Marokok Mendebaldeko Sahara okupatu
|
zuenean
ere, 1975ean, bonbardaketen lekuko izan ziren. " Orduan ere dena suntsitu zuten.
|
|
|
Dave ezagutu
|
zuenean
ere han nintzen ni. Istripu simulazio batzuetan izan zen.
|