2001
|
|
5 Prozesu metakognitiboen bitartez
|
zer
ulertu dugun eta zer ulertu ez dugunkontrolatuko dugu, irakurritakoaren auto erregulazioa egiteko modua izanez.Honez gain, irakurketa testu motari eta irakur helburuari egokitzea ahalbidetuko dute.
|
|
5 Prozesu metakognitiboen bitartez zer ulertu dugun eta
|
zer
ulertu ez dugunkontrolatuko dugu, irakurritakoaren auto erregulazioa egiteko modua izanez.Honez gain, irakurketa testu motari eta irakur helburuari egokitzea ahalbidetuko dute.
|
2002
|
|
Gainera, Ekonomiak erakargarritasun berezia izan du Soziologia, Politika etaHistoria ikasten dutenen artean, eta Ekonomiaren metodoak, neurri batez behintzat, zabaldu egin dira aipatutako arlo horien artean. Zer esanik ez, abstrakzioak beharrezkoak ditugu zer edo
|
zer
ulertu dugula esateko, eta nahitaezkoak ditugu zientziaegiteko. Gertatu dena, ordea, Ronald Coase eta beste hainbat ekonomialari ospetsuk esan duten bezala, hauxe da, alegia, Ekonomia bere ikasketarako objektu gabegeratu dela.
|
|
Argitu dezagun, lehenengo eta behin,
|
zer
ulertzen dugun irakurketa ozenaz jarduten dugunean. Aurkitu dugun definizio zehatzena, eta egokiena, gure ustez. Dolz eta Schneuwly ren (1998: 188) lanetik laburtuz jaso duguna litzateke.
|
|
eta, zientifikoak?. . Historiografia abertzalea?, antza, egon badago, baina inoiz ez da egiten aipamen zuzenik; ondorioz, zaila da jakitea, zehatz mehatz,
|
zer
ulertu behar dugun kontzeptu horren azpian. Azken urteotan, gainera, zenbait liburu argitaratu dira, espresuki,. Euskal Estatuaren?
|
|
behin, politikaz
|
zer
ulertzen den aztertuz jakin daiteke. Modernitatearen eta kontramodernitatearen arteko bizikidetza nabarmentzen da.
|
2003
|
|
Hiru ziren hartu beharreko neurriak. Lehenengoa, «UEUtik Euskal Unibertsitatera pasatzea» eta horretarako garbi adierazi behar zuen UEUk
|
zer
ulertzen zuen Euskal Unibertsitatea esaten zuenean; horra iristeko estrategiak eta taktika egokiak zehaztu behar zituen; egoitza Hegoaldean finkatu, ikastaldi luzeagoa antolatu, urtean zehar ere ikastaroak antolatu eta balio ofiziala eskaini eta argitalpenak bultzatu. Proiektu hori, utopikotzat?
|
2004
|
|
Batzuen eta besteen diferentzion eta, funtsean, horien azpiko arrazoien azterketa historiko eta sistematiko bikaina Odo Marquard ekeskaintzen du,? < AntropoIogia> kontzeptu filosofikoak XVIII. mendearen bukaeraz geroztik duen historiaz artikuluan (ikus Azurmendi 1997). Hala, giza zientzietako beste definizio askorekin ere gertatzen den moduan, antropologia filosofikoaz
|
zer
ulertu behar denebazteko, egokiena bilakabide historikoari jarraitzea dela dirudi, adiera eta mugaketazehatzari hurbilketa bat entseatze aldera.I. ANTZINAROA1. Gizakia zer den, galderari gizaki orok ematen dio nolabait erantzunen bat, bere buruaren jabe den orduko, jabe izatc hutsaz.
|
2005
|
|
Ebaluazioaren kontzeptuaren bilakaera definitu ondoren goazen gaur egunebaluazioaz
|
zer
ulertzen den aztertzera. Casanova-k, (1992: 31) ebaluazioarenkontzeptuari buruz hau dio:
|
2007
|
|
Europar ezagutza horien inguruan interesa dutenentzat, batez ere berorienzabalkuntzan interesa dutenentzat, adierazpen hori zehazten eta ñabardurak egitensaiatuko naiz. Hasteko, europar kulturaz
|
zer
ulertzen dugun argitzea komeni zaigu, ideia hori gure kultur ekimenaren oinarritzat hartu baino lehen. Bide horretan, kultura hitzaren esanahiaren azterketa bikoitzak gaiaren gakoa zertan datzankokatzen lagunduko digu:
|
|
Euskal kulturaz diagnostikoa osatzeko jendeak euskal kulturaz
|
zer
ulertzen duen esan ostean, kultur industria eta kontsumoa nolakoa den azaldu genuke. Kopuruak zehaztera eman direnikerketetan, berriro ere, oinarrizko afera topatu ahal dugu:
|
|
Hitzaren patu konplikatu hau berau, Humboldt-en esplikazio konplikatuen atariko antzo ikus daiteke. Izan ere, Humboldt-ek ez du argitzen, analogiarekin berak
|
zer
ulertzen duen; eta analogiak argitu behar duena ere, nahiko ilun gelditzen da. Ohar batzuetan pausatuko gara, hortaz, beharbada arrastoan jarri gaitzakete, Humboldt-ek apuntatzen duenari hobetoxeago antzemateko.
|
|
eta duintasunarekin zerikusitua baino bestelakorik373 «Zer ezezagun» hori berau zehazki zer den arakatzeko, estreina kontzeptuan edo helburuan zerk egon beharra daukan jasoa zedarritzen da (erdietsiko den kontzeptuak bete beharreko baldintzak) 374, eta bidean jardunerako jada ezaguna zaigun metodo bikoitza proposatzen da375: enpirikoa376, eta razional edo filosofikoa377 Erdiespenaren behin behineko izena da «der Geist der Menschheit» («gizatasunaren izpiritua») 378 Baina orain ohar luze batek jarraitzen du,
|
zer
ulertu behar den «izpirituarekin», eta esplikatzen digu hori, besteren artean (arnasa, indarra, etab.) areté grekoaren oso hurbileko zerbait dela, aberatsagoa ordea, beste hizkuntza guztien artean Geist alemanak bakarrik daukan aberastasun konplexu bat? 379 Izpiritua, gizakia gizaki egiten duena, gizakiaren hastapena eta jomuga. Humboldt-en antropologiako kontzeptu zentrala da.
|
|
Lehenbiziko arazo hori lotua dago bigarrenagaz, eta da, inork ez dakiela nonbait argiro argitzen
|
zer
ulertu mundu ikuskera delako horrekin. Polemika artean behin H. Gipper behartua aurkitu da argitzapen batzuk ematera:
|
|
Baina zer da mundu ikuskera,
|
zer
ulertzen dute batak eta besteak berba horrekin. Edonola ere, haren ustez, mundu ikuskeraren auzi horretan, marxismoak garai batean ukan duen bere burua ulertzeko modu dena, dabilela jokoan (munduaren eta historiaren ikuskera zientifiko objektibo bakarra, etab.), erakusten du Ereñok.
|
|
hizkuntzak oroipenean, asoziazioetan, etab., eragina du1525 Dirudienez, Whorf-en testuetan badago hiru bertsioak haren jatortzat oinarritzeko adina material. Bestalde, kontuz ibiltzekoa da, interpreteek modu ezberdinetan ulertu baitute, hark
|
zer
ulertzen zuen pentsamenduarekin, edo zer hautemapenarekin (hautemapen edo pertzepzioarekin seguru asko klasifikazioa ulertu behar omen da) 1526, etab. G. Mounin ek Whorf-en lau postura bereizten ditu:
|
|
Esan dugu alperreko kargaz darabilgula euskara; edo, bestela esateko, atzerakargaz. Hona hemen
|
zer
ulertzen dugun alperreko karga edo atzerakargatzat perpaus barruan: desegoki sekuentziatzea osagai bi, zehatzago esateko, informazio osagarri bat alperrik erabiltzea informazio gunearen aurrean, oztopo egiten duela ondo eta erraz irakurtzeko (beraz, arazo informatiboa).
|
2012
|
|
Kontua da liberalismoarekin
|
zer
ulertzen dugun. XIX. mendean eta LehenMundu Gerrara arte, hiru korronte politiko jardun dira lehian Europan:
|
2015
|
|
eta, lehiakortasuna, dira. Nik ekosistema bat zer zen aspaldi naturan ikasi nuen, baina berrikuntza ekosistema bat zerden pentsatze edo imajinatzeak nire zalantzak sortzen dizkit, bakoitzak hor
|
zer
ulertu dezakeen. Hitzhoriekin egiten den saltsarekin gorpuzten da Euskal Hiriaren dokumentua.
|
2019
|
|
Beste aldetik, kultura askatasunabezalako beste printzipio konstituzional batzuekin gatazkan sartzea eragin dezaketen etaekimenak ito ditzaketen Estatuaren saihestekoak. Honek guztiak aurretiaz hainbatgai lantzera behartzen gaitu, hala nola,
|
zer
ulertu behar den kultura gisa kultura inguruan egitenden estatuaren edota eskumenetako banaketa gai honen inguruan.
|