|
2007
|
|
|
...beharrik izan, jaun kasketadun kaskoin bat ari zautalarik gorputz guzian ikerka, entzuten nian beste bati ziokala" bla bla bla deficient mental... (zigarreta buhako bat emanez)... bla bla bla debilite marquee... (beste buhako bat)... bla bla bla de plus a les pieds plats... (zer debru erran nahi zian horiekin?) eta arrunt etxerat igorri nindutean"... libre de toute incorporation..."
|
ziotela
...
|
|
2008
|
|
|
— Nork kudeatuko du auzitegi hori? galdegin zuen Beltzaranek, itxaroz" zu" erantzunen
|
ziotela
.
|
|
2009
|
|
|
Hasi zen bai lanean bi sasoinentzat hemengo denda batean, baino bere laneko lagunekin haserretu zen aski fite, ez
|
ziotela
batere laguntzen, ahal guziak egiten zizkiotela nardarazteko eta bertze holako. Ho, nik ez diozkat denak sinitsi, sobera izagutzen dut nere kupeta beltza jakiteko zer partetan hartu behar diren haren erranak, baino on du piska bat bertzekin borrokan ariez ohartzia ez dela beti azkarrena.
|
|
|
Ni, ba ziren urteak han ari nintzela, eta elkarrekin konfintzia haundia genuen, nagusi zaharrak eta nik. Behin baino gehiotan senditua nuen haren begiratzetik nere kuraia eta indarra ez
|
ziotela
eskapatzen. Gizon intelejinta zen.
|
|
|
Luziak atzera, Luisekin solastu behar zirela, hura ibiltzen zela baso haietan, behin, muxarrak harrapatzera joana eta, guardiek bera harrapatu zutela eta, kartzelan sartu nahi zuten! eta, multa paratu
|
ziotela
...
|
|
|
" Urik noski...!" Orain, inon ere falta zela ura... " Obrak aritu dira, kanala egin dute baina..." Altzain ere, orain plazan iturririk ez zegoela, eta etxean berriz, izugarri garesti; eta, pagatzen ez zuenari, moztu egiten
|
ziotela
, eta," dirua duenak, botila erosi dezala!"... Lehengo bainuetxea, balnearioa, bera gazte zelarik han lanean ari izan baitzen, orain ura botilatzeko planta egin zutela...
|
|
2010
|
|
|
Lilik amestu du galdatzen
|
ziotela
galdera hau: " Hil behar bahu, zein izanen liteke hire azken gutizia?" Ametsean ihardetsi zuen:
|
|
2012
|
|
|
Stalingrad mossengrab
|
ziotela
sobietar irratiek bertan setiatu Paulusen soldadoei hiria beren hilobi bilakatuko zela ziurtatuz eta hemen gara udaberriko goiz alaiean biziaren irudi hauekin oroimena itzaliaren alegrantzian heriotz gogoetetarik guziz urruti ortzantz ala ortzadar zeruetan ez baita gehiago inorendako kezka ageririk tranbia etorriko denez orduz ala ez delarik griña bakarra orain liburu amesgarria eskuetan ala soa...
|
|
|
Eta nondik asmatu zuen ETAk jeltzaleek jarraituko
|
ziotela
–Interes sobera dute instituzioetan, eta gobernatzeko lankide anitz sozialisten eta popularren artean.
|
|
|
Jabeak, senar emazteak naski, eni behaka zeuden. Ikusirik edo ez dakit asmatzen zuten ene egoera, gizon harek adierazi zautan baratze bazterrean utz nezan autoa, haiek kasu eginen
|
ziotela
ni berriz etorri artean. Bazinakite zer zerbitzua egiten dautazuen, jende maiteak!
|
|
|
Ordu hits hortarik geroxago eni buruz itzuli zen mutikoa erranez Aita Amak Euskaldunak zituela bainan ez
|
ziotela
ikasi frantsesa baizik. Ziburun sorua.
|
|
2014
|
|
|
Bururatzeko erran dezagun brontzezko estatua handi bat egin
|
ziotela
Baionan, orai Aturri eta Errobi artean ikusten den hori. Bederatzi urte egon da ospitaleko soto batean, goiz batez, ebaska estrenatua izan arte.
|
|
|
Vincent apezpikuaren denboran berritu baitira katixima guziak, hea zein liburutan eta zein orrialdetan aurki daitekeen Elizak guretzat daukan erakaspen balios hori! Aldiz arras ongi oroitzen naiz, apezpiku horrek berak, eta bere apostoluek, 20 urteren bizia eman
|
ziotela
euskarari eta ondorioz ez zuela dirurik eman euskarazko katixima bat egiteko. Euskaldunek urte oroz, eske berezi batetan katiximarentzat ematen duten diru hartarik parteño bat ere ez zuen eman!
|
|
2017
|
|
|
Gazte batzu gain behera abiatu dira goiz batez soka batzutarik zintzilik, bidenabar nahi zutela gain hartan Jon Antzaren aldeko oihal handi bat finkatu Paristar guzien ikusmenean. Uste baino lasterrago jin zaizkie aldiz poliza gizonak, Arkuaren alde batetik jausten abiatu zen mutilari soka eskutarik kentzen
|
ziotela
, eta Arkuaren bestaldean soka berari lotua zen beste laguna hogoi bat metra goratik laxoan erortzerat behartzen zutela.
|
|
|
Zer nahi zenuen hango harpean bere habia egin zezan! Irri eginen duzu, esan dit sorginen erregina izan zela eta marka bat, tatuajea ezarri
|
ziotela
sorbaldan. Ez dakit irri egin behar dudan, ez nekien horrelako lehiaketa bazela.
|
|
|
(...) Dudarik ez da gerlak, eta gehiago ere gerla osteak, euskaldunak egiazki frantziar sentitzen ziren gizon eta emakume egin zituztela. Baina paradoxa zinez bitxia da herioak eta minak
|
ziotela
sinetsarazi". (Frantsesetik itzuli dut).
|
|
|
Gerlako une gogorren bizitzeko ere, gogortasun hori osoki onartzen zutela erakusten zuten. Etengabe erakutsi nahi zuten soldadu onak zirela, eta ez
|
ziotela
eginbideari uko eginen.
|
|
2018
|
|
|
Aldi berean, 60ko hamarkadako umea da. Nikita Krushowek Moskun Hirugarren Munduko liberazio nazionaleko mogimenduei sostengua eman zienean 1960ko abenduan, Estatu Batuek, gerra hotzean," gerra iraultzaileari" aurre egin behar
|
ziotela
konturatu ziren. Kolonialismoaren kontra eta sozialismoaren alde zabaldu zen giroan sortu zen ETA, Vietnamen, Kuban, Aljerian, Uruguain, Irlandan eta beste leku askotan sortu ziren herri mugimendu eta gerrillen antzera.
|
|
|
Labriteko jaunaren epaiketaren gainerako edukia baieztatu zuen. Lapurtarrak San Leonen aldarera etorri ziren zin egitera hiria ri (menditarrek Baiona hola deitzen baitute) bakea emanen
|
ziotela
, epaiak zioen bezala. Baina bake hitzarmenetik kanpo utzi zituzten Puiane ren bi semeen izenak, haiek non nahi hiltzeko eskubideari atxiki baitzioten.
|
|
|
Tropa liberalak euskal probintzietan sartu zirelarik, Saarsfield en kontrako arrakastak Zabala brigadierrarekin partekatu zituen Valdespinak. Ahanzten zitzaidan erratea aitzineko gerletan beso eskuina 136 hautsi ziola bala batek eta moztu behar ukan
|
ziotela
. Egun hiruetan hogei bat urte ukan behar ditu.
|
|
|
BIDAIA NAFARROARA ministroa hil zituzten. Batzar federalek erregeari jakinarazi zioten kantabriarrak aitonen seme libreak zirela, ez
|
ziotela
inori ere deus zorrik eta arbasoen errepublikaren legea baizik ez zutela onartzen.
|
|
2021
|
|
|
Egon ginen hiru egun aitaren ondoan, lehengo ixtorioak kondatuz eta gure anaiak atxeman zituen zenbait oroitzapen dibertigarri, zeren nahi zuen atsulutuki aitaren irriño bat entzun. Baginakien, beste eriek emana
|
ziotela
gure aitari izengoiti bat pollita: " Le gai luron".
|
|
|
(Y) Korrika hasi baino lehen, instant batean Txabi lurrean ikusi nuen, eta goardia bere gainean. Gero esan zidaten buruan kolpatu
|
ziotela
eta ondoren bularrean bi tiro jo".
|
|
|
Hain segur, ingurune horretan Gardokirena segada bat izan zen eta oraindik haren inguruabarrak eztabaidatzen dira. Goiburuk erran zuen asmoa izan zuela pistola ateratzeko, baina ez
|
ziotela
astirik utzi.
|
|
|
Iparraldeko herbestean, Poetak zor bat bezala sentitzen zuen jende horien askatzeko beharra, eta haien ateratzeko operazio bat antolatu nahi zuen. ETAren lehentasunetan ez zen ekintza hura eta, kasurik ez
|
ziotela
egiten, Erakundetik urrundu zen.
|
|
|
ETAren inguruan errana izan zen, gaur arte ere, poliziak edo Gobernuak abisuari kasurik ez
|
ziotela
egin biktimak gerta zitezen eta horrela Erakundeari kalte egiteko.
|
|
|
Guardia zibil baten kontra ari zirela erran zuen, bai eta, haiek ezin kendurik, Guardia Zibilari berari abisatu
|
ziotela
aktibatu gabeko lehergailu bat bazela poltsan.
|
|
|
Etxetik ateratzerakoan tirokatu zuten, goizean, su gurutzatuaz. Legorburuk bizkartzainak bazituen, bi udaltzain, erasotzaileen suari erantzun
|
ziotela
; udaltzain bat zauritua izan zen.31
|
|
|
Zuriñe alabak, berrikitan, zehaztu zuen aita indarkeriaren aurka zegoen abertzalea zela, eta Ezker Abertzalearen barneko antolakuntzan gustatu ez zion zerbait aurkitu zuela. " Horregatik hil
|
ziotela
uste du." 246ter
|
|
|
1976an Jose Luis Legasak poliziari jakinarazi zion zerga iraultzailea eskatzen
|
ziotela
. Xehetasunak eman omen zizkion, bereziki non ordaindu behar zuen, Iparraldean.
|
|
|
Udaltzainaren emazteak, geroko azalpenetan, erran zuen gizona hil
|
ziotela
polizien ondoan zelako, besterik gabe, eta salatari akusazioa gero asmatu zutela, ekintza zuritzeko.
|
|
|
Aspaldian Malagatik etorria, familia Amurrion finkatua zen eta ostatu bi bazituen. Lanean ari zenean, kotxean koske bat eman
|
ziotela
jakinarazi zioten: kaleratu zenean, tirokatu eta bertan hil zuten.192
|
|
|
Lugon sortua, gaztea, ez oso aipatua inguruetan; lan lagunek erran zuten inongo inplikazio politikorik ez
|
ziotela
ezagutzen.
|
|
|
Hasian hasi, Erakunde armatuak prentsa osoari hedatu zion akusazioa: ETAri buruz iduri okerra banatuz, kalte handia egiten
|
ziotela
askatasunaren aldeko borrokari.
|
|
|
Goiherri eta Larretxea aipatuak izan ziren. Poli-miliek ukatu zuten Carlosi laguntza eman
|
ziotela
Europan ekintzak burutzeko; venezuelarrak, berriz, bigarren mailako ekintzaile gazteak bezala ikusten zituela erakutsi zuen.
|
|
|
Bertsio batek zioen guardia bati txapelokerra kendu
|
ziotela
, Zabalaren gibeletik abiatu zela eta gazteak aulkiak eta mahaiak bota zituela bidean zibila oztopatzeko. Anaia batek ez zuen horrela ikusi (testigantza, 2014koa):
|
|
|
Bestalde eta diotenez, Idigorasek, pribatuan eta lagunekin, 1994an argi eta garbi baieztatu zuen ekintza horrekin ez zela ados, bai eta kritika ETAri jakinarazi
|
ziotela
HBren izenean," historian bigarren aldiz". 67
|
|
|
Filtrazio baten bidez, 1987ko irailean jakin zen ETAko presoek Zuzendaritzari gutun bat igorri
|
ziotela
non kargu hartzen baitzioten Txema Montero
|
|
|
Horixe egin zuen ETAk. Ez
|
ziotela
barkatu emakume izan eta haien jefa izatea. Hitz egin behar zuen guztiekin hitz eginda hartu zituen erabakiak.
|
|
|
Ausaz, esanahi nagusia hauxe dateke: ETAren inguruko barne arazo bati, erreinsertzioa onar lezakeen balizko militante etsituen kasuari, atentatu ‘pedagogiko’ baten bidez erantzun
|
ziotela
, diziplina aurretik emana.
|
|
|
1980an Komando Autonomoek etxea metrailatu zioten eta, ekintza beren gain hartzerakoan, zerga iraultzailea eskatu
|
ziotela
zehaztu.
|
|
|
Historia nahasiagoa zen, ETAri ere lotua: enpresariak, omen, Iparraldera egin zituen bisitak, zerbait eman eta ETAren promesa lortu ezer ez
|
ziotela
eginen.
|
|
|
Autonomoak bide antierrepresiboan gogor sartuak ziren; Hernani eta Lasarteko Herri Etxeak lehertu zituzten, eta Katturen hilketaz PSOEri erantzunen
|
ziotela
jakinarazi.
|
|
|
atxilotu eta bizirik utzi zuten, norbaiten" aitorpena" behar zutelako ETAren hipotesia baieztatzeko. Eta badirudi erranarazi
|
ziotela
Txipi Salegik eskatu ziela miliei Casas hiltzeko baimena.74
|
|
|
Lauak ETAko militanteak ziren, gipuzkoarrak, eta haietarik bi aspaldiko errefuxiatuak. Irazustabarrenari errefuxiatu politikoaren karta eman
|
ziotela
ospatzeko bilduak ziren.134
|
|
|
Beraz, pentsa daiteke Erakundekoa ez zen gazte abertzale baten gainean erori susmoek bizia gaiztotu
|
ziotela
, eta atxiloketaren beldurrez ihesari eman ziola nahiko baldintza kaskarretan, laneko buzoaz jantzita.
|
|
|
" 1982an, ETAk erabaki zuen HBko parlamentariek utzi egin behar
|
ziotela
erakundeen parte hartze politikoari, eta, horren aurrean, bere desadostasun handiena agertu zuen, Nafarroan eragin positiboa izateko bide baketsuen bidezko ekintza politikorako aukerarik onena parlamentuko bidea mantentzea zela uste baitzuen.
|
|
|
" Hala ere, ez ginen behar bezain zorrotzak izan ulertzeko gure arrazionaltasunahaleginek eta erakunde armatu gisa mantentzeak, are gehiago eragiten
|
ziotela
ETA militarrari, geroago ikusi zen bezala, atentatu gero eta bereizi gabeen eta terrorismo itsuaren mailakatze baterantz". 154
|
|
|
159 Argitalpen abertzale erreferentzial batzuetan, gertakari horren berri bakarra eskuinmuturraren errebindikazioa izan da. komunikatuari erantsi
|
ziotela
Tolosakoaren ukamena.
|
|
|
" talde espainol sekretu bat". Eta ez pagatzekotan ETAri" transferituko"
|
ziotela
.
|
|
|
1982rako ETApm VII Biltzarrak, bere taldeak, borroka armatua eteteko bidea ongi abiatua zuela, eta Carlosek urte haietan egin Berlin eta Parisko atentatuetan ez
|
ziotela
inongo sostengu logistikorik eman; gehiago dena, Carlosek Frantzian jo zuenean Erakunde politiko militarrak ez zuela batere Iparraldeko egoera gaizkondu nahi, eta horregatik ekintza horiek hasita Carlosekin kontaktu guztiak eten zituztela erran zuen.
|
|
|
Trantsizioan eta gero ere, galdeketa luzeak eta tortura pairatu zutenen testigantzek, hala nola mediku forentseen dokumentuek, garbi erakusten dute kasu askotan medikuek laguntza eman
|
ziotela
poliziari tortura modu ‘egokiaz’ burutzeko. Ontsalaz, Tokion praktika horien aurka 1975ean sinatu zen ‘Agiria’68 ezagutu eta bete behar zituzten garaiko medikuek, funtzionarioak izanik ere.
|
|
|
Roldanek aitortzen du Verak eta Corcuerak bi paketeren berri eman
|
ziotela
, eta Rodriguez Galindori deitu ziola horren berri emanez. Hark erantzuten dio baietz, hitz eginda zegoela Goñi Tirapurekin, eta bi pakete horien bila hasita zeudela.
|
|
|
Fandok uste zuen abokatu gisa egin lanek arduradun askoren errespetua ekarri
|
ziotela
, eta indarrean sentitzen omen zen. Baina irailean Baldok uko egin zion bere defentsarako, eta Erakundeak Jon Gonzalez ezarri omen zuen ‘abokatu ofizial’ gisa.19
|
|
|
68 Uste dut familiarekin mintzatua Zuzendaritzari helarazi
|
ziotela
, gutun edo dokumentu gisa.
|
|
|
Norbaitek telefonatu omen zion pediatraren hilketa erabakitzeko bilkuran eta ekintzan izan zirenen izenak emateko, diru truk; Rosinok, 1987an jujeari erran zionez, bere buruzagiei eskatu zien dirua eta horiek arrapostu baietz, ukanen zuela, baina informatzailearen isiltasuna erosteko. Badirudi Rosinok egileak atxilotzeko informazio nahikoa zuela 1984 bukatu baino lehen, baina ekitea galarazi
|
ziotela
.
|
|
|
Alta, jakina da hori baino lehen Esnaola inguruan abiatu zela barne hausnarketa bat eta abokatuen bideari kontra egin ziola Antxonek. Gero heldu zen Azkoiti operazioa, eta Antxonek berak kontatzen du Santo Domingoko mandatariek presioa egin
|
ziotela
bide horretatik sartzeko, eta berak arrapostu:
|
|
|
Kazetarien eta iritzi publiko sortzaileen egitekoak sakon ikertu ziren, eta jendarteak ETAri gero eta argiago erakusten zion arbuioa sortzeko Estatuak kazetariei leku berezia ematen
|
ziotela
ondorioztatu zen.
|
|
|
Bai, erran zuen, balitz hogeita batgarren mendean ere ibiliko zela, eta Gonzalezen adierazpenek ez
|
ziotela
sobera larritzen.
|
|
|
Ajuriaeneko alderdiek oso gaizki hartu zuten ETAren erantzuna, eta Nicolas Redondo Terreros sozialisten idazkari orokorrak erran zuen" nazka" ematen
|
ziotela
eta, finean, ETA bai etsi etsian ari zela eta oso egoera txarrean.
|
|
|
Hark erran zuen ETAri indarra ematen
|
ziotela
elkarrizketa edo negoziaziorako proposamenek.
|
|
|
Egin egunkariak baieztatu zuen 1993ko abuztuaren 30ean Laudion" Anuk" izenaz ezaguna zen euskal errefuxiatu politiko bat Ertzaintzak atxilotua izan zela jakinarazi
|
ziotela
. Abuztuko atxiloketa hura ez dago hiru polizien ezein erregistro liburutan jasota, ez Guardia Zibilarenean, ezta Polizia Nazional edo Ertzaintzarenean ere.
|
|
|
Erran nahi baita, garaiko militante garrantzitsu batzuek ETAren bideari jarraipena eman nahi
|
ziotela
Algerren galdu zen paradari lotuz. Ez zuten borroka armatua kondenatu nahi, baina garaiak besteak ziren.
|
|
|
Eginen artikulu bat argitaratu zen bertsio hori defendatzeko97 eta Jon Idigorasek erran zuen Tturkori buruan eman
|
ziotela
tiroa zauritu eta eroria zelarik, hots, akabatu zutela.
|
|
|
Badirudi PSEk, Batasunak eta katalanistek nonbaiteko konfiantza eskaini
|
ziotela
Presidente sozialistari.
|
|
|
Geroko deklarazioetan, Ibarretxek zehaztu zuen Madrilgo Barne ministerioarekin hitz egin zuela, eta ETArena dudarik gabe zela erran
|
ziotela
, bere ‘fede onaz’ abusaturik.
|
|
|
Gero, eta ETAri begira, garaian asko beldur ginen akordio tekniko hori ez zela lortuko Erakunde armatuak Alternatiba Demokratikoan onartu beste mahaian (alderdi eta erakundeen artekoa) eman urratsekin lotzen zuelako. Jakinik beste eragile eta agintariek beren programak, helburuak eta konpromisoak zituztela, ez zen batere probable ETAk idatzi gidoiari jarraituko
|
ziotela
.
|
|
|
Errana izan zen garaian kendu
|
ziotela
babes hurbila, pertsonal gutxi zela eta.
|
|
|
Hots, nahikoa argi dirudi ETAn Mugicari ematen
|
ziotela
leku berezi eta garrantzitsu bat Galindo, GAL eta PSOE lotzen zituen sarean, batez ere diru kudeaketan.10
|
|
|
jeltzaleek bazekiten ETAk ematen ziola nazionalismoari indar eta leku berezia, eta horren baliatzaileak ziren. Hots, ETArik gabe ez
|
ziotela
kasu handirik eginen Madrilen.80
|
|
|
Santiago Lopez Valdivielsok, Poliziaren zuzendari orokorrak, azaldu zuen dokumentazio eskeari tiroz erantzun zutela, eta poliziek erasoari aurre egin
|
ziotela
. Hori izan zen Barne ministerioaren lehen bertsioa.
|
|
|
Bat, ekintza horiek zanpatzaileen legitimazioari eginen
|
ziotela
mesedea, helburu iraultzaileen, edo berdin nazional eta demokratikoen, kaltetan.
|
|
|
Ez zen kateatua. Ortegak berak ezagutu zuen ez
|
ziotela
tratu iraingarririk eman, baina bere buruaz beste egiteko ideia nahikoa obsesiboak izan zituela. Nola hondatzen ari zen ikusten ahal zuten eta horretaz bahitzaileak ere konturatu ziren.
|
|
|
Espekulazioetan sartu gabe, badirudi Oldartzen zaleek amore eman zuten, baina konbentziturik" geroko gertakariek" ez
|
ziotela
su etenari bizi oso luzea emanen.
|
|
|
Gero azalpen handirik ez zen izan, baina enpresaria hiltzeagatik kartzelatuko ETAko bi kideek, Xabier Makazagak eta Ibon Etxezarretak, bonba autoa zerga iraultzaileari planto egiteagatik jarri
|
ziotela
deklaratu zuten 2003ko epaiketan, Auzitegi Nazionalean.
|
|
|
Argia utzi zuten politikan bortizkeriaren erabiltzeari uko egiten
|
ziotela
," ETAren bortizkeria barne". Geroko hedapenetan, jende askok interpretatu du han zela estatuaren aurkako edozein biolentzia politikoren kondena, biolentzia iraultzailea barne; jarrera hori bilakatu da Ezker Abertzale berriaren nortasun ezaugarri iraunkor bat eta eboluzio sozial-demokrataren ardatza.
|
|
|
Testuan aurkitu dudan akats bat nahi nizuke adierazi. 223 orrialdean irakurtzen da, Normandiako Dieppeko hondartzan, haurrek hondar gaztelu eraikitzeari ekin
|
ziotela
. Kosta horren zatia ongi ezagutzen dut.
|
|
|
Serge Betti Beteluren semea da. Betti Betelu 1991n hil zen eta norbaitek, agian Maddik, jakinarazi zidan ehorzketa bere herrian eginen
|
ziotela
, Arrangoitzeko elizan, eta hara joan nintzen bakarrik. Barruan nahiz kanpoan jendez gainezka zegoen.
|
|
2022
|
|
|
(...) Dudarik ez da gerlak, eta gehiago ere gerla osteak, euskaldunak egiazki frantziar sentitzen ziren gizon eta emakume egin zituztela. Baina paradoxa zinez bitxia da herioak eta minak
|
ziotela
sinetsarazi." (Frantsesetik itzuli dut).
|
|
|
" juduak eta arabiarrak". Ezkerreko israeldarrek berek beren populuaren kontra idatziak irakurri genituelarik ohartu ginen horren laurdenaren laurdena arriskatu balu hemengo batek, kazetari israelzale guziek plaga guzien doblea igorriko
|
ziotela
antisemitismo anatemaz kerratuz. Orduko zirriborroak berriz atzeman ditut baita erre ere geroztik moda xaharrean.
|
|
|
1979an Altzurukuko maskarada fenomenal haren emanaldi batean entzun nuen barkoxtarrek
|
ziotela
ez zela egiazko maskarada hura horretan froga altzurukutarrek zerbait hunki zutelaudan ‘egiazko maskaradak’ erakusteko gogoa zuten ‘asto lasterrekin’ batean. Nik hitza entzuten nuen lehentze.
|