|
2000
|
|
|
Gero, hortik aurrerako pausoak errazak dira: gelan sartuta igaro zuen arratsalde bat gogoratu eta, hari horri jarraituz, ustezko depresio baten inguruko teoria sortzen da, ahaztuta beste edozein garaitan ere Eiderrek ordu luzeak pasatzen
|
zituela
bere gelan, tripako min batek edo parrandaren osteko biharamunak eraginda ziur aski. Eta gero, gogoratu hil baino bi egun lehenago ez zuela, esaterako, berdura zopa jan nahi izan, eta hara, autopsia ofiziala konpleto dugu:
|
|
|
...oak, halako moldez, non noiznahi den entzun baitzitekeen ezen mendian galdurik zebilen behiren bat hil zuela hartzak, edo otso talderen batek ardi batzuk, edo azeriak oiloak; urte hartan, aldiz, tigrea izan zen, zeinari herritarrek" jauregiko tigrea" irizten baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten
|
zituela
bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek baino gehiagok zin egin zuen ezen suzko begi bi ikusi izan zituela basoaren ertzean, eta begi haiek tigrearenak baizik ezin zitezkeela izan.
|
|
|
Kontatu dizut bertze nonbait zer pena hartu zuten aitak eta Mattinek, tigreak oihanerat egin zuenean, eta kontatu dizut, halaber, nola sortu zen leienda. ...i den entzun zitekeen ezen mendian galdurik zebilen behiren bat hil zuela hartzak, edo otso talderen batek ardi batzuk, edo azeriak oiloak; urte hartan, baina, tigrea izan zen, zeinari herritarrek jauregiko tigrea deitzen baitzioten, gaitz ororen iturri; eta harat eta honat zabaldu zen ezen tigre hura deabrua zela, Pagabasoko leizean bizi zela eta oihanetik gauero iltkitzen zela, eta orduan egiten
|
zituela
bere makurkeriak eta maltzurkeriak, eta herritar batek baino gehiagok zin ere egin zuen ezen suzko begi bi ikusi izan zituela baso bazterrean, eta begi haiek tigrearenak baizik ezin zitezkeela izan.
|
|
|
Zeren, aitzin-solasean erran dizudan bidetik, jakinik ezen gure egunorozko historiak berdin faltsu daitezkeela nola alferrik erantsiarekin hala ahantziarekin... ez ote zaigu, Axularrez ari garelarik ere, halako zerbait gertatzen, eta ez al zaizu zuri ere iduritzen ezen Sarako maisua luze mintzatu izan zela mintzatu behar ez zuenaz eta, aldiz, ez zela mintzatu mintzatu be har zuenaz...? Mintza zitekeen, konparazione, sorginek jasan zituzten torturez; mintza zitekeen, halaber, Migalena eta Bokal Ziburuko apezez eta Dargibel Azkainekoaz, zeinak sutan erreak izan baitziren, De Lancreren manuz; mintza zitekeen, finean, Carranza artzapezpikuaz, zeinak erraiten baitzuen ezen elizak pobreen artean banatu behar
|
zituela
bere ondasunak; edo Martin Azpil kuetakoaz — zeina Gero osoan behin aipatzen duen, munta eskaseko aipuan— eta haren teologiaz eta Nafarroari buruz zuen ikusmolde politikoaz; edo Frantzisko Vitoriakoaz —ez al zituen, bada, Erromako elizako teologo handi hark erran, bertzeak bertze: Nunquam imperator fuit dominus totius mundi, 34 eta Papa non est dominus civilis aut temporalis totius urbis? 35 —, eta has zitekeen, halatan, bekatu mortalen lista zabaltzen, kontuan hartuz, hartarakotz, estatuen eta elizen gehiegikeriak eta bidegabekeriak, zeinak baitira, oro har, bertze bekatuak baino mortalagoak.
|
|
|
Eta emazteki buru argia zen, hain argia, non segur bainago ezen Huarte Garazikoak ez
|
zituela
bere Examen de ingenios famatuan skribatu zituenak skribatuko, emaztekien adimenduaz denaz bezainbatean, baldin Rosa de Osorio ezagutu izan balu, zeren zinez baitzen emazteki hura buru argia, anitz gizon baino hagitzez ere argiagoa... Eta anitz poema zekizkien buruz, solas haietan aldian behin errezitatzen zituenak...
|
|
|
Eta, ohitura edo arau haietan zimendaturik, berak bere jokoa jokatzen zuen, eta entseiatzen zen, halatan, bere lekuan egoiterat: erran nahi baita ezen distantzia batetik neurtzen eta juzkatzen
|
zituela
bere harremanak, edo berak ezarri urruntasun batetik, baina ulerturik ezen urruntasun gero eta urrunago hartan berak ez zuela nehoiz ere desagertzeraino eta aienatzeraino egiten, bere jokamolde harekin mezu eta mandatu bikoitz bat zabaldu nahiko balu bezala, zeren eta urruntasun hark, alde batetik, arras bereizten baitzuen ama bertzeenganik, kasik jainkosa helezin eta eskuraezin bat bilakatzerain... Eta hala bizi izan zen gure ama bertzeon baitan, bere ausentzia iduriko hartan, zeina baitzen, aldi berean, etengabeko presentzia, eta hala ezartzen zituen bertzeen aitzinean bere autoritatea eta bere eragina urruntasun hartarik.
|
|
2002
|
|
|
mundua ezagutzen duen norbaiten adiskide egitea, eta haren ezagutzak dastatzeko eta gozatzeko aukera edukitzea. Pertseok arreta eta antsia handiz entzuten zuen besteak esaten zion guztia, seguru baitzegoen entzuten zuenarekin zabaldu egingo
|
zituela
bere adimena eta ezagutza.
|
|
|
Agian, Julen berarekin txoratuta zegoela zekienez, lasai hitz egiten zuen. Bazekielako aintzat hartuko
|
zituela
berak esandakoak; ez ziola barrerik egingo edo tuntuntzat hartuko. Alexek, Alaznek esan bezala, morboa ematen zion.
|
|
2003
|
|
|
" Mende bat pasatu da Baroja, Azorin eta 98ko belaunaldiko beste kide zenbaiten aitzindari izandakoa desagertu zenetik, eta ikertzaileek ez dute lortu haren nortasun benetakoa zirriborratzerik. Badirudi Silverio Lanzak berak mistifikazioen lanbroan bildu nahi izan
|
zituela
bere bizitza eta obra, ezkutaturik bizitzeko trikimailuak kalkulatu zituela eta misterioaren amaraunean preso geratu zela betiko. Geroztik haren fantasma atzeman nahirik hurbildu direnak esku hutsik itzuli dira etxera.
|
|
|
Niri burla bat iruditu zitzaidan dena, buruberoen asmazio bat, baina ez nuen nire iritzia emateko abagunerik izan. Jela zatiak edalontzian mugitzen zituen bitartean hizketan jarraitu zuen eta editorearekin eta abokatuarekin ere hitz egin zuela jakinarazi zidan eta espektatibak ezin hobeak zirela, gisa horretako heriotza batek sekulako eragina izan zezakeela salmentetan eta leienda bat bihurtzeko aukera guztiak nituela, edo
|
zituela
berak, edo biok genituela, azken batean hura guztia bion kontua omen zelako. Ezetz erantzun nion, nire leienda nik neuk kontrolatu nahi nuela, horretarako zegoela bera eta horretarako ordaintzen niola eta ez nuela inolaz ere idazle handi baten alargun izan nahi, ez nuela bizitza omenaldiz omenaldi ibili nahi.
|
|
2005
|
|
|
Sofan etzanda nengoela, zerbait behar nuen ezertan ez pentsatzeko eta musika jartzea pentsatu nuen. Baina altxatu baino lehen oroitu nuen urdanga lesbianak disko guztiak berarekin eramanak
|
zituela
bere ihesean. Telebista piztu eta bost bat minutu zapping egiten jardun ostean, tele-zaborra zegoen kate batean gelditu zen ahaztuta, oraindik rona gelditzen zitzaidala oroitu nuenean.
|
|
2008
|
|
|
Bi amets haiek, jakina, porrot egindako bere ametsaren proiekzioak ziren: esan nahi baita markesa andereak ongi ezkonduta nahi
|
zituela
bere bi alabak, beren mailako gizon zintzo aberats banarekin; gertatuak gertatuta gero, ordea, garbi baino garbiago finkatua behar zuen markesa andereak, halaber, bere balio eskalako baliorik baliozkoena, balizko senargaien zintzotasuna neurtzeko orduan: haien emaztegaiarekiko leialtasuna; eta mariazaleak baziren, hobeto, noski?
|
|
|
Hitzik gabe geratu ote zen markesa anderea, galdera makurraren aurrean? Orduan, baina, hitzak behar zituen, susmoa baitzuen senarraren balizko hitz haiek atsegin atsegin izango
|
zituela
bere garaian. Hitzik ezean, ordea, irudi baten bila abiatu zen, baita aurkitu ere, beharbada:
|
|
|
Eskailerak lau oinean igo eta jaisten zituen, eta han ibiltzen zen salatik barrara eta atzera salara, eta batzuetan sudurra kanpora ateratzen zuen itsasoa usaintzeko, ibiltzerakoan paretari helduz, eta arnasa nekez eta azkar hartuz mendi malkartsu bat igotzen ari balitz bezala. Niri neuri ez zidan hitzik zuzentzen, eta nik uste ahaztuak
|
zituela
bere kontu isil guztiak; baina bere aldartea aldakorragoa zen, eta, gorputzaren ahuldadea gorabehera, inoiz baino zakarragoa. Orain, mozkortzen zenean, aihotza zorrotik atera eta mahai gainean uzteko ohitura beldurgarria hartua zuen.
|
|
|
Bi amets haiek, jakina, porrot egindako bere ametsaren proiekzioak ziren: esan nahi baita markesa andereak ongi ezkonduta nahi
|
zituela
bere bi alabak, beren mailako gizon zintzo aberats banarekin; gertatuak gertatuta gero, ordea, garbi baino garbiago finkatua behar zuen markesa andereak, halaber, bere balio eskalako baliorik baliozkoena, balizko senargaien zintzotasuna neurtzeko orduan: haien emaztegaiarekiko leialtasuna; eta mariazaleak baziren, hobeto, noski...
|
|
|
Hitzik gabe geratu ote zen markesa anderea, galdera makurraren aurrean? Orduan, baina, hitzak behar zituen, susmoa baitzuen senarraren balizko hitz haiek atsegin atsegin izango
|
zituela
bere garaian. Hitzik ezean, ordea, irudi baten bila abiatu zen, baita aurkitu ere, beharbada:
|
|
2009
|
|
|
Seguruena sinestun askok berak jakin du, haurretan hainbat gauza estrainio ikasi eta gero, behin adineko, ez zekiela doi doi zer egiten zuen sinesten zuenean, eta zer zen doi doi sinesten zuena. Baina beti jakin du, istorio sinbolikoetan kontaturiko mezuak, adierazgailuak baino ez izan arren bestela ezin esaniko zentzu (ar) enak edo misterio batenak, esanahi osobetekoak
|
zituela
bere barrubizitzan. Eta sinetsi egiaz ez zuela istorio horietan sinesten, ezpada horien atzeko beste zerbaitetan; edo, horiek, sinetsiz?, nahi bada, beste zerbait ulertzen zuela istorioa baino harago:
|
|
|
Turntinek ezetz, ordea. Bai, aitortu zuen berak izan zuela sexu harremanik Irenerekin; haurrak, ordea, ez
|
zituela
bereak. Beste gizasemeren bat zutela aita.
|
|
|
Baina, lekutu baino lehen, giltzak hartu zizkion Anari. Goikoetxeak bazekien Anak Ezpelberri kasuari buruzko dokumentu garrantzitsuak
|
zituela
bere etxeko langelan, batez ere Salustiano Berraderi eginiko elkarrizketaren grabazioa.
|
|
|
–Maravillas ahizpak erran zigun Salustianok gerra zibileko kontuak aipatzen
|
zituela
bere eskutitzean, erran zuen, mojaren izenak Berrade andrea lasaituko zuelakoan.
|
|
|
Berak ttikitandik izan omen zuen toki berriak, hiriak ezagutzeko zaletasuna; bidaiak eta abenturak korritzeko gogoa. Hemeretzi urte
|
zituela
bere herria itogarri omen zitzaion eta Pari sa joatea erabaki zuen. Gurasoek, afalondo batean Marieren asmoak jakin zituztenean, ezezko borobila eman zioten, beren alabarik ez omen zen inora joanen, ez omen zuen bekatuaren biderik hartuko aparteko toki galduetan.
|
|
|
Atertu egin zuen eta, botilak lurrean kontuz lagata, guardasola bildu zuen Arantxak. Aurreko dendaren kristalari itsatsita, tuntuna ez izateko gomendatzen zion neskato ilehori batek, jokatzeko asteburuko lotoan, milioi pila
|
zituela
bere zain. Segundo batzuk behar izan zituen Serras parean zegoela konturatzeko.
|
|
|
pistolaren tirabidean ipintzeko; bestelakoan, Henrik Jainkoa zuen, zeru lurretako armaden Jainko indartsu guztiahalduna, zeru lurren egilea? balio absolutu, baita Jainkoaren legea ere, ondorioz, gizaki guztiak behartzen eta obligatzen zituena; esan nahi baita Henrik ordena, autoritatea eta indarra
|
zituela
bere ideologiaren hirutasun santu: hots, jainkozko balio nagusi bat zuen?
|
|
|
Regina Aldasorok ongi ezagutzen zuen Nazario Orbe: bazekien, beraz, fabrika bateko nagusia zela eta, nagusi zen aldetik, hitz zorrotzak eta zehatzak erabiltzen
|
zituela
bere mendekoen aurrean, azken hitza eta azken puntua bere; baina Reginak bazekien, halaber, senarraren zalantzen berri, hainbat egoeratan; bazekien, bai, senarraren burdinazko itxuraren barruan lurrezko oinak zituèn gizon bat ezkutatzen zela, esaldiak bukatu gabe uzten zituena edo eten puntu batzuk zabaltzen zituena, auskalo nora; berak bakarrik zekien hura. Regina Aldasorok?, eta berak bakarrik...
|
|
|
halakoa baitzen, izatez, Damaso, eta halakoa baitzen haren joera, solaskidearen iritzia kontrairitzi bihurtzera bultzatzen zuena automatikoki, bi ikuspuntuak, aldekoa eta aurkakoa, baiezkoa eta ezezkoa? bere bereak balitu bezala, kontraesanak kontraesan; Damasok, beraz, polemista on bat izateko dohainak zituen, baina zuhurra ere bazen, eta horregatik mantentzen zen bigarren planoan usu, hamaika hamabi urte
|
zituela
bere eskarmentua izan zuelako edo, aita Pierre-rekin?
|
|
|
gorputzari dagokionez, jan edanak zaindu eta gimnasiora joaten zen astean behin edo bitan, borroka praktikatzera, Teofilo Maria ere halatsu, nahiz eta honek, Paulino Uzcudunen mireslea zenak –lortu ere, lortu zuen, halako batean, Paulino Uzcudunekin argazki bat ateratzea, bere gelako horma batetik eskegi zuena–," boxeoaren kirol nobleari" ekin zion: ...k, zirkulu zentrokide klasikoak edo txakurrak gordelekutik uxatutako untxi iheslariak– pistolaren tirabidean ipintzeko; bestelakoan, Henrik Jainkoa zuen –zeru lurretako armaden Jainko indartsu guztiahalduna, zeru lurren egilea– balio absolutu, baita Jainkoaren legea ere, ondorioz, gizaki guztiak behartzen eta obligatzen zituena; esan nahi baita Henrik ordena, autoritatea eta indarra
|
zituela
bere ideologiaren hirutasun santu: hots, jainkozko balio nagusi bat zuen... eta hiru, batasun ezin hertsiagoan ulertu behar zirenak, indarrik gabe nekez egon baitzitekeen autoritaterik, eta autoritaterik gabe nekez ordenarik; baina Henri ere, Teofilo Maria bezalaxe, idealista ere bazen, eta garai bateko zaldunen –tenplarioen edo Arturo erregearen– jokabidean aurkitu zuen bere jarduna apaintzeko moldea –les chevaliers de la table ronde et leurs histoires constituient un exemple d’action ainsi qu’un modèle d’imitation excellents, que la civilisation chretienne ne doit pas oublier bezalako iritziak noiznahi irakur zitezkeen ideologia hartako aldizkari eta panfletoetan–, halako eran, non, aldian aldian, bere sokako irizkide gutxi batzuekin elkartzen baitzen ongi aukeratutako toki seinalatuetan –jauregi bateko gela misteriotsuan edo mendiko ermita batean–, bilera berezi bezain mugatuetan, pribatu bezain sekretuetan, bere sinesmenari eusteko saioan.
|
|
|
Damasok, berriz, lehen bizpahiru segundotan ez zuen ezer esan: ...atez, Damaso, eta halakoa baitzen haren joera, solaskidearen iritzia kontrairitzi bihurtzera bultzatzen zuena automatikoki, bi ikuspuntuak –aldekoa eta aurkakoa, baiezkoa eta ezezkoa– bere bereak balitu bezala, kontraesanak kontraesan; Damasok, beraz, polemista on bat izateko dohainak zituen, baina zuhurra ere bazen, eta horregatik mantentzen zen bigarren planoan usu, hamaika hamabi urte
|
zituela
bere eskarmentua izan zuelako edo, aita Pierre-rekin...
|
|
|
Regina Aldasorok ongi ezagutzen zuen Nazario Orbe: bazekien, beraz, fabrika bateko nagusia zela eta, nagusi zen aldetik, hitz zorrotzak eta zehatzak erabiltzen
|
zituela
bere mendekoen aurrean, azken hitza eta azken puntua bere; baina Reginak bazekien, halaber, senarraren zalantzen berri, hainbat egoeratan; bazekien, bai, senarraren burdinazko itxuraren barruan lurrezko oinak zituèn gizon bat ezkutatzen zela, esaldiak bukatu gabe uzten zituena edo eten puntu batzuk zabaltzen zituena, auskalo nora; berak bakarrik zekien hura –Regina Aldasorok–, eta bera...
|
|
2011
|
|
|
Komeriak izanen lituzke afera Armentiari azaltzeko. Eta seguru zegoen inspektoreak zalantza handiak izanen
|
zituela
berak kontu hartan izan zuen jokaerari buruz. Hobe zuen gauzak gehiago ez nahastea.
|
|
2012
|
|
|
Ez bizitzaren aldeko hautuak, baizik ni desagertuta bost seme alabekin gerta zitekeenak. Banekien senarrak ez
|
zituela
bere kargu hartuko, etxean edukiko zituen abandonatuta edota lanean.
|
|
|
–Nola dakizu ez
|
zituela
berak jarri. Are gehiago, nola dakizu morroi horrek ez zuela Sandraren gorpua lapurtu?
|
|
|
Pentsatu zenuen Woody bera ere nazkatu egingo zela beti galdera berberak entzuteaz. Jakin zenuen, halaber, psikoanalistekin izandako saioak inspirazio iturri izan
|
zituela
bere filmetarako.
|
|
|
»Argudio bat besterik ez diet erantsiko orain artekoei, taldea zelako ideiaren kontra; baina oraingo hau, nire ikusmoldean behintzat, erabakigarria da. Sari eskuzabala eskaini delarik, eta barkamen osoa erabateko frogaren bat aurkezten bada, ezin pentsatu da, inondik inora, gizatxar talde bateko kideren batek, edo edozein taldetako kide batek, ez
|
zituela
bere lagunak aspaldian traizionatuko. Jendilaje klase hori, sariaren desiraz baino areago, eta baita ihes egiteko nahiaz baino areago, traizioaren beldur izaten da. Lehenbailehen egingo du berak traizioa, besteek berari egin ez diezaioten. Sekretua ez zabaltzea, horixe da, hain zuzen ere, sekretua delako frogarik hoberena.
|
|
|
Zure krimenak handiak zirela onartu zuen, baina halere bazegoela bihozbera izateko aukerarik, berau izanik printze batentzat bertuterik gomendagarriena eta beronengatik izanik Maiestatea hain bidezki ospetsua. Esan zuen, bien arteko adiskidetasuna hain ezaguna zenez mundu guztiarentzat, partziala zela pentsatuko zuela agian Batzorde txit ohoragarriak; halere, hartu zuen agindua betetzearren, askatasunez azalduko
|
zituela
bere sentimenduak. Alegia, zure zerbitzuak kontuan izanda, eta bere jarrera errukiorraren arabera, zuri bizia barkatzeari eta bi begiak bakarrik 32 ateratzeko agintzeari Maiestateak ederretsiz gero, konponbide honekin nolabait justizia eginda geratuko litzatekeela bere uste apalean, eta mundu guztiak txalotuko lukeela Enperadorearen onginahia, baita beraren kontseilari izateko ohorea zutenen prozedura zuzen eta eskuzabalak ere.
|
|
|
Eta gainera alarguntsa iharra zen; hortzak luzeak zituen; urtaro oroz buruko zapi beltza janzten zuen eta honen muturra omoplatoen artean jaisten zitzaion. Bere gerri gogorra zorro antzeko soinekoetan galkaturik zegoen, motzegiak izaki, orkatilak erakusten
|
zituela
bere zapata handien lokarriak galtzerdi grisen gainean gurutzaturik.
|
|
|
Eskierki, Emmaren gaixoaldiaren gogorrenean, hark, bere faktura handitzeko abaguneaz baliatuz, berehala eraman zituen berokia, gauetarako poltsa, baten lekuan bi kaxa, eta beste gauza pila bat ere. Charlesek alferrik esan zion haien beharrik ez zeukala, merkatariak harro erantzun baitzion erosgai haiek guztiak enkargatu zitzaizkiola eta ez
|
zituela
beretzat hartuko; bestalde, Madame bere eriondoan gaitzitzea zatekeela; Monsieurak gogoetatuko zuela; labur, pronto zegoela auzitara eramateko, bere eskubideak bertan behera utzi eta bere merkantziak atzera bueltan eraman baino lehen. Haiek dendara itzultzeko agindu zuen Charlesek; Feliciteri ahaztu egin zitzaion; Charlesek berak bazuen beste kezkarik; hartaz ez zuten gehiago pentsatu; monsieur Lheureux erasoan itzuli zen, eta, oraintxe mehatxuka oraintxe zinkurinka, halaxe maniobratu zuen non Bovaryk azkenean ordainduko bat sinatu baitzion sei hilabeteko epeaz.
|
|
2013
|
|
|
Ohola laxatzeko beldurra ahantzirik, eskuari eragiteari eman zion Jusufek, aldi berean oihu konpreniezinak jaulkitzen
|
zituela
bere hizkuntzan. Ez nion laguntzarik eman.
|
|
|
Horrenbestez, ezina zen haren albiste eman zezakeen inor seinalatzea. Eta Lydiaren senideek bera aurkitzearen beldurraz gain, Wickhamen finantzen egoera negargarria oso arrazoi indartsua zen gizona ezkutuka ibil zedin; izan ere, gauza azaleratu berria zen joko zorrak utziak
|
zituela
bere atzean, eta oso kopuru kontuzkoan. Forster koronelaren iritziz mila libra baino gehiago ziren Brightonen egindako gastuak garbitzeko.
|
|
|
Wickhamez bezainbatean, bidaiariak laster asko ohartu ziren hango jendeak ez zuela gizon hori oso begi onez ikusten; izan ere, bere babeslearen semearekin izandako gorabehera nagusiak erdizka baizik ezagutzen ez bazituzten ere, gauza jakina zen, ordea, Derbyshiretik irtendakoan Wickham jaunak zor asko utziak
|
zituela
bere atzean, gerora Darcy jaunak berdindu zituenak.
|
|
2014
|
|
|
Oso kontent zegoen. Batzuetan, beste umeei hizketan entzuten zienean handitzean zer izan nahi zuten, itzal batek iluntzen zion aurpegia, umeen gisara hein batean konturatuko balitz bezala gauza horiek ez
|
zituela
berak sekula hizpide izanen.
|
|
|
Nola pentsatuko zuen Nadiak andre zahar hura, bera bezala preso zegoena, ama izango zuela bere bidelagun jatorrak, beretzat Nikolas Korpanoff merkataria baizik izan ez zen hark? Eta, beste aldetik, nola asmatuko zuen Marfak esker oneko lokarri batek estekatzen
|
zituela
bere semea eta gazte ezezagun hura?
|
|
2015
|
|
|
Harritu ninduen Zapierrek ezer gogoratzeak eskolako garaietatik. Pilota Eroa ez da jakinduria garatzeko kirolik hoberena, baina seguru nengoen Zapierrek txikitan lanak
|
zituela
bere izena gogoratzeko ere.
|
|
|
Ezker abertzalean jaso zuten informazioaren arabera, Zapaterok eta Rajoyk aurrez aurre ere egin zuten bilera bat gai honen inguruan. Bilkura hartan esan omen zuen Rajoyk, hain zuzen, berak kontagailua zeroan jarri zuela; alegia, Zapateroren konpromisoak ez
|
zituela
bere egiten.
|
|
|
Irudipen bitxi bat izan zuen: Carmichael jaunak azken finean aditu egiten
|
zituela
berak esan ezin zituen gauzak. Tankera eman ezineko agurea zen, bizarrean orban hori harekin, olerki eta asmakizun haiekin, desio guztiak asetzen zizkion mundu batean barrena lasai asko nabigatzen, belardian etzanda zegoen lekutik eskua jaistea nahikoa zuelarik zer nahi, hura harrapatzeko.
|
|
|
Euskadiko Ezkerrako zerrendetan agertzeak gainera areagoko meritua zuen han, Tolosako Eskolapioen ikastetxean. ...tante, Justo Mokoroa bezalako euskalari handiak ere eskolapioak zirela; Kike Amonarrizek ere (tolosarra, ni baino hiru urte zaharragoa, bera ere Eskolapioetan ikasia) kontatu izan dizkit horrelako zenbait abentura, hala nola Kokok disko debekatuen entzunaldiak antolatu ohi zituela larunbatetan bere gelan, ikasle abertzale hautatu batzuk bertara eramanda, eta frankismoaren azken aldian hala ezagutu
|
zituela
berak Labegerie, Imanolen kantu debekatuak, Burgosko epaiketaren grabazioak... Hala ere, nik ezagutu nuena ez zen horrelakoa izan:
|
|
2016
|
|
|
1970eko hamarkadaren lehen urteetan, Proyecto de Manifiesto Vasco idatzi zuen? 1973ko urrian datatua?, makinaz jotako 70 orrialdeko testua, Txillardegiren testu politikoena eta luzeena. Esan liteke, okertzeko beldurrik gabe, ordurako finkatuak
|
zituela
bere oinarri ideologikoak. Sasoi hartan Bilboko Anaitasuna aldizkarian hasi zen kolaboratzen.
|
|
|
Era berean, bilerako presidente eta koordinatzaileak jakinarazi zuen segituan amaituko
|
zituela
bere azalpenak, eta ondoren Francisco Aldabaldetrekuk hartuko zuela hitza, Debako Arrisku Nuklearraren Aurkako Batzordeko ordezkariak, hain zuzen. Une hartan Euskadin zentral nuklearrak jartzeko zeuden aukerei buruzko azalpenak emango zituen hark, gaia kokatzeko eta bilerara bertaratutakoek egoeraren berri izateko.
|
|
|
Zer ikusiko? ...a burdinazko hesi hauskorra eta infernu hura guztia; oraingoan desberdina izango zela esaten zioten lagunek; Agirrek berak ere, bere baikortasun nekagaitzarekin, konfiantza erabatekoa zuen aliatuen indarrean, baina elorriotarra ez zen fidatzen, behin makilka hartu dutenak urrundik hartzen baitio makilari usaina, hala esaten zuen berak, lagunek ziurtatu arren txotxak baizik ez zeuden lekuan ikusten
|
zituela
berak makilak.
|
|
|
Amak emandako graziei gehituta, agerikoa da lan estudiatuarekin laboratuak eta onduak
|
zituela
bere giharrak; gimnasioan seguru asko, eta ez noizbehinkako jardunaren bidez, baizik eta ordu luzez eta dedikazio ia gaixoaz arituta. Emaitza nabaria da:
|
|
|
–Jada badakizunez, susmoa dut amak izan
|
zituela
bere amoranteak... eta hortik nator ni, jakina. Gauza bakarra esan ahal dizut orain:
|
|
2017
|
|
|
Hala ere, batzuetan iruditzen zitzaion, zama eta ardura gehiegi hartzen
|
zituela
bere adinerako. Eta okerrena zera zen, ez zekiela zenbat denboran hartu zuen Lunak Danielaren ardura.
|
|
|
ekarri zuten ondoren eta Andoni Luis Adurizek arrautza perfektuaren bila egindako ibilbidea gogoratzen zuen. Taldekideei kontatu nien Andonik hilabete asko eman
|
zituela
bere amak mutikoa zela tarteka afaltzeko ilarrak eta patatak prestatzen zituenean haien gainera botatzen zuen arrautzaren testura aurkitu ezinik eta, saiakera askoren buruan, lau ordutan 70 gradutara egosita lortu zuela bikaintasun hori, irakiten dagoen uretan egosiz gero ura galtzen duelako arrautzak.
|
|
|
Fedearen Doktrinarako Kongregazioak uko egin zion jasotzen dituzten sexu abusuen biktima guztien eskutitzak banaka erantzuteari, eta uko horren ondoren heldu zen Collinsen dimisioa. . Eskaera sinplea zirudien, baina gerora ohartu nintzen dikasterio horrek ez
|
zituela
bere prozesuak aldatuko eta ez zuela inolako sistemarik jarriko martxan eskutitz horiei erantzuteko. Niretzat, hori izan zen azken tanta?.
|
|
|
Edateko ardo gorri berezia ere bai. Bazekien oso gustoko
|
zituela
bere alabak jaki haiek. Eta baita Itziarrek ere.
|
|
|
Honetaz gaur arte erreparatu gabe nintzen eta, hara, gogoetaren hariak eta ariak zertara ekarri nauen: ...en halabeharrak, aspaldi, oso antzina, asmatutako antzerki baten antzezpen eta emanaldiak belaunaldiz belaunaldi errepikatuko balira bezala; zeren ni ziur bainago, ni gaur tirria edo aiherkunde hitzak erabili beharrean egon naizen bezala, berba horiek nik baino lehen, aspaldiko gizaldi batez esanahi bikoiztasun horrekin asmatu zituenak, nirearen antzeko bizikizuna, estuasuna, nahi eta ezina izango
|
zituela
bere bihotzean, eta hara nola, sentimendu nahasi, itsusi, deabruzko honek, gure ele ederra asmatu zuten arbaso eta asaba zaharrekin lotzen nauen. Honek denak, ikasle gineneko garai gozo urrun haiek dakarzkit gogora, eskola tarteetan jakintza eta elerti gai gorenak aipagai eta mintzagai izaten genituenekoak, baina orduan kezka eta ardura ez ziren liburuetako bi hitz larri baino askoz gehiago, azterketa aurreko zain egote urduri hura asko jota; gaur berriz, ezinegonaren itsaso nahasian nabil, noragabe eta itotzeko zorian, nire eguzki dudan Jainkoaren grazia emakume bi hauen eder lausoen hodeitzak estaltzen didala, eta bizimodu lasaiaren kai tinko ezagunera eramango nauen txaluparik ez.
|
|
|
«Azterketak agerian utzi du ezen, haren pinpirinkeria eta maite jolas konpultsiboek(?) honako azalpen hau zutela: antsietatea saihesteko saiakera oharkabeko bat zen, beldur baitzen figura aitatiarren errepresaliak jasoko
|
zituela
bere balentria intelektualak zirela-eta. Emakumearen gaitasun intelektualen jendaurreko erakustaldiak, berez arrakastaren seinale ziren arren, erakuskeria hutsa begitantzen zitzaizkion, aita zikiratua zuela eta haren zakilaz jabetua zela adierazten zuten saioak».
|
|
|
" Olerki, poema edo hitz neurtu baino desneurtuago hauek –bakoitzak nahi duen bezala kalifika bitza– sariketa batetara presentatuak izan ziren". Desbideratuak ez baina desneurtuak dira egileak eskaintzen dizkigunak, berdin da poemak edo olerkiak diren, hori ez zaio ardura, baina garrantzitsua da jakin dezagun sariketara ez
|
zituela
berak aurkeztu. " Sariketa batetara" azaldu zirela ez daki nola, dio sarituak sariak barne zeukan argitalpenean bertan, saritzailearen ikurraren eta izenaren ondoan.
|
|
2018
|
|
|
Seguruenik Denizek erreka txiki hartan ikasi zuen igerian. Baina zortzi urte
|
zituela
bere herrixkatik alde egin zuen egunean, igerian bazekiela ere ahaztu zitzaion.
|
|
|
Gurasoek beren alaba bakarra sineskeria guztietatik kanpo heztea erabaki zuten eta, haiek biak kristautasunean haziak ziren arren, Irati ez zuten bataiatu, eta ez zuen herriko eliza ezertarako zapaldu. Gauzak ez ziren aldatu Iratik bost urte
|
zituela
bere ama hil zenean, auto istripu batean. Aitak ez zion inoiz zerurik ez bestelako ipuinik kontatu, alabak amaren oroitzapena gorde zezan ahaleginak egin arren.
|
|
|
Kamerari begiratu zion, dramatismoz, eta eskua akusatuaren aldera luzatu zuen. Haren hitzetan, argi geratu zen Txetxu Urrutik bere familia osoa amildegira eraman zuten erabaki okerrak hartu
|
zituela
bere bizitzan. Lehenik, bere printzipioen kontra jokatu zuen.
|
|
2019
|
|
|
Zainketa eta guzti, beste mezulariren batek ere zeharkatuko zituen lerroak, zeren, handik zenbait astetara, ibaira ematen duen harresiaren ondoan igerian, mairu bat aurkitu baitzuten, zeinak, hurbilen zegoen fusta gainera uretatik igo zutenean, Evorako erregearen gutun bat zeramala aitortu baitzuen, hobe zukeen helburu zeukan lurralderaino iritsi izan ez balitz, gutunaren edukia hain zen ankerra eta krudela, eta batez ere hipokrita, erlijioan eta arrazan senideak zirela aintzat hartuz gero, eta honelaxe zioen gutunak, Evorako erregeak opa die lisboarrei gorputzen askatasuna, aspaldi daukat menia izenpetua portugaldarren erregearekin, eta ezin dut nire zina hautsi bera eta beretarrak gerra batekin gogaitzeko, salba ezazue zuen bizitza zuen diruarekin, ez dezala balio zoritxarrerako zuen salbaziorako balio behar dizuenak, agur. Hau erregea zen, eta gure Afonso Henriquesekin itunduta zeuzkan meniak ez haustearen amoreagatik, Afonso honek berak hautsi
|
zituela
bereak Santaremen aurka eraso egin eta hartzeko ahaztu zuen, nonbait, eta Lisboako jende zoritxarrekoa heriotza beltzez hiltzen uzteko prest zegoen, eta bitartean, Lisboatik laguntza eskaerarekin atera zen mezulariak, ez bakarrik ez zuen aukera aprobetxatu lurralde seguruetara alde egiteko, baizik eta berri txarrarekin itzuli zen, abandonua eta traizioa iragartzen zituen mezua eman baino lehen hi... Egia da, hala ere, gizonak ez direla beti behar den tokian egoten, mairu hau Lisboara etorri zatekeen baldin eta bera Evorako erregea izan balitz, baina Evorako erregeak ihes egin zukeen joaneko bidaian, bestela erantzunarekin Cacilhaseraino eskoltapean ekarriko zuten beldurrez, eta hau esango zioten beldurrez, Tira ba, uretara, horrela ez zara atzera itzultzeko tentazioan eroriko.
|
|
|
Denak ziren eraso honen erantzule, haiek izan zirenez agindua eman zutenak, baina, errugabe, ez zituzten lotu esandako hitzak hauek eduki zuten begi bistako ondorioarekin, bakoitzak esango zuen, bere artean, Hau halabeharra, eta nahiago izango zuten pentsatzea ezen, otoitz egitera joateko dei santuaren oihartzunak oraindik airean zirelarik, jada borrokan ari zirenen birao eta marrumekin nahasten baziren ere, Alaren agerpen dudaezinak hiria, elemenia bat kupulua txiki eta dardartik eraikitzen zuten kupula erraldoi hori, gaztelutik, maldan behera, ibairaino jaisten zena? babestuko balu bezalakoa zela, eta, bitartean, ibaiaren inguruan, kristauen Jainkoak ezkutuak faltako
|
zituela
bere soldadu eszeptikoak goitik zetozen jaurtigaietatik defenditzeko. Malda hauetan txakurrak zaunka ari dira, kalapitak izuturik, zokoak bilatu eta bertan hasten dira hezurrak lurperatzen, zer edo zertarako balio behar die senak, noiz eta juizioa daukaten pertsonek ere egun txarrak datozela sumatu dutenean.
|
|
2020
|
|
|
Han ikusi nuen lehen aldiz Porsche 356 bat, Citroen DSak asko ziren, Mini Cooper batzuk hasi ziren agertzen, lehen Ferrariak eta Lamborghiniren bat ere bai. Orain Neguriko palazioen atarietan auto arruntak ikus daitezke aparkaturik, seinale giroa pitin bat demokratizatu dela edo auzo horretako oligarkiak aspaldi eman
|
zituela
bere onenak, nahiz eta bertan bizi direnek akzio sorta handiak dituzten oraindik BBVAn. Lehen etxe horietako bakoitzean txofer bat zuten.
|
|
|
Harienak baino gehiago, hariak nork dantzatzen zituen aipatu izanak izorratu zuela zirudien. Ordurako txotxongilo bat zela argi eduki behar bazuen ere, alderdiak hariak erabiltzen
|
zituela
berak esan baitzuen espantu handiegirik egin gabe. Hariak nork mugitzen dituen, kortako lagunek ala etxekoandreak, hori izango dun arazoa!
|
|
2021
|
|
|
Errepide bik ebakitzen dute oihana, zirujau baten eskua haren azaletik birritan igaro balitz legez, gizakiok haren gainean daukagun eskubidea pultsu gupidagabez aldarrikatuz: ekialdetik hego mendebalderantz doana bata, basamorturantz, eta hego ekialdetik ipar mendebalderantz bestea, Malthusek duela hogei bat minutu gurutzatu duena, hogeita hiru urte
|
zituela
bere bigarren aurkikuntza handirantz, handienerantz, gidatu zuena. Horrek bai, jolas huts bihurtu zituen Christinerekin egindako ariketak.
|
|
2023
|
|
|
" Edo Eskolapio, Atenasko Akropoliseko ospitale burua". Nik ere buruaz egin nion ezezkoa, eta orduan Gabrielek segitu zuen Asklepiok ohiko sendabide purifikatzaileak erabiltzen
|
zituela
bere ospitalean: bainuak, barauak, masajeak... eta orduan ohikoak ziren animalien sakrifizioak.
|
|
|
Argi zegoen Jesus Zalbak duela jada egun batzuk neurriak hartzen
|
zituela
bere mugimenduen aztarnarik ez uzteko.
|
|
|
Nekez hartzen zuen arnasa, geroz eta nekezago. Medikuek, bizirik iraungo bazuen, transplante bat behar zuela esan zioten, beste birika batzuk behar
|
zituela
bereen ordez. Itxaron zerrendan jarri zuten, beretzako moduko birika batzuk noiz iritsiko zain.
|
|
|
" Artista zela bazekien, inork hori onartzen ez zion arren, eta berak, sortzaile, pistak utzi zituen, norbaitek etorkizunean Artearen Historian lekua egiteko", dio Paulak. Esan dezakegu Peetersek, ahaldunduta, behin eta berriz aldarrikatu
|
zituela
bere izena eta lana, sabaiak hautsiz. Eta ez dezagun ahaztu XVII. mendea zela.
|