2007
|
|
Geroztik, biziak hola segitu zuen, Xano arras xori bilakatua balitz bezala, bere lagunek trufaka eta burlaka segitzen zutela. Gainerat, gauak ere
|
zuen
gure putikoa baretzen, noiz nahi gauerdi edo goizalderat entzuten zirelarik xori hixtu eta ttiuttiukak, zakurrak berak ixiltzen baitziren holako arrabots bitxiak ezagun zirelarik. Emeki emeki, gauzak makurtu ere baziren, herritarrek asetzeko jokabidetzat zauzkaten jestu horiek, burrasoer ogen emanez holako haur bitxia sortu izan gatik.
|
|
Eta hola, emeki emeki, Maritza aztiak, gaitzeko fama bildu
|
zuen
gure eskualdetan ere, iragarkuntza ezin sinetsizko horren gatik: sekulan nehork ez du jakin nola, ezin pentsatutako gauza hortan, segurtatzen ahal zuen hau edo hura izanen zenik.
|
|
Bakarrik, anhitz haurridez osatutako famili batean hazia izana zen, goiz goiza lanean ezarria, eta buruan hartua zuen lanetik zetorrrela norberaren bere gain jartzea. Oroz gainetik nahi
|
zuen
guk, bere haurrak, bizian edozoin kasuetarik ateratzeko lan garbi eta zuzen baten baloretan konda ginezan. Eta hori zuen, bere ustez, sar arazi nahi etxeko kasko gogorrenean, Xantianaren buruan.
|
2008
|
|
Han ziren ikusle guziek irri eginez txalokatu zuten gure Gregorio haundia. Jestu horrek berak indarberritu
|
zuen
gure gizona. Ondorioz pardidako tanto guziak kantatu zituen hainbateko botz ederrean.
|
2009
|
|
Gero Mayik gizon bat izagutu zuen eta guria bukatu zen. Gizon harek zabaldu
|
zuen
gure historioa, espantugarria zela pentsatuz, bertze neska batekin ibiltzen zen emaztea berritz gizonetarat itzultzia.
|
2012
|
|
Egia esanik, ETAk aspalditik esan
|
zuen
gure egoera geografiko eta sozialean insurrekzioaren posibilitatea baztertu behar dela; baina ideia horren inguruko posibilitate irekia ez da arbuiatu, eta haren nahiak elkartu ditu HBtik ezkerretara diren batzuk, hausturaren bidetan gaindi ETAHBkin aurrera joateko. Bestea, berriz, askoz errealistagoa izan nahiaz beldurgarria bihurtu da: herriaren etorkizuna, arma eta indarra dituztenek erabakitzen dute beren artean.
|
|
Egun batez, Jacques Bande etorri zen erranez gogoraketa batez parte nahi zautala eman, heian zer iduritzen zitzautan, gu biok delako John Lesley, nagusi handi horren ikustera joaitea zur lanetako zerbitzu eskaintzaz. Zertako ez? Galdea igorri ginion eta onartu
|
zuen
gu ikustea ondoko astelehen goizean.
|
|
Hau dela John Lesley? Atorra papoa zabalik eta irria ezpainetan, lau zehetako beso bat luzatu
|
zuen
guri esku emaiteko. Bere berriak eman zizkigun lehenik.
|
|
Ezpain artetik erakusten zuen hortz lerro zuri eta sanoa. Zaldia ekarrarazi
|
zuen
gure aurrera. Guk, Jacques-ek eta biok, ez ginuen zaldian eta beste abereetan ere pitxik ezagutzen.
|
|
Erabaki horrek pixka bat lasaitu
|
zuen
gure herstura.
|
|
Guk eraikitzako balioan erosi lurra eremu hortan gertatzen da eta Herri erabakiaren ondorioz horren balioa ez deusetaratu edo arras guttitu zen! Aldi bat gehiago, galerna haizeak ufatzen
|
zuen
gure bizi aurrean. Laster gure zor partearen ordaintzeko egitasmoa lurreratua delakotz!
|
|
Ez du nehori deus eskatzen, zenbait zentimo baizik, pinta gorriaren erosteko eskas duena. Haietarik bat elaire ginuen, bi egunetarik egiten
|
zuen
gure lantokian bere agerraldia. Jean, omen zuen izena.
|
2013
|
|
Berreskuratzen dut nire duintasuna. Galdu zenuelako. Bai galdua nuen. Duela zonbeit urte zoriontsu nintzen nire emaztearekin baina zorigaitzak jo
|
zuen
gure atean. Nire erdia gaixotu zen, min gaiztoarekin, eta astiro astiro, ahuldu zen eta azkenean utzi ninduen.
|
|
Frantxoak hitza hartu zuen: Zertarako. Zer zertarako. Hori oro, bahiketa, ordaina, hilketa. Bahiketa faltsua zen baina Josepek berak antolatu zuen niri deusik erran gabe eta gero onartu dut egin duena. Ordaina (bahisaria) ere Josepek galdegin
|
zuen
gure gerokoa ziurtatzeko eta ihes egiteko. Hilketa. Istripu bat, istripu zoritxarreko bat. Josepek egin du. Ez da
|
2017
|
|
Apaiz normalizatzaile, infernuaren garren erakusle eta teologia berezi baten aita dugu, gaurko denboretan irriƱo batekin irakurtzen duguna, garai zaharretako Aristoteles eta filosofo zaharrak eta Elizaren doktore handiak maionesa berezi batean sartzen dituelarik. Ez da harritzekoa beraz Juankar filologoak hainbat erreferentzia ateratzen badizkigu Axularez eta bereziki honek gaitzesten
|
zuen
gure aberetasun bekatu sortzailea, horra nora zoatzin tiro zaharkituak. Arima animalia dela edo, hobeki, arimak ez duela aberetasunetik eskapatzerik.
|
|
Argizarizko igitaia eskuan zuela eta suzko mailu batez, ez genion aditzen baina gure ate lokartuan jotzen
|
zuen
gutaz eta gure ankerkeriaz, krudelkeriaz edota bihotz gogortasunez mintzo ginen aldiro inoiz ere oroimena gal ez genezan
|
2018
|
|
Uztai bakar batez ibaiaren zabala hartzen zuen. Boluntario bat bazebilen, arma besoan, zubiaren muturrean. Nor da hor?, oihu egin
|
zuen
gu hurbiltzean. Zein bandera. Karlos Va, erantzun zuen fraide soldaduak.
|
|
Gure probintzia libreek 22 Gaztelarekin bat egitea eta euskaldunei independentziaren pribilegioa ebastea izan dira Fernandoren testamentua gidatu duten xede bakarrak, espainiar konstituzioa bortxatuz. Hilzorian zen erregeak bazekien ihardukiko genuela eta, erregeorde andereari gerla honen arriskuak eta nahasmenduak itzuri nahiz, deliberatu
|
zuen
gure foruak ezeztatu behar zirela, bere testamentua indarrean jartzeko. Mehatxu horrek euskal probintzietan herri oldartzeak iragartzen zituen gaitzidura isil bat piztu zuen eta diputazio desberdinek erregeari helarazi zizkioten gaitzespen errespetuzko baina azkarrak.Fernandoren erantzun bakarra Ebrorantz
|
2021
|
|
Bai egia da, bainan okasione eder bat zen guretzat nagusiaren gogaitzeko, zeren haren tratamenduak ez genituen gehiago jasaiten ahal. Nagusiak onartu
|
zuen
gure galdea, zeren bezeroak samurtu baitziren eta zenbaitzu joan ere beste enpresa batera...
|
|
Ixil ixilik heltzen ginen etxerat, zeren amak ez baitzuen onartzen oren hortan sar gintezen... Azeri madarikatu harek hautatu
|
zuen
gure sartzeko mementoa oiloaren bisitatzeko eta biharamunean amaren predikua entzun ginuen.
|
|
Goizik jeikitzen ginen; serora batek idekitzen
|
zuen
gure etzantokiko atea, erranez" Benedicamus Domino!" eta behar ginuen beti arrapostu bera egin: " Deo gratias!" erran nahi baitu:
|
|
Gure aitak bazuen auto zahar bat klaxon berezi batekin: iduri
|
zuen
gure ttantta Marik hazten zituen ahate eta antzarak entzuten ginituela!
|
|
Gure familian xantza handia ukan ginuen beka bat eskuratuz, eta gobernuak pagatzen
|
zuen
gure pentsioa. Baginuen lehenkusi bat, Jean Baptiste, jadanik seminarioan zena; eta egun guziz, mezatik landa pasatzen zen gure etxetik latinezko kurtso baten emaiteko.
|
|
Kontrabandista hoberena zen. Autoa arrastatu zuen eta ukaldi bortitz batez erauzi
|
zuen
gure diru zorroa... eta joan zen trankilki herrirat, prisarik gabe
|
|
Baina kaltea ez zen ekonomikoa bakarrik izan, kalte ekonomikoa, bere larritasunean, zen gutxienekoa, guk berak eta bere familiakjasan behar izan genuen bazterketa, mespretxu, eta abar... larriak eta gordinak izan baitziren. Gertakizun horrek ez
|
zuen
gure aita bere abertzaletasunetik apartatu eta tragedia horren gainetik, aurrera jarraitu zuen. EAJ zen bere alderdi politikoa, garaia haietan, artean, ez zen EArik.
|
|
* Naparra desagertu, gu espetxean, eta gauzak asko aldatu ziren; organizazio militarraren estrukturak pisu handiagoa hartu
|
zuen
gure garaian baino, hori 81ean, buelta horretan. Ekintzak prestatu, kontrolatuago, bijilantzia gehiago, militantearen kontzeptua askoz ere estrukturatuago edo+. 331bis
|
|
Gertakizun horrek ez
|
zuen
gure aita bere abertzaletasunetik apartatu eta tragedia horren gainetik, aurrera jarraitu zuen. EAJ zen bere alderdi politikoa, garaia haietan, arten, ez zen EArik". 32
|
|
" Hildakoak beti izan ziren profil apaleko morroiak, berdin drogazaleak, drogak berak erdi hilak. Norbaitek, bere herrian bizitza normala egiten
|
zuen
gure jarraitzaile batek, hainbat helbururi buruzko informazioa ematen zuen paper bat igarotzen zion beste bizilagun bati, eta hark, gero, komando operatiboari helarazten zion, eta hark erabakitzen zuen noren aurka jo, inguruabarren eta arrakasta aukeren arabera".
|
|
Nabarristentzat, oro har, Nafarroako Erresuman gauzatu zen euskaldun guztien batasuna, eta, euskal nazionalismoaren jatorria izan zen Erresuma. Horrek, abertzaletasunaren aurretiko ezaguna den foralismoaren gainetik jauzi egin zuen, eta Erdi Aroko batasun hartan bilatzen
|
zuen
gure historia politikoaren sorburua. Geroztik, dena erresistentzia eta gerra izan da:
|
|
Uretara erori eta bertan itotzeko arriskua ere beti hor zen; denok ezagutzen genuen" Martin eroari", behiala, gertatua. Baina horrek are gehiago kitzikatzen
|
zuen
gure abentura nahia.
|
2022
|
|
Joana II.a hemengo erregina subiranoa zen, erresumaren jabea, beraz Felipe III.a errege kontsortea baino ez. Bestalde ez
|
zuen
gurea menpera zezakeen erresumarik, Frantziako erregeen kasuan bezala, nahiz haien askazia zen.
|
|
Egunkarian irakurri nuen bonba bat ezarri izan zela Angeluko etxe batean. Argazkian iduri
|
zuen
gurea zela. Berehala auzora deitu nuen, orduan ez bai genuen telefonorik.
|
|
(Hori idatzi zuten hitzez hitz.) Festibala hartan bururatu zen, zaku edo lo zakuak maletegietara aurtiki genituen tarrapatan, purtzil, aparkalekuan oraino pataska gorrian ari ginen xanpaka, bizpahiru ikasle autora igan ziren hipaka negarrez, auzitegiko emazte gisako batek azken enbaxada bat saiatu zuen, mahukatik tiratu ninduen neska gaixo haien kontsolatzeko, sustut, ez zitezen terrorismoan buka. Eta horretan frantsesa ulertzen
|
zuen
gure neska batek, errotak karraskan, arrankatzen zuen autoko leihotik bota zion desiratzen ziola bonba batek xehaturik leher egitea. Irekia eta sinpatikoa izan zen dena.
|