|
2000
|
|
|
Arrapalada batean traste guztiak bizkar zorroetan sartu eta errepiderantz abiatu ginen lasterka. Lauaxetak geroko utzi
|
zituen
bere eguneroko txukuntze lanak.
|
|
|
Behintzat ja hiru nesken aldamenetik igarotzen ari zen, ja igaro egin zen, ez baitzitzaion ahora berbarik etorri... Aditu
|
zituen
bere gibelean barretxo batzuk. Kalean behera segitu zuen.
|
|
|
Ez zekien Xanek zer pentsatu hartaz. Agian ez
|
zituen
bere sentimenduak erakutsi nahi, bere ahizparen aurrean; edo agian ez zuen berari zer esatekorik, ez normala zena, kontuan izanik beren arteko historia labur, bai, baina gozoa. Hala ere, lasai ematen zuen neskak; haren besoa ezpainetatik hautsontzira elastizitatez bildu eta luzatzen zen, pipaldi bakoitzean.
|
|
2001
|
|
|
Jakintsua, miresgarritzat jotzen
|
zituen
bere eskuei faszinaturik begira, eleka ari zela, egoera ulertzen nuela iruditu zitzaidan: endelegatzen nuen adibidez zergatik gasna puska baten amoreagatik, gutariko askok beren aita eta amak eho zitzaketen edo haien mahaietako gasna entrebalekoa baino ez zelako auzoak erdeinuka apalets, fedeari bortizki uko egiten zaion manera berdinean.
|
|
|
Kronosek baino ez
|
zituen
bere haur propioak irensten.
|
|
|
Supazterrean odola gesaltzen eta katilu bat esne ondoan jarriz pixkolatzen plantatu zuen. Aita pozik zen ikustean sugea berpiztu zela, baina honek indarrak eskuarturik, sukaldean ziren guztiak ausiki nahi
|
zituen
bere eztenkada pozoitsuaz –eta amak segitzen zuen, istorio honen morala azpimarratuz–: Xenda horietan mele mele otoitzean entzunen dituzuen jende franko bada horrela zuen zerbitzuen premian, zuetaz baliatu ondoan, trapu zahar mutzitu baten antzera gero botako zaituztenak; egin ezazue egin behar duzuena bururaino eta ospa.
|
|
|
Izanez ere, gurdia airean eramaki zuen, bere gurpil handiak eta guzi. Garrafoiak dantzan hasi ziren, erori ez erori, eta zaldiak are biziago mugiarazi
|
zituen
bere zango ederrak, ikaraturik, ihesi nahi eta ezin, bazekielako haietakoren batek lurra jo eta puskatuz gero, nagusiaren kolera ez zela itzaliko bere saihetsetan toberak jo gabe, eta orduan oinazeak laino bat hedatuko zuela bere begietan, Martin Joxe nekatzen zen arte.
|
|
|
" Mozkorraldi pollita izandu dik oraingoan, alajinkoa!", erran zuen Migel eroak. Hainbertze urtetan irentsiriko gaitz guziak garraio eraman
|
zituen
bere ur uherretan. Garbialdia.
|
|
|
Asiako bazter galdu batean ari zen lanean kasualitatez formula topatu zuenean. Gero, taldeak hainbat arazo izan
|
zituen
bertako gerrillari batzuekin eta presaka alde egin behar izan zuten. Ordurako aita hila zen...
|
|
2002
|
|
|
Algorta aldera hartu zuen itsas bazterretik. Ilundu berriko arrats hezeak ozenago egiten
|
zituen
bere oin hotsak putzuerdi epel bihurtutako espaloian. Urruneko tximistaren oihartzunak begiak kliskarazi zizkion une batez.
|
|
|
Minutu batzuk egin zituen espaloiaz bestaldeko etxe atariko koska belunean jesarrita. Gustukoak
|
zituen
bere etxearen kontenplaziozko patxadaldi labur haiek, atsegin zuen jabegoarekiko harrotasun nardagarria. Aurrean zuen etxea berea zuen, eta ez zekien zer zuen bereago harrizko eraikin zaharkitu hartan, beheko zati osoa hartzen zuen botika, ala goiko solairuetan zegoen ostatua.
|
|
|
Galderrek bazuen Aguileraren berri Londresera joan baino lehenagotik. Gerra hasi bezain laster lerro batean ipinarazi ei
|
zituen
bere laborariak, sei aukeratu eta besteen aurrean tiro koldarra eman. Pour encourager les autres, ulertzen duzu?, esplikatu zion Peter Kemp ingelesari.
|
|
|
Biharamunean, dutxan zutunik, Galderrek nekez ikusi
|
zituen
bere oinak behatzak atzazalak. Garagardoak bazekien bere lana ongi betetzen.
|
|
|
Guardia zibilak Tafallara eraman zitzala agindu zioten. ¡ Viva la República!, adoretu
|
zituen
bere gizonak. ¡ Viva España!, oldartu zitzaion bat edo beste.
|
|
2003
|
|
|
Baina honek ere ezin izan zuen zomorroa ezagutu eta klasifikatu. Horregatik erabili
|
zituen
bere indar eta lagun guztiak, kartzelan zegoen abade eta zoologo haren aldeko askatasun agiria etor zedin. Zomorro hura zein motatakoa zen erabakitzeko, ezinbestekoa zen Latreille.
|
|
2004
|
|
|
Harakinengan egondako begiak harri ziztadak bezala nabaritu
|
zituen
beregana.
|
|
|
Hizketan hasi dira, baina Harakinek bozgorailuetatik zetozkion biolin karrankariak baino ezin zituen aditu. Berehala paratu
|
zituen
bere burua eta Mirenena pantailako gizona eta emakumearen lekuan.
|
|
|
emango
|
zituen
bere azken orduak
|
|
|
Orduan hitz delikatuak aditzen genituen, sonoritate eta sentiera berezia hartzen zuten, lirikotasun ezkutua ziplo deskubrituko bagenu bezala. Maisutasunez eta maitasunez irakurtzen
|
zituen
bere poemak eta besterenak; zeuden hizkuntzan zeudela, abaroa eskaintzen zien poemei. Horrelako uneak ez dira ahazten.
|
|
2005
|
|
|
Peterrek lehen aldikoz begiratzen zuen hilotz bat, ardiak, rattlesnakeak edo bestelako kabalak hilik ardura ikusiak zituen arren: tristura eta eskapatzeko gutizia nabaritu
|
zituen
bere baitan. Hiritik ahalik lasterren ihes egitea deliberatu zuen.
|
|
|
Ez zuen emakumeak halako gonbidapenik espero: hazpegi ederrak
|
zituen
bere mutuan. Begiak beti irekita zituela zirudien, baita baiezko keinu batekin betazalak hertsi zituenean ere.
|
|
|
buru oso baten koska ateratzen zion aitari. Juliok ordaindu zituen trago guztiak, baina erdiak baino gutxiago edan
|
zituen
berak, egia osoa esan behar bada. Niretzat gaztaina sorta bat ere erosi zion kale saltzaile bati.
|
|
|
urtero zen berdin, ezbeharra gertatu zenetik. Hamasei urte besterik ez
|
zituen
berak eta bere anaiak bi gehiago. Eskopetarekin jolasean ari zirela lehertu egin zitzaion bere anaiari aurpegian.
|
|
|
Txori tranpei buruzko txiste errazari mihipean eutsi eta baietz esan nion. Zeppo, anaiarik gazteenak, film gutxi egin
|
zituen
bere anaiekin: 1935ean erretiratu zen.
|
|
|
Pasatu da dembora eta Confesioneco Secretoa ongui gordeta dago, ezen nirequin confesatu zen gizona aspaldi ilda baitago. Beste ascoc bezala sendabelarrac erabiltzen
|
zituen
berac errico eta inguruetaco gentea sendatzeco. Orlaco lana dutenari emen esaten zaio Petriquillo.
|
|
|
Hirurehun berbatan agertu behar zituen Anselmo Nuñez Boli ren mutilen balentriak. Partida kaxkarretan, mister betokerrak jokalarien samak bihurritzen
|
zituen
bere karramarro eskuez. Entrenatzaile bikaina zen.
|
|
|
Oteizak berak moldatzen
|
zituen
bere galdeei komeni zitzaizkien fantasiak, txakurtegian inoiz sartu gabekoa ematen zuen. Gainerakoek, izututa, torturak santifikaturiko haragi biluzi bati bezala behatzen zidaten.
|
|
2006
|
|
|
Meltxorrek ez zuen halakorik ibiltzen. Egunkari orri batzuk egosten
|
zituen
berak, haren urarekin garbitzen zituen tabernako kristalak.
|
|
|
Beraz, inori ezer esan ez bazion ere, are, bere buruari ere aitortzen ez zion arren, ametsa beteko zelako susmo lauso eta gorpuztugabe batek–erlatiboki gazte hilko zelako segurantziak, eta hil baino lehen denbora tarte zehaztugabe baina atsegina pasako zelako fedeak– lagundurik bizi, ibili, mugitzen zen, betetzen
|
zituen
bere egitekoak. " Erlatiboki gazte" hil behar horrek, gainera, adin zehatzik finkatzen ez zuenez, eta hainbat urtetako tartea ematen zuenez –menturaz kinielak aberasturik biziko zen tarte hori bera–, osasunaren alde zerbait egin behar zelako ustean tinkotu zen.
|
|
|
Apur bat gogoz kontra izanik ere, bigarren mediku iritziaren bila doanaren antzera, gure gizona tabako dendara joan zen eta beste bi Espléndido erreskatatu
|
zituen
bere kutxatik, erabaki baitzuen gauzak zeuden bezala egonda, ongi etorriko litzaiokeela bere lagun puruzale harroputzari puru bat ematea. Berak bigarrena erreko zuen, ia lehenengo inpresioa berresten zen edo ez ikusteko.
|
|
|
B ez zegoen ohituta erabakiak hartzen; izan ere, oso erabaki gutxi hartu
|
zituen
bere bizitzan, eta kasik bakar bat ere ez zen bere berea izan; gehienetan beste hirugarren pertsonaren bidez edo delegazioz harturikoak izan ziren, hartu zituen gutxi horien kasuan. Horren ondorioz, ez zen benetan ezertan inplikatzen, dena berarekin joango ez balitz bezala zen, dena inpertsonala.
|
|
2007
|
|
|
Harro aurkezten
|
zituen
bere langileak ikusleen aitzinean, il magnífico, la única, la maravigliosa eta horrelakoak beti ezpainetan. Nire txanda zenean, beti esaten zuen, Il Incridibile Iturrino, Il Dio de las colombas, edo antzeko zerbait.
|
|
|
Maiz jaten nituen masusta eder askoak, eta hondeamakinek mugitutako lur berrietan erruz biltzen genituen urbeltzak Josetxok eta biok, esanez elkarri, inork ez ditu ezagutzen perretxiko hauek oraindik, munduko finenak, sukaldean nola egiten diren jakindakoan. Eta gero Josetxok zartaginean jartzen zuen olio apur bat baratxuri ale lehertu batekin, eta dantzan jartzen
|
zituen
bertan urbeltzak juliana eran zatituak, airean hegaka, tximeleta zuriak bailiran, eta minutu eskasera esaten zidan,
|
|
|
Aspaldi omen zebilen horrelako aukera baten zain, eta berehala joan nahi zuen. Migelek ez zekien ezetzik erraten, eta alde batera utzi
|
zituen
bere bakardadearen gutiziak.
|
|
|
Ez zuten gaiari buruz deus gehiago zehaztu. Bueltan zetorren orduko Arsenio, eta terminologoak ez
|
zituen
bere joan etorriak zaharraren aitzinean erakutsi nahi.
|
|
|
Migelek ezagutzen zuen pittin bat, eta bazekien aurki irten zuela azalpetik arnasa hartzera. Alberto Josek imintzio arraro batzuk egin
|
zituen
bere buruarekin solasean ari balitz bezala hasmentan, eta ¡ Qué caraho! erran zuen noizbait, Una es poco; pero dos, hermano, demasiado.
|
|
2009
|
|
|
Patrikatik atera nuen papera ipini nion eskuan. Hartu
|
zituen
bere bertsoak, neure zatar paperean agertu zirenak, baina ez zidan sinesten, ezin zuen ulertu. Ezinezkoa zela sorta horiek denak buruz ikastea, esaten zidan.
|
|
|
Hitz ulertezinak erabiltzen zituzten pasaitarrek aitarekin, hitz zoragarriak. Mutikoak luzaz errepikatzen
|
zituen
bere artean, ahantz ez zekizkion, frontoian bota eta Zugasti txunditzeko. Haietako batek kastillanozko euskaraz egiten zuen bertsotan, galtzei eutsi eta kanta.
|
|
|
Itsasoak gorpuak zitzikatzen zituen, pentokak bidonvillez perdukatzen ziren, Iraketik, Irandik eta Afganistandik eskapaturiko errefuxiatuak berrogei egunez zetxizkaten Sydneyko berrogeialdi zentroetan, galdezkatuak eta inkomunikatuak. Dregger kurduak udako oporrak Patmos, Lesbos eta Samosko uharteetan iragaten
|
zituen
berea ere zen Turkiaren perfume bereziaz hantzeko. Kora portuko ostatuetan kafe turkiarra manatzen zuen, Le Monde irakurtzen ari zitzaion laguna burlari zegokiola.
|
|
|
Bamakoko Toure ren ahotik entzun zuhurritza errepikatzen zuen, pazientzia eta iraupena otoiztuz. Sigmak alabaina inozentzia eta zoramen soberaz brodatzen
|
zituen
bere globoarekiko harremanak.
|
|
2010
|
|
|
Baina ergela zen halako kontuetan. Gutxi ezagutzen
|
zituen
bera baino motzagoak, Oskarrez aparte. Neskaren alua begien aurrean izan arte ez zen guztiz seguru sentitzen.
|
|
|
Segituan damutuko zen, Koro setiatzaile profesionala baitzen: lanak izango
|
zituen
bere bizitzatik berriz uxatzeko.
|
|
|
Gehienetan ate txikitik sartzen nintzaion, hainbat urtetako frustrazioa arinduz –edo ordainaraziz, akaso. Bere aldetik, Nekane tematzen zen niri ere hatzak edo bestelakoak ipurtzulotik sartze horretan, eta masturbatze hutsaz asetzen
|
zituen
bere beharrak. Ez dakit nola esan, gure harremanek konplizitatean galdu zutena, zintzotasunean irabazi zuten.
|
|
|
Hau da, Alaitzen hutsak berariaz egindakoak zirela jabetu nintzen, bere ikasgelako batez besteko hizkuntza mailara egokitzen saiatzen zela nire alaba, kameleoia bailitzan, ez desberdinegia izatearren, txukunegi hitz egiteagatik ez zezaten freak bihurtu lagunek. Izan ere, laster asko zuzentzen
|
zituen
bere hutsak nire aurrean aurkitzen zen ber, nik ezer esan gabe. Baina goizetan, biok ikastolako ate nagusia elkarri eskua emanda gainditzen genuen bezain laster, bere hutsak berriro agertzen ziren, eta zoriontsu ikusten nuen" nik aitarekin etorri naiz" esaten bere lagun analfabetoei.
|
|
|
Ahantzi egingo zitzaidan? Bitartean, Olabarriak ikusi egin
|
zituen
bertan neramatzan hiru liburuak. Vasili Grossmanen Vida y destino, Robert Musilen El hombre sin atributos, eta Katxalynena.
|
|
2011
|
|
|
IWI mugimendua. Hirian topatutako materialak erabiltzen
|
zituen
bere artelanak eraikitzeko. Eragin handia izan zuen Green Guerrillas taldean.
|
|
|
Obituario Bidaiaria. Hortik aurrera Paganik hamaika kategoria ekarri
|
zituen
bere obituarioetara: Obituario Inarrosiak (Divine, Juanma Suarez, Sid Vicious); Obituario Estrabikoak (Roy Orbison, Federico Fellini); Obituario Beltzak (Blas de Otero, Charles Mingus, Carlo Giuliani); Obituario Sakonak (Jacques Cousteau, Gilles Deleuze); Obituario Tamalak (Drazen Petrovic, Natalie Wood); Obituario Neurrigabeak (Jorge Luis Borges); Obituario Desorekatuak (Mobutu Sese Seko), eta abar.
|
|
|
Orduan mudatu zen DFra. Ni ailegatzerako beste jokalari baten ezaugarriak eta bizipenak egin
|
zituen
bere: Nwanko Kanu nigeriarra.
|
|
|
Beti egiten zuen harrikoa eskularruak jantzita, baita azulejuen edo komunaren garbiketa. Estimu handian
|
zituen
bere eskuak. Baina, egia esan behar bada, berarekin nengoenetan ez nion atzazalen koloreari erreparatzen, ez behintzat orduan bezala.
|
|
|
Agian nire aita zenarekin loturaren bat izan zezakeen Landaluze jaunak, eta hortaz profitatuko zen bildu gintuen kontuari ekiteko. Zeharka joate horrek ere izango
|
zituen
bere zergatiak, beharbada mamira zuzen ez jotzeko ohitura hutsa edo inguruak ibiliz erdigunera iristeko molde pausatua. Zatekeena zen zuzen jokatzeko joera azaldu nahi izatea komentario harekin, zakar samar hitz eginez eta ustez errespetatu beharreko zerbaiten gainean gupidarik gabe ekinez.
|
|
|
Eskuetan hartu nizkion masailak, ezpainak haginkatu nizkion zakar. Begiak zabaldu
|
zituen
berak ere, elkarri geratu ginen lipar batez itsu. Orduan maitasuna esan litekeen zer edo zertan hasi nintzen, ahal nuen bezain hatseko, baratxe, besterekin ikasitakoak atzendu nahirik, xügün, marmokaren erredurak ordainduz, ahotik jaulkitzen zitzaizkigun berbak ezin sinetsirik.
|
|
|
Ez nizkion hartu, postariaren trebeziaz utzi
|
zituen
berak jausten nire alkandoraren sakelan.
|
|
|
– Instrukzio garaian egindako deklarazioan apenas gogoratzen zuen urriaren 15etik 16rako gauean egin zuena. Aurreko epaiketan, aldiz, bost urte geroago, xehetasun txikienik ere ahaztu gabe kontatzen
|
zituen
bere gau hartako ibilerak... Kafetegien izenak, familiako koartadak...
|
|
|
Eta hoteletako enkontruen ondoren Belenen etxea ezagutzea etorri zen, pauso handiegia, bertigoa ematen duen horietakoa; garajetik sartu ziren, inork ikusiko zituen beldur, oso berandu, baina ez zituen inork ikusi eta salbu sentitu ziren elkarren besoetan. ...nzten zituen gauzen neurrikoa, ganbara itxurako txapitula, apur bat bohemioa ere bai, zergatik ez esan, eta zein ederra haren lotsa eta kezka Fontecharentzat leku hura gutxitxo izango ote zen behin eta berriro errepikatuz," etxe oso normala daukat", zenbat aldiz errepikatu ote zion desenkusa hura, jakin gabe ziur aski, Fontecha bere etxean baino are etxekoago sentituko zela han, ahaztuak
|
zituen
bere ikasle garaiko oroitzapen intermitenteak piztuko zizkiola, gaztetu egingo zuela etxeak berak Belenen azal ehunak eta azal leunak adina, hunkitu egingo zuela Belen bere gainean zangalatrau ikusteak, zakilari heltzen eta zakilari hura Belenena balitz bezala eraginez, trabesti ezinezko bilakaturik neska bere begien aurrean," urteak ziren inork ez ninduela masturbatzen"....
|
|
|
Ahaztu egin nahi zituen Soto eta Zeberio, ahaztu egin nahi zuen bere konfesioa, jasan zuen tortura," nostalgiarik gabeko souvenir" bati bezala so egiten zion karpeta, gomak sarri laztandu arren oraindik zabaltzera ausartzen ez zena, maitale bat biluzteko beldur dena bezala. Ahaztu egin nahi
|
zituen
bere anbizioak eta ametsak, zonbi baten pare bizi zen. Kariño handiz pilatutako liburuak saltzen zizkien bigarren eskuko liburu tratulariei, miseria baten truke, eta gero edan egiten zituen bere liburuak, egunero liburu bat edaten zuen, batzuetan bi liburu ere bai," Odisea edaten ari naiz, bere truke eman dizkidaten sos guztiak"," zein azkar edan dudan Martin Amisen Diruaren patrikako edizioaren truke eman didatena", literatura alkoholarekin trukatzen hasi zen, horrela Robinson Crusoe Baileys botila bilakatzen zitzaion, Karamazov anaiak Smirnoff vodka botila, orain zintzurreratzen ari zen hiru gintonik hauek Tormesko itsu-mutila ziren.
|
|
|
Ahaztu egin nahi zituen bere anbizioak eta ametsak, zonbi baten pare bizi zen. Kariño handiz pilatutako liburuak saltzen zizkien bigarren eskuko liburu tratulariei, miseria baten truke, eta gero edan egiten
|
zituen
bere liburuak, egunero liburu bat edaten zuen, batzuetan bi liburu ere bai," Odisea edaten ari naiz, bere truke eman dizkidaten sos guztiak"," zein azkar edan dudan Martin Amisen Diruaren patrikako edizioaren truke eman didatena", literatura alkoholarekin trukatzen hasi zen, horrela Robinson Crusoe Baileys botila bilakatzen zitzaion, Karamazov anaiak Smirnoff vodka botila, ora... Lagavulin botila garestia erosi du behiala Anak oparitu zion James Joyceren Ulises erraldoiaren larruzko edizio zaharraren truke; Montaigneren saioak saldu bazituen egun hartan –ez zuen egunean liburu bat baino gehiago saltzen, errituala errituala zen– Bordeleko ardo gorria oparitzen zion bere buruari, izan zezala bere edanak ere zentzu bat:
|
|
|
Izokin koloreko karpeta eta beste jasorik Moulinaou karrikako etxetik atera zenean, Ilegorria ikusi zuen pareko kafetegian, bere pausoak zaintzen, aurpegi gardena eta oreztaz betea, begirada gogorra. Bi kaletan barrena segitu
|
zituen
bere pausoak. Bere parera etorri eta besotik helduko zion beldur izan zen Lazkano une batez.
|
|
|
Egin zezakeen zerrenda bat bizitzak dakartzan gauza gogaikarriekin eta deserosotasunekin, jasan beharreko umiliazio nardagarriekin, hanka sartzeekin, norbere buruko leizeren batean ezkutatzen zaigun ziminoaren agerpen ezustekoarekin zerikusia duten sentimendu zikoitzekin," ilunak gaituk barrutik, baina ez gaitzala zahartzaroak erokeriarik egin gabe harrapa". Nork nahi
|
zituen
beretzat, desleialtasunak, gurasoen zahartzaroa, norbere larruaren laranja azal bokazioa, ilearen galera edo zuritzea, erraien zaratak eta presentzia, gorputzak obeditzeari uztea, pixkanaka edo bat batean, nork nahi zuen seme alabei –etorkizuneko promesa ei diren paralitiko ttipi horiek– dena azaldu behar neketsua guk egindako akats berberak edo okerragoak egin ditzaten funtsean, nork b... Itxurakeriaz ez mintzatzearren, egunez egun eta astez aste, hilabetez hilabete eta urtez urte geure borondatearen kontra egiten genituen gauzen zerrenda luze, amaiezina.
|
|
|
Hori, Diegori bere aitaren ahotan entzutea hain desatsegin suertatzen zitzaion fantasia sexualen eskaerekin tartekatuta beti," noiz utziko didazu berriz zure errapeetan korritzen, Angelines?", hasierako eskandaluaren ondoren etxekoak ia normaltasunez entzun eta prozesatzera igaro ziren esaldiak, aitaren grinak zeintzuk ziren sakon ezagutzera eraman zutenak Diego, idazle batek egoerarik makurrenetik ere irakaspenenak ateratzen ikasi behar baitzuen, benetako idazlea bazen. Eta Diego ziur zegoen bere bokazioaz, nahiz eta ez zen beti horrela izan, nahiz eta buruko hainbat gela giltzaz klis klas itxi behar izan
|
zituen
bere bokazioa zurkaiztu eta aurrera egiteko.
|
|
|
" Bere ekintzen izate xamanikoa asko azpimarratu den arren, Beuysek ez
|
zituen
bere pentsamendua eta ekintza antzinako egoeretara itzultzeko erabili nahi izan, baizik eta etorkizunera begirako zantzuak bilatzeko. Ukaezina da, bestalde, xamanaren ezaugarriak zituela, baita kanpotik begiratuta ere:
|
|
|
ez zuten terrorista, bahitzaile edo hiltzaile izendatzen Diego, ez zizkioten GAL inizialak jartzen, ez, egia izkiriatzen zioten. Torturapean, bai, baina salatu egin
|
zituen
bere kideetako bi, zer eta benetakoak iritsi ez zirelako jostailuzko armekin banku sukurtsal bat lapurtu zutelako sasian zeudenak, krimenerako eta damurako kimu berriegiak zirenak oraindik, biak bera baino zaharragoak izanagatik zelula lokartuegi oraindik.
|
|
2012
|
|
|
Gogoeta egin zuen: modu hartan uztartu behar
|
zituen
bere ipuineko elementu guztiak, azken emaitzaren mesedetan jarri behar zuen hitz bakoitza, koma bakoitza.
|
|
|
Bederatzi hilabete iraun zuen azterketa honek –haurdunaldi bat–, eta ia mila hitz berri apuntatu
|
zituen
bere libretatxoan: jump, affaire, macabro, luxemburgués, bollocks, truly, empty, avec, mercenario...
|
|
|
Suharregia Juanmigelen gusturako. " Putasemeak akabatu!" pare bat bota
|
zituen
bere hitzek espero zuen erreakziorik ez zutela sortzen ohartu aitzin.
|
|
|
Garçon itxura ematen zion: alkandora zabalen azpian mozorrotzen
|
zituen
bere bular ederrak eta atzetik begiratuta mutiltzat hartzen zuten kalean. Baita nik ere, ezagutu nuen lehen egunean.
|
|
2013
|
|
|
Izeba hasi zen ontziak garbitzen, kafea egin eta emakumeei eramaten, baina ezin bakarrik eta Tturkoren amak lagundu zion, Xolek, bere betiko umorearekin. Emakume hark gorriak ikusiak
|
zituen
bere bizian, baina ez nion behin ere iluntasunik ikusi aurpegian," Zertarako triste egon. Ez du deusetarako balio!".
|
|
|
Inesek basoak marra gorriraino bete ondotik, Felizianok berea altxatu zuen," Txin txin!". Trago egin eta gero, ukabilarekin kolpe batzuk eman
|
zituen
bere petxuan. Horrekin ardoari pasatzera laguntzen ziola erran zuen, baina aldi berean haize bat eskapatu zitzaion zintzurretik haur jaioberriei bezala.
|
|
|
Hamalau urteotan elkar maite izan zuten. Seguru eta lasai bizi zen; ume faltan astia zeukan, eta inguruko beste etxandereek egin ezin zituztenak egiten
|
zituen
berak.
|
|
|
Osaba Martzelok biak eraman
|
zituen
berarekin Bilbora. Mundu honetan bi gizon haiek ez beste inor geratzen zitzaizkiola erabaki zuen neskak.
|
|
2014
|
|
|
aita luze etzanda zegoen sofa handian, aho zabalka lo; sofa txikian zeuden Nagore eta Gotzon, burusia leporaino, telebistako bala festari so; ama, mahaiaren aldamenean zegoen, lehortutako arropak lisatzen eta tolesten. Lauzpabost menditxo
|
zituen
bere aurrean, eta orain galtzerdiekin ari zen. Galtzerdi hori bat zeukan esku batean, eta bestearekin galtzerdi anabasaren erdian arakatzen ari zen, lagun galduaren bila.
|
|
|
Xabik ezin zuen sinetsi nondik ateratzen zuen zakurrak halako bihotz errukior eta aiherrik gabea. Animaliaren atzamarrak ikusten
|
zituen
bere berokiaren kontra, bere mutur beltz beti umel hura. Bihotza apurtzen zion.
|
|
|
Bertze alderat biratu du burua, gibeletik estu tinkatzen ari zaion senarra esnatu gabe. Gaueko mahaia, eta haren gainean lanpara ttipia, ezantzarekin sutzen dena; kadira ttipia, eta haren gainean soinekoa eta buruko zapia, bart gauean utzi
|
zituen
berak, gaur goizean berriz beztitzeko zain; hormaren kontra kutxa, eta haren gainean brodatu bat, amak dotean emana, zuriketa bat hartuko lukeena; brodatu maiztua, eta haren gainean erramu benedikatu adaxka batzuk. Clement Ibarrart senarraren besoa sumatu du kamisoiaren petik gerria estutzen.
|
|
2015
|
|
|
Gustua hartu zioten, nonbait, Jimmyk eta Joanesek. Hilabete batzuen buruan Zuazok menean hartu
|
zituen
bere bi kumeak eta ez ziren gehiago gorpuztu.
|
|
|
Kattalinek hogeita bost urte zituenean gurasoak Oizko hegazkin istripuan hil zitzaizkion. Hiru gutxiago
|
zituen
bere ahizpak. Zorionez Kattalin lanean zebilen ordurako, Txurdinagako institutuan historia irakasten.
|
|
|
Esaterako, ez zen ezohikoa arrazoi argirik gabe Saizarbitoria zartako batez lurrera botatzea eta, belauniko eta dandarrez, fraideen ostikoek eta garrasiek korridore luze oso bat zeharkaraztea. Susmoa du ez ote
|
zituen
bere izaerak berak amorrarazten. " 14 urte nituenerako boxeolari profesional batek jasotzen ez dituenak jasoak nituen".
|
|
|
" Nortasun faltak eraman omen zuen harmailetara, mendre halakoa. ‘Ez nire nortasun propioak’ esan zidan bere ahots ez malezia ez gatzik gabeko harekin, ‘nazio identitatearen zentzuan ulertu behar duzu nortasunarena’ Iñigo Miguelen esanetan, euskara ez menderatzeak airean zintzilikatua bezala uzten
|
zituen
bera modukoak Euskal Herrian. Entre Pinto y Valdemoro, zehazki bere hitzetan.
|
|
|
Beste zenbaitentzat gupidarik gabeko putakume bat baino ez zen, baina batek daki zergatik, hauen erdeinuei ere errespetuzko ukitu ikaratia antzematen zitzaien. Beñat zenak, harro, talaia batetik behatzen
|
zituen
berak asmatutako pertsonaiak sortutako ika mikak. Gauza bakarra zuen txarretik inportante izate guzti hark:
|
|
2016
|
|
|
Irenek ere dilistak atera
|
zituen
beretzat. Martinen aurrez aurre eseri zen mahaian.
|
|
|
Garaitua sentitzen zen, engainatua, gogaitua. Ondorioztatu zuen politikak baino hizkuntza zaharrak indar eta zentzu handiagoa zuela, euskaldunek bizirik iraungo zutela hizkuntzak bizirik irauten zuen bitartean, eta euskara lantzen eta babesten emango
|
zituen
bere bizitzako gainontzeko urteak.
|
|
|
Pentsatuko zuen, azken batean, jendea ahaztu egiten dela kartzelan dagoenaz edo ihesi dabilenaz, bizitzak aurrera egiten duela erremediorik gabe. Eta horregatik idatzi
|
zituen
berari gertatutakoak, ahanzturari hesia jartzeko. Herrira iritsi eta jendea festan, ezer gertatu ez balitz bezala; atzean utzitako infernu luze hura, badoan momentu bat baino ez.
|
|
2017
|
|
|
{ 14} 60ko hamarkadan sortu zen Baionan lehen planifikazio zentroa (Epelde, Aranguren, Retolaza, 2015: 447). Hegoaldean, 1978an zabaldu
|
zituen
bere ateak Andraize zentroak Iruñeko Txantrea auzoan. Hortik aurrera Bilboko Errekaldeko Modulua, Iralako Auzolan, eta Basauriko Modulua etorriko ziren, zerrenda luze bat osatu arte.
|
|
|
Kennethen gorputzak Joseba utzi eta beregana itzuli zenean aisatu egin zen. Beso sendoak nabaritu
|
zituen
bere bizkarraren kontra, Josebak zeharka begiratzen zion bitartean.
|
|
|
Axik ez zion Iruñea eta harremana zergatik utzi zituen adierazi. Bigarren hilabetera arte ez zion kara eman, ez
|
zituen
bere deiak erantzuten, eta gerora, hiru hilabete haien ondoren, “bera prest egon zenean” deitu zion eta erdibidean gelditu ziren, “erdibidean edo”, Lekunberrin, lehenago bideberri nazionalaren ertzean egon arren Sakanako autobidea egin zutenetik bazterturik gelditu zen aspaldiko jatetxe batean. Ordurako zazpi kilo galduak bazituen ere, lasaitzen hasia zen, hobeki lo egiten zuen, eta lanean, ahalegin handiz, kontzentratzeko gauza zen.
|
|
|
Inori inoiz inondik inora ere irakurtzen utzi gabe, bere ordenagailuan ez ezik pendrive batean bilduta ere gordetzen
|
zituen
bere nobela guztiak, eta pendrive hura berarentzat kutun baten antzeko zerbait zela esaten zuen. “Estutasun larrietan, eskua poltsan sartu eta pendrivea ukitzeak indarra ematen zidan; lasaitu, kontsolatu eta adoretu egiten nain”.
|
|
|
Nire bizitzari buruzko zertzeladekikoak egin ostean –nongoa, nolatan Bilbon, zer moduz hirian–, elkarrekin errepasatu genituen bezperako gertakariak, elkarri hitza zapalduz, nork xehetasun gehiago emango. Iheserako enplegaturiko ibilgailu motei buruz hitz egin nion nik –ez nekien albistegian aditurikoa besterik–, komandokideen jantzien koloreak aipatu
|
zituen
berak, eta granaden eta atzemandako gainerako armen inbentarioa egin genuen bion artean. Gertaturikoak “mutilei” ekarriko zizkien ondorioez, Jokinek hitz egin zuen:
|
|
|
Ixabelek Gabonetara bitarteko hilabeteak zenbatu
|
zituen
bere kabutan: hiru eta erdi.
|
|
|
Sei hilabete ez ziren igaro erretiratu zenetik, hogeita bost urtetik gora sukaldean jardun ondoren Groseko Loretxu tabernan. Bere kalkuluen arabera berrehun mila kroketa egin
|
zituen
berak bakarrik, banan banan, “eta ez nolanahikoak”. Egia zioen.
|
|
2018
|
|
|
Giulia atzerrira joan zen, bai. Baina Londresko King´s College n sartu zen, eta Medikuntzaren ordez, Historiako ikasketak hautatu
|
zituen
bere ibilbide akademikoan aurrera jarraitzeko. Tony Judt edota Eric Hobsbawm historialariek han ikasi zutela eta, aukerak izanik, han bertan ikastea erabaki zuen.
|
|
|
Ez zen atzerritar bakarra, baina agian exotikoena egin zitzaiona izan zen Giulia. Indiarrekin eta Ekialde Hurbilekoekin ohituta akaso, italiar baten gainean jarri
|
zituen
bere begi urdin goibelak. Zer zuen bada galtzeko?
|
|
|
Ez diren hiriak, maite dituzun beste hiriak bilatu ttipiegia geratu zaizun hirian. Donostian Parisen laginak bilatzen zituen gizon berberak, munduaren akaberako abenturaren printzak bilatu nahi izan
|
zituen
bere begirada miopearekin Torreviejan. Torreviejan hil zen, Orihuelan hil zen, Alacanten hil zen, Timbuktun hil zen...
|
|
2019
|
|
|
Jainkoak aspaldi apartatu
|
zituen
bereak
|
|
|
Hamazazpi urterekin argitaratu
|
zituen
bere lehenengo poemak herriko gazte talde batek sortutako aldizkarian. Irakasle Ikasketak egiten ari zenean, irakasle zituen Jon Kortazarrek eta Adolfo Arejitak klaserako egindako idazlan bat eskatu zioten, sortu berria zen Idatz & Mintz aldizkarian argitaratzeko.
|
|
|
Esate baterako, orain dela gutxi hil den izeko batek, izeko Evak, “Ama, ama, ama” deitzen zion amari ordu erdiro 92 urterekin, hiltzen ari zela. Eta drogadiktoak ikusten
|
zituen
bere egongelako bazter batean, leiho ondoan, isilik baina zikinkeriaren bat egiten, droga erosten edo builaka. Izeko Evak, gainera, ez zituen momentu batetik aurrera alabak ezagutzen eta prostitutak zirela esaten zuen egongelatik sukaldera joaten zirenean, ur bila, edo jertsea kentzen zutenean.
|
|
|
otsailak bost, izeko, bi puntu, hemengo saguak ere zikinak dira, hangoak bezalakoak... Halako lelokeriak idazten nizkion; ikasi egiten
|
zituen
berak. Konortea galdu zuen, askotan, hil zen arte, apirilak hogeita batean, San Anselmo.
|
|
|
Zer gertatzen ari da? Aitak idatzi
|
zituen
beraz ipuin horiek guztiak. Aitak itzuli?
|
|
|
Wolfram, nire kasuan. Elkarrekin lotu gabeko bi lekutan bizitzea bezalakoa zen; norberak baizik ez
|
zituen
bere bi izenak ezagutzen.
|
|
|
Arrainen antzekoak hasi zitzaizkion bihurtzen lagunak, ezagunak eta gainerako guztiak. Imintzioka ikusten
|
zituen
bere aurrean, baina euren hitzak belarri batetik sartu eta bestetik ateratzen zitzaizkion bidean oztoporik txikiena ere aurkitu gabe. Aberia nabarmendu berritan, adeitasunez berresaten zioten ezer galdetuz gero, baina pazientziak bere muga dauka.
|
|
|
Ohituta zegoen arkumeak hiltzen, baina ez zuen sekula gustuko lana izan. Ahaleginak egin ohi
|
zituen
bere burua beste zerbaitekin entretenitzen. Andreari esan zionez, Juan Martinek presondegitik bidali zion lehendabiziko mezua gogoratu zitzaion bildotsa laurdentzen ari zela.
|
|
2020
|
|
|
Beharbada Muruamendiarazek berak ere ez zuen historiako ezagutza handirik izango, eta herrian entzundako kontu zahar batzuk hartu izango zituen oinarri ipuin hartarako, ukaezina baitzen ipuin hartan herri kontakizunen lurrina. Gainera, XIX. mendeko literatura erromantikoan indarrean zeuden Erdi Aroko pertsonaiak eta giroak, eta haiek erabili nahi izango
|
zituen
berari gertatutakoen isla zen ipuin hura idazteko, eta bide batez bere buruaz beste egiteko bere asmoa ere kontakizuneko giroan txertatzeko.
|
|
|
Kazetaritzan lizentziatua, Donostiako Arte Eszenikoen tailerrean burutu
|
zituen
bere antzerki ikasketak. William Layton laborategian ere ikastaro trinko bat egin zuen.
|