2000
|
|
" Heldu gaituk Clifden a, Connemarako hiriburura...", esan zion eta segituan gaineratu zuen egunero egiten zuela berak bide hura, eta gutxitan ikusi zuela Connemara hain eder. Eta ez
|
zuela
ulertzen nola lokartu zen, eta ea nola zen posible, inoiz ez zuela aukerarik izango naturaren holako espektakulurik berriz ikusteko eta hala ere lotan pasatu zuela bide guztia, eta ardiak errepidetik joaten ez zirelako taxia ordu laurdenez geldirik izan zuela, eta paisaia hark arnasa ere osten dizula (noski, esna egonez gero), eta berrogeita hamar libera zirela, mesedez. Lagun handi bat betiko urrutiratzen denean bezala begiratu zien Txemak txanpon haiei.
|
|
Eta gero mingain xeratsua, ahosabaia... Ordurako Rocíok itxita zituen begiak, eta hatz luzea bere ahotik atera gabe izarak apartatu ditut nire ondoan leku txiki bat zain
|
zuela
uler zezan.
|
|
Baina ez nuen oroitzen sentsazio hori, alegia, gertatuko dela jakin eta hala ere denbora joaten uztea, denborarekin jolastea. Ez nuen oroitzen, beharbada hau izan delako musuaren zain lasaitasunez itxaron dudan lehen aldia, gertatu behar zuenak ordutegi jakinik ez
|
zuela
ulertu dudan lehen aldia. Presarik gabe, gure helburuan sekula pentsatu gabe, helburua zela ere jakin gabe, gertatuko zen ziurtasunaz eta, bien bitartean, gure arteko begiradekin gozatuz.
|
|
" lasai", esan zuen emakumeak," arrasto bat gorabehera". Esan zuen bezala, situazioa behean, ura zela ta, larria behar
|
zuela
ulertu zuen Xanek. Eta halaz eta guztiz, Xan pasa eta gero ere, emakumeak fregonarekin bere aztarnak ezabatu zituen.
|
2001
|
|
Bi aste barru joango zela kanposantura tematu zen Lucas, zergatik gaur, hamabi egun bakarrik falta zirela olinpiadak amaitzeko eta" zergatik gaur, Maria?", ez
|
zuela
ulertzen.
|
|
Eta zinetik irteeran Exit irakurri nuen, Metropolitan zinea konpondu berri eta hornidura berriak baitzeuden, eta arrakasta nahi zuen jendeak irteeran handik azpitik pasatzea
|
zuela
ulertu nuen, eta harro eta baikor irteten ginen denak exit azpitik.
|
|
Ikuspuntu honek ondorio asko ditu. Leibnizen arabera, ura benetan ezagutuko bagenu 100 gradutan irakiten duela jakingo genuke aldez aurretik, esperientziaren beharrik gabe, edo" Kant" benetan ezagutuko bagenu Kritika idatzi ‘behar’
|
zuela
ulertuko genuke. Kanten arabera, hori jainkotiar adimen bat suposatuz asmatzen dugun ikuspuntu bat besterik ez da, gizakiarentzat ezinezkoa dena; beraz, guk esperientziaren bidez egin behar dugu aurrera ezagutzan, eta ez adigai soilen bidez.
|
2004
|
|
Hor dago Xalbador zenari zuzenduriko 7 minutuko txistukadaren gertaera, 64aren inguruan, eta, Daniel Landartek astekari honetan lehengo batean esandakoa. Hain zuzen ere, 1984an, 20 urte beranduago, Azpeitiko Antzerki Topaketetan sumatu zuenez, Hegoaldeko ikuslegoak ez
|
zuela
ulertzen Iparraldeko euskara. Beste hogei urte beranduago darabiltzagun erreferenteak direla medio mugaren eraginak handitzen jarraituko duela esan genezake.
|
|
Romanek pentsatu zuen gehiago ezin zuela itxaron esan barik. Neskak ez
|
zuela
ulertuko, baina igual igual zela eta, gizonek inoiz aginduko badute, neskek ulertuko ez dituzten gauzak esan dituztela, bestela akabo.
|
|
Bazterrek ez
|
zuela
ulertu azaldu nahi zion, baina gidariak ez zion betarik eman. 20 leihatilara joan behar zuela billetearekin erreklamazioa egitera; barkatzeko, lasai egoteko, agertuko zirela-eta.
|
2005
|
|
Arrebari begiratu nion, eta berak, emakumeak bukatu
|
zuela
ulertu bezain azkar, niregana jiratu zuen burua astiro.
|
2006
|
|
Bakea Espainiako Gobernuaren eta ETAren beraren zeregina zela ulertu genuen. ETAk, halaber, jarduera eta erabakimen politikoa, politikarien esku utziko
|
zuela
ulertu genuen. Ulertu bai, baina maitatzeko bezainbeste modu dago ulertzeko.
|
|
Noski, ez zuenarraposturik espero, eta ez zidan denborarik eman erantzuteko. Dena dela, ziurnengoen ez
|
zuela
ulertuko. Agian, gaur egun hobeto ulertzen du, abertzale batzuekAralarren kontra egiten dituzten gauzak ikusita.
|
|
Idatzita egoteak (kasu honetan harrian zizelatuta daude hitzak, baina idatzita azken batean) ere bere esanahia dauka, kultura orokorturik ez zegoen garai batean oso esanguratsua baita nork bere epitafioa izatea (kultura, soziala edo behintzat, zibilizatua?, erromatar kulturaren eragina aro, barbaroan?). Hala ere, esan dugu Momorenak akatsa duela eta, agian, artisauak (harginak) ez
|
zuela
ulertuko idazten ari zena; Alvarorenak, aldiz, kalitate handiagoko hizkiak dituela dirudi (Azkarate eta García Camino, 1996), nahiz eta bere kontserbazio egoera ez izan oso ona, adierazten duena eskulangilearen kualifikazioa altuagoa zela. Duten desberdintasun nabariena, harrizko euskarriaren izaeraz gain (esan dugunez, bata hilarrian dago idatzita eta bestea hilobi sarkofagoaren estalkian bertan), Alvarorenak bere kondizioa agertzea da, hots, apezpikua edo gotzaina dela esaten digu, eta Momo nor zen ez dakigu (ez dugu inongo daturik).
|
|
Ea ordu arte bizitza normala egin nuen arioen artean, ez
|
zuela
ulertzen nola iritsi nintzen haraino judua nintzela jakin gabe, Andreas Keunen izena zikindu nuela, nire hiriko komisariatik pasatu behar nuela hanka sartze burokratiko hura zuzentzera, handik aurrera nire herritar mailari zegokion bizitza egin behar nuela.
|
|
Inork ez zuen horrelakorik jendaurrean esan, baina editorearen kolega batzuek ahapeka aitortu zuten bere jokabidea ez zitzaiela hain aparteko eta burugabea iruditu; izan ere, halako idazle" interesgarri" eta are" oso interesgarrien" elemenia bat edonoren eramana eta pairamena mila puska txikitan zartatzeko modukoa izan behar zen, eta denek gogoratzen zuten editorea bere kortakoak mimoz artatzen, bizkarraren gaineko esku zarta amultsuak banatzen, animo eroriak altxatzen, idazle desmotibatuak adoretzen, idazle alferrak aupatzen, nartzisoak balakatzen, zalantzatiei segurantza ematen, seguruegiei frenoa jartzen; hasiberriei idazle interesgarriak izateko aholkuak ematen, interesgarriei oso interesgarri izateko gomendioak partitzen, eta jada oso interesgarri zirenei bere mukizapi propioa maileguan uzten negar egin zezaten, eta are lepoa edo magala ere eskaintzen mukizapia sobera umel eta mukiz beteta geratzen zenean; eta hau gero eta maizago gertatzen omen zen, zeren, editorearen aholkuak hain zirenez onak eta egokiak, oso interesgarritzat har zitezkeen idazleak erruz biderkatzen ari baitziren, perretxikoek klima baldintzak alde dauzkatenean, eta horrela. Gauza hain omen zen nabarmena lanbidekoentzat, ze Balkan Txikiren lehiatzailerik zorrotz eta gogorrena zen Entelekiak argitaletxeko nagusiak –argitaletxe artesanal eta oso interesgarria hau ere– behin baino gehiagotan esana baitzien bere laguntzaileei ez
|
zuela
ulertzen Balkan Txikiko editoreak nola eusten zion, bera izatera, aspaldi suizidatu zatekeela, edo lanbidez aldatu, mukizapi fabrika bat ipintzeko, esaterako, edo sofrologia kabinete bat. Eta kontrarioa apaltzeko asmoz botatako ironiazko hitzak ziren, noski, baina aieru txarrez tindatutako ironia batekoak, Entelekiak argitaletxeko editorea bera ere oso bolada txarra pasatzen ari zelako bere idazle oso interesgarriek ez ziotelako minutu bakar bateko bakerik ematen:
|
2007
|
|
Bestalde, Auzitegi Goreneko Sala Bereziak Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako Sozialista Abertzaleak Eusko Legebiltzarreko taldea desegiteko hartu zuen erabakiak (goian aipatutako desegindako alderdi politikoen jarraitzailea zela jotzeagatik) gatazka instituzional larria eragin zuen Auzitegi Gorenaren eta Eusko Legebiltzarraren artean. Azken horrek ez zuen erabaki hori betearazi Euskal Ganberako Araudiak horrelakorik onartzen ez
|
zuela
ulertu zuelako, eta horren eraginez Eusko Legebiltzarraren Mahaiko hiru kide auzipetu zituzten (lehendakaria, lehendakariorde bat eta bigarren idazkaria).
|
|
Gero paper orria zilar nitrato soluzio kontzentratu batez tratatzean, zilar kloruroa sortzen zen, papera argiarekiko sentikor bihurraraziz. Talbot ek kloruro eta zilarraren arteko proportzioa oso altua izan behar
|
zuela
ulertu zuen ahalik eta sentikortasun handiena lortzeko. Paper sentikorrak oso arin iluntzen ziren eguzkiaren argitan jarriz gero.
|
|
Eta erdaraz ikasirikoa euskara garbian eman nahizko" indar neurketan", esperientzia etsigarria egin du, egundoko ahalegina kostatzen zela, eta azkenean inoiz ez zela adierazi beharrekoa doi doi adieraztera iristen (kontzeptuek euren historia eta nortasuna dizute, eta euskarazko hitz berri batek ez dauka). " Maisuen" euskara garbia irakurriz esperientzia egin du, halaber, edo ez
|
zuela
ulertzen; edo inoiz ez zegoela seguru, zuzen ulertu ote zuen; edo ulertzen bazuen, erdarari eskerrak ulertzen zuela, lehendik bazekielako, zer esaten ari ziren; edo haien askalekuak ez zuela asetzen, beti esan behar zuenera hurbiltzen eta inoiz ez ailegatzen (Orixek hala nahita ere ‘agintari’ ez da ‘imperator’, eta ‘noizaldia’ ez da ‘denbora’ Eta Orixek Garbizaletasunarekin, bada, nahiko eskarmentatua eta aspertua bazegoen Erriberriko bere esperimentu filosofikoekin.
|
2008
|
|
BOLA: Gogoratzen naiz nire amak ez
|
zuela
ulertzen arazoa non zegoen. Esan zidan â?, lurra zuena da, ezta?
|
|
Izan ere, iaz Trentinoko Giroan positibo eman zuen, nandrolonarekin, eta, kontranalisiaren zain, Euskaltel Euskadik taldetik kanporatu zuen Italiako Giroa lehiatzen ari zela. «Kolpe handia» jaso zuela eta ez
|
zuela
ulertzen zer gertatu zen esan zuen, behin eta berriz, Peñak. Eta kontranalisiak arrazoia eman dio, negatibo eman baitu Aketza Peñaren bigarren lagin horrek.
|
2009
|
|
Kartak Errepublikaren zati ezintasun printzipioa urratzen zuela, baita legearen aurreko berdintasuna nahiz frantziar herriaren batasuna ere. Orobat, Frantziako erakundeen hizkuntza ofizial bakarra frantsesa dela deklaratzen duen frantziar Konstituzioko xedapena urratzen
|
zuela
ulertzen zuen Konstituzio Auzitegiak. Hortaz, Kartaren berrespen prozesua guztiz geratuta dago.
|
|
Kartak Errepublikaren zati ezintasun printzipioa urratzen zuela, baita legearen aurreko berdintasuna nahiz frantziar herriaren batasuna ere. Orobat, Frantziako erakundeen hizkuntza ofizial bakarra frantsesa dela deklaratzen duen frantziar Konstituzioko xedapena urratzen
|
zuela
ulertzen zuen Konstituzio Auzitegiak. Hortaz, Kartaren berrespen prozesua guztiz geratuta dago.
|
|
Autobus gidari baten eta idazkari baten semea izan zen eta txikitan beisbol jokalaria izan nahi zuela esaten bazuen ere, berehala ulertu zuen musika zela bere ametsa, bere patua. Agertokiak sutan jarri eta milaka pertsona dantzan jartzeko sortu zen eta, nahitaez, bere bizibideak musikarekin lotuta izan behar
|
zuela
ulertu zuen.
|
|
Irribarre egin zuen berriz, baina uste dut ez
|
zuela
ulertu zer zen euskalduna. Galdegin nion ea nola esaten zuten, agur, ongi ibili?
|
|
Besteen sumindura erritualera batu banintzen ere, berriak hotz utzi ninduen, Husseinen urkatzeak baino askoz hotzago. ETA izan zitekeela jakinda ere, su etena bukatutzat ematen
|
zuela
ulertuta ere, indiferentzia baino ez nuen sentitzen. Eta ez ninduen harritu nire hozkeriak.
|
|
Eta ez ninduen harritu nire hozkeriak. Urte dezente eman nituen auziaren inguruan kezkatuta, eta, nire kezkak ezer konpontzeko balio ez
|
zuela
ulertuta, azken urteetan egunkarietako gertaeratzat nituen horrelako berriak, egunkaria ixtearekin batera desagertzen zirenak, inguratzen ninduen mundutxoan eragin zuzenik ez zutenak. Eta azkar ixten nuen egunkaria gainera, horrelakoen aurrean.
|
|
Egun osoa zer egin jakin gabe egon omen zen. Azkenean, baina, gorpu hura bere herriko hilerrira eraman behar
|
zuela
ulertu omen zuen. Bere hitzetan,, itsasoan hildakoek lurrean hartu behar dutelako atseden, beste hildakoen konpainian?.
|
|
Okaran azukreztatu bi ziren haren begiak, zinez; Domingoren poza eta Domingoren atsedena?!; pozaren eta atsedenaren talaiara iritsi bezain laster, ordea, Domingok haratago joan behar
|
zuela
ulertu zuen: gorputzak halaxe eskatzen zion, nekeak eta tentsioak bizipozari eta bizi indarrari leku egin baliete bezala; izan ere, hainbeste jaso zuen Miryamengandik harekin bankuan eseri zenetik, ohol bat eta bi okaran, hori gutxienez?, eta berak, berriz, ordainean ezer ez??; zerbait esan behar zion Domingok:
|
|
Ustekabea izan zen. Uste nuen inoiz ez
|
zuela
ulertuko.
|
|
Aski du irakurleak Arana Goiri anaien jaiotegunak kontutan hartzea: 1862an Koldobika eta 1865ean Sabin, baita PNVren sorrera data ere, 1895 Prietok sortu berria zen Alderdi Jeltzalearekin topo egin
|
zuela
ulertzeko. Hain zuzen ere, elkarren lehian mamitu dira PSOE eta PNV.
|
|
Eta niri horien alderdirik ilunena ateratzea tokatzen zait?. Esaterako, Barojak ez
|
zuela
ulertzen eta onartzen bere komunitatearen osotasuna, eta arrazista, antisemita eta beste zela.
|
|
Herrizaingo sailburuak emandako azalpenen arabera, Espainiako Auzitegi Nazionalak debekatu egin zuen Zarauzko omenaldia, Segi eta Ekin taldeek antolatuta zegoelako, eta Ertzaintzak agindu hori bete baino ez zuela egin esan zuen Aresek. Hortaz, Aresek esan zuen ez
|
zuela
ulertzen zergatik eskatu behar zion barkamena Txikiren familiari. –Erabakia ez zen nirea izan, eta ez dut ulertzen zergatik eskatzen duzuen nire dimisioa?.
|
|
Okaran azukreztatu bi ziren haren begiak, zinez; Domingoren poza eta Domingoren atsedena...!; pozaren eta atsedenaren talaiara iritsi bezain laster, ordea, Domingok haratago joan behar
|
zuela
ulertu zuen: gorputzak halaxe eskatzen zion, nekeak eta tentsioak bizipozari eta bizi indarrari leku egin baliete bezala; izan ere, hainbeste jaso zuen Miryamengandik harekin bankuan eseri zenetik –ohol bat eta bi okaran, hori gutxienez–, eta berak, berriz, ordainean ezer ez...?; zerbait esan behar zion Domingok:
|
|
–Betiereko bizitza Jainkoak sortu
|
zuela
ulertzen badugu, hasi zen erretolikan irakaslea?, orduan pentsatzekoa da Jainkoa bera denbora eta espaziotik kanpo dagoela, ezta. Ze, azken batean, denbora eta espazioa unibertsoaren ezaugarriak besterik ez dira.
|
|
Italiarrak baino argizari jaleagoak ginela esan zuen, ernegatuta, Frantsesak, ez zekiela, ezin
|
zuela
ulertu nola azpiratu zituen Ameriketako lurrak inorante eta sotanadun nazio harroputz honek.
|
2010
|
|
Batasuneko buruzagi politikoek hitz haiei oniritzia eman eta gainera garrantzi handia eman zietenez, Rodriguez Zapaterok bere partea bete
|
zuela
ulertu zuten guztiek, egin beharreko adierazpen politikoari zegokionez behintzat. Baina, gerora, jada su etena apurtuta, Gobernuak Osloko negoziazio sekretuetan emandako hitza jan egin zuela adierazi zuen ETAk Zutabe agerkarian.
|
|
Bere omenez egindako ekitaldi hartan (Bernardo Atxagak aurkezpen zoragarria egin zion, oso ondo neurtua eta pentsatua) galderak egiteko txanda zabaldu zutenean Marokoko gazte txotxolo bat hasi zitzaion aurka egiten, oso modu itsusian, kargu hartzen eta esaten, ez baitzion azkenean ezer galdetu? ez
|
zuela
ulertzen nola argitaratu zioten Xukriri halako antzerki liburu bat, hain txarra eta kaxkarra izanda, berak oso ondo zekielako, ez zelako alferrik bera ere idazlea, antzezlea eta zinema zuzendaria, lan hark ez zuela piperrik ere balio, idazle kaxkarra zela eta abar?
|
|
Gure etxetik entzuten ziren behintzat Maria Pilarrek bere semeari egindako oihuak, baita haiekin batean emandako zartakoen hotsa ere. Ez zen Maria Pilar zapatila sarri dantzatzen zuten horietakoa, baina harakoan semeak ondo merezia
|
zuela
ulertu genuen denok, baita Mikelek berak ere seguruenik, ordurako bere ama bezain altua eta askoz indartsuagoa izan arren ez baitzuen ezer egin haren astinduak geldiarazteko, kolpeak ahalik eta isilen jasan baizik.
|
|
Pazientzia agortu bide zitzaion. Josetxo Lizartzak Herri Irratian kultur tertulia bat zeukan, eta biak gonbidatuta geunden saio haietako batean nahiko haserretuta esan zidan nire belaunaldiak ez
|
zuela
ulertu zein egoera kaskarretan egin behar izan zuen euskal kultura bere belaunaldiak. Auskalo zer esan nion horrela jar zedin.
|
|
Noski, ez zuen arraposturik espero, eta ez zidan denborarik eman erantzuteko. Dena dela, ziur nengoen ez
|
zuela
ulertuko. Agian, geroago hobeto ulertu zuen, abertzale ezkertiar batzuek Aralarren kontra egin zituzten gauzak ikusita.
|
|
Pikardiaz begiratu zidan torradak bazeuzkala esan zigunean. Keinu sotil bat nahikoa izan zen Yohimbea urruti gorde behar
|
zuela
ulertzeko. Ordiziako lehiaketa irabazi zuen gaztarekin egindako izozkia eskatzea erabaki genuen.
|
|
Marioren beste lau edo bost ere bai. Bedaiopeko berriak ematen zizkion eta era sotil batean berarekin seko maiteminduta jarraitzen
|
zuela
ulertzen zen, bestelako gauzen artean. Irakurri zuen azkena Andresena zen, Raimundo eta Manuelarena kontatzen zion, aurkezpenenerako egin nahi zioten gonbidapenarekin batera.
|
|
Alabak begiradaz adierazi zidan ez
|
zuela
ulertzen.
|
2011
|
|
Agur Zuberoa, esan dio, doinua hartzen ahaleginduz, baina ez
|
zuela
ulertzen adierazi dio emakumeak; ez du jakingo, noski, Iruriko Etxahunen berri, denbora gutxitxo darama Atharratzen bizitzen horretarako. Agur zu beroa, agur, Yami, zurekin ditut ametsik gozoenak, esan dio gaueroko maitaleak, eta hori hobeto ulertu duela iduri zuen, bere irribarrerik politena eskaini dio behintzat.
|
|
Gaztea zen eta gaztea zelako maite nuen neurri handi batean, baina ondokoengan ere ezkutuan genituen ahalmenak azaleratzen saiatzen zen, eta horrek molestatu egiten ninduen. Ez
|
zuela
ulertzen esan zidan bi mila kilometroko bidaia egin izana, gero, bisitatu behar nuen idazlearen etxearen aurrean ordubetez zalantzan egoteko. Hogeita sei urte bakarrik zituen, nire adinaren erdia gutxi gorabehera, baina nire ama balitz bezala hitz egiten zidan batzuetan.
|
|
Haren aurpegiak, gorri gorri puztuta, begiak handituta eta ezpainak handituta, itxura beldurgarria zuen. Bazirudien ez
|
zuela
ulertzen zergatik zegoen Laura han. Zer nahi zuen?
|
|
Ohartuko zineten Amalur ez dela oztopoak gainditzen bereziki iaioa, eta argitalpen hau gauzatzeko elkarrizketetan zail izan zait bere irizpidea ulertzea ere, espero dut nahi ez lukeenik gutxienez ez egin izana; amaiera idazteko ganorarik ez
|
zuela
ulertu nuen, baina berau gabe argitaratzerik nahi ez zuela ere bai; beraz, bukaera bat osatuko luketen datuak emango ditut, grabagailutik hartuak edo transkribatuak gehienak, era ahal bezain ordenatuan.
|
|
Indiarrak, orduan, kaingang hizkuntzaz erantzun zion. Itzulpenik ez zen izan eta esandakoa ez
|
zuela
ulertu esan zuen britainiarrak. Indigenaren erantzuna berehala etorri zen:
|
|
–Maisuen? euskara garbia irakurriz esperientzia egin du, halaber, edo ez
|
zuela
ulertzen; edo inoiz ez zegoela seguru, zuzen ulertu ote zuen; edo ulertzen bazuen, erdarari eskerrak ulertzen zuela...» (Azurmendi, 2007a: 103); eta bestalde, Mitxelenak Gaizka Barandiaranen eta Orixeren obrei egindako kritikak irakurtzean, zein Txillardegi, Villasante eta Irigoienen argumentuen berri edukitzean, euskara mordoiloaren bidea hartu zuen.
|
|
– Egia da Kaioa estreinatu zenean jendeak ez
|
zuela
ulertu... Baina bigarren aukera bat izan zuen, bizitzan denok izan behar genukeen zerbait; eta orduan bai, berealdiko arrakasta lortu zuen...
|
2012
|
|
–Aiztoa eta aizkorarena, zertaz doa hori?? Ez
|
zuela
ulertzen esan nahi zuen keinua egin zuen Ainhoak buruarekin, oso urduri zegoela ere argi gelditu zen keinu horrekin.
|
|
–Oraintxe?? errepikatzen zuen behin eta berriro, eta nik baietz, esplikatuta ere ez
|
zuela
ulertuko, inportantea zela, inportanteena.
|
|
Hitz horiek esan eta musu eman zidan. Orduan ohartu nintzen ez
|
zuela
ulertu nire mezua. Guztiz kontrakoa pentsatu zuen.
|
|
Iritzi horri lotu zitzaion berehala nire irudimena, berez funtsik gabea zen arren; eta, nire gidariari aipatu niolarik, harrituta geratu nintzen entzun nionean esaten, nola, horixe bazen ere gai honi buruz norvegiarrek zuten ideia, berak ez zuen halakorik uste. Aurreko ideiari dagokionez, ez
|
zuela
ulertzen aitortu zuen; eta horretan ados nengoen berarekin, zeren, paperean argia izanik ere, guztiz ulertu ezinezkoa bihurtzen baitzen, eta baita zentzugabea ere, osinaren trumoi haren pean.
|
|
...ratua egin zidan; gero, zaldiarengana jiratuz, yahoo hitza entzun nien beren artean sarri errepikatzen; hitz haren esanahia ezin nuen orduan ulertu, nahiz eta ahoskatzen ikasi nuen lehenengoa izan; baina laster informatu ninduten hobeto, nire amaigabeko atsekaberako; zeren eta zaldiak, bere buruaz keinu eginez eta bidean egin zuen bezalaxe hhuun, hhuun hitza errepikatuz, ni bere ondora joatea nahi
|
zuela
ulertzen nuena?, patio antzeko leku batera eraman baininduen, non beste eraikin bat baitzegoen, etxetik halako tarte batera. Hara sartu ginen, eta lehorreratu ondoren lehenengo aurkitu nituen izaki higuingarri haietako hiru ikusi nituen; sustraiak jaten ari ziren, eta beste animalia batzuen haragia, asto eta txakurrena zela ohartu nintzena gero, baita noizean behin istripuz edo gaitzez akabatutako behiren batena ere.
|
|
Gerraren gaiaz gehiegi entzun zuela gaineratu zuen, bai orduko hartan baita aurreragoko beste hitzaldietan ere. Bazegoela beste arazo bat pixka bat harritzen zuena; gure marineletako batzuk legeak behea jota utzi zituelako irten zirela beren herrialdetik esan omen nion nik; azaldu omen nuen jadanik hitzaren esanahia; baina gizon guztiak babestea izanik legearen helburua, ezin
|
zuela
ulertu nola gerta zitekeen inoren hondamendi izatea. Beraz, gehiago argitzea nahi zuen zer esan nahi nuen legeaz eta beronen administratzaileez hitz egitean, neure sorterriko egungo egoeran oinarrituz betiere; zeren eta berak uste baitzuen Natura eta Adimena aski gida zirela animalia adimendun batentzat, guk baginela pretenditzen genuen bezala?
|
|
Bere herrialdeko zenbait landatan kolore askotako harri distiratsu batzuk daudela esan zuen, berauen irrika bizian egoten direla yahooak, eta harri hauen zati bat lurrean sartuta dagoenean, batzuetan gertatzen den bezala, egun osoak ematen dituztela atzaparrez azterka kanpora ateratzeko, eta handik eraman eta piloka beren kobazuloetan gordetzen dituztela, baina kontu handiz inguruetara begira betiere, lagunek altxorra aurkituko ote dieten beldurrez. Irrika kontranatural honen zergatia sekula ezin izan
|
zuela
ulertu esan zuen ugazabak, ezta harri haiek zertarako erabiltzen ote zituzten ere yahooek; baina nik giza espezieari egotzitako zikoizkeria berberak sortarazia izan zitekeela pentsatzen zuela orain; behin, froga gisa, harri pilo haietako bat kendu zuela ezkutuan, yahoo batek lurperaturik utzitako lekutik; eta gero, abere zikin hark, altxorra falta zitzaiola ohartzean, bere auhen ozenez talde osoa...
|
|
Galdetu nion ea berak edo marinelen batek hegazti handi handiren bat ikusi ote zuen airean lehen aldiz aurkitu ninduten momentuan. Lo nengoen bitartean, gai honetaz marinelekin hitz egin zuela erantzun zidan, eta iparralderantz hegan hiru arrano ikusi zituela esan omen zion haietako batek, baina ez zuela esan ohiko tamainakoak baino handiagoak zirenik, hain goian egoteagatik gerta zitekeela uste dut nik?, eta ezin
|
zuela
ulertu nire galderaren zergatia. Bere ustez, lehorretik zenbatera ote geunden galdetu nion orduan kapitainari; eta, egin zezakeen kalkulurik onenaren arabera, ehunen bat legoara behintzat egongo ginela esan zuen.
|
|
Eta Homais urrundu egiten zen deklaratuz, zientziaren onurei uko egiten halako zipozkeria, halako itsukeria ez
|
zuela
ulertzen.
|
|
Emmaren esplikazioak gorabehera, Gilbertek bere nagusi Ashtoni bere zimarku nazkagarriak azaltzen dizkion duo errezitatuaz geroztik, Charlesek, Lucie atzipetu bide duen ezkontitz eraztun faltsua ikusirik, Edgarrek igorritako maitasun oroigarri bat zela pentsatu zuen. Aitortzen zuen, bestalde, istorioa ez
|
zuela
ulertzen,, musikaren erruz, asko nahastatzen baitzituen hitzak.
|
|
Horrekin batera, esan zuen 2008 urtetik udal ordezkariek ez dituztela kilometrajeak eta dietak kobratzen. Horregatik, aipatu zuen ez
|
zuela
ulertzen zertara zetorren mozioa.
|
|
Gurekin oso jator egon zen eta... baita kontra egiten ziotenekin ere. Bere omenez egindako ekitaldi hartan (Atxagak aurkezpen zoragarria egin zion) galderak egiteko txanda zabaldu zutenean Marokoko gazte txotxolo bat hasi zitzaion aurka egiten, oso modu itsusian, kargu hartzen eta esaten ez baitzion azkenean ezer galdetuez
|
zuela
ulertzen nola argitaratu zioten Chukriri antzerki liburu bat, hain txarra eta kaxkarra izanda, berak oso ondo zekielako ez zelako alferrik bera ere idazlea, antzezlea eta zinema zuzendarialan hark ez zuela piperrik ere balio, idazle kaxkarra zela eta abar. Galdera motza izan behar zuena ia hamabost minutuko erretolika bihurtu zen gazte ezjakin haren ahoan.
|
|
ziur egon zitekeen beste inork ez zuela antzekorik idatziko, ezta zoriak berak ere. Bere obra handiaz kontent, erabat goibeldu zen bat batean, konturatu zenean berak baizik ez
|
zuela
ulertuko hizkuntza hartan idatzitako zernahi.
|
|
Bere begi urdinekin begiratzen ninduenean, dena asmatzen zuela, deus ez
|
zuela
ulertzen, iruditzen zitzaidan aldizka.
|
|
Behin, Académie an Nô antzerki emanaldi bat ikusi ostean Quartier Latinerantz abiatu ginen ikuskizunaz hizketan. Japoniar antzezlearen emanaldia ez zen Karenen gustukoa izan, ez
|
zuela
ulertu zioen. Ni, berriz, laino baten gainean irten nintzen antzokitik.
|
|
Eta Sartrek, Camus bera gogorki astinduz, bigarren mailako erreferentziak erabili zituela, marxismoa ez
|
zuela
ulertu eta klase borroka ahaztu egin zuela leporatzen zion; moral hutsaz dena epaitzerakoan, Camusek immobilismoa justifikatzen zuen eta sistema bera onartzen. Horrela," lehenik zure morala moralismo bihurtu da, gaur egun literatura hutsa da, eta bihar, menturaz, inmoralismoa".
|
2013
|
|
Eta, hala ere, ez ziren Blas Piñarren jarraitzaileak, Manuel Fraga Iribarneren ildokoak baizik, APkoak, frankismoak aldi berrietara egokitu behar
|
zuela
ulertu zutenak, Tejeroren estatu kolpeak huts egin zuenetik zer esanik ez.
|
|
Gero itsasoari begira geratu ginen, arroka baten gainean eserita. Zerumugara begiratzen zuen erreginak, eta Eneas handik itzuliko zen esperantza oraindik gordetzen
|
zuela
ulertu nuen. –Ezin zintudan hemen abandonatu, bueltan naiz, ene maitea!?.
|
|
Dena den, Errepublika hitza ez bukatzea ironia baten adierazle zen. Pozez hartu zuen jendeak hori ez oihukatzea, eta hein batez Elizaren aldeko agerraldi gisa ikusi
|
zuela
uler daiteke. Baina, horiek horrela, errepublika ez dutela hastiatu erranez bukatzean aitortzen ari zen errepublikarren eta elizaren aldekoen arteko zinezko zatiketa ez zela desagertu.
|
|
Hortaz, Eibarren gerran txikitutako eskolen berreraikuntzaz aparte, gerraosteko hezkuntza arkitekturaren garapen nagusia iniziatiba pribatuaren esku egon zen, batez ere Bigarren Hezkuntzaren formazioa. Estatuak, garapen ekonomikoak biztanleen trebakuntzarekin erlazioa
|
zuela
ulertu ez zuen arte, 50eko hamarkadaren bukaera arte, ez zuen hezkuntzarekiko jarrera aldatu eta, hortaz, hezkuntza bermatu eta ziurtatzeko eskolak eraikitzeko planak martxan jarri211 Ordutik aurrera beste herrietan egiten ari ziren eskola antolakuntzak kontuan hartu eta hezkuntza arkitektura berritu zen, Eibarren kasuan beranduago Alvaro Libanok 1967an egin zuen Lan Unibertsitatea, egun Euskal H... 68).
|
|
Urte bat geroago, 1938ko urtarrilaren 30ean, aipatutako Servicio Nacional de Regiones Devastadas sortu zen, eta urte bereko martxoaren 29ko dekretuan Gobernazio Ministerioak gerran kaltetutako ondasunek jarraitu beharreko norma prebentiboak hartu zituen82 Horien arabera, ordutik aurrera Estatuaren esku geratzen ziren berreraikuntza lanak, eta, hortaz, udalak hasitako berreraikuntza bertan behera geratu zen. Egoera horren aurrean Eibarko alkatea, José Gonzalez Orbea, Gobernazio Ministeriora joan zen, Burgosera, eta bertan dekretua modu murriztailean ez
|
zuela
ulertu behar azaldu zioten. Horregatik bueltatzean, maiatzean, Eibarrerako urbanizazio plan berria egiteko lehiaketa antolatzeko baimena eskatu zion Gobernazio Ministerioari83.
|
|
Ez zeuden ados eta desadostasun betea adierazi nahi zioten elkarri. Batari iruditzen zitzaion besteak ez
|
zuela
ulertzen, eta alderantziz ere berdin.
|
|
Eta, hala ere, ez ziren Blas Piñarren jarraitzaileak, Manuel Fraga Iribarneren ildokoak baizik, APkoak, frankismoak aldi berrietara egokitu behar
|
zuela
ulertu zutenak, Tejeroren estatu kolpeak huts egin zuenetik zer esanik ez.
|
2014
|
|
Kaleratutako langileak azaldu du bilera horretan bere bertsioa eman zuela. Batzartutakoek ebatzi zuten umeak ez
|
zuela
ulertu mezua begiraleak nahi zuen moduan eta gurasoei kontatzean egoera korapilatu zela. Langilea hilaren 21ean hastekoa zen uztaileko udalekuen hirugarren txandan.
|
|
Joseanek beti insistitu dit seme alaben gaiarekin: ez
|
zuela
ulertzen nola ez ginen guraso bihurtzen Elena eta biok, izugarri aberasgarria dela umeak izatea, familia ez dela familia ondorengorik gabe. Nik gogorarazten nion, gaia ateratzen zuen bakoitzean, kasualitatea zela Elenak eta biok umerik ez izatea:
|
|
Nire onerako esaten
|
zuela
ulertzen nuen, ez zela zentzurik gabeko araua, hazi nintzenean esandako guztiak ez bezala. Ez nion beti kasurik egiten baina arduratsu jokatzen nuen eta geldi geldi aurkitzen ninduen beti.
|
|
Ez nekien zer egin hura lasaitzeko. Kopa bat atera behar nion, baina bere ahalmen guztien jabe izan nahiko
|
zuela
ulertzen nuen, ahal zen neurrian behintzat.
|
|
–Zerbait eskatu behar duk, ala gure musikaren kritika egiten baino ez haiz sartu? , hasieran ez
|
zuela
ulertu ematen zuen, baina eskuak aurreratu zituen berehala, arazorik ez zuela nahi edo antzeko zerbait adierazi nahian.
|
|
Ulua isiltzeko modu bakarra arantzak kanpora ateratzea
|
zuela
ulertu zuen bat batean, eta ingurura begira hasi zen orduan: orratzak, guraizeak, labanak?
|
|
Renanen ideia asko, izan ere, autore alemanetatik bereganatua?, franko berria zen Frantzian. Sinetsita zegoen, bere pentsamendua, erlijioari buruzkoa batik bat, baina bere filosofia oro har, Parisen soilik ulertu ahal izango zela, inork ez
|
zuela
ulertuko probintzietan. –(?) La religion rationnelle et pure n, est accessible qu, au petit nombre(?).
|
|
1103 Atzerri politikan ere nazionalitateen politika Louis Napoleonek batzuetan ez
|
zuela
ulertu, haren aurka jokatu zuela beste batzuetan, ik: MANN, G., Deutsche Geschichte des 19 und 20 Jahrhunderts, Frankfurt 1966, 377
|
|
Ainhoaren amak bere alaba ikasle fina izan zedin nahi
|
zuela
ulertu nuen. Ez baitzen hura egia.
|
|
Borroka armatuaren metafora. Ez zen emana izan zelarik nehor izaten ahal salan alegia egiteko ez
|
zuela
ulertu ETAren borrokaz ari zela. Historian zehar frankoak, berdin aleman edo frantses, tantiruri denak elkar iduri.
|
|
Ez dakit zer egiten duen xuxen baina badakit, euskaraz," promenatzea" deitzen dela hori. Bere book prestatzen
|
zuela
ulertzen dugu orain, bide egileak ikusten zuen heldu. Sartzen delarik, argazkitan behar den pertsonekin izateko konplotatzen du.
|
|
Xabik konparaketa ez
|
zuela
ulertzen esaten bazion, Manuk labur esango zuen:
|
|
Egoteko leku bat topatu behar
|
zuela
ulertzen zuen, horma baten ostean, hesi bat, zuhaitzak, inork ez ikusteko moduan, edo oso pertsona gutxik ikusteko moduan. Etxe erre bat ikusi zuen berehala Tosun bertan:
|
|
Tanta txiki batzuk sentitu zituen, zerutik, iruditu zitzaion ez zuela asko botako. Azala berotuta
|
zuela
ulertu zuen.
|
|
Iruditu zitzaion gero eta hurbilago zituela... Malakateena probatu behar
|
zuela
ulertu zuen orduan, tuneletan sartu, han pentsatuko zuen zer gero, nora.
|
2015
|
|
Heldu berritan hitzaldi eta mintegietara joateko aholkatu zioten, jendea ezagutzen zelako, baina" berrikuntzaren munduaz hizketan hasi eta zertaz ari ziren banekiela ziurtzat ematen zuten". Berria izaki, lotsa ematen zion ez
|
zuela
ulertzen esateak, bera bezala osasun arloan aritzen den beste ekintzaile batek egoera berean zegoela adierazi zuen arte. Harrezkero, lotsa galdu du eta azken urtean asko ikasi duela aitortu digu.
|
|
Bakarrik egon nahi
|
zuela
ulertu bezain azkar, etxebizitzatik eta auzunetik alde egin zuen azkar. Nahiago zuen Ibonek ez jakitea bertan egona zela edota arduratuta zebilela.
|
|
Café Centralera itzultzen, Bilbao geltokiaren ondoan zegoen Clamoresen gaua luzatzen, handik gutxira Chuecan zabaldu zuten beste areto batean ezagun bihurtzen. Eta gin tonicen moda zabalduz joan zen moduan, autoritate handiz kardamomoa eta erregaliza zuten konbinatuak eskatzen hasi ginen moduan, ginebra bakoitzak tonika klase bat eta ez besterik behar
|
zuela
ulertu eta ulertarazi genuen moduan, horrela hasi ginen jazz musikarekin sofistikatuarena egiten. Brometan baina seriotan.
|
|
bukatu ETArekin, baizik eta, nola?, alegia, ezker abertzaleari arnasarik eman gabe. Hala ere, jabetzen ziren ETAren bukaeraren auziari buruz Madrildik zetorren diskurtso erasokorra euskal gizarteak ez
|
zuela
ulertzen, diskurtso eta ikuspegi eraikitzaileagoak behar zirela.
|
|
Trago bat eman nion edalontziari. Ez nekien ondo zer zen. Keykos edo antzeko zerbait izena
|
zuela
ulertu nuen?, baina ez zegoen txarra. Coca Colaren eta garagardoaren tartekoa zirudien itxura batera, eta nik lehendabizikoa eskatu banuen ere, bigarrenetik gertuago zegoela susmatzen nuen.
|
|
Berak ere nahi bazuen lagunen bat ekar zezakeela eranstekotan zegoen, baina Olatzen bekozkoa leuntzen ikusi zuen, begiak argitzen, eta lortu
|
zuela
ulertu zuen.
|
|
Burua eta buruko pentsakizunak oro, gaileta pakete haren barruko forma ezberdin eta usain tentagarrian murgildu zitzaizkion. Ireki zuen artean, paketearen mirabe sentitu zen eta, arrazoia galtzera bideratu
|
zuela
ulertu arren, bere burua, handi, egiten zuen, opari eta kutixia bat merezi zuen, norbait?
|
|
Egia esan, inori eta sekula nion aitortu halakorik, ez eta leherketa eginda gero ere, bai bainekien nire sendabidearen indarra baliogabetu baizik ez zukeela eginen balizko aitortza horrek. Banekien, gainera, egiteko asmoa neukana Louiseri esanez gero, asaldatu egingo zela nirekin eta ezin izango
|
zuela
ulertu nire erabakirik. zuen ulertu inola Baionako hondar birrindu haien beharretan nengoela ni neu gizonaren tamainaraino hazteko.
|
|
Ez du lehortasunik, ezta barruko nekerik ere; gure Jaunarekin halako oroipen eta samurtasunez izanik, inoiz ere ez luke nahi Hura goresten baino beste ezertan aritzerik; eta arreta galtzen duenean, Jaunak berak iratzarri ohi du esan den bezala, argi argi ikusten baita bultzada hura, edo dena delakoa, arimaren barrutik datorrela, bultzadei buruz hitz egiterakoan esan zenez. Hemen gozotasun handiz gertatzen da, baina ez dator ez pentsamendutik, ez oroimenetik, ezta arimak bere aldetik egin
|
zuela
uler daitekeen ezertatik ere. Hau hain ohikoa eta hainbeste aldiz gertatzen dena izanik, arretaz begiratu da:
|
|
Aitor entzuleagandik hartu nahi izanez gero, badirudi deabruek jo dutela harengana arima oraindik gehiago oinazetu dezan; eta honela, aitor entzule batek oinaze honetan zen batekin hitz eginez, halako unea igaro ondoren (estualdi arriskutsua baita hainbeste gauza batera direlako), esaten zion jakinarazteko horrela zegoenean, eta betiere are okerrago zen hori, hura konturatu baitzen ez zegoela bere esku. Bada, pertsona batek erromantzezko liburu bat eskuetan hartu nahi badu, irakurtzen ongi jakin arren, letrarik ere ez dakienak baino gehiago ez
|
zuela
ulertzen gertatzen zitzaion, gai ez zela zegoelako adimena.
|
|
Eta era honetara, gauzak hain zail zeudenez gero, bere ahaideek esan zioten zorakeria zela eta utz zezala; eta aipatuak diren gaixotasun handiekin ia beti ohean zetzanez gero, mojatzarako ez zutela inongo monasteriotan hartuko esaten zuten. Berak esan zuen, gure Jaunak hilabetean osasuna ematen bazion, hori nahi
|
zuela
ulertuko zutela eta berbera joango zela Gortera lortzera. Hau esan zuenean, urte erdi baino gehiago zeramatzan ohetik jaiki gabe, eta ia zortzi zeramatzan handik ia mugitzen ez zela.
|