|
2000
|
|
|
Rotterdamen, zehazki. Canok elkarrizketa batean adierazi zuen bezala, bi arazo
|
zituen
istorio hau Euskal Herrian kokatzeko:
|
|
2001
|
|
|
Kontalariak(= protagonistak) aurkezten dituen istorioak honako hauek izango lirateke: a) Samuelek estazioan kontatzen
|
zituen
istorioen kontaketa. Bertan, protagonistaz gain," mutua" eta bigarren mailako hainbat pertsonaia agertzen dira. a) Kasu honetan deigarriena Samuel izena bera litzateke, egilearen irakurketen iturri nagusienetakoaren pista emanez:
|
|
2003
|
|
|
Franco garaiko Euskal Herritik etxe orratzen hiri amerikarrera ihes egin beharrean aurkitzen den gazte bat du protagonista nagusi. Lagun bakarra du, Bigarren Mundu Gerran bizi izan
|
zituen
istorioak kontatzeaz batera, bere adiskidetasunaren epela eskaintzen dion zahar beltz bat. Neska baten amodioa eskuratu nahi luke, eta lortuko du azkenean, publizitate munduan lan egiten duen neska batena.
|
|
|
Oroitzapenez betetako haize bultzada sartu zitzaidan memoriak uzten duen zirrikitutik. Antonio tabernariak eguerdiro amonari prestatzen zion karajilloaren usaina, Mertxe ile apaintzaileak ilea kizkurtzeko erabiltzen zuen likidoaren beroa, Toletxeko Saturninok kontatzen
|
zituen
istorio beldurgarrien zirrara... Horiek guztiek osatzen zuten nire bizitza.
|
|
2004
|
|
|
Irudi zahar, ontzi antzinako eta diru berdoskaz zeukan han armario edo apalategi halako bat. Eta norbaiti erakusten zionean, lehenagoko gauza haien aspaldikotasuna entzuten nuen nik gustura eta tartean jalkitzen
|
zituen
istorioak. Baserritarrek ekartzen zizkioten halako gauzak, entzun dudanez.
|
|
2006
|
|
|
Arrebak esandakoa egia bazen, dena zalantzan zegoen, kanposantuan edo kartzelan amaituko zuen aukera ere. Berehala, baina, ezabatu zuen hura guztia burutik, oraina bizi behar zuen, eta orain hartan Bibi zegoen, eta Urbano, eta arrantzale haiek, eta itsaso hura... eta zurrutaden artean Urbanok behin eta berriro kostalde hartaz lagun artera ekartzen
|
zituen
istorio guztiak.
|
|
2008
|
|
|
– Nemo> klasikoen Nadie> erdal ordainak ere, mintzaira arrunteko un> don> Nadie> ezagunaren bidetik, bere errepika izan zuen Frank Capra ren Meet> John> deritzon filmaren gaztelaniazko deituran ere, Gary Cooper eta Barbara Stanwick protagonista
|
zituen
istorioari Juan> Nadie> bezalako izen xelebrea jarriz.
|
|
2009
|
|
|
Eliot Ness artxibozain lanetan ibili zen bulegoan eta eskura zituen fikzio hutsezko istorio horri sinesgarritasuna eransteko behar zituen benetako datuak. Horiek bildu eta bera eta" ukiezin" mitikoak protagonistatzat
|
zituen
istorioa eraiki zuen.
|
|
2010
|
|
|
Cotiren promozio agentziak jakinarazi duenez, abestiak puri purian joko ditu eta ikuskizun berriaren inspirazio iturri izan
|
zituen
istorioak eta esperientziak kontatuko ditu. Bere gitarrarekin bakarrik edo set akustikoa alboan daukala, argentinarrak bere alde ezkutuena erakutsiko duela iragarri dute, bere b aldea, alegia.
|
|
2011
|
|
|
Zuzendari espainiarraren kasuan, 2005ean izan zen hori, Malas temporadas filmarekin. Javier Camara eta Leonor Watling protagonista
|
zituen
istorioa urte bereko Donostiako Zinemaldian aurkeztu zuten, baina harrera nahiko hotza izan zuen. Zirkuitu komertzialetik ere nahiko oharkabean pasa zen.Lan independenteaHainbat urtez bestelako proiektuetan murgilduta egon ondoren, La mitad de Óscar lanarekin itzuli da Martin Cuenca (Almeria, 1964).
|
|
|
Bestalde, azaroaren 15ean, bere jaioterri Senegaleko ipuinak kontatuko ditu Lamine M' Bengue k. Bere aitarengandik eta, aldi berean, horrek aitonarengandik jaso
|
zituen
istorioak dira. Narrazioaz, antzerkiaz eta kantuez baliatzen da afrikarra, bere herrialdeko sinbolo eta magia islatzeko asmoz.
|
|
2012
|
|
|
Nolakoa izanen litzateke Sorginen Herriaren historia ustez eskualdeko akelarrerik handienak egiten ziren Lezea eduki gabe? Sorgin batek Zugarramurdiko tokirik nabarmenenak, adibidez sorginen etxeak, erakutsiko ditu, leze ospetsua eta jendea batu
|
zituen
istorio dramatikoa kontatzen duen bitartean.
|
|
|
eta, itzuleran, bisitatutako tokiei buruz idazten zuen, bidaia liburuak maite zituen? edo leku haietan kokatzen
|
zituen
istorioak, nobelagile estimatua zen?. Ezagutu zutenek diotenez, gaia kokatzen zuen lekuko jantzian idazten omen zituen liburuok.
|
|
2013
|
|
|
Gauetan ohean nengoela, lokartu aurretik beti esaten nion aitari liburu hura niri irakurtzeko. Gauero gauero liburu berdineko kontuak entzun arren, aurretik inoiz entzun ez banitu bezala, interesik handienarekin entzuten nituen aitak asmatzen
|
zituen
istorioak, arrantzale abenturazaleen bidaiak imajinatzen nituen bitartean.
|
|
|
Ezin zuen etsipenean jausi. Geroz eta hari solte gehiago
|
zituen
istorioak, eta bazen garaia bat edo beste argitzen hasteko. Urtarrileko eguzkiak gogor samar jotzen zuen orain, gainera, eguerditik gertu baitzeuden, eta beren arropak lehortzen hasiak ziren.
|
|
|
Berezko ume alaitasun hura itzaltzen joan zitzaion. Oraindik ere kontatzen
|
zituen
istorioak, batez ere haurtzarokoak, Herniokoak eta beste batzuk, baina ospakizunetan baino ez, xanpain pixka bat edaten zuenean. Eibarkoak ez zituen hizpidera ekartzen.
|
|
|
Humboldt hizkuntzalaria dezentetan ibili zen Oiz mendiko mazaletatik Markina arteko baso eta sakanetan barrena, auzotik auzora, baserriz baserri, Mogelen eta Astarloaren konpainia noblean. Humboldt harrituta gelditzen zen entzuten
|
zituen
istorio, legenda eta kontakizunen oparotasunarekin.
|
|
2014
|
|
|
Azken batean, soberan dakit oso asmamen mugatuko pertsona naizela; agian horregatik maite dut horrenbeste literatura, irudikatu ezin ditzakedan munduetara bidaiatzeko aukera eskaintzen didalako. Norbaitek pentsa lezake halako oinarriak
|
zituen
istorio batekin aspertu egingo nintzela, eta, izan ere, hasieran horixe bururatu zitzaidan niri ere, liburuaren lehenengo lerroak irakurri eta hura gure bikotearen inguruko kontakizun bat zela ohartu nintzenean. Baina horrek ez ninduen arduratu, nire asmoa ez zelako dibertitzea, ohean irakurtzea baizik, lehenbailehen lokartzeko.
|
|
|
Gizakien munduan, badakizu hori debekatua dagoela, badakizu intzestua esaten diogula. Ongi bilatuta, Wagnerrek bere mitoa sortzeko oinarritzat hartu
|
zituen
istorio mitikoetan ikusten dugu jada Wotanek lehenengo intzestua egina zuela: Fricka bere arreba da.
|
|
2015
|
|
|
Ezaguna zen Samarkandako merkatariaren istorioa. Aldaera asko
|
zituen
istorioa zen. Horixe zuen dohainik handiena:
|
|
2017
|
|
|
Egiaz, ez dago zalantzarik: prentsa burgesak petroleuse zeritzen emakume haien mitoa sortzeko erabili
|
zituen
istorio eta irudi gordinen ereduak sorgin ehizaren errepertoriotik zetozen. Edith Thomasek deskribatu duenez, Komunaren etsaiek zioten Komunako milaka emakume proletario alderrai zebiltzala gau eta egun hirian (sorginak bezala),. B.P.B.?
|
|
|
Ikuskizuna zen nire posiziotik Claudine idazten ikustea, eta hori ulertu beharra dago, niretzat ondorio latzak izango
|
zituen
istorio honen amaiera ulertu ahal izateko. Nire mahai gainean normaltasuna erabatekoa zen, eta ikasgelan ere bai.
|
|
|
Jainkoa! Amak eginen
|
zituen
istorioak! Alde batetik Emma ez zuen maite eta segur nintzen ariko zitzaidala kontseilatzen, ez zela ez hura, nik behar nuen emaztea!
|
|
|
Burua astindu zuen. Zergatik gogoratu behar
|
zituen
istorio zahar haiek?
|
|
|
Eskolako erlijiozko eskoletan ere ordura arte inoiz sentitugabeko zirrara eragin zion Jesusek Lazaro berpizten dueneko kontakizunak. Amesgaizto ugari izan
|
zituen
istorio haren kontura ere, baina urte asko pasata ziren geroztik, eta orain indar handiz zetozkion atzera antzeko irudiak burura. Momentu batzuetan beste batzuetan baino ustelduago ageri zen gorpua, eta horrelakoetan galdetzen zion bere buruari nola pentsa zezakeen inork gizakiak berpiztu zitezkeenik.
|
|
2018
|
|
|
Zortez, nire inguruan bazen kontatzen zuen jendea; baserri gehienetan izango zirela pentsatzen dut. Amonak kontatzen zizkidan Tartaloren istorioak; izebak kontatzen
|
zituen
istorioak; aita hiztun ona zen; gure aldameneko baserrikoa hiztun ona zen; eta Berazadiko aitona ere oso hiztun ona zen. Niretzat plazera zen horien istorioak entzutea.
|
|
|
Izeko Luisak eskaileretatik behera jausi eta aldaka apurtu zuen, eta bisita egitera joan ginen aita eta biok. Erietxeko giro itogarriak, hango beroak eta botika usainak urduri jartzen ninduten, eta aitak ohikoak
|
zituen
istorio horietako bat kontatu zidan, ni lasaitzearren: –Ikusten duzu teilatuaren gainean dagoen gurutzea?
|
|
2020
|
|
|
Ezetz. Modu lausoan gogoratzen zuela bazterrak aztoratu
|
zituen
istorio hura, baina sekula ez zuela harremanik izan harekin. Gurasoekin, agian?
|
|
2021
|
|
|
Idazlearen atzera begirakoan parte hartu duten banako eta instituzio andanez hitz egiteko, Hemingwayren For Whom the Bells Tolls (Norengatik jotzen dute kanpaiek) eleberriko epigrafeaz baliatu da Jimenez. Idazle estatubatuarrak John Donne poeta metafisiko ingelesaren hitz batzuk paratu
|
zituen
istorioaren atarian: «Ezein gizaki ez da irla bat».
|
|
|
Auzokoei, senarrak emakumeekin zuen arrakastari buruzko istorioak kontatzen zizkien, zintzotasun faltari eta ezkutuko lege hausteei buruzkoak. Berak ere sinetsi arte errepikatu
|
zituen
istorio horiek, baina, Allenen bekatuez hitz egiten zuenean, auzokoek barre egiten zioten atzetik, zeren Zeruko Belardietan mundu guztiak baitzekien zein lotsatia eta izutia zen gizontxo itsusi hura.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerra bukatutakoan, berriz, Freundlichek urte haietako istorioak berreskuratu eta argitara ematea erabaki zuen, berak ezagututako lagun anonimoen hamaika bizipen latz eremu elkor hutsetan gal ez zitezen. Freundlichek esanahiaz hornitu nahi izan
|
zituen
istorio haiek, protagonistek beren izena eta izana berreskura zitzaten hitzen bidez.
|
|
|
Hura entzutea nuen gogokoena. Kontatzen
|
zituen
istorioek katigatu egiten zuten. Ematen zuen aspaldiko kontuak zirela bereak, eta zinez bestelako bizimodu bat azaltzen zuten, nahiz eta benetan hainbeste urte igaro ez izan.
|
|
2022
|
|
|
Maiak txikitatik entzun
|
zituen
istorioak: Karlomagnoren konkistak, Erroldan eta Orreagako istorioa, Cluny-ri buruzko berriak, Okzitaniako kantuak, Gaskoniako bitxikeriak...
|
|
|
«Telesail bat izateko jaio zen kontakizuna, baina frustrazioak paperera pasatzera behartu ninduen». Hamaika saiakera egin
|
zituen
istorioa bere ikus entzunezko ibilbidearen parte izan zedin, baina zorterik ez zuen izan. «Idatzitakoa ez zen inora heltzen, eta nik ez nuen kaxoi batean gordeta geratzerik nahi».
|
|
|
Prozesuan, baina, aldaketa ugari izan ziren: hasieran zituen hitzak galdu
|
zituen
istorioak, eta irudiak ere asko aldatu ziren, haren hitzetan. Hainbeste, hasieratik bukaerara bozeto guztiak eginak zituen arren, denak aldatu zituen, eta liburuaren erdia egina zuenean, berriz hasi zen.
|
|
|
Jokintxok institutuko liburutegitik ostutako hiztegi baten laguntzaz irakurtzen
|
zituen
istorioak, irudimenarekin betez gramatika eta konjugazioen hutsak. Eta gero niri kontatzen zizkidan, bere estilo kaotikoaz, pertsonaiak nahasiz eta gauzen erdiak ahaztuz.
|
|
|
Gurreak ez zion edonolako erronka luzatu balizko taularatzaileari: pertsonaia bakarraren bakarrizketan txertatu
|
zituen
istorio honetako pertsonaia guztien ahotsak, pertsonaia bakarra gorputz bakarrean, elementu fisiko bakar baten aurrean: soka bat.
|
|
2023
|
|
|
«Indar handiko adierazpide bat aurkitu nuen komikian». Gustuko
|
zituen
istorioak sortzeko nahiari segituz, Irati marraztean bere hiru «pasioak» elkartu zitzaizkiola azaldu du: «Pirinioetako natura, Nafarroako Erresumaren sorrera, eta euskal mitologia».
|
|
|
Augusto erromatar enperadoreak agindu zion hura idazteko, inperioa loriatzeko xedez. Hainbat pertsonaia sortu
|
zituen
istoriorako; horien artean, Eneas, Lavinia, haren aita Latino eta ama Amata. Superheroi handi baten gisan irudikatu zuen Virgiliok Eneas.
|
|
|
Dokumentalgile bezala lan ugari egin baditu ere, Bizkarsoro fikziozko herrian kokatu
|
zituen
istorioak ere aipatu nahi ditut: bost film laburrekin Bizkarsoro film luzea sortu berri du, eta haietako batean, Subandila n (2020), parte hartu ahal izan nuen.
|