|
2000
|
|
|
" La Vie Moderne" n lanean hasi eta Frantziako historiari buruzko liburu bat irudiz hornitu zuen. Nolanahi ere, Victor Hugo idazlea izan zen Urrabieta ezagutarazi eta ospetsu bihurtu zuena bere zenbait liburu ilustratu ondoren, hala nola," Miserableak"," Itsasoko langileak" edota" Barre egin
|
zuen
gizona".
|
|
|
Marilyn Monroeren heriotzarena ez aipatzeagatik. Baina arerioak ere bazituen, bere agintaldi laburrean Cochinos badiako porrotean, ia Hirugarren Mundu Gerra batean eta Vietnamgo gerran bere herria sartu
|
zuen
gizonak. Eta etsai horiek ez ziren nolanahikoak izango, duela 37 urte hil baitzuten tiroz Dallasen, eta oraindik garbi jakiteke baikaude nor zegoen hilketa haren atzean:
|
|
|
Frantsesek" ez!" esan berri zioten ezetz esaten beti primeran jakin ei
|
zuen
gizonari, alegia De Gaulle jaunari. Horrela zioen 1970eko azaroaren 22ko Z. ARGIAk behintzat:
|
|
2001
|
|
|
(...) Izaera gogorra zuen, baina barkamena eskatzen zekien. Oroz gainetik, uste osoko eta zentzu etiko sakona
|
zuen
gizona zen Gabriel. Agian, horregatik, batzutan, kementsu eta grinatsua agertzen zen, eta polemikoa ere bai".
|
|
|
Parte hartuko duten Euskal Herriko bost konpainietatik hiruk euskarazko lanak eskainiko dituzte: Txaloren" Emaztea kapelarekin nahastu
|
zuen
gizona", Tentacion & Tricicleren" Ez da hain erraza" eta Vaiven Produkzioaken" Lotsagabe".
|
|
|
Zentrotik aparte samar, noizbait soldata bat kobratzen
|
zuen
gizona etxe atzeko baratzean dago eserita. Larrazken epelean itzalarekin batera, txoko batean, pikondo berantiarrak urteko azken fruituak eskaintzen dizkio.
|
|
|
Euskal Herria deseuskaldundu batean, aldizkari euskaldun batek beharrezko zituen kazetari, idazle eta irakurleak nola lortu? Horretaz guztiaz mintzatu gara 1963an hasi eta 1972an «kazetarien esku» utzi zuen arte «Zeruko Argia»ren lema eraman
|
zuen
gizonarekin.
|
|
|
Ezberdintasun horrek, Espainiako Estatuan baino handiagoa, parekatzeko joera izan du: lehen epealdian (1976), langabeziaren tasak gogor egin zuen gora gizonengan nahiz emakumeengan; bigarren epealdian (1986), langabeziak behera egin
|
zuen
gizonen artean, baina ez emakumeen artean; hirugarren epealdian (1992), gizonezkoen langabezia emakumeena baino gehiago hazi zen; laugarren epealdian(), langabeziak behera egin zuen bi esparruetan, eta ezberdintasunak parekatzera jo zuen.
|
|
2002
|
|
|
Baina Koldo Mitxelena ez bide zen itzulinguruka ibiltzea gustuko
|
zuen
gizona, eta zuzen erantzuten zion eskatutakoari: " Herriaren artean, oraingoz, gure hizkuntza ez doa aurrera:
|
|
|
Hala izan bazen edo ez bazen, gauza da, gertakari miragarri frankoren egiletzat hartua dela geure Aztia, bere garaikideen ustez deabruarekin itunen bat egina
|
zuen
gizona. Baina hemen ezin ditugu denak aipatu, eta beraz, haren berri zabal jakin nahi duenak, Fultxo Crespo, Mikel Fernandez eta Josu Jimenezek Txalaparta argitaletxearen bidez plazaratu duten" Johanes, Bargotako Aztia" liburura eta CDra jo du, edo bestela, Interneten murgildu eta www.pnte.cfnavarra/bargotakoaztia/ orrialdeak dioena kontuan hartu.
|
|
|
DSM IV Estatu Batuetako Psikiatria Elkarteak buruko desordenak diagnostikatzeko argitaratzen dituen irizpideak dira. Ziberadikto anonimoen lehen zibertaldea osatzea proposatzen
|
zuen
gizon honek. Helena Matutek Divulct:
|
|
2003
|
|
|
Gogoa asaldatzen zion zerbait
|
zuen
gizonak, eta kezka hura hobeto azaltzeko, Aita Zabala jesuitari entzundakoa zekarren kontura: «Urruzuno' ren denborako ainbat goi maillako idazle, ainbat gizon argi, ainbat jakintsu, aitatu ere eztira egiten gaur.
|
|
|
Ordiziako igerilekuan baldosak jartzen... baina igerilekuari urik kendu gabe. Gauza harrigarriagorik ere egina
|
zuen
gizonak, halere, errekak su hartu zuen batean, gasolinarekin itzali baitzuen! Beste behin...
|
|
|
Antza denez, oso gustura sentitu zen emakume hau Mexikon, bizitasun eta sormenezko urteak izan ziren erbesteko haiek berarentzat. Ez hala Juan Jose Domenchinarentzat, ordea, herriminak jota iraun omen
|
zuen
gizon hark bizirik, Espainiara noiz itzuliko zain, azkenean bere ametsetik urrun hiltzeko, 1959an, Ernestinaren bihotza erdibituz. Geroztik Jainkoarengana itzuli zuen bere barrena, inoiz baino gehiago.
|
|
|
Azken hori oso lan bitxia da. Egileak gogorarazten duenez, makina bat bazterrek erreibindikatu dute India aldera beste itsasbidetik ailegatu nahi eta Amerika aurkitu
|
zuen
gizonaren jatorria. Atlas bat omen genuke horretarako, portugesa, korsoa, errusiarra, ingelesa, greziarra, polakoa eta abar dela dioenik ba omen da-eta.
|
|
2004
|
|
|
Denetik da bertan, baina maiatzetik, txukun bildua eta ordenatua. Eta taupadaka, behinola jazza benetan maite izan
|
zuen
gizonarenak izan zirelako.
|
|
|
Biltzeaz gain, Lindegaardek asko idatzi zuelako. " Obsesio modukoa
|
zuen
gizonak, gogoeta egitearekin konformatu ez, eta idatzi egiten zuen, baita ederki egin ere", diosku Arruek. Izkiriatutako horiek zer nolakoak ziren azaldu digu Blanca Diezek:
|
|
|
Halako batean, emakumeok gure artean ari ginela, biok ezagutu genuen gizon xarmagarri hil berri bat hartu genuen hizpide. Gutako batek goraipatu
|
zuen
gizon zahar eder haren bizitasuna, nola zuen koketo izatearen punttua, xahar lizun izan gabe" berde" izan zen hitza. Esan bagenuen esan genuen.
|
|
|
Nushua emazteen arteko hizkuntza izan da, bai hitz egin, bai idatzi andrazkoek besterik ez omen zekiten, eta geratu diren arrastoak oso eskasak omen dira, idatzitakoa emaztea hiltzen zenean berekin lurperatu edo eta erre egin ohi delako. Ez dut irakurri »ez dakit» idazki berezi horiek deuseztatze hori, nushua jakin edo ulertu ezin
|
zuen
gizonen mendeku modua izan ote den, edo beste irakurketarik lukeen. Askotan ez baita erraz asmatzen halakoetan, hasierako kantu horren beste zati batez gertatu zaidan moduan:
|
|
|
Francoren altxamenduan zuzenean parte hartu
|
zuen
gizon hura Miguel Castells Adriansens gero euskaldun militante gazte batzuek espetxean ezagutuko zuten, frankismo betean.
|
|
2005
|
|
|
Aldiz, kazetariak aurkitu du gizonaren iritzia beste nonbait. 2001ean energia atomikoaz arduratzen den erakunde batek elkarrizketatu
|
zuen
gizona, eta bere hitzak hauek ziren: «Guk hemen ezin dugu egin berdea edo ekologikoa den ezer.
|
|
|
ipuinak irabazi zuen iaz Zarauzko Udaleko Euskara Zerbitzuak antolatu ohi duen Xabier Lizardi literatur lehiaketa. Haur ipuin honek herri txiki bateko elizaren kanpandorreko erlojuaren martxa zaintzen
|
zuen
gizonaz hitz egiten du. Oso umetatik hasia zen zurubi luzea igotzen, mailaz maila, bere aitonak eta gero aitak egiten zuten bezala.
|
|
2006
|
|
|
Haurtzaroko irakurketak eta hinduen kultura batuz Rudyard Kiplingek gazteenentzat idatzitako zazpi kontakizun euskaratu ditu Itziar Zabala Bilbaok. 1907ko Nobel literatur saria eskuratu
|
zuen
gizonaren ipuin hauetako bakoitzak Kiplingek berak egindako marrazki liluragarriak daramatza. Alfabetoa nola sortu zen, basa animaliak gizakiekin batera haitzuloetan bizitzera nola iritsi ziren, zer dela-eta idatzi zen aurreneko gutuna eta horrelako gaiak dauzkate ipuinok.
|
|
|
Sexu bidezko umiliazioa da edonor hausteko armarik eraginkorrenetakoa». Ezagutu
|
zuen
gizonak bortxatzen zituen polizia bat. Eta bi gizonezko atxiloturi elkar bortxaraztea ere bai.
|
|
|
Bere eskariz, heriotzaren berri ez zuten bi egun beranduago arte eman. Bizia akatsik gabeko autoaren bila eman
|
zuen
gizonak, bere jaiotzaren erregistroan egindako akatsa zuzendu nahi izan zuen.
|
|
2007
|
|
|
Askotariko jendearekin mintzatu zen egonaldian: politikariak, boluntarioak, ikasleak… El Salvadorreko iraganaz, orainaz eta geroaz jardun zigun bere sorterriko gerran esku hartu
|
zuen
gizonak. Gerrillan lehen, herriko alkate gaur egun. Gizartearen aldeko borrokan ari da, esku huts bizi denak gutxienekoak behintzat izan ditzan:
|
|
2008
|
|
|
Lan horretan, kazetari bikote honek koraltasuna ekarri zioten kronika historiko periodistikoari, literaturatik ebatsita. Handik aitzina, letra larriz idazten diren gertakarien kontakizuna ez
|
zuen
gizon emakume handien bozak eginen. Aldiz, mikrohistoriaren kontzeptuaren bidetik, puzzle baten gisara osatuko zuten dozenaka pertsonaia handi nahiz txikiren istorio, kontakizun eta ikuspegiek.
|
|
|
Eta nork aditu du behin ere Sofia Kovalevskayaren izena? Emakumeek ikastea galarazita zuten garai batean, mila trikimailu asmatu behar izan zituen debekatutako apunteak eskuratzeko, maite ez
|
zuen
gizonarekin ezkontzea barne.
|
|
2009
|
|
|
Berak behintzat bere izarra lortu zuen Hollywoodeko ospearen bulebarrean. Ingelesezko make up adiera asmatu
|
zuen
gizona 1938ko abuztuan hil zen.
|
|
2011
|
|
|
Bortz mende duela, Gaztelak gure erresuma konkistatu zuenean, nafar indar armatuen arduradun nagusia zen, Nafarroako mariskala alegia, eta berari egokitu zitzaion galtzaileen mentura. Ez da plazaratu, nik dakidanez, monografia bat bera ere akabera tragikoa izan
|
zuen
gizon honetaz. Ezta memoria kolektiboaren leku gisa ere, ezin aurkitu gure hiri planoetan ez oroitarririk, ez kale izenik.
|
|
2012
|
|
|
Harrigarria Agriculture en montagne agiria, duela 50 urte han azaldutako arazoek eta haientzako proposatutako erremedioek osatu dutelako geroztik Ipar Euskal Herriko nekazarien eta, esan liteke beldurrik gabe, militante politikoen agendaren zati handi bat. Argitasun bereziko idatzia, egin
|
zuen
gizona bera izakeraz eta ekintzetan txundigarria zen moduan.
|
|
|
Etxea bilatu bitartean, jolasten nabil, eta oso jarrera dadaista da hori, Man Rayk zuenaren gisakoa. Istorioak kontatzeko ezinbesteko jarrera da eta hain zuzen, Emak Bakia etxea eraiki
|
zuen
gizonaz hitz egiten didan arkitekto errumaniarrak azpimarratzen du hark zuen umorea. Bi zakur zituen:
|
|
|
J. ITURRIOZ: Lehendik hilean hamar aldiz jotzen
|
zuen
gizonak hogei aldiz joko duela. Bale.
|
|
2014
|
|
|
Bandera independentista lepoan lotu eta super heroiaren kapa bihurtu duen haur hori gelditu egin da Gran Vian, auskalo zeri begiratzeko. Aurrerago, emakume batekin eta beste haur batekin oinez segitzen
|
zuen
gizonak, posibleki ume distraituaren aita, atzera egin du. Daukan adina baino zaharragoa dirudi, bi eguneko bizar punta zuri batzuk, kopetako ileak izerdiz pegatuta Bartzelonako hezetasun honek Mediterraneoko espeziekoak ere irakiten ditu.
|
|
2017
|
|
|
La Directa ren bideoari esker jarriko du salaketa begia galdu
|
zuen
gizonak
|
|
2018
|
|
|
Baina, puta. Eta mirariz, bertan ere ez zuenez birjintasunik galdu, Ageda giltzaperatu eta hil arte torturatzeko agindu
|
zuen
gizonak.
|
|
|
" Bidaiari sentimentala". Balio lezake izendapenak Jean Etxeparerentzat, Morand izan gabe, izan gabe Sterne honek bai, honek hitz egin
|
zuen
gizon emakumeez, batez ere emakumeez. Baina bidaiari sentimentala.
|
|
2021
|
|
|
Honen arabera, langileen artean bazen bat, gidaria, Malletekin erlazio berezia zuena. Torloju eta pieza zaharrak aldatzen zituen bitartean ohartu zen ustez langile itxura
|
zuen
gizon hura norbait garrantzitsua zela bertan bizi zirenen hierarkiaren barruan. Malletek begirune handiz hartzen zuen beti:
|
|
2022
|
|
|
Lehenengoan: dokumental bat ere egin zen kontatzeko Jose Blancoren presak, Adifeko arduradunen jarrera, langileen kexak, teorian bazeuden segurtasun neurrien falta… Badago txikitatik makinista izan nahi
|
zuen
gizon prestuaren istorioa ere.
|
|
2023
|
|
|
Eta begira zer egin zidan niri: Zaragozara egin genuen eztei bidaia eta han manikurako kutxatila polit bat erosi genion amari, baina aukera iritsi zitzaionean, andregaiari oparitzeko halako bat nahi
|
zuen
gizon bati saldu zion. Merkatari peto petoa zen.
|