|
2004
|
|
|
Belaunaldi bertsukoak, eta, hala ere, euskalgintzan norabide desberdinekoak. Martin Ugalde andoaindarra, euskaraz zein gaztelaniaz, idazle sendoa, egundoko ahalegina egin
|
zuena
euskara menderatzeko eta erabiltzeko, euskaldunen hizkuntza nazionala den aldetik. Unamunori zer esan eta zer idatzi izan zuen hark.
|
|
2005
|
|
|
Nortasun irmokoa zen Mitxelena eta aginte handia
|
zuena
euskara kontuetan. Doktore tesietan hantxe egoten zen, literatura sarietan ere bai, Euskaltzaindian berea zen azken hitza, beraren gogoaren kontra ez zen erraza inor euskaltzain sartzen.
|
|
2007
|
|
|
Euskal Herria, euskal jendea, euskaraz (inoiz ere, euskarari buruzbaina erdaraz) diharduen jende elkartea izan da. Komunikazio hori da euskalherriaren lehengo zentzua, partekatzen zuena eta egiten
|
zuena
euskaraz egiteabaitzen, baina gaur, Modernitate goienean, komunikaziorako azpiegitura sendoakbehar ditugu: azpiegitura horiek estatu forman baino ez dira garatu orain arte, bihar etzi bestela izan daiteke; beraz, estatua behar dugu bai (zein neurritanaukera kontua edo nahi kontua?), baina segur aski estatu hori gabe jokatzenjarraitu dugu.
|
|
2008
|
|
|
Adibidez 1909an Zurtzaingo izeneko eliz korporazio euskaltzalea sortzea pentsatu zuenean, obra horretaz zioen: « [este es] nuestro principal asunto, el que, Dios mediante, ocupará para su gloria la mejor y mayor parte de nuestra vida sacerdotal»406 Hau da, euskararen alde arituko zen korporazio erlijiosoak, ageriki egingo
|
zuena
euskara bultzatzea bazen ere, funtsean, sakonean, Jainkoaren gloria handituko zuen. Honen adibide bat gehiago:
|
|
|
Azkuek toki batean gorpuztu nahi izan
|
zuena
euskara izan zen. Zentzu horretan eta kontzeptuak zorrozte aldera, ondoren aztertuko den auziari ez dagokio bete betean Pierre Norak egiten duen «memoriaren leku» en planteamendua.
|
|
|
Goi mailako eta herri mailako kulturaren bereizketa egiten zen, berezitua eta orokorra beste era batera esanez. Eta jakina, E. S. Dodgson-ek eta M. Unamunok Azkuek egiten
|
zuena
euskararen asmakuntza berria, azkuencea zela salatu zutenean, bere erantzuna argia izan zen: gaztelania edo bestelako hizkuntzen asmakuntza ere etengabekoa zela modernitatearen harian jarraitzeko.
|
|
2010
|
|
|
Izan ere, euskal idazleak ez ziren benetan irakurriak garai zoriontsu haietan, apenas baitzegoen alfabetatutako irakurlerik. Inporta
|
zuena
euskaraz idaztearen sinbolika zen. Franco hil ostean, ordea, pikutara joan zen dena.
|
|
2016
|
|
|
Ezkerra izan zen alderdi hori, akordioa negoziatzeko garaian ezinbesteko baldintza gisa jarri
|
zuena
Euskararen Legeari eustea. Jose Miguel Nuin bozeramaileak berak ere harro onartu zuen legebiltzarrean:
|
|
2019
|
|
|
Euskaraz ere ikasten zuten han, eta zer edo zer bazekien. Ahal
|
zuena
euskaraz esaten zion bilobari. Lehenengo semearen ondoren, bigarrena ere, Patxi, Izaskunen etxera hasi zen.
|
|
2021
|
|
|
“Liburu honetan ez da bilatu behar edukia soil soilik, zaharkitu izan daitekeena urteen poderioz, baizik eta euskara eder, jori, erraz hori nekazaritza kontuak irakasteko. Eta horrekin batera, esan gabe doa, belaunaldi baten historia, Ipar Euskal Herriko Euskaldun Gazteriaren historia, hautu jakin bat egin
|
zuena
euskararen alde eta hizkuntzaren mesederako”.
|
|
2022
|
|
|
Askoz negargarriagoa iruditzen zait bigarren omisioa: zer dela-eta ez digute explizitatu nor izan zen Sarako emazteki izengabea, egiteko hain eraginkorra bete
|
zuena
euskararen historia isilean, dela institutriz gisa Alberto Palacioren kriantza onean, dela lapurteraren lekuko gisa Bonaparte printzearen Euskal Herriko joan etorrietan. Hargatik edo besteagatik, ez zuten izen deiturarik erregistratu, eta orain galduta daukagu emakume horren lorratza.
|