|
2000
|
|
|
Baina, hau hala bazen eta hala zen, nola estima zezakeen orduan aitak osaba, baldin bufoi gisa ez bazen, eta baldin tarteka organizatzen zituen festetan apaingarri gisa erabiltzeko ez bazen? Eta, nola erregeek bufoien ageriko nahiz ezkutuko kritikak eta haien txantxak onartzen dituzten eta haienak bakarrik, hala betetzen ote zuen osabak kargu edo betebehar hura aitaren aitzinean, nehork erraiten ez
|
zituen
gauzak erraiten zituela eta nehork egiten ez zituenak egiten. Eta, aitak osabari izan ziezaiokeen edo osabaren alde senti zezakeen estimua, beraz, ez ote zuen hatsarretik mesprezu puntu batek ukitzen, bere anaia hark buruan haizea baino ez balu bezala?
|
|
|
Baina aitak, aldiz, halako espekulazioneetan ibili gabe, guztiz klar
|
zituen
gauzak eta, akabatu zuenean Pedro Huizik ni hainbertze liluratu ninduen marrazkia, ama eta aita Bartolome ere han berean genituela, erran zion:
|
|
2002
|
|
|
Izan ere, Pertseok ez
|
zituen
gauza gogoangarri haiek guztiak berak nahi bezain isilean egin, eta ezpataren soinua, sugeen txistua eta Medusaren buruak hondartzara erortzean ateratako hotsa nahikoa izan ziren beste bi gorgonak iratzartzeko.
|
|
|
Eta talaia berri hartatik Pantxikeren bihotz handiaz eta haren bizi indarraz goza genezakeen Sarak eta biok, baita haren txispa handiaz ere, ama alaben arteko liskarra berbideratzeko gai banintzen. Zer esaten zuen baino inportanteagoa baitzen, ausaz, nola esaten
|
zituen
gauzak bihotz handiko emakume egoskor hark. Oroitzen dut, ildo horretatik, nola egun batean, gure harremanak jada sendoturik zeudenean, tentatu nahi izan nuen.
|
|
2003
|
|
|
Horregatik hasi zen lanegunerako
|
zituen
gauzen zerrenda egiten. Bederatziak eta hogei ziren.
|
|
|
Kolpe batean gogoratu zituen betekizun bi horiek, gainera, eta apur bat angustiatu zen, arratsaldeko lanak atzeratuko zizkiolako horrek. Angustiatu zen ez ziolako astirik emango benetan egin nahi
|
zituen
gauzak egiteko. Eta katastrofea izango litzateke, esate baterako, arratsaldeko lanak –transkripzioak eta– gaueko bederatzietan amaitzea:
|
|
|
Opariak sartzen zituen italiarrak entziklopedia batzuetan. Baina normalean ez zuten ezertarako balio italiarrak entziklopedietan sartzen
|
zituen
gauzek. Sartzen zituen, esate baterako, pasatutako loteria txartelak, zapata dendetako ordainagiriak, elektrizitate erreziboak.
|
|
|
Matiasek uste zuen E. H. Beregorrek potenteago azaltzen zituela gauzak ia beti. Ez argiago edo ulerterrazago, ez; potenteago eta karisma handiagoz azaltzen
|
zituen
gauzak E. H. Beregorrek. Eta hori da kontua, azken batean.
|
|
|
Eta halaxe esnatu zen Matias Malanda pentsioan, bigarren egunean. Eta bigarren eguna zenez, ezagun egiten zitzaizkion ohetik ikusi
|
zituen
gauza gehienak. Aurreko egunean guztia zen berria pentsioan, eta guztiari begiratzen zion, eta guztiaz pentsatzen zuen.
|
|
|
Berehala aitortu zuen Luvinok, ordea, bera ez zela politikaria izan, ez gerra aurretik, ez gerra ostean; esan zuen bere lagunak izan zirela politikariak eta bera, Luvino, erremolkatuta ibili zela, lagunen atzetik, eta lar ona izan zela orduan eta horregatik egon zela kartzelan. Horrela azaltzen
|
zituen
gauzak Luvinok.
|
|
|
Emakume polita omen zen, polita eta azkarra. Baina goizegi egin
|
zituen
gauzak. Goizegi laga zituen ikasketak.
|
|
2004
|
|
|
hainbeste mintzo zen, bai, non, neurriz mintzo zenean ere, neurriz kanpo ari zela baitzirudien. Eta esan behar ez
|
zituen
gauzak esaten zituen.
|
|
2005
|
|
|
Etxean zen, kito, denak pozik. Pozik nengoen, lehen ahazten
|
zituen
gauzak orain gogoratzen dituela onartzeko prest, batez ere nire urtebetetzea izanda! Atzo goizean bat batean mendira joan nahi zuela?
|
|
|
Aseguru etxea herriko jubilatu batena izan zen, Lucasek urteetan biltegi bezala erabilia; ezertarako behar ez
|
zituen
gauzak gordetzen zituen bertan: umeak bazterrean utzitako jostailuak, bizikleta zaharrak, aldizkariak, lapikoak...
|
|
|
Simonek plastikozko poltsetan gorde
|
zituen
gauza guztiak eta" Neurtzen hasi da" esan zion Gurri. Zutunik jarri zen Gur orduan.
|
|
2006
|
|
|
Bawtryko uhalgileak saminez beteta ikusten
|
zituen
gauza horiek guztiak, baina ez zuen behin ere pentsatu bere sinesmenari uko egiterik, eta are gutxiago bere fede puritanoa baztertzerik, nahiz eta" puritanoa naiz" esatea, harro punttu batekin, gauza arriskutsua izan garai haietan.
|
|
|
Ene ikusmoldean, ni nintzen errukarria eta nire laguna dohatsua. Hark ez
|
zituen
gauzak horrela hartu.
|
|
|
Eta hil zenean, egin
|
zituen
gauza guztiengatik egin nuen negar. Baita egin gabe geratu zirenengatik ere.
|
|
2007
|
|
|
Han dago oraindik Karlosen aterki beltza. Ahaztuta utzi
|
zituen
gauzetako bat.
|
|
2008
|
|
|
Lan egin beharra, dirua, zuela gehien lotzen zuena. Orduak pasatzen zituela gustatzen ez zitzaion gauza bat egiten behar ez
|
zituen
gauzak erosteko. Sistemak irentsi egiten dituela bere aurka daudenak ere.
|
|
|
Bazekien alferrik zela, baina saiatu beharra zeukan. Gutxitan hitz egiten zuen Andonik, eta ez
|
zituen
gauzak birritan errepikatzen. Gehienez ere besteren esaldiak errepikatzen zituen, grazia egiten ziotelako edo hitzen musikalitatea gustatu zitzaiolako.
|
|
|
Eta osaba berriro sentitu zen ilobarekin lekuz kanpo, eta berriro jarri nahi izan
|
zituen
gauzak bere tokian:
|
|
|
Aitak kontatzen
|
zituen
gauza apurren artean bazen ume sasoiko oroitzapen bat, udako bizimoduari buruzkoa. Entzuna nion aitari txikitan hondartzan egoten zela egun osoan, aitonak udatiarrentzat hondartzan zituen oholezko aldageletan.
|
|
|
Eta osaba berriro sentitu zen ilobarekin lekuz kanpo, eta berriro jarri nahi izan
|
zituen
gauzak bere tokian:
|
|
2009
|
|
|
Urduri jartzen zenean batez ere. Orduan, oihuka esaten
|
zituen
gauzak. Eta geu ere ikaratu egiten ginen.
|
|
|
Ola haluzinatuta zegoen Carlarekin. Bai berak kontatzen
|
zituen
gauzekin eta baita emakumearekin ere.
|
|
|
Iganderoko lanak izaten ziren horiek. Ohitura harturik, beti modu berean, ordu berean egiten
|
zituen
gauzak.
|
|
|
Aholku biak uztartuz, jasotako diruarekin metalak topatzeko makina ekartzea erabaki zuen Mielek. Udan zehar jendeak hondartzan galdu edota ahazten
|
zituen
gauzak biltzen aritzen zen ordutik aurrera udazkenetik udaberrirako sasoi guztian, hondar gaina etengabe arakatuz. Gizakiari bere errenta kobratu ondoren, itsasoak beretzako uzten zuen guztia, Mielek esaten zuen moduan.
|
|
|
Familiarekin eta lagunekin harremanak etetea. Inoiz egin ez
|
zituen
gauzak egiten hastea. Beti egin izan zituen gauzak ahaztea.
|
|
|
Inoiz egin ez zituen gauzak egiten hastea. Beti egin izan
|
zituen
gauzak ahaztea. Idazteari eta irakurtzeari uko egitea.
|
|
|
Adak, baina, ongi lotu nahi
|
zituen
gauzak, antza, eta, zutik jartzen zelarik, honela hizketatu zen, istant hartan senti zezakeèn pozari tristuraren adabakiak josiz:
|
|
|
Maria Bibianak, gero, Txarori so egin zion, arrenezko begiez so egin ere, Txaroren erantzunaren eske balego bezala, berak hitz egindakoaren ildotik; Txaro Goirik, baina, beste modu batean ikusten
|
zituen
gauzak, beharbada; Txarori, izan ere, hainbat nobelatako protagonistari ez bezala, ez zitzaion ezer berezirik gertatu bizitzan: kantari ona zen, baina sailekoa eta lagunabarrekoa; pianista bezala ere bigarren mailan geratu zen:
|
|
|
Amak, izebak eta etxeko guztiek konfiantza handia zuten Gabinorengan, hain zen xaloa eta lañoa, horregatik barkatzen zioten ia guztia; Gabinok, baina, garbi
|
zituen
gauzak kontu hartan, esan ere, esan ez zien, bada, anaiei minutu batzuk lehenago gezurrak ongi jantzi behar zirela, egiantzekoak izan zitezen! Eta, orduan, hitza betetzeko ahaleginean edo, gezur pila bat etorri zitzaion burura, kolore guztietakoak, bata bestearen atzetik:
|
|
|
(?) Nazario Orbek ez
|
zituen
gauzak, beharbada, hain garbi, eta horregatik geratu zen isilik, halako zerbait esan baitzezakeen, bestela: –Arrazoi du amak, eta kito!?, baina ez zuen ezer esan, esan nahi zuena esateko inongo eragozpenik ez bazuen ere, etxeko jauna izanda, hitza noiznahi eta nolanahi erabiltzen zuena; baina Nazariok periodikotik eta irratitik jasotzen zuen informazioa, eta bazekien nola zegoen, gutxi gorabehera, mundua, ez al zien, gainera, errege Alfonso XIII.ak hirian bertan Morane eta Tabuteau pilotu ezagunei Karlos III.aren gurutzea eman urte batzuk lehenago, haien hegaldiak balentria handitzat hartuta??, baita nola bereganatzen zituen jendeak hegazkintza hasi berriari lotutako berriak ere, bero eta sutsu, pilotuak izartzat eta heroitzat harturik; gaizki ote zegoen, bada, galdetu zion Nazariok bere buruari, ausaz, halako batean?, orbetarren artean norbait izatea, mundu zabalari bere izena eta sona eman ziezazkiokeena, ospea eta entzutea?; inguruan aireplanoren bat egokitzen zitzaionean, gainera, egia zen bazutela hegaldi haiek zerbait zirkutik, baina zeruko oihal urdin infinituak beste dimentsio bat ematen zion aeronautikari, hagitzez ere monumentalagoa?
|
|
|
(?) Nerabezaroa omen da sentimenduen aroa, baina, hamabost hamasei urte zituen arren, ideien munduak sentimenduenak baino gehiago erakartzen zuen Damaso: kanpotik begiratuta, ezohikoa izan zitekeen haren jarrera, baina Damasok bere ikuspegia zuen, bizi baldintzek baldintzatutakoa, eta, handik, guztiz bestela ikusten
|
zituen
gauzak, ausaz; bazekien oin planoak zituela, bazekien itsusia zela, bere betaurreko lodi haiekin; bazekien, beraz, nesken aurrean nekez izan zezakeela arrakastarik: arrakastarik izan ezean, baina, ez al zen neurririk onena eta burutsuena gauzak bere hartan uztea eta erretiratzea?; ederki ohartzen ziren hartaz ikastetxeko mutilik mutirienak, noizean behin Damaso zirikatzen zutenak, zu ere ibiliko zinen etxeko neskamearekin zirrika, alproja hori!?, harik eta masailak koloreztatzen zizkioten arte, bi pipermorro gorri iduri:
|
|
|
Teofilo Mariak gogoan behar
|
zituen
gauza haiek, beraz. Baina ez zegoen pozik, berak lehen lerroan nahi baitzuen, Espainiaren defentsan, hondarrean aitaren esanetara makurtu behar izan bazuen ere.
|
|
|
Orain argi ikusten
|
zituen
gauzak hala ere: zergatik alde egin zion miss Albretek?
|
|
|
Henrikeren ganberazain nagusia zen aldetik, ardura zuen printzeak izan zezan beti zer jan eta zer edan, non eroso lo egin eta zerekin dotore jantzi. Poliki saiatzen bazen ere, ez
|
zituen
gauzak maiz xedatzen bere nagusiaren gogara. Henrikek, halakoetan, gupidarik batere ez zuen nornahiren aitzinean zernahi errateko.
|
|
|
Nire lagun ipotxak arrunt bertzela hartu
|
zituen
gauzak. Nik ahoa ireki gabe lotu zitzaidan.
|
|
|
Teofilo Mariak gogoan behar
|
zituen
gauza haiek, beraz. Baina ez zegoen pozik, berak lehen lerroan nahi baitzuen, Espainiaren defentsan, hondarrean aitaren esanetara makurtu behar izan bazuen ere.
|
|
|
Maria Bibianak, gero, Txarori so egin zion, arrenezko begiez so egin ere, Txaroren erantzunaren eske balego bezala, berak hitz egindakoaren ildotik; Txaro Goirik, baina, beste modu batean ikusten
|
zituen
gauzak, beharbada; Txarori, izan ere, hainbat nobelatako protagonistari ez bezala, ez zitzaion ezer berezirik gertatu bizitzan: kantari ona zen, baina sailekoa eta lagunabarrekoa; pianista bezala ere bigarren mailan geratu zen:
|
|
|
Adak, baina, ongi lotu nahi
|
zituen
gauzak, antza, eta, zutik jartzen zelarik, honela hizketatu zen, istant hartan senti zezakeèn pozari tristuraren adabakiak josiz:
|
|
|
Amak, izebak eta etxeko guztiek konfiantza handia zuten Gabinorengan, hain zen xaloa eta lañoa, horregatik barkatzen zioten ia guztia; Gabinok, baina, garbi
|
zituen
gauzak kontu hartan, esan ere, esan ez zien, bada, anaiei minutu batzuk lehenago gezurrak ongi jantzi behar zirela, egiantzekoak izan zitezen! Eta, orduan, hitza betetzeko ahaleginean edo, gezur pila bat etorri zitzaion burura, kolore guztietakoak, bata bestearen atzetik:
|
|
|
(•) Nazario Orbek ez
|
zituen
gauzak, beharbada, hain garbi, eta horregatik geratu zen isilik, halako zerbait esan baitzezakeen, bestela: " Arrazoi du amak, eta kito!", baina ez zuen ezer esan, esan nahi zuena esateko inongo eragozpenik ez bazuen ere, etxeko jauna izanda, hitza noiznahi eta nolanahi erabiltzen zuena; baina Nazariok periodikotik eta irratitik jasotzen zuen informazioa, eta bazekien nola zegoen, gutxi gorabehera, mundua –ez al zien, gainera, errege Alfonso XIII.ak hirian bertan Morane eta Tabuteau pilotu ezagunei Karlos III.aren gurutzea eman urte batzuk lehenago, haien hegaldiak balentria handitzat hartuta? –, baita nola bereganatzen zituen jendeak hegazkintza hasi berriari lotutako berriak ere, bero eta sutsu, pilotuak izartzat eta heroitzat harturik; gaizki ote zegoen, bada –galdetu zion Nazariok bere buruari, ausaz, halako batean–, orbetarren artean norbait izatea, mundu zabalari bere izena eta sona eman ziezazkiokeena, ospea eta entzutea?; inguruan aireplanoren bat egokitzen zitzaionean, gainera –egia zen bazutela hegaldi haiek zerbait zirkutik, baina zeruko oihal urdin infinituak beste dimentsio bat ematen zion aeronautikari, hagitzez ere monumentalagoa... baita heroikoagoa ere, ondorioz–, ez al zen bera ere aparatuari begira harri eta zur gelditzen, liluratuta bezala?; eta, halere, bera –Nazario– gizon praktikoa zen, lurrari lotua bizi zena, hainbesteraino, non nekez aterako baitzuen burua amildegi ertzera, behean urre meategirik izan ezean:
|
|
|
(•) Nerabezaroa omen da sentimenduen aroa, baina, hamabost hamasei urte zituen arren, ideien munduak sentimenduenak baino gehiago erakartzen zuen Damaso: kanpotik begiratuta, ezohikoa izan zitekeen haren jarrera, baina Damasok bere ikuspegia zuen, bizi baldintzek baldintzatutakoa, eta, handik, guztiz bestela ikusten
|
zituen
gauzak, ausaz; bazekien oin planoak zituela, bazekien itsusia zela, bere betaurreko lodi haiekin; bazekien, beraz, nesken aurrean nekez izan zezakeela arrakastarik: arrakastarik izan ezean, baina, ez al zen neurririk onena eta burutsuena gauzak bere hartan uztea eta erretiratzea?; ederki ohartzen ziren hartaz ikastetxeko mutilik mutirienak, noizean behin Damaso zirikatzen zutenak –zu ere ibiliko zinen etxeko neskamearekin zirrika, alproja hori! –, harik eta masailak koloreztatzen zizkioten arte, bi pipermorro gorri iduri:
|
|
2010
|
|
|
–Arrazoiaren historian Bibliaren aurka inoiz jarri izan den bonbarik deuseztatzaileena da Darwinen eboluzioaren teoria zientifikoa, Bibliako Hasierako Paradisuaren kontakizuna gezurtatu eta Bibliako Jainkoa ipuin huts bihurtzen duena hasieratik beretik. Hala, bada, Darwinek ederki jarri
|
zituen
gauzak bere lekuan, eboluzioari bere lekua eginez, espezierik ahaltsuenen alde betiere. Darwinen bidetik, gero, supergizonaren ideia zabaldu zuen Nietzschek.
|
|
|
–[2009ko] urtarrilean, batzordeak bere epaia eman eta Lurmeni aztarnategiaren ardura kendu genionean, Eliseori [Gili] esan genion pasatzeko aztarnategian
|
zituen
gauzak jasotzera. Bi aldiz geratu ginen berarekin, eta bietan huts egin zigun.
|
|
|
Presondegian eman behar izan zuen aldiak aldatu
|
zituen
gauzak. Ez Ixonerekin egotea zaildu ziolako, baizik eta ez egoteko aitzakiarik gabe utzi zuelako.
|
|
|
Erraz gainditu zuen dena, eta gogotik ospatu zuen garaipena. Ordura arte, gelakide nahiz pisukideekin ateratzen zen egunetan garaiz erretiratzen zen, eta egun hartatik aurrera ere ez zen parrandazale amorratua bihurtu, baina beste lasaitasun batekin hartu
|
zituen
gauzak, baita astebururen batean edo bestean lagunekin plana egin ere, etxera joan gabe.
|
|
|
‘Arrazoiaren historian Bibliaren aurka inoiz jarri izan den bonbarik deuseztatzaileena da Darwinen eboluzioaren teoria zientifikoa, Bibliako Hasierako Paradisuaren kontakizuna gezurtatu eta Bibliako Jainkoa ipuin huts bihurtzen duena hasieratik beretik. Hala, bada, Darwinek ederki jarri
|
zituen
gauzak bere lekuan, eboluzioari bere lekua eginez, espezierik ahaltsuenen alde betiere. Darwinen bidetik, gero, supergizonaren ideia zabaldu zuen Nietzschek.
|
|
2011
|
|
|
Epea pare bat astez luzatzen bazidaten, astia izango nuen eleberriaren atal hori gutxienez bukatzeko eta laginak beste itxura bat hartuko zuen, baina etxe aldaketak galarazten zidan neurri handi batean hain beharrezkoa nuen kontzentrazioa, eta ezer gutxi aurreratzen nuen. Gainera, elkarrekin hiru urtez bizi izandako etxetik gauzak hartu behar nituen bakoitzean nire neskak (neska ohiak esan dut, orain bere bi lagunena baitzen, erdi bana nik gelako atea zabaldu eta ohean aurkitu nituenean, edo bakoitzarentzat osorik baina txandaka beharbada beste batzuetan, ez dakit) egon behar izaten zuen lekuko moduan, berarentzat nahi
|
zituen
gauzak eraman ez nitzan.
|
|
|
Gure amonak errazago ikusten
|
zituen
gauzak. Hala zioen:
|
|
|
Txarrenetan onena, omen. Bada, txarrenetan txarrena izanda ere ez
|
zituen
gauzak askoz okerrago egingo. Orduan ere emaitza antzekoa izango baitzen funts funtsean:
|
|
2012
|
|
|
Fetixistatzat zuen bere burua. Txikitatik gordetzen
|
zituen
gauzak, noizbait itzelezko balioa izango zutelakoan.
|
|
|
Aspalditik ezagutzen dugun jendearekin ere antzera jokatzen dugu, haietaz dakiguna erabiliz etengabe. Duela hogei urte egiten
|
zituen
gauzei buruz galdetuko diogu ezagun zaharrari, azken aldian izan duen eboluzioa sumatu ere egin gabe. Gurekin ere berdin jokatzen dute besteek.
|
|
|
Bide batez esanda, jokaldi bikaina burutu zuen Brodekin: Kafkak ondo baino hobeto zekien Brodi bere paper guztiak erretzeko eskatzea zela ordura arteko bere obraren hilezkortasunari ate bat irekitzeko biderik behinena; barre egiten zuen hori kontatzen zidanean, eta, azken finean, literatura abandonatu nahi bazuen ere, horrek ez du esan nahi, bere autoexijentzia maila ezaguna gorabehera, harro ez zegoenik ordura arte idatzi
|
zituen
gauza batzuez...». «Ez al zen sekula Brodekin elkartu, hura Israelera etorri zenean?».
|
|
|
Ez nekien nahita egiten zuen tontoarena hala komeni zitzaiolako. Edo benetan mozolo samarra zelako ez
|
zituen
gauzak ulertzen. Tira, Leonen urtebetetzea laster zen.
|
|
|
Beldur pixka bat ere eman zidan, ez pentsa. Mariak bulkadaz jokatzen zuen eta, maiz, oso ondo pentsatu gabe egin eta esaten
|
zituen
gauzak. Gero damutu egiten zen baina egindakoa hortxe geratzen zen.
|
|
|
Naroak bere buruan irudikatu zuen eszena, eta hark ez zuen bueltarik. Denborak jarriko
|
zituen
gauzak bere lekuan.
|
|
|
Hala ere, bi ale aurkitu nituen itxura nahiko onekoak, eta haiekin hasi nintzen lanean. Lana gogotik egin, eta, orratz premiaz, jostura motel eta nekezaren ondoren, ez egin zalantzarik?, hiru mutur
|
zituen
gauza itsusi bat egin nuen, Ingalaterran ahari bizkarra esaten diogun haize oihalaren antzekoa, behealdean euskarri bat eta goiko muturrean haize oihala jasotzeko tantai txikia izaten duena, gure itsasontzietako txalupek eraman ohi dutena bezalakoa, eta nik primeran erabiltzen nekiena, horrelako bat baitzuen Berberiatik ihes egiteko erabili nuen belaontziak, nire kontakizunaren lehenengo zatian a...
|
|
|
Emazteak jaki pixka bat txikitu zuen, gero ogia apurtu pikaderan, eta aurrean ipini zidan. Hari agur egin makurtuz, neure ganibet eta sardexka atera, eta jateari ekin nion, zeharo liluratu
|
zituen
gauza. Etxekoandreak sei litroko kopatxo txiki baten bila bidali zuen neskamea, eta edariz bete; eragozpen handiz hartu nuen ontzia bi eskuen artean, eta modurik begirunetsuenean edan andere haren osasunera, hitzak ahalik eta ozenkien esanez ingelesez; honek mahaikideei hain gogotik eragin zien barre, ia gortuta utzi ninduten zarataz.
|
|
|
1706ko abuztuaren 5ean abiatu ginen, eta San Jurgi gotorlekura 61 1707ko apirilaren 11n iritsi, non hiru aste eman genituen ontzilariak indarberritzeko, haietako asko gaixo baitzeuden. Handik Tonkinera joan ginen, non denboraldi batez egotea erabaki zuen kapitainak, erosi nahi
|
zituen
gauza asko ez baitzeuden prest, eta ezin zuen espero izan zenbait hilabetez emango zizkiotenik ere. Beraz, izango zituen gastuetariko batzuk ordaintzeko asmoz, balandra bat erosi zuen; tonkindarrek inguruko irletan saldu ohi zituzten salgaiez bete eta, hamalau gizon bertaratuz, balandraren buru izendatu ninduen, tratuak egiteko ahalmena emanez, hark bere arazoen izapideak Tonkinen egiten zituen bitartean.
|
|
|
Noizean behin, egia da hori, saiatzen zen kalkuluak egiten, baina hain gehiegizkoak aurkitzen
|
zituen
gauzak non ezin baitzituen sinetsi. Orduan berriro hasten zen, nahaspilatzen zen berehala, dena bertan behera uzten zuen eta ez zuen hartaz gehiago pentsatzen.
|
|
|
Hainbatetan entzunak
|
zituen
gauza horiek esaten, non berarentzat ez baitzeukaten orijinalik ezer; amorante guztien antzekoa zen Emma; eta berritasunaren xarmak, jantzi bat bezala poliki poliki erortzean, biluzi uzten zuen bistan grinaren betiereko monotonia, zeinak forma berberak eta hizkera berbera baititu beti. Ez zuen bereizten, praktikaz hain jantzitako gizon honek, sentimenduen desberdintasuna adierazpenen berdintasunaren pean.
|
|
|
Emmak, batzuetan, sartzen zion gerruntzean jertsearen ertz goma, bere gorbata txukuntzen zion, edo bazterrera botatzen zituen hura janztera zihoan eskularru histuak; eta hori ez zen, senarrak uste bezala, berarengatik; emazteak bere buruaren alde egiten zuen hori, berekoikeriaren lasaipenez, urduritasun erreaz. Batzuetan halaber, irakurri
|
zituen
gauzez hitz egiten zion, nobela bateko pasarte batez, antzerki obra berri batez edo foiletinean kontatzen zen handiki munduko pasadizo batez; zeren, azken finean, Charles norbait zen, belarri bat beti irekia, onespen bat beti prest. Konfidentziarik franko egiten zion bere xarlango emeari ere!
|
|
|
Are gehiago bermatzeko esaten
|
zituen
gauza hauek berekiko.
|
|
2013
|
|
|
Urteak ziren gorrotorik sentitzen ez zuela bere alabaren amarengatik, are gutxiago alabarekin biltzen zenetik. Baina hari buruz pentsatzean mespretxuz egitera behartzen zuen zerbaitek; iraganarekin lotzen
|
zituen
gauza txar guztiak ordezkatzen zituen hark, bere begien aurrean. Hori aldatu egin zuela pentsatu zuen, arreta berriro ere piztuta zegoen telebistan jarri baino lehen.
|
|
|
Iruditu zitzaion, hala eginez gero, errazago ulertuko zuela mundua eta munduak bere baitan gordetzen dituen galderak, misterioak eta entelekiak. Kontua da, baina, Versusek begiz jotzen
|
zituen
gauza gehienak abstraktuak zirela, edo halaxe iruditzen zitzaizkiola bederen. Ez zuen ezer konkreturik kausitzen ahal.
|
|
|
Asko akordatzen da herrikoaz, hirikoaz, hiriburukoaz, atzerrian ikusi zuenaz. Versusek ez du inoiz zoologiko bat ikusi, eta hala ere asko akordatzen da inoiz ikusi ez
|
zituen
gauzez. Lizentzia poetiko hori eskaintzen dio bere buruari, eta ez da bekatu.
|
|
|
–Djinn gaiztoren bat sartu zain buruan, eta ez kasu egin, Fadila?, erran zion amak. Handik gutira, ordea, goiz hartan bertan?, ahizpa gazteena gaixotu, eta orduantxe komeriak?!; sukarrak hain azkar egin zion neskari goiti eta goiti, non berehala hasi baitzen eldarnio batean bezala; erran ere erran zuen, halako batean, hiltzera zihoala eta zer edo zer egiteko; neskak egun hartan gaixotu behar, aitak uzta biltzeko asmoa zuèn egun berean!; bidegurutze hartan, baina, aitak argi
|
zituen
gauzak: lana baino lehenagokoa zela alaba, alegia; guztiaz ere, hura alukeria bat zen, alukeria hutsa, marmarka hasteko aukera irekitzen ziona:
|
|
|
De Lancre bere ondotik zebilela jakitean, Agerrek sutara bota
|
zituen
gauzetarik izan zen Salamancan 15 urte lehenago egindako kopia. Haren falta sumatu izan du, Jainkoak barka diezaiola, Parisko gauetan.
|
|
|
Kezka horrek bultzatu zuen Perurena Gurmindori deitzera. Jazarria sentitzen zen, eta egun horretan egin behar
|
zituen
gauzetan laguntzeko eskatu zion lagunari.
|
|
|
Elizabethek ez zuen aukera asko izaten begiak Darcyrengana zuzentzeko; baina begiz jo ahal zuen bakoitzean hain ikusten zion gozamen aurpegia, eta esaten
|
zituen
gauza guztietan haren doinua hain zegoen urrun burgoikeriatik edo lagunekiko erdeinutik, non Elizabeth erabat konbentzitu zen bezperan bere begiekin ikusitako molde hobetu horiek, pasakor hutsak izan bazitezkeen ere, egun batez behintzat bizirik iraun zutela. Ikusten zuenean zelan bilatzen zuen orain Darcy jaunak hilabete batzuk lehenago harremanik txikienaz izena belztuko zioten pertsonen ezaupidea, eta zelan zebilen haien oniritzia limurtu guran; ikusten zuenean hain gizalegetsu, ez bakarrik berarekin, baina baita behinola azal eta zabal erdeinatu zituen senide horiekin ere, eta gogoratzen zuenean Hunsford erretore etxean gertatutako enkontru bizi hura, hain zen handia aldea, hain zen handia aldaketa, eta hain biziro astintzen zion horrek guztiak gogoa, nekez eutsi ahal baitzion txundidura aurpegian agertzeari.
|
|
|
" Djinn gaiztoren bat sartu zain buruan, eta ez kasu egin, Fadila", erran zion amak. ...gutira, ordea –goiz hartan bertan–, ahizpa gazteena gaixotu, eta orduantxe komeriak...!; sukarrak hain azkar egin zion neskari goiti eta goiti, non berehala hasi baitzen eldarnio batean bezala; erran ere erran zuen, halako batean, hiltzera zihoala eta zer edo zer egiteko; neskak egun hartan gaixotu behar, aitak uzta biltzeko asmoa zuèn egun berean!; bidegurutze hartan, baina, aitak argi
|
zituen
gauzak: lana baino lehenagokoa zela alaba, alegia; guztiaz ere, hura alukeria bat zen, alukeria hutsa, marmarka hasteko aukera irekitzen ziona:
|
|
2014
|
|
|
Autopista baten aldamenean ikusi zuen lehenengo aldiz, istripu baten berri ematen. Tristura handiz kontatzen
|
zituen
gauzak Maitanek. –Beti bidaltzen dutelako halakoetara?, zioen berak.
|
|
|
Elizaz elizako erromesaldiari ekin zion, ama gogoan, eta bere artean pentsatuz, maite eta gorroto
|
zituen
gauzen paradigma ez ezik, ezaxola uzten zuen beste zerbaiten sinbolo ere bazela Erroma: eliza, eta harekin loturiko guztia:
|
|
|
Harritzekoa iruditzen zitzaion, alde batera, nolatan ez zen lehenago etorri. Izan ere, hiri horrek gorpuzten ditu, edo bertan sortu dira, Txentek gehien maite
|
zituen
gauzetako batzuk. Hala nola kultura, zibilizazioa, zuzenbidea bera...
|
|
|
beharbada estatuaren asimilatu bat zen, bai, baina ez horregatik arnegatu bat. Bere buruari esan zion bazekiela nondarra zen eta, gehien maite
|
zituen
gauzak bezala, gehien gorroto zituenetako batzuk ere bere baitan biltzen zituela hiri horrek: inperialismoa, hierarkia, goitik beherako boterea, txikienganako larderia...
|
|
|
Aitzitik, Harry Blountek alferrik bilatu zuen afaltzeko leku bat, eta izarren pean egin behar izan zuen lo. Guztiz bestelako ikuspuntu batetik ikusten
|
zituen
gauzak, beraz, eta hiriaren kontrako artikulu izugarri bat idaztea zerabilen buruan, han ostalariek atea ixten baitzieten bidaztiei, eta bidaztiek «alderdi moralean zein fisikoan» larrutu ditzaten besterik ez zuten eskatzen.
|
|
|
Asiainek kopeta ilundu zuen. Horrek ez
|
zituen
gauzak errazten.
|
|
|
Bildu ziren, bada, senar emazteak Elisarekin, eta honek argi utzi nahi izan
|
zituen
gauzak hasieratik:
|
|
|
Felisak, izan ere, ez
|
zituen
gauza haiek buruan sentitzen, prozesu mental baten ondorio gisa, sabelean baizik, bera, bat batean, Beñaten ama bihurtu balitz bezala:
|
|
2015
|
|
|
Hilabete pasatxo zeraman kontuei berriro arreta jartzen eta lantegia zuzentzen. Orain gustura egiten
|
zituen
gauza hauek. Goiza Joserekin eman zuen trokel zahar bat konpontzen, eta, urteak ziren arren eskuak lanean zikintzen ez zituela, sekula baino hobeto sentitu zen eguerdi aldera.
|
|
|
Eskuaren ahurrean zuen telefono txiki eta gorriari arretaz begiratu zion beste behin Jotak. Gailu hark, egiten
|
zituen
gauza guztiez gain, zalantzatik ateratzeko ere balio balu bezala, erabaki egokia hartzen lagunduko zion txori arraro bat bailitzan.
|
|
|
Herri hau maite zuen aitak, bihotzetik, eta sufritu egiten zuen bere herriarekin, bihotzetik. Eszeptizismo ukitu bat gailendu zitzaion azken urteetan, ikusten
|
zituen
gauza askorekiko, jardun nekaezinarekin eta umorearekin borrokatzen zituenak. Gure aitak ez zuen inoiz ezertan etsi, eta beti bitalismoa eta ilusioa erabiltzen zituen bizi filosofia gisa.
|
|
|
–Magia? Orduan, on Malakiasek aipatu
|
zituen
gauza haiek...
|
|
|
Beste ibar batzuetatik tropak eta hornidurak jasotzeko modurik ere ez zegoen. Egoera ohikoa zen Arkaniako udazken amaieran, baina Armada Inperialaren mehatxuak guztiz aldatzen
|
zituen
gauzak. Inguruko herrietako jendeak Naskar dorrean babestuta zeuden.
|
|
|
Irudipen bitxi bat izan zuen: Carmichael jaunak azken finean aditu egiten zituela berak esan ezin
|
zituen
gauzak. Tankera eman ezineko agurea zen, bizarrean orban hori harekin, olerki eta asmakizun haiekin, desio guztiak asetzen zizkion mundu batean barrena lasai asko nabigatzen, belardian etzanda zegoen lekutik eskua jaistea nahikoa zuelarik zer nahi, hura harrapatzeko.
|
|
|
Nola deitoratu zuen William Bankesek, nahiz eta, berak gogoan zeukanez, ezertxo ere esan ez! Emakumetasuna deuseztatzea zen harentzat, zikina eta kuxidadea, neskameak joan eta eguerdian oheak egin gabe... gehien gorroto
|
zituen
gauzak. Hotzikara egin eta hatzak luzatzeko modu berezi bat zeukan hark, objektu itsusi bat gordetzeko bezala, eta halaxe ari zen, eskua bere buruaren aurrean jarrita.
|
|
|
Baina... betaurrekoak goraturik biratu zen, mihisea zientifikoki aztertzeko. Zer harreman zegoen masa, argi eta itzal haien artean, inoiz kontuan hartu ez
|
zituen
gauzak, oneski esanda, eta esplikatzea nahiko zukeen..., zer adierazi nahi izan zuen Lilyk. Eta aurreko eszena seinalatu zuen.
|
|
|
Modernitatearen aurreko aroaren bukaera eta gero, Descartesek bere ahotsa altxatu eta beste asko arrastatu
|
zituen
gauza bat esatera: baldin bagara, pentsamendua gara.
|
|
|
Baina RoboMary, hipotetizatzen du Chalmersek? zuri eta beltzezko gela baten barruan bizi izan balitz bere bizitza osoa, ordura arte ezagutu ez
|
zituen
gauzak ezagutzeko aukera izango luke, adibidez, gorria ikustea zer den. Hau da, zerbait berria ikasiko luke eta, hortaz, neurozientziatik at dagoena.
|
|
|
Eta mahai gaineko paperen artean hasi zen bila. Arazo pertsonalak lanetik kanpo izan behar omen dira, hori zen ugazabak behin eta berriz zioena, eta esaten
|
zituen
gauza guztien artean agian arrazoizko bakarra, baina ez zen erraza, batez ere Gorkak pare bat solairu beherago lan egiten zuelako.
|
|
|
Autoa bide ertzean aparkatu eta kilometro batzuk egin zituen oinez, hego haizea lagun zuela. Gero, bide ondoko larre batean eseri zen eta bere kume berria jaiotzean harekin egingo
|
zituen
gauzak asmatzeari lotu zitzaion. Orduak eman zitzakeen horrela eta neka neka eginda etxeratzen zen beti.
|
|
2016
|
|
|
Abesti batek, une berean irri eta malko eginarazi zizkion. Nehoiz konprenitu izan ez
|
zituen
gauzak, momentu hartan konprenitzen hasi izan balitz bezala zen. Parean zuen denarekin estropezu eginez, noraezean, errari, aldagelara itzuli zen.
|
|
|
Aldagelan,
|
zituen
gauza denak nola hala jaso zituen, etxetik presaka gauzak poltsa batean sartzen direnean bezala. Kontzienteki hartu zuen gauza bakarra, bere gitarra izan zen.
|
|
|
Bi mutilendako gau berezia izan zen, baina batik bat, tatuaiadun mutilarendako. Ordura arte sentitu ez
|
zituen
gauzak sentitu zituen emakume harekin. Orain segur zen.
|
|
|
Bigarren Mundu Gerran erotu egin zen eta ospitale batean ingresatu zuten. Eta, han ere, eskura
|
zituen
gauzekin sortzen zuen zer edo zer. Gelako aulkia eta oheko maindireak hartu eta eskulturak sortzen zituen, edo kanpoaldeko hartxintxarretan marrazkiak egiten zituen makilatxo batez.
|
|
|
Aurreko bisitetan bezala, aurrez telefonoz deitzea pentsatu zuen, baina segituan baztertu zuen aukera hori. Ez zeukan gogorik aitzakia gehiago asmatzen ibiltzeko, behar ez
|
zituen
gauzak erosteko estakuru merke haiekin segitzeko. Abisatu gabe joango zen, inolako arrazoirik asmatu gabe; horrela, gainera, garbi utziko zion bera bisitatzera beste ezertara ez zela joan, haren konpainiarekin gozatzera baino ez.
|
|
|
hura lehenengoz ikusi zuen gau hartan egin zion inpresioa, elkar ezagutzera iritsi zirenekoa, eta gero etorri ziren gertakari guztiak. Neska hura izan zen lantegian zelatari lanetan egindako denboran bizi izan
|
zituen
gauza guztien artean zaintzailea gehien aztoratu zuena, bizimodu errutinazkoa hankaz gora irauli ziona, gauza guztien ordena hautsi eta zilipurdikatu zuena, gozotik baino bortitzetik gehiago izan zuen astindua. Hala uste izan du beti, zaintzailetzan igarotako urte guztien balantze bat egitea bururatu izan zaionetan behintzat, zerbait nabarmentzekotan neska hark sortu zion asaldura aipatuko lukeela.
|